MIDDELRURGSCHE COURANT.
Maandag
14 Augustus.
Uit Stad e» Proviim
BUITENLAND.
IP. 190.
148e Jaargang.
1908.
Doze coarant veriohijnt d a g e 1 ij k a met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
12 Aug. 8 u. vm. 63 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u 69 gr. F - Verwacht: zwakke tot matige W.
wind, bewolkte lucht, waarachjjnljjk droog weer, dezelfde temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorto-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer
20 cent, Beclames 40 cent per regel. Grooto lettors naar de plaats, diVzg innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Bondol, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DU LA MAR An., N.I. Voorburgwal 306, Amsterdam.
Bg deze courant behoort eea Bijvoegsel
Middelburg 12 Augustus.
Nu de vrjjzinnige kiesvereeniging Alge
meen Belang te Vlissingen met groote
meerderheid den heer C. A. Kalbfleisch
candidaat stelde voor lid der Provinciale
Staten, na is het de plicht van alle vrij
zinnigen in dat district om niet alleen Dins
dags a.s. op hem hun stem uit te brengen,
maar ook om voor hem zooveel moge-
1 ij k te ijveren.
Allereerst uit algemeen politiek oogpunt.
Het nauw verband tnsscben de Provin
ciale Staten en de Eerste Kamer dwingt
daartoe.
Wij hebben het voorrecht dat met Sep
tember de Tweede Kamer om is.
Maar nu dient het oog vooral gericht op
onB Hoogerhuis, dat eene anti-liberale
meerderheid heeft.
Daarin verandering te brengen moet het
•treven van onze p&rtjjgenooten zijn. En
al zal dit zeer langzaam gaan of liever
juist daarom zonden wij zeggen geen
enkele gelegenheid mag verzuimd worden
om dit doel te bereiken.
De vrijzinnige kiezers in het Vlissingsche
distriot bedenken dit wel.
Eiken zetel, dien zij de tegenpartjj, in dit
geval den antirevolntionnairen, kunnen ont
nemen in het Provinoiaal college, brengt
hen een stap nader tot het door ons aan
gewezen doel.
Daarop aij de bijzondere aandacht ge
vestigd.
In de tweede plaats is het gewensoht zioh
voor don heer Kalbfleisch op de bres te
■tellen omdat hij een zeer goed lid der
Staten zijn zal.
Hij toch is een bezadigd, werkzaam man.
Hoe algemeen geacht hij in zijne woon
plaats is, bleek nog bij de jongste stem
mingen voor den raad, toen zelfs de anti
revolntionnairen hem candidaat «telden.
Een bewijs dus hoezeer ook zij hem
waardeereu.
De gemeenteraad aohonk hem een blijk
van vertrouwen door hem te benoemen tot
wethoudereene betrekking die hij met
toewjjding vervnlt.
Hij bewijst bovendien aan tal van nut
tige instellingen zeer goede diensten. Zoo
U hij penningmeester van het JVwfidepar-
tement, voorzitter van de spaarbank en
de volksbibliotheek van die afdeeling, en
president der afdeeling van den Volktbond,
Vereeniging tegen drankmisbruik; terwijl
hg op verschillend ander, maatschappelijk
on kunst-gebied zich ook zeer verdienstelijk
maakt.Hij was een der stichters van het nieuwe
Weeshuis en van de Oudheidskamer, twee
voor VliBsingen zeer nuttige instellingen.
Hij is bovendien een onafhankelijk man,
die alle gelegenheid heeft zioh geheel te
wjjden aan de betrekkingen, welke hij op
zich neemt, en zeker ook die van lid der
Provinciale Staten met ijver zal vervullen.
De ingezetenen van Ylissingen zullen
stellig zich wel een gang naar de stembus
getroosten om aan een algemeen geacht
medeburger, als de hoer Kalbfleisch is, een
zetel in die Staten te verschaffen.
En op het platteland dienen de vrijzin
nigen, die in Juni zich zoo dapper kweten
van hunne taak, hen in dat verlangen
steunen.
De heer J. J. van der Harst te Koude-
kerke, de candidaat, voor wien men in 1904
met zooveel sucoes den strijd heeft gevoerd,
toonde ditmaal zioh niet genegen een can-
didatuur te aanvaarden.
Dat nu daarom allen die hot vorig jaar
hun stem op hem uitbrachten, zich veree-
nigon op den heer Kalbfleisch.
En wanneer dan zooals te verwachten
is Ylissingen zich in het bjjzonder
inipant voor zijn wethouder, dan is er wel
kans dat Dinsdag a. tot lid der Provinciale
Staten gekozen wordt de heer
e. A. KALBFLEISCH,
Tan den Haagschen Toren.
Over de oplossing der ministerieele crisis
)g steeds geen definitief nieuws. Misschien
.1, als dezen u bereikt heeft, het lang ver
beide ministerljjstje in de Staatscourant staan,
maar een bepaalde aanwjjzing daartoe heb ik
niet.
Trouwens geheel deze ministercrisis is als
het ware bniten het pnbliek en de pers om
gegaan. Van het oogenblik af, dat mr Bor-
gesins zjjn pogingen om een kabinet te for-
meeren begon tot op den huidigen dag toe
waren de persberichten daaromtrent even sober
alB spaarzaam. Hoe heel anders zon dat over de
grenzen toegegaan zjjn als daar in oritieke om
standigheden een zeer ingewikkelde toestand
tot oplossing moest gebracht worden Ons
kikkerbloed en misschien ook nog wel een
weinig atavistische nawerking van het vroegere
regentenregiem maakt ons immum voor wat
noemt een opgewekt politiek leven. Al
leen met de verkiezingen, als er van de poli
tiek een relletje gemaakt wordt, komt er bjj
de groote massa een beetje vuur en beweging
in, maar zoodra is die opwinding weer gezakt
of met de belangstelling voor de politiek van
de groote massa is het gedaan. En ditmaal
zoo finaal, dat men over de geheele crisis bjj -
na door niemand hoort spreken.
Het drnkst maken zich nog de mannen van
de rechterzjjde, die er niet over uitgepraat
geraken, hoe dood jammer het is, dat het
Kajpor-gouvernemeni afgedaan heeft. De stem
ming in die kringen is dan ook nog even
bitter als op den eersten dag na de herstem
mingen en zjjn myn informaties jnist, dan moet
het daaraan voor een groot deel toe te schry ven
zjjn, dat er zoo getobd wordt met de kabinets
formatie. Immers en dat is zoo duideljjk
als iets is het voor een man van naam en
positie, die bereid is als minister voor de Kamer
op te treden, een groot verschil of bjj een
inderdaad loyale oppositie tegenover zioh kr jjgfc
of een oppositie, welke alleen in naam loyaal
belooft te zjjn, maar waarvan de leden zich
in privé uitlaten op een toon en een manier,
die in dit opzicht weinig goeds voorspellen.
Natuurljjk maakt dit de positie van den
kabinets-formatenr, die toch al beperkt in zjjn
keuze is, nog lastiger, want tegen dit werken
achter de sohermen gaat het bezwaarlik wat
in Sfandaard-Btjjl heet: een contra-actie" te
stellen.
Het opzienbarend en met groote plechtig
heid in scene gezet vertrek van dr Knyper,
•uitgeleide gedaan door zjjn mede-ministetB"
is wel een bewjjs, dat tot zelfs de leider zich
zeer weinig gelegen laat liggen aan de goede
vormen, welke in zulke omstandigheden af
tredende ministers tegenover hun opvolgers
plegen in acht te nemen. Het ljjkt wel alsof
een huurder uit zjjn huis trekt precies op den
datum, 4 jaar nadat hg erin getrokken is.
Wilde daar bjj die manifestatie van die »ambt-
genooten" op het station soms ook publiekeljjk
uitdrukkenik heb er niets meer mede te
maken, trek er tusschen uit, het is vandaag
al één dag over den tjjdis mjjn opvolger nog
niet gevonden?
De geheime roerselen van des premiers hart
zjjn my natuurljjk niet bekend, maar dat die
parade-uittocht niet zonder opzet geschiedde,
dat zal toch wel niet tegengesproken worden
of was dat misschien een laatste «spontane"
Kuyper-hulde
En nu volgt zoo waar de heer Van Weede,
gewezen minister van buitenlandsche zaken,
ook al dat voorbeeld; trekt er ook tusschen
uit voordat er nog een opvolger benoemd is.
Werkeljjk als dat nu eens een liberale of te
wel de >vryzinnigheid" gedaan had, was er
niet moord en brand geschreeuwd door geheel
de rechterzyde
Maar nu dT Kuyper zich zulke dingen ver
oorlooft, is dat dadelyk uiterst correot en
beleefd geworden.
Of het ook tjjd werd, dat dat regime een
einde nam!
Waaraan ook eenn een einde moest komen,
is aan het voortdurend opbreken en weder
toemaken, om na een paar weken weder opge
broken te worden, der straten. Den Haag is
daarvoor beruoht, maar zooals het tegenwoor
dig is, heb ik het nog niet bjjgewoond. Bjjna
alle drukke verkeerswegen zjjn thans versperd,
hetgeen nog tot daar aan toe is, maar wat
erger iseenige haast om zoo spoedig mogelyk
de straten weder begaanbaar te maken, wordt
in hot geheel niot betracht.
De Prinsonatraat is nu al een maand lang
gebarricadeerd, de Groenmarkt dito-dito, do
geheele Zoutmanstraat ligt opgebroken en
is het op verschillende punten van de stad
gesteldom de veertien dagen gaat de boel
open en dicht. Nu is het volkomen waar, dat
wjj hier in een overgangsperiode verkeeren
geen aiphalteering of trambouw kan plaats
hebben zonder straten opbreken, maar waarom
kan dat niet in eigen beheer geschieden en
waarom kan bjj P. W. geen Straten-departe
ment worden opgericht geljjk te Rotterdam
met zooveel sucoes werkt Als er nu in den
raad over geklaagd wordt heet hetwjj kunnen
's naohts hier niet doorwerken. Maar dan vraag
ik in alle bescheidenheidwas er don niet een
man te vinden geweest die wel kans gezien
had 's naohts door te werken Beter nog als
het werk in eigen beheer was uitgevoerd, zou
dan niet wat op te vinden geweest zjjn,
dat de heer wethouder van P. W. een meer
bevredigend antwoord had gegeven? Nu is
het eenvoudig een schandaal, evenals de groote
snelheid waarmede de electrisehe trammen
hier xyden en bljjven ryden, ondanks de vele
klachten welke hierover van het publiek zjjn
vernomen.
Het is en Btaat schneidigdie vliegende
trammen, en is dividend-spekkend voor
Scheveningsche trust, die geen minunt en gt
bezoeker kan miBsen, maar de tram is er voor
het publiek en niet voor de trast en het
publiek is op zoo'n doodenrit por elec
trisehe tram heelemaal niet gesteld. Enfin,
eerst zullen er eenige dooden moeten vallen
eu dan zal de vaart ook wel verminderen.
Yoordien zal de snelheid van een goederen
trein wel gehandhaafd bljjven.
Waar nu wèl een eind aan gekomen it
aan den courantenoorlog, dien wjj hier van
November a. p. af beleefd hebben.
Land en Volk is verdwenen en komt nu nog
tot 1 Ootober alleen uit als het ochtendblad
van Hel Vaderland. Eventjes 70 mille zjjn or
in die onderneming verdwenen, die zuiver en
alleen ten doel had het andere liberale orgaan
dezelfde politieke richting oononrrentie
aan te doen. Eenige behoefte aan een ander
orgaan bestond er niet; daarom was dat van
den beginne af aan een dood geboren kindje.
Tooh hebben nog eenige kapitalisten er een
alordigen dnit voor over gehad om dat zaakje
een maand of tien aan don gang te houden.
Eigonljjk iets dat niet zoo wonderlgk is als
het wel schjjnt, want van rjjke menschen is
het in don tegenwoordigen tjjd een soort van
sport hun geld te steken in »een nieuw groot
dagblad". Dat zjjn zoo van die millionnairs
phantasieën, evengoed als oen postzegelverza
melaar maniac voor een postzegel van Maurit-
sius van het jaar 1854 met plezier 5000
neertelt. Zoo'n zegel staat goed in het album
en zoo schjjnt het gekleed te staan als men
een goed gevulde brandkast heeft dat daarin
ook couranten-aandeelen opgeborgen zjjn.
Maar het moeten aandeelen zjjn in een «nieuw
groot dagblad". Vooral nieuw en vooral groot
evenals de rjjkdom van den bezitter gemeen-
ljjk nieuw en groot is. Dat is je ware en
staat uiterst deltig eu gekleed.
Met dat al is het de vraag of dat gescharrel
nu wel dienstig is aan het prestige, dat de
journalistiek, in haar geheel genomen, in de
oogen van het publiek dient te behouden. Als
de pers werkeljjk orgaan van de publieke
opinie wil bljjven, dient in de eerste plaats
het pnbliek zoo'n zaak als ernBtig op te vatten
en niet als oen ding waarvan gezegd kan
worden»zoo zie je het en zoo zie je het
niet". Dat geeft een deuk aau het prestige
van de journalistiek, en van prestige moet zy
toch leven. Daarom zjjn zulke couranten
nog wel groote en nieuwe organen die ver
schenen en verdwynen binnen het jaar en
waarvoor niemand een bestaansreden kon of
kan opgeven, zeer fataal voor do journalistiek.
Want is er werkeljjk eens behoefte aan een
of ander orgaan, dan zeggen natuurljjk de
geldmannenik dank je, kjjk maar eens naar
Land en Volk.
En zoo kunnen nuttige zaken en onderne
mingen tegengehouden worden door den ver
keerden opzet en uitvoering van een andere
onderneming. Het plezierigst zjjn er echter
de oude abonné's van het gewezen Dagblad
toe. In November a. p. zjjn ze »overgedaan"
aan Land en Volk a raison van, geloot ik,
f 2.50 per stuk en nu zjjn ze weder «verkocht'-
aan Het Vaderland. Of zo meer of minder
waard zjjn geworden in deze 9 maanden, dat
vermag echter niot uit te maken
Uw getrouwe
Torenwaohtor.
Den Haag, 11 Aug.
Uit Vlissingen
scbrjjft men ons:
De tentoonstelling van voorwerpen, in ledige
en vervaardigd, georganiseerd door de ver
eeniging Vlissingen Vooruit, zal Vrjjdag te drie
in het voorlokaal van het gebouw
De oude Vriendschap, geopend worden.
Die opening zal een feestelyk karakter dragen.
Het aantal inzendingen op het gebied van
sny-, zaag- en smeedwerk is vry groot, terwjjl
de aideelingen schepen, schilderden en teeke-
ningen, nuttige- en fraaie handwerken eene
groote verscheidenheid bieden.
Zoo zal er te zien zjjn een collectie voor
werpen, vervaardigd in de weesinriohting te
NeerboBch, terwjjl ongeveer tien aideelingen
van de vereeniging Tessclschade diverse voor
werpen inzenden.
De kleine zaal wordt bestemd voor tentoon
stelling van voorwerpen van onderwijsinrich
tingen, terwjjl het aohterlokaal de poppen-
afJeoling zal bevatten.
j gunstig weer zullen 's avonds in den
tuin concerten plaats hebben, terwjjl het
optreden van mynheer CacadornB heel wat
bezoekers zal lokken, daartoe tevens uitgelokt
door den matigen entréeprjjs.
De tentoonstelling bljjit 12 dagen geopend.
Yolgens een bericht in verschillende bladen
zal Hr. Me. Noord-Brabant van de Java-divisie
door de Kon. Maatsohappjj De Schelde van
nieuwe ketels voorzien worden.
Men is ook thans hier met do voorbe
reidende werkzaamheden voor de stoomtram
begonnen. Op de Loakade wordt, door middel
van een kraan, grint gelost, en Bpo
zal een aanvang gemaakt worden met den
aanlog van den tramweg.
Ook op den Ylissingsohen weg schiet men
al goed op. Men is daar druk bezig met het
heien.
Het werk lokt veel bekjjks.
Vrijdagmiddag te vier uren, men had het
werk ietwat vervroegd, heeft men aan don voet
van het duin onder Vrouwepolder het
eerBte der twee kolossale stukken doen zinken,
waarvan in ons nommer van Donderdag sprake
'as.
Het zinken is uitstekend geslaagd.
Uit Domburg schrjjft men ons
Evenals het vorige jaar wordt ook gelukkig
in dezen zomer voor goede muziek gezorgd.
Het waren de heeren De Jong, vader en zoon,
uit Middelburg, die Vrjjdag aan een zeer
groot auditorium een avond van kunstgenot
bezorgden.
Van de ensemble stukken vonden wjj het
mooist een sonate voor piano en viool van den
Parjjschen organist en componist C. Franck,
een geboren Luikenaar. De viool had hierin
een mooie voordracht. Deze sonate, met hare
vreemde motieven, vormde een pakkend con
trast na Beethoven en Chopin.
Wat het solospel van deu pianist betreft,
we werden het luisteren niet moede. Vooral
gingen we op in de sonate in As voor piano
van Beethoven. Hoe zangerig was het laatste
gedeelte daaruit, de Fagahoe weelderig hot
slot 1 Het luid en aanhoudend applaus was
meer dan verdiend.
Bjj de hulde, deu heer K. de Jong herhaal-
deljjk in dit blad gebracht, behoef ik aller
minst iets te voegen. Zjju talent is verre
boven mjjn lof verheven.
Onder politiegeleide is naar Goes terug
gebracht een minderjarig meisje, dat te Rot
terdam in een berucht bierhuis was aangetrof-
n.
Een eervolle vermelding met 5 beloo
ning is door den directeur-generaal der Staats
spoorwegen toegekend aan den ploegbaas J.
M. Jellema en den wegwerker van de S. S., J.
Govers, voor hunne activiteit en hun beleidvol
optreden bjj den brand op het stations- empla
cement te Goes op 15 Juli jl. (O. Crl
Bjj kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Borssele J. L. Richel
Verder is, op verzoek, eervol ontslag ver
leend aan J. Pilaar, als kapitein-commandant
van de rustende schutterjj te Goes.
Deze besluiten zjjn reeds medegedeeld in de
tweede editie van ons vorig nommer.
Te Driewegen is tot wethouder be
noemd, in de plaats van den heer C. de Jager,
de heer M. de Dreu.
Vrjjdag is te Zierikzee plotseling
overledon de heer mr J. C. M. W. Roosenbnrg,
griffier bjj het kantongerecht. De overledene,
vroeger substituut-griffier bjj de arr.-reohtbank
te Amsterdam, was eerst sedert kort te Zie
rikzee in functie getreden.
Op een vraag of de secretaris
Gezondheidscommissie tevens lid van den
Gemeenteraad mag zjjn, heeft de redactie van
de Gemeentestem geantwoord, dat de Gezond
heidscommissie rekenplichtig ia aan den Raad
en dus een aan hot Gemeentebestuur onder
geschikte administratie, zoodat haar secretaris,
die aan haar rekenplichtig is, onder uitsluiting
van art. 23g der Gemeentewet valt.
Wanneer Ged. Staten van Zeeland die
deelen, kan te Zierikzee spoe-
verkiezing worden tegemoet gezien
zegt de Z.Nbde.
De heer mr F. C. van Deinae, lid van
den raad van Neuzen, heeft een schrjjven
gericht aan de liberale kieavereoniging De
Vrijheidwaarin kjj mededeelt voornemens te
zjjn te bedanken voor het lidmaatschap van
den raad als de daardoor vacant komende plaats
door een katholiek kan worden ingenomen.
Hjj verzocht daarvan ook mededeoling te
doen aan de andere, de antirevolutionnaire kies
vereeniging en deze to vragen of zjj in dat
geval bereid is, niet alleen zelf geen tegen-
candidaat te stellen, maar tevens een eventu-
eele antirevolutionnaire of andere oandidatuur,
buiten de kiesvereeniging om gesteld, te be
streden.
Alleen bjj beantwoording dezer vraag in
bevestigenden zin zou de heer Van Deinso zjjn
zetel ter beschikking der katholieken stellen.
Na bespreking van dit schry ven in de
Maandag gehouden vergadering van De Vrijheid,
w&arbjj bleek dat de bedooling ten zeerste
werd geapprecieerd, werd besloten van den
brief mededeoling te doen aan de antirevolu
tionnaire kiesvereeniging en het comité der
katholieken en, wanneer overeenstemming kan
worden verkregen, verder te onderhandelen.
Zoo meldt de Tern. Crt.
In hetzelfde blad wordt aan den hoer J.
Nelemans, ingenieur van 'a rjjks waterstaat
le kl. te N u t e n, die, zooals gemold, 1 Nov. a.
naar Utrecht wordt verplaatst, hulde gebracht
voor wat hjj gedurende zjjn 16 jarige werk
zaamheid te Neuzen heeft verricht.
Herinnerd wordt aan zjjn verdiensten als
waterstaats-ambtenaar en ook aan die ten op
zichte van de gemeente en hare burgers.
Te Sluis heeft een leurder met para-
pluies, na in een logementje den nacht te
hebben doorgebracht, zonder de kosten vau
het logies betaald te hebben, zich verwjjdsrd.
Toen zjjn patroon, die met hem de dorpen zou
bezoeken en het door hem gelode geld in
ontvangst zou nemen, te Sluis kwam, vond hjj
den vogel gevlogen met de ten verkoop be
stemde parapluies, die een waarde van onge
veer f 200 vertegenwoordigden.
De ontrouwe leurder iB te Antwerpon ge
arresteerd.
Rualand's kroonprins, de long verwachte,
vurig gewenschte Cesaren witch Alexis, wordt
heden een jaar.
Die dag zal wel, zooals gobruikelyk, feestelyk
gevierd worden.
Het klinkt 'anders wel als een parodie
Rusland viert feest
Waarijjk veel reden om feest te vieren is
niet.
Men had gefluisterd, en het was als een
publiek geheim rondgedragen door het volk,
dat op den jaardag van het Kind van Staat
een overvloedshoorn van publieke vrjjheden
over het arme, ontredderde land zou worden
uitgestort.
Wjja zal men doen met niet veel, of liever
met niets te verwachten.
Onder den dwang der revolutionnaire woe
lingen had men zich dan eindeljjk gezet om
de eischen van het volk te bespreken en men
beweert zelfs uit betrouwbare bron te weten
dat de ministerraad met 22 togen 5 stemmen
principieel besloten had tot het in het leven
roepen van eene volksvertegenwoordiging.
Helaas, de regeering voelt zich thans, nu de
revolutionnaire beweging, als reeds zoovele
mslen, weer in plaatseljjke uitbarstingen ver-
loopen is, sterker dan ooit.
Dit blykt -wel uit het brutale opleven der
censuur en het voornemen om de vermetele
deelnemers aan het Zemetvo-oongres ter ver
antwoording te roepen en ook uit het
huivering-wekkend aantal doodvonnissen, die
voltrokken worden.
Voorwaar, Rusland viert feest!
Maar aan de schemerende kimmen van den
12en Augustusdag zal de stralende vryheidszon
voor het Russische volk niet verrjjzen.
Men zal dus voorzichtig doen met, zooals
een wjjze heeft gezegd, den dag van heden
niet te prjjzen voor hjj voorbjj is.
DK OORLOG.
Zelfs op het oogenblik, waarin de gevol
machtigden der beide krjjgvoerende naties met
elkaar conforeeren. bljjven de Mandsjoerjjsohe
legers een activiteit ontwikkelen, grooter zelfs
als vóór eenigen tjjd, toen nog geen sprake
was van vredelievende ideeën. Nu reeds ge
durende een dag of vier toch bereiken om,
weliswaar korte en weinig zeggende, berichten
over een serie kleine voorposten-gevechten,
welke thans, naar het schjjnt, een gevolg zjjn
van Linjevitch aanvallend optreden.
Sotnia's kozakken, gerugsteund door artillerie,
sohjjnen weer bezig met hun oude krjjgstactiek
van even eens gauw hun slag te slaan en alt
't al te warm wordt spoorslags te verd w jjnet
