Woensdag
18 Juni.
FEUILLETON»
Kapitein Dodèro.
Bit de Staatscourant
H\ 142.
136- Jaargang.
1913.
mibbelbijbgsche courant.
Du» courant v»r«ohynt A «gelijk», met nitioné.nng te* Zon- os V»»»Ung»n
^rjjl p6r kwartaal, ioow#l voor Middelburg al» voor alle plasties in Nederland franco pp. 2
Afzonderlijke nummer» koiten 5 ooit.
Advertenties bij abonnement op voordaelige voorwaardea
Froapeotuuen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Advertenties voor het eentvolgende nummor moeten dei middag» vóór een ur
aan het bureau bezorgd ziju.
AdvertentiBu 20 oen» per regel. By aboenemeit veel lager. Gaboon»*, dood es
allo andere familieberichten es Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50 elk» regel me»
20 cent. Seolaaei 40 cent per regel. Groot» letter» near de plaat», dia »ij innemen.
Tot de plaateing van advertenties en reclame», niet afkomitig uit Zeolaad, betreffen/
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie gerechtigd het Alfeaeen Adver6®*Öe-iSakvOB
A DB LA 9AB Al., M.Z. Toorbir^ws! M«, Amiteidav.
Zij, die zich thans op ons blad
abonneeren, ontvangen de num
mers tot 1 Jnli gratis.
De eerste Ronde.
Er waren, ditmaal honderdduizend kiezers
meer dan. in 1909. Maai op aanmerkelijke»
vooruitgang kunnen de anti-revolutionnairen
«n chrisbelijk-historischeu niet bogen ten 'de
katholieken, behalve in. bun vaste Zuidelijk©
districten, evenmin. Dat be teekent dus een
achteruitgang voor de coalitie.
Daarentegen zijn de socialistische stemmen
in zeer aanzienlijke mate gestegen en ook liet
stemmenaantal dor vrijzinnigen, al hebben deze
ook m verschillende districten terrein verlo
ren aan de sociaal-democraten.
Op de hoofdvraag: hoe het eindresultaat zal
z^jn, kan geantwoord worden dat er zeer poot©
kans op is, dat aan de macht der coalitie
een eind komt. Wél bezitten zij reeds 40 bre
tels, maar de ervaring] heeft geleerd dat rechts
reeds bi} de eerste stemming met volle kracht
optreedt. In 1909, toen de rechtsche stroo-
ining zoo sterk was, wonnen zjj bij de tal
rijke herstemmingen slechts zes zetels.
En nu staan hun kansen slecht in de meeste
der 47 herstemmingsdistricten, (we spraken in
ons buitengewoon nummer van 46 herstem
mingen. Door een telegramfout lieten we in
.Gorinchem den heer Visser van IJzendoom
reeds gekozen zijn,- hij komt in herstemming,
maar met zeer, goede kansen).
iVan de districten Waar de kans bestaat dat
de kerkelijke candidaat zal vallen Willen we
Middelburg het eerst noemen. Na 1897,
(toen jmff. E. Fokker het ïnet 14 stemmen jmoeSt
afleggen tegen mr. C. Lucasse hebben we
hier geen herstemming meer gehad. En nu
staan We er goed voor, dank zij vooral de
stemming in de steden. Wc komen hier echter
nog nader op terug, Ijn de dorpen is nog veel
ie 'doen.
In niet minder dan 24 districten is er een
herstemming tussohen een conoentratie-can-t
didaat en een coalitie-ma»- Vcwcr den uitslag
zal hier natuurlijk veel afhangen van de hou
ding der socialisten. Na de uitlatingen va»
Troelstra over de noodzakelijkheid om voor
alles aan de coalitie een eind te maken, is
de verwachting gerechtvaardigd dal zij in do
meeste gevallen zullen over gaan. Behalve
dat da» elf nu vrijzinnige districten voor die
partij behouden zullen blijven, is er kans op
verovering vanAmsterdam 7, Amersfoort,
Beverwijk, Gorinchem, Haarlem, Rotterdam 4,
Middelburg, Leiden, Ridderkerk en Kampen,
«n héél misschien Apeldoorn en Zwolle, twee
'twee districten die in lange tijden geen herstem
ming hebben gekend, zoo die er al ooit ge
weest is.
De socialisten komen in 11 districten met
de rechtschen in herstemming. Zeggen de so
cialisten ons hun hulp toe, dan zullen de vrij
zinnigen hen zeker ook steunen, en dan is
er kans op omwerking van -. Amsterdam
en 8, Enschede en Utrecht 2 behalve
tuurlijk dat zij de zeven districten die zij
vertegenwoordigen, zullen behouden.
Maar natuurlijk, blijven dit zeer optimisti
sche veronderstellingen. Wie geven ze niet
voor iels beters uit. Dat de rechtsche par
tijen (werkelijk alle herstemmingen verliezen
zouden, zoodat ze in de Kanier zouden terug
keeren met slechts 43 stemmen, is uitgesloten.
In Bergen o/Z. gaat 'ttrouwens om 2 kath.
Maaj dat uiterst© cijfer geeft toch een aan
wijzing van de mogelijkheid dat liet lukken zal
de coalitie beneden de 50 stemmen te houden,
zij 't ook dat het slechts enkele stemtoen zul
len [bljjken te zijn-
Een van de meest belangrijke dingen uit
deze verkiezing blijft echter de wassende in
vloed der socialisten. Ze hebben dien rpnduit
gezegd verdiend door hun krachtige propa
ganda. Maar het feit blijft niettemin ernstig
voor de vrijzinnigen. Reeds werden enkele
districten verloren, Waar de aftredende libe
raai het moet aanzien dat een S .D. A. P.er
in herstemming komt met een kerkelijke. Dit
is het geval in Rotterdam 1, 2 en 5.
Maar bovendien moeten in nog tien andere
districten de concentratie-candidaten den. zetel
verdedigen tegen do socialisten. Daarvan
de uitslag twijfelachtig in acht districten:
Den Helder, Hoogezand, Leeuwarden, Scho-
terland, Veendam, Weststellingworf, Winscho
ten en Zaandam. Slechts in Amsterdam 5 en
Groningen is de kans der vrijzinnigen goed
te noemen.
In de acht overigen hangt alles af van de
houding der kerkdijken. En men kan ©r van
op aan, al zal in de rechtsche pers nu ge
ducht met het roode spook gewerkt worden,
dat de minder openlijke actie van dr. Kuyper
er veeleer op gericht zal zijn om de vrij
zinnigen te verzwakken door middel der socia
listen. Dat is meer vertoond
En nu ten slotte nog iets over den invloed
der nieuWe partijen. Directe resultaten heeft
noch d© Nat. Bond van Pr»t. kiezers noch
do Chr Soc. Partij te hoeken, Waar zij!
eigen candidate» hadden kregen die slechts
zeer Weinig stemmen. Alleen in Eist bracht
prof. Muller het tot een tamelijk groot stem
men aantal. Zonder resultaat overigens. Maar
toch heeft hun, zij 't ook gering stemmenaantal
meermalen meegewerkt tot het krijgen van een
herstemming, en is het trouwens over het
algemeen aan te nemen, dat het bestaan
dier partgen aan sommigen den moed heeft
gegeven met de coalitie te breken'.
Novelle van
ANTON tilULIO BARKILI.
5.
Ja, hólaas zei de bootsman verschrikt.
Wat aan onze rechterhand voorbijvoer is
het spookschip, de vervloekte boot, die sedert
wel tweehonderd jaar op de Stille Zuidzee
ronddwaalt.
Een rilling van vrees overviel ons op die
woorden en ik hoorde menigeen die naast mij
op het achterschip stond klappertanden.
Zeker, het is een spookschip geweest,
zei een der matrozen met bevende stem.
Heb je Apollo niet hooren huilen toen die
vervloekte schuit langs voer?
Dat loopt slecht met ons af, mompelde
de bootsman die aan het slot van de legende
dacht, die over het spookschip in omloop was.
Kon jelui dat verhaal niet? Dan zal ik het
vertellener wordt onder de zeelieden ver
teld, dat de verschijning van het spookschip,
of de vltiegende Hollander, zooals anderen zeg
gen, een voorbode is van naderend onheil
voor het schip dat het ontmoet.
III.
Gij kunt u wel voorstellen dat de Opgewekt
heid, waarmee we den nieuwen dag begroetten
Binnenland.
DE UITSLAG DER GISTEREN GEHOUDEN
STEMMING.
In de ons gisteren verstrekte officieuse op
gave van den uitslag der stemming is een ver
assing geslopen, die het district Gorkum be
lieft, prof. Visser van IJzendoom is nl. niet
direct herkozen, doch komt in herstemming
met mr P. E. Briët.
In de opgave van het district Middelburg
moet d© volstrekte meerderheid 5078 zijn, zoo
als de aandachtige lezer reeds zal hebben
opgelet, de overige cijfers komen met die
van de officiëele opgave overeen.
De Chr- Hist, kiesvereeniging te Nijverdal
(die de candidatuur Bichon steunt) heeft-
zich van de C. H, Unie losgemaakt.
Bij kon. besluit
is benoemd
tot ontvanger der registratie en domeinen
te Hilversum, S. Hulst, thans bewaarder van
de hypotheken, hot kadaster en de scheeps-
bewijzen te Middelburg
is aan den oud-officier van gezondheid der
le klasse van het leger in Nederlandsch-
Indië H. Koppeschaar verlof verleend tot het
aannemen van de versierselen der 3de klasse
(commandeur) van de orde van Dairila I, hem
door zijne majesteit den koning van Monte
negro geschonken
zijn (bij het [personeel van IdCn geneeskundigen
dienst van het leger in Nederlandsch-Indiëi
benoemd en aangesteld tot officier van ger-
zondheid der 2de klasse, de artsen A. van
.Vliet en R. N van d Eist.
In een volgend nummer iets meer oVer de
ZeeuWsche districten.
Dit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Dat was me -gisteren een gewoel in de an
ders stille St. Pieterstraat voor ons bureau,
Waar de borden, over de geheele breedte van
redactie-bureau en drukkerij tegen den gevel
aangebracht met daarboven de groot© gaslam
pen, al overdag de nieuwsgierigheid van de
voorbijgangers geprikkeld hadden.
Kort na zessen kwamen de eerste verwoede
politici al ongedurig opzetten. Men herinner
de -zich nog van de vorige verkiezingen,
Welke dis (rieten het eerst te wachten waren.
Allengs groeide de menigte aan. Gespannen
staarden aller oogen naar de deur, waar de
plakker het ingevulde biljet aannam en te
bestemder plaatse bevestigde. En dan was het
van. hoven vermakelijk om te zien, wat een
deining dat telkens woelde in de zwalpende
hoofden- en licbamenzee.
Niet al te zachüiandig drongen zij, dievootr-
bif gegaan werden, op, om- den man met het
biljet te volgen tot waar do afstand wad
groot! dit aangeplakt werd, om toch maar
zoo schielijk mogelijk op de hoogte te zijn.
Zoo schoof de menschenklit gestadig hot en
haar mee. Totdat het te vol werd.
zoo'n rampzaligen nacht eln bange voor
spellingen niet bijzonder groot was. We werk
ten instinctmatig door, zonder een woord/
dat ons aanmoedigde, zonder een van die
aardigheden die je wat opvroolijken en je de
vermoeienis doen. vergeten. En warneer het
niet noodig was geweest om nu en dan voor
de oen of andere manoeuvre een bevel to
geven, dan hadden we zeker geen woord ge
sproken,
Onze proviand Was ten einde. Er bleef ons
niets anders over dan een portie beschuit,
een beetje Water met wat brandewijn die ik
met schrielheid had uitgedeeld, wel weteude
dat het onze laatste verkwikking zou zijn. En
toon we den bodem van het tonnetje haddon J
gezien, wachtten we tot den avond om ons]
karig maal te gebruiken dat het laatste zou
zijn. We kregen ieder drie ons beschuit van
zeewater doortrokken, en toen het oogen-
blik was aangebroken, om die te nuttigen,
deden we het zoo langzaam mogelijk om ons
maal langer te doen duren. Het was onze
laatste portieen als we die verorberd hadden
bleef er niet meer over.
Ter eere van mijn lotgenooten moet ik
ggen, dat zoolang er water en beschuit
is, do grootste portie altijd was voor den ar
men Apollo.
Ze voelden zeker in het binnenste van hun
hart, het zalige genot van goed te zijn, zelfs
al is het in het nadeel van ons zelf. De poe
del op zijn beurt voelde dankbaarheid en be-1
wees ons die met zij» bedroefde blikken die
Ons Weemoedig maakten.
En nu was de wind, als wilde hij ons
uitlachen over onze onmacht, nogal gaan
liggen ook en zoo zakten we Zonder te veel
-moeite langzaam naar het Oosten af.
Maar wat baatte het ons dat de toestand iets
verbeterde. Kon het ons soms van hc^ leed
van, den volgenden dag bevrijden? Wij had
den de vreesclijke zekerheid geen vasten grond
to kunnen bereiken voor we van hanger zou
den sterven. Nu, de gedachte aan den honger
van den volgenden morgen en. het weinig©
voedsel van dien dag ontnam ons alle krachten.
Wat mij betreft, ik had den volgenden dag
liefst zoo spoedig mogelijk zien aanbreken
en nog een, als het maar g,auw afgeloopen was.
Als Hij die alles kan, mij gezegd zou heb
ben „Wil je dat het in eens overmorgen
zal zijn, zelfs op voorwaarde van verdronken
te zijn", dan zou ik geantwoord hebben, hier
is mijn hand, do zaak is beklonken 1
De vijfde nacht ging voorbij, en. na den.
vijfden nacht, brak de zesde dag aan van dien
ongelukstocht. De boot liep snel, maar 'onze
maag was 1 eeg. De eerste stralen van den da
geraad verlichtten acht gezichten die elkaar
aanstaarden en een gruwelijke gedachte in
eikaars oogen lazen. Ik zweer je dat ik op
dat oogenblik niet tobde over mij zelf maar
over Apollo zoodat ik met mijn hand onder
de bank zocht waar hij zat, om hem te liefkoo-
zen, en hij likte mijn hand en huilde.
Maar op dat oogenblik, preci,es op dat
oogenblik, keerde zich de bootsman, die
Heel wat menschen teekenden de uitslagen
op. En hoe stijver de St. Pieterstraat van 't
eene einde van 't bord tot het andere volgje-
perst kwam te staan, mannetje aan mannetje
en zoo waar, ook vele vrouwtjes daarlus-
schen, hoe warmer de geestdrift ook zwol
Blijde verrassingen werden met gejuich, te
leurstellende (uitkomsten met gejoel en gesis
ontvangen. En daar wij vóór half elf van alle
districten in 't geheele land de cijfers binnen
hadden, behoefden de belangstellenden niet
te lang te wachten
.Voorzoover we konden nagaan, voldeden de
gaslampen goed. Fantastisch omspoelde hel
zwak-rosse schijnsel de warme, samenprop
pende hoofden, Warm in den l'auwen avond van
dat staan tusschen al die opdringende men
schen en van opwinding om dien goedigen
dikken plakker, die telkens als een rechtge
aarde Sinterklaas voor prettige en minder
prettige surprises zorgde.
Ook aan gezang ontbrak het niet De socia
listen lieten liederen schallen, waarop dan
anderen het antwoord niet schuldig bleven.
Maar de kameraadschappelijke stemming werd
niet verstoord. Het bleef gezellig.
Een woord van oprechten lof ten slotte
aan den telegraafdienst. Alleen zij die weten
op welke wijze de steTomencijfeTS van geheel
Nederland verzameld en weer verspreid wor
den, kunnen beseffen wat op zoo'n avond
de telegrafisten wordt gevergd. Maar de
dienst was prachtig georganiseerd.
Een automobiel Waarmede gister achter
gebleven kiezers door de vrijzinnige kiesver
eeniging naar do stembus werden gebracht,
Wilde m de Langoviele voor een rijtuig uit
wijken doch reed daarbij tegen een wagen
met ladders Een der ladders kwam terecht
op den steenhouwer O. alhier, met het on
gelukkig gevolg, dat deze twee ribbe» brak
en naar zijn huis moest vervoerd worden. Zijn
toestand is op het oogenblik niet ernstig.
Een collecte werd gisteravond ten behoeve
van O gehouden in do Werkmansver., waar de
uitslag dor stemming aan de vrijzinnige kiezers
werd bekend gemaakt.
Het programma der Carillonbespeling op
den Abdijtoren op Donderdag 19 Juni a. 9.
des namiddags van 121 uur luidt in ver
band met de berdenkking van den Slag bij
Waterloo.
tusschen 1212.15.
Wilhelmus van Nassauwe. Marnix van St.
Aldegonde.
Bede voor het Vaderland. Valerius.
VlaggeliedSmits.
tusschen 12.1512.30.
In naam van Oranje Sehooleman.
Wij leven vrij Wilms.
Wilt heden nu treden. Valerius,
tusschen 12.30—12.45.
Mijn Nederland Hol.
Wij willen Holland houen. Spoel.
't Is plicht van ied're
ngenBrandtsBuijs.
tusschen 12.451 uur.
Wat klingelt en beiert het
torenklokspel, uit de canta-
tine sWelkom"Morks,
Lied dej Zilvervloot Viotta.
Wien Neêrlandsch bloed. Wilms.
Door den Comimissaris der Koningin zijn
in de gezondheidscommissiënwier zetels ge
vestigd zijn te Middelburg, Vlissingen, Veere,
Goes, Itruiningen, Zierikzee, Tholen, Oost-
burg, Hulst, Neuzen respectievelijk herhe-»
noemd lot leden de heeren G. K A Nonhebei
te Middelburg, dr. C A. Duyvis te Vlissingen',
hrr. J Loeff te ICoudekerke, D. Mulder te
Ovczando, P. J. A. van Overstralen Kruijsse
te Wemeldinge, A. van de Weijde te Elle-
meet en B- Gil jam te Ouwerkerk, J A. de
Graaff te Sclierpanisse, J. A. van Baal (fe
Ooslburg, P. M. Fruijticr te Hulst, J Wisse
te Zaamslag, alsmede die in Vlissingen, Goes,
ICruiningen en Neuzen tevens tot voorzitter.
Uit Vlissingen.
Prins Hendrik heeft aan den eerovoorzilter
van het Eiland-comité te Vlissingen doen
toekomen een zilveren medaille in foudraal
om te dienen als prijs bij den roeiwedstrijd
die zal plaats hebben bij de feesten ter her
denking van ons lOOjarig onafhankelijk volks
bestaan
Met ingang van 16 dezer zijn verplaatst de
brugknecht E. v. Offenbeek naar Veere, de
sluisknecht Pielerisvan Veere naar Sluiskil en
van Sluiskil naar Vlissingen de sluisknecht
D. Smet.
Uit Walcheren.
Door de Domburgsche werkliedenver-
eeniging „Eendracht Maakt Macht" is caip-
didaat gesteld voor den gemeenteraad de heer
P. van Sluijs, gasfitter aldaar.
De candidatenlijst is door 16 personen on-
derleekend.
Uit Z u i d-B e r e 1 a nd.
Dinsdagmiddag 17 Juni sloeg de bliksem in
de schuur van den heer J. Koeman onder de
gemeente ,W o 1 p h a a r t s d ij k. Het gebouw
brandde geheel af.
Te Ierseke, waren bij de stemming voor
de Tweede Kamer van de 559 ingeleverde
briefes niet minder dan 36 ongeldig. Bijna
alle vertoonden twee zwart gemaakte stippen.
De: zangvereeniging „Excelsior" te Ni Ss e
behaalde Maandag op het internationaal festi
val „De Unie" te Breda een zilveren medaille
op den zangwedstrijd en een premie van vijf
en twintig gulden als verstkomend gezelschap.
De mooie kleederdracht der Zuid-Beveland-
sche meisjes liet Weer niet na de algemeen©
aandacht te trekken. Ze werden overal .ge
fêteerd-
Uit Noord-Berel&nd.
De kiezers te Wijss enk er ke hadden,
Dinsdag jl'. een z(varen dag. Behalve te stem
men voor de Tweede Kamer, hadden zij te
herstemmen voor den gemeenteraad. De op
komst Was ongewoon drukvan de 563 kie
zers, over twee bureaux verdeeld, kwamen er
504 op. De uitslag was, dat de vrijzinnige can
didaat, de heer Th. Wolse te Wissenkerke,
het met 4 stemmen won van zijn tegencandi-
daat, den heer C. M. Noordhoek te Camper-
land.
Uit Schouwen-Duive 1 and.
Te Zierikzee heerschle Dinsdag links
groote geestdrift toen bekend werd de goede
I
aldoor de ze|e onderzocht, naar me toe
en met het uiterlijk en do gebaren va» een
waanzinnige schreeuwde hij
- Kapitein, kapitein, kijk eens daarginds,
wies t-zuid west.
- Welnu? zeg ik, en al de matrozen tnet
mij.
Ziet u iets?
Ja, ik zie een lange wolk op het water
vlak onder den horizon.
- Wat 1 Het is te laag voor een wolk. Als
het een wolk was dan zou de lucht hoogerop
niet zoo helder zijn.
Wat denk je dan wat het kan wezen?
en Jmijn hart klopte ontsituimig terwijl ik
dat zei. De matrozen waren allen opgestaan,
angstig starend naar de plek, waar de wakkere
bootsman met zijn vinger heen wees.
Ik denk niets; antwoordde hij. Ik zeg
alleen maar dat daar land is.
Ja, waarachtig schreeuwde een [matroos
dat kan niets anders dan land zijn.
Vrienden zei ik een paar avonden
geleden hebben wij gezien of we dachten
te zien een schip rechts van ons nu mee-
nen we land aan onzen linker kant te zien.
Nee, nee dat is land, vast en ü^ker/
antwoordde de bootsman. Let maar eens op
do blauwe lijn, die het op den horizon af-
teekent, en zog dan nog dat het een wolk is.
De matrozen begonnen als kinderen in de
handen te klappenmaax ik kon niet deelen
in hun vreugde. Op mijn kaart die ik raad
pleegde, zag ik geen eiland aangegeven in:
die streken, en die blauwe lijn aan den hori
zon zou, dacht ik wel zijn dat beroemde
eiland van San Braudano, dat de bewo
ners van de Canarische eilanden door een
zinsbegoocheling aan den horizon zagen op
rijzen uit de golven van den Atlantische».
Oceaan.
Maar ik moest mijn oogen wel gelooven.
Do blauwe lijn werd hoe langer hoe duide
lijker naar gelang de morgennevelen optrok
ken, en twee uur later was er geen twijfel
mogelijkmen zag duidelijk een eiland met
een bergspits als de piek van Teneriffe.
Het zeil was niet voldoende, dacht ik en
ik zettende mannen aan dc riemen, en in volle
vaart ging het op het gezegende eiland af.
In dat oogenblik van spanning gaven wij
niets meer om de stortzeeën die ons gedurig)
overvielen, noch om honger of dorst. Na
«enige uren van uiterste krachtsinspanning)
deelde ik het laatste rantsoen brandewijn
uit dat zeer welkom was.
De Isola bella (zoo mooi leek het ons toen)
kwam als het ware op de golven naar ons
toe en langzamerhand scheen het grooter te
worden. De bergtop teekendc zich tegen den
blauwen, hemel af de heuvels waren met
prachtig groen bedekt, een teeken van een
rijken tropische» plantengroei.
[(Wordt vervolgd)