MIDDELBURGSCHE
COURANT.
F 193.
Donderdag
1872.
15 Augustus.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2n Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
13e prijs per 3/m. franco is f' 3 50.
Middelburg 14 Augustus.
De dagbladen van Amsterdam vermelden zooals
wij in het vorig nommer reeds hebben medegedeeld
dat de leden der aldaar gevestigde afdeeling van de
Internationale met eenig vei toon nanr het huis van den'
burgemeester der hoofdstad getogen zijn om hem een
bezwaarschrift te overhandigen betrekkelijk de duurte
der woningen en de levensmiddelen. Toen zij den bur
gemeester, die niet in de stad was, niet thuis vonden,
hadden zij den oudste der voorzichtigheidshalve voor
het huis geplaatste politie-agenten te spreken gevraagd,
en aan dezen het bezwaarschrift overhandigd.
Het is jammer dat men die menschen niet heter inge
licht heeft. Men had hun behooren te beduiden dat de
afwezige tf&rgemeester niet vervangen wordt door een
politie-agent, zelfs niet door den alieroudsten politie
agent van de grootste stad van Nederland. De voor het
huis van den burgemeester geposteerde agenten had
den dit behooren te weten, en moesten de klagers met
hun geschrift verweren hebben naar dtn wethouder,
die den burgemeester vervangt.
Wie deze ook op dit o ogenblik zij want we
weten dal het gehalte der Amsterdamsche wethouders
nog al uiteenloopt, deze had aan de klagers een
ander antwoord gegeven clan de oudst aanwezige poli
tie-agent geven kon, en dat, naar wij ons voorstellen,
zal neergekomen zijn op een: „ik zal er voor zorgen,
je kunt er sikuur van wezen", of iets dergelijks.
De wettige plaatsvervanger van den burgemeester
had dan met een enkel woord kunnen opmerken dat
noch de buigeinecster noch het college van burgemees
ter en wethouders van Arasterdam, noch de Amster
damsche gemeenteraad iets kunnen doen om de wonin
gen voor de arbeidende klasse goedkoopsr te maken of
om den uitvoer van levensmiddelen te verbieden, maar
dat de klagers, althans om het eerste doel te bereiken,
zich moesten verstaan met de kapitalisten. Kortom
de wethouder had aan de honderd verzamelde In
ternationalisten een paar wenken kunnen geven welke
wellicht in vruchtb? ren grond waren gevallen, en die
lieden gebracht tot hetgeen zij maar al te weinig doen:
tot dóórdenken. Tegen eene matige.inspanning van het
gezond verstand zijn de anti-sociale theorieën der zoo
genoemde socialisten geen oogenblik bestand; maar het
in ontvangst nemen van hun bezwaarschrift door een,
naar hunne meening, officieel persoon kan allicht aan
leiding geven tot de beweringdat de zaak der ver
laging van prijzen thans bij de bevoegde macht aanhan
gig is, en dat men deze in zekeren zin sommeert
daarin verandering te brengen.
Men moet altoos rekenen dat men met zeer weinig
verlichte lieden te doen heeftvooral wanneer men met
de Internationalisten in aanraking komt.
Bij circulaire van den 6ca dezer, opgenomen in het
Provinciaal blad van Zeeland n° 66, vestigen gedeputeerde
staten dezer provincie de aandacht der burgemeesters
er op dat, zoo door dezen een onderzoek wordt opge
dragen aan een veearts, krachtens art. 16 der wet van
den 20en Juli 1870, Staatsblad n° 131, dit onderzoek
plaats heeft ter uitvoering der wet in het algemeen be
lang. Alzoo komen de reis- en verblijfkosten, die de
veeartsen, ten gevolge van dit onderzoek in rekening
kunnen brengen, ten laste van bet rijk en niet van de
provincie.
Nogtans zijn door gedeputeerde staten declaratiën
ontvangen van provinciale veeartsen, waarin reis-
eu verblijfkosten voorkomen wegen3 het onderzoe
ken van vee, dat_lijden.de -was aan mond- en klauw
zeer, en alzoo wegens een onderzoek dat is ingesteld
krachtens art. 16 der genoemde wet.
Dit geeft gedeputeerde staten aanleiding om ter voorko
ming van misverstand den burgemeesters te vei zoeken
den veearts, aan uien een onderzoek door hen mocht
worden opgedragen naar vee, lijdende aan bedoelde ziekte,
te willen inlichten, dat, ter terugvordering der reis- en ver
blijfkosten waarop hij aanspiaak mocht hebbenhij zijne
d°claratiën zal behooren in te dienen aan de regeering en
niet aan bet provinciaal bestuur, daar dit bestuur slechts
dergelijke kosten vergoedt, voor zoo ver zij gemaakt
worden ter uitvoeiing van bet reglement ter voorko
ming van de verspreiding der longziekte onder het
-rundvee, of voor zoo ver zij het gevolg zijn van reizen,
gemaakt cp last van den commissaris des konings of
van het gepeputeei d college.
Gisteren is te Rotterdam de 87e algeraeene vergade
ring der Maatschappij tot nut van 't algemeen geopend.
Er waren 238 departementen door 370 afgevaardigden
vertegenwoordigd.
De voorzitter, de heer Joost van Vollenhovenhield
eene rede, waarin hij een hartelijk welkom aan de
leden toeriep en wees op de eer die Rotterdam geniet
door het houden der vergadering aldaar. Voorts her
innerde bij aan bet doel der Maatschappij, nam dijk
opheffing der minder ontwikkelde klassen uit haren toe
stand en allen eene den menseh waardige verlichting
ea beschaving te doen deelachtig worden. Hij wekte
de afgevaardigden tot den arbeid op, met den wensch
dat persoonlijke meeningen zooveel mogelijk bereid
zouden worden bevondenzich aan het algemeen belang
ten offer te bicngcn.
Door den algemeenea secretaris mr. P. M. G. van Hees
werd vei slag uitgebracht aangaande den staat der Maat
schappij en barer departementen, eu vaa de verrichtin
gen des hoofdbestuurs gedurende het afgeloopen jaar.
Daaruit bleek o. a. dat het aantal departementen be
staat uit 318, dat het ledental met 176 leden is toege
nomen, en dat het gebeele 'aantal, met inbegrip der
eereleden, 15,353 leden bedraagt. De Maatschappij
verheugt zich in voortdurende levenskracht en bloei.
De financiën verkeeren in bloeieuden toestand; onder
de legaten was er een van ruim f 17,000 van wijlen de
heer Wijckerheld Bisdom, te Leeuwarden. In het verslag
wordt tevens hulde gebracht aan de welwillendheid,
waarmede de heer Joost Van Vollenhoven zich bereid
heeft verklaard het voorzitterschap te aanvaarden. In
verschillende bemoeiingen is de Maatschappij niet onge
lukkig geslaagd; gunstig bekende auteurs hebben zich
tot het schrijven van werkjes bereid verklaard, waar
onder ook het werkje tot het doen uitkomen van de
voordeelen des vredes. Het Godsdienstig leesboek zal
spoedig worden verzonden; de Geschiedenis van het
cultuurstelsel ligt in kopij gereed. Voor volksvoor
lezingen eu veredeling van volksvermaak, lecsinrichtin-
gen enz. werd door liet hoofdbestuur aau cenige depar
tementen subsidie verleend. Hje.vel sommigen zich
tegen dit verleenen van s.ibsidiën hebben verklaard,
gelooft het hoofdbestuur dat het subsidie-systeem goed
werkt eu in het kader der Maatschappij past. Het
zevental leerlingen dat in de tooneelspeelkuust op kosten
der Maatschappij wordt opgeleid, geeft birken van
vooruitgang en vordering; zoo heeft ook de onderwij
zeressen-kweekschool te Arnhem zeer goede resultaten
opgeleverd. Aan ruim negentig personen werden blijken
van onderscheiding toegekendwaaronder aan 56 voor
welbeproefde trouw, een getal dat aantoont met hoe
veel ijver deze tak van het volksleven door de depar
tementen wordt gadegeslagen. De contributie der
departementen wordt voor ieder lid van f 1,55 op f2
gebracht. Het verslag werd voor kennisgeving aan
genomen.
Na de pauze werd de vergaderng geleid door pro
fessor van Tienhoven, daar de heer van Yolieuhoven
zich wegens ambtsbezigheden verwijderen moest.
Nadat cenige andere werkzaamheden waren afgedaan,
kwam aan de orde het rapport van de commissie voor
de onderwijzersbezoldigingen, waarbij de volgende voor
stellen aan de goedkeuring der vergadering worden
onderworpen
1°. Dank te betuigen aan allen, die met haar hebben
medegewerkt om het onderzoek iu te stellen en de
zaak onder de algemeene aandacht te brengen.
2° Het hoofdbestuur uit te noodigen een adres te
zenden aan de regeering, om namens de Maatschap
pij tot nut van 't algemeen te verzoeken: op de be
grooting eene som beschikbaar te stellen om op de
voorwaarden, welke door de regeering worden noodig
geacht, te worden uitgekeerd aau gemeenten tot ver
booging van onderwijzersjaarwed den.
Punt 1 der conclusie werd bij acclamatie aangenomen-
Nadat bet 2C punt nader door een lid der commissie
was toegelicht, deelde een der leden van bet hoofdbe
stuur mede, dat bij het hoofdbestuur bezwaren zijn
gerezeu tegen het bepaalde voorstel in dit punt der
conclusie gedaan. Hij deed uitkomen dat de kosten
van het lager onderwijs komen ten laste der gemeenten,
behoudens de uitzondering dat die lasten mochten blij
ken te zwaar te zijn. Het hoofdbestuur meent dus dat
de regeering niet door eeu begrootingspost kan worden
gemachtigdin andere gevallen dan bij gebleken onver
mogen subsidie te verleenen. Men kan toch niet iets
vragen, waarop het antwoord kan worden verwacht:
het kan niet; liever zag het hoofdbestuur dut deze ver
gadering dat bestuur uituoodige aan de gemeenten een
circulaire te zenden, waarin op verhooging der onder-
wijzelsbezoldigingen wordt aangedrongenen afschriften
dier circulaire aan de regeeringscolleges te doen toeko
men. Van dit gevoelen formuleert het hoofdbestuur
een amendement, hetwelk genoegzaam werd ondersteund.
Door het departement Workum is een amendement
ingediend, strekkende om in de conclusie op te nemen
dat aan ieder hoofdonderwijzer een minimum van f 700
en aau ieder hulponderwijzer een minimum van f 400
worde gegarandeerd.
Bij de toelichting van d'.t amendement door den afge
vaardigde uit Workum vielen daverende en herhaalde
toejuichingen ten deel toen de spreker zeide, dat tegen
over de vele millioenen voor den militairen stand wel
een enkel millioen voor den onderwijz:r beschikbaar
mag worden gesteld.
Door bet departe.i.ent 's Hertogenboscli is een amen
dement ingediend, strekkende cm de conclusie zoo te
veranderen dat vóór bet woord gemeenten „onvermo
gende" gevoegd worde, en tevens daarin te doen uit
komen dat alleen leerlingen van 's rijks kweekscholen
tot onderwijzers worden aangenomen.
De afgevaardigde uit Middelburg bestreed de conclu
sie der commissieals in strijd zijnde met de wet; vraagt
men dus aan de regeering, doet gij voor het geheels
rijk wat Friesland voor de provincie doet'? dan zou de
regeering haar onmacht moeten te kennen geven. De wet
toch zegt op éen uitzondering na, dat de gemeenten
zelve in de kosten hebben te voordien. Art. 3 kan vol
gens hem hier niet worden toegepast; te dien opzichte
vereen'gt hij zich met het denkbeeld dat ten grondslag
ligt aan het amendement van het hoofdbestuur. Voorts
zegt hij dat de staat bij het rapport gevoegd, waarin
opgave wordt gedaan van de boegrootheid der onder
wijzerstraktementen, ten minste wat Zeeland betreft,
onjuist is. Er is toch slecht3 een hoofdonderwyzer op
een traktement van minder dan f 400, niet negen,
zooals de commissie zegt; deze toestand dateert reeds
van 1857. Die ëene hoofdonderwijzer bestuurt de bij
school. Nog wijst hij op eeuige onjuistheden iu den
slaat, waaruit volgens hem blijkt dat de onderwijzers
in Zeeland geen ellende lijden.
Door den a'gevaardigde uit Zeist werd een amende
ment ingediend, strekkende om aan de regeering te ver
zoeken, dat zij het initiatief neme om de traktementen
voor onderwijzers vast te stollen, als minimum f 350
vcor hulponderwijzers en 700 voor hoofdonderwijzers.
Dit laatste amendement wordt, na sluiting der dis-
cussiën, het eerst in stemming gebracht ea aangenomen
met 413 tegen 291 stemmen.
Alle andere amendementen zijn daardoor vervallen,
even als punt 2 van het voorstel der commissie, met
wier rapport de vergadering zich voor bet overige ver-
eenigt.
De werkzaamheden werden te 3 uren gesloten, om
heden te worden hervat.
Jl. Zondag zijn de deelnemers aan deu 3ennatïonalen
schietwedstrijd van den Nederlandsehen weerbaarheids-
boud te Apeldoorn voor 'tgemeentehuis ontvangen
door den burgemeesterdie eene toespraak hield, waarna