MIBBKI.II lüNCHK AI R4NT.
jj. <ji ii>6- Jaargang. 1913
Donderdag
17 April.
meshst
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
Onderwijs.
Landbouw.
VerscMüeMe Berichten.
Leger en Nloot.
Post en Telegraphie.
Ingezonden Mededeelingen.
D«e coozont TOnchijMt 4» gelijk'. «i'«o»a°n»g Zon- u r»..ï4»gM,
»iij. por kwartaal, ioow.1 roor Middulborg oil roor rils plaotiei in N.d„laa4 fr.net. pp f S.
Aixoaderlyko sammeri koste» 5 ceat.
Advertaatiëa by aboaaemoat op voordeelige voorwaarde*
PrOBpeot*»ie> iuarvaji xym aaa het barean te bekome*
Advertentiën voor het Mrrtvolgeado amiumer moete* des middag, róór óes aar
tas hot bareau bezorgd zij*.
AAvtitemüë* i 20 oeat per regel. By aboaasmeat Teel lagsr, Geboorte-, dood- et
alle aadera familieberichte* sa Daakbetuigiagea t** 17 regels f 1.50elke regel mee
20 cost. Reclames 40 e»*t per regel. Groote letters maar do plaats, die ty innemea.
Tot de plaatsiag kb advertaatië* ea reclames, ajot afkomstig eit Zeel a ad, betreflss-
Haadel, Nijverheid ea Geldwezea, is gerechtigd het Algeataea Advcricr.tte-Bcr-'JaL-
A. DE SJA MAK AS., M.SK. Toarbflrbwel S6®. AmsderdoB
3p déze courant behoort een bgvoegael
Tweede Kamer.
Zitting vap Woensdag.
Het begon vanmorgen op den vastgestelde»
tijd met een vrij lapgdurig debat over artikel
68, dot de vrijwillige verzekering aan do ordo
bracht. De heer Patijn had daarbij een
amendement, door hem ingediend teneinde
ruimer gelegenheid te geven voor de vrij
willige verzekering, dan de wet biedt. Minis
ter (Tp. Lma was echter juist tegen het
amendement, omdat het naar zijn meening
deze gelegenheid verminderde, wijl het een
zekere selectie maakte onder degenen aan
wie de bevoegdheid werd geschonken. De
heer Patijn legde uit dat dit moest geschie
den omdat men toch ten slotte niet iedereen
kon toelaten. De heer Nolens wilde dit
theoretisch niet betwisten, maai' meende
dftt het practisch effect was, wat do Minister
napgaf. Zoo dacht ook de heer D u y s die
gaarne den beschermer van Minister Talma
speelt. Het resnllpat was dan ook dat het
amendement met 41 tegen ,11 stemmen werd
verworpen. i
Langdurige discussie ontstond ook bij ar
tikel 77c. hetwelk handelt over de erkenning
der bijzondere kas door den raad van arbeid1.
De heer D u y s wilde een amendement om een
ieder opibeliêmmexd tot een bijzondere kas,
toe te laten; do heer Wijkerslooth be
toogde dftt de billijkheid eischt aan de werk
gevers de meerderheid te geven in den Raad
van Arbeid wanneer zij <1© geheel© premies!
befalten en diende daartoe een amendement
in; de heer Van Dedom vond voor dit
amendement wel wat te zeggen, toch beperkte
door een sub-pmendement zijnerzijds deze
meerderheid tot de geringste denkbare meer
derheid. Do Minister was kort en goed
legen ftlle amendementen. Tegen dat van den
heer Duys bad hij bezwaar dat het een bijzon
dere kas maakt tot een algemeenetegen
vap. den heer do Wijkersljooth dat het
aan do arbeiders iets ontnam wat met hen
in het stelsel dezer wet niet mag ontnemen,
terwijl er geen sprake van behoeft te zijn den
werkgevers te laten wat zij vanzelf toch be
ten. De Minister bestreed het amendement
Vrjj heftig, geheel zlijh democratisch
led kwam er tegen in opstand en dat hij
het woord onaannemelijk niet uitsprak, lag
zeker wel daarin dat hij naar rechts moest
zien om den heer de Wijkerslooth te bereiken,.
Deze. begreep intusschen don wenk, hij ver-
klfta^xle deftig de wet niet in gevaar te willen
brengen en trok zijn amendement in. De
heer Duys grpppigde hem na dat ook hij do
wet ,,öiët in gevaay" wilde brengen en trok
een zijner amendementen in, maar behield het
tweede, dat met 40 tegen 20 stemmen werd
verworpen.
Tenslotte werd er gesproken over een amen
dement van den heer De Visser dat da
Rftad van. Arbeid niet wilde binden aan een
te groot aantal leden om een bijzondere kas
te erkennen. Hij meende dat juist in het be
gin, toen de meeste moeilijkheid zal hebben en
jaoet dfttt het ledental groot zijn, dan kwam
men er nimmer. Er is voor dit standpunt
wat te zeggen, maar anderzijds is er ook
ieta to zeggen, voor de Ibicstnj'dingj Van den heer
Duys, die er op wees dat nu een kas van vier
personen mogelijk wordt. Hij waarschuwde den
Minister tegen hot overnemen van het amen
dement, maaj de Minister zag er natuurlijk
gen bezwaar in, nu het amendement van,
dezen kant kwam. Htj nam het over en aldus
veranderd ,werd hel artikel aangenomen.
Toen gingen we vlucbligjcs door de niet
minder dan 9 nfdeelingen, (jje het artikel 77
telt (beenbleven even stilstaan by de tiende
en kwamen zoowaar aap het slot van geheel
liet (artikel, waarvan, liet Werkelijk Vrel leek dat
er geen slot aan was I Zelfs werd artikel 78
nog fdgedaan. waarbij de heer Duys de vraag
stelde of de ziekenkassen congressen mogen
Iftten hijwonen. Als zij zich niet kunnen laten
vertegenwoordigen is de aardigheid er natuur
lijk afdan kunnen zij ook geen moties mede
helpen aannemen en al dergelijkjb meer .De
Minister vond dal dat nu maar moest overge
laten aan het beleid der Raden van Arbeid,
maar do heer Duys vond dat het toch ook
de gelden voor do deelneming betrof
Toen werd de zitting verdaagd en dus gaan
wij morgen op gehjke opgewekte wijze verder
r. d. M
VAN 1878.
We zijn oneerbiedig geweest, zij 'took
onbewust. Het is niet een debatersboekje,
waaruit „De Zeeuw" haar antwoord aan ons
putte inzake het gas-argument. Het is een heel
gewichtig, lijvig boek van 1307 bladzijden,
n.l. niet meer en minder dan „Ons Program"
van dx. A. Kuyper, waarin op blz 698 e v.
het „Standaard"-arlikel van 1878 over het
(gasargument te vinden is.
Met allcu oprechten eerbied voor het partij-
monument dat dr. Kuyper in „Ons Program"
heeft opgetrokken, een vraag: is het verschil
mot een debatershandboekje zoo erg groot,
wanneer, zooals door „De Zeeuw", gebeurt,
het 35 jaar later nog gebruikt wordt als een
soort encyclopedie van antwoorden aan te
genstanders
Want hoewol ons vorig artikel zeer zeker
niet gedekt wordt door het „Slandaard"-ar!ikel
van 1878, komt „De Zeeuw" met geen enkel
woord meer op de kwestie zelf terug. Ze
heeft „de Standaard" laten spreken, zij 't ook
met een stem uit het verre verleden. En
blijkbaar voor haar do zaak afgedaan.
Git Middelburg.
Do antirevolutionaire kiesvereeniging „Ne
derland en Oranje" te Middelburg, verga
derde Dinsdagavond tot het stellen van een
lïdaat voor de Tweede Kamer. Als zoodanig
werd, naar we in „Do Zeeuw" lezen, aange-
en de heer J. H. Blum, aftredend lid. De
definitieve caadadaatstelhngj heeft binnenkort
door de Centrale plaats.
Voorts werden door genoemde kiesvereemi-
ging de hoeren L. J. van Voorthuijsen, burge
meester van Domburg, aftredend lid, H. R.
Strove, not arm te Middelburg;, en "W. A. do
Rijcke, lid van den gemeenteraad te Middel
burg, candidaat gesteld voor de Provinciale
Staten. De beide laatste heeren tegenover de
beide aftredende vrijzinnige leden. De defi
nitieve candidate» worden binnenkort dioor de
Centrale gesteld.
Blijkens het veertiende jaarverslag van de
N. V. „Verpleeghuis" alhier kan het bestuur
niet anders dan tevreden, zijn. Geregeld door
er werk, zoowel binnen- als buitenshuis,
hetgeen door de zusters met opgewektheid
werd volbracht.
Het aantal neus-, keel- en ooroperaties was
dit jaar weer belangrijk, terwijl ook verschei
dene ooigjijders en andere patiënten met zorg
werden verpleegd.
Door iemand die reeds meermalen toonde
dang te stellen in de inrichting, werd de
hoofdzuster in de gelegenheid gesteld verschil
lende nieuwe instrumenten voor de operatie
kamer aan te koopen. Zij deed dit in overleg
met de heeren doktoren.
Er werden dit jaar in het Verpleeghuis
opgenomen 161 patiënten, n.l.: 2 patiënten le
klasse met 48 verpleegdagen, 18 patiënten 2e
2e klasse met 683 verpleegdagen en 141 pa
tiënten 3o klasse met 1195 verpleegdagen,
terwijl 203 patiënten terstond na de behan
deling vertrokken.
De diensten bij particulieren waren:
8 etmalen, 45 dagdiensten, 148 nachtdien
sten, 108 tusschendiensten en 110 weekdien-
sten. Deze alle hadden plaats te Middelburg,
Vlissingen, Gees, Koudekerk©, .Oostkapelle en
Heemstede.
Gewezen wordt op de groote mutatie onder
de zusters, waarvan een voorname reden is
de ver afgelegen ligging van de stad.
De wijkzuster, zuster Van Schagen—Lan-
gejan is wederom als van ouds in. vele ge
zinnen een groote hulp en steun geweest. Zij
bezocht dit jaar 114 huisgezinnen, waarbij zij
5273 bezoeken aflegde.
Blijkens de exploitatie-rekening bedroegen de
inkomsten f 17.060.20 waarvan f 1373.50 aan
giften, f 763.65 aan contributies, f 3055 aan
verpleeggelden bij particulieren en f 5336 aan
vorpleeggelden in huis. Er is onder dat be
drag aan inkomsten echter ook een som van
f 834.77 uit het reservefonds tot dekking van
het tekort.
Uit Vlissiageo.
De heer H I. Tichelman heeft zich in een
schrijven gericht tot zijn mederaadsled on van
Vlissingen waarin hij zijn bezwaren tegen
de overneming der havens en haventerreinen,
door de gemeente van de maatschappij De
Schelde hloot legt.
In de eerst© plaats moet de gemeente baas
zijn over de havens in hun geheel. In dezen
zijn te veel reserves opgesomd door de Mij.
De Schelde. Verder vreest de inzender dat
ontruiming der havens, als dat geëischt wordt,
in de toekomst tot moeilijkheden aanleiding
zal geven.
Voorts bevindt alles aan de haven zich in
desolaten toestand en in een staat van ver
wording.
Bovendien is het havenbedrijf niet loonend
en de heer Tichelman vreest daft ook roor
een iönancieele misère.
Het bezit der havens becijfert liij te ko
men op een jaarlijksch© uitgaaf van min
stens f 3450.
Niet in principe verklaart de heer Tichel
man zich tegen de overneming. Waar hij op
tegen heeft, dat zijn de voorwaarden, die lij
te bezwarend vindt.
Hij eindigt met do volgende vragen
1. Waarom aan de gemeenteraadsleden niet
meer tijd is gegeven om deze zaak grondig te
hiestuideeren
2. Waarom is 't oordeel der kamer van
koophandel niet ingewonnen?
3. Waarom is te dezer zake ook niet de
gelegenheid gegeven te luisteren naar wat de
publieke opinie hiervan zegt?
De St. Crl. van heden bevat de statuten
(no. 534) van de Muziekvereemging van Post
en Telegraafbeambten „de "Vlissingsche Post-
fanfaro" te Vlissingen.
Do vereeniging zal ecu neutraal karakter
Uil Zqld-Uereland.
Voor den Vrijzinnigen Bond zal de heer i
S. G. Canes, van Zierikzee Vrijdagavond
Goes en Zaterdagavond te Wemeldinge als
spreker optreden met het onderwerp „De
politieke strijd."
In idle Woensdag te Nisso gehouden ge
meenteraadszitting werd het verslag over den
toestand der gemeente in 1912 aangeboden.
Af- en overschrijvingen der gemeentebegroo-
ting over 1912 hadden er plaats. De begrootimg
over 1913 werd gewijzigd. Af- en overschrij
vingen der begrooting over 1912 van het bur
gerlijk armbestuur werden goedgekeurd. Leden
der stembureaus voor de aanstaande verkie
zingen weiden benoemd.
Uit Z.-Vlaandaran W. D,
Er wordt .gemeld dat de heer H. G. Ham-
machcr, sinds 1877 notaris te Groe de, bin
nenkort eervol ontslag als zoodanig zal aan
vragen en zich metterwoon buiten de provin
cie Zeeland zal vestigen.
Besmettelijke ziekten.
Blijkens opgave in de St. Ct. kwamen van
9 tot en met 15 April ter kennis van den
centralen gezondheidsraad 4 diphteritisgeval-
len te Wissekerke, 2 te Goes en 1 te Kloe-
tinge.
- Geslaagd voor 3e stuurman groote stoom
vaart G. Leunis en P. Mannussen, leesrlin-
der De Ruytersclhool te Vlissingen.
- Bij het heden, Donderdag, gehouden
overgangsexamen aan de rijks landbouwwin-
terschool te Goes zijn bevorderd van de
eerste naar de tweede klassen J. van Luijk,
WolfftartsdijkJ. de Jager, 's Heer Arends-
kerkeB. Kooiman, Zierikzee, L. Krepei,
BruinisseJ. vpn Nieuwenhuijzen, GoesI.
Steenhardt, Oostburg A. van Dijke, 's Gra
venpolder C. van Gorsel, KrabbendijkeA.
Moelker, ThoLen en H. van Iwaarden, Hein-
kenszand.
Twee leerlingen niet bevorderd terwijl een
leerling wegens ziekte tusschentijds de school
verlaten heeft.
Melkvereeniging Samenwerking
De hedenmiddag door bovengenoemde vcree-
niging in het Schuttershof alhier belegde bij
eenkomst Vftn veehouders werd, hij afwezigheid
van den v]oorzitter de ander voorzitter geopend
door den secretaris Barendse.
Deze herinnerde er aan dat op de vorige
vergadering werd besloten tot reorganisatie
door splitsing «der verecniging in twee groepen,
nl. een van leveranciers en oen van slijters.
Thans bestaat de verecniging eigenlijk uit 3
categorieën, n.l'. leveranciers, eigen-melkver-
koopers en. shjteis.
In een bestuursvergadering, waarin enkele
leden genoodigd waren, werd besloten de ver-
eeniging te doen splitsen in een van leveran
ciers en in een van eigen-melkverkoopers
slijters. ,Er zijn te weinig slijters aanwezig/
pmi tot ©en verecniging te komen. De leveran
ciers kunnen zicb evenwel thans reeds
apart organiseeren.
De heer Leijnse zette eveneens de zaak uit
een. Ilij stelde voor, dat de weinige aanwezige
(slijters (zich Verwijderden, opdat de leveranciers
zouden kunnen overleggen.
Het bestuur zou dan leiding aan deze zaak
kunnen, geven, daar ze toch reeds geheel in
de zaak meeleeft.
Na cenigc bespreking stelde do heer de
Lange voor, dat het bestuur de vraag zou stel
len wie iets voelde voor organiseeren tot
een afzonderlijke vereeniging. Die zouden dan
kunnen blijven, de anderen zouden kunnen
heengaan-
Bij rondvraag naar het oordeel1 der aanwe
zigen pmtrent organisatie der leveranciers,'
verklaarden zich een negental daarvoor.
Leveranciers eft melkslijters gingen daarop
apart vergaderen.
Door de leveranciers werd besloten een
voorloopig .bestuur to kiezen, dat verder de
i^ken zal regelen en later met reglementen en
voorstellen ter tafel zal komen
Gekozen werden de heeren Koole, W. Be-
suyen, J. Lamport, Maas en Comelisse.
Deze heeren gingen dadobjk over tot bespre
king van een eenige huishoudelijke zaken
Door do nog overgebleven heeren der Melk
vereeniging, die intusschen eveneens verga
derd hadden, werd besloten, een vergadering,
van slijters te doen bijeenkomen, opdat ook
deze zich, zoo ze dat noodig achten, kunnen
organiseeren.
0
Kik vorschen.
Men schrijft uit Zeeland aan het „Hand."
Het berient over de kikvorschenjacht, met
zijn toevoeging over „deze voor den landbouw
zoo nuttige diertjes", moge volle instemming
hebben, voor zoover het „de afschuwelijke
slachting" betreft, het gaat niet aan er on
middellijk aan toe te voegen het predicant
„nuttig", want dat wijst op onbekendheid
mot den feitelijken toestand. In ons land
komen drie soorten van kikvorschen voor, de
groene, de bruine en de boomkikvorsch de
laatst© twee zijn werkelijk nuttig te achten,
omdat zij uitsluitend leven van insecten, maar
de gewone groene kikkers worden geaebtj
vijanden te zijn van de zoetw atervisscherij en
maken voortdurend jacht op de visebkuit
men zegt dap ook dat zij voor de voortteling
van viscli hoogst nadeelig zijn.
Reeds woor eenige jaren werd in de afdee-
ling Hulst op het wegvangen van die kikkers
gewezen en door het hoofdbestuur der Zeeuw-
scho Landbouwmaa(schappij Weid een adres
gezonden aan de Regeering, waarop geen ant
woord kwam, maar toe» besloot het hoofdbe
stuur zich tot den directeur-generaal te wen
den, chef van de afdeeling Landbouw aan bet
Ministerie van Binnenl. Zaken, van wien het
ftl heel spoedig tot antwoord ontving, dat de
groene Irikvorsch niet onder de beschermd©
dieren was opgenomen, als niot behoorende tot
de nuttig© zoogdieren en vogels, die door de
wet beschermd wordendat die kikvorsch,
zocftls boven gezegd, een groot vijand is van
s zoetwatervisschenj en dat het dus, indien
de wet ter bescherming van nuttige dieren
eerlang herzie» Zou worden nog een punt vaft
onderzoek en nadere overweging zou uitma
ken, of de groene kikvorsch, die nagenoeg
uilsluitend gevangen wordt, wel bij de be
schermde dieren behoort opgenomen te worden.
Een en ander neemt niet weg, dat do wijze
wparop de „puten" behandeld worden, zeker
afkeuring verdient.
In verband met het „Varium" in. het
nummer van ons blad van Zaterdag 1.1. is bet
eigenaardig te vernielden, dat een vlieg 376
vleugelslagen per seconde doet.
Volgens de „Temps" zullen Callemin,
Soudy en Monier Zaterdag worden onthoofd.
Dieudonné zal gratie krijgen
Het detachement, dat van het II bataljon
14e regiment infanterie thans deelneemt aan
de schietoefeningen in de legerplaats bij Hars
kjamp keert Vrijdag a. 6. pm 6.19 n.m.. ii
het garnizoen Middelburg terug.
Tol kantoorbediende te Tholen is be
noemd J. C. van Rijssel.
Met ingang van 1 Mei zijn verplaatst van
Vlissingen naar Amsterdam de comm. P T.
4g kl. W. A. J. Doomink en van Zaandam
naar Vlissingen de comm. P. T 4e kl.
T- Krijtenburg. De heer Krijtenburg is geplaatst
op het postkantoor.
Op verzoek is eervol ontslag verleend
de hulptelegrafiste E. G. Freni te Middel
burg,
Hunyadi Janos
is het ondste en eebte Hongaarsclie Bitter-
water. Reeds in 1879 schreef Prof. Dr.
Hertz, te Amsterdam »Ik heb mij overtuigd
van de voortreffelijke werking van Hun
yadi Janos Bitterwater en geef daaraan
de voorkeur boven andere bitter wateren*
Honderden schriftelyke attesten van profes
soren en artsen.
Voorjaarsvergadering Z. L. M.
Hedenmiddag om een uur, had in do so
ciëteit St Joris alhier de voorjaarsverga
dering v*n liet hoofdbestuur der Maatschappij
tot Bevordering van Landbouw en Veeteelt in
Zeclftnd (plaats.
De voorzitter heet d© gasten welkom, en
herdenkt met een korl woord het overleden
bestuurslid van de afdeeling Walcheren, den
heer Meeuse, die de vergaderingen steeds
placht bij te wonen.
Do notulen worden onveranderd goedge
keurd.
Algemeene vergadering en ten
toonstelling te Zierikzee.
a Opgave van onderwerpen, welke men
wenscht daar in te leiden of waarvan do be
spreking noodig wordt geacht.
b. Benoeming der keuringscommissies bij
de tentoonstelling uit voordrachten van het
afdelingsbestuur.
De tweede week van Juni, Dinsdag, Woens
dag, Donderdag wordt voor die tentoonstelling
voorgesteld. De voorzitter meent editor,
dat ook in verband met de algeuieeno verkie
zingen deze tijd slecht gekozen was. Dua
wordt do laatste week eer aanbevolen. Ook
moet met de raadsverkiezingen rekening wor
den gehouden. De beslissing was dus zeer
moeilijk.
De afdeeling van Zierikzee vermoedt,
dat de vierde week van Juni de beste is
tusschen 22 en 28, dat zou dan 24, 25 en 26
Jum zijn. Voor hen, die karwei moeten oogsten,
bestaat teigen een de-rgelijke late tijdsbepaling
steeds bezwaar.
Voorts wordt daartegen echter geen bezwaar
geopperd uit de vergadering. Den 24ste» ver
gadert dan het hoofdbestuur.
De vertegenwooroiger van Axel wenscht
het pachtwezen daar ingeleid te zien. Als
niemand zich daartoe beschikbaar stolt, zal
do vertegenwoordiger, de heer Ph. J. van
Djxhooxn, hel zelf doen.
De heer Mol (Kruimingen) stelt voor het
heffen van te hooge kosten bij publieken ver-
koop van onroerende goederen (81/2 °/oook
daar te doen behandelen. Men meent, dat de
notaris die te hoog neemt.
De heer P. Lindenbergh stelt zich
als inleider beschikbaar. Het Nederl Land
bouwkundig congres, dat hier in Juli zal
vergaderen, heeft een overeenkomstig punt op
do dagorde geplaatst.
Da vertegenwoordiger van de afdeeling
Zierikzee verdedigt het aanvangsuur van
10 uur met het oog op de aankomst van de
boot.
De heer V an Vredenburch stelt voor,
de Wenschebjkheid van aansluiting en orga
nisatie van (groote tuinbouwers in deze pro
vincie te doen behandelen.
veeartsen voor de tentoonstelling wor
den gekozen de heeren M. van der Vliet te
Krumuigca «n L. Colsen te Ter Hole.
De heeren Ph J. van Dixhoom en Arthur
Daelman t<$ Westdorpe worden bij' eerste stem
ming voor de paarden-keuringscommissies ge
kozen. Bij een tweed© vrije stemming ver-
u de heeren A van Ilootegem (Krui-
ningen) en G. Luijk (Vlake), de meeste stem
men op zich.
De heer Zwagerman merkt op, dal geen
der veeartsen in Zeeland bijzonder met het
keuren van rundvee vertrouwd zijn, wes
halve er op wordt aangedrongen, de com
missie voor die afdeeling uit te breiden.
Als veearts en twee leden (niet-veearta)
der keuringscommissie voor het rundvee wor
den gekozen de heeren dr. 11. J. van Neder-
veen te Middelburg, M. Kostense te Bergen
op Zoom, en Hartog (insp. N. R. S.).
Voor de varkens en schapen worden be
noemd de heeren Th. Maal en A Govaert,
voor de geiten en boter de heeren G, Kodde
te Zoutelande, Rielstra, Zwagerman en P. J.
R. Damsté te Hontenisse.
Voor de werktuigen zal do keurmgscom-
commissie bestaan uit de heeren A. C. de
Oude, Noordwelle, en W. G Boot Jz,, llaam-
Mededeeling vftn de leden van de Commissie,
benoemd door de (afdeeling Zierikzee, welke
befast is met het nazien van de Rekening
en verantwoording van den secretaris-penning-
kneester der Maatschappij over 1912.
Voorloopige rekening over 1912