MIDDELBUMSCBE COURANT.
N\ US.
136* Jaargang.
Zaterdag
17 Mei.
BINNENLAND.
Bit de Staatsconrant.
Uit Stad en Provincie.
Knnst en Wetenschappen.
Verschillende Berichten
Ingezonden
BUITENLAND.
Beknopte Mededelingen.
1918
Daze courant veiachyat dag olijks, sast utzoBdenag tab Zcb> #«osfcisgea.
yrij» por kwartaal, zoowel voor Middelburg al* voor allo plaatiea ia Nederland fresco pp
Afzomdarlijke anjomar» koeten 5 ceat.
AdrerteatiSa bij aboaaomeat op Toordoelig» Toorwaardsa
Proapeotanea daarvan sija aan bet bareaa te bekome».
Advertentifln voor het ecratvolgeado nmmmer mooton dos middag» vóór ééa aar
aas bet bareaa bezorgd zya.
V
AdvarteatiSa ft 20 cent per rageL Bij aboaaeieec; veel lager. Geboorte dood ea
«11e andere famïlieberiehiea ea Daakbeteigiagea vaa 17 regols f 1.60elke regel mi<
20 coat Beelaiceï *0 coat per regel Groote letters aaar de plaats, die sij inaemea
Tot de plaatsiag vaa adverteatióa ea reolamos, aiet afkomstig mit Zeelnad, betroflo;.
Handel, Nijverheid en Goldv/asen, is gerechtigd hot A5js«Bae©K AdverteRtle-EïSJ
4. HE EA MAK As., 51.25. Veerbarc,«ral 366, AKsattefftiaaa.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en heeren A de Visser (aftr.) A. La Soe en L.
een Kinderblad. B.arentsen.
EERSTE BEAD.
DE A. 8. KAMERVERKIEZINGEN.
Te Zeven^ar is het aftredende R. K. lid
IJhr. J. W van Nispen tot Sevenaer opnieuw
Gjyididaat gesteld.
Do drie gecoaliseerde partijen te Enschede
■telden weder het aftredend a. r. lid G. El-
horst.
Naaf het ,,Vad." verneemt, heeft de heer
J. W. IJzerman, bij zijn terugkeer uit Ned.
ïndië, de candidatuur voor Amsterdam III
bij zgn afwezen gesteld, niet aanvaard.
De vrijzinnige kiesvereeniging Leeuwarden
heeft het aftredend» lid, den heer L. J. W. K.
Sbomson, opnieuw candidaat gesteld.
In het district Grave wordt het aftr. R. K.
lid mr. dr. D. A. P. N. Kooien opnieuw can
didaat gesteld.
Dö heer L. F. Duymaer van Twist, in het
district Steenwijk door de anti-rev. partij weer
eandidaat gesteld, is naar de Ned. meldt,
Donderdagavond ook door de christelijk-histo-
rischan on de katholieken tot candidaat gepro
clameerd.
In het district Ommen zal, volgens de
B R. C., een afdecling der Christel ijk-socialo
partij opgericht worden, die mr. dr. Van der
Laar candidaat zal stellen.
Behalve het aftredende lid mr. J. Loeff en
de heer W. H. Vliegen, zal, naar de N. R. C.
meldt, in het district Waalwijk nog candidaat
worden gesteld een anti-Tariefwetmaa.
fcon. bealuit
is aan het lid van den Raad van Ned.-Indië
A. J. baron Quarles de Quarles, op verzoek,
eervol ontslag verleend, onder dankbetuiging;
is de Oost-Indische ambtenaar met verlof
f. B. G. van Slingerland!, op verzoek, eervol
ontslagen, onder toekenning van pensioen;
is bevorderd tot officier in de orde van
Oranje-Nassau, met de zwaarden, de majoor
W. Verhey, van het 2de regiment vesting
artillerie;
is de met verlof in Europa aanwezige
nerste-luitenant der infanterie van het leger
in Ned.-Indië J. A. Schippers, ter zake van
(Ma lichaamsgebrek niet ontstaan in. en door
don dienst, met ingang van 1 Juni, eervol
ontslagen met toekenning v;
Bit Middelburg.
Op de op 15 Mei jl. van kracht geworden
kiezerslijst der gemeente Middelburg
komen voor:
8224 kiezers voor de 2e Kamer der Staten-
Generaal, waaronder 897 in het eerste, 1027
in het tweede en 1300 in het derde stem-
district.
3193 kiezers voor de Provinciale Staten,
waaronder 883 voor het eerste, 1017 voor
het tweede en 1293 voor het derde stem-
di strict.
2835 kiezers voor den Gemeenteraad,
waaronder 904 voor het eerste, 820 voor
het tweede en 1111 voor het derde kies
district.
Door Ged. Staten zijn ter provinciale griffie
bevorderd tot adjunct-commies der 2e kl. dc
keeren C. M. de Blinde en H. C. Dek, thans
le klerken.
Geslaagd voor cand-gem. -secretaris de heer
B von Bracken. Fock te Middelburg.
Uit Vlissiagea.
De heer A. v. d. Werff adjunct commies
bij de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen te Vlissingen wordt
ingaande 1 Juni overgeplaatst naar station
Breda.
Door Burg. en Weth. v&n Vlissingen
■•'de opening der zeebaden bepaald op Zater
dag 31 Mei e. In
.Dit «W,» leb ere*.
Thans Srijn door de Mesvereeniging „Al
gemeen Belang" candidaat gesteld voor lid
TAP den raad van O. eö Wf Souburg de
In de hedenmorgen gehouden vergadering
van 'den raad, der gemeente Domburg onder
leiding van den burgemeester den heer v. Voort-
huysen werd na het afleggen van de voorge
schreven eedoif het nieuwe lid P. Francken
geïnstalleerd.
Namens mevr. do douairière baronesse van
Haidenbrock Werd door den voorzitter een
portret van wijlen baron van Ilardenbroek
vroeger burgemeester van Domburg aangebo
den om in de raadszaal in het gemeentehuis
te Worden opgehangen.
Der geefster zal daarvoor de dank van den
raad schriftelijk worden overgebracht.
Op het adres van P. Janse om koop van
gemeentegrond werd afwijzend beschikt met
algemeene stemmen.
Aan de Domburgsche bouwvereeniging zal
worden gevraagd om voor 1 September le be
slissen over koop van den aangeboden grond.
Ami den ambtenaar ter gemeente-secretarie
werd voor hot opmaken der lOjaarlijkscho
alfabetische tafels op de registers van den
Burgerlijken Stand een gratificatie van f 10
toegestaan.
Het tweede kohier schoolgeld over 1913
Werd vastgesteld op f 45.
Met algemeene stemmen werd besloten om
aan P. Meijer van gemeentewege oen gratifi-
ca,tie van 50 gulden te verleenen. voor het
ophalen van asch en vuil bij do ingezetenen.
Op een nog ingekomen adres van de mu-
ziekvereeniging Apollo om afstand van ge
meentegrond om daarop een muziektent te
kunnen Btichten werd gunstig beschikt.
Dit Zuid-BereJand.
Vrijdagavond trad te Wilhelmina-
d o r p de heer J. G. Moojen, eandidaat voor
de Tweede Kamer in het district Goes, als
spreker op met het onderwerp: Vijf en een
half jaar christelijke regeering."
In zijn rede liet spr. allereerst het licht
vallen op het bitter weinige, dat het minis
terie-Heemskerk heelt ten uitvoer gebracht
van het veel belovende program bij zijn
optreden aangekondigd.
Daarna werden de Invaliditeits- en Ziekte
verzekering met het stukje Staatspensionnee-
ring, de Tariefwet-Kolkman en het voorge
stelde gewijzigde artikel betreffende het
lager onderwijs, en de grondwet, aan degelijke
kritiek onderworpen.
De heer Moojen toonde in zijn uitnemend
gedocumenteerde rede duidelijk aan, dat het
ministerie-Heemskerk, behalve zijn merk
waardige opvatting omtrent de «tijdreken
kunde» met de ziekteverzekering ondeugdelijk
werk beeft geleverd, dat de tariefwet in dien
zin onchristelijk is, dat de menscben die het
het moeielijkst kunnen missen in hun porte-
monnaie worden getroffen en dat het pogen
van minister Heemskerk om bijzonder onder
wijs tot regel en openbaar onderwijs tot
aanvulling te maken, verderfelijk moet geacht
worden, brengende niets anders dan verdeeld
heid der natie en splitsing van groepen
staatsburgers. De hoog geroemde »vrije"
school leeft, zeide spr. van dwang van de
geestelijkheid en van armbesturen op de
ouders, om hun kinderen op de bijzondere
school te krijgen.
Van de gelegenheid tot debat werd ge-
brnik gemaakt door den heer De Vrient, die
zijn bezwaren tegen het aangevoerde van den
spreker kenbaar maakte, het ministerie-
Heemskerk hoog prees en dan ook warm
verdedigde.
De heer Moojen diende van antwoord
waarin deze gelegenheid vond de conclusies
van den debater te weerleggen.
Deze vergadering was door ongeveer 50
personefl bezocht.
Uit Schou won-Du ire laad.
Met d tegen 3 stemmen is Vrijdag tot
ontvanger-griffier van den polder „Alteklein"
benoemd de heer A. van den Houten JJz. te
Z i e r i k z e e.
Uit Th pion.
In antwoord op een verzoek van den
Raad van St. Annaland aan den dir. gen.
van Post en Telegrafie is thans de mede-
deeling ontvangen dat maatregelen worden
genomen, waardoor met ÏDgang van 1 Juni
e.k. de ochtend bestelling zal worden be
spoedigd.
Uit ZoonwBch-VIaandoren O. D.
In de Vrijdagavond gehouden vergadering
van de liberale kiesvereeniging te Neuzen
werd besloten voor de a.s. Statenverkiezing!
in het district Hulst 2 candidaten te stellen
Als zoodanig werden gekozen de heeren Ph.
J. van Dixhoorn, voorzitter van de afdecling
Axel van de Zeeuwsche Landbouwmaatschap-
pij, en de heer F. Kaan, rgwiel^abrikant, wet
houder der gemeente Hoek Beiden hebben
zich bereid verklaard een candidatuur te
aanvaarden.
Omtrent de gemeenteraadsverkiezing Werd
op voorstel v,a,n het bestuur met overgroote
meerderheid besloten slechts 3 candidaten te
stellen, en den vierden zetel, bezet door een
lid van rechts, den heer R. Scheele, onbestre
den te laten.
In de Vrijdag te Hoek gehouden raads
zitting werd besloten tot het aangaan eener
geldleening van f 4600. tegen een rente van
hoogstens 4 pet eerste aflossing in 1923, tot
dekking der kosten vaa de verharding van
don Binnendijk en verbouwing der openbare
school.
Uitgeloot werd aandeel no. 34 van de lec-
ning van 1906.
Het suppletoir kohier van het schoolgeld
werd vastgesteld op f 17.40.
Op voorstel van den heer Kaan werd beslo
ten tot wijziging van de verordening op de
heffing van "havengelden, opdat schepen die
ledig binnenkomen en aldus vertrekken en
die dus van de haven alleen maar gebruik
maken als ligplaats in plaats van 6 cent
voortaan 2 cent per ton zullen te betalen
Het onderzoek, betreffende den, waarschijn
lijk tengevolge van een messteek, overleden
H. v. H. te K o e w a c h t is nu zooverre ge
vorderd, dat de; personen^ die op den bewusten
kermisavond ïnet den vermoede lijken dader
in gezelschap waren, bekend zijn.
Uit Zeeu wsch-VIaanderen W. D.
De heer Z. Comelis te Oost burg, amb
tenaar ter secretarie te Schoondijke, slaagde
te Zeist voor het examen als candidaat-ge-
meente-secretaris.
Van heden 17 tot 26 Mei zal in 't
stedelijk museum te Zutphen een tentoon
stelling worden gehouden van werken van
de schildersG. Bergsma, Zoutelande, J. C.
Nijland, Schiedam eD M. Zwart, Domburg.
Omtrent het ongeluk, waarvan we giste
ren onder „Laatste Berichten" melding maak
ten en dat op de Gentsch» tentoonstelling is
voorgevallen, lezen we in de „Gazette van
Gent", dat de „Scenic Railway", een soort
,,monta,gue rasse", Donderdag eerst voltooid
was. Des middags worden de hellingen be
proefd. Naar het bestuur der „Scenic" ver
klaart, weid alles in orde bevonden.
Om 8 uur in den avond werd de baan
opend. Wegens het mooie weer maakt» het
ding goede zaken. Plotseling hoorde men om
half tien een geweldigen slag, gevolgd door
een angstwekkend geschreeuw. Een der wa
gentjes (dus geen twee) was uit de sporen
gesprongen. Alle zes inzittenden werden eruit
De rest weet men.
Aan boord van het stoomschip „Koblenz"
zijn volgens Reuter aan een Perzisch juwelier,
op reis van Bombay naar Triest, tijdens den
overtocht over de Adrialischo Zee twee kof
fers ontstolen, bevattende 10,043 pond ster
ling, een hoeveelheid goud en paarlen ter
waaide van 200.000 pond sterling en verschei
den andere voorwerpen van waard».
Zes verdachte personen zijn aangehouden.
Uitgeput, doodop, niet in staat
om te arbeiden, zijn menscben, die
geen geregelden stoelgang hebben. Wie
friscb en gezond wil blijven, neme dade
lijk vóór het ontbijt een half wijnglas
Franz Josef-bitterwater. Dit regelt snel
en zonder hinder te veroorzaken het door
veel eten en drinken overladen spijsver
teringskanaal, zuivert het bloed, wekt de
stofwisseling krachtig op en behoedt
daardoor voor vele ziekten, die ernstige
gevolgen kunnen hebben. Dr. Félix,
lijfarts van Z. M. den Koning van België,
zegt: »C'est un des meilleurs toni-pur-
gatife". Men vrage in het naaste mine
raalwater-dépot, drogisterij of apotheek
echt „Franz Josef'-laxeerwater. Kan men
het nergens bekomen, dan wende men
zich direct tot de rerzendings-directie te
Budapest.
DE PRUISISCHE LANDDAG.
Gisteren hebben de verkiezingen vaji de
kiesmannen voor den Pruisischen Landdag
plaats gehad. Merkwaardig, hoe kalm de Duit-
sche bladen zich daartegenover gehouden
hebben. Van een volksvertegenwoordiging
heeft deze Tweede Kamer dan ook weinig.
De heerschende stroomingen kunnen de af
gesloten vergaderzaal niet dan zeer verzwakt
bereiken.
De Landdag bestaat uit 443 leden, gekozen
door middel van het algemeen stemrecht, doch
met twee trappen. De kiezers wijzen dus
de Mesmannen aan, die op hun beurt de Ka
mer samenstellen. De waarborg, dien. anders
het algemeen Mesrecht geeft, dat nl. inder
daad het Parlement het volk in al zijn lagen
en schakeeringen vertegenwoordigt, verzwakt
onder dit stelsel deerlijk, Onder die omstan
digheden is het niet te verwonderen, dat de
belangstelling maar flauw Was.
Ingrijpende wijzigingen waren niet te ver
wachten en zijn ook niet bewerkt. Reuter
meldde gisteravond den uitslag zooals het er
tot elf uur mee stond. Toen kon al gezegd
worden, dat de conservatieven 7 zetels win
nen en er evenveel verliezen, dat die getal
len voor de vrij-conservatieven onderscheiden
lijk zijn 1 en 4, voor de nationaal-liberalen,
7 en 3, de vrijzinnige volkspartij 1 en 4 be
dragen, terwijl de sociaal-democraten 1 ze
tel winnen.
De rechtsche partijen zijn dus voorloopig
achteruitgegaan, wat ook met de vrijzinnige
volkspartij het geval blijkt, terwijl de na
tionaal-liberalen en de socialisten winst te
boeken hebben. Maar in do verhouding kun
nen nog veranderingen, komen, daar op het
oogenblik, dat het telegram verzonden werd,
nog 18 herstemmingen moesten volgen.
Den 3den Juni moeten de gisteren aange
wezen personen de afgevaardigden Mezen. In
niet minder dan 69 districten zijn tegenover
de candidaten van de partijen, die do man
daten tot nu toe bezaten, geen tegen-candida
ten gesteld. Voor het meerendeel gold hot
daaxbjj conservatieve en centrum-mandaten.
NOG STEEDS DE KIESRECHTVROUWEN.
Ons Donderdag verschenen blad (meldde,
dat de onafhankelijke arbeidlersplartij in
Groot-Brittanniê het verbod van. de verdere
uitgave van het orgaan der kiesrechtvrouwen,
„The Suffragette" onwettig achtte, en wel
omdat de wet op de vrijheid der pers in
dat land de regeering niet veroorlooft, een
blad vóór het verschijnen te verbieden.
De „Westminster Gazette" deelt echter
mee, dat die wettelijk gewaarborgde vrijheid
door dat besluit niet geschonden is. In de
twee gevallen, waarin de overheid tegen hot
genoemde blad is opgetreden, is men daar
eerst na publicatie toe overgegaan, en na een
onderzoek van den inhoud der beide edities.
Het drukken enz van bet blad stond en staat
ieder vrij, „mits na de uitgave geen ophitsing
tot het plegen van misdrijven en het vernielen
van eigendommen in de kolommen gevonden
wordt." Daarop zag ook naar men gelezen
heeft, het voorbehoud, dat de arbeiderspartij
maakte, toen ze aanbood op baar drukkerij
de verdere publicatie vau „The Suffragette-
te verzekeren.
Intusschen houden de uitspattingen der suf
fragettes onverpoosd aan.
In de kerk te Penn in Buckinghamshire,
een bouwwerk van historische beteekenis, is
Woensdag, aldus lezen wc in do N. R. C.,
brand ontdekt. Papier was bij het orgel op
hoopt en aangestoken. De geestelijke, geholpen
door hulpvaardige handen, kon het vuur nog
blusschen.
In een bijbel vond men later de (woorden
geschreven„Mesrechtvrouwcn stichten brand
om Mesrecht te krijgen.1'
Drie vrouwen zijn als vermoedelijke schul
digen .aangehouden. Het orgel is zeer bescha
digd, het kerkgebouw niet.
Het volgende, om eens een overzicht te
geven van wat de suffragettes op één dag
aan wandaden bedrijven in het eilandenrijk
Brandstichting in een huis te Sangate bij
Folkestone, in-brand-steking van het kerk
orgel le Penn, bezorging van een bom bij
den voornaamsten gerechtelijken magistraat van
Bowslreet, eindelijk plaatsing van twee an
dere bommen in een trein van de Zuid-WeS-
ter-maatschappij.
Gelukkig verstaan do kiesrechtvTouwiem de
techniek van de bommen-vervaardigiug zoo
slecht, zitten die werktuigen zoo grof in el
kaar, dat geen van alle ontploft is. Uit de
boeken van de Sociale ea Politieke Vrou
wenbeweging is gebleken, dat voor hot be
drijven van do verschillende daden van sabotage
belooningen werden uitbetaald.
DE OORLOG.
De Albaanscho kwestie.
Reuter meldt aan de bladen, dat eergisteren
een afdecling Oostenrijksche soldaten de grens
bij Grahöwo is overgetrokken op Monlene-
grjjnsch grondgebied. Do Monteuegrijnsche
grenswacht heeft de afdecling aangehouden
en onmiddellijk ontwapend. Er is geenern
stig voorval gebeurd.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
de overheid te Grahowo opgedragen de ont
wapende afdeeling naar Oostenrijksch grond
gebied te geleiden. Dit bevel is zondor be
zwaar ten uitvoer gelegd.
De Milaneesche „Secoio" meldt, dat in
Montenegro een oproer ctn omverwerping der
dynastie te wachten staan. De rust, die thans
in het land heerscht is slechts schijnbaar.
Eerlang zal het tot een uitbarsting van volks
woede komen, voorspelt het blad.
Het Balkanrerbond
In officieele Boelgaaïsche kringen, blijft
men, aldus heeft de Temps" vernomen, be
slist de door Servië verlangde herziening van
het verdrag met Boelgarije nopens de gebiedS-
verdceling in Macedonië afwijZen.
De Mogendheden.
Opnieuw heeft de Fransche regeering een
overwinning behaald, van meer beteekenis nog
dan de gisteren vermelde omtrent het stand
punt ten opzichte van den driejarigen dienst
plicht.
Het was naar aanleiding van Frankrijk'a
houding tegenover de Balkankwestie. Pichon
werd daarover geïnterpelleerd. Uitvoerig en
blijkbaar vastberaden hoeft hij geantwoord!
zonder uiteraard iels nieuws te kunnen of'
te mogen zeggen. Zijn verantwoording werd'
met algemeene Btemmen door de Kamer goed
gekeurd.
Een der hoofdargumenten der antifia-
minganten is„Het onderwijs in het
Vlaamsch Van wetenschappelijke vakken is
onmogelijk". Nutteloos het tegenovergestelde
te (bewijzen, Voor hen is het een punt van huil
geloof.
De „Société d'Astronomie d'Anvers" richt
eiken winter een Franschen en een Vlaam-
schen cursus in voor sterrenkunde. In haar
jaarverslag over 1912 zegt ze nu, dat de in
het Vlaamsch gegeven lessen een grooter aan
tal toehoorders trekken dan de leergang ia
het Fransch. Daarmee is naar de meening van
den opsteller het overtuigend bewijs gele
verd van het nut, dat een cursus in do ster
renkunde zou hebben, als die door de meer
derheid der bevolking van Antwferpen be
grepen Jzou worden.
Het „Hbl. van Antw." merkt daarbij op',
da,t de schrijver van dit verslag geen fla
mingant is. Ook was het hem er niet om te
doen, den Vlamingen een troef in handen te
Ook in België is de versterking van hot
leger aan de orde gebracht. Het desbetreffende
ontwerp vond instemming bij de liberalen,
maar een deel der katholieken, medestanders
der regeering, wilden van verlenging van
den diensttijd weinig welen. Bij de verdediging
van dit ontwerp heeft de minister-president
de Broqueville, tevens minister van oorlog,
zich in ongunatigen zin over onze weermacht
uitgelaten, in verband met den korten oefen
tijd, woorden, die in onzo Tweede Kamer
tegenspraak hebben uitgelokt,
De Belgische Kamer heeft daarop, na ver
werping van een amendement om den dienst
tijd tot 12 maanden terug te brengen, de ge
zamenlijke artikelen van het ontwerp-militien
wet aangenomen
Zelfs in de hoofdstad van Rusland gaat
het op de openbare straatRussisch toe.
Onlangs vielen officieren het publiek lastig.
Nu meldt de „Kölnische Zeitung" een her
haling van dergelijke baldadigheid.
In de nabijheid van. het Winterpaleis mo
lesteerden twee officieren tweo dames, die
in een rijtuig zaten. Toen deze sneller door
reden, baalden de officieren bel rij tuig in.
Een van hen bedreigde de dames met do go-
trokken pabel en bracht Zelfs de eene dame, do
dochter van een generaal, daarmee een houw
over het hoofd toe. Een in de nabijheid ge
posteerde politie-agent durfde daartegen niet
zelfstandig optreden. Een mededeeling eerst
bij een hooggeplaatst politie-officier leiddo
lot de vervolging der officieren Ln de opera,
werden ze herkend en door den plaatselijken
adjudant gearresteerd. De dame is niet ge
vaarlijk verwond.
Na de revolutie was de centralisee-
xonde macht van hel reusachtige Chineesche
rijk gevaarlijk verminderd. De meer afgelegen
declen brokkelden af- In do eerste plaats
Mongolië en Tibet. Op het eerste sloeg Rus-