MHIRELRHRGSCHE C0ER1IT.
Il\ 23. 136° Jaargang. t9is
Maandag
27 Januari.
Uit Stad en Province.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Landbouw.
Rechtzaken.
D«t courant vmehijmt iagolijks, met mitzoaderiag Tan Zon- ea Poestiage*
3nj« par kwartaal, ioowel voor Middelburg al* roor alle plaattea ia Nederlaat franco pp. f 2
l&oaderlljko nummert kotten 5 oeat
Adrerteabi&a by abonnement op roordeelige roorwaardan
Pioip6otniien daarvan zijn aan het bureau te bekomen
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten det middag* vóór één
aan het bureau bezorgd zyn.
Advertcatiea i> 20 eest per regel. By aboaaeataat veel lager. Geboorte-, dooi- en
alle andere familieberichte* ea Dankbetuigingen van 1—7 regelt f ÏJSOelke regel metr
20 oeat. Reclames 40 oeat per regel. Groote lettert near de plaat», die tij inaemea.
Tot de plaatnag van adverteatiön ea reolameti niet afkometig mit Zeeland, betreffendt
Handel, Nijverheid en Geldwezen, it gerechtigd het Alsogaeea Advcrtcitle-Birelk»
A. DE LA 3AR An., N.Z. ¥oorbirt«ral Ascaterdsa.
POLITIEK KINDERGEBED.
Het advies van 't bestuur der katholieke
kiesvereeniguig te Haarlem aan de R. K.
scholen cn gestichten in haa,* district, om do
kinderen te laten bidden Voor den goeden i
alag dei' verkiezingen welk advies ook
door andoren buiten dat district
wordt door de „ti Haart. Crt." verdedigd in
een artikel waarin men Q. a. leest
Wanneer die onschuldige kinderen,God
zullen bidden, dat Hjj hen niet apellate
aan den vijand, dat Hij hett bescherme
tegen het kwaad dat door de godsdieost-
looze school, vlooral en door zooveel andere
aanvallen, daadwerkelijk of door nalaten
van positief optreden, hun bedreigt,
o, dan zeker zal God niet toelaten dat
de ontzaglgke schade aan Godsdienst en
geloof, die het gevolg zou zjjta. van een
linksche overwinning bij de Tweede Ka
mer-verkiezingen van dit jaar, over ons
vaderland komen zal
Het gebed der kinderen is zóó machtig I"
Eerlijk, hé? zoo'n gebed te leggen in den
mond van kindexen, die niets begrijpen van
wat men hun voorkauwt, en die men toch
maar vooruit schuift naar den stoel van God,
in de zenuwachtige hoop, dat God het ge-
goedmoedig zaj toestaan, ómdat het
Idie het vragen. M. a w. de
hoopdat God dingen zaj doen die hij eigen
lijk niet van plan was, maar waaraan hg
toegeeft van wege een kindergebed, zooals)
een grootmoeder af grootvader niets kan wei
geren aan een vleiend verzoek Van een klein
kind. Wat een veerheven begrip van de
Vpofrzienigheid I
Maar pok wat een niets-ontzieud egoisme,
om vootr eigen doeleinden een kinderziel te
misbruiken, te laten, huichelen. Want wat is
een gebed o!m! iets, dat men niet beseft, anderd
dan huichelarij t
Of is dat heele gebed maar larie, en is "t
doel niet anders dan de kinderziel te door
dringen met schuwe "bangheid jegens alles
Wat maar met dat duivelshuisde Openbare
school ..in. aanraking komt, kinderen, onder-
Wjjzera en ouders?
Dan is 't middel toch een ontheiliging dio
ieder eerlijk mensch beneden zich zou achten
KAMERCANDIDATUUR.
De heer Herman Snyders te Middelburg beeft
voor een hem aangeboden candidatuur in het
district Tietjerkstoradeel bedankt en verzocht
Sn de districten Appingcdam en Beverwijk,
waar hij op het grostal werd geplaatst, niet
voor «en definitieve candidatuur in aanmerking
te konveo.
Uit Walcheren.
Bij het passeer en van den laats ten mail
trein, die gisteravond ongeveer een uur te
laat was, is gisteren te Souburg door een
baldadige hand op dien trein gegooid Een
ruit werd verpletterd. Ongelukken hadden niet
plaats. De dader wordt gezocht.
Utt Zuid-B eve land.
Zaterdagavond hield het departement Wol
phaartsdijfc van de Mij. tot Nut van 'tAl
gemeen. een algemeeme vergadering. Als spre-
trad op de majoor Mac Leod, die een
lezing hield over„Het loven te velde in
AtjehHij behandelde voornamelijk de be
storming van Batoe Hieë bij Samalangang in
1885 onder generaal Van dei- Heijden, die hij
zelf had medegemaakt. Rjj het daarbij een
hélder licht vallen op de doodsverachting en
dweepzucht der Atjehers en den moed
der Nederiamdscbe krijgers, Hij eindigde met
de hoop uit te spreken, door zijn rede sympa
thie voor het Neder]leger in Indië to hebben
aangewakkerd. Zijn mooie voordracht werd
met onverdeelde aandacht gevolgd- De voor-
zatter dankte den hear Mac Leod voor zjjn
boeien do lezing en hoopte, dat. de volgende
algemeene vergadering even druk bezocht 'zou
worden.
Zaterdag viel te Ierseke ean man van
den zolder. Hij werd bewusteloos opgenomen
en bij geneeskundig onderzoek bleek dat een
der schouders ontwricht was .Tot heden is
z7jh toestand
Uit Middelburg.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland is
bepaald:
lo dat de jacht op houtsnippen met ingang
van 1 Maart, die op waterwild met ingang van
1 April on die op watersnippen met ingang
van 15 April is gesloten;
So. het weispol van kwartelen alleen van
1 Mei tot en met 15 Juli geoorloofd is en
3o. dht de kooieenden door den kooiman
moeten worden opgesloten of gehokt ran 1
April tot en met 30 April en van 15 Juni tot
en met 31 Augustus.
Naar men vernoemt zal 4° keer jhr. mr.
W. H. Snouck Huxgronje, die met September
er. k. als lid van den gemeenteraad alhier
moet aftreden, zich niet meer voor een her
kiezing beschikbaar stellen. I
Gedurende 26 jaren heeft hij de belangen
der gemeente behartigd en mocht telkens het
vertrouwen der kiezers genieten.
Bijv no. 137 tot de „St. Ct." van heden be
vat wijzigingen in de statuten dor „N. V.
Zeseuwscho voeder- en. kunstmesthandol voor
been S. ea M. Boogerd" te Middelburg.
Uit VKssingen.
Voor een stampvolle zaal gaf 1de Vlissmgsche
„Volkstem" gisteravond haar feestelijke open
bare uitvoering ter gelegenheid harer één-«
jarig bestaap. f,' f
De president de heer Pieterse van Wijck
opende de uitvoering met een welkomstgroet,
gaf een kijk op het afgeloopen jaar, waaruit
bleok dat do Volkstom, opgericht met 30 per
sonen, nu reeds over de 100 leden telde, he
nevens een 3tal organisaties.
Het programma werd flink en degelijk af
gewerkt.
Een lötal personen traden tot do vereeni
ging toe. Een geanimeerd bal hield de een-
wezigem nog zeer'lang bijeen.
Vrijdagavond lueld hier de he§r Lindejjer van
lissingen een rede over: de Tariefwet of de
rooftocht der regeering op de zakken der ar
beiders. Gnnoodig te zoggen, dat het tariefwet-
ontwerp sterk werd ontraden, evenals de in
behandeling zjpide invaliditeits- en ouderdoms-
verzebering, waarvoor de verhooging van het
tarief moet dienen. De opkomst was vrij goed.
Van de gelegenheid tot debat werd geen ge
bruik gemaakt.
Men meldt ons uit Hansweert:
Zondag is op de Schelde nabij Antwerpen
zeeboot in aanvaring geweest, met het
Duitsche aleepsehip „Fendel 41", schipper
Daum. Dit sleepschip bekwam aanzienlijke
averij en zware lekkage. Mot pompen wordt
het schip bovWn water gehouden.
j» de werf „Zeeland" te Hansweert
werd Zaterdag met gunstig gevolg te water ge
laten het voor den heer A. van Marcke te
Rumpst in aanbouw zjjnde Rijnschip „Morgen
ster UI".
Het schip is 80 M. lang, 9.70 M. breed en
2.50 M diep en heeft ©en draagvermogen van
pï. m. 670 last.
Tegelijk is de kiel gelegd voor een passa
giers-vrachtboot „Administrateur De Badts",
45 X 7.17 x 3.35 M. voor Holl.-Belg. reke
ning, to bouwen volgens de Hollandsche Sche
penwet, terwijl genoemde werf nog do bouw
opgedragen van een Rjjnschip van pl.ro.
260 last voor Belgische rekening en een dito
voor Hollandsche rekening.
Vrijdagavond trad in de zaal van den heer
Mollet te Hansweert de heer dr. Van der
Meulen van Bergen op Zoom als spreker op
voor de afdeeling van den volksbond tegen
drankmisbruik. De gevierde spreker had in
overleg met den voorzitter der afd'. besloten
dezen keer eens niet te handelen over tdoel
en de werking van den Volksbond, daar dit
hier reeds 'n paar malen was geschied. Daar
om was «en vrij onderwerp gekozen: „Voor
heen en thans". Op meesterlijke wijze schetste
spr. den goeden ouden tijd, niet blind zijnde
echter voor de vele gemakken en voordeelen
van het tegenwoordige.
Na de pauze passeerde de rubriek Adverten-
tiën in ©en dagblad de revue. Wat is daarom
hartelijk gelachen. De aanwezigen bewezen
door krachtig applaus dat zo een genoogelijken
avond haddon gehad en volop hadden genoten
van dezen prottigen causeur.
De heer De Blaag bracht spr. dank voor den
getiotvollen avond.
Uit Noord-Beveland.
Do heer J. Tazplaar, lid van den gemeente
raad van Coljjn splaat., heeft als zoodanig
stijn ontslag ingediend.
Dat door het misgewas van 1912 vele
pachters nog niel zijn afgeschrikt hooge pach
ten te betalen, bleek te Colynsplaat dezer
dagen weer duidelijk Bij een publieke ver
pachting voor 7 jaren werden prijzen besteed
van f51 tot f65 per Schouwsch gemot. De
totaal-opbrengst van 5.1370 HA bedroeg nog
ruim f60 meer dan bij de vorige verpachting
Uit Tb o lea.
De ministers van bmnenlandsche zaken en
van financiën hebben het bedrag van het bij
Kpn besluit van 11 Juli 1910 aan de gemeente
Tholen toekende voorschot uit 's rijks kas
vastgesteld op f 38 300
Te Oud Vossemeer hebben een aantal
belanghebbende landbouwers een verzoekschrift
gericht tot het bestuur der posterijen tot het
verkrijgen van een tweede buitenbestelling.
Bij kon. besluit is den heer H W. P. A de
Jongh, laatstelijk onderwijzer te St ave
nis se een pensioen van f 416 per jaar ver
leend.
Zeeuwach Vlaanderen O. D.
Zaterdagmorgen wilde de smid J. K. te
Stoppeldijk een bus carbid van 100 K.G.
openen, en had daartoe op het deksel reeds
wat soldeersel losgemaakt, toen dit met een
donderenden slag van de bus en hem tegen
de borst vloog, en eenige soldeerstukjes hem
vlak onder de oog en te recht kwamen. De
terstond ontboden geneesheer, kon die stukjes
verwijderen en constateeren, dat sléchts dén
der oogen een weinig was geblesseerd, ma-ar
J. K. heeft nog veel pijn.
DE OPENBARE LEESZAAL 7E VL1SSINGEN.
Men meldt ons uit Vlissingen:
Wie het gebouw in de Walstraat heeft ge
kend in al zijn afwisselende bestemmingen
van bewaarschool, hulplokaal voor klassen
openbare Lagere scholen en ijk-
kantoor, zal zich, bij het binnentreden van.
de openbare leeszaal en bibliotheek, die daar
nu ia gevestigd, afvragen is dat wel hetzelfde
lokaal? En er bestaat alle reden toe dat te
vragen. Men valt niet, zopjajs vroeger in
letterlijken zin, met de deur in huis, maar
een net-afgewerkt portaaltje vormt den over
gang van dc straat tot de leeszaal.
Want in deze inrichting zjjh twee scherp
gescheiden deelen, de studie- en de leeszaal,
waar ieder op zijn gemak in de makkteljjke,
smaakvolle zetels met armleuningen zijn dag-
of weekblad kan gaan zitten lezen, dat oven
koperen, doorloopende rekstaven, welke op
de langwerpige leestafels zijn bevestigd, ge
slagen is. Maandbladen treft men hier niet
aap. Die liggen in nette portefeuilles ge
rangschikt op teen andere tafel, en wensclit
men buiten deze neergelegde leesstof, die
slechts eens per maand verschijnt, andere
soortgelijke lectuur o£ verlangt men vakbladen
to lezen, zonder bepaald studie daarvan te
maken, dan kan men zelf uitzoeken, wat men
wil hebben uit een rekje, dat boven een ge
wezen schoorsteenmantel is aangebracht. Ik
zeg, een gewezen schoorsteenmantel, daal
de vorm er aan herinnert. Nu is het {tls een
sierljjke uitbouw in de zaal.
Trouwens, ik zeide het al in hot begin;
alles is veranderd. De ondiepe kasten, die vroe
ger dienden tot berging van leermiddelen en die
nu bestemd zijn Voor afgelezen dag- en week
bladen, worden aan het oog onttrokken door
dikke donkexroode gordijnende kale, witte
muren zijn bedekt met een zachtgroen be
hangsel, terwijl do vloer onder tafels en
stoielen belegd is met kokosmattenloopexs.
Het muurvlak wordt af en toe gebroken door
zorgvuldig gekozen foto's en kunstdrukplaten,
terwijl cenigo dezer laatste, in lijst gevat, het
rustig binnenkamersidee vorhoogen.
En nu de studiezaal. Deze, dio kleiner is
en daardoor als vanzelf meer geschikt tot
het rustig overwegen van het gelezcno, is van
de leeszaal afgescheiden door de reeds be-
I staande glazen deur. Men heeft daar een
groote leestafel neergezet, waarop gerangschikt
staan en verspreid liggen standaardwerken*
natuurlijk van verschillenden aard. Daar liggen
niet alleen het handboek voor den electricieu,
voor den timmerman, Lux, het fototijdschrift
hij uitnemendheid, maar ook het wetboek!
voor iedereen, een viertalig woordenboek en
hot standaardboek van prof. Quack over de
Socialisten. In die zaal is ook opgesteld de
bibliotheek, die echter nog in een toestand
is, welke het niet mogelijk maakt, de boeken
er van nu reeds uit te leenen.
Dezelfde onpartijdigheid, dio uit deze keuze
spreekt, heeft ook voorgezeten bij de bladen
in do leeszaal, waar de N, R. Courant hangt
baast „do Baanbreker", waar de Vlissingsche
en Middelbuxgsche couranten goede n,abuux-
I schap onderhouden met Het Volk.
Ik geloof dan ook, dat ik het bestuur er
mee geluk mag wenschen, dat het met dit ge
bouw,' dat natuurlijk electrisch verlicht is.
met behulp van timmerman en schilder in
zoo'n korten lijd, oen inrichting in het cen
trum der stad heeft gekregen, die veel nut
kan stichten.
Hedenavond beeft naar men weet de offi
cieel© opening plaats.
D. i. VAN DER HAVE t-
Zondagavond is te Ka pel le bij Goes
overleden de heer D. J. van der Have, een der
welbekende mannen op tuinbouwgebied in onze
provincie, o. a. lid van het centraal bestuur
van den Nederl. Tuuibouwraad, bestuurslid van
do veflingsvereeniging „Z.-Beveland", en van
de afdeeling Z.-Beveland van de Nederl. Po-
mologische Vereeniging Zeer veel heeft hij'
gedaan om da ontwikkeling van den tuinbouw
in 't algemeen eu van dien in Zeeland m
't bijzonder te bevorderen. Zijn dood zal een
groot gemis zijn, te meer omdat zijn per
soonlijke hoedanigheden hoog gewaardeerd wer
den door allen die met hem in aanraking
kwamen
Onze correspondent te Kapelle schreef ons
nog de volgende woorden van lof die ken
schetsend zijn voor den aard van den over-
deme:
Gisterenavond omstreeks vier uur, ging; de
mare door ons dorp' „meneer is dood" Ken
schetsend de waardeering, de hoogachting,
die uit deze enkele woorden sprak Alleen
„meneer" was reeds voldoende om ieder te
xm begrijpen, wien men bedoelde
De heer Van der Havo is dan na een 14
dagen ziek te zjjh geweest overleden, in de
kracht van hot leven. Wat een 9lag voor zjjn
familie, die in hem verliest een liefhebbend
echtgenoot, een zorgzaam vader, een beminden
broeder. Wat een slag voor zijn uitgebreid
personeel, dat in hem een humaan chef vond1,
wien ze niet, voor geld alleen dienden, maar
voor wien ze uit liefde op zijn wenken vlo
gen by wien billijke verzoeken altjjd een
geopend oor vonden; wat een slag) voor de
gemeente Kapelle, die in hem verliest een
burger, die ook voor de belangen van anderen
gevoelde en bereid was te helpen waar hulp
noodig was, te helpen met raad en daad
Hoevelen wisten in den. winter, wanneer het
voor hen donker was en het gebrek hen aan
staarde, den weg naar „Eureka" te vinden,
om dan niet ongetroost of met ledige handen
huiswaarts te keeren Wat een slag voor de
vele veroemgingen op land- en tuinbouwgebied,
in hem een ijverig lid of bestuurslid!
vonden, wiens adviezen door allen zeer op
prjjs Werden gesteld.
Zwaar en in wijden kringen zal hol heen
gaan van den heer Van der Have worden
gevoéld en zeer moeilijk zal het zyn de le
dige plaatsen, die door zijn afsterven zyn
ontstaan, op waardige wijze aan te vullen
Doch al is hij heengegaan, hij zal niet spoe
dig door ons worden vergetendoor zyn
daden zal hjj nog lang te Kapelle in. dank
bare herinnering blijven voortleven.
Loep der Bevolking.
De bevolking van Philippine
op 31 December 1911 613 m. en 559 vr.,
totaal 1172 inw. Er werden geboren 7 m. en
15 vt. totaal 22er vestigden zich 20 m.
en 18 v!r., totaal 38.
Te zamen kwamen er by 27 m. en 33 vr.
Er overleden, 8 in. cn 6 Vr., totaal 14, en er
vertrokken uit do gemeente 52 m. en 41 vt
totaal 93. Te zamen gingen er heen 60 m. en
47 vr., totaal 107. De bevolking bedroeg dus
op 3 IDecember 1912 580 Di en 545 vr.,
totaal 1125, al zoo een vermindering in 1912
van 47 inwoners Het aantal levenloos aange-
govenen was 2 ie!n er werden, 10 huwelijken
gesloten.
gezien. Aon de armen v
bij in stilte veel Wel
i alle gezindten deed
Tot tijdelijk onderwijzer aan de openb. lag.
school to Westkapelle is benoemd de
heer C. J Kotvis te Hoofdplaat
Zaterdagavond vergaderde in eeu der
lokalen van de sociëteit «St. Joris» de af
deeling «Middelburg» van bet Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap.
De voorzitter, de heer C. Hack, deelde
mee, dat de heer Blankert wegens ongesteld
heid de vergadering niet kon bijwonen en
dus ook niet presideeren.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester werd in orde bevonden.
Het jaarverslag van den secretaris gaf
geen aanleiding tot bespreking. Hef eindigt
met het uitspreken van den wenscb, dat
allen, werkzaam bij het lager onderwijs, uog-
een9 mogen inzien, dat in eendracht macht
ligt, dat niet lid zijn van eenige onderwij-
zersvereeniging, een niet te verdedigen na
latigheid is, en dat het N. 0. G„ de alge-
meene vakvereeniging, het lichaam is, waar
van wy allen, hoofden en niet-hoofden, deel
moeten uitmaken.
Het bestuursvoorstel inzake wijziging der
contributie-regeling lokte geen verzet uit.
De vergadering nam het na eenige discussie
onveranderd aan.
Bij de verkiezing van een lid voor het
hoofdbestuur kreeg de beer Staal zeven
stemmen, de heer Dijkstra de overigeea
bij de herstemming over een lid der redactie
van Het Schoolblad verwierf de heer Bigot
vijf stemmen, de heer Roosma de rest,. Het
ondersteuningsfonds, het weezenfonds ws de
herstellings- en vacantie-kolonies, die gewoon
zijn bedacht te worden in de eerste verga
dering, werden ook nu niet vergeten.
Onderwijzer hoefbeslag.
Op 23, 24 en 25 dezer heeft aan 's ryks
Veeartsenijschool te Utrecht het examen
plaats gehad voor de hoefsmeden, die ge
durende een jaar één dag per week aan
deze inrichting theoretisch en practisch
onderwijs hebben genoten, ten einde te
worden opgeleid tot onderwijzer in bet
practisch hoefbeslag,
Het doel is, dat dezen in verschillende
streken van Nederland bij cursussen in
practisch hoefbeslag als onderwijzer zullen
kunnen optreden.
Geslaagd zijn o. a. J. Adriaanse te Goes
en H. fferbhaert te Stoppeldijk.
(N. R. C.)
Zondag 26 Jan. 1913 weid ds. Warners
Herv. predikant vroeger te Gapinge des mor
gens door ds. Muller van Krabbendijke te
Hoinkenszand bevestigd en in den na
middag deed ds. Warners alhier zijn intrede.
Hij koos zijn tekstwoordl 1 Corithe 3 vers 11.
Beide diensten was het kerkgebouw geheel
bezet.
Zondagavond hield le Bruinisse do heer
ds. Roelofse, predikant der geref. gemeente
wegens zijn vertrek naar Zeist, voor een over
talrijk publiek zijn afscheidsrede.
Hij had tot tekstwoorden Numeri 6 VejrS 24,
25, 26, en liet tot slot do gemeente ps. 134
vers 3 slaande zingen, waarna de gemeente
hem toezong ps. 1214. De heer Roelofse is
hier ruim drie jaar als predikant werkzaam)
geweest en was bij ajle genootschappen goetl
Door G. v. d. W., 27 jaar', koopman
geb. te 's Hertogenbosch, wonende te Mid
delburg, is hooger beroep aaageteekend
tegen diens vonnis door de rechtbank te
Middelburg op 17 Jan. 1.1. gewezen, waarby hjj
ter zake van oplichting i3 veroordeeld tol 6
m. gev. straf.
De officier van justitie had 3 m. gev.
straf gevorderd.
SPORT.
De verovering der lucht.
Twee vexmetelo en geslaagde tochten heeft
de vliogsport te boeken. Bij beide handelt
het om voorname, Europeesche gebergten'.
Nu de moedige bergbeklimmers langzamer
hand de steilste hopgten, de ongenaakbaarste
toppen beklauterd hebben, komt do beurt
aan den. vlieger om die over te zweven.
De Peruaan Bielovucie, landgenoot en vriend
van Chavez, die bij eenzelfden tocht jammer
lik om het leven kwam, steeg Zaterdagmiddag
om 12 uur te Brieg op, vloog om 12.14 over
Simplon-village en landde volgens het Reuter-
telegzam om half een gelukkig hij de Jtaliaaa-
sche stad Domodossola, ongeveer op dezelfde
plek, waar Chavez mot gebroken ledenmaten
werd opgenomen. Doch do weeromstandighe
den waren Bielovucie gunstiger geweest. Het
was, aldus het „Hand." veel minder koud
en er lag veel minder sneeuw, waardoor het
teruggekaatste licht den lachtman minder hin
dert.
Bilder, een jong, Zwitsersch vlieger, is
Vrijdagochtend om 7.19 te Pau opgestegen.
Om 8 uur vertrok hi) in de richting van de
Spaonsche grens. Spoedig bereikte hij eeö
hoogte van 3000 M. Hij overvloog verscheiden
bergtoppen en daalde, met een korto halte,
om 3 uur heelhuids bij Madrid, waar duizen
den hem toejuichten.
