MimLBÜR6« (HU RAIT. M*. 1^6* Jaargang. Donderdag 9 Januari. Kameroverzicht. Dit Stad es Provincie Kerknieuws. Kunst en Wetenschappen. 1913 Deze courant T#rsokij»t 4 a g e 1 ij k mat uitzondering Tan Zon- en Faaitingan Pril}» per kwartaal, soowel roor Middelburg al» toor alle plaatsen in Nederland franco pp f 2. Afzonderlijke nummer» kotten 5 oent. AdTertentiën bij abonnement op Toordeelige voorwaarden Proapaotuwen daarvan zyn aan het bureau te bekomen Advertentitln foor het «cratvolgonde nummer moeten de# middag, vóór 6 6 a aan hat bureau bezorgd zijn. Aivartentiën 20 cent p*> regel. Bij abonnement vaal lager. Geboorte-, dooi- ea alle andera familieberichten a* Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 oent per regel. Groote latter» saar de plants, die tij innemen. Tot de plaatsing °a* advertentiUn ea reclame», niet afkomttig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, i» gerechtigd het AlfiCBieeüi Adv©rt®Etfle-B«ls«®IS A. DE LA 1AB Az., 3S.SS. Voorbat'L eval Amsterdam. Bg deze courant behoort een bgroegael. Tweede Kamer Zitting van Woensdag JW«n mag aannemen, dat van dc thans ge boden. gelegenheid, een werkelijke uitzondering sedert jaren om de oorlogsb^grootin g kalm en jmu dei' overhaasting Ie behandelen, een gepast doch tegelijk vrij ruim gebruik zal worden gemaakt. Immers, hoewel heden (geen woord tc veel gezegd is, wat wel een bij zonderheid is wanneer, men den heer Ter La'an aan het woord heeft geweten, hebben tooh de deskundigen reeds voldoende getoond hun bezhvaren tegen liet beleid van den mi nister uitvoerig Ie willen uiteenzetten, en zulks temeer nu bij deze begrooting de plan nen tot reorganisatie van den minister zijn betrokken De heer Ter Laan heeft wel in den aanjvang der zitting, toen de ledige ban ken ei de gevulde presentielijst, het gewone contrast loonden, getracht deze reorganisa tie niet- thans fe behandelen, dóch later geheel afzonderlijk; het is hem met gelukt. En. toch geeft zijn poging reden lot bij zonder© vermelding omdat zij eens temeer bewijs gaf van liet onzinnige der bewering van rechts, dat van links obstructie wordt ge voerd ï)e heer Ter Laan had aan den voor zitter verzocht, een voorstel in dezen geest te willen doen, dat. de reorganisatie uit de begroeting zou worden gelicht en later af zonderlijk zou worden besproken, de voor zitter was daartoe niet te vinden, omdat xte minister duidelijk te kennen had gegeven op de bespreking dec reorganisatie thans Iden hoog sten prijs Ie stellen. Van het standpunt des voorzitters een •begrijpelijke opvatting, doch van 'de zijde van den heer Ter Laan geen reden urn nu ecu voorstel zijnerzijds van gelijken aard binnen te houden De fieer Eland ging met dit voorstel niet mede, en achtte de zaak voldoende voorbereid; de heer Duymaer van Twist verwierp de bewering, dat. de commissie van rapporteurs nog niet bevredigd zou zijp, want dil was zij thans wei; de heer Van Vlijmen ten slotte was fcroös, heel boosl Hij dacht zich nog in de dageri, dat hij zip. compajginie dirigeerde; im mers hij Ss generaal geworden op de groene bonken«tl de heer Ter Laan scheen voor hem geen geacht medelid, doch slechts een otiwiBigo milicien &en dergelijke boosheid stemt den aange vochten© zelden tot zachtheid, ea had de heer Van Vlijmen om hot voorstel afgemaakt te krijgen moeten rekenen op dé stemmen van rechts, welker leden volgens den heer Van Veen immers altijd zoo getrouw aan wezig zijn, dan had het er kwaad uitgezien. Ofan-r de heer Ter Laan zag in, dat het uitlokken «eener stemming, in dit geval tocb alleszins te billijken, alleen zou aantoonen de onvoltalligheid der Kamer en dus de ver der© behandeling van de begrooting reeds op den ©eersten dag zou doen staken. En niet, dank z^j de trouwe aanwezigheid der recht- sche leden, werd de voortzetting der discussie verkregen, maai- slechts dank zjj de toegeef lijkheid van ecu uiterst links lid, dat immersl altjjd aan obstructie doetl Men zal ook daar voor rechts wel weer een andere uitlegging weten te vinden Dus ging mem voort met de oorlogsbogroo- tiag, waarover heden de heeren Eland en Tydeman de voornaamste sprekers waren. De boei' Eland was het in technisch opzicht ge heel oneens met den minister, die geheel het landleger voor de mobilisatie en slechts de landweer voor de liniën en de stellingen wil aanwijzen, terwijl de heer Eland twee derden vnin beiden voor de mobilisatie en hot over schietende derde eveneens van beide voor do liniën ea stellingen wil gebruiken. Hij logde dit in een motie neer, die tegelijk met do begrooting wordt, behandeld. De heer Tydeman heeft met het beleid van den minister in het algemeen instem ming betuigd, en Loonde zich in geen enkel opricht bevreosd voor de stijging van het cijfer der oorlogsbegrooting. Doch geenszins van instemming getuigde dat deel van zijn rede, hetwelk over den post der militaire luchtvaart handeldede heer Tydeman vreesde hier wel voor financiëelo gevolgen en achtte het bovendien dwaasheid om de kabelballon tot basis van deze nieuwe militaire afdeeling te maken. De heer Tyde- mad vond deze kabelballons zoo oud als de weg naar Kralingen en wilde alleen den ge- vTaagden post toestaan indien do minister Zich bereid verklaarde zich tot vliegtuigen te En voorts hebben de beide heeren hot ge. had over de ondordeeleu der nieuwe orgami saki©, over da positie van officieren en hoofd officieren, over de indeoling der onderoffi cieren. Bovendien sprak do heer Van Nispen over vergoedingen aan de gemeenten in ver band met het doortrekken van verlofgangers en ging de heer van Asch van Wijck pleiten voor de Zondagsrust der stafmuzikanten, tdi© op dezen rustdag vaak moeten werken om anderen plezier te doen. En dat in het lang zamerhand allerchristelijkste Nederland! Vermelden wij nog, dat in den aanvang der zitting de suppletoire begjrooting voor 1912 betreffende heizelfde hoofdstuk werd aange nomen na een discussie, waarbij geen enkel der diverse onderwerpen van deze supple toire begrooling' werd overgeslagen! V. d. M. DE BEVOLKING VAN NEDERLAND IN 1911. Aan de statistiek van den loop der bcvolk- king in Nederland over 1911 die het Cen traal Bureau voor de Statistiek in hel 178e nummer zijner Bijdragen heeft uitgegeven, wordt het volgende ontleend: Op het einde van 1911 bedroeg de bevol king 6.022.452, waarvan 49 54 pCt. mannen en 50.46 pCt. vrouwen. Ofschoon de toe neming bij de bedde geslachten in de ver schillende jaren zoo goed als geljjk is (in 1911- 1.29 pCl.) wordt over een lang tijdperk toch eene vermindering van hot aantal vrou wen ten opzichte van dat der mannen waar genomen Kwamen in 1880 1045 vrouwen op 1000 mannen voor, m 1911 was dit aan tal op 1018 gedaald. Door meerdere geboorte dan sterfte zou de toeneming der totale be volking 1.34 pCt. hebben bedragen, zoodat 1911 door meer vertrek dan vestiging de bevolking met 0.05 pCt is verminderd. Het aantal levend aangcgeveaien, dat 166.527 bedroeg, in de verhouding van 100 meisjes tot 105 jongens, was in 1911 in verhouding tol de bevolking 27.8 per 1000 inwoners weer kleiner en wel 0.8 per 1000 dan het voor gaande jaar. Met betrekking tot. de levenloos aangegeven en (in 1911 6G38) verdient opmer king, dat zoo bij wettig als bjj onwettig gebo renen het relatieve aantal sedert de epriode 1870/9 dalende is. Onder de geboorten waren in 1911 2356 tweolinggeboorten en 26 drielinggeboorten. De stjjging van het aantal huwelijken, die in 1906 en 1907 na de afneming van 1901—1905 werd geconstateerd heeft zich in 19081911 niet voortgezet. Het aantal hu wenden bedroeg per 1000 inwoners sedert 1840 Sn de periode 1840/9; 14.78; 1850/9: 16.06; 1860/9: 16.44; 1870/9: 16.20; 1880/9: 14.28; 1890/9: 14.62; 1900/9: 14.91; in 1910 14.33 en in 191114.30. Het hoogste huwelijks cijfer wordt aangetroffen in het jaar 1873 en was toen 17.2 per 1000 inwoners. Het aantal personen dat de huweljjksacte uit hoofde van analpliabetie niet kon tee kenen, is zoo- goed als geregeld dalende. Koor het Rijk daalde de cjjfers voor de man nen van 1.38 pCt. in 1903 op 0.53 pCt. in 1911, bij de vrouwen was die daling van 2.60 pCt. op 0.95 pCt. Schier overal is de anal- phabetie bij de vrouwen grooter dan bij de mannen- Een merkbare verbetering van het sterfte cijfer is bijna van jaar tot jaar te consta- teeren. Voor zoover gegevens daaromtrent voor ons land beschikbaar zijn is nog nimmer zulk leen laag sterftecijfer als in 1910 voorge komen, 13.55 per 1000 inwoners. Sedert 1840 was de sterfte als volgt per 1000 van elk ge slacht. Gemiddeld. Mannen Vrouwen Totaal. 1840/9 27.74 25.68 26.56 1850/9 26.23 24.94 25.49 1860/9 25.40 24.22 24.80 1870/9 25.28 23.57 24.49 1880/9 22.19 20.39 21.27 1890/9 19.36 17.87 18.67 1900/9 16.24 15.02 15.69 1910/11 14.44 13.63 14.03 Uit de volgende cijfers blijkt nog hoe be langrijk de kindersterfte in de laatste kwart eeuw is verminderd.. Op 100 levend aangegeven en toch stierven, beneden het jaar: 1840/9 17.98 1880/9 18.27 1850/9 19.54 1890/9 15.96 1860/9 19.69 1900/9 13 1870/9 20.24 1910/1.1 12.26 Uit de statistiek der woonplaatsvorandering blijkt, behalve den trek van de plattelands bewoners naar de groote bevolkingscentra, dat ons land meer bevolking aan het buitenland af staat dan omgekeerd, waardoor ons land in de laatste 10 jaren 58.989 personen verloren heeft. Ter aanvulling van ons Verslag betreffende de opening van het St. Joseph Ziekenhuis te Vlissingen, dient nog gemeld te worden, dat de Aupings-ledikanten en matrassen gele verd "werden door F M J. Weyens aldaar Uit Walcheren. Als een groote bijzonderheid meldt men ons, dat bij de landbouwers P. S. en J. W. te Meli sterke op één dag twee varkens ge slacht zijn, die tezamen 1212 pond wogen terwijl ieder dier juist 60ö pond Zwaar was. Uit Zuid-Beve 1 and. Woensdagavond werd te Goes, onder voor- zitlerschap van den lieer J Donnet', tevens voorzitter' van de buurtcommissie der Lange Kerkstraat, naar aanleiding van in een. vorige bijeenkomst van afgevaardigden van buurtcom- missies en belangstellenden genomen besluit tot het vieren van een feest alhier ter herden king van de lOOjarige onafhankelijkheid van ons land, een vergadering gehouden ter be noeming van leden van het feestcomité. Na de benoeming van den burgemeester tot eere-votojrzitter en van de wethouders tot eere-leden van dit comité welke benoeming onder applaus geschiedde, werden een 26- ta,l ptersopen, vertegenwoordigende de ver schillende straten pnzer gemeente, tot leden van het comité gekozen. Aan'dit comité is opgedragen een plan tol feestviering Ie ontwerpen om dil in een later uit te schrijven vergadering van ingeze- tenen ter tafel te brengen. Waar het bestuur der buurtcommissie in de Lange Kerkstraat het initiatief voor het orga- I niseeren van dit feest heeft genomen, wenscht. uw lierichtgever alhier, overtuigd dat zulks in den geest der burgerij zal zijn, hier dit j bestuur een woord van dank te brengen voor de zjjnerzjjds gedane bemoeiingen, die aan- vankelijk met een goeden uitslag1 zijn bekroond. Uitsluitend in intiemesi kring werd dit ju- bÜé Blijkens te Groede gedane waarnemingen was de wind in 1912 op 27 dagen Z., 160 dagen N., 58 dagen N. 017 dagen 0., en 22 dagen Z. W., 19 dagen W., 47 dagen N. W., (1|0 dagen Z. O.onwieder kwam voor op 23 dagen., de thermometer wees beneden het vriespunt op 18 dagen De neerslag bedroeg in de laatste 6 jaren: 1907 564,8 m.M. op 112 dagen 1908 603 121 1909 896,8 153 1910 818,2 171 1911 679,2 13G 1912 902,3 173 Besmettelijke ziekten. In de week van 1 tot en met 7 Jan. 1913 kwamen ter kennis van den central en gezond heidsraad de \olgende gevallen van besmette lijke ziekten in Zeeland, van febris ty- phoidea 1 geval te St. Maartensdijkvan rond- vonk 1 geval te Goes en te Rilland Bath en van diphteritis 2 gevallen te Zierikzee, 1 ge val te Hontenisse en te St. Janssteeu Uit VlisBingen. Het Duitsche Rijkspoststoomschip Prinzes - sin" der Deutsche Ost Afrika Linie, vertrok Woensdagmiddag van Lissabon naar Vlis singen ter ontscheping zijner passagiers en mails. Toen Woensdagmiddag to Heinkens-' zand een lijkstoet huiswaarts keerde, kwam een voerman uit Kloetingo zóó dicht langs de lijk gangers gereden dat hij een der menschen omver reed, een oud man, die een bloedende wonde aan bet hoofd opliep Wel een stukje van 'brutaliteit. Uit Sohouwen-Dnivelaad. Men meldt ons uit Zierikzee dlat daar ten gevolge van de heerschende influenza on geveer een 400 rieken zijn. Dat de Provinciale booten Middelburg Zierikzee huu geriefelijkheden maar ook hun lasten hebben, ondervonden de passagiers die Dinsdag j.l. 's morgens half acht Van Zie rikzee vertrokken en eerst om tien uur de haven aldaar verlieten. Er bleek weer geen voldoend» water voor de diepgaande booten te zjjn. Het traject der haven duurt anders 20 minuten. Uit Tholtn. In de Dinsdag igehouden vergadering van den gemeenteraad te St. Maarten s dfy'k was in gekomen van Ged. Staten, goedkeuring besluit der Vorige vergadering in- zake concessie voor waarden electrische verlichting. Deze zaak is i dus "thans in orde. Op een nader schrijven van het Middel- J burgsch tentoonstellings-comité 1913, om nog een financieel© bijdrage to willen verleenen wordt piet 4 tegen 2 stemmen besloten als nog f 10 voor dat doel toe te staan. Op voorstel van B. en W. wordt met algem. stemmen besloten als deskundige te benoemen voor het plan tot veranderde inrichting der openb. school de heer B. 3. van Oost. Tot lid van het algem. weezen -armb e stuur wordt met algem. stemmen herbenoemd do heer E. W. Tholenaar aftr. Een schrijven van den heer B. J. van Oost houdende verzoek om een vaste belooning van f 40 voor het plaatsen der vloedplanken wordt aangehouden tot een volgende vergadering. In de jl. Dinsdag van. den gemeenteraad van St. Ann al and werd met algemeene stemmen tot geneeskun dige belast met den weezen armen practjjk over 1913 herbenoemd de heer D- Quakkelaar, arts aldaar. Verder werd mede herbenoemd tot lid der commissie tot wering Van school verzuim de heer F. Weijlcr. Nog werd met algemeene stemmen besloten om den heer P. J. Koene, beheerder van. (het telefoonkantoor, een verhooging zijher jaar-< wedde te geven ten bedrage van f25 met ingang van 1 dezer. Uit Z. - V laanderen W. D. Woensdag 8 Januari herdacht de heer J. Th. Hendriks© te IJ zend ij k e den dag, waar op hij vóór 50 jaar rich vestigde in deze gemeente als deurwaarder bij het kantonge recht en do axrondissements-rechtbank. Loop der Bevolking. De bevolking der gemeente Veere be droeg |Op 31 December 1911 482 m en 501 vr., totaal 983. In den loop van 1912 weiden geboren 17 m. en 15 vr., totaal 32 en vestigden zich 47 m. en 43 vr, totaal 90. Er overleden 3 7 vr. en er vertrokkem 46 m. en 52 vr. totaal 98. Op 31 December 1912 waren er dus 497 en 500 vr. of totaal 997 zielen Er werden 13 huwelijken gesloten De bevolking der gemeente Vrouivepol- der bedroeg ep 31 December 1911 534 m. en 462 vr totaal 986 In den loop van 1912 werden geboren 15 m. en 11 vr., samen 26 en vestigden zich 39 m. en 28 vr, samen 67. Er overleden 5 m. en 4 vr. en er vertrokken 24 m. en 24 vr. Op 31 December 1912 waren er dus 559 ra. en 473 vr. of totaal 1032 personen Er werden 4 huwelijken gesloten. 1 Januari 1912 bestond de bevolking der gemeente 's-Heer Arendskorke uit 1672 m. en 1666 vr., totaal 3338. Ze vermeerderde door geboorte met 50 m. en 50 vr., totaal 100 en door vestiging in de gemeente met 84 m. en 91 yt., totaal 175. Door overlijden verminderde de bevolking met 19 m. en 15 vr., totaal 34 en door ver trek uit de gemeente met 87 m en 101 vr totaal 188. Op 1 Januari 1913 bestond de bevolking dus uit 1700 m. en 1691 vr., totaal 3391. In 1912 werden 25 huwelijken gesloten. De bevolking van 's-Gravenpolderbe- stond op 1 Januari 1912 uit 503 mannen en 470 vrouwen, totaal 973. Geboren werden 18 m. en 14 vr. totaal 32 personen. Overleden zjjn 4 m. en 4 vr., totaal 8 personen. Ver trokken 20 m. en 41 vrtotaal 61gevestigd 23 m. en 401 vr., totaal 63 personen. Zoodat op 1 Januari 1913 de bevolking bestond uit 520 m. en 479 vr., totaal 999 personen. Het aantal gesloten huwelijken bedroeg in 1912 15. Op 1 Jan. 1912 bedroeg de bevolking van W.olphaartsdijk 2358 zielen waarvan 1178 m. en 1180 vr. In den loop van het jaar werden er 28 m. en 34 vr. geboren, samen 62 zielen. Er overleden 19 m. en 13 vt. Uit an dere gemeenten kwamen 51 m. en 56 vr., ter wijl er 64 m. en 68 vr. vertrokken. Op 1 Jan. 1913 waren er dus 1174 m. en 1189 vr. totaal 2363 zielen. Er werden 19 huwelijken gesloten. 4 kinderen werden levenloos geboren. De gemeente Rilland Bath bestond op 31 Dec. 1911 uit 1088 m en 1103 vr. totaal 2191 zielen. In 1912 werden geboren 29 m. en 37 vr. totaal 61. In de gemeente kwamen wonen 57 m. en 53 vr. totaal 110. Gestorven rijn 6 m- en 12 vr. totaal 18 en vertrokken naar olders 59 m. en 64 vr. totaal 123. Op 31 Dec. 1912 telde de gemeente dus 1104 m. en 1117 vt. of totaal 2221 zielen. Er werden 14 huwelijken voltrokken. Op 1 Jari- 1912 telde de gemeente ,Wi sso- korko 1681 m. ©a 1679 vt. totaal 3360. Geboren werden 42 m, en 56 vt. totaal 98. Overleden zijn 19 m. en 22 vt. totaal 41. (Levenloos aangegeven 43). Er vestigden zich 53 m. en 38 vr. totaal 91 on er vertrokken 58 m en 105. De bevolking pp 1 Jan j.l. bedroeg dus 1699 m. en 1704 vr. totaal 3403 pers. De bevolking nam dus toe met 43 pers. Het aantal huwelijken Was 19 Te Oud-Vossemeer bedroeg op 1 Jan. 1912 de bevolking in totaal 2197 zielen door geboorte vermeerderde de bevolking met 59 en door vestiging met 96 personendoor overlijden bedroeg de vermindering 31 en door vertrek naar elders 101 personen, zoo dat de totale vermeerdering bedroeg 23 per sonen. Het aantal ingezetenen bedroeg dus op 31 Dec 1912 2220 zielen, De loop der bevolking te A xe 1 over 1912 was als volgt Geboren 75 m. en 65 vr., totaal 140). Gevestigd 96 ra. en 93 vr., totaal 189. Overleden 30 m en 29 vrtotaal 59. Vertrokken 187 m en 153 vr., totaal 340. Bevolking op 31 December 1911 2544 m. en 2482 vr., totaal 5026. Bevolking op 31 December 1912 2498 m. en 2458 vt., totaal 4956, alzoo een vermindering piet 70 personen. Voltrokken huwelijken 33- Levenloos aangegeven 3 ni en 2 vr. Erkenningen 3 m. Posterijen en Telegrafie. Aan het hulppostkantoor te Domburg werden in 1912 behandeld aangekomen brie ven 68.845, expresse stukken 160, aangetee- kende stukken 1689, postwissels 3770, qui- tanties 2192, pakketten 5561, spaarbankhan- delingen 562, liandelingen Rijksverzekerings bank 218. Aan zegels werd verkocht voor een bedrag van f 4903.125. Vindt u dit geen eerbiedwaardige getallen i voor xoo'ji kleine gemeente'' vraagt onzo t ccoTespondenl- Het hulpkantoor der posterijen te 's-Heer- I Ar ends kerk© ontving in 1912 totaal 28,226 brieven, van en voor dit hulpkantoor I 344 en expresse brieven 19. Verzonden wei den 144 aangeteekende brieven en ontvangen. 348. Er werden behandeld 210 brieven met een aangegeven waarde van f 84950. Verzan den werden 1040 postwissels en ontvangen 1748 Er werden 51 kwitanties ter dn vordering verzonden en ontvangen 1437. Postpaketten werden er verzonden 2584 en ontvangen 1713. Voor de Rijkspostspaarbank werden 249 in lagen en 92 uitbetalingen behandeld en voor de Rijksverzekeringsbank 75 zaken behandeld Op het post- en telegraafkantoor te Bres- ken s Werden in het jaar 1912 gestort 16.129 postwissels tot een bedrag van f 227.132.58. Uitbetaald 5061 postwissels ten bedrage van f 91.043.83. In de spaarbank werd ingelegd f 171 932.695 en terugbetaald f 154.447.22. Aon quitantiën ingevorderd f 227.016.990. Afgerekend met de bewaargevers f 30.172.98. Verzonden weiden 2857 pakkettenontvan gen 5700 stuks. Aan premién der Rijksverzekeringsbank werd ontvangen f 1671.386. Uitgekeerd wegens de Rijksverzekeringsbank f 1018.465. Do geheele ontvangst bedroeg f 647.360.236 Er werden 4666 telegrammen behandeld en 5402 telefoongesprekken gevoerd. Ds. M. van Grieken, predikant bij de Nederl. Herv. gemeente te Delft en voor zitter van den «Gereformeerden Bond tot verbreiding en verdediging van de Waarheid in de Nederland6cbe Hervormde (Gerefor meerde) Kerk» hoopt van wege die ver- eeniging oene spreekbeurt te houden te Arnemuiden op 22, te Middelburg op 2S en te Vlissingen op 24 Januari a. s. Ned, Herv. kerk. Aangenomen: naar Midwoud ds. 0. J. F. Bopstsr te Anna Paulona. Bedankt: voor Sijbekarspel (N.-H.) dr. A. W. Groenman te Obdam. Christel. Gereform. kerk. Beroepen: te Almelo ds. A. M.Berk- hoff te Leeuwarden. In tegenstelling met de vaak geuite en gegronde klacht, dat Nederlandsohe zangers en zangeressen hier en in het buiten- totaal land bijna uitsluitend van vreemdelingen composities ten geboore brengen, zij er hier

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1913 | | pagina 1