MIDDELRFRGSCHE COFRAiT
IN!
ISO* Jaargang.
W oensdag
4 Juni.
BINNENLAND.
kon.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
Landbouw.
ïnasi 3ü WetenscbappeQ.
Ouderwijs.
Verschillende Berichten.
Rechtzaken.
Leger en Vloot.
H*. 130.
1913.
Deze courant v*nohijmt d a g 1 ij k i, met mitxoa4eri>g ra Zoa- Tatitdag».
Priji per kwartaal, zoowel too? Middelburg all voor alle plaattem ia liiiirlui frameo pp. 12.
Atxoadorlijke nummer* koitea 5 oeat.
AdvertoatiBn bij abonnement op roordeelige voorwaard».
Prospeotmit» daarram rij a aam bet b uraan te bekomea.
Advsrtentiöa voor bet eeritvolgeade rammer moetem dei middag, vóór a aar
aam bet bareaa bezorgd zjju.
Advnrtnnfcien i 20 eemt per regel. Bij aboaaemeat veel lager. Geboorte-, dood- ea
alle aadere familiebericht» ea Daakbetaigiagea vaa 1—7 regelt f 1.50elke regel meer
20 oeat Beolamei 10 scat per regel. Groote letter* aaar de piaati, die rijjJinEem».
Tot de plaatiiag vaa adverteatiöa ea reolamea, aiet afkomstig ait Zeelaad, botreSem&i
Haadel, Nijverheid ea Geldwezea, ii gerechtigd het Alcemeel Adverteatle-BnfelS
A, DE LA SAB Ai.. M.Z. Veorbtr^wa! 906, Amsterdam.
courant behoort een bijvoegsel.
■dicht te
groenten
makelgk
Stater,
i de
ÏOtJT-
fkoniend
vast
Eerste Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Men kan moeilijk beweren, dat do rechter
zijde in de Eerste Kanier van enthousiasme
heeft blijk gegeven hij het aanvaarden der so
ciale wetten van Minister Talma. Integendeel
wanneer het op waardeering van initerlijben
en oprechten aard aankomt, is daarvan links
bijna meer gebleken dan rechts. Men brak
in deze heele week rechts veel harder af dan
links; alleen men stemde voor. Het parool
was immers uitgegeven!
Een lange reeks van redevoeringen was het
heden, die zich tegen do wetsontwerpen, hetzij
tegen den opzet, hetzij tegen de details, hetzij
togen beide uitsprak en die dan onverander
lijk tot conclusie nad, dat men toch voor zou
stemmen. Waarom, ja, dat deed minder ter
zake; daarnaar vraagt men rechts niet meer
sinds lange. De heer Woltjer was togen ge
heel den geest dezer wetten, maar ze lagen
nu eenmaal in de historische lijn die hij
intusschea allerminst als historisch aanvaardt
en als deze wetten er niet kwamen, dreigde
er zoowaar staatspensioen. De heer Verheijen
bekende zichzelf als conservatief, kantte zich
Men verzoekt ons te berichten, dat de lees
zaal alhier voorloopig des Zondags gesloten
zal zijn.
Het aantal bezoekers in Mei bedroeg 666,
het aantal uitgeleende boeken 1248, waarvan
209 studie boeken.
Indertijd meldden we, dat op de kweekerij
van den heer Noske alhier een zwaan op
vier eieren zat te broeden. Gisteren is ze
daar afgekomenTwee jongen zijn eruit te
voorschijn gekomen. De7 andere twee bleken
stinkeieren.
Uit Vlissingen.
Aan het bestuur van den ZeeuwSclien
Seherpschuttersbomd „Pro Patria" te V lis
sin gen is door den Commissaris der Ko
ningin voor den te houden schietwedstrijd een
verguld zilveren medaille beschikbaar gesteld.
Van de afdeeling Vlissingen van deD
Alg. Ned. Zeemansbond ontvingen wij ter plaat
sing als ingezonden stuk een schrijven, ge
richt aan de aandeelhouders der St. Mij. Zee
land, en betreffende da reeds vroeger mee
gedeelde aanbevolen maatregelen nopens vei
ligheid en gages.
Wij meeiien echter, dat een dergelijk schrij
ven niet onder de ingekomen stukken op
zijn plaats is, daar het beter gericht wordt
aan de geadresseerden zelf, in dit geval de
weldra te houden aandeelhoudersvergadering,
en voorts omdat aangelegenheden van inwen-
tegon het overgenomen amendement-Duys, en digen dienst eoner particuliere onderneming
achtte de wetten ingewikkeld en omslachtigmot behooren tot de onderwerpen waarvoor
toch zou ook hij voorstemmen, want de Eerste j een courant zijn ruimte beschikbaar kan stollen.
Kamer kan immers aan de onderdeelen nietsdcelen dat hier in 't openbaar mee,
veranderen.' Alleen da heer Van Lams weerde omdat het meer .gebeurt, dat wij stukken van
erkende iets goeds in de wettener waren, wel
veel gebreken, maar ook veel kwaliteiten.
Ja, als de regen is gevallen, schijnt meestal
even de zon!
Daarna de Ministers. Eerst Minister Talma,
die in een breed opgezet betoog ook bier
nog eens met bewonderenswaardige en onver
moeide opgewektheid voor «Je z. i. goede grond
gedachte der verplichte verzekering opkwam
en haar verdedigde tegenover staatspensioen,;
dio de aangevallen, onderdeelen in bescher
ming nam met de bekende argumenten, en van
de vervorming van bet amendement-Duys eene
dien aard moeten, weigeren.
Uit Walcheren.
Dinsdagmiddag is Z. D H. de Bisschop
van Haarlem begeleid door de pastoors van
Middelburg en van Vlissingen en den secre
taris van den Bisschop in Domburg geweest
per rijtuig. De Bisschop heeft in de St. Wil-
tebrordus kapel aldaar met zeer veel belang
stelling den nieuwen bouw (nog niet voltooid)
bezichtigd. De pauselijke vlag, de Holland-
sche vlag, en do Iersche vlag wapperden op
de kapel, die van buiten met guirlandes van
nieuwe lezing gaf, die zeker dien vader van het i bloemen en groen was versierd. De bezoekers
vofirstel wel eenigermate zal hebben verbaasd.1 werden ontvangen door den heer en mevrouw
Toen de Minister Heemskerk, fragmentarisch Toorop. Verscheidene dames en beeren waren
als altijd, ook nu aldus behandelend de be- j m de kapel aanwezig. Na een kleine wandeling
kende staatsrechterlijke doornen in deze ont-door het dorp werd aan den Bisschop en de
werpen gelegen. Ten slotte Minister Kolkman I hoeren geestelijken de thee aangeboden
ons nog eens verzekerend dat do Tariefwet erhet huis van de fam. Toorop, waarna Z. D.
komt, dat de regeering er naar snakt hareH. tegen balf zeven met de heeren gees-
Jaston den burgers op te leggen! j t«hjken per rijtuig weder naar Middelburg
Hoort hem spreken en oordeelt over den j is teruggereden,
ernst van dit „treffelijk" christelijk kabinet!
Eindelijk de stemming; met 24 tegen 12 j Be correspondent te Weenen van de N.
stemmen werden alle drie d© ontwerpen aan-R- ,C. schrijft
genomen, zuiver rechts tegen links. Zoodat I Eeni ge Weensche families, die kleine Neder-
14 senatoren, ongeveer 28 o/0 op het appel i landsche badplaatsen willen bezoeken, heb-
ontbraken hij deze zoo belangrijke nationale ^en zich hij mij erover beklaagd, dat daar-
aangelegenheid. Hunne stemmen hadden be- vaQ prospectussen in de reisbureaux
slissend kunnen zijnl 'zijn. Er waren menschen, die naar Noordwijk,
Minister Talma werd van vele zijden geluk-! Katwijk, Domburg of nog een andere plaats
gewenscht. Hem is deze belangrijke voldoeningwilden gaan- Zij hadden ervan gehoord en
gegund; hij hoeft er voor gearbeid en <»"-»•«w-f
stroden met ijver en groot talent.
V. d. M
DE KAMERVERKIEZINGEN.
De gisteren gehouden verkiezingen voor
'leden van de Tweede Kamer hadden slechts
:n de 5 volgende districten een dadelijk
resultaat: Grave, Helmond, Veghel, Weert
en Zevenbergen, waar gekozen werden de
beeren Mr. D. A. P. N. Kooien, A. N
Fleskens, B. R. F. van Vlijmen, Jkr. mr.
V. E. L. de Stuers en A. C. A. van Vuuren,
allen R. K. aftredend.
Uit Middelburg.
Het programma der Carillonbespeling op
den Abdijtoren op Donderdag 5 Juni a. s,
des namiddags van 12—1 uur luidt:
tusschen 1212.15.
Nocturne.p. Chopin.
Menuet Célèbre 1/. Boccherini.
tusschen 12.1512.30.
La Matinóe, Rondo J.' L. Dnssek.
Siegeschor aus Judas
MaccabSusG. F. Htindel.
tusschen 12.3012.45.
Rondo all' Ongarese J. Haydn.
Rondo Villageois J. N. Hummel,
tusschen 12.451 uur.
Früblingslied F. Mendelssohn-
Bartholdy.
Ttirki8cher Maisch aus
«Ruïnen von Athen» L.
n Beethoven
zochten hier inlichtingen. Het zijn juist de
kleinere, niet al te drukke badplaatsen, die
in den smaak van den Oostenrijker vallen. De
genoemde badplaatsen zullen dus in hun be
lang handelen, als zij naar Cook en het bureau
van de Oostenrijksche Staatsspoorwegen pros
pectussen zenden.
Uit Zuid-B eve land.
In de candidatenlijst in ons vorig nummer
is onder de candidaten voor de Prov. Staten
in het district Goes weggevallen de naam
van J. Wondergem, ar. aftr.
Dinsdagnamiddag traden in de PrinS
Oranje te Goes een drietal sprekers op voor
de Centrale Vrijzinnige Kiesvcreeniging.
Door den heer J G Moojen, werd het con-
centratiepirogram. besproken, door den heer
Jac, Welleman werd do oplossing van. het
kiesrechlvraagsluk door het brengen van al
gemeen kiesrecht behandeld en daarna werden
de slechte gevolgen der Tariefwet-Kolkman
in het licht gesteld.
De heer mr. H P. Marchant, lid der Tweede
Kamer hield een redo over het beleid van het
ImilnisterLe-Heemskerk aan de hand
uitspraak van dr. Kuyper cn een in de
Tweede Kamer gehouden redevoering in Dec.
1910, waarin dr. Kuyper over de werkwijze
van genoemd kabinet een streng afkeurend
oordeel uitsprak.
Do oorzaak van het bitter weinig tot stand
brengen door het ministerie-Heemskerk word
door Spreker aangetoond te zijn gelegen in
het ontbreken van gemeenschappelijke poli
tieke hoofdpunten van de coalitiepartij.
Uitvoerig werd nu de onderwijsstrijd vanaf
hot begin tot den huidigen dag geschetst.
In den laatslen tjjd is het kerstenen van
die openbare school door de cbristelijk-hislo-
rische partij verdedigd tegenover de andere
coahtiegenooten, die hiervan niets willen we
ten Dr Kuyper is feitelijk de man, die zijn
gezag in de coalitie laat gelden en mr Lohman
moot zich dat laten welgevallen, al komt
deze ook hiertegen op in zijn orgaan.
Spr. acht het voor een- groot deel der kie
zers, die hun slem aan de Savornin Lobman
hebben gegeven vóór viar jaar, van groot
nut om de tweeslachtige houding vam dezen
afgevaardigde onder de .ïandacht te brengen,
zoo ook ten opzichte van het kiesrecht, van
de dwangvetzekeringswettcn.
Met een opwekking tot de kiezers voor
het uitbrengen, van hur stem op 17 Juni
op den candidaa.t der vrijzinnigen eindigt spre
ker
De heer C Beenhakker chr hist zooals hij
mededeelde wenschte nog cenige toelichting
omtrent do vrijheid der ouders voor het onder
wijs van hun kinderen, waaraan spreker vol
deed.
Door dien heer T II. Siemelink, werd deze
vergadering geopend en geleid.
De opkomst was niet talrijk.
Van VV. W., uit Goes, is Maandag op
hel Oostplein alhier een horloge met gouden
ketting gerold, toen hij naar den optocht,
die volgde op de kiesrechtbetooging, stond
tie kijken. (N. R. C.)
Dinsdagavond traden in de overvolle zaal
van hotel „Korenbeurs" te Kruidingen
op do heeren Jac. Wellfeman, candidaat voor
do verkiezing van Tweede Kamerlid en de heer
Marchant, lid der Twecile Kamer.
Na ingeleid te z(ja door den voorzitter der
vrijzinnige kiesvereenigiiig, den heer W. J,
Hoencamp, hield de heer Welleman een boeien
de igloedvolle rede over do Tariefwet en de
gevolgen van de invoering vooral voor den
arbeider en den geheeleu landbouwersstand in
Zeeland.
Na een korte pauze rrad de tweede spreker,
de heer Marchant, op met het onderwerp
stembusstrijd tegen de christelijke Coalitie."
Hij beval op het eind den vrijzinnigen candi
daat voor Hontenisso, den beer Jac. Welle
man, warm aan.
Als gewoonlijk werd door de tegenstanders
geen gebruik gemaakt van de gelegenheid tot
debat. Een paar vTagen, door aanwezigen uit.
het publiek aan den tweeden spreker gedaan,
werden afdoende beantwoord.
De vergadering werd gesloten door den heer
M. Kole Jz,, voorzitter van de Werkliedemkies-
vereeniging.
In do Dinsdag gehouden raadsvergadering
van Kruin.in.igon werd ingevolge een in
gekomen bezwaarschrift tegen te brengen wij
ziging in den legger van voetpaden en wegen
besloten niet op te heffen het voetpad door
het Slagveld naar den Blauwhoefschen weg
en verder.
Van den wagendienst Bauer op het sta
tion Kruiningen wordt bij wijze van proef voor
een jaar f 175 subsidie gegeven mits hij rijdt
op alle treinen.
Ter bezichtiging aan d© leden wordt gegeven
nieuw plan voor te b ouwen gei
Aangaande dit ontwerp zal het oordeel worden
gevraagd vah do heeren architecten Filipse
en Kantors te Doesburg en Rotterdam,
later tot den bouw zal worden besloten.
Op het verzoek der gemeente Schore om
gaslevering tegen den kostenden prijs, wordt
niet ingegaan omdat reeds vroeger de voor
waarden aan de gemeente Schore zijn voor
gelegd, waarop bet gas van de Ilansweerfcsche
gasfabriek kan verkrijgen, Ten behoeve van
do uitbreiding van buizennet enz. wordt op
voorstel van B en W door don raad besloten
de vroeger aangegane geldieening te verhoogen
tot een bedrag van f 150.000.
Voor bet aanschaffen van een nieuwen lijk
wagen zal een daartoe benoemde commissie
van 3 loden eenige gemeenten bezoeken, waai
die lijkkoetsen zijn verkrijgbaar gesteld.
Vervolgens had de stemming plaats voor d<
benoeming van leden voor de sfcembureaux
voor de verkiezing van Tweede Kamer, Pro
vinciale Staten en Gemeenteraad.
Uit Tholen.
Ingevolge een door hem gedaan verzonk
Wordt de heer C- P. Ileerebout, Rijksveldwach
ter, brigadier-titulair te Stavenisse, met
ingang van 14 Juni a.s. verplaatst maa,r
Vee re, terwijl in zijn plaats naar daar
verplaatst Wordt de heer D. v. d. Berge,
thans rijKsveldwachler brigadier-titulair te
Goes.
Uit Zee u wsch-V 1 a a nd e ren W, D.
De St. Crt van heden no. 128 bevat in een
bijvoegsel een wijziging in dc statuten (no
785) van de naamlooze vennootschap „Zelan-
dia" fabrieken van melkproducten te Sluis
Alg. vergadering Z. L. M.
Zooals onze lezers weten wordt de alge
meen© vergadering van de Zeeuwsche land-
bouwmaatschappij dit jaar te Zierikzee
gehouden op den llen Juni v. m. 10 uur in
café Juliana in de Nobelstraat.
Den dag te voren heeft, 's avonds om 8
uur de hoofdbestuursvergaderiDg plaats in
het >Huis vaD Nassau»
Na afloop der algemeene vergadering
volgen de gebruikelijke rijtoer en diner,
's avonds heeft in «Parklust» een concert
plaats van het BarmoDiegezelschap «Kunst
en Eer» onder leiding van den heer 8.
Klimmerboom.
Donderdag 12 Juni wordt de tentoonstel
ling gehouden, die reeds van des morgens
8 uur at voor het publiek geopend is.
's Middags op de tentoonstelling en 's
avonds in «Parklust» geeft het harmonie
gezelschap «Volharding» van Steenbergen
een concert.
Op da algemeene vergadering zullen de
volgende onderwerpen door de na te noemen
heeren worden ingeleidHet pachtstelsel
door Ph. J. van Dixboorn te AxelDe
hooge kosten bij publieken verkoop door D.
Lindenbergh te KruiningenTuinbouw
organisatie, door den tuinbonwleeraar J. M.
P. Camman.
Kerknieuws.
Ned. Herv. kerk.
Beroepen: te MonRter ds. v. Dorp te
Bedankt: voor Gouderak (toez.) B. van
der Wal te Hoevelaken.
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Tienhoven ds. A. C.
Heij te Molenaarsgraaf.
Aangenomen: naar Kollum ds. W.
L. Milo te Vianen.
Christel. Gereform. kerk.
Bedankt: voor Noordeloos L. de
Bruyne te Bunschoten.
Het Kristlik Selskip for Fry6ke Tael-
en Skriftenkennisse zal naar men aan de N.
R. Ct. meldt, al de Friesche werken van
wijlen dr. L. Wagenaar, laatstelijk predi
kant bij de Geref. gemeente te Middel
burg, uitgeven.
Door de schoolonderwijzers-Weduwen-
beurs in Zeeland werd in 1912 ontvangen
f 2928.50, en uitgegeven f 2924 29; zoodat er
een batig saldo van f 4.21 is. Aan
32 weduwen of hare erven werd uitbetaald
f 2761.
De begrooting voor 1913 bedraagt in ont
vang en uitgaaf f 2849.21; waaronder f 156
subsidie uit de provinciale fondsen. Het aan
tal weduwen bedraagt thans 29 en dat der
leden 52, waaronder twee nieuw bijgekomene.
De commissie van bestuur over gemelde
beurs bestaat uit het rijksschooltoezicht in de
provincie. In plaats van den heer W Jansen,
die naar Utrecht is vertrokken, is tot voor
zitter benoemd de heer F. S. Ervnga, school
opziener in het district Middelburg
gang Marnixstraat). De feestrede zal worden
uitgesproken door het eere-lid, den heer
Iz. A. J. de Wilde. Na afloop der receptie
zal door het bondsbestnur aan de vertegen
woordigers van bevriende sportbonden en
van de pers een rouper worden aangeboden.
Op veler verzoek is door het bestuur de
gelegendeid opengesteld op eigen kosten
hieraan deel te nemen. Men kan zich daar
voor to' uiterlijk Donderdagavond aan het
bondsbestnur, P. C. Hooltstraat 101, op
geven. Tel.
EEN DIEF.
Naar men weet, is de voorzitter van de
Fransche automobiel-club een geboren Neder
lander, nl. baron van Zuylec van Nijevelt.
Deze is tevens eere-voorzitter van de over
eenkomstige Nederlandscbe vereeniging.
Baron van Zuylen woont te Parijs, maar
pleegt 's jaars enkele weken op zijn kasteel
De Haar (gemeente Haarzuijlen) bij Breu-
kelen door te brengen. Hij is gebnwd met
een juffrouw Rothschild van het bankiers
geslacht. Deze had als portier een Neder
lander in dienst.
Hij moest Zaterdag in een bank bet bedrag
van een cheque van 80.000 frank toucheeren.
Een der koetsiers begeleidde den man. Do
«Temps» meldt nu, dat, toen de portier de
bank met het geld verliet, hij den koetsier
verzocht enkele oogenblikken op hem te
wachten- Hij moest, naar hij voorgaf, in de
buurt een dringende boodschap doen. In vol
vertrouwen liet de koetsier hem gaun.
Toen de portier echter na meer dan een
uur nog niet wus teruggekeerd, vatte de
koetsier argwaan op. Dadelijk bracht hij
zijn meesteres daarvan op de hoogte. Deze
waarschuwde op haar beurt dt politie. Bij
het ter perse gaan van het Parijsche blad
was Wittop, zoo heet de knecht, echter nog
niet gevonden. Met de 80.000 frank heeft
hij de vlucht genomen.
NOG STEEDS DE „TITANIC".
Onder de passagiers van de »Titanic" be
vond zich een gehuwde dame uit de Fran
sche plaats Bethune, Brenys gebeetoD. Zoo
dra haar man van het ongeluk gehoord had,
won bij inlichtingen in. Aan de maatschappij
verzekerde men hem, dat zijn vrouw tot de
slachtoffers behoorde. De 6mart van Brenys
was, als we de »Temps" mogen gelooven,
wel gemeend, maar niet eeuwig.
Bij vond troost bij een jong meisje, met
wie hij zich op een afstand van 30 K M.
van Betbune terugtrok. Hij leefde daar
gelukkig en onbemerkt, totdat hij dezer
dagen vernam, dat zijn vrouw aan de schip
breuk ontkomen, in Frankrijk was terugge
keerd en hem ovoral deed zoeken.
Dit maakte den heer Brenys wanhopig.
Toen heeft hij zijn vriendin gedood en zich
zelf van kant trachten te maken. Hij leeft
echter nog.
Het Fransche blad verklaart het zonder
linge feit niet, wat zijn vrouw meer dan
een jaar (de >Titanic" verging 15 April
1912) heeft uitgevoerd, boe zij zoo lang
verborgen kon blijven nocb, waarom zij
zich niet eerder met haar echtvriend in
verbinding heeft gesteld. Of gold voor haar
misschien »chercbez l'homme" Dan heeft
de heer Brenys zich niets te verwijten.
Ter terechtzitting der arrondissements
rechtbank te Zierikzee werd Dinsdag de
heer J. S. L Korteweg beêedigd als notaris
aldaar.
De sergeant-majoor administrateur P-
Wakkee van het II bataljon te Middel-
b u r g is gedetacheerd bij het I bataljon 3e
regt inf. te Bergen op Zoom, om daarbij
later definitief over te gaan.
SPORT.
Den 2en Juni was bet juist 10 jaar ge
leden, dat de Neder landsche Korf halbond
werd opgericht. Dit heuglijke feest zal a.s.
Zaterdag worden herdacht met een receptie
in het American-Hótel, te half-negen (in-
tisiaesnteraaa vaa Mifflfóisiirg.
Vergadering van den raad der gemeente
Middelburg op Woensdag den 4 Juni 1913 des
ptm 3 uur.
Voorzitter de heer H. P. den Bouwmeester,
wethouder.
Aanwezig 12 leden. Afwezig de heeren Adri-
aanse, Boudewijnse, van der Harst, de .Veer
en Vertregt.
De notulen der vorige vergadering werden
goedgekeurd.
Ingekomen stu kken.
Onder de ingekomen stukken bevinden zich
Het jaarverslag van. de comm. van toezicht
op het L. O.
Een dankbetuiging van den heer C J Bak
ker hoofd der openb. school te Ouwerkerk
voor Zijne benoeming tot hoofd van school
J. met meedoe ling dat hij die benoemipgj
aanvaard.
Het reeds door ons gemelde adres van
de vereeniging Melkcenfcrale.
Wordt gesteld in handen van B. en W ter
fine van praeadvies.
Van het bestuur der vereeniging openbare
leeszaal en bibliotheek alhier is ingekomen
een adres tot bestendiging van de voor het
jaar 1913 verleende subsidie-
Zij doen dit verzoek met het vertrouwen pp