MIBDELBl'BGSCHE «811»ART,
N*. 6.
iS6e Jaargang.
Dinsdag
7 Januari.
Binnenland.
Bit de Staatscourant.
FEUILLETON.
]n het Land van den Dollar.
Hit Stad en Pwiaeie,
Kerknieuws.
1913
Daze courant vsriehymt i a g e 1 y k met uitzonderimg vs* Zon- am Peeitdsgam
Prjji per kwartaal, zoowel roor Middelburg all voor alle plaatiem i> Nederland framco pp
Afzonderlijke nrunmera koitem 5 cent.
Adtertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden
Proipectuiien daarvan zijn aan het bureau te bekomen
Advertentiën roor het eeritvolgende nummer moeten des middag, vóór
aan het bureau bezorgd zijn.
y
Advertentië* i 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Qebccrte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen vsn 17 regels f 1.50 j elke regel meer
20 oent. Beelnmes 40 cent per regel. Groot» letters near de plnnts, die lij innemen.
Tot de plaatsing vnn advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*.
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ia gerechtigd het Algeaaeew Advertentle-BnreKR
A. DE LA HAB As., IV. Z. Voofbsrkwnl 3é66, iBiterdin.
ACOB
te
pCt.
gratis
juiffel-
JTÉ.
N.-B.
Vol-
IEK-
r de
king,
n enz.
C.A.
te
n bij
1LER
BOOM
ichting
Borst-
aanval.
raar in
kels.
tterdan
8.-
Bi, kon. besluit
is ftan den heer Pb. C. de Jcmgh, op zijn
verzoek, met ingang van 1 dezer, eervol ont
slag verleend uit zijn betrekking van v
consul der Nederlanden te Emden
is de heer .1. A. J. van Haar en benoemd lot
vice-consul der Nederlanden te Rosaiio de
Santa F(Argentinië), buiten bezwaar van
's lands schatkist.
Aan den heer van Ilaaren kan in het Ne-
derlnndscli geschreven worden
35 toegekend de ajui de rade van Oranjc-
Nasso.il verhouden ceremed in brons, aan
W. Hijlkes, Werkz. bij F. Zeilega, zeilmaker
te Nïcuwcndani.
MET DE NED. AMBULANCE IN KON-
STANTINOPEL.
Aan een brief van dr Lingbeek aan het
hooftlbcsluuT van het Roode Kruis zijn de
volgende brokstukken ontleend
„Over hel algemeen is het verloop der
ziekten normaal Alleen de dysenterie is
obpsaaxdig. Maai" het is u hekend, dat bij
deze e«i dergelijke legerzieklen de verpleging
eigenlijk de hoofdzaak der behandeling is.
Uit den aard dér zaak moet dus in elke ,ambu-
lancc de goede verpleging no. 1 zijn Men
mist deze evenwel bijna, geheel en al in de
Tuxksche en ook in alle andere ambulances,
voor zoover wij deze hebben gezien. Vandaar
wellicht de vele verwaarloosde gevallen.
Wjj hebben da,aren tegen viui den beginne
ai daarin onze kracht gezocht, zoowel in een
degelijk'geregelde dag- en nachtverpleging als
in goede liggeng en voeding Dit is da,n
ook hel kenmerkende van onze Nederlandschc
ambulance, aan hetwelk wij hel. aanvankelijk
euctees van ons werk danken en waardoo*
dit hier in hot bijzonder de aandacht trekt.
Niet door wat „men" onder ,,wcrk" ver
staat schitterende (operaties, waarvan een
ieder den mond vol heeft, munten wij uit,
maar door eeu degelijke Hollandsche verple
ging, die in ons hospitaal niet veel vain die
in een goied ziekenhuis verschilt. ,Wij zien
onze patiënten dan ook meest alle van dag
tot dag vooruitgaan Het zjjn, zooals ik u
al eens verteld heb, over 't algemeen sym
pathieke kerels, toonbeelden van tevredenheid,
geduld en goedmoedigheid, idie 't een genot is,
te helpen, en ik kan mij dan ook bost begrij
pen, dat allen doktoren, verpleegsters en
verplegers, als ovn strijd met volle toewijding
hnn taak vervullen
Collega, v. d Steen v. Ommeren, aan wien
ik het bestuur van dezen tak van dienst,
beb overgelaten en die dit uitoefent op een
wijze, boven mijne lof veThevea, is meer dap
tevreden en ik kan niet anders dan met dank
baarheid gewagen van den arbeid van ons
kranig troepje."
Voorts bepleit de schrijver in dien brief
behalve hel aannemen van één internationaal
en dap blank (niet rood) enblepm voor de
ambulance, inplaats van het roode kruis,
de roode halve maan, de roode draak, enz
LENE HAASE.
„U reist ook met de „Wolga", juffrouw?"
Er kwam ©en ijzige trots op Loc's mooio
gezicht.
„De wemsch geen gesprek", zei zij kort
en wendde (zich af.
„No, no, nozeide de heer en lachte
luid-
Rechts on links van lia»u" werd er gegiebeld,
allerlei platte opmerkingen troffen haar oor.
Dp/tr ontdekte ztj ergens een beambte. Zij
drong door tot in zijn buurt.
„Zeg u eens, ik heb mij zeker vergist en
ben hier onder de tussclendeks^passagierS
geraakt?"
De man grinnikte.
„Nee, nee, juffrouw't Is Sn orde. Dit zijn
allemaal huipassagiers voor de „Wolga,".
„Goede God I" Loe's stem begon wat te
beven „Hoe zien dan de tnsschendeks-pas-
sagiers er wel uit? 1"
„Niet veel anders, juffrouw", zei de be
ambte en ging lachend verder.
„Mag ik u met uw bagage behulpzaam
zijn? De trein zal dadelijk binnenkomen."
wjjst hij op de groote kosten die de vreemde)
ambulances van de Turksche schatkist vor
deren.
„Waprlijk, vóór men een oorlog begint, moet
men daarmede rekening houden, dat iedereen
thans denkt, dat de oorlogvoerende staat zelf
moot zorgen voor huisvesting, voeding enz.
enz. van zijn gewonden en van hot vreemde
ambulance-personeel Althans wij en deEgyp-
tenaren zijn geloof ik, dc feenigen, die komen
helpen, zonder iels te vragen Het is m i.
wel de moeite wapxd, de kwestie van liet
onderhoud der ambulances (personeel en zie
ken) latei" eens te Genève te bespreken.
Ik kap mij begrijpen, na al wat ik gezien
heb, dat een oorlogvoerende mogendheid ver
legen kap worden met locli als bewijs van
welgezindheid en offervaardigheid gezonden
ambulances, die ex maar gauw op af stormen
met niets anders dan wat instrumenten en
verbandma leri aal
Men (moot dezen kapt der medaille pok
eens bezien, misschien verzacht dit wel het
oordeel vap degenen, -die, evenals wij aan
vankelijk, verontwaardigd waren over „the
cold shoulder", die men ons ten onrechte
naar pien nu weet heette (e geven, en mis
schien begrjjpt men thans ook, dat de mede-
deeliihg, die wija an de Turksche Roode
Halve Maan deden, dat wij een volledige uit
rusting, jincl- proviand voor ons en onze
zieken meebrachten, een van dc oorzaken was,
dat. men ons daarna zoo goed in 't zadel
hielp."
Uit Middelburg.
Met een enkel woord willen we er nog aan
herinneren dat de uitgestelde rede over „Ver-
hoogimg van stambewustzijtn en de verspreiding
Nederl lectuur door de Boeken commissie Van
A. N V." van Dr. van Everdingen
morgen. Woensdagavond zal plaats heb
ben m de kleine concertzaalen dat de
bijeenkomst, die belegd werd door de plaat
selijke afdeelingen vap de Ned. Z Afr Ver-
eeniging, en van het Alg. Ned Verbond, voor
alle belangstellenden toegankelijk is.
luiden door een toeval werd getroffen Thans
lezen we in De Zeeuw, dat ofschoon hij weer
op de been is, zijn toestand toch niet van
dien aard is, dat hij de taak van klokkenluider1
weer op zich' zou kunnen nemen.
Tot klokkenluider is in zijn plaats benoemd
Jac. Kooman
U It Zuid-Beveland.
Zondagavond geraakte Ie Hcinkeuszand
een bejaard persoon, zekere F. R door tie
duisternis misleid, in een diepen sloot Op zijn
hulpgeroep kwamen ccnige personen toesnel
len. die hem behouden op liet droge wisten
te brengen. (G. Crt.)
Uit Tholen.
De gemeenteraad van S c h c r p c n 1 ss c
heeft Zaterdag j.l. naar anlciding van een
herhaald verzoek van hel comité plan 1913
te Middelburg om steun van gemeentewege
voor de aldaar le houden tentoonstelling
met algemeene stemmen besloten het eenmaal
genomen besluit om geen bijdrage te verleenen
en gieen afstand te doen van ïax het archief
aanwezige voorwerpen le handhaven
De voorzitter nam, waar hem met ingang
van G Jan. eervol ontslag, verleend is als
burgemeester dezer gemeente met een harte
lijke toespraak afscheid van de wethouders,
raadsleden, den gemeente-secretaris, den ge
meente ontvanger, het onderwijzend personeel,
het politiepersoneel, den gemeentebode en alle
erdero ambtenaren der gemeente
De oudste wethouder, den heer C M
Kleppe, de gemeente-secretaris, de heer L. C
Doorn, het hoofd der school, de heer R.
Jager en de onderwijzer, de heer D. J Hartog
Azrichtten allen een woord van waardcenng
tot den aftredenden burgemeester
Een talrijk publiek was aanwezig.
Uit Vltsaingeu.
De binnenkomende nachtboot „Mecklenburg"
van de Mij. Zeeland is hedenmorgen onder
dikken mist gestrand m de Rammekens, onge
veer halfweg „de Schoome Waardin" Nadat
de mist eenigszins geklaard was zijn passa
giers en mail door een Belgische sleepboot
afgehaald en aan wal gebracht.
De eerste mailtrein kon eerst om 9.25
hedenmorgen vertrekken, de mailtreinen heb
ben dus ongeveer 5 uur vertraging,
Men hoopt, dat de Mecklenburg met het
doiotrzetlen van den vloed vlot zal komen,
daar het schp tjjdeins den eb gestrand is.
Nader meldt men ons:
De „Mecklenburg" was hedenmiddag; om 12
uur in de haven terug. Ze had hoegenaamd
geen averij en vaart hedenavond weer
Uit Walcheren.
We deelden onlangs mee, dat de oude klok
kenluider Geldof te Oostkapelle onder het
Uit Z. - Vlaanderen W. D.
Dat zeer strenge toepassing van de motor
en rij wiel wet, vooral wat betreft het behoorlijk
voeren van licht bij avond, hard noodig is, on
derwond j.l. Zondagavond een heer uit O o s t-
burg, die op zijn motorrijwiel in zeer ma
tigen gang tusschen Eede en Aardenburg,
nabij laatstgemelde plaats met een ander voer
tuig in botsing kwam, dat niet van liebt voor
zien iwas.
Bedoelde beer, zelf een zeer goed lichtge
vende lantaarn voerende, reed in den zeer
donkeren avond juist naast de tramrails en
zag toen op een zeker oogenblik vlak voor
zich een donkere massa, waarmee hij, op het
zelfde oogenblik dat hij* een kar met paard
onderscheidde en hij den voerman, zekere d. T.,
herkende, in aanraking kwam. De motorfiets
kwam in botsing met het linkerwiél der kar,
waardoor do fiets en de berijder beiden on
zacht met den grond kennis maakten.
De motor was slechts liclit beschadigd en
riiju berijder, de heer v U., kwam er ditmaal
met eenige schrammen en kleerscheuren af.
't Had anders kunnen zyin.
DE TREKVOGELS.
Gisteravond zijn in de Sehuttershoi'zaal
alhier >De Trekvogels" neergestreken.
Naar men gelezen heeft, is dit de Delftsohe
Studenten Tooneelclub.
Loc keek verrast naar den kant, vanwaar
deze beleefde woorden kwamen. Het was een
jongere heer, elegant, maar niet opzichtig
,0 ja, als 't u blieft."
Reeds stoomde de trein binnen. Als een
losgelaten bende stortten de passagiers zich
op de portieren.
Loe voelde een groote dankbaarheid jegens
haar redder, die haar handkoffer en vajies
lafnxm en haar eindelijk in een vrije coupé
hielp Toen sloot hij het portier, zoodat nie
mand uit de menigte meer kon binnendringen.
Hij had zich niet voorgesteld en do reis naar
Bxemerliavcn werd zwijgend afgelegd. Daar
nam hij weer haar bagage en geleidde haar
veilig «aan boord van dc „Wolga". Toen nam
hij met beleefden groet afscheid Dat was de
gereserveerde heer van nummer zeven geweest).
Sedert had zij niet meer met hem gesproken.
Do kapitein, de dokter en de machinist had
den weldra, beslag op baar gelegd. Oom Derdk-
den eersten machinist, bezocht zij voor-
middags in de machinekamer, waar hij haar
laJles moest uitleggen en dejeuneerde later
bij hem in zijn ruime hut Op de gemakkelijke
sofa van den kapitein deed zij haar middag
slaapje of las zee-romans en knabbelde daar
bij pralines. Tegen theetijd bezocht zij' dokter
Burghard en bezichtigde met groote belang
stelling zijn preparaten en botanische ver
zamelingen. 's Avonds speelde zij met papa
Hansen en oom Dercksen skat. Zoo was Loe's
dag volkomen gevuld aan boord van de „Wol
ga". Een aangeboren, gezonde humor en do
vreugde aan de strenge tucht van Potsdam
le zijn ontsnapt, droegen er veel toe bij om
haar over de eerste teleurstelling heen te
helpen Zij maakte zicli vroplijk over haar
medereizigers, die zij in prachtige carica-'
turen vereeuwigde Dreunend gelach ging er
op, als zij ze 's avonds in den officÜerskring
liet rondgaan- Zij vond het niet beneden haar
waardigheid om mot Peter, den scheepsjon
gen, rooftochten naar de provisiekamer te
ondernemen of oom Dercksen ©en bloemstuk
op den kalen schedel te schilderen, als hij
een dutje deed Loe was de kabouter van
het schip.
Nu stond zij altijd nog (boven pp do comman
dobrug, hoewel het donker was geworden en
gevoelig koud
Papa Hansen werd bezorgd.
„Wilt u niet liever in de warmte gaan,
juffrouw Loe?"
„Och neen! Waar moet ik ook heen?"
„Gaat u toch in mjjn kajuit."
„Daar ruimt de holmeester op."
„Bij oom Dercksen?"
„Die slaapt immers 1"
„Hoe denkt u over de eetzaal?"
Loe trok den neus op.
„Och' hemel, daar zit dadelijk weer een
Poolschc Jood naast ine f*
„Of de rookkamer?"
„Neen, daar zou een Poolsóhe Jood kun
nen komen t Dan wil ik liever den dokter
overvallen, die mikroscopeert, dat is tdch
De heer Goudswaard opende den avond
met een hoffelijk woord van welkom en be
toonde zich daarna een verdienstelijk pianist
door de voordracht van F. von Suppe's
»Dichter und Bauer". Vervolgens was de
eigenlijke tooneelclub aan de beurt. >De
Agrariër" speelde ze, een blijspel in twee
bedrijven naar een novelle van Mark Twain.
Deze novelle is ons onbekend. We kunnen
duB niet beoordeelen, of die door de
tooneelbewerking geleden heeft dan wel
Enfin, 't was niet veel zaak-. Eigenaardig
was, dat zoowel in dit stukje als in
„Nachtasyl", dat na de rust vertoond werd,
de pers het leelijk te verantwoorden had.
In het eerste geeselt Mark Twain de be
langstelling van het publiek, die zich maar
matig doet gelden, als bet een degelijk geredi
geerd blad betreft, maar wakker wordt, als
er de buitensporigste malligheden worden
gedebiteerd.
We vergeten nietde uitvoerders zijn-
dilettanten. Tevens is aan dit -fcreven een
filantropische kant. Wat overblijft van de
ontvangsten (docb wat er af moet is niet
onaanzienlijk) wordt in de kas van Armen
zorg gestort. Een doel dus, alleszins onze
sympathie waard. Ook moeten we er reke
ning mee houden, dat de spelers, leden van
den Delltschen studentenbond, slechts in de
Kerstvacantie deze voorstellingen kunnen
geven. Dan gaan ze »de boer op." We
hoorden, dat ze o. a. in Apeldoorn, Tilburg
en Breda zijn opgetreden en dat spoedig
een vertooning in het Haagje op bet lijstje
staat. En dan nog iets, wat niet medewerkt.
Om verschillende redenen is bet medespelen
van dames op die reizen onmogelijk. Een
sechte" tooneelspeelster, eventueel geënga
geerd, vraagt daar uiteraard vergoeding
voor, dus de vrouwenrollen worden door
heeren vervuld.
Gelukkig telt »De Agrariër" slechts één
vrouwenrol. Gelukkig, want al verwekt een
travesti-rol van een man altijd gelach, dit
is toch niet het sue© s, wat een dergelijk
blijspel vraagt en waarop de ijver der spelers
recht heeft. Mejuffrouw" Utermark dient
dan ook geprezen voor de ernst, waarmee
ze zioh in bet leven eener vertegenwoor
digster van bet andere, het schoone geslacht
bad ingbdacht. Werkelijk "verdienstelijk was
de heer de Moet voor zijn creatie van Sam
Brooker, die zich een leuken Uncle-Samkop
had gemaakt en goed intoneerde.
Hooger dan >De Agrariër" stond Max
Maurey's satire, die, naar ons werd mee
gedeeld, bij een onzer vaktooneelgezelschap-
pen onder een anderen titel veel succes
beeft gehad. Toch kan 't zijn, dat de saty-
rieke bedoeling hiervan den meesten toe
hoorders voorby is gegaan, omdat het oor
spronkelijke stuk in Frankrijk is gedacht
en de toestanden in dergelijke tehuizen daar
anders, d. w. z. treuriger zijn dan in Neder
land.
Van het bederf, dat daar in het bestaan
van die asylen heersobt, we krijgen er in
die satire een beeld van, tegelijk als van de
macht der Fransche pers, die vrees inboezemt
bij menschen, wier geweten niet zuiver is.
Het satyrieke kwam overigenB in de ver
tooning wel heel weinig uit. Onder de op
zich zelf prijzenswaardige gewoonte der
spelers, langzaam en duidelijk te spreken,
leed de vlotheid, die het opvoeren van een
geen nuttige Jbezigheid, papa Hansen I"
Ving klom Zij de trap af
„Bonjour ondeugd I" nep de oude man. De
an aan het roer en de andere officieren
keken haar lachend na
Loe kwam van het bootsdok op het pro
menadedek en vandaar nog lager, waai" Apo
theek, spreekkamer on dc hut van den dokter
lagen.
Naast schot drie zat de matroos Klaas te
dommelen. Tusschen zijn beenen stond een
emmer teer met een kwast er in Zonder een
oogenblik te aarzelen streek zij hem een paar
maal flink met de kwast door het gezicht.
Toen verdween zij in de hut van den dokter.
„Goeden, arond I Daar ben ik
Dokter Burghard strekte beide handen be
schermend over zijn preparaten uit.
„OpgepastSchut u niet zoo af I U bént
kletsnat II"
„Och wat, ruimt u dien romlmel maar op 1"
zei Loe minachtend en duwde den druipenden
zuidwester op den kapstok, de oüejas vloog in
don hoek. Zij wreef de handen
„Ik hen heelemaal verkleumd Zal ik thee
zetten collega?"
Sedert den cursus in de ziekenverpleging
Lesckoaiwdo Loe zich als tot het gilde be
boerend.
„Alstublieft. I" zei de dokter lachend en
ruimde zorgvuldig zijn preparaten en instru
menten weg. Hij vond het prettig t© zien, hoe
die flinke, slanke handen den samovar han
teerden.
satire" vordert. In deze een-acter onder
scheidde zich de heer Vrijlandt, die van
den landlooper Haps een wat grime als
gebaar en stem betrof, zeer aanneme
lijke en zelfs overtuigende vertolking leverde.
De voorstelling, die drukker bezocht bad
kunnen zijD, besloot met een bal, waarop
jongen minder jong zich blijkbaar uit
stekend vermaakte.
Loop der Bevolking.
Te N i e u w en S t. Jooslcnd heelt zich
vn 1912 iets voorgedaan wat wellicht nog
nooit is voorgekomen in deze gemeente. Er
pjjn. nl 139 personen uit deze gemeente
naar elders vertrokken of ruim een zeverde
gedeelte van de geheele bevolking
Op 1 Januari telde de bevolking 540 m.
en 546 vr, totaal 1086 In den loop van hel
jaar hebben er zich gevestigd 26 m en 36
vr. en zijn geboren 13 m. en 18 vr te zamen
39 m en 54 vr, totaal 93 personen.
Overleden zijn 7 jn. en 9 vr., en vertrokken
Ó9m en 80 vrtotaal 66 pn. en 89 vr., zoodat
op 1 Januari 1913 de bevolking bedroeg 513
in en 611 vr, totaal 1024.
De vermindering was dus 27 m. en 35 vr.,
te zamen 62 personen.
In 1912 zijn 15 huwelijken gesloten..
31 Dcc 1911 bestond de bevolking der
gemeente Wostkapc 11 e uit 1061 ni eu
972 vr totaal 2033
Gedurende 1912 vermeerderde zij door ge
boorte en vestiging met 41 m en 42 vr.
totaal 83 personen
Door overlijden en vertrek verminderde do
bevolking met 40 m en 36 vr totaal 76.
De bevolking vermeerderde alzoo met 1 in.
en 6 vr,, of 7 personen
Op 31 Dec 1912 bestond de bevolking uit
1062 m eai 978 vr of 2040 zielen
Er werden m het afgeloopen jaar 11 hu
welijken voltrokken
Zondagochtend werd te KI evers ker
ke da beroepen predikant, ds. Semmeling,
zijn ambt bevestigd door zijn ambtsvoorigan
ds. H. J. Visser, van Rilbind-Batli, met
een leerrede over 1 Cor. 4:2. Aan de handop
legging pamen met den bevestiger deel de
consulent, ds. G. A Pott, van Arnemuiden,
«n ds. L. Plette, van Kuilenborg, vroeger te
Kleversloerke. De bevestigde verbond zich in do
naimddaggodsdicnstoefeiung aan de gemeente
met een evangelieprediking naar aanleiding vSn
de tekstwoorden 2 Tim. 2:11 tot 13. Aan het
einde der godsdienstoefening sprak de consu
lent den bevestigde en de gemeente barteljjk
toe; terwijl ook ds. Plette zijn gelukwenscheti
uitte voor fee raar en gemeente Beide gods
dienstoefeningen werden door een groote schare
bijgewoond (De Z
Ned. H e r v. kerk.
Beroepen: te Svbekaspel dr. A. W.
Groenman te Obdam.
Dokter Burghard was een eenigszins verwend
heer hij had zijn eigen koffie- en theestel
aan. boord, van „deze schuit" gebracht
en ze uiterst vernuftig op een zijplank vast
geschroefd, zoodat het slingeren van het schip
niet hinderde Loo zat gemakkelijk op de sofa,
dc samovar (begon te zingen, en het werd
uiterst gezellig in. de hut, waar planken met
boeken, allerlei wapens en curiositeiten wa
ren. aangebracht
„Egypte pf Rus?"
„Rus natuurlijk! U weel toch, dal ik zelf
een halve Rus ben
Loe nam een der sierlijke sigaretten en pafte
met zichtbaar behagen blauwe wolkjes voor
zich uit. Dat had tante Potsdam nooit
gaarne (gezienmaar (nu was zij vrij, vrij, vrij...
Zij herinnerde zich, hoe aardig het was ge
weest, als mamaatje in haar luchtig kanten
négligé op den divan had gelegen, in mat,
rooskleurig licht, met de kleine Russische si
garet tusschen de roode lippen.... vroeger
op Grosz-Kossarten. Dokter Burghard be
schouwde met lachend welgevallen het jomgie,
bloeiende, pittige gezicht, de ondeugende
oogen en hot krullende bruine haar. Alsof hot
van zelf sprak, deed zij hier aan boord alles,
wat zij wilde. Het scheen onmogelijk er iets
kwaads van te denken. Het was misschien die
echt oost-Elbische, maar verbazend naïeve
trots, die haar daarvoor behoedde
(Wiordt vervolgd.)