EXTRAORDINAIRE
MIDDELBURGSCHE COURANT,
/j
No. oi; ;-
VRIJDAG DEN zi VAN HOOIMAAND.
Jillijjjl
lét
ei
et
«'S
/lIDDET.HURGden i-.^;; [lonH'.aand. Reeds esrijister wa-
'i linvvij bijna vooftie^ïons ee'-iiExtmóiüinaire Coiirilntwlttt
"j:evcn w-i.'geiis de voorloopig.» tijdingen van cit bevociiten Over-
•>vi!itrng door Kei.itr Napoleonwelke tijdingen ii: onze Ordinaire
('ous-snc v?,n he-M'n vermeld ftiian; docli wij beilnten liefst liet
O^.'cü'eti ru:!!t:t!;j in te wachten thnns ziel dfc gewii^tin; Buüethi
h^r üchven wi= ha:istc.i ons iietxelve ten rpoedigda publiek ts
maiion. Zie hi-T hetKeivo:
o, 5 ie U L L E T I rj.
JFnikci-iil'irï', dcH r^/i Hooiniaand iSon.
De werk-pn van den Generaal Graaf Berlr/rnd m van liet Corps
o'cr het-vvefc iiij het bevel voerthadden, federt de eerlle dagen
d'izer maand den Donnii geheel beteugeld. Zijne I'.Iajeileit be-
floot terftoi'.d ?.i;ne Armee in bet Eiland Lobaii te vereenigcn op
(f.i Oüütenrijkfebo Armoe aafttetrek!;en, en dezelve een a!;',enieencn
tlag te lïveren. Dit was nie: om dat de pofitie der Franfclie Ar-
i.v:e riet zeer fehoon te Weenen was: want, meester zijnde van
<ien gp.ntfchen rcgter-oever vr.n den Donau Oostenrijk en een
ptoüt gedeelte van Hongarijcn in handen hebbende, was dezelve
in den grootften overvloed en indien het al eens moeijelijk ware
he: Wcener Volk van voorraad te verzorgenwas het de fchuld
van de fiegte orgr.nifatie van het Bellunr, en van eemg; hinder-
nisfen, die van dag tot dsg afnamen, en van de moeilijkheid, die
er uit diergelijke ouiftandighedcn voorfproten, en wel in een Land
waar de Grsanhnndc! een nitfitiitenc voorregt van het Gouvernement is.
Maar dus van den Vijard afgorchciden te blijven door een Ka
naal van drie vier honderd tóffesah de middelen tot den over-
togt gemaakt en verzekert warenhad geloof doen geven aan de
goriigten, die de Vijand in zoo groot een menigte verzonnen en
verfpreid heeft. 7.00 we! in r.ijn eigen Land, als in naburige'„an-,
tien, en r.ien zonde de gehenrtenisfen van Esillng in twijfel heb
bon kunne!: trekken; eindelijk zoude men daar uit b^ebben gaan ver-
<v)derfte(lend.it er cene gelijkheid beftonj, tusfchen twco zoo
verfchillenda Legers, waarvan het een opgcwekt^^en in zekeren zin
viM-fierlct was door voorfpocd en vc^menigvnl,-'igdc overwinningen en
het ander ontmoedigd door de inerkwsardiglle tegenfpoeden.
Alle deborigten, die men van hoc Oestenrijk'che Leger had,
waren, dat het aanmerkelijk was, zijnde gerecrnteerd door talrij
ke Referven door de iigtingen in IVIornvien en Ilongarijendoor
f.lle de Landweren van de ProvinciënDat het de Kavallerij van..
Farirden had voorzien uit alle de Departementen en het Voerwezen
van de Artillerij driedubbeld vermee'-derd had door het dofn van
ontelbare ligcir,<;cn van Wagens en Paardenin MoravienCohe-
mcn en Hongarijen. Do Oosterrijkfchc Generaals hadden p:n nieu
we kansfen in hnn voordeel te hebben, Vekhverken doen aanleg-
j-en, waar van de regrer-vlcugol leunre tegen Gros-Aspern, Es-
fiing en EnzcrsdoriF, benevens de tnsfchenruimten, gedekt waren
door gepalüfideorde Redouten met meer dan honderd en vi'ftig
zware kanonnen voorziengetrokken uit de Vestingen van Bohe-
in.n en Moravien.
Men begreep v.'zt hoe de Keizer met zijne ondervinding vanden
Corlog wilde aantastten zulke welverdedigde werken gedekt door
eene A-mee, welke men tweemaal honderd duizend Mannen fterk
fchattezoo wel van Linietroepen als Mil'tie en Landweeren
voorzien van cen-_' Aitillerij uit a<;: i ..lesrcn honderd Veldftukken
btftaaiKle. Met Icheen veel eenvoudiger te z-jn nieuwe Brug
gen over den Donau te ilaan ecr.ige mijicn lager en dus het door
den Vijand voorbereide flagveld nutteloos te maken, doch in h:t
laitfle geval zng men niet hoe het mogelijk warede zwarigheden
die eers reeds bijna docdüjk aan de Armoe waren geweest, te ver
wilderen en in twee of drie dagen de nieuwe Bruggen te^en de
werktnigen van aen Vijand re verzekeren.
\an den anderen kant was de Keizer rustig en nten zag werken
f'p werken m het Eiland Lobau aanieogen; terwijl men np hetzeü-
de pu?t verfcheiden Bruggen op Paalwerk maakte en Palen infloeg
Doso tocf^and van de Eranfch^ Armee, tusfchen tv/ee groote
zv.-sridieden geplaatst, was den Vijand niet ontfnapt. Hij begreep
cat 2',in Leger, te talrijk en niet handelbaar genoeg, zich aaneen
yeicpren val hlootCleidj, met aanvallender wijz(i,te handelen,- maar
t:rzelver tijd geieofde hij, dat het onmogelijk was van hem uit
deze famenge'Wde pofitie, welke Bohemen IMoravien en een ge
deelte van Hongarijen dekre te verdriiven. Hot is Waar dat de
ze pofitie Weenen niet dekte, en de^ Franfdie.i meester van die
Hoofdllad waren, fchoon dit bezit eenigermatebetwist werd, (mi
d't ds Oosrenriikcrs zicii als meesters van een der boorden van
den Donau handhavende, d.-ardoor het aankomen der meest nood
wendige Levensmidiie'en voor zulk eene groote Stad beletten. Zoo-
f nnig waren de gronden van hoop en vreesen het onderwerp
der geintrekkenin beide de Leger'^.
Toen den 1 van Mooimasrd de Keizer des morgens ten vier u-
ren zvn floofdkwartier op het l-:iland Lobau vestigde, het welk
''■;^-^^/'."0'" Inifenienrs het Eiland Nipoleon was geraamd, was
een ,;iein Eiland waaraan den naam van den Hertog van Monre-
be.lo was grgevenen dr.t En-ersdorf befchootmet tien mo'tie-
Tn f" j^^S"'"" ponder< bezet. Een ander Eiland Spanje
gena.imd, was m^t zes twaalf ponders en vier mortieren voorzien,
tvtT! "r''"'^''*" Eilanden eene Batterij even als die van ken ,"om zich naar her Hoofdltw
ivion.cDei'o wa-, aangelegd welke mede Enzersdorf befchoot. Deze
..wee-en-zestigvuurmonden hadden dezelfde be.lemrning, en moes-
''-" l" ^''-^ t'^t^' tij<'3 de St:d Enzersdorf plat (chieteu den Vijand
V uu jagen en :k- v'rl^-n vrr-iïh-;. -.. Op de regtersm<fe moes
ten vier mortieren tien kanonnen van twaalf en twaalf kanonnen
van ztes pord op het Eiland Alexander geplaatstde v-lakte fchoon
honden en het leggen der Bruggen befchermen.
Uen tv/eeden begaf zich een Aide-de-Camp van isn Hertog vait
Rivoü, met vijfhonderd Voltigeurs, naar het Eiland van den i^Io-
!en, en nam het in, waarna men hetzelve wapende en door een
kleine Brug met het vaste Land verëenigde: voorwaards maakt»
men eene kleine punt, welke menden naam van Redoute Petit q?.?.
Des avonds fohenen de Redouten van Eslling naijverig te wor
den en denkende dat dit de eerfte Batterij wasdie men tegen
hen wilde doen werken, befchoten zij dezelve hevig, hetwelkju'sr.
het oogmerk was dat men gehad had met zich van dat Eiland mees
ter te makenwant men wilde des Vijands raagt hier heen trek-
kenten einde zijn asndsgt van het wsre- /nel der operatien afte^
wenden.
OVERTOGT van den ARM van den DONAU,
uit het EiL\ND LOBAL^
Den 4, des avonds ten tien uren, deed de Generaal O.v.ww/op
ósvt grooten arm van den Donau vijftien honderd Voltigeurs in-
fchepenonder bevel van den Generaal Conroiix. De Kolonel Basta
geleide hen mee tien Kaïr'.nneerbootenen ze'tte hen voorbij deit
kleinen arm vui het Eiland ',obnn in Atr\ Donau aan Land. De
Batterijen dej Vijands waren, woldra vernieti d, en hij werd uit da
Bosfchen tot bij het Dor? Mnhllciuen ver'aagd.
Des avonds ten elf uren ontvingen de liatterijcndie tegen En
zersdorf gerigt waren, bevelvan met fchieten te beginnen. De
hauwitfers verbrandden Ak kleine ongelukkige Stad, en in mindesr
dan een half uur zwegen de vijandelijke Batterijen.
De Batai;ions-ChefZ)«^/«, Directeur d'erBruggen-Equipagien,
en de Ingenieur der Marine haddenover den arm van het Eiland
Alexander, een brug gemaakt van tagtig coifes uit een fluk en vijf
groote ponten.
De Kolonel S.iinte-CroixAide-de-Camp Van dei Hertog van
Rivoü, wierp zich met vijf-en-twintig honderd man in ichuiten en
land'e aan den linker-oever.
De Bruguit één ftukde eerüe van die foorc welke tot op
dezen dag gebouwd ir-, was in minder dan vijf minuten geilagen,
en de Infanterie trok met verhaaste marsch over dezelve.
De Kapitein Bazelle floeg een Schipbrug in anderhalfuur.
De Kapitein Payerimofe Üoeg een Brug van Vlotten, binnen den
t'Ljd van twee uren.
Dus had, ten twee uren na middernagtde Armee vier Bruggen,
en was gedeboncheerdda linkervleugel vijftienhonderd toifes be
neden Enzersdorf, befchermd wordende door de Batterijen en de
regtervleugel op Vicau. Het Corps van den Hertog van Rivolt
maakte de linkervleugel uit, dat van den Graaf O/w/Vm/ het centrum
en dat van den Hertog van Auerfladt de regtervleugel. De Corp-
fen van den Prins van Ponte-Corvovan den Onder koning en van
den Hertog van Ragufade Garde en de Kurasfiersformeerden
de tweede linie en de referve. Eene diepe duisteimseen gewel
dig Onweder en do Stortregensma.?kten dezen nagt zoo vreeslijk-,
als zij de FranfcUe Armee gunftig was en voor dezelve roemrijlc
zyn moest,
Den 5, bij het aanbreken van den dag, herkende een ieder wa:
het voornemen van Am Keizer geweest was, die zich toen, mee
zijne Armee in fiagorde op het uiterfte van de linlterviet'.gel des
Vijands bevond, de verfchanfingen omgetrokken, en dus die*wer
ken nutteloos gemaakt hebbende, en alzoo den Nijand gedwongen
':it zijne pofitien te komen, om hem flag releveren op den grond,
dien hij uitkoos. Dit groote plan was befloten en zo.nder den Do
nau and Ai overtetrekken, zonder eenigebefcherming te hebben vait
de 'A-erken ^iz men opgerigt hadnoodzaakte men den Vijand om
drievierde mijls van zijne redouten verwijderdte vegten. Van
toen af voorzag men de grootlle en gelukkigfte gevolgen.
Des morgensten 8 urenhadden de Batterijen die Enzers
dorf befchoten zulk een uitdag gehad, dat de Vijand zich be
paald had om deze Stad doo vier Bataillons te laten bezetten. Do
Hertog van Rivoli deed tegen denzelven zijnen eerden Aide-de-
Camp Saliite-Croisc aanrukken, y/elke geen groote tegenfland one
moettende, zich er meester van maakte en alles wat er zich be
vond gevangen nam.
De Graaf 0:idmvt omfingelde het Kasteel Sachfengang, door
den Vijand verilerktdwong de negen hosftrd man, die het ver-.
ded!gden,zch o vertegeven, en nam twaalf ftukken kanon.
Toen deed de Keizer de gantfche Armee, in de uitgeilrekte
vlakte van Enzersdorf, fcharen.
BATTAILLE v^.n EN2ERSD0RF.
Ondertusfehen bekwn-.n de Vijand, in zijne ontwerpen te leur
gefteld zijnde, langzamerhand van zijne omfteltenisen tragtteee-
r.ige voordeelen te behalen, op dat nieuw flagveld. Ten dien ein
de zond hij verfcheiüiri Colommen Lifanterie, een groot getal Ar-
tillerieen alle zijne Kavalleriszoo wel die van Linie als de Ge-
in^urgeerde af, om de regeer-vleujpl van den Vijand omtctrekken.
Dierhalven kwam hij het Dorp Rutzendorf bezetten. De Keizer
gelastte den Generaal Oudiivt di: Dorp te doen wegnemen langs
deregterzijdevan het welk hij den Hertog van AuerMdt deed trek-
".'■tier van Prins Karcl te rigteh
altijd van de refter- naar de !;n:,-er-vleugel marchcr-ende.
Van des middags tot des a vondsten negen uren mancenvreerde
\r^<t\\ in die groote vlakte, men bezette alle de Dorpen, en naar
raare men o'^ de hoogte der verfchinst* Campen van don Vijard