liDDELBUM» ('III RAIT
r is»
Dinsdag
8 Juli.
T
156' Jaargang.
1918
Dm* Maraat mcebijs.t iagolyki, met aitioaderiag vaa Zoa- *a Pmiiigu.
Pvlj» per kwartaal, loowel toot Middelkaxg ili toot alle plaatiea ia Nederlaa^fraaeo pp. f 3.
A&oiitrlykt uaa«n kotVt* 6 eeat.
Adeerteatiöa by abouaemeat op voordoeiigt Toorwaaréea
Proopeotmieem iaarraa sija oaa het bareaa te bekomea.
r'Kv'i-a To-r h»> icraat^jgondn simmor moetea iee middag* tóói 6<ja aar
i«2 net vnroa» bezorgd zii*.
Adreneatina A 20 eest per regeL By aboaaemeat re»! lagen Geboorte», dood- es
alle aadera ^uailiaberichtea ea Daakbetaigiagea Taa 1—7 regela f 1.60elke regel meer
10 etat. Reclame» 40 eeat per regel. Groote lettert maar de plaat», die ty iaaemea.
Tot de plaatiiag vaa idTerteatifla ea reolamei, aiet afkoaitig mit Zeelaad, betrefitrS^fc
2aadel, Nijverheid ea Geldwezea, ii gerechtigd het AUeneeE A4vertoatl«-5!nr-»&ir
i., I.Z. Yoorbartered 5166, Amiterdw.
wv.* conjaot behoort een by voegsel.
RBBLAND EN DE EERSTE KAMER.
Zooals uit het elders in dit nummer
opgenomen verslag blijkt, werd heden
door de Zeeuwsche Prov. Staten tot lid
der Eerste Kamer gekozen mr. A J.
F. Fokker, liberaal, die sedert 1896 Zie-
rikzee in de Staten vertegenwoordigde.
De heer Fokker heeft zich in 't openbare
leven vooral een naam verworven als
voorzitter van het Bestuur der vissche-
rijen op de Zeeuwsche stroomen, waarin
hq Schouwen en Duiveland vertegen
woordigt Hij zal, wanneer hij zijn ver
kiezing aanneemt, natuurlijk moeten af
treden als lid der Prov. Staten, zoodat
er dan voor Zierikzee een nieuwe verkie
zing moet plaats hebben.
Mr C. Lucasse, het aftredend a. r.
Eerste Kamerlid bekwam slechts 18 stem
men. Hij werd door Zeeland naar de
Eerste Kamer afgevaardigt 24 Nov. 1910.
Zooals men weet was hij te voren jaren
lang lid der Tweede Kamer voor het
district Middelburg
BINNENIA8D.
tlit fie Staatscourant
Bij Kon. besluit
is aan dr. G K. Nugteren op verzoek
eervol ontslag verleend als leeraar aan
de R. H. B. S. te Alkmaar en aan J. H van
der Harst als leeraar aan de R. H. B. S
te Veendam;
is toegekend de aan de orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaille,
brons, aan F. Dekkers, werkzaam bij O.
Teurlincx, stoelenfabrikant te Oirschot;
is aan de gepensionneerden onderluite
nant der infanterie van het leger in Ne-
derlandsch-Indië W. N. M. de Haas de
titulaire rang van tweede-luitenant ver
leend
Het Stbl. no 299 bevat de wet van
den 20sten Juni. houdende pensioenrege
ling voor de weduwen en weezen van
leeraren aan bijzondere gymnasia en aan
bijzondere hoogere burgerscholen
Bit Stad en Provincie.
Uit Vlissingen,
Met den Zuidduitschen mailtrein waar
in een salonrijtuig was geplaatst is Maan
dagavond te Vlissingen aangekomen
de Groothertog van Hessen met gevolg.
Per aansluitende nachtboot werd de reis
naar Engeland voortgezet
De lichter „Minnie" meer bekend door
de aanvaring met het West-Hinder licht
schip, is gisterenmiddag van Vlissin
gen naar Per zié vertrokken, gesleept
door hel van Antwerpen komende Duit-
sche s.s. „Syria'
De Staatscourant beval de aankondi
ging der aanbesteding van het maken van
een fundeeringspul enz voor het kust-
fort bij Vlissingen. De raming be
draagt f 142 000
Uit Walcheren.
Met ingang van 9 Juli e.k. is benoemd
tot surnumerair bij de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen de heer
G H Minderhoud te Zoutelande.
Uit Zeeuwseh Vlaanderen O. D
Maandagavond hield de bootwerkers-
vereeniging „Recht en Plicht" te Neu
zen in^ de versierde zaal van het loge
ment ,,'s Lands Welvaren" eene feest-
vergadering, die werd opgeluisterd door
een strijkorkest en door vele leden en
hunne vrouwen werd bijgewoond In
deze vergadering werd de voorzitter, de
heer J F Verlinde, die na het ondergaan
der. straf waartoe hij in verband met de
stakingsaangelegenheden was veroordeeld
weer in hun midden was teruggekeerd,
verwelkomd. De algemeene secretaris van
den bond van transportarbeiders, de heer
Heijkoop uit Rotterdam, hield in verband
hiermede een toespraak tot de vergade
ring
Nu de voorzieningswerken aan den
val van den Perkpolder, waterkeering van
het calamiteuze waterschap Wal
soorden, zijn voltooid, zijn na gedane
peilingen en metingen door het bestuur
de verdere afdoende werken ontworpen
en wel het zinken van een vijftal twintig
meter breede zinkstukken lang 60 h 80 me
ter en deze met aangrenzende en tus-
schenliggende strooken te bestorten met
s/i scheepston steen per M2. Deze werken
zullen ongeveer f 65.000 kosten en bin
nen eenige dagen wordt de dijkraad op
geroepen om daaromtrent een besluit te
nemen.
De vergadering van ingelanden van het
waterschap „Lamswaarde" benoemde tot
dijkgraaf de heer Jacobus de Waal; de
heer F Hombach van Hulst, wenschte
voor eene herbenoeming niet meer in
aanmerking te komen
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
Goes.
Bij de gisteren Maandag, gehouden ge
meenteraadsverkiezing werden uitge
bracht 1129 geldige stemmen ter voor
ziening in vijf periodieke vacatures
De uitslag der stemming is dat herko
zen zijn de vier aftredende vrijzinnige
raadsleden de heeren W Temperman
met 636, mr J. de Witt Hamer 610, J
F. van der Leeuw 604 en jhr. J W E.
von Schmidt auf Altensladt 586 stemmen.
De heer A F de Paauw kath mede af
tredend, bekwam 511 stemmen terwijl
de volstrekte meerderheid 565 stemmen
beliep
Zoodat nu een herstemming moet
plaats hebben tusschen laatstgenoemde
en de heer J Buijse (anti-revdie 473
stemmen behaalde. De heer F J. Tierie,
de werkmanscandidaat der vrijzinnige be
haalde 430 stemmen
De heeren J. de Hoogh, J. de
Jonge Jzn., beide anti-rev. hadden resp.
469 en 452, de heer J. W. Vienings, kath.
409 en de heer M. Pols, soc.-dem. 147
stemmen.
Goes is dus ook bij deze verkiezing
links gebleven.
Waar de candidaten der coalitie van
rechts ,de heeren De Paauw en Buijze
met elkander in stemming komen, kan
van politieken strijd bij de herstemming
niet meer gesproken worden. Het ligt
voor de hand, dat de heer Buijze zijn
wensch zal te kennen geven aan de
kiezers om hun slem niet op hem maar
op zijn mede candidaat uit te brengen,
den heer De Paauw, die aftredend is.
Wolphaartsdijk.
In de Maandag gehouden stemming
werden uitgebracht 374 geldige stemmen.
De aftredende heeren P. Koeman en C
Zuidweg hadden respectievelijk 194 en
195 stemmen, terwijl de heer W. van
Oeveren (C.-H.) 174 stemmen en de heer
G. Weijns (a. r.) 183 stemmen kregen. De
heeren P. Koeman en C. Zuidweg, beiden
liberaal, werden dus herkozen.
Wissenkerke.
Ter vervulling van 4 raadsvacatures
werden Maandag j.l. 528 stemmen uitge
bracht. De volstrekte meerderheid be
droeg 265. V ij f der 6 candidaten over
schreden dat cijfer nl. de heeren J M
Marcusse (aflr.) die 392, M Maris (aftr
die 319, A. van Hee (aftr.) die 304, J
v. d. Maas (nieuw) die 279 en Th. Wolse
(aftr.) die 268 stemmen verkreeg. Wel
een eigenaardig resultaat! De 6e candi
daat bekwam 228 stemmen.
Zomerzitting der Provinciale
Staten van Zeeland.
(Vervolg van .het bijvoegsel.)
Adres A. N W. B.
Naar aanleiding van een adres van lvet
dagelijksch bestuur van den algemeenen
Nederlandschen wielrijdersbond, toeris
tenbond voor Nederland, om het beginsel
prijs te geven, dat niet voor de tweede
maal een renteloos voorschot wordt ver
leend tot verbetering van een weg, waar
voor reeds eenmaal een renteloos voor
schot is verleend, welk adres wordt on
dersteund door het bestuur van den pol
der Dreischor, wijzen Ged. Staten er op,
dat herhaaldelijk op hun voorstel aanvra
gen, öm voor de tweede maal een rente
loos voorschot voor de verbetering van
denzelfden weg te verleenen, door de
Staten zijn afgewezen. Het komt hun
college voor ,dat van dit standpunt niet
behoort te worden afgeweken, vermits
anders zeer aanzienlijke offers van de
provincie zullen worden gevergd, omdat
bij het drukke bielenvervoer in het na
jaar de meeste grindwegen te wenschen
overlaten en verbetering behoeven.
Later ingekomen adressen over den ge
meenteraad van Breskens van Domburg,
van Aardenburg en van Aaglekerke en
van de besturen van den polder Wal-
cherene n den Anna Jacobpolder bren
gen geen aanleiding aan G S. om hun
zienswijze te wijzigen
Aan het onderzoek in de afdeelingen
hebben deelgenomen 37 leden, waaron
der 3 leden van Ged. Staten
In eene af deeling waren er leden, die
meenden, dat het beginsel, om niet voor
de tweede maal een renteloos voorschot
te verleenent ot verbetering van een weg,
waarvoor reeds eenmaal een renteloos
voorschot is verleend, moet worden prijs
gegevenzij zagen gaarne iedere aan
vraag op zich zelf beschouwd. Anderen
stelden daartegenover, dat hieruit groote
offers voor de provincie zouden kunnen
voortvloeien.
In eene andere afdccling waren de
meeningen verschillend Eenige leden
meenden dat hierdoor vele wegen niet
meer voldoende konden verbeterd wor
den.
Blijkens het ingekomen verslag is in
de tweede afdeeling een negatief besluit
genomen.
Volgens stemming verklaarden 8 leden
zich vóór het voorstel van Ged. Staten,
10 leden zich daartegen, terwijl 3 leden
zich hun stem voorbehielden.
Ged Staten vinden in dit verslag geen
aanleiding om wijziging te brengen in
hun voorstel.
De heer Maarleveld vereenigt zich
volkomen met het adres van den A N
W. B Spr bestrijdt dal door inwilliging
van het verzoek een onbillijkheid zou
worden begaan Het algemeen belang
maakt het noodzakelijk van het principe
af te wijken
De heer V a n T ëij^ l i n g e n kan zich
met de woorden van den heer Maarleveld
geheel vereenigen. Spr. wijst er op dat
tegenwoordig veel meer van de wegen
wordt gevergd dan vroeger Spr zou het
principe willen laten varen en daarvoor
in de plaats als stelregel een bepaalden
termijn aan te nemen waarbinnen geen
nieuw subsidie verleend wordt
De heer Blum (lid van Ged. Staten)
blijkt ook tegenstander van het voorstel
te zijn en sluit zich in hoofdzaak bij de
beide vorige sprekers aan.
De heer Fruijtier wijst er op, dat
er énorme voorschotten zijn gegeven voor
verbetering van wegen. Indertijd is be
sloten daarmede op te houden omdat de
kosten te hoog werden en andere zaken
om de gelden vroegen.
Wanneer men nu weer begint, dan kan
ten slotte alle wegen weer op nieuw gaan
subsidieeren Nu zegt de heer Blum,
daar is na 60 jaar wel reden toe, doch
dan vergeet hij de toen gestelde voor
waarden, die voortdurend voldoend on
derhoud inhielden.
Komt men terug van den ouden stel
regel dan vreest spr., dat het onderhoud
der wegen er onder lijden zal.
Arme gemeenten kunnen zoo noodig op
andere wijze geholpen worden
De heer B1 u m verdedigt nader zijn
standpunt. In hel niet opnieuw subsi
dieeren ligt een groote onbillijkheid je
gens de oudst aangelegde, die uit den
aard minder doelmatig zijn aangelegd
voor de tegenwoordige omstandigheden
dan de jonger gesubsidieerden.
De heer van Rompu (lid van Ged
Staten) verdedigt het voorstel van Ged.
Staten. Het is hier uitsluitend een kwes
tie van de financiën. De kosten, die
■stoombootdiensten, tramdieusten en derg.
eischen, wettigen niet het uitgeven van
nogmaals duizenden en duizenden voor
verbetering van wegen die reeds eenmaal
werden gesubsidieerd.
Spr. kan niet meegaan met hel denk
beeld van den heer Maarleveld om elk
geval afzonderlijk te beschouwen, besluit
men het oude principe te laten varen
dan zal men alle inkomende aanvragen
moeten inwilligen, tenzij men onbillijk
heden zou wenschen te begaan.
Men begeeft zich dan op een hellend
vlak, waarvan het einde niet is te voor
zien.
De heer van T e ij 1 i n g e n merkt den
heer Fruylier op, dal natuurlijk toezicht
door de provincie op de gesubsidieerde
wegen zal moeten worden gehouden.
Dit wordt echter door den heer van
Rompu niet doenlijk geacht, alleen ver
regaande verwaarloozing is te consta-
teeren.
De heer Maarleveld houdt vol, dat
het mogelijk is elk geval op zich zelf
te beschouwen.
De heer Van Niftrik (lid van G.S.)
•meent dal de hoofdzaak uit het oog wordt
verloren. Die hoofdzaak is, dat de wegen
in de provincie, die de welvaart moeteD
brengen of bevorderen, in goeden staat
verkeeren. Daarom is toezicht op de we
gen wenschelijk en dit is, naar spreker's
meening, zeer wel mogelijk te doen, b v.
door den hoofdingenieur
De heer F r u ij t i e r acht ook toezicht
wel mogelijk, doch meent dat, speciaal bij
toezicht, het alleen de slecht onderhou
den wegen zijn die een tweede maal
komen aankloppen, waarlegen de heer
van Niftrik opmerkt, dat iemand die
subsidie heeft gehad bij aanleg van een
grindweg, later door het drukke verkeer
zou kunnen genoodzaakt zijn om te ko
men om een subsidie voor een klinker
weg Dan zou het in 't belang der provin
cie zijn dit subsidie te verleenen
Het voorstel van Ged. Staten daarna
in stemming gebracht wordt aangenomen
met 23—17 stemmen Tegen de heeren
den Bouwmeester, Maarleveld, Duvekot,
Ivakebeeke, Wondergem, Vermaas, van
Zuijen, Bleiker, Neeteson, van Niftrik,
Erasmus, Elenbaas, Paap, Dieleman, van
der Vliet, Blum en van Teijlingen
Wijziging subsidievoorwaar
den wagendienst
Tholen St Maartensdijk.
Deze wijziging betreft de voorwaarde
dat voor 1 December 1912, voor 1 De
cember 1914 het bewijs zou worden over
gelegd dat de vereischte subsidies waren
toegezegd Door de belanghebbenden is
niet tijdig aan die voorwaarde voldaan,
hebben echter het bewijs overgelegd dal
de subsidiën zijn verleend waarom Ged
Staten voorstellen de woorden voor 1 De
cember 1912 te schrappen
In alle afdeelingen kon men zich met
het voorstel van Gedeputeerde Staten ver
eenigen
Zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming werd aldus besloten.
Subsidies Wagendiensten
Ged. Staten stellen voor niet in te
gaan op het verzoek van E Weemaes te
Clinge om een.'subsidie van f 120 per
jaar voor den tijd van drie jaren voor
den wagendienst Hulst—Nieuw-Namen,
doch opnieuw f 70 subsidie te verleenen
Zij stellen voor aan J. J Jeronimus
voor zijn wagendienst van Wisselcerke
naar het Korlgeensche veer een subsidie
van f 200 te verleenen op de gebruikelijke
voorwaarden.
In alle afdeelingen kon men zich met
het voorstel van Gedeputeerde Staten ver
eenigen.
Zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming werd aldus besloten.
Verlenging term ij n exploitatie
tramweg Brouwer shave n-
Burgh.
De R T M. verzoekt den termijn voor
het in exploitatie brengen van den stoom
tramweg van Burgli naar Brouwershaven
te verlengen tot 1 October 1914, daar de
eindaainvijzing van de te onteigenen per-
ceelen nog niet heeft plaats gehad (De
oorspronkelijke termijn was 1 Oct 1910,
later verlengd tot lOct. 1912 en tot lOct.
1913)
Ged Staten stellen voor dit verzoek
in te willigen
In alle afdeelingen kon men zich met
het voorstel van Gedeputeerde Staten ver
eenigen.
Zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming werd aldus besloten.
Verkoop en aankoop van grond
Ged Slalen stellen voor te besluiten tol
verkoop van grond langs den weg van
Ooslburg naar Zuidzande en tot aankoop
van grond langs den weg van Breskens
naar Groede
Beide voorstellen zijn door ons reeds
omstandig meegedeeld.
In alle afdeelingen kon men zich met
het voorstel van Gedeputeerde Staten ver
eenigen.
Zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming werd aldus besloten.
Subsidie vl a s p r o e f v e 1 d e n.
Zooals wij reedsmeldden stellen Ged.
Staten voor afwijzend te beschikken op
het verzoek van den R. K. boerenbond
Z. Vlaanderen O D om een jaarlijksch
subsidie van f 300 voor vlasproefvelden
Een nader adres van den Bond geeft
G S geen aanleiding hun voorstel te
wijzigen.
In de verschillende afdeelingen gin
gen er stemmen op tegen het voorstel
van Ged Stalen om het gevraagde subsi
die ad f 300 voor den Roomsch-Kalholie-
ken boerenbond voor Z -Vlaanderen te
weigeren, en dat wel van 6 leden, die
van meening waren, dal, waar het hier
geldt proefnemingen op groote schaal
door praclische landbouwers, deze po
gingen dienen te worden gesteund.
Tien leden wenschten zich hun stem
voor te behouden en 21 leden vereenig-
den zich met het voorstel van Ged. Sta
ten op verschillende gronden, waarvan
wel de voornaamste waren dat men niet
moest ingaan, om subsidie te verleenen!
voor dergelijke zaken, daar waai- het
Rijk weigert, dat men het gewenscht
oordeelde, dal dergelijke proefnemingen
alleen plaats vonden onder toezicht van
de provinciale commissie voor proefvel
den, en ten slotte, dat reeds proefne
mingen met hetzelfde doel plaats hadden,
door bedoelde provinciale commissie
De heer IJ s c b a e r t wijst op het
groote nut van deze proefnemingen Er
is uitzicht, dat de Bond komen zal tot
een overeenstemming met de provinciale
commissie. Spr stelt een bemiddelings
voorstel voor en wel om over het jaar
1913 een subsidie van f 300 toe te ken
nen, onder toezicht door of vanwege de
provincie, dat de gelden goed worden
besteed
De heer Kakebeeke verklaart zich
tegenstander van het voorstel IJsebaert
De provinciale commissie is het aange
wezen lichaam voor dergel proefnemin
gen Dat deze commissie zelf niet dien
weg is ingeslagen komt doordat er uit
het 5e district geen aandrang op haar is
uitgeoefend De commissie zal echter
wel bereid zijn de zaak ter hand te ne
men Dan komt zij terecht bij vakkundige
menschen, die niet te overijld zullen zijn
in hun conclusies. Als men begint met
met eenmaal de provinciale commissie
voorbij te gaan, waar blijft dan het einde
De heer Vogelaar kan zich niet be
grijpen, hoe dit belangrijk gewas steeds
door de provinciale commissie is ver
waarloosd. Nu dit echter zoo is, moet het
initiatief van de landbouwers aan de
overzijde der Schelde gesteund worden
Daar komt nog bij, dat de in den regel
aangelegde proefvelden te klein zijn, ter
wijl men hier met een Hinken opzet te
doen heeft, waarbij niet alleen de soort
der zaden doch ook de aard van den
bodem een onderwerp van proefneming
uitmaakt
De heer Van Dalsum deelt mee dat
het centraal bureau te Enschede zich
deze maand met de zaak heeft bemoeid,
en haar invloed bij den minister zal
aanwenden
Hij verdedigt voorts het voorstel IJse
baert, evenals de heer Dieleman, die
spreekt van een algemeen landbouwbe
lang voor de provincie Door het subsidie
niet te verleenen doodt men het particu
lier initiatief Bovendien heeft de R. K.
boerenbond er geen bezwaar tegen zich
te stellen onder toezicht van de provin
ciale commissie, er zal wel overeen
stemming komen
De heer Blum verdedigt het voorstel
van Ged. Staten. Zij zien zeker het groote
belang van de vlasteelt in, maar tegen
tegen hel verleenen van subsidie bestaan
overwegende bezwaren, zooals in het
voorstel van Ged Staten is uiteengezet
Spr. is aangaande de overeenstemming
tusschen bond en commissie niet zoo
optimistisch, om daarop maar alvast
subsidie te verleenen
De heer van Dalsum wijst er nog
eens op dal de centrale commissie te
Enschede zich met de zaak bemoeid heeft
en stelt voor de resultaten daarvan af te
wachten en daarom te besluiten hel ver
zoek tot de najaarszitting aan te houden.
De heer Vogelaar is daar tegen.
Spr meent dat men een commissie te
Enschede niet noodig heeft, de provin
ciale commissie is voldoende bevoegd.
De heer Bolle is voor het voorstel-
van Dalsum, te meer omdat men dan ge
legenheid heeft nadere inlichtingen van
den bond te krijgen.
De heer Dieleman merkt daartegen
op dat uit de stukken die ter lezing ge
legen hebben, voldoende inlichtingen zijn
te halen.
De motie van Dalsum wordt daarop
verworpen met 25 legen 15 stemmen
Voor stemden de heeren Bolle, van Dal
sum, Maarleveld, Gerlach, Sprenger, Gil-
jam, Vermaas, Hoogenboom, Neeteson,
Elenbaas, Paap, Blum, van Teijlingen,
van Oeveren en Fokker.
De beraadslagingen over het voorstel
van Ged. Staten worden daarop voort
gezet.
De heer Kakebeeke bestrijdt, dat
hier van een krachtig particulier initia
tief sprake zou zijn. De heeren betalen
per jaar. een kwartje contributie.
Bovendien geldt hel hier niet een proef
tot veredeling van het gewas, doch alleen
een contróle op de handelaars.
Spr. wijst er op ddl er een vereeniging
bestaat lot gemeenschappelijken aankoop
van zaailijnzaad, die op denzelfden grond
slag werkzaam is, doch niet om subsidie
vraagt.
De heer Dieleman wijst er op, dat
