MIDDELBURGSCHE
COURANT.
F 303.
Zaterdag
1872.
21 December.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2eo Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m.., franco is ƒ3.550.
Middelburg 20 December.
EEN CONSTITUTIONEEL CONFLICT.
I.
Het is goed buren te hebben. Wanneer men met hen
op een goeden voet is en dat brengt ieders belang
mede dan werkt de buurtschap op honderdiei wijzen
voordeelig onnuttig; men bewijst elkander wederkeerig
kleine diensten, men houdt een oog in'tzeil cn geeft
den buurman een wenk wanneer men meent dat de
dingen buiten zijne voorkennis minder goed gaan in
huis; men houdt bovendien het oog op zijne huishouding
en zijne gewoonten om te zien of daaruit niet het een
of ander te leeren valt, of hij niet hierin of daarin een
voer andere huishoudingen navolgenswaardig voorbeeld
geeft. Wat de verschillende bewoners van delfde
straat tot het onderhonden van goede buurtschapsbetrek
kingen ncopt, beheerscht ook de betrekkingen tusschen
naburige natiën. Zekere afwijkingen zijn een gevolg van
de eigenaardigheden der internationale verhouding. Zoo
maakt de kitteloorigheid der regeeringen het tot eene uit
zondering, wanneer men den naburigen staat waarschuwt
omtrent hetgeen er binnen zijn grondgebied voorvalt.
Deelt ge daarentegen uwen buurman mede dat er in
den avondstond lange gesprekken aan zijne geopende
huisdeur gehouden worden of in den vroegen ochtend
verdachte pakken en manden uit zijn huis worden
uitgedragendan zal hij u in den regel voor die waar
schuwingen; dankbaar zijn en dienovereenkomstig han
delen; maar wanneer eene regeering iets dergelijks
doet ten aanzien van eene andere mogendheiddan
wordt dat meestal ongunstig opgenomen, en stelt zij
zich niet zelden bloot aan hetzelfde antwoord waarmede
de Russische regeering de beruchte „Poolsche nota" van
den heer van der Maesen bejegende, aan een: „gelief
u met uwe eigene zaken te bemoeien", natuurlijk in
uiterst beleefde vormen ingekleed. Is derhalve de
buurtschappelijkheid in dit opzicht eenigszins beperkt,
in een ander opzicht staan de naburige staten tegenover
elkander met de buren in eene straat gelijkin de weder-
zijdsche observatie tot eigen nut. Vooral voor ons land,
een betrekkelijk jongen constitutioneelen staat, waarde
constitutioneele vormen reeds sedert ruim 50, doch de
constitutioneele praktijk eerst sedert een 20tal jaren be
staat, komt die observatie wel te stade, omdat het, van
alle zijden door staten met parlementaire instellingen
ingesloten, de gelegenheid heeft eigen ondervinding aan
te vullen met de ondervinding van anderenwier voor
beeld, hetzij wegens stamverwantschap der bevolking,
hetzij wegens overeenkomst van politieke toestanden,
voer Nederland waarde bezit.
Tot dusverre zijn die voorbeelden wel zeer leerzaam,
maar, wanneer men dat van Engeland uitzondert, meer
afschrikkend dan navolgenswaardig geweest. Frank
rijk, België, Pruisen schijnen als in een wedloop bezig
om Nederland aan te toonen hoxo not to do it in de prak
tijk van het constitutioneel stelsel; Pruisen verdient
echter naar onze meening den prijs. De jongste geschie
denis der totstandkoming van de Kreisordnung le
vert een zoo verregaand misbruik van het constitutio
neel stelsel, een zoo volkomen minachting voer het
parlement dat al de wuftheid der Fransche politiekers,
al de overdrijving waarmede men in België de consti
tutioneele instellingen in diskrediet brengt niet bij machte
zijn iets wat daarbij halen kan te leveren.
Wij achten het noodig op dit parlementaire incident
in het naburige land meer bepaald de aandacht onzer
lezers te vestigen om verschillende redenen. In de
eerste plaats omdat bijna uit ieder woord dat in dit
incident gebezigd, bijna uit ieder argument dat aan
gewend werd de les te trekken is hoe in een zuiver
constitutioneel land in dezelfde omstandigheden niet
gesproken en niet geargumenteerd behoort te worden.
Hoe meer wij het afschrikkende voorbeeld dus in al
zijne bijzonderheden beschouwenhoe nuttiger de les
voor ons zijn zal, daar wij, willen wij ons aan een
ander spiegelenhet beeld zoo nauwkeurig mogelijk
moeten bezien.
Maar er zijn nog andere redenen waarom de jongste
gebeurtenissen in Pruisen onze aandacht verdienen. Wij
zien daarin eene treurige teleurstelling voor hen die
verwachten dat de oprichting van het Duitsche rk de
aanvang zou zijn vau een geheel nieuw tijdperk in de
politieke geschiedenis van Duitschland, ook van Pruisen
voor hen die voorspelden dat de Duitsche Fhheit in
haar gevolg terstond de Freiheit zou medebrengen, voor
hen die hoopten dat de mildere begrippen van onze
dagen, welke een groot gedeelte van Duitschland door-
d ringen niet zender invloed op Pruisen zouden blijveD,
en Duitschland in ruil voor de stoffelijke hegemonie
van het krachtig en militair georganiseerd koninkrijk
aan de Oostzee wederkeerig de geestelijke hegemonie
over Pruisen zou verkrijgen. Eindelijkwant ook dit
punt mag niet onaangeroerd blijven, eindelijk zien wij
in de geschiedenis van het Pruisische conflict eene
merkwaardige overeenkomst met dingen die nog niet
zeer vele jaren geleden in Nederland voorvielen, en
moet het voorbeeld van Pruisen ons daarom leeren hier
te lande voorzichtig te zijn en geen vertrouwen te
stellen in politieke mannen, wier streven geen ander
doel, of althans geen ander resultaat kan hebben dan
verkrachting der parlementaire instellingen en schending
der volksvrijheden.
Door den heer W. J. Sehuttevaêr, hoofdbestuurder
der Scliippers-vereertigmg* te Zwolle, is een gemotiveerd,
adres gericht aan de leden van de beide kamers der
sta ten-generaal, waarin met kracht wordt aangedrongen
geene verdere gelden aan de Amsterdamsche kanaal
maatschappij toe te staan, alvorens de bezwaren voor
schipperij en handel door de afsluiting van het IJ bij
Schellingwoude zijn opgeheven.
Naar Het Vaderland verneemt heeft de minister van
binnenlandsche zaken de aanvrage der hoofdcommissie
(afdeeling beeldende kunsten) voor de internationale ten
toonstelling te Weenen in 1873, tot het bekomen van
eenige schilderijen voor bovengenoemde tentoonstelling
uit de rijksverzameling van het paviljoen te Haarlem,
op het gunstig uitgebracht, advies van do commissie der
rijksmuseums toestemmend beantwoord.
BENOEMINGEN EN BESLUITEN-
rechterlijke macht. Eervol ontslag verleend, op
verzoek, aan J. Looijen als griffier van het provin
ciaal gerechtshof in Zuid-Holland, onder dankbetuiging
voor de diensten, door hem in rechterlijke betrekkingen
aan den lande bewezen; en als zoodanig benoemd
C. J. J. Wijckerheld Bisdom, thans substituut-griffier
bij gemeld gerechtshof.
KOLONIËN.
Bij beschikking van den minister van koloniën van
den 19en dezer is R. Tannenbaum gesteld ter beschikking
van den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië, om
te worden geplaatst als onderopziener lc klasse over de
ijzergieterij bij den artillerie-constructiewinkel te Soe-
rabaija.
De gouverneur-generaal van Nederlandsch- Indië heeft
de volgende beschikkingen genomen.
(Javasche courant van den lcn November.)
civiel departement. Ontslagen: uit 'slands
dienst, de gewezen commies-visitateur bij de controle
en recherche te Batavia J. C. Pheffer kor n.
Benoemd: tot president van den raad van justitie
te Batavia, de raadsheer in het hooggerechtshof van
Nederlandsch-Indië mr. J. H. Waller Dieraont; tot3en
substituut-griffier bij den raad van justitie te Batavia,
de rechterlijke ambtenaar voor den dienst'in Nederlandsch-
Indië mr. j. F. Phitzinger; tot 2en commies bij het depar
tement van binnenlandsch bestuur, de ambtenaar op
wachtgeld J. W. D. Alix, laatstelijk 2° commies ter
algemeene secretarie; tot opzichter 2° klasse bij den
waterstaat en 'slands burgerlijke openbare werken, de
opzichter 3» klasse F. W. Witte.
departement van oorlog. Ver ie en d.een twee
jarig verlof naar Nederland, wegens ziekte, aan den
dirigeerend officier van gezondheid 2e klasse L. J. de
Rooek en aan den kapitein der infanterie J. Visser.
Ontslagen: op verzoek, eervol, uit Zr. Mr. militairen
dienst, wegens volbrachten diensttijd, met behoud van
recht op pensioen, de majoor der infanterie N. Volkerts.
Bevorderd: bij bet wapen der infanterietot kapi
tein de le luitenants J. M. van der Groen en W. Mun-
der; tot lenluitenant, de 2C luitenants P. van Rijk, G. van
Bijleveld, H. L. T. Ligtenberg, J. Surber en H. B.
van Dam.
departement van marine. Benoemd: bij de
gouvernements-marine tot gezaghebber 3C klasse, de
gezaghebber van het bebakeningsvaartuig voor dereede
van Batavia G. Broer van Dij ktot gezaghebber 3e klasse,
de ambtenaar op wachtgeld J. A. de Jong; tot gezag
hebber 2° klasse, de gezaghebbers 3° klasse B. A. Smits
en W. J. Penard; tot ltn machinist, de ambtenaar op
wachtgeld G. H. van Dongentot 2en machinist, de
machinist 2e klasse bij de koninklijke Nederlandsche
marine J. E. Vis; tot machine-opsteller bij de fabriek
voor de marine en het stoomwezen te Soerabaija W. J.
van Dorp, J. J. C. van den Abeelcn, M. F. van Schaik
en C. M. Haccou, door den minister van koloniën ge
steld ter beschikking van den gouverneur-generaal, om
als zoodanig te worden bencerad en onlangs uit Neder
land aangekomentot 3cn stuurman bij de gouvernements
marine, A. de Ruyter en J. Stuur.
(Javasche courant van den 5cn November.)
civiel departement. Verleend: een tweejarig
verlof naar Nederland, wegens ziekte, aan den hoofd
commies bij het departement van financiën R. J.Scipio;
een onbepaald verlof naar Nederland, buiten bezwaar
van 78 lands kas, aan den klerk op het bureau van den
resident van Kediri C. F. A. Werner.
Ontslagen: eervol, uit 'slands dienst, met behoud
van recht op pensioen, de ambtenaar op wachtgeld
A. F. L. Leidelmeijer; op verzoek, eervol, uit 's lands
dienst, met behoud van recht op pensioen, het lid dei-
wees- en boedelkamer te Samarang C. de Chauvigny
de Blot; op verzoek, eervol, uit 's lands dien3t, wegens
ziekte, met behoud van recht op pensioende gewezen
klerk op het adsistent-residentiebureau te Malang (Pasoe-
roean) J. C. Robijn.
Benoemd: tot lid in den raad van justitie te Sama
rang, de gewezen buitengewoon auditeur-militair in de
tweede militaire afdeeling op Java mr. C. P. K. Winckel;
bij den raad van justitie te Batavia, totlen deurwaarder,
de 2e deurwaarder W. F. Cassa; tot 2en deurwaarder,
de 3e deurwaarder F, Loriaux; tot 3en deurwaarder,
de klerk op het kantoor van den adsistent-resident
voor de politie der stad en voorsteden van Batavia
GSchmidgall.
departement van oorlog. Geplaatst: genees
kundigen dienst, bij het groot militair hospitaal te
Soerabaija, de officier van gezondheid 2» klasse B. van
Delden, onlangs uit Nederland aangekomen en bestemd
voor den dienst hier te lande; bij het garnizoen te Onrust,
de officier van gezondheid 2C klas3e A. K. W. Arntze-
niusonlangs van verlof uit Nederland teruggekeerd.
Overgeplaatst: departement van oorlog, hij de
2e afdeeling, de kapitein C. C. Prager en de 1» luite
nant P. P. H. van Ham, beiden van het 12e bataljon
nfanterie, zullende zij als zoodanig bij hun wapen wor
den gevoerd a la suiteinfanterie, bij het 15e bataljon,
de kapitein F. W. P. G. van Werkhoven, van het
7e bataljon; bij het 16» bataljonde kapitein C. J. M.
de Wilde, van de garnizoens-compagnie der Lampong-
sche districten.
(Javasche courant van den 8»n November.)
civiel departement. Ontslagen: op verzoek,
eervol, uit 'slands dienst, met behoud van recht op
pensioen, de ambtenaar op wachtgeld H. F. van Beek.
Benoemd: tot telegrafist 2» klasse, de telegrafist
3e klasse H. Olland.
Machtiging verleend: tot uitreiking aan den
gewezen officier van gezondheid 2» klasse bij den mili
tairen geneeskundigen dienst H. J. E. Peelen van eene
acte van toelating tot uitoefening der genees-, heel- en
verloskundige praktijk in de afdeeling Sidho-ardjo.
departement van marine. On ts 1 agenop ver
zoek, eervol, uit 'slands dienst, met behoud van recht
op pensioende loods bij het loodswezen in straat Bali
H. L. Schultz.
GEMENGDE BERICHTEN,
De Dordrechtsche courant deelt omtrent den toestand
van den op 6 dezer door een pontonnier gewonden agent
van politie Oosterhout meer gunstige berichten mede.
Jl. Zondag heeft de chirurgijn J. W. van Steenbergen
schotel, met hulp of in tegenwoordigheid van andere ge-
