Woensdag 5 Augustus 1914
Antirevolutionair
Orgaam.
voor de SKuidliollaiitlsclie en ÜSeeiiwsclie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
De Oorlog.
W. BOEKHOVEN,
BINNENLAND.
Reclames - Nïededeeflngen
iten is een noodzakelijkheid.
Het moet een genoegen zijn.
Jaargang A". 1995.
7
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
SOMMELSDIJK.
Telefoon lotere®»», So. f.
Advertentiën 10 Cent per regel en */s maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */B maal.
Dienstaanvragen an Dienstaanbiedingen 50 pent per plaatsing.
Alle stukken voor He ftedactie bestemd, Advertenties* ess verdere AiimlsBisftrtttse ürmise© é©e. se zenden aan den Ultirever.
©roots letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden in gewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
9
Is de lijkverbranding uit gezondheids
oogpunt
Wat is met 't oog op de gezondheid der
omgeving beter: begraven of verbranden?
Ds. Wisse behandelt in zijn brochure die
vraag ook. Hij zegt dit o. m.:
Voorstanders van lijkverbranding verde
digen deze praktijk niet zelden op grond
van gezondheidsmaatregelen. Verbranden
zou uit gezondheidsoogpunt meer aan te
bevelen zijn, dan begraven; de kerkhoven
toch zouden een bron van verontreiniging
wezen van lucht, bodem en water. Maar
men vergete niet, dat tegen lijkverbran
ding uit. hygiënisch oogpunt ook meermalen
bezwaren zijn ingebracht. In 1879 werden
in Engeland pogingen aangewend tot op
richting van een lijkoven. De regeering gaf
echter geen toestemming. En wie toonde
toen o.a. ziju instemming met deze weige
ring? Het Medisch tijdschrift The Lancet.
Dit voegde het scherpe woord erbij, dat
de invoering van lijkverbranding slechts
waarde heeft als een geschikt middel om
de sporen van misdaad uit te wissehenen
aan de wet te onttrekken.
Dat kerkhoven somtijds bezwaar voor
de gezondheid kunnen opleveren is moge
lijk b.v. als het kerkhof midden in 't dorp
of de stad ligt, rondom de kerk, gelijk
vroeger veelal 't geval was. Maar als het
kerkhof ver genoeg buiten de kom der ge
meente ligt is dat bezwaar vrijwel opge
heven. 't Is althans nooit streng bewezen,
dat kerkhoven op zich zelf een oorzaak
van ziekte en epidemien of groote sterfte
zouden zijn. Doodgravers zelfs bereiken niet
zelden een hoogen leeftijd. Bronwater uit
de onmiddellijke nabijheid van een kerkhof,
bleek bij onderzoek niets onzuivers te be
vatten.
Dr. Baginsky, arts en propagandist van
lijkverbranding schreef: „ik kom er openlijk
„voor uit, dat 't bewijs, dat kerkhoven
„oorzaak van meer ziekte en dood in hun
„omtrek zouden zijn, nog niet geleverd is;
„het is mij niet gelukt, ook maar één geval
„te ontdekken, dat afdoende ter zake die-
„nen kan; ik mag niet verzwijgen, dat 't
„onderzoek naar 't bronwater dicht bij de
„kerkhoven van Berlijn, dat in 1865 plaats
„had, een in 't oog loopend gunstig resul
taat heeft opgeleverd."
D^. Westerman Holstijn deelde mee, dat
in een Betuwsch dorp, waar sedert eeuwen
rondom de kerk begraven werd, een opzet
telijk onderzoek werd ingesteld naar den
gezondheidstoestand der bewoners in ver
band met deze begraafplaats. En watbleek?
Dat de gezondheidstoestand der onmiddel
lijk omwonenden gedurende jaren niets te
wenschen overlieten van 't veelvuldiger
voorkomen van besmettelijke ziekten geen
sprake was.
Kerkhof en 't water.
Behalve de getuigenissen van dr. Baginsky,
dat het bronwater bij de Berlijnsche kerk
hoven goed was, is er ook een van dr,
Fischer uit Hannover, die op regeerings-
verzoek het bronwater van het Andreas-
kerkhof onderzocht. Zijn resultaat was, dat
dit water minder onreine stoffen bevatte
dan de meeste waterbronnen van de stad.
Zelfs is er aan de verbranding een na-
deeligen bant, volgens prof. Hartingpro
fessor in de Natuurkunde. De lijkverbran
ding ontneemt aan de natuur een groote
hoeveelheid ammoniak. De snelle verbran
ding door vuur vernietigt verbindingen, die
bij verderving in 't graf blijven bestaan en
die verbindingen van gassen en vloeistoffen
spelen in den algemeenen kringloop des
levens een nuttige rol; die verbindingen
van gassen door verderving in 't graf ont
staan bouwen uit den dood 't leven op
aarde, op. Maar door verbranding gaan die
saamwerkende gasprocessen voor een groot
deel te loor. Prof. Harting beweerde, dat
men met de verbranding van elk lijk dief
stal pleegt aan de nakomelingschap, Waar
om? Omdat bij volledige verbrand ng alle
ammoniak totaal ontleed wordt en geheel
verloren gaat. En 't is juist de ammoniak,
die als stikstof het voor alle organisch
leven volstrekt onmisbare gas inhoudt. De
planten putten de stikstof uit den bodem,
uit de luchten dieren met menschen ont
vangen weer stikstof van de planten. Wie
dua begraaft, geeft aan de aarde stikstof
terug. Wie verbrandt steelt van de aarde,
steelt van de aarde de ammoniak, die voor
alle leven noodzakelijk is. En als alle men
schen hun dooden gaan verbranden, ge
schiedt er een aanslag op 't leven van de
overblijvenden, die daardoor uit de lucht
en den bodem minder stikstof kunnen in
ademen. En stikstof is voor mensch en
dier een levensvoorwaarde. Daarbij komt
nog iets nl. als de ascli van de millioenen
verbranden werd bewaard, zou de aarde
minder kalk gaan bevatten en ook daar
door schade lijden.
Strijdruchtige tijden.
We beleven strijurucntige tijden. Tijden
van onrust en wrevel. Nationaal en Inter
nationaal. Buiten ons hooren we van oor
logen en geruchten van oorlogen, ja, note-
bene: van een „gewapenden" vrede; een
woord, dat heel den toestand karakteriseert
en schandmerkt. Europa leeft in een
tijdvak van vrede? Wat blieft u? Ja, van
vrede, maar gewapend van top iot teen.
Millioenen sehats verslindend! De belas
tingen drukkendDe economische zegeningen
verminderend, want een gulden kan men
niet uitgeven èn voor Oorlog èn voor zijn
socialen vooruitgang tegelijk. Europa's »ge-
wapendec vrede is een carrikatuur, een
bespotting van do hooggeroemde bescha
ving, waarin de Westersche cultuur heet
te deelen. Internationaal is er een strijd
zuchtige tijd en keerscht er van Ruslands
Oeral tot Spanjes Pyreneën een drukkende
atmosfeer van onvrede, oorlogsgevaar, stie-
kume konkeling in de Hoven derKoniDgen
hatende jaloerschheid en elkaar bespionee-
rende tweedracht.
En Nationaal? Strijd op politiek gebied.
Op kerkelijk gebied. Op wetenschappelijk
gebied. Op sociaal-economisch gebied. - En
deze laatste doet thans in ons Land het
drukst van zich spreken. Hij is de gewel
digste en de meest ontzettende en de meest
gevaarlijkste, omdat de grondslagen van
de huidige maatschappij in geding zijn en
daarmee de openbaringen van dendiepsten
haat, dien twee partijen tegenover elkaar
kunnen openbaren, 't Is een machtstrijd;
een geldstrijd; een strijd om gelijkmaking
van wat eerder zoo ongelijk wasde strijd
van de armoe tegen den rijkdom; van het
lagere in de maatschappij om naar boven
te komen en oude rechten en voorrechten
te ontrukken, te ontpersen, te ontwringen
aan wie ze eertijds bezat en ze met woest
geweld wil behouden. Die sociale strijd is
een reuzenworsteling van een jong geslacht
tegenover 't verdwijnende.
Hij is nationaal en internationaal, 't Is
Arbeid tegen Kapitaal. Macht tegen Macht.
List tegen List. Organisatie tegen Organi
satie.
Tegen vasthouding en prijsopdrijving van
waren. De wet tot aanvulling van de Ont
eigeningswet ter voorkoming van vasthouding
en prijsopdrijving van waren is na aanneming
door de beide Kamers der Staten-Generaal,
door H.M. de Koningin bekrachtigd en in het
Staatsblad geplaatst en in werking getreden.
NEDERLANDSCHE OFFICIEREN.
Uit Durazzo is d.d. 1 dezer aan het Hdbl.
geseind, dat de Nederlandsche officieren ver
trekken, nu hier te lande de mobilisatie is
bevolen.
Kapitein Fabius is over München in ons
land uit Albanië teruggekeerd. Gisteren was
hij te Amsterdam.
Onveilige wateren. De regeering brengt in
de Stct. (no. 179) ter kennis van belangheb
benden, dat in aansluiting aan de met het
oog op den critieken toestand reeds geno
men maatregelen tot handhaving der onzij
digheid, de Noordelijke zeegaten en hetzee
gat van Goeree door mijnen onveilig zijn
gemaakt, terwijl mijnenleggers gereed liggen
om op eerste bevel de overige zeegaten af
te sluiten.
Bankbiljetten. Officieel wordt ons het vol
gende medegedeeld
De Nederlandsche regeering, vernomen
hebbende, dat op verschillende plaatsen in
het land eenig wantrouwen tegen de deug
delijkheid van de biljetten door de Neder
landsche Bank uitgegeven, is ontstaan, en
dat vermoedelijk door een misverstand aan
eenige postkantoren biljetten niet in betaling
zouden zijn aangenomen, brengt ter open
bare kennis, dat haar na onderzoek is geble
ken, dat de soliditeit de biljetten der Neder
landsche Bank boven eiken twijfel is verhe
ven, en dat de regeering aan al hare bureaux
en kantoren de bankbiljetten, tot de volle
waarde in betaling aanneemt.
De regeering heeft onmlddelijk maatrege
len genomen, om aan het hierboven bedoelde
misverstand aan enkele postkantoren een einde
te maken. N. R. Ct.
Wij zijn gemachtigd mede te deelen,
dat de vergoedingen, die ingevolge de artt.
84 der Militiewet en löbis van de Landweer-
wet worden uitbetaald aan de gezinnen waar
van de kostwinners zich onder de wapenen
bevinden evengoed worden uitbetaald gedu
rende de mobilisatie, zooals in die artikelen
staat vermeld.
De requesten voor het bekomen van een
dergelijke vergoeding moeten tijdens de strijd
macht gemobiliseerd is niet worden gericht
tot den minister van oorlog, doch gericht tot
en ingediend bij den burgemeester van de
woonplaats van het gezin N. R. Ct.
Wetsontwerp voorkoming prijsopdrijving.
Ingediend is heden een wetsontwerp tot aan
vulling der onteigeningswet tot voorkoming
van vasthouding en prijsopdrijving van waren.
Naar men verneemt, bevat de lijst van ar
tikelen met maximum-prijzen, die aan de
Burgemeesters is toegezonden, de prijsbepa
ling van suiker op 55 ct., brood op 18 tot
22 ct. zout op 9 ct. het kiloboterolie op 69
cent de flesch en rijst op 25 cent het kilo.
Ook komen op die lijst verschillende andere
levensbehoeften tegen ongeveer de gewone
prijzen voor.
Inlijving van ingeschrevenen voor de lich
ting der militie van 1915. Een wetsontwerp
is ingediend waarin het volgende wordt be
paald
Art. 1. Met afwijking van de bepalingen
der Militiewet geldt ten aanzien van de in
lijving der ingeschrevenen voor de lichting
der militie van 1915 het bepaalde in de vol
gende artikelen
De LOTING, bedoeld in art. 62 der Mili
tiewet, WORDT NIET GEHOUDEN.
Art. 3. Alle ingeschrevenen zijn bestemd
om bij de militie te worden ingelijft uitge
zonderd zij le. die voor'den dienst bij de
militie ongeschikt zijn bevonden; 2e. die bij
onherroepelijk geworden uitspraak voor goed
of tijdelijk van den dienst zijn vrijgesteld;
3e. die bij onherroepelijk geworden uitspraak
hetzij voor goed, hetzij voorloopig van den
dienst zijn uitgesloten.
Art. 4. De tijd van inlijving en alles wat
verder op de inlijving betrekking heeft of
daarmee verband houdt, wordt door ons of
door de ons aan te wijzen autoriteit gere
geld met afwijking voor zooveel noodigvan
de geldende wettelijke voorschriften.
Art. 5. Deze wet treedt in werking op den
dag van hare plaatsing in het Staatsblad.
Een beroep op onze Koningin.
Het Internationale Verbond voor Vrouwen
kiesrecht te Londen heeft gisteren, volgens
de N. R. C., de volgende boodschap aan
H. M. de Koningin der Nederlanden gezonden:
Het Internationaal Verbond voor Vrou
wenkiesrecht, vertegenwoordigende de
vrouwen uit zes-en-twintig landen, doet
een beroep op Uwe -Majesteit, als de
vorstin in wier land liet middelpunt dei-
vredesbeweging ligt, 0111 stappen te ne
men ten einde de mogendheden, die zich
aan den rand van een vreeselijken oor
log bevinden, in staat te stellen hun ge
schillen op vreedzame wijze bij te leg
gen. Als hoedster van het geslacht, welks
gezinnen moeten lijden, welks kinderen
ons ontrukt zullen worden, doen wij een
beroep op Uwe Majesteit om ons uw
hulp te schenken ter afwending van de
zen vreeselijken oorlog. Zal het Uwe
Majestejt behagen een afvaardiging uit
het Internationale Verbond voor Vrou
wenkiesrecht te ontvangen om u onze
zaak voor te leggen!
Tegen morgenavond heeft het Verbond een
samenkomst belegd in de Kingsway Hall.
Mevr. Henry Fawcett zal haar leiden. Onder
de aangekondigde sprekers zijn er uit Neder
land, Rusland, Duitschland, Oostenrijk en
Frankrijk.
Konden we in ons vorig nummer pas mel
den van het uitbreken van den oorlog tus-
schen Oostenrijk en Servië, helaas thans
moeten we de groote Éuropeesche oorlog
aankondigen, een oorlog van vijf groote
mogendheden.
Oostenrijk en Duitschland eenerzijds en
Rusland, Frankrijk en Servië anderzijds, waar
nog bij komt dat Duitschland België's grond
gebied heeft geschonden en ook deze staat
dus op 't nauwst er bij is betrokken, aange
zien het zijn neutraliteit moet handhaven.
Terwijl we dit schrijven liggen 2 vloten
in de Noordzee te kruisen (de Engelsche en
de Duitsche) en wie weet hoe kort het duurt
en ook wij zullen onze erve moeten verde
digen tegen een indringer.
Dat God deze geesel nog afwende!
Evenwel, indien 't zoo moet zijn, zal ieder
Nederlander weten wat hij te doen heeft.
Er gaat een oordeel Gods over de volken,
wier diplomatieke wijsheid dus tot dwaasheid
is geworden, zegt de Standaard en 't is waar.
Nog een paar maanden geleden was het een
roemen in de eendrachtige samenwerking van
alle Mogendheden om den vrede te hand
haven, en nu is de groote oorlog uitgebroken
en staat bijna héél Europa in vlam!
Ontzetting en verschrikking, nü reeds,
waarheen we den blik ook wenden. Eu nie
mand vermag nog te zeggen, of kan zelfs
van verre gissen, wat gevolgen voor het lot
van ons werelddeel de nu uitgebroken cata
strophe hebben zal.
't Zou zelfs nog zoo onmogelijk niet zijn
dat Flakkee mede een brandpunt wordt.
Laten we echter het hoofd koel houden
en nuchter zijn.
We laten thans verschillende berichten
volgen, die onze lezers een blik doen wer
pen op den toestand.
Duitschland en Rusland.
Nadat Duitschland bericht van de alge-
meene mobilisatie van Rusland ontvangen
had, heeft dezen zijn gezant te St. Petersburg
opgedragen de Russische regeering uit te
noodigen de mobilisatie tegen hen en zijn
Oostenrijkschen bondgenoot te staken en
dienaangaande binnen twaalf uur een bondige
verklaring af te leggen.
Deze opdracht is volgens een bericht van
den gezant graaf Pourtalès in den nacht van
31 Juli op 1 Augustus tegen middernacht
uitgevoerd. Indien het antwoord van de Rus
sische regeering onvoldoende mocht zijn, had
de Duitsche gezant verder opdracht, om te
verklaren, dat wij ons zeiven beschouwden
als met Rusland in oorlogstoestand verkee-
rende.
Van den gezant is hier geen bericht ont
vangen over het antwoord van de Russische
regeering op onze vraag, voor welk antwoord
een termijn was gesteld en evenmin bericht
over uitvoering van de tweede opdracht, of
schoon wij geconstateerd hebben, dat |het
telegrafische verkeer met Rusland nog func
tioneert.
Daarentegen zijn in dezen nacht voor vier
uur 's ochtends bij den grooten generalen
staf de volgende berichten ontvangen:
lo. Vannacht hebben Russische patrouilles
een aanval gedaan op de spoorbrug over de
Warthe bij Nichenried aan de lijn jarotschin
Wreschen (provincie Posen); de aanval werd
afgeslagen. Aan Duitschen kant was het ver
lies twee licht gewonden. De verliezen van
de Russen zijn niet bekend. Een poging die
de Russen tegen het station Miloslaw (even
eens aan bovengenoemde spoorlijn) onder
nomen hadden, is verhinderd;
2o. de stations-chef van johannisburg (re-
geeringsdistrict Gumbinnen) en het bosch-
beheer te Bialla (kreits Johannisburg) melden
dat vannacht (van 1 op 2 Augustus) een
sterke Russische kolonne met artillerie bij
Schwidden ten Z.O. van Bialla (kreits Jo
hannisburg) overgetrokken is en dat twee
eskadrons kozakken in de richting van Jo
hannisburg rukken.
Het telefonisch verkeer tusschen Lyck en
Bialla is verbroken.
Dienvolgens heeft Rusland het gebied van
het Duitsche rijk aangevallen en den oorlog
geopend.
De Russen zijn daarop de Duitsche
grens overgetrokken.
In Eydtkühnen (het Duitsche grensstation
aan de lijn Berlijn—Warschau—St. Peters
burg) is een Russische patrouille binnenge
reden.
Het postkantoor te Bilderweitschen is vol
gens een betrouwbaar bericht vernield.
De vijand is, naar op grond van verschil
lende berichten boven twijfel verheven is, op
vele plaatsen de grens overgetrokken.
Russische patrouilles hebben een nachte
lijken aanval op de spoorbrug over de Warthe
bij Eichenried gedaan. De aanval werd met
verlies van twee gewonden aan Duitschen
kant afgeslagen. Verder verneemt de staf dat
een sterke Russische colonne met artillerie
de Duitsche grens bij Schwidden ten Z. O.
van Bialla is overgetrokken, dat twee esca-
drons Kozakken in de richting van'Johannis-
burg (bij Gumbinnen, prov, Oost-Pruisen),
rukken en dat het telefoonverkeer tusschen
Lyck en Bialla verbroken is.
De Duitschers hebben Luxemburg bezet.
Zondagnacht kwam aan het station van de
stad Luxemburg een trein met Duitsche sol
daten aan, die zich meester maakten van het
station en van de bruggen, die de lijn Trier
Trois Vierges beheerschen, om het geregelde
verkeer van Duitsche militaire treinen door
het groothertogdom te verzekeren. Zij bega
ven zich daarna naar de kazerne te Luxem
burg.
De majoor, die chef is van het detache
ment vrijwilligers, teekende verzet aan tegen
de schending van de onzijdigheid. De Duit
schers gingen toen heen. De officieren bega
ven zich naar het regeeringsgebouw en lie
ten de ambtenaren van het hof roepen, die
met de Duitschers spraken. Dezen zeiden dat
de spoorweg (de Wilhelm-Luxenburgspoor-
weg wordt door het Duitsche rijk beheerd)
aan hen behoorde en dat zij het recht had
den, om hier te doen wat zij wilden.
Zij wilden zich niet terugtrekken, en heb
ben Luxemburg tot bescherming van den
Duitschen spoorweg die zich daar bevindt,
door afdeelingen van het 8ste legercorps la
ten bezetten.
Een troepenmacht van 100,000 Duitschers
trekt door Luxemburg en hoopt zich op langs
de Fransche grens.
Het Staatsministerie heeft door bemidde
ling van den Duitschen gezant te Luxemburg
een telegram ontvangen van den Duitschen
rijkskanselier, behelzende, dat de militaire
maatregelen, door Duitschland in Luxemburg
genomen, geen daad van vijandschap uit
maken tegen het groothertogdom, maar uit
sluitend beoogen, den dienst op de spoor
wegen in Luxemburg, die tot het Duitsche
net behooren, te beschermen tegen mogelijke
aanslagen van de Fransche troepen.
Luxemburg zal volledig worden schadeloos
gesteld door te lijden verliezen.
Het telegram was onderteekend door den
regeeringsraad Schack.
Frankrijk en Duitschland.
Naar luid van aanwijzingen, van verschil
lende zijden verkregen, heeft Viviani in zijn
tweede gesprek met von Schoen Zaterdag
middag gezegd
U mobiliseert! Toen von Schoen zweeg
liet Viviani er op volgen: Die houding van
u heeft ons de onze voorgeschreven. Wij zijn
verplicht geweest gelijksoortige voorzorgen
te nemen. Onze vredelievende gezindheid
blijft intusschen dezelfde. Wij willen den
vrede. Het beste bewijs is, dat de Kamers
niet zijn bijeengeroepen, hetgeen wij, krach
tens de Grondwet, verplicht zouden zijn te
20 cent per Regel.
Voor vele menschen is het, helaas een pij
niging. Wij bedoelen de ongelukkigen die
een bedorven maag hebben, en die, telken
male dat zij voedsel gebruiken, de ergste pij
nen ondervinden om het te verteren.
De Pink Pillen zijn gemaakt om paal en
perk te stellen aan het lijden van die men
schen. Als een lijder aan slechte spijsverte
ring de Pink Pillen neemt, sluit hij vrede
met zijn maag en wordt het eten een genoe
gen voor hem. Gelooft niet dat gij ongenees
lijk zijt omdat uw maag u doet lijden en gij
er nutteloos middelen tegen hebt ingenomen.
De Pink Pillen hebben menschen genezen
die jaren lang aan de maag geleden hebben
en zonder succes daarvoor behandeld zijn.
Houdt ook wel in het oog dat de Pink Pil
len, in gevallen van maagziekte, een duur
zame genezing geven. De verbetering die gij
spoedig ondervindt, is geen oogenbedrog
de ongemakken komen niet terug, zoodra gij
met het gebruik er van opgehouden zijt. Dank
zij de Pink Pillen, is uw maag hersteld en
werkt op nieuw als alle andere organen. De
Pink Pillen brengen een algemeene herstel
ling van het organisme te weeg en hergeven
de kracht aan alle verzwakte organen. Dit
verklaart het innige gevoel van welzijn door
allen ondervonden, die de behandeling met
de Pink Pink Pillen volgen.
Zij zijn onovertroffen tegen de bloedarmoe
de, de bleekzucht, de neurasthenie, de alge
meene zwakte, de maagpijnen, de rheumatiek,
de zenuwzwakte.
Verkrijgbaar k f 1,75 per doos, en f 9 per
zes doozen, aan het Generaal Depót der
Pink Pillen: Dacostakade 15, Amsterdam.
Voor Goedereede en Overflakkee de Fa. DIJ-
KEMA DOORNBOS te Sommelsdijk, en
in alle goede apotheken en drogisterijen.