MIDDELBIRGSCHG COURANT. r. 186. Woensdag 9 Augustus. Uit Stad en Provincie. 148° Jaargang. 190S. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k b met oitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 8 Aug. 8 q. vm. 66 gr., 12 u. 74 gr., av. 4 u 74 gr. F Verwacht: meest zwakke wind, veranderlijke bewolking, mogelijk onweer, dezelfde temperatuur. Advortentiön20 cent per regel. Bij abonnement veol lager. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.60elke regel meer 20 cent. Reclamos 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiè'n en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betrefiende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitslaitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR Aa., N.S. Voorburgwal 366, Amsterdam. Donderdag is in het tweode district nomrner werd gemeld, zou hetniouweminisfe- teVlissingen de opkomst van alle Vrijzinnigen dringond noodig, wil de over winning behaald kunnen worden door den heer H. G Beijerman. Waarom deze, naar onze meaning, een uitstekend lid van den raad zijn zal, tooto. den wij in ons vorig nommor aan. Middelburg 8 Augustus. Sprokkelingen. Dr Kuyper is Zaterdag uit Den Haag ver trokken- Hij, de maD die steeds op den voorgrond trad, als leider en premier zich moer deed gelden dan eenig ander minister vóór hem; hg ging heen juist nu te verwachten was dat de overdracht der portefeuilles van de opvol gers van hem en zjjne ambtgenooten eiken dag zou moeten plaats hebben. Alles behalve hoffelijk dunkt ons. Liet zijn gezondheidstoestand geen dag en geen nacht uitstel van vertrek" meer toe - De Standaard geeft hoog op van de goede verstandhouding tnsschen dr Kuyper en zjjn collega's. Zjj deden hem, zooals men weet, b£ zjjn vertrek uit Don Haag uitgeleide, met uitzondering van de Ministers van finanoiè'n en koloniën, die afwezig of verhinderd waren. Wjj weten niet of wp hier met een oprecht bewjjs van waardeering te doen hebben. Wjj willen dit aannemen. In olk geval is er toch altjjd een collega die allerminst roemen zal op de houding van dr Knyper tegenover hem. Het is de heer Melvil van Lynden. Een »oud-diplomaat" lichtte dezer dagen in Het Vad. nog een tipje op van den sluier over het destjjds gebeurde. Hö wees er uitdrukkelijk op dat dr Kuyper zjjn ambtgenoot van buitenlandsche zaken on gemerkt uit zjjn Kabinet wilde wippen. De schranderste weg, zoo dacht hjj, waarop zjjn raadslagen doel treffen en tevens voor immer verborgen bljjven zouden, was 't om den ge zant te Stockholm, later om de Koningin, daar voor te spannen. »Zoodra evenwel de heer Van Heeckeren ontwaarde in welk ongewoon overleg hjj be trokken werd, heeft hjj het plichtmatig geoor deeld, de eer van het in hem geBteld vertrou wen at te wjjien en zjjn chef een officieel ver slag te zenden van de pogingen, welke aange wend waren om door zgn bemiddeling dezen, den minister van buitenlandsohe Zaken, ten val te brengen." Omtrent de tusschenkomst der Koningin bleek., zoo verhaalt de oud-diplomaat, hoe daarin ook dr. Kuyper de hand had toen H.M. bjj den minister van Lyndep zioh beklaagde over >den heksensabbath op het Buitenhof', kon de herkomst van het koninkljjk vermaan worden afgeleid uit de gebezigde uitdrukkin gen en woorden, welke kort te voren ook dr Knyper in zjjne gesprekken met zjjn ambtge noot had gebruikt. Het incident-Yon Weekherlin heeft, zoo leest men verder, »de Buitenhof-orisis, zjj 't ook on tijdig, tot oplossing gebracht"; misschien zou't juister wezen te zeggen: tot uitbarsting doen komen. De mededeelingen eindigen als volgt. »De grappige zjjde van deze Buitenhof-crisis is, zooals men hier in Den Haag algemeen v telt, dat dr A. Kuyper, Bteeds gemoedelijk onverveerd, aan den heer Melvil van Lynden het commissariaat van Utrecht en aan den heer Van Heeckeren een grootkruis heeft doen aan bieden, onder zulke omstandigheden onderschei dingen op z'n Rabagas, waarvoor beide heeren zioh, als Heeren, hebben weten ie vrijwaren. Ook is het meer dan waarsohjjnljjk, dat dr. A. Kuyper, alvorens de portefeuille van Bui tenlandsche Zaken aan den heer Van Weede aan te bieden, verzuimd heeft dezen man van eer een volledig verslag over te leggen aan- gaando de wjjze waarop hjj diens zwager, den Minister Melvil van Lynden, den voet heeft gelicht." HKT NIEUWE MINISTERIE. Zooala in een deel der oplaag van ons vorig rie aldus worden samengesteld Buitenlandsohe zaken: Jhr. mr R. de Mareea van Swindeten, gezant te Was hington. Justitie: prof. mr A. G. van Hamel te Amsterdam. Binnenlandsche zaken: inrP.Rink. Marino: W. J. Cohen Staart, kapitein ter zee. Finanoiën: mr Th. H. de Meester,vioe- president van den Raad van Indië. Oorlog: generaal-majoor H. P. Staal, sous chef van den generalen Btaf. Waterstaat: prof. dr J. Kraus, hoog leeraar-directeur der Technische Hooge Sohool te Delft Departement van Njjverheid:mr J. D. Veegens. Koloniën: mr D. Fock, Kamerlid voor Rotterdam. Volgens nadere mededeeling bestaat de mogelijkheid dat in de verdeeling der porte feuilles nog eenige wijziging komt en is het nog niet zeker dat jhr De Mareea van Swin- deren in de combinatie treedt. Voor dat de benoeming in de Staatscourant verschijnt, zullen de nieuwe Ministers aan de Koningin worden voorgesteld. BENOEMINGEN, ENé. Bij kon. besluit is H. A Banning, letterkundige te Vught, benoemd tot ridder in de orde van Oranje- If ast au aan den adjunct-commies bjj den pensioen - voor burgerlijke ambtenaren. F. A. Eb- binge Wubben eervol ontslag uit 's rjjfcs dienst verleend. Ter kennis van belanghebbenden wordt ge bracht dat, blijkens publicatie van den Bel gischen minister van financiën en openbare werken, de Boheepvaart door sluis no 4 van het verbindingskanaal tussohen Maas en Schelde, wegens daaraan te verrichten werkzaamheden, zal zjjn gestremd van 7 tot en met 12 dezer. Voor den burgelpken veeartsenpdienst in Nederlandsch-Indië worden gevraagd vjjf vee artsen, die aan de Rpks-veeartsenpscbool het diploma van veearts hebben verkregen. Voor bijzonderheden zie men de Sist. no. 184. Oost-Indië. De jongste mail brengt berichten tot 9 Juli Belangrjjke ieiten geeft zjj niet. Omtrent Boni zjjn de telegraphische be richten hieronder natuurlijk van later datum en van meer gewicht. Over de onafgehaalde f 100.000 schrjjft de Sumatra Post: De illusie, dat de prjjs van f 100.000 in de loterjj van het Roomsch- Katholieke weeshuis te Semarang, door een royalen trekker niet zou worden afgehaald, is in rook vervlogen. Een Chinees van Toeban heeft de »ton" opgestreken. BONI. Volgens telegrammen uit Batavia aan de Hollandsohe bladen hebben de hoofden van Zuid-Boni hun onderwerping aangeboden. De gouverneur eisohte de uitlevering van sieraden en wapens. De rotsvesting Fasempa werd verlatenbevonden. Veel volk komt zich onderwerpen. Ook in Noord-Boni volgen velen dat voor beeld. Bjj dit bericht teekent het N. v. d. D. aan Nu er sprake is van de uitlevering van siera den en wapenen, moet zeker worden gedacht aan de rjjksaieraden, de regalia, waartoe niet alleen voorwerpen van verschillenden aard, maar ook allerlei wapenen behooren. Voor een groot deel zijn deze kroonsieraden in de oogen van Europeanen niet meer dan waardelooze prullen, maar voor de inlandsohe bevolking is dit niet het geval. Ook in andere rjjken van Zuid-Celebes hebben die regalia een groote beteekenis als teekenen van het gezag der vorsten. Toen eenmaal de vorst van Boni zich had meester gemaakt van het »rjjks*waard", dat behoorde tot den kroonschat van Gowa, e den vele onderdanen van dezen laatsten vorst niet langer zjjn gezag, maar beschouwden zioh als onderdanen van Boni, en vandaar langdurige opstand. Volgens een volksoverlevering kan Boni niet worden onderworpen, zoolang Paseempa »het sterke" en Pampanoewa »het rjjke" niet veroverd. Met de bezetting van Paseempa is dus dezen eisch reeds gedeeltelijk voldaan. Evenals in 1860 geschiedde, zal nu waarschijnlijk ook geopereerd worden togen Pampanoewa en, evenals toen, allicht door een gecombineerde actie, te land van Paseempa uit en te water langs de rivier Tjenrana, die voor lichte vaar tuigen en dus ook voor gewapende goed bevaarbaar is. I. AND VERHUIZERS NAAB CANADA. Een Nederlander, in Canada gevestigd, sokrjjft aan het Hdbl. het volgende ReedB versoheidene koeren ontving ik van kennissen hot verzoek hun eenige inlichtingen te verschaffen omtrent Canada. Toch goloof ik dat er reeds meermalen van hier geschreven is hoe ellendig velen die hierheen komen het dikwjjls hebben en men vaak verstandiger doet door maar iu Holland te big ven, indien men niet over voldoende geldmiddelen kan beschik- sn om zioh hier te vestigen. Zooals u zult weten, geeft het Gouvernement aan eikéén, die 18 jaar gepasseerd is, een stuk grond wat 1,4 section wordt genoemd en een 1,4 Engelsohe mjjl in 't vierkant is. Dit wordt gratis afgestaan doob wie dit aanneemt, legt zioh de verplichting op 36 acreB (1 acro =0.4 hectare) in cultuur te brengen en één huis be woonbaar te bouwen, terwjjl men elk jaar min stens 6 maanden, op de farm moet vertoeven. Dit wordt drie achtereenvolgende jaren ver plichtend gesteld, Velen nu komen hier zonder eenig geld, kunnen geen Engelsch sproken, vinden daarom geen werk of er is, zooals het n zomer was, niet veel werk te vinden, zelfs voor den Engelschman niet. Een maand geleden zond ik een Hollander naar Amsterdam terug. Op 't moment zjjn er 3 rondloopende in onze stad, twee hebben juist werk gekregen voor weinig geld en ze werken allen om naar Holland terug te komen, terwjjl andere Hollanders van de eene plaats naar de andere trekken, trachtende zoodoende werk te krjjgen. De Canadeeaehe boekjes, welke door België en Holland werden gezonden bevatten wel de waarheid doch deze boekjes, zjjn reeds 4 jaren oud en destjjds had men gelegenheid zioh goed te kunnen vestigen. WIE GOUVERNEUR Naar aanleiding van het aftreden des heeren C. Lely als gouverneur van Suriname schrjjft de Surinamer het volgends?, kensohotsend voor den toestand in onze West. Veel is er in den laatsten tjjd in de Suri- lamsohe pers geschreven over de benoeming van een nieuwen gouverneur onzer kolonie, ter vervanging van den huidigen landvoogd C. Lely, die met zekerheid over een paar maanden ons verlaten zal. in eene aanbeveling van een nieuwen ti tularis zullen wjj ons niet wagen. Daardoor toch zouden wjj eene al te groote verantwoor delijkheid op ons laden, welke later wellicht groot zelfverwjjt baren zou. Eveneens achten wjj zulke aanbevelingen niet alleen geheel overbodig, maar zelfs in zekere mate onbescheiden tegenover de Neder- landsche regeering en het koloniaal bestuur. Van meer nut achten wjj het, principieel onze ning te kennen te geven over de eigen schappen, welke naar ons inzien een geschikte landvoogd van Suriname bezitten moet. Vooreerst zjj hier aangemerkt, dat wjj noode onzen tegenwoordigen landvoogd zien ver trekken, want in de rjj der gouverneurs onzer kolonie neemt hjj een eervolle plaatsin. Daar evenwel ernstige beweegredenen Z.Exc. nopen naar Nederland terug te keeren, eerbiedigen wjj zjjn besluit. In het algemeen doelen wjj de meeoing, welke ook die van zeer oordeelkundigen in onze kolonie is, dat als gouverneur steeds een iw man dient benoemd te worden. Daardoor bedoelen wjj zulk een man, die geene relaties met onze kolonie bezit, die niet kan gedreven worden door vooringenomenheid tegen zekere klasso van personen en tegen bepaalde toestan den, nooh door voorliefde voor personen en zaken zioh leiden laat. Zoo iemand moet daarenboven zjjn oen man met een ruimen blik, die zelf de zaken kan inzien zonder te veel op het oordeel van anderen te steunen; een man met een onpar tijdig karakter, die personen en zaken onder de oogen durft zien, en, tegen den stroom van vreemde invloeden opvarend, naar reoht en billjjkheid zjjn beslissingen neemt en ten uit voer doet brengen. Het ïb dan ook geen gemakkelijke taak een goeden gouverneur voor Suriname te vinden, om de geheel bjjaondeTe toestanden welke in de kolonie heersehen, en een ieder te bekend zjjn dan dat wjj die zouden behoeven te beschrjj ven. Maar juist die toestanden zjjn de reden, dat wjj een nieuw, een versch man, overigens be deeld met de noodige bestunrseigensehappen. voor het gouverneurschap van Suriname wen scheljjk achten. Want is het geen onlooohenbaar feit, dal zjj, die eenige jaren in betrekkingen alhier vertoefd hebben, over het algemeen niet van allen verkeerden invloed zich hebben kunnen vrjj waren Heeft de ondervinding niet geleerd, dat onder hen zich creolen bevonden, die juist do grootste tegenstanders der oreolenbevolkiug goaoht werden Daarenboven wordt door een langdurig verbljjt in de kolonie het zenuw gestel veelal zoozeer geschokt, dat het niet meer berekend is voor de zoo gewichtige be trekking van landvoogd. En te klemmender worden deze redenen, daar onze koloniale bevolking op het oogenblik in zulk eene betreurenswaardige onderlinge verdeeldheid verkeert, dat de nieuwe landvoogd, indien bjj niet geheel vreemd in Suriname is, al aanstonds zal verdacht worden van met de eene of andere party te heulen iets wat onze tegenwoordige landvoogd ook wpselpk heeft weten te vermpden. Want iB het vertrouwei in eene volstrekte onpartjjdigheid slechte ecnigszins geschokt, dan kan de nieuwe gou verneur niet de kolonie besturen, zooals 's lande belangen het vorderen, en zal hp allerlei tegen werkingen on afmakende invloeden te bestrp- den hebben. Ook de wetgever schjjnt onze meening te deelen- In ons regeeringsreglement toch, waar over den gouverneur sprake is, lezen wjj »Hp mag geen handel drjjven en geen deel hebben, rechtstreeks of /.jjdelings, in dien van anderen, noch in eenige conces sie of onderneming van welken aard ook, op de kolonie betrekking hebbende of daarbinnen gevestigd." (R. R. art. 18 le lid). Do wetgever wil dus bljjkbaar er voor zorgen, dat de landvoogd een geheel onafhankelijk man is, en geene persoonlijke belangen inde kolonie te behartigen heeft. Maar belangen en voor liefde strekken zich gewoonlpk zoover uit bjj den mensch, dat het daarom zoer gewenscht is, en feitelpk zelfs noodzakelijk, dat de land voogd geheel en al vreemd zp aan de kolonie. Anders iB het te vreezen, dat zekere antipa thieën en sympathieën zoowel hem zeiven als de bevolking ongewensohte parten spelen zullen. Daarmede hebben wp onze meening gezegd, zonder van advies te willen dienen b|j bestuur nooh rsgeering. Het is in het belang der kolonie, welk be lang zoozeer van een degelpken gouverneur afhangt, dat wp deze regelen sohrjjven, vooral omdat in de pers allerlei gissingen worden gemaakt omtrent den opvolger van gouver neur Lely Overbodig is het, nogmaals er op te wpzen dat ook als een allereerst vereisohte voor den titularis vereisoht wordt dat hjj een zedeljjk man is, en daarom mogen alleen gehuwde per sonen in aanmerking komen voor de vervul ling der verheven betrekking van vertegen woordiger van H. M. de Koningin in Suriname. Komt hier een landvoogd met een ridderijjk karakter, buiten alle partpen staande, met een open en ruimen blik voor 's lands belangen, zedeljjk en rechtvaardig in zjjn optreden, op de hoogte van wat gevorderd wordt om den economischen toestand der kolonie op de juiste wpze te verbeterendan zullen wp en de be volking de Noderlandsche regeering dankbaar Op verzoek van de commissie voor half September vanwege de tuinbouwvereeni- ging Walcheren, afd. van de Ned. Mij voor tuin bouw en plantkundete Middelburg te houden tentoonstelling van planten, bloemen, vruchten, groenten enz. vestigen wjj er de aandacht op dat de aluitingstermjjn voor de insohrp vingen op 1 September a bepaald is. Uit onderscheiden deelen der provincie en ook daarbuiten zpn reeds toezeggingen van deelname ontvangen, doch zjj moeten nog veel talrpker worden om de zaak goed te doen slagen. Mogen wp daarom degenen onder i lezers, die aan de expositie kunnen deelnemen, nog daartoe eens opwekken. Veider verwjjzen wp naar dein dit nomrner voorkomende advertentie. Op het vierde zomerconcert, Donderdag in het Schuttershof alhier, zal het stafmuziek- korps van het 3e regiment infanterie, onder leiding van den heer A, Barbe, het volgende programma uitvoeren Marche et cortége uit de opera La Reine de Saba, C. Gounod, ouver ture van de opera Euryanthe, C. M. v. Weber, Premiire Valse de Concert, A. Durand, fantasie op de opera Mignon, A. Thomas, Nachtklitnge v. Ossian, ouverture, N W. Gade, Le dernier sommeil de la vierge, J. Massenet, intermezz russe, Th. Franke, Dans le Sud, exquise ameri- caine, Myddleton, en groote fantaisie op de opera Carmen, G. Bizet. De heer L. Caljonw alhier verwierf voor zpn korlharigen windhond Snel, op de tentoonstelling, in het laatst der vorige maand te Hengelo gehouden, in de verkoop- klasse den eersten prjjp. Uit Vlissingen. De door de bemoeiingen van eenige inge- n, in verband mot de komst van H. M- Koningin op 28 dezer, Maandagavond in het Concertgebouw aldaar gehouden vergade ring van belangstellenden was vrjj druk be zocht. Op voorstel van het voorloopig comité word met algemeene stemmen besloten den Augustus a. s. tot een algomeenen feest dag te maken. Tot regeling van een en ander werd eene feestcommissie benoemd. Staande de vergadering werd eene inzameling gehouden, waarvan de opbrengst zeer bemoe digend was. Het Koninkljjk Engelsch jacht Victoria and Albert zal 14 dezer des avonds op de haven komen, ter ontscheping van den Koning van Engeland op zjjne doorreis naar Maricnbad. Heden morgen vertrok van daar naar Rot terdam het aan de werf der Kon. Mg De Schelde nieuw gebouwde Btoomschip Wilis, voor reke ning van de Rotlerdamsche Lloyd ten behoeve van haren maildienst op Java. De sohade, ten gevolge der in de vorige maand plaats gehad hebbende aanvaring, door de naohtboot Koningin Regentes beloopen, ia reeds zoo ver hersteld, dat op het eind dezer week die boot het dok te Rotterdam zal kun nen verlaten om dan weer dadelpk m gere gelde n dienst te komen. Door den brigadier-titulair H. Kiemens te Hoedekenskerke is tegen 1 October a.s. eervol ontslag nit zjjne betrekking aangevraagd, na een diensttjjd van 10 jaren. In een Maandagavond te Yersoke ge houden, vrjj drukbezochte, vergadering is de mogeljjkheid van het welslagen van een auto- mobiel-omnibusdienst (dus uitsluitend voor personenvervoer) op 't station Kruiningen— Yerseke besproken. Het denkbeeld voor zulk een sneller en goedkoopei vervoermiddel werd met instem ming ontvangen, maar men was vrjj eenstem mig van gevoelen dat de wegen naar gemeld station ongeschikt zjjn en dat, als er sprake kan zjjn van een automobieldienst, deze op 't station Vlake moet gerioht zpn, wat boven dien dit voordeel heeft, dat dan ook reizigers van Wemeldinge opgenomen kunnen worden. Maar dan is één automobiel zeker niet vol doende (misschien naar 't station Kruiningep ook al niet). En daar de meegedeelde raming van inkomsten en uitgaven voor één rjj tuig was opgemaakt, kwam deze dan te vervallen. Er zal een oommissie benoemd worden om nader het plan uit te werken De bestaande wagendienst kost 25 ct per persoon, by de bedoelde raming was gerekend op 15 cent. In de Maandag te Noordgouwe ge houden raadsvergadering werd op de meest eervolle wpze ontslag verleend aan den heer J. L. C. Wortman als gemeente-arts en wel et ingang van 1 September a. s. In zyne plaats werd daarna als zoodanig be noemd de heer L. M. Metz, wiens anteceden ten van dien aard bleken te zpn, dat, volgons onzen oorrespondent, met allen grond in hem een waardig opvolger van den heer Wortman mag verwacht worden, vooral ook met het oog op het hier bestaande ziekenhuis, dat ook onder zyne leiding zal komen te staan. Te S t Janstaen vierde Zondag het fanfaregezelschap Opwaarts zpn tienjarig be staan door het houden van een festival. Veer tien gezelschappen namen er aan deel. Tot laat in den avond heerschte in die gemeente n ongekende, gezellige drukte. Het feest mag in alle opziohten geslaagd In de laatste helft der vorige maand wer den langs de grenskantoren vanZeeuwsch-Vlaan- deren naar België gezonden 69 melk- en kalf- koeien en wel langs H u 1 s t 3, langs C1 i n g e 49, langs Veldzicht (gem. LJzendyke) 7 en langs Sas van Gent 10 stuks Langs al de grenskantoren werden in de laatste helft dor vorige maand naar België gezonden 480 melk- en kalfkoeien tegen 498 in do eerste helft. ONDERWIJS. De heer W. Ovaa, onderwjjzer te Amster dam, vroeger te Vliesingen, verwierf te 's-Gravenhage akte Fraasoh 1. o. LETTEREN EN KUNST. In het jongste nomrner van Het Tooneel wordt een beschouwing gewyd aan hot terug roepen, dat de schrijver afgeschaft wil zien. Aan het slot daarvan schrjjft hjj. Ik gelooi dat het meerendeel onzer acteurs en actrices vrywel rpp is om tot de afschaffing van het terugroepen mede te werken. Zy heb ben althans onmiddeliyk hun goedkeuring ge hecht aan de het eerst door de afdeeling Middelburg van het Ned. .Tooruelver'jond in 'praotyk gebrachte gewoonte, om te breken met

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1