COURANT.
MIDDELBURGSCHE 1
N°. 11.
Donderdag
NIEUWSTIJDINGEN.
PORTUGAL.
LISSABON den 4 januarijNamens het ministerie van oorlog zijn
wederom de volgende officiële legerberigten onder dagteekening
van den 1 januarijpubliek gemaakt s
„De generaal d'Azevedo schrijft uit zijn hoofdkwartier van Nollaó
!ymj den 29 december, dat de luitenant-kolonel Gaijca, van het ude
regiment kavallerie, eene partij insurgenten tüsschen de brug van Al-
.cafache en de Dom, en de oevers van de Mondego ingehaald heb
bende dezelven met een eskadron kavallerie en de jagers no. 3 heeft
aangevallen en 23 gevangenen behoorende tot de militie-infanterie no.
12, gemaakt heeft. De luitenant-kolonel van de militie van Vizeu,
Jose'Paulo de Carvalho, bevindt zich onder de gevangenen. De insur
genten bczetteden op dien dag C«-*a Pinhace enz. De generaal stond in
gemeenschap met den graaf de Villa-Florwelke van Folbadoza den
29 december, schrijft, dat de bewegingen zijner divisie de plannen der
insurgenten verijdeld hebbenwelke hem tusschen de troepen van den
-marquis de Chaves en die van Magessi wilden plaatsen. De marquis de
Chaves was op de vlugt en in vollen aftogt op Celoniazoo men zegt
door twee Spaansche opper-officieren verzeld wordende. De graaf de
ViUa-Flor was op het puilt van tegen de insurgenten aan te rukken."
FRANKRIJK.
PARRS den 19 januarij... De zitting van de kamer der pairs vanhe-'
den is'zeer belangrijk geweest, zoo ten opzigte van den aard der de
battenals wegens den uitslag der deliberatie over de bekende petitie van
den graaf de Montlosier, waarvan de graaf Portalis rapport heeft uitgebragt.
De kardinaal de la Fare reeds dadelijk ten aanzien van gemelde petitie
de orde van den dag voorgesteld hebbende, is hierin ondersteund door
de burggraven Dambray en de Bonald; terwijl de burggraaf Lainé en dej
barons de Barante en Pasquier ten voordeele der petitie hebben gespro
ken. Op de krachtige uitdrukkingen, door den baron de Barante, ter
beantwoording van den heer de Bonald, gebezigd, heeft de minister
van eeredienst de heer d'Hermopolis, het noodig geoordeeld de Jezui-
ten te verdedigen, en getracht, in eene redevoering van bijna twee
uren, te betoogen, dat de Jezuiten van den tegenwoordigen tijd niet
die heerschzuchtige aanmatigingen en bedoelingen hebbenals die
van vorige dageneene meèning waarin deze minister door den baron
Pasquier met kracht van redenering is bestreden, bewijzende hij dat de
tegenwoordige Jezuiten nog dezelfde leerstellingen beieden en gelijke
voornemens koesterdenals- hunne voorgangers. Het gevoelen van de
zen pair heeft zoodanigen indruk verwektdat men algemeen op de
stemming voor of tegen de orde van den dag aandrong. Dezelve is met
eene meerderheid van 40 stemmen verworpen zoodat het verzoekschrift
van den graaf de Montlosier ingevolge het voorstel der commissienaar
den president van den raad der ministers zal worden gezonden.
Ook de vergadering der gedeputeerden van heden is niet minder be
langrijk geweest. Hier was het zake van een reqtiest van den heer
Franclieu kiezer te Senlisverzoekendedat de kamer de wet op de
vrijheid der drukpers mogte verwerpen voornamelijk de bepalingen af
keurende, welke den drukker en boekverkooperte gelijk met den uit
gever of schrijver verantwoordelijk stellen. De rapporteur uit naam der
commissie voorstellende dat deze petitie naar de commissie belast met
het onderzoek der wet op de drukpers zoude worden verzondenheeft
zich de heer de Castelbajac hiertegen verzet, en de orde van den dag
ingeroepen waarop de heer Royer-Collard het woord verzocht hebben
dehet regt van petitie aan de kamer op zijne gewone krachtige wijze
voor de vuist heeft verdedigd; onder anderen zeide hij: „Wel, mijne
heerenwat zijn wij dan toch? welk land bewonen wij dan, dat de
eerbiedige wenschen der burgers niet tot ons zouden mogen doordrin
gen? Het gebed van den geringsten onder de menschen klimt wel ten
Hemel en vindt gehoor bij het OpperwezenDenkt gij hooger te zijn
dan de Hemel en minder toegankelijk dan God zelf? Zouden wij
welke door de stemming onzer medeburgers uit de volksmenigte zijn
opgezochtwij die zij onderscheidendie zij vereerd hebben zou
den wij tot hen zeggen Gij hebt geen regt om ons uwe wenschen en
begeerten te doen kennengeen regt om door smeekschriften tot ons
te naderen. Neen mijne heerenik zal nimmer geloovendat zooda
nige gevoelens eene kamer zouden kunnen besturen welker volmagten
eenen gansch volksgezinden oorsprong hebben."
Nog hadden zich verscheidene leden ingeschreven om den heer de
Castelbajac te beantwoordendoch het gevoelen der vergadering was
zoo beslissend tegen het voorstel van den heer de Castelbajac, en de
indruk door de taal van den heer Royer-Collard te weeg gebragtzoo
gevestigd-, dat voormelde leden het onnoodig hebben geacht het woord
te voeren.
Het voorstel van den heer de Castelbajac in omvraag gebragt zijndeis
dan ook met eene groote meerderheid verworpenen zal dus voormelde
petitie naar de commissie worden verzondenwaartoe ook is besloten
voor nog een aantal andere requesten, hetzelfde belangrijke onderwerp
der drukpers betreffende.
Van de Spaansche grenzen wordt van den 13 dezer gemeld, dat
het iste regement vrijwilligers van Arragon uit die provincie naar de
grenzen van Portugal is gemarcheerden door de vrijwilligers van Na-
varre staat gevolgd te worden.
Men verzekert, dat Engeland aan Spanje niets minder heeft ge
vraagd dan i°. de betaling van hetgeen hetzelve aan eerstgemeld rijk schul
dig is2°. de erkenning van de leeningen der cortes; 30. het beloop der
verschotten voor de tegenwoordige expeditie; 40. de voldoening der scha
den door de in Spanje gewapende rebellen in Portugal veroorzaakt. In
geval i'an weigering zouden de vijandelijkheden beginnen, en, tot voor-
loopi'ge waarborg, zou Engeland de Balearische eilanden in bezit nemen.
Al de berigten van Griekenland komen (Zegt de Etbilej overeen
in de vermelding van het opbreken van het beleg van Athene door Re-
schid-pncha. Een brief van Livorno verzekert dat de seraskier, bij
'zijnen aftogt, door de opgestane bevolking van Attika, Epirus en Thes-
salie wordt ingesloten.
De laatste berigten uit de Levant bevestigen hoé gerucht, dat men
steeds werkt aan een vergelijk tusschen de Porte en Griekenland.
Br den a5 Januarij.
8*^* I
-5
NEDERLANDEN. *yZ
'sGRAVENMAGE den 21 januarijDe honderd zes-eri-tjertigare -
Koninklijke Nederlandsche Loterij, gearresteerd bij besluit van M.
van den 8 dezer maand,, is, even als de vorige, groot twee millioenen
een honderd vijf-en vijftig duizend guldens, en bestaat insgelijks llit
34,000 loten, 18,500 prijzen en uit 18 premien. De trekking der iste
klasse zal beginnen op maandag den 9 april aanstaande.
Bij de reeds vermelde berigten aangaande de ramp het schip dR
Wassenaar overgekomen, kunnen wij nog deze bijzonderheden voegen S
Van de zee-officieren vermist men tot nog toébehalve den heer
Muntzden buitengewonen luitenant ter zee, T. L. Cratnerdie ge»
zegd wordt, gedurende den togt, zich met veel manmoedigheid en be
leid te hebben gedragen. Waarschijnlijk is hijbij eene poging om aatt
wal te komenverongelukt.
Den kapitein der infanterie Boas zijn, door het vallen van eene mast,
de beenen verbrijzeld.
Nog bij voortduring is men bezig goederen van het gestrande schip
te redden, onder het opzigt van den heer Lantsheeradministrateur def
marine, die voor alsnog op de plaats blijft, om het opzigt over alles tö
houden. De troepen zijn gedeeltelijk te Alkmaar ingekwartierdgedeel
telijk naar Texel gebragten op Zr. Ms. schepen aldaar geëmbarqueerd,
Omtrent het lot van Zr. Ms. schip van oorlog de Waterloo,
zijn onsvan goederhandde navolgende berigten medegedeeld
De burgemeester van Terschelling heeft, op den 19 januarij, aan het
Nieuwe Diep, de eigenhandige tijding aangebragt van den kapitein ter
zee van Daalenkommanderende het met troepen naar de Oost-Indiö
bestemde schip van oorlog de Waterloo, dat hetzelve schip, op
de hoogte van het eiland Borkum, voor deszelfs ankers, doch masce-
looswas liggende.
Kapitein Spiljardvoerende het partikuliere koopvaardij-schip HctiVe,
aan wien de kapitein ter zee van Daalendeze tijding, ter overbren.
ging heeft ter hand gesteld, heeft berigtdat de Waterloo ineen
goeden staat- yan digtheid zou zijn.
In den njcht van den 18 op den 19 dezer, zijn reeds elf loodsschliU
ten van Terschelling, tot het verleenen van de noodige hulp en adsi»
stentie aan het schip de Waterloo, afgezonden, terwijl ook tot dal
einde, dadelijk naar hetzelve, van het Nieuwe Diep, zijn vertrokken
de zich aldaar bevindende stoompakket Curajao, mitsgaders de stoom»
boot Noord-Holland.
Nadere berigten melden, dat de beide stoombooten in het Nieuw®
Diep zijn terug gekomen, zonder het schip de Waterloo te heb
ben kunnen genakenalsmede dat kapitein Muggevoerende een kof.
schip, doch welke dadelijk door het kanaal is vertrokken, zou gezegd
hebben, den 19 dezer des morgens, vijf mijlen van den wal, aan deze
zijde van Terschelling, de Waterloo te hebben gezien, door eeni«
ge vaartuigen gesleept wordende.
MIDDELBURG den 24 januarij. Een onzer -dagbladen behelst het
volgende artikel
In een op het einde des vorigen jaars uitgegeven berigt van eelt
handelshuis te Amsterdamvindt men aanmerkingen omtrent het hag»
chelijk tijdsgewricht, dat de handel beleefd heeft.
De overspanning in den effecten-handel werd, volgens dit berigt,
bevorderd door het plan van den Franschen minister van financien
om de staats-renten van 5 tot 4 ten honderd te verminderen. Om die
plan werden de effecten op alle markten in de hoogte gedreven. Wat
den handel in goederen betreftdie werd in Engeland tot een onnatuur-
lijken staat gebragt. De speelzucht joeg alles in de hoogte, zonder
zich om behoud van vasten grond te bekommeren. Daarbij voegde zich
in Engeland de koorts der maatschappijen, tot allerlei einden zich da
gelijks opwerpende. Het kapitaal, dat zij in 1825 onvattedenbedroeg
niet minder dan vier honderd millioen pond sterling (vijf duizend mil
lioen gulden).
Het vertrouwen waarop al die ondernemingen rustten zonk einde
lijk wegbij gebrek aan den noodigen grond. Het ophouden van be
talen (zegt men in het berigt) van een zeer voornaam Londensch
handelshuis, in het najaar van 1825, gaf het eerste sein der aannade-
rende financiële stormenen toen kort daarop nog zes bankiershuizen
sprongen, werden alle gemoederen met schrik en angt vervuld; men zag
alstoen maar te laat, den afgrond waarin men zich vrijwillig gestort
had; van dag tot dag ververmenigvuldigden zich nu de faillissementen
van allerlei aard en in alle standen der maatschappij; terwijl, met het
vertouwentevens niet slechts de schijnbare maar ook de wezenlijk»
overvloed van geld verdween. Alle prijzen van fondsenactiën en
goederen daalden aanmerkelijk; dit veroorzaakte nieuwe, ontzettende
verliezen en het gevolg daarvan nieuwe tallooze bankbreuken. Ook ve
le der landbanken moesten hunne betalingen schorsenwaardoor alles in
de uiterste verwarring geraakte.
Zoo schoon de uitzigten waren, waarmede het jaar 1825 zich had
ingesteld zoo droevig en donker was deszelfs einde. Nog was" de hoop
op januarij 1826 gevestigd, alzoo men zich vleide, dat het in omloop
komen van aanzienlijke kapitalen door rente-betalingen als anderzins
meerder ruimte van geld en daardoor herstel van vertrouwen zoude ver
schaffen. Ook waren de eerste dagen van dit jaar vrij rustig, en er was
waarlijk schijnals of de crisis geweken was.
IJdel was als nog die schijn. De bankbreuken in Engelandverre van
op te houdenvingen op nieuw nog verschrikkelijker aandan in de
laatste maand van het afgeloopen jaar. Nog meer verergerde het in fe-
bruarijja zonder einde waren nu de verwarringen schier overal. Wa
ren de verliezen in het najaar van 1825 van het uiterste belang, nog
verschrikkelijker werden dezelve in februarij en maart 1826, ook ten
gevolge der algemeene huiverigheid welke de onzekere toestand der
Russische troonsopvolging over geheel Europa verspreid had. Inzon
derheid hadden de goederen te lijden door het plotseling verdwijnen
van het gereede geld en het ophouden van het vertrouwen. Vele artike
len daalden 20, 30 ja 40 pCt. Op wezenlijke waarde of hoegrootheid
van verlies werd niet meer gelet, men verkocht slechts waar en hoe meg
kon, om zich zoo mogelijk staande te honden. Ook het vertrouwen van
den wissel hield op, zelfs de bank te Amsterdam weigerde beleeningctl
aan te nemen en beperkte hare discontos met schroomvalligheid,
