MIDDËLRURGSUHE COURANT.
Zaterdag
21 October.
Uit Stad en Provincie.
N°. 249.
148° Jaargang.
1905.
Doze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon* en Feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
20 Oot. 8 n. vm. 12 gr., 12 u. 49 gr., av. 4 u. 46 jrr. F. V e r w a o h tzwakke N. wind,
bewolkte luoht, weinig of geen neerslag en dezelfde temperatuur.
Advortentiën20 oent por regel. Bij abonnement veel lager. Goboorte-, dood- en
alle andoro familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meei
20 oent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die sjj innemon.
Tot de plaatsing van advortentiën on reclames, niet afkomstig uit Z o e 1 a n d, betredende
Handel, Ng verheid en Geldwezen, is uitsluitend-gerechtigd het Algemeen Adverientle-Bareaa
A. DK LA MAR Aa., Voorburgwal 366, Anuterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 20 October.
Sprokkelingen.
Nu de Katholieke hoofdmannen niet meer,
zooals bg het vorig ministerie, rechtstreeks
invloed kunnen uitoefenen op benoemingen,
zijn tegenwoordig de katholieke bladen druk
in de weer om dit zjjdelings te doen.
Zjj slaan daarbg een hoogen toon aanzien
de zaken somber in of zjjn vol vertrouwen, al
■aar gelang hun dit noodig en politiek voorkomt.
Eerst was do redactie van De Tijd ernstig
bezorgd over de bennemingen voor leden der
VoogdQraden thans laat Hel Centrum zjjn
•tem hooren over eene eventueele keuze van
burgemeester voor Schiedam.
Zjj beschouwen zioh zoo wat als adviseurs
van het kabinet.
Zjj is opmerkelijk, die beweging en die drukte.
Voor zoover wjj ons kunnen herinneren, is
dit eene nieuwe methode, die nooit in toe
passing gobraoht is door de vrijzinnige bladen
tijdens het bewind van het z. g. «christelijk"
kabinet.
Zg heeft al komt zg ons niet goed voor
hare reden.
De hoeren kunnen zioh nog maar niet voor
stellen dat het met hun invloed gedaan is.
Gelukkig achten wg het daarom dat het
huidige ministerie uit te flinke mannen be
staat om zich daardoor van de wgs te laten
brengen.
Zjj zjjn te zelfstandig om niet hun eigen
weg te gaan en te handelen zooals zjj dit het
best achten.
n
Over de beslissing van Ged. Staten van
Zuid-Holland tot vernietiging vac het bekende
besluit van don Haagschen gemeenteraad be
treffende aankoop van grond ter verbreeding
van de Heulatrnat, verheugt zioh Het Fad.
wegens haar practisch gevolg: het overigden
van het ongezonde Raadsbesluit.
»Maar zoo schrgft zgne redactie dat de
door Gedeputeerden bggebraohte motieven ons
echter overtuigen, neen. Overgling is het
beheerschende argument, ol eigenlgk alleen de
mogelgkheid van overgling. Zelfs als de
overgling een feit ware en om voor Gede
puteerden feit te kunnen zgn, mogen de
b e w g z e n niet ontbreken dan nóg sohgnt
ons dit een zwak argument, om een inbreuk
te reohtvaardigen op de gemeentelgke auto
nomie. Misbruik dozer autonomie moet, naar
ons gevoelen, alleen blgken uit den inhoud
self van een voorstel, en die inhoud ge
tuigt van oen roekeloosheid met het gemeen-
telgk vermogen, waartegen hooger gezag
te waken.
Wg wenschen dit verschil van opvatting te
onderlgnen, omdat het verder strekt dan
alleen tot dit concreet geval".
De beslissing is door den raad in handen
van burg. en weth. gesteld om te dienen van
advieH in hoever het wensohelgk ia in hooger
beroep te gaan of om het beBlait in te trekken
en opnieuw de kwestie te behandelen in eene
volgendo vergadering.
Op dit laatste drong de heer Van Liefland aan.
Het raadslid Bourdrez meende dat de zaak wel
wat te veel geruoht hoeft veroorzaakt, en wol.
volgens hem, omdat de publieke opinie de
bedoeling en geschiedenis der zaak niet kent.
Zgne bedoeling was een wenschelgke ver
breeding, althans gedeeltelgk te bevorderen,
Beter ware geweest, als de raadsleden een
vaste gedragslgn vonden in een algemeen
schets-plan en daarom vroeg hg dringend
het uitbreidingsplan zoo spoedig mogelgk aan
de orde te stellen.
Wg kunnen natuurlgk niet de juistheid der
bewering van den heer Bourdrez beoordeelen,
maar wg nemen haar volgaarne aan.
Hg veroorloove ons echter de opmerking
dat tal van porsonen en redacties van bladen,
die stellig wel op de hoogte zgn van de be-
doeling en de geschiedenis der zaak, ook in
deze kwestie zich zeer afkeurend over het be
sluit uitlieten, o, a. onze Hasgsche medewerker.
En uit hun betoogen bleek toch duidelgk
dat er alle reden was
rucht te maken.
i over deze zaak ge
Borgesius en Kuyper, die gingen* niet best
samen.
Dit bleek vorige jaren meer dan eens in de
Tweede Kamer.
Als Kajrper zgn voorganger een hak kon
zetten, liet hg het niet na.
Nu hg minister af is, zet zgn lgiblad de
hatelgkheden aan het adres van mr Goeman
Borgesius voort.
Tot in het onkiesche en het onhebbelgke toe.
Dezer dagen schreef De Standaard, gewa
gend van de komende algemeene beschouwin
gen, het volgende:
Nu is de man, om wien de besprekingen
voor een aanzienlgk deel zullen moeten draai-
nl. mr Borgesius, lid van de commissie
van rapporteurs voor dat voorloopig verslag.
Zelfs verluidde, dat hg is voorzitter van die
commissie van rapporteurs.
Zou hier geen aanleiding zgn tot het stel
len der vraag, of dit in parlementairen zin
wel kieBch kan worden genoemd.
KieSch, dat een politiek debat, zich op
hoogst gewichtige punten richtende tot mr
Borgesius, zal gebaseerd zgn op een verslag,
op sohrittelgke gegevens en mededeelingen,
op welker samenstelling diezelfde staatsman
als lid der commissie van rapporteurs en als
voorzitter uiteraard geen geringen invloed
heeft gehad?"
Handelsblad en Land en Volk komen hier-
gen op.
Zg noemen zulk een schrgven beleedigend,
onkiesch en onhebbelgk. Laatstgenoemd orgaan
sohrglt
Het wil onB voorkomen, dat in dit stukje
gebrek aan kennis uitkomt van de wgze waarop
een voorloopig verslag tot stand komt.
Hoe ook een commissie van rapporteurs zg
lamengesteld, zg behoort objectief weder te
geven wat in de aideelingen ia te berde ge
bracht.
Meent De Standaard nu, dat het eenig ver
schil maakt of de heer Borgesius, wiens gestie
besproken is, deel uitmaakt van de Commissie
rapporteurs? Don cgfort bet blad voor
eerst de andere vier rapporteurs weg.
Maar het onderstelt bovendien gemis aan
objectiviteit bg een der oudste leden der
Kamer, die heuBch de parlementaire usances
en tradities op z'n duimpje kent.
Daarvoor het antirevolutionnairo hoofdorgaan
hard te vallen, komt niet in ons op.
Sedert zekere Juni-gebeurtenisBen zgn afgod
ten val brachten, is het elk begrip van wat
tegenover den tegenstander geoorloofd is,
radicaal kwgt. En als die tegenstander Goe
man Borgesius heet, dan 19 niets z66 onkieBch
en zóó onhebbelgk, of De Standaard durtt het
nog wel aan.
Van Groen van Prinsterer blgkt het op het
stuk der vormen waarlgk nog minder te heb
ben geleerd dan het zgn tegenstanders vorwgt."
Zoo'n opmerking is ad rem.
Maar op een huid als de redactie van De
Standaard meer en meer blgkt te hebben, zal
zg wel afstuiten.
Over de militaire menage schrgft de Nieuwe
Arhh. Crt. eenige juiste regelen.
Zg wgst erop dat de rationsprgs van den
soldatenmaaltgd in de verschillende garnizoe
nen nog al uitéén loopt. Zg varieert, breuken
achtèrwege latende, van 21—27 cents. Als
voorbeelden heeft het blad er bg voegend,
dat het niet heeft kunnen opsporen,waaraan het
verschil is toe te schrgven Willemstad 27,
IJmuiden 25, Doesburg, Utreoht en Arnhem 24,
Amsterdam, Haarlem en Groningen 21 cent.
Voor elk dezer plaatsen komt er bg het boven
opgegeven getal nog oen breuk, varieerend
van ongeveer een vierde tot drievierde cent.
>Aan het hoofd van elke keuken aldus
schrgft de redactie van het Arnhemsohi
orgaan staat een kapitein voor speciale
diensten. Daaronder reiaorteeren een sergeant
menagemeester, een korporaal-kok en bg kok,
naar bohoefte. Van alle hier genoemde mili
tairen is alleen de korporaal-kok vakman,
welke kennis hg heeft opgedaan aan de Am-
sterdamsche Huishoudschool. In een paar
maanden leerde hg daar het bereiden van
de verschillende maal tg den. Het klinkt o
gelooBgk, tooh is het de pure waarheid. Hg
heeft kennis opgedaan omtrent het bereiden
van gehakt, van verschillende jussoorten,
groenten, meel- cn melkspgzen, het braden
van rolladeB en carbonaden, het koken van
aardappelen, het zetten van koffie en al wat
verder tot het ambt kan worden gerekend.
Ea een man met zoo'n veelzgdig talent,
chef-kok in een inrichting waar des zomers
voor 800 man moet gekookt worden, voert den
nederigen rang van korporaal, met eene Boldg
beneden die van zgn ranggenoot. Bescheiden
heid verbiedt 's mans salaris te noemen. Het
ligt voor de hand alle waar is naar zgo
geld dat de ontwikkeling van den mili
tairen kok geen verband houdt met zgne zeer
verantwoordelgke betrekking. Die noodige
ontwikkeling achten wg ook voor hem een
belang, omdat, hoezeer in het algemeen ge-
wenscht, hg is de Alfa en de Omega in do
kookkunst.
Is het vleeach aangebrand of de jus, niemand
kan hem raden wat te doen, zelfs de kapitein,
hoe bedreven ook in de militaire aangelegen
heden, moet het antwoord sohuldig blgven.
Weet de kok het raadsel niet op te lossen, dan
staat de prison voor hem open en de sol
daat is bg slot van rekening de dupe.
Wat we willen
Aan het hoofd van iedere keuken een ser
geant-majoor-kok, bggestaan door twee ser
geanten-koks, welke laatsten elkaar geregeld
aflossen, en de noodige bgkoks.
Onder leiding van bedoelden sergeant-majoor
kok kan dan van iedere lichting per compagnie
een milicien worden opgeleid om te velde het
eten te bereiden.
De onderofficieren-koks hebben, vóór hunne
aanstelling in deze betrekking, eene bgzondere
opleiding in de kookkunst genoten. Hunne
bezoldiging zou wellicht gevonden kunneD
worden uit een verminderden rationsprgs. Zie
o. a. Amsterdam, waar allen klagen over de
duurte der levensmiddelen, en de kok, levende
in de schaduw der kookschool, goedkooper
werkt dan de meeste collega's in de andere
garnizoenen."
Wg zgn niet zoo ingewgd in de militaire
keuken als onze collega te Arnhem Maar wg
meenen toch, op grond van verkregen inlich
tingen, dat hg den spgker op den kop Blaat en
er voor zgne opmerkingen alle grond bestaat.
En daarom zgn se overweging waard, vooral
van de militaire autoriteiten die in deze het
gezag en de regeling in handen hebben.
Gedurende het 4e kwartaal 1905 komt de
rationsprgs te Middelburg op f 0.2770 en
te Vlissingen op f02713, daaronder ook
begrepen de 21/3 cent per man en per dag voor
groenten en specergen.
Deze bedragen kunnen in verband met de
hooge aardappelprgzen eenigszins overschreden
worden.
ook is het ons onbekend of de schutter niet
vervolgbaar is.
Wg zouden het laatste wel wenschen, want
welk nut kan hot hebben, welk voordeel kan
hot opleveren en welk genot kan het schenken
<*on di$r allorwoge als golnkbrenger beschouwd
>>n als zoodanig beschermd en geholpen, ti
dooden on daardoor mogelgk ook den gezel of
de gezellin te yerdrgven ot te laten veronge
lukken
Naar men ons uit Hoedekenskerke
meldt, is de Engelsche barge Hetty Donderdag
bg hoog water zonder hulp vlot gekomen er
h'eft het scbip zgn reis voortgezet.
Naar men ons verzoekt te melden is in
het bestuur dor afdeeling T h o 1 e n van het
Groene Kruis gekozen mej. Anna Wagtho, ec
niet, zooals onB werd bericht, mevrouw N-
WagthoVan der Burght.
In eene vergadering van burgemeesters
en secretarissen in het eiland Tholen is ter
sprake gebracht de samenwerking van ver
schillende besturen der gemeente in het eiland
omtrent de aanstelling van een deskundige
voor de uitvoering van de bepalingen der
woningverordening en woningwet. Bg die be
sprekingen bleek evenwel dat er verschillende
ernstige bezwaren bestaan die het plan in den
weg staan.
Te Oud-Vosmeer ia tegen 1 Nov. a.s.
benoemd tot postbode op Tholen en brieven
besteller J. Deurloo te Klaaswaal, in de plaats
van zgn vader, die op 1 Oct. 11. eervol werd
ontslagen De tbans fungeerende postbode zal
met den nieuw benoemde om beurt als bode
besteller werkzaam zgn.
Door den raad van Poortvliet is tot
gemeente-geneesheer benoemd de heer J. F. A.
Gerhard Thz., med. docts, artB te Harderwgk.
Don heer Johs Gelderblom, organist in
I. Herv. Kerk te Stavenisse, ontving
dezer dagen, ter gelegenheid van zgn 50-jarig
jubileum als zoodanig, van onderscheidene in
gezetenen een prachtige secretaire ten gesahenke.
Op de plaat tusschen Stavenisse
en Viano is omhoog gevaren het gzeren schip
De Twee Gebroeders, van Groningen, schipper
J. Schouwman, on geladen met 106.000
G. bestemd ruwe potascb, van Zevenbergen
naar Brussel. Gedeeltelgk is de lading in
lichters gelost, maar met de afgaande tgen
is het niet waarschjjnlgk, dat het vaartuig in
de eerste dagen vlot zal komen.
Uit een in dit nommer voorkomende
advertentie blgkt onzen lezers dat Zaterdag
avond in den schouwburg alhier de eerste
voorstelling plaatB heeft van Lohoff's kine
matograaf.
Toen nu een jaar geleden de heer Lohoff
hier zgn theater van levende photographiën
vertoonde, had hg een welverdiend succes en
naar hg ons verzekert, heeft hg sedert dien
tgd zgn instrumenten nog verbeterd en nog
mooiere tableaus zich aangeschaft.
Hg zegt toe een zeer gevarieerd programma,
aarvan de hoofdnommers in do advertentie
genoemd zgn.
Wg twgfelen niet of evenals verleden jaar
zal de schouwburg eiken avond een talrgk
publiek herbergen, dat zioh daar uitstekend
zal vermaken.
Heden middag omstreeks drie uur ont
stond een begin van brand op den zolder var
een woning in het Baanstraatje alhier.
Door buren werd het vuur spoedig geblusch'.
Er werd wat schade toegebracht aan kleoreo
provisie, terwgl in het onderliggend deel
nog al waterschade werd aangericht.
De oorzaak van den brand ia onbekend.
Men schrgft ons uit Koudekerke:
Er zgn toch vreemde menschen in de wereld.
Die waarheid iB ook hier weer bevestigd.
Donderdag middag streken op het tolhuii
alhier een paar ooievaars neer, die blgkbna'
zeer vermoeid waren.
Thans is er slechts een meer over, want een
Nimrod heeft den ander doodgesohoten.
Wat dien vogelmoorder aanleiding tot die
afkeurenswaardige daad gaf, weten wg niet
Men schrgft 0ns
Het graven van het nieuwe kanaalgedeelte
te Sluiskil en het indgken van het noodige
deel der zoogenaamde Axolsche vlakte is zoo
goed als geëindigd, zoodat bgna al het volk,
dat er aan werkte, bedankt is.
Ook de brug over het oude banaal ia reeds
gedeeltelgk afgebroken. De overtocht heeft nu
per pont plaats, tamelgk primitief ingericht,
evenals de steile opritten, zoodat al eens een
kar met paard is omgeslagen.
Naar wg vernemen, ligt het dan ook in het
plan van vele belanghebbenden ter bevoegder
plaatse te iequesteeren om in een en ander
afdoende verbetering te brggen.
- Donderdagmorgen vond een ingezetene
i Boschkapelle al zgne hoenders dood
don stal liggen en de eieren uit de neBten
verdwenen, 't Bleek dat een wezel of bunsing
aan het werk was geweest.
Toen Woensdag de postbode aldaar op zgn
its wilde springen, haakte hg met zgn schoen
zgn stalen ros, zoodat dit uitglipte en hg
met zgn rgwiel in een diepe sloot langs den
weg terecht kwam.
Gelukkig was spoedig hulp bg de hand,
anders ware de man waarsohgolgk verdronken.
Zgn bestelling was natuurlgk klets nat.
Te Groonendgk (Hontenisse) beet
een eerste ruziemaker zgn tegenpartg een stuk
uit do kin.
In de Donderdag te N e u z e n gehoude a
raadszitting werd afgewezen een verzoek tot
plaatsing van een lantaarn voor den ingang
van hot ziekenhuis, doch eene nabgzgnde
lantaarn zal op dubbele lichtsterkte worden
g.'bracht. Toegestaan werden verzoeken tot
afwgbing van den eisch der bouwverordening
betreffende open ruimte aan L. C. Deg en J
do Meger, beiden voor het bouwen van een
bergplaats voor materialen.
Tot plaatsvervangend lid der keuringscom
missie voor de veemarkt werd benoemd de
heer Aarn. de Brugne, landbouwer.
Geklaagd was over de slechte communicatie
voor vee en voertuigen to sluiskil. Er werd op
gewezen dat de pont, die daar de brug vervan
gen moet, niet voldoet; ongelukken hebben reed"
plaats gehad en men vreest dat die nog meer
zullen voorkomen. Medegedeeld werd dat een
aantal landbouwers zich da&Tover reeds tot
den minister hebben gewend.
Burg. en weth. werden uitgenoodigd eens
een kgkjo te gaan nemen en te trachten ver
betering te verkrggen
Voorts kwam in de langdurige zitting ter
tafel de gemeontebegrooting. Doze word vast
gesteld op een eindegfer van f 77.296.741
Bg de behandeling staakten do stemmen
over een voorstel tot verhooging van het
salaris van den bode mot f 50 en over
een van den heer Dees om de publication der
gemeente niet moer te plaatsen in het Ter
Neusensch Volksblad, daar dit is vervormd in
een partg-orgaan.
Aan den bouwmeester word in uitzicht ge
steld drie tweo janrlgksohe vorhoogingen
van f 100. Aan de onderwgzers en onder-
wgzeres.en werd f 25 verhooging van salaris
toegekend. De subsidie aan het ziekenhuis
werd van f 200 gebracht op f 300gevraagd
was i 500.
Afgewezen werd een verzoek om verhooging
van salaris van de verloskundige en dat van
den grafdelver.
Daar verhooging der lasten niet mogelgk is
en de gewone middelen voor de geusje uit
gaven niet toereikend zgn, werd besloten 3Ïne
buitengewone rgkssubsidie in de onderwgs-
koaten aan te vragen ad f 2500.
De hoofdelgke omslag werd uitgetrokken op
f 25.000.
Do heer J. Wine te Z a a m b 1 a g lid
der gezondheidscommissie voor do vereeniging
van gemeenten, welke haar zetel heeft te
Neuzen, iB door den Commissaris der Koningin
aangewezen tot voorzitter dfKg-noomde com
missie.
ALS IN 'T PARK DB BLADEREN
TALLEN
Is de romantiek dan nog de wereld niet uit
Tgdsohriften en dagbladen begveren zioh om
t zeerst de afgebeulde mensohheid in het spot-
sarrend zonnetje van het realisme te zetten,
en daar hinderen je dag in dag uit in de
advertentie-kolommon dierzellde bladen annon-
als«Emile kom thuis, alles is vergeven";
of van jonge menschen, natuurlgk begiftigd
met een knap uiterlgk etc., die dito-
begiitigde jonge dames vragen.
Ongeloovigen hebben tor genezing van hun
kwaal slechts ons nommer van Donderdagavond
in te zien.
Er viel niets aan te doen, een onderzoek
moeBt worden ingesteld, onderzoek naar de
realiteit dezer romantiek
Het tooneel Btelt voorMolenwater te Mid
delburg, 's middags 3 uur. Voel zon en
wandelaars, die zich koesteren in haar wófirigk
wél-doende stralen.
Wacht és, hoe stond het erookweör? «Da
mes, die daartoe genegen zgn, gelieven zioh
Vrgdagmiddag om drie uur op hot exercitie-
plein, bg de muziektent te begovon. Het her-
kenningsteeken is een witte bloem in het
knoopBg&t en zich noemende Oscar".
Welk een rgmonde oombinatiedames die
genegen zgn en een exeroitieplein
Neé, het is een óngergmdheid 1
De voorstelling ging dan ook niet door.
Verklaringen doet men niet midden op den
dag en het Molenwater, met een sporadisch-
opgekomen gichelend publiek om je heen.
Witte bloemen in dit seizoen, als in 't park
de bladeren vallen
En de bg het realisme dezes tgds groot-ge-
braohte lezer wendt zioh wrevelig af.
Wat er achter de advertentie verborgen lag
Een Teol&me
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden (Vrgdagl zgn veroordeeld wegens
diefstal O. F. T., 31 j., loodgieter, Gent, thans
alhier in heohtenis, tot 6 m. gev.straf, met
mindering dor preventieve hechtenis, en H. G.,
63 j., gemeente-brugwachter, Vlissingen, tot f 1
b. s. 1 d. b.
mishandelingP. F. T., 19 j., boeronkneoht,
Schoondgke, en M. C. v. K30 j., meubel
maker, Goes, beiden tot 4 m., J. H., 23 j.,
veldarbeider, 's-Heer-Arendskerke, tot 1 m. en
P. J. F. d. W., 32 j., schipper, Philippine, tot
14 d. gev.straf; en
beleediging van een ambtenaar en wedenpannig-
Iheid: 3. A. C. v.R., 24 j., kantoorklerk, Neuzen,
tot 150 b. s. 10 d. h.
Vrijgesproken is G. R, 54 j., schipper, Oase-
nisse, beklaagd van diefstal.
Bg bevelschrift van die rechtbank is naar
de openbare terecht rit ting verwezen M S,
oud 16 jaar, geboren en wonende te Goes,
thans alhier in heohtenis, ter zake dat hg
in den avond van 15 September 1905,
omstreeks 7'/a uur, te Goes, moedwillig 3.
Huige, nabg diens woning met een mes over
de linkerhand gesneden heeft, tengevolge waar
van deze snede ter lengte van ongeveer 9 cen
timeter over den rug van die band bekomen
heeft, daardoor eenige vingers van die hand
