MIDDELBGRGSCHE COFRAÏT, H°. 131 ïao' Jaargang. Donderdag 5 Juni. Uit Stad en Provincie. BINNENLAND. 1918. D*z* courant Tcriohijnt dagelyki, met uitzondering tu Zon- en feeitdagea. ?rij« p« kwartaal, ioowel roor Midielbmrg al* roor alle plaatiea in Nederland franco pp. f 2 Afzonderlijke nnmmert koitan 5 cent AdTortontiën by abonnement op voordeelig* voorwaarden. Froipeotnuen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen. Advertentiün voor het oerstvolgende nnmmer moeten dei middag» vóór één itr aan bet bmrean bezorgd zijn. AdvertentiSn i 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regel* f 1.50elke regel meer 20 oent. Beoleme* 40 cent per regel: Groote letter* near d* plaat*, die ly^innemen. Tot de plaattimg van aivtrte&ttön en reclames, niet afkomitig wit Zeeland, betrefiendi Handel, Nijverheid en Geldwezen, i* gerechtigd het Algemeen Advertcitle-Boredld A, DË LA 1AB Ai., M.Z. Toorbu^iral 366, Amtterdui. deze courant behoort een bijvoegBel. mus, den zoon van den bekenden staatsman, candidaat in Gouda, dat in 1905 door jhr. van Doom (1.) werd veroverd op de ar, in Rotter- i dam I, waar in 1909 Goeman Borgesius het -■ A tornauwernood won van den c.-h. de Geer; en XU SXS.QOIrQ.©a üi Wijkbij Duurstede dat steeds a.-r. was, •t Is een kleurrijk vlagvertoon, de lijst do Tweede Kamer. Waar I totdat bij eert tusschentijdscke verkiezing i 1909 do katholieken het voor zich opcischten. csmiMatm voor <10 ite™,- Ea „og 8811 der viji raododinecIS zijn de das» V" h«t toee-pMtiJBi-sleM D(J ïi358r Leidcn We telden er nn twaalf. Eigenlek z.jn er nog cbr n] B meer, maar dal zijnnaamloozepart.jen vanédn. 0„k toKampen oen van het zes- We weten tenminste niet hoe we de drie katholieke candidaten in Bergen op Zoom en de twee Katholieken in Waalwijk moeten be- titelen, hoewel we vermoeden -dat in laatst-1 We bebbm bjj tw<J8 psrfijM1 emeerna distric. de anti-tanetbewegmg M.1^ omda( zjj d8a „lki8atagssirW rol speelde bj het steden van de candidature--;^ ni8uw8 olementol vonn8Ili waarva„ „k„ Prinsen tegenover mr. Loeft. In hoever da|m<11(1 d8 lpMb, kM[ Et kuImm das „og talhg allegaartje is, dat daar elkaar den zetel betwist. twee katholieke candidaten in Roermond (Bon- verrassingem komen. Misschien echter ook niet. gaerts oa Verheggen) werkelijk een uitalg zijlij Maar be[ ter van 't nestaan van twee part,jon cn niet van pail4eb be3lkl a(bt(,nk do8n aaa d8 persoonlijke voorkeur, duiven we n.et te zes- camiidab]Im. Bn „iet alle6a de diatrlcUm Dat de candidatuur-Van Dalsum in Hon-1 waar die partijen zelf candidaten stelden. Im- temsse meer is dan een aiseheiding uil per- mKs ,lopttedaI1 ïajl di8 nieuw© groepen heeft eoonlijke redenen, weten w© eehtcr manr al voor yin d8 Protestante, el- te goed. ders ook dea i>;ui der coalitie verbroken. De verdeeldheid onder de rechtsche par- j Wal di8 O1118vr8dallloid in Ommen sul ba- trien is echter in alle [raeties grooter dan Be rm? Efflt raads8| Dr de ïi338r cr oï8mm. ooit in het vrijzinnige leger is geweest. We koms(^ acc00[d g8slcld alsc.h. noemden h,erboven reods enkele voorbeelden |s 8en (Ber811s) bov8n. van de katholieke afgescheidenen. Maar in de js bet afll.cJma8 udj mr Biotol ook Protestajilscho kringen gaat 't nog veel erger w(jer „egte^ 1 Zijn veelgeplaagde voorganger baron AL. Over het algemeen kunnen wel is waar do 1 Mackay is in Hilversum een der mededingers coalitie-leiders tevreden zna over do disci- van den a.-r. Rutgers, die het in 1912 bij hcr- plino onder de partij-genooten, want slechts in twee districten staat een chiist.-hist. tegen- stemming won is ex nu niet i een c. h. Een ander© c. li. over een aati-rev., ml. in Appingedam en t Het spreekt van zelf dat er over do candi- Maar het bedonkeinke is dat zooveel Pro- - daten der andere partnen weinig bijzonders is tcstamen brnta de eonhhe z,jn opgetreden meifc^ Zo8als w8 b8bb811 met eigen csndidnten. Twee hoofdgroepen vor-.^ do overa, de 't bijzonder de aandacht,* J candidaten geeerbiedigd. en ©venzoo is er PrntoataTilfm *zn nge, ilhric:. door de concentratie overal waar zij zich aanmeldt, slechts één candidaat gesteld. r. Dat laatste is in jaren niet gebeurdmeestal Do eerstgenoemde Bond heeft voor een partij b™ mar, verscheidene districten aanwijzen da Ned. Bond van Protestanten en do Chris- telijk Sociale Partij. waar tweo, een enkele maal zelf drie vrij zinnigen elkaar concurrentie aandeden. En i ran zoo jongen datum zich geducht geweerd,1 In. niet minder dan zevon districten heeft ze candidaten gesteld: in Apeldoorn, waar graaf OA nji i. m 80 van de 100 districten één cencentralic- van Byiandt (c.-h reeds zoo lang een veuigen' zetel had; in Beverwijk, waar sedert 1901 de candKiaat- kath. Passtoors steeds op de Protestantschehetreuienswiirdi,?, uLtBondero,. vormt stemmen van rechts kon rekenen- in Druten,"""i1™- "a" meR k™s hceft S521" dlie U" waar ook voor 'l eerst nu een Protestamtsch berale n1- candidaat zijn aandeel vraagt; in Eist, dito Bosch en De Gast, en den liberalen in 's-Graveohage III (nu libJansen), waar de vrijbuiter Tydeman (niet te verwarren met het a,r. in 1905 in herstemming kwam en in Kal- lid voor Tiel>' II6' welkl!liik '"P™ wijk, waar de c,h. drie termijnen achlereendat twe0 va" l™1 zioh n<,s v66r de stot"s overwonnen. 1 terug trekken.*) De vertegenwoordigers van dezen Protestan-De S. D. A. P. heeft in niet minder dan tenbond zijn: in drie districten prof. Mulder, 94 districten een eigen candidaat gesteld, en verder H. v. d. Flier, H. C. Diferee en W. tuurlijk veelal een „telcandidaat", een me- H. Liefhnck. thode waar veel voor te zeggen valt. In hun Eist heeft nog iets bijzonders. De aftredendebesto districten vinden de S D, A. P.-crs ech- katholiek, Van Wijnbergen, heeft daar tegen-1 ter steeds hun plaaggeesten, do S. D. P.-crs. over zich niet slechts prof. Mulder van den naast zich. Ook de toegenomen kracht der Protestantenbond, maar ook nog een c.-h,, J. S. D. A. P. kan nog verrassingen baren- ▼au dor Veen, die vóór de coalitie, maar i tegen Rome is. Hoe dat dan moet, kunnen we' Van zelf wordt bij het inzien van zoo'n niet zeggen, maar 't wordt zoo gemeld. i candidatenlijst gevraagdwat zijn de distric- Wat voor kracht die Protestantenbond zal ten die kans hebben om te gaan? Maar als hebben, weet natuurlijk niemand. Hjf heeft j 't altijd bij een verkiezing gewaagd is te zich tot nu toe aangekondigd als een Ned.1 voorspellen, dan is 't nu gevaarlijk. Want Hervormde, anti-Roomsche partij. Dat is al1 behalve dat nu de invloed zal gelden van do wat men weet. En dal is nog al vaag. [genoemde nieuwe partijen, mag men niet geten, dat overal hot kiezersaantal aanzienlijk Van de kracht van de chr. sociale partij is gestegen. En hoe die nieuwelingen zullen weet meu ook nog niets. Maai- ze staat opstemmen, weet men niet. steviger grondslag, dank zij de propaganda j We kunnen dan ook niet anders doen dan van den bekwamen stichter, den democraatenkele twijfelachtige districten opnoemen. Maar dr. Van de Laar. En we vermoeden dat van met dit voorbehoud: we beweren niet dat ook do democratische elementen onder die Protcs- elders tniet veel kan veranderen, tanten velen hun-teleurstelling over de resul- j In Amsterdam II zit Sn. Hcnkomans (c.-h.) tatea der coalitie zullen uiten door te stemmenniot vast In 1905 moest daar dr. Do Visser op een van do leden dier partij. wijken voor Lely. Iets dergelijks is het geval Zo stelde <lr. v. d. Laar, candidaat in Doe- win Amsterdam VII, dat sedert 1897 werd ver- tichcm, sedert 1901 a.-r. (van Vliet) dank zij tegenwoordigd door: Heldt (u.-l.); Heemskerk een stevige hulp van katholieken; in Ridder-(a.-r.); Blooker (u.-l.), en Middelberg (a.-r.). kerk, waar baron v. d Borch (a.-r.) nog nooit Arasterdam VIII, waar vroeger Nolling voor een mededinger met ketkelijken tint heeft ge-'zat, werd eerst in 1909 a.-r. (de Ylugt). Nol- bad; in Rotterdam IV waar in 1909 de broer ting is er nu weer candidaat. van minister Heemskerk den zetel van den libe-Enkhuizen is bij de laatsto vier verkiezin- beraal Plate wist te veroveren; en dauN5jme- gen ook telkens van kleur veranderd. Nu zit gen, waar de protestantsche bevolking nog nooit in do gelegenheid was haar kracht te - A Heden vonden we vermeld dat reeds do heer Bosch verzocht heeft geen stemmen op Yerder stelde deze partij dr. E. A. Keuche-hem uit te brengen. De heer W J F. Juten gaf niet thuis. En toen eenige bestuursleden getracht heb ben hunnen secretaris, thans muiter tegen de r. k. kiesvereeniging, te bezoeken, heb ben zo het niet verder kunnen brengen dan* do stoep. Daar mochten ze blijven staan Binnen kwamen zij niet. De heer W. J F. Juten was niet te spreken. Het bestuur vergadert a, s. Vrijdag op nieuw intusschen z(jn alle voorloopigo maat regelen jgenomen. er Oosterbaan, a.-r. Maar Nelscher (v.-d.) heeft een goede kans. In Enschede, het vroegere district van Van i >1, kan het aftredend a -r. lid Elhorst liet nog warm genoeg krijgen tegen Albania, S. D A. P. In Gorinchem won Pierson het in 1905 te gen den a,-r. Van Andel, en moest in 1909 De Meester het met betrekkelijk geringe min derheid afleggen tegenover den a.-r Pollema. Do nu gestelde vrijzinnige candidaat mr. Vis- r is bovendien plaatselijk zeer bekend. In Gouda zal daarentegen de u.-l Van Doorn wellicht een zwaron strijd hebben om zijn zetel te behouden. Gravenhage I (nu Ter Laan), was vroe ger a.-r. en hceft nog steeds een krachtige groep van 'die kleur In Haarlem, dat oerst in 1907 van de libe ralen overging naar de c.-h., zal nu wellicht do oudminister Fock (l.-u een goede kans hebben tegen jhr. Van Lemnep. In Den Helder, dat nu De Meester afvaar digt, is Staalman nog steeds een macht van beteekenis In Hontenisse kan het optreden van Van Dalsum lot verrassingen leiden. In Leiden zijn lang niet alle c.-h. er te vreden over, dat ze hun De Visser moesten dige vereeniging, geplaatst in de courant van ruilen voor don a.-r. candidaat Briët. Mr Maandag 2 Juni, zijn eenige onnauwkeurig- Heeres heeft daar als concentratie-candidaat heden ingeslopen. De spreker van Vlaanderen kans op succes Zeeland in. de Middeleeuwen" heet niet I. Rotterdam IV (j F Heem.kerk, a,r.) is vroo- f Sooama maar dr. I. H. Gosses privaat- docent aan de universiteit te Amsterdam. En Ser te ltteS liberaal eevteeat, daa dat m»i te worelea semold, dat het bestuur nu niet zou mogen hopen den zetel te herwin- js herkozen. nen. De vrijzinnige candidaat is daar Van Vollenhoven. In Schoterland zal een zware strijd gaan tusschen den v.-d. Limburg en dan s.-d. Mendels. In Steenwijk heeft Duymaer van Twist het in 1905 slechts met enkele stemmen gewon nen. - onder do Ned. Hervormden. Hit Middelburg. Wij vestigen er de aandacht op, dat heden mr. J. A. Heijse, de opvolger v»n den heer Gerlack van St. Joosland als commissaris van den polder Walcheren beëedigd is, zoodat thans de beer Gerlaeh zitting kan nemen in het college van Gedeputeerde Staten. Tot bode-concierge van den polder Walcheren, is benoemd C. de Jager, sergt. bij het lie bat. 14e reg. inf. a 1 h i e r. In het verslag over de algemeene vergade ring .van leden der Geschied- en Letterkun- Uit Vlissingen. Omtrent den gisteren gehouden vijlden Haurlemschen katholiekendag deelde men ons nog het volgende mee Tegen drie uur liep de groote zaal van ijw 't Grandhotel geheel vol met belangstel- Ea" ildir dtetrist ;"™k"on"t'e'vredtóhdd!len,is?: Em 800 P"»»-™ '"g™" woordig. I Het tooneel, dat als zitplaats aan den In Utrecht II bestaat nog altijd de kans j kerkvorst en zijn omgeving was aangewezen, dat de concentratie-candidaat. (Lely) den ouden was door groen afgezet terwijl om de pilaren zetel van Röell herwint. I slingers waren aangebracht. Veendam (nu v.-d., Smidl) is het eenj Onder heD, die de bijeenkomst met hun dubbeltje op zijn kant of de v.-d. H. Snijders, I tegenwoordigheid vereerden noemen wij of de s.-d. Sannes in herstemming komt met den a.-r. En dan eindelijk Middelburg? We zullen er nu met veel van zeggen, maar Minister Kolkman en de beide leden van Gedeputeerde Staten van Zeeland de Rompu en Fruitier. Toen allen gezeten waren schreed de bisschop door de zaal naar het podium, cijfers van Ï905 bewijzen het. we hebben veel hoop. Het komt hier vooral 1 terwijl de schare hem staande een welkomst- aan op vertrouwen in de zaak die men voor- Ded toezong, welke zang begeleid werd door staat. Wie bennt te twijfelen, is al verloten eeo kle'n orkest' ge™™d reusiek- Maar er is ook werkel.jk reden tot hoop. U.ev0leelngiug St. C.ecffia, en dat boven don 1 ingang der zaal, recht tegenover het podium was opgesteld. Toen de laatste lonen waren weggestorven en allen hadden plaats genomen trad de voorzitter van 't Comité, de heer R. G. van Nieuwkuijk naar voren om zijn reeds ver melde rede te houden, die telkens door applaus onderbroken werd. Met groote aandacht werd de rede van den Zeer Eerwaarde heer J. M. J. van Ro jij, pastoor te Tholen aangehoord en luide toegejuicht. De heer Maerel deed daarop voorlezing vau een dankbetuiging van EL M. de koningin. Onder herhaalde fanfares en handgeklap trad daarop bisschop Callier naar voren en sprak in verband met de gebeurtenissen dezer dagen en de behandelde vraagstukken enkele woorden. Nadat Z. D. H. den aanwezigen zijn zegen bad gegeven, verliet hij onder 't zingen van een slotlied de zaal. Heden heeft eon rit naar Middelburg en Domburg plaats. KNOEIERIJEN MET CANDIDATENLIJSTEN. Het ,,Vad vestigt de aandacht op zekere thans in Den Haag voorgekomen practijken, ten doel hebbend geld te slaan uit de can- didaatslelling voor de Tweede Kamer. Vooreerst door iemand aan te bieden, hem candidaat te zullen stellen, mits hij er iets voor over heeft In de tweede plaats door aan een can didaat die zekor gesteld zal worden, het aanbod te doen een tegencandidaat die aan. zijn kans van slagen afbreuk kan doen, niet te Is tellen, mits. aie boven. In beide gevallen wendt men zich met bet oog op den zuiveringseed, die een gekozene heeft af te leggen, niet rechtstreks tot den candidaat, maar tot hen, die zich voor zijne candidatuur inleressecrenin het eer ste geval zijne familie, of vriendenin het laatste geval dezen, of de kiesvereenigingen, kiescomité, etc., die zijne verkiezing bevor deren. Kieswet en strafwet zijn hier machteloos tegen. IN BERGEN OP ZOOM. In liet district Bergen op Zoom. doet zich het merkwaardig geval voor, dat do secretaris van de R Kath kicsvereeniging, welke het aftredend lid, don heer Do Ram, candidaat heeft gesteld zelf ook candidaat is. Den avond van den verkiezingsdag heeft het bestuur van de kiesvereeniging vergaderd. Het Dbld. v. N.-Brab. schrijft Het bestuur heeft getracht verbinding te krijgen met den heer W. J F. Juten, den se cretaris. Die de ledenlijsten, heeft En de namen der besturen. En. zelfs de kas. weeBt zijn aan de herdenking der honderd jarige onafhankelijkheid een nog meer feestelijk cachet te geven, door b.v. volks spelen te doen plaats hebben en het uit voeren van muziek- en zangnummers der plaatselijke vereenigïngeii, mits de herbergen gedurende het feest gesloten waren, anders zou, volgens hem, het feest ontaarden in bnchanaliën. Enkelen stemden m-t dat idee in. Anderen meenden evenwel, dat dit plan, om D.l. gedurende de feesten de herbergen te sluiten, niet uitvoerbaar waszagen daarin tevens een dwang in zekere rich ting. (De heer Reus is geheel-onthouder). Bovendien werd opgemerkt, dat armen- bedeeling en kindertractatie alleen geen nationale ieestviering genoemd kan worden. Ofschoon men eeu paar uur bijeen was en er druk geredeneerd werd ook over zaken, die met een onaihankelijkheidsfeest in geen verband stoDden, kwam men tot geen resultaat. Als men weet, dat het houden van deze vergadering bij bekkenslag alom bekend was gemaakt, kan men niet zeggen dut er groote animo bij de burgerij bestaat tot het feestvieren in deze gemeente. Uit Z u i d-B e v e I a nd. 'ergaderde te N i s s e de ge meenteraad. Tot eenige af- en overschrij vingen van de begrooting over 1912 werd besloten, evenals tot oen wijziging van de begrooting over 1913. Ter talel kwam de rekening over 1912 van het Burgerlijk Armbestuur, die goedgekeurd werd. De inkomsten bedroegen f 3321.26 en de uit gaven t 3252.81. Bij rondvraag werd ge vraagd waarom er nog maar steeds geen spreekcel kwam op het telephoonkantoor, gelijk beloofd was. Besloten werd te ver zoeken voortgang met de zaak te maken. Dinsdag verklaarde te Ierseke de militte-commissaris lnit.-kolonel Klontje van Middelburg aan eenige samengekomenen de inrichting en het gebruik van de door hem uitgevonden werppijl, dienend om over korten afstand een schip of een drenkeling in verbinding met den vasten wal te bren- geD. Er zal daar zulk een pijl gedeponeerd worden. Uit Noord-Beve land. Bij de Woensdag jl. gehouden stemming voor een lid van den gemeenteraad te Wissenkerke zijn uitgebracht op den heer Job. v. d. Mans (Hervormd) te Wissen kerke 108 stemmen op den heer C. M. Noordhoek (Geref.) te Camperland 112op den heer A. Remijnse (Herv.) te Camper- land 67 en op den heer Th. Wolse (Vrijz.) te Wissenkerke 152. Herstemming alzoo tusschen de heeren Wolse en Noordhoek. Uit Schouwen ea Duiveland. Naar men aan de Z. N. mededeelt, zal de wethouder jhr. J. F. Schuurbeque Boeije, de gemeente Zierikzee metter woon verlaten. Van het stoomschip Koningin Regentes van de Stoomvaart Maatschappij Zeeland is gisteren, even voor den afvaart te Queens- boro de 27-jarige chef-kok Schiaroni, nog slechts kort bij de Maatschappij in dienst, door een onbekende oorzaak overboord ge vallen en verdronken. Pogingen tot redding mochten niet baten. Uit Walcheren. Dinsdagavond war-en een 30-tal personen in de consistorie-kamer der Ned. Herv. kerk samen gekomen, om plannen te bespreken tot viering der onaf hanlcelijkheidsfeesten te W estkapelle. Het initiatief tot deze vergadering was genomen door den heer Ds. Reus, die ook deze vergadering leidde. Hij zette uiteen hoe. naar zijne meening, hier het onafhan- kelijkheidsfeest gevierd kan worden. Het feest zou dan slechts bestaan in bedeeling aan de armen en traktatie aan de school kinderen. Hij zou ook wel te vinden ge- Ui t Tholen. Door de vrijzinnige kiesvereeniging te Tholen, is besloten den heer dr. A. Jekel candidaat te stellen voor den Raad. Op de voordracht voor onderwijzer aan de Openbare Lagere school te Stave- niss e zijn geplaatst de heeren: 2. J. v. Dienst te Anna-Jacobapolder, 2. A C. de Graaf te St. Maartensdijk en 3, J. E. Hart- hoorn te Ierseke. In verband met bovenstaande voordracht lezen we in do Zeeuwsche courant van 31 Mei 1.1. het volgende Ierseke. De heer J. E. Harthoorn alhier is op de voordracht geplaats voor onder wijzer te Stavenisse aan de openbare school aldaar. Als bijzonderheid deelde bij mede, dat de voorgedragene zich heeft moeten verplichten de schooluren met bidden te beginnen en met dankzegging te eindigen. In de Dinsdag te St. Maartensdijk gehouden vergadering van den gemeenteraad deelde do burgemeester mede, dat bjj nader onderzoek gebleken is dat de klepels uit de bellen van het carillon Indertijd door werk lieden tegelijk met een partij oud ijzer af komstig van don toren waren verkocht. De werklieden hadden in last dat oud ijzer te vcr- koopan. eai gemeend dal ook de klepels daartoe behoorden. Op voorstel van den heer Rijnberg werd be sloten dat de opkooper ervan alsnog pogingen zal aanwenden de klepels terug te vinden. Verder werd besloten dat men niet zou ingaan op bet verzoek der Mij. tot exploitatie van Gemeentebedrijven te Utrecht om de gas fabriek te Over-Flakkee te gaan bezichtigen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1913 | | pagina 1