MIDDKLBFRCrSCHE C01RA1T.
jj» 21. 136* Jaargang. 1913
Vrijdag
24 Januari.
Binnenland.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Landbouw.
Rechtzaken.
De» courant Toraohymt a g 1 k met mitzoaderiag 7aa Zoa u I etitiagea
prijt per kwartaal, «oowel roor Middelburg all voor alle plaatiea ia Nederlaad fraaoo pp f i
Afaoaderlijke atmmeri koitea 5 oeat
A4vertemtië* bij aboaaement op Yoordeelige voorwaarde*.
Proipsotuiiea da&rraa zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eeritrolgende anmmer moeten dei middag, vóór ééa nr
<in het bureaa oszorgd zyn
AdTerteatiëa 20 oeat por regel. Bij abonnement veel lager. QeboorU-, dood- en
alle nadere familieberichten en Dankbetuigingen ran 17 regeli f 1.50elke regel meer
20 eent. Beolamei 40 eent per regel. Groote letteri naar de plaati, die zij innemen.
Tot de plaatsing Tan adTertentiën en reolamei, niet afkomicig nit Zeeland, betreffend!
Kandel, Nijverheid en Geldwezen, i« gerechtigd het Alsemieem Adwertemtle-Brnre MO
A. DE LA J3AK As., M.Z. VooB-fmrt.wn5 £66. Asacierdsn.
Bg deze courant behoort een bijvoegsel.
Tweede Kamer.
Zitüflg van Donderdag.
Mm liad zich het begin van dezen dag,
waarbij door de gedwongen afwezigheid van
dm Minister van Binneniajadsche Zaken reeds
in den vroegen morgen zijn ambtgenoot van
Koloniën achter de groene tafel plaatsnam,
zoo rustig gedacht. En plotseling kwam er iets
wat op een soort van incident geleek. Alvo-i
rens men nl overging tot stemming over de
motie van den heer Dc Meester tot verdaging
der behandeling van "t wetsontwerp1 voor in
stelling van de West-Indische Cultuurbank,
over welke motie de beraadslagingens DinsJ
dagavond werden gesloten, wilde de Minister
een medcdecling aan de Kamer doen Deze hield
in, dat de Rottexdamsche Bankveveeniging
verzocht had van hare belofte tot garantie
te worde» ontslagen, welk verzoek door hare
directie na een telefonisch gesprek met den
Minister in dien zin word gewijzigd, dat zij
zich' volle vrijheid voorbehield. De Minister
meende van deze beslissing aan de Kamer
mededeeling te moeten doen, doch zoowel van
den. kant van den heer De Meester ,als van
die van den heer Van Veen, kwam een begrij-
pelgk en heftig protest tegen de wijze van
ageeren der garanten, welke zonder twijfel
mag worden gerekend de bedoeling te hebben
om invloed op de stemming der Kamer te
oefenen.
De Minister bad dat blijkbaar ook begrepen,
moor teneinde de Kanier vojoi- Üe volle verant
woordelijkheid van hare stemming te stellen
had hij het haar medegedeeld. Het had slechts
het resultaat, dat dc heer Lobman, die aan-
vankeljjk tegen de motie was, nu verder eerst
wilde onderhandelen en dan beslissendat
pok de hem- Bos voor de motie zich kwam.
verklaren, omdat hij niet de verantwoordelijk-
heid op zich durfde laden het wetsontwerp'
afgestemd te zien.. Nogmaals verklaarde de
Minister, die op zulke doornige paden van
financieel gedoe niet geheel thuis is, dat
zijne bedoeling slochts was geweest om de
Kamer volkomen in te lichten.
Dankbaar voor deze openhartigheid liet de
Kamer niet na, de motie vpn den heer De
Meester met groote meerderheid in een stem
ming, dijï in geen enkel (opzicht leen partijstem
ming was, aan te nemen, waardoor nu van-,
zelf het wetsontwerp betreffende de Bank
voorloopig heeft afgedaan en eerst later weer
pap. die orde komt.
E\ien daarna, ging men voort met over de
belangen Van Suriname te spreken. De heer
De Meester was niet tevreden over het zoo
genaamde finpncieele plan dat geen vaste
lijn toondehij vroeg bovendien inlichtingen
over de Balata-winning, welke oorzaak van
een. heftig conflict tusscheïi den gouverneur
de Staten der Kolonje dreigt le worden.
De heer Tydeman had het over den postzc-
gelzwendel. De heer van Vuur en had als grief,
dat de Minister wel uitvoering ging geven apm
de onderdecien van het rapport der zooge
naamde Surinamecommissic, terwijl hij moot
erkennen op de grondslagen van dit rapport
(nog geen vast gevestigde meening te hebben.
Daartegenover vond juist de beer Bos dat
enkele van die maatregelen zeel- wel reeds
konden worden uitgevoerd, en begroette vooral
met instemming wat ten bate van een land
bouwdeskundige was gedaan. De heer Scheu-
rer kwam zijn stem bij het koor voegen om
op krachtige maatregel mi aan te dringen en
deinsde zelfs voor een. dictator in do rus
tige kolonie niet terug.
Tegenover al deze opmerkingen was de
verdediging van den minister gelijk wij die
kennende verdediging van een man die
de zaken weet, maar er over spreekt zonder
ze te hebben geziendie de rapporten zijher
ambtenaren heeft gelezen maar van wat er in
die verre koloniën omgaat maar heel weinig
begrijpt of gevoelt. Dat de Minister echten
erkent dat er voor Suriname nog heel wat
gedaan moet wprden, dat is uit zijn betoog
van hedenochtend wel duidelijk gebleken.
En na, Suriname is Curasao besproken
zijn er enkele punten uit het koloniaal be
leid te dezen opzichte bekeken, en is de
Minister met zijn partijgenoot Scheurer slaags
geraakt over, de prostitutie in Willemstad
Die wil de heer Scheurer reglementeerenhij
wil veel reglementeeren over 't algemeen, een
bewijs wel Öat hij fcteh in de Kajmer thuis gaat
gevoelen. Maar de Minister vindt dat 't niet
kan en doet 't ook- niet I
I|h den avond Minister Heemskerk, wiens
ambtelijk zoowel als particulier leven deze
laatste dagen er wel een van droefenis is
weer achter de groejne tafel om zijne begroo
ting te verdedigen. Dat er groote animo uit
het debat sprak, niemand zal het beweren, dat
er animo sprak uit de ministerieele antwoorv
den, evenmin. Maar men is alweer opgescho
ten naar het einde I
Alleen Marine wacht nu nog en daarbij
is wel' eenigc opgewektheid te wachtenI
V. d. M.
VRIJZ. DEM. EN UNIE LIBERALEN.
In de op 22 Jan. 11. gehouden vergadering
der V. D. Kiesvereemging te Schoten, werd
de volgende motie mei groote meerderheid
van stemmen aangenomen
De V. D. kiesvereeniging afd. Schoten, ge
hooid. liet verslag van hunne afgevaardigden,
op de vergadering der V. D. kiesvereeniging te
Beverwijk gehouden 17 Jan. 1.1., waar met
29 tegen 15 stemmen besloten werd een
U L.. als candidaat te steunen, geeft te
kennen dat door hen de candidatuur van een
Vrgz. Democraat aan het district Beverwijk zal
worden aangeboden en alleen bij herstemming
de candidatuur vair een U. L. zal worden ge
steund.
Met algemeene stemmen weid toen besloten
bij de a.s. verkiezing fds candidaat te stellen
den heer Mr. L. M. Roodenburg te 's Gifeven.-
hage. Ook werd besloten de kiezerskweek voor
de V. D. partij in Schoten ter hand te ne
men, door het verspreiden van een blaadje
dat dienen moet om onkundigen in tc lichten
aangaande hun kiezersplichten.
Uit Middelburg.
Door de politie alhier is proces verbaal
opgemaakt tegen twee jongens, zekere J. A.
cn W, A verdacht van het plegen van on
tuchtige handelingen.
Dezelfde politie heeft proces verbaal op
gemaakt tegen zekeren S. Deze persoon was
gisteren dronken in een logement. De politie
wilde hem verwijderen, doch hij verzette zich
en dreigde zelfs met pen mes. Door een in
specteur en een rechercheur werd de man
weggebracht.
De bouwpolitie alhier heeft proces ver
baal opgemaakt tegen een huurder en den
verhuurder van een der onbewoonbaar ver
klaarde wopingefr aan het Bagïfnhof.
Uit Viissiugen.
De heer W. L. Winkelman te V11 s s n g e n,
die als voorzitter van den Bond van Zeeuw-
sche Zangvereenigingen „Zang veredelt" is af
getreden, daar Vlissjng's Mannenkoor (waar
van hjj ook voorzitter is) zich uit den Bond
had teruggetrokken, >9 in de 18 Jan. te
Goes gehouden Alg. Vergadering van den Bond
bonoemd lot ecro-voorzitter
Uit Walcheren.
Dezer dagen zagen eenige Ijnwerkers een
persoon zich tussohen het atelier der S S. en
do gomoente Souburg in het kanaal ge
kleed te wat or hegeven Vóór zij bij hem
konden komen, was hjj weer op de glooiöig
geklauterd, alwaar hjj eenige steenen uit zijn
zakken haalde en 't toen op een loopen zette
De 63-jarige molenaarsknecht te Koude
kerk®, van wiens cmstigen val wc in ons
vorig nummer uitvoerig melding maakten, is
nog den zelfden dag tijdens de overbrenging
naar het Gasthuis te Middelburg overleden
Woensdagavond vierde de afdeeiing Oost-
kap ©lie van den Chr. Nat. Werkmansbond
haar 5e jaarfeest in het locaal der bewaar
school. Do leden der afdeeling en eenige go-
introduceerden brachten den avond genoeg
lijk door onder het genot van toespraken, voor
drachten, zang en liet versterken van den in
won di gen menscb. Do leiding van het feest
was opgedragen aan den heer F. Breen van
Numansdorp, die indertijd veel heeft gedaan
om de, afdeeling tot stand te brengen.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat het aantal leden thans 34 bedraagt.
Het ziekenfonds telt 17 leden en een bew
fenisfonds 2 gezinnen met 7 leden. Het eerste
ontving in het laatste Vereenigingsjaar
f 104.665 en gaf uit f 56.30zoodat het voor-
deelig saldo bedroeg f 48 36B. Het laatste ont
ving f 30.42 en gaf uit f 4-27 Batig slot al-
zoo f 26.15. De penningmeester bracht tevens
uit naam van alle leden een woord van war
men dank aan de eigenares der bewaarschool,
die het locaal, verwarmd en verlicht, voor
de afdeeling beschikbaar stelde.
Uit Zuid-Beveland.
Hel hoofdcomité te Goes tot viering
v het honderdjarig bestaan van Neexlands
Onafhankelijkheid heeft van haar plan tot het
organiseeren van een feest hier ter stede af
gezien, zulks wegens, het bedanken van vele
der benoemde leden in hel comité en de wei
nige animo onder de burgerij voor liet feest.
Men hoopt nu in 1915 een schitterend feest
te kunnen houden ter herdenking van het
500jarig besta,an van deze stad, en het 50-
jarig bestaan van de; Hoogere Burgerschool.
Donderdagavond hield de afdeeling K a-
pelle van den bond van Staatspeusioneering
een propaganda-vergadering in 't hotel ,de
Zwaan". De voorzitter opende de vergade
ring en sprak er zijn dank over uil dat zoo
velen gehoor hadden gegeven aan den oproep,
en lioopte dat liet gevolg zou zijn, dat do
afdeeling weer eenigp leden rjjker zou wor
den Het fanfaregezelscliap „(bis Genoegen."
verleende zijn medewerking en deed op ver
dienstelijke wijze een viertal muziekstukken
hooreu, terwijl liet laatste het Wilhelmus door
alle aanwezigen werd meegezongen. Daarna
werden een 4-tal stukjes gezongen en loen
had men het belangrijkste van den avond:
opvoering van het drama „Uit liet leven",
door een clubje uit Wemeldinge De spelers
kenden bun rollen uitmuntend en vertolkten
deze dan ook best, zoodat de inhoud van het
stuk wel door allen begrepen en gevoeld zal
zijn. Vervolgens werden nog een vier tal stuk
jes gezongen die zeer in de smaak vielen.
De woorden, vim dank, die door den voorzitter
dengenen toevoegden, die hun krachten had
den beschikbaar gesteld om dezen avond te
doen slagen, waren welverdiend.
Uit Soho«wen-Duiveland.
Daartoe uitgnenoodigji door het bestuur der
neutrale Middenstajidsvereeruging trad Donder
dagavond in het „Café Juliana" te Zierik-
z e e op de lieer B, -_ VV. C. Emoös, architect
te Hliversum.
Na opening door den voorzitter den heer W
P. van Pagé, bepleitte spreker achtereenvol
gens de organisatie van meestercursussen, do
oprichting van vak- en handelsscholen en Ihct
leerlingwezen, welk laatste luj liefst voor vak
lieden uitgebreid zag tot het 18e jaar-.
Spreker kon na het eindigen niet na laten
nogmaals te wijzen op de slechte opkomst. Het
bestuur treft daarvoor geen blaam, Op 9a Wh
nier teekent de Middenstandsvereenigiixg te Zie
rikzee haar eigen doodvonnis.
Van de gelegenheid tot het vragen stellen
werd achtereenvolgens gebruikt gemaakt door
de heeren A. Anker, Pomes, J. H. Heimbach,
A. Franke], J. A. van der Valk en L. Bonter
Bij enkelen ontaardde soms het stellen van
vragen tot een debat.
Uit Tholen.
Donderdag overleed te Tholen de geV
meentebode, de heer P. Naerebout. Tijdens
zdjïi leven bekleedde hij tevens de functies
■an bode van het waterschap en van Markt
en Havenmeester.
Zeauwsch Vlaanderen O. D.
De Tweede Kamer heeft gisteren avond bij
de behandeling van de staatsbegrootang voor
Binnenlandsche zaken den post van een bij
drage voor de H. B. S. te Neuzen zonder
eenige discussio laten doorgaan hoewel er
in liet voorloopig verslag verscheiden bezwaren
tegen waren aangevoerd.
We brengen in herinnering dat die post be
draagt f 3350, n l. vier twaalfde van de toe
to kennen jaarljjksche subsidie van f 10.000,
zulks met het oog op dat voornemen om kle
H. B. S. 1 Sept. 1913 te openen, zoodat in
dit jaar een subsidie noodig is voor den tijd
van vier maanden.
Ijl den nacht van W,oensdag op Donderdag
had onder de Belgische gemeente Mocr-
beke een botsing plaajs lusschen een drie
tal douajien en eenige vieesmokkelaars, die
een paar vaarzen België freudaleus trachtten
binnen te voeren. De smokkelaars zochten
hun heil in de vlucht en moesten een prach
tige vaars achterlaten, die dan ook in beslag
•werd genomen.
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Woensdag is uit de landbouwersschuur van
den heer A Manneke een tweeloops achter-
gelukken den dader op te sporen, een zekere
Jaads jachtgeweer weggenomen.
Het is de gemeente- en rijkspolitie mogen
C. v. d. V. te Breskens, in wiens bezit het
gestolemo werd gevonden en die een volledige
bekentenis heeft, afgelegd.
Donderdagavond bad de jaarlijksche uitvoe
ring plaats van het muziekgezelschap te
Schoond'jjke bij J. M. Brurjnooge aldaar
De ten gehoore gebrachte muzieknummers
werden goed gespeeld, al leent zich fanfare
muziek nu juist niet voor een zaal.
Daarna werden door de rederijkers aldaar
een drietal komediestukjes opgevoerd, w
van vooral het laatste: „Een lastige klant",
danig op de lachspieren werkte.
Na afloop werd nog een gezellig dansje
gemaakt.
De zaal was vrij goed bezet.
Te O ud-Vossemeer was gedurende
geronnen tijd het college van ouderlingen en
diakenen onvoltallig, zonder dat men slaagde
de aanvulling, daar bedankje op bedankje
volgde van de benoemden. Thans is evenwel
na, benoeming van de heeren Adriaan Rijnberg
als diaken en M Snoep als ouderling, bet
aantaj leden weder opi 6 gebracht, daar deze
heeren zich bereid hebben verklaard de func
ties aan te nemen.
De geneeskundige Staatscommissie bevor
derde heden tot arts den heer J. W A F.
Maren Bentz van den Berg, van VI is-
singen.
Mej. C. Smits, hoofd der bewaarschool
te Stavenisse, heeft bedankt voor haro
benoeming aan een dergelijke inrichting (e Mij
drecht.
Naar wij uit goede bron
lett dit jaar geen Nederlaudsche arbeiders
voor bietenteelt in Engeland in dienst wor
den genomen, daar uit Polen en Rusland de
benoodigde arbeidskracht^ getrokken zullen
■worden.
Voor den landbouwer kan dit tot vreugde
stemmen. Hel tegendeel zal echter voor de
Zeeuwsche arbeiders gelden. Bijna 300 perso
nen waren in 1912 uit het eiland Tholen m
Engeland werkzaam cn de verwachting was,
dat bet dubbel of driedubbele aantal zou
vertrekken, daar in Engeland groote vraag
naar landarbeiders zou bestaan en de naar
huis weergekeerde» met veel lof van hun
verblijf in den vreemde gewaagden.
Volgens voor 1912 gesloten contract ontvin
gen de werklui £7.50 in de hand en f10
werd naar huis gezonden, f4 was er nog blij
ven staan. Meer dan f21 bedroeg gemiddeld
het loon per week. Voor verhuizing, datmee-
rendeels op Zondag plaats vond, werd nog
extra f 1 betaald.
Het zal een groote tegenvaller zijn,
In de deze week te Ierscke gehouden
jaarvergadering van do landbouwvereeniging
„Helpt dn leert elkander" werd verslag over
1912 uitgebracht. Het aantal leden bedroeg 55.
Er werd voor f 10.506.61& kunstmest aan
geschaft alle leveringen voldeden aan dc
voorwaarden, hel ammoniak gaf zelfs een
overwinst aan stikstof. In 1913 zal het su-
perphospliaat wegens voordeelige aanbiedingen
onderhands gekocht worden. Er Werden 4675
musschen en 988 mUsscheneieren ingeleverd
het hoogste getal door één persoon aange
bracht was 657. Besloten Werd den strijd
tegen de mussclien voort (e zetten. Twee
aftredende bestuursleden werden herkozen.
De onlangs opgerichte vereeniging„Ce-
xes", vereeniging van gediplomeerde leerlin
gen van den cursus in landbcmiwliuishoud-
kunde in Zeeuwsch-Vlaanderen W. D. hield
gisteren te Oostburg hare eerste vergade
ring het voorloopig bestuur werd thans de
finitief benoemd en heeft de functies als
volgt verdeeldde dames A. Adriaonsen te
Sluis, presidenteJ. Risseeuw Ad. te Cad-
zand, vice-presidenteM. de Vlieger te Zuid-
zande, biblioth. Mina Schijve te Zuidzande
penningmeesteres en S. Verplanke te Oost
burg, secretaresse. Het ontwerp-reglement bj
de vergadering ingediend, werd na eenige be
spreking goedgekeurd; de contributie is vast
gesteld op f 2 per lid voor haar, die vóór
1 Februari a.s. toetreden. Donateurs en do
natrices betalen een minimum van f 1.
Op voorstel van 't bestuur werden tot eere
leden benoemd de dames J.a. van Prooje, M.
Lucieer en E. Frelier, benevens de heeren
G. A. Vorsterman van Oyen, J. C. Stern, J
de Meijer, I. J. Slcenhart en I. A. Risseeuw
Job.z.
Heden is in het huis van bewaring
alhier ingebracht J. J. B. I., 43 jaar, vroeger
handelaar in naaimachines te Rotterdam, zon
der bekende woonplaats, tegen wien door deze
rechtbank ter zake van oplichting rechtsingbng
was verleend met bevel tot gevangenneming
en instructie der zaak.
Heden, Vrijdag, deed bovengenoemde recht
bank uitspraak in do door ons reeds breed
voerig vermelde zaak tegen J. F. d. K., 13 j.,
zonder beroep te Hengstdijk, beklaag! van
diefstal Overeenkomstig de vordering werd
beklaagde veroordeeld tot 1 maand tuchtschool.
Axr
d i s s e ni e n t s-R e
te Middelbur.
h t b a n k
Zitting van Vrijdag 24 Januari 1913.
Heden werd behandeld de zaak tegen Wil
lem Nicolms J. 30 jaar oud, wonend te
Souburg en gemeenteraadslid aldaar. Deze
beklaagde was niet verschenen. Hom wordt
ten las té gelegd beleediging van dgn burge
meester den lieer P. S. Buteux
Getuig©. Buteux verklaarde dat Iiij zich be-
leedigd achtte door het ingezonden stuk in
dc Soyburgsche Courant
Het O. M. eischic f 25 boete of 25 dagen
hechtenis.
(.Waarschijnlijk tengevolge der behandeling
au dezo zaak was er zeer veel publiek).
Wegens plaatsgebrek kunnen we de andere
zaken, slechts kort melden, doch zullen daarop
een volgend nummer terugkomen.
Nog stonden terecht
E. E., te Hoek, ontucht, eisch 1 m gev
P. M-, 62 jlajidlooperij, eisch en uitspraak
12 d. hechtenis
A. W 37 j Lajidlooperij, eisch 2 d h. en
2 j. en 3 m opzend. uitspraak 2 d. h. h.
en, 3 j. opzend.
Fr. B„ 34 j„ en C. A M 33 j «.aiidloo--
perij, eisch en uitspraak 12 d. h.
C. S., te Middelburg, diefstal, eiscb
m. gev.
J. L„ '27 j, te N. en St. Jpo.slaad
mishandeling, uitgesteld om nog een getuige
te hooxen
M. E.de Vr, 32 j to St Kruis, mishan
deling. Eiscli f 10 b of 10 d. h
F. C- K, 21 j., te Goes, weerspannigheid.
(Eisch 1 m. gev.
A. J. de L, 45 j, te Koewacht, be
dreiging. Eisch 1 m. gev.
J. T. W, 24 j, te Middelburg verduis
tering. Eisch 1 m. gev.
Voortgezet werd de zaak tegen K graan
handelaar alhier, mishandeling, eisch f li>
b. of 15 d. li.
Uitspraak lieden over 8 dagen.
Posteryen en Telegrafie.
Aan het postkantoor te Tholen werden
in. 1912 ontvangen 1045 aaugeteekende brieveh
en ontvangen 2050 aangot. brieven met aan
gegeven waarde van f 110.253.38. Verzonden
werden 20.869 postw. tot een bedrag van
f 373.277.14 en ontvangen 9669 postw. tot een
bedrag van f 191.916.63, aangeboden 2067
quit, ter invordering op quit, tot een bedrag
va» f 38.068.76 Ontvangen tor invordering
14.562 quit, tot een bedrag van f 274.752.90.
Uit het buitenland 59 quit tot een bedrag van
f 4085.41.
In de rijkspostspaarbank werd doorl496
inleggers f 280303.52 ingelegd en aan 541
uithalers f 287814.52 terugbetaald. Uitgege
ven wenden 334 nieuwe boekjes.
Door 467 werkgevers werd f 4222.06"' pre
mie roor de R. V. B. gestort en werd aan.
571 getroffenen f 2237.53 uitgekeerd.
Verkocht werd voor f 23329,05 aan fran
keerzegels.
Ontvangen werden 8641 en verzonden
5768 postpakketten.
In totaal werd behandeld een bedrag van
f 1.944.563.82*
AFLOOP VERKOOPINGEN.
De moatrissen mr. J. Looff te Koudekerke,
J. W. Verhulst en A. de Neeling te Middelburg,
hebben gisteravond te acht uur op de Bo
venzaal van <fe sociëteit „De Vergenoeging"
alhier publiek verkocht
Een huis en erf, aan den Nieuwen Vhs-
smgschen weg, bij de Tramhalte „Ijsbaan",
in de gemeente Koudekerke.
Verkocht voor f1812.
Een huis en erf aldaar, naast het vorig
perceel.
Verkocht voor f1525
Een huis en erf, gelegen, aan den N. VI.
weg, gem Koudekerke, bij de fJsbaan.
Verkocht voor f2600.
Vier huizen en erven gelegen als boven
naast elkander.
Verkocht voor f 10.950.
Acht huizen, lan erven, gelegen als boven
om naast elkander
Verkocht voor f21000
Een huis en erf m de Seisstraat le Mid
delburg, groot 1 are 47 c.A.
Verkocht voor f 1450.
Bij de beden te Brouwershaven door
notaris H. J. van Nouhujs/ gehouden veiling