Zaterdag 4 April 1914,
Antirevolutionair
291,te Jaargang N\ 1960.
Orgaan
voor de Zuidliollandsclie en Zeeuwselie Eilanden.
EB BLEI.
18.
IN HOC SIGNO VINCES
OP OEN UITKIJK.
Reclames - iededeeïimjen
Nachtmei1
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maasden fr, p. p. 50 Cast.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
W. BOEKHOVEN.
Telelooi latere©**». Wo. t.
Advertentiës 10 cent per rogol en reaal, Beelames 80 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Blenstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die sij beslaan
Advertenties! worden ingewaoht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
AIS© stokken vimsf de MedaetÊ©
besteiaad, Adverteisfiëo ©ai verdere Administratie franco toe te Eenden Mi den Uitgever
Hotel Restaurant
„HET GOUDEN HERT".
Botterdam.
8. C. F. T. i LEE-Moonen.
te -
r
ÜITGHBVBB 2
SOMMELSD1JK.
De fusie der drie Liberale fracties is door
mr. Borgesius, voor wat de Lib. Unie aan
gaat, afgewimpeld.
Een fusie (dit ter toelichting) is een sa
mensmelting van partijen, die dan in plaats
van elk een eigen program, voortaan, na
die fusie, één algemeen program tot grond
slag bezitten. Op 't oogenblik zijn er drie
•programséén van de Unieliberalenéén
van den Bond van Vrij Liberalen, en één
van den Vrijzinnig-democratischen bond.
Deze drie programs zijn de beginselen van
elk der drie afzonderlijk b.v. over Kiesrecht,
Onderwijs, Oorlog en Marine, Sociale wet
geving, Rechtswezen, Koloniën, Pinantiën
enz.
Deze drie fracties kunnen nu drie wegen
inslaan: of ieder op eigen risico ten strijde
en ten propaganda trekken öf ieder met
eigen zelfstandige propaganda nochtans in
verkiezingsdagen elkaar steunen, al con-
centreerend al hun kracht tegen een Rechts
Kabinet; öf ze kunnen één Bond worden,
één groote Liberale partij, in 't laatste ge
val is er fusie en verandert ook de naam
der partijen.
De drie fracties hebben den tweeden weg
gekozen bij Kamerverkiezingen; en den
eersten weg, volgens de aanhoudende in
de wielenrijderij, bij de Raadsverkiezingen.
Bij deze laatste zitten de drie fracties el
kaar steeds in 't haar.
A Zoo dus is bij Links de toestand aldus
~Er zijn drie groepen; buiten de verkiezing
propageert ieder haar eigen program; in
de verkiezing werken ze allo drie met een
algemeen stembusprogram, dat doelt en
mikt op de gezamenlijke omverwerping van
een Rechts Kabinet; na de verkiezing be
kijkt iedere groep de wetsontwerpen van
liet bevriende Kabinet weer uit eigen stand
en oogpunt en stemt soms de Unieliberaal
tegen den Vrijz. Democraat, of deze twee
weer tegen de Oud-Liberalen, tenzij er in
de Kamer watersnood is; dan komen ze
weer alle drie den hachelijken Minister met
een sleeptouw redden of ze maken een
brug, waarop 't veege lichaam nog een
poos kan blijven hangen.
Al lang hangt die fusiekwestie in de lucht.
Maar geen der drie fracties durft 't aan.
In de Algem. vergad. van den Vrijz. Dem.
Bond Nov. '13 zei de Bondsvoorzitter, de
heer Herman Snijders:
In meer dan een af deeling van den
Bond en in meer dan een der partijor
ganen is de vrees uitgesproken, dat de
voortzetting der samenwerking tot een
fusie der drie partijen zal leiden. Maar
zij die dat meenen, zien spoken. Nie
mand heeft dat verdedigd. Hoogstens zijn
eenige voorspelen van toekomstmuziek,
schuchter, in verband met de fusieidee,
ten gehoore gebracht. Te spreken van
stelselmatig aansturen op fusie, zooals
men in een der afdeelingen heeft gedaan,
lijkt dan ook nogal overdreven.
In het Centraal-Comilé der drie par
tijen heeft niemand een fusieplan verde
digd: het is van alle zijden zelfs onmo
gelijk genoemd.
Ook het hoofdbestuur van dezen bond,
nl. de Vrijz. Dem. Bond. acht 't vormen
van een groote vrijzinnige partij onge-
wenscht en onmogelijk.
De Vrijz, Dem. wenscht haar zelfstan
digheid onverzwakt te handhaven.
Wij zijn en blijven van oordeel, dat
't vrijzinnig beginsel alleen dan nog
vruchtbare en heilzame toepassing kan
vinden, als 't van democratisch inzicht
innig gehuwd is.
De Bond moet dus voorloopig van fusie
niets hebben. Ze achtte die ongewenscht
en onmogelijk: hij wenschte zelfstandig
heid en onverzwakt. En op welken eenigen
grond wil hij de fusie niet? Omdat dan de
Liberale partij klappen zou krijgen, die raak
waren. En vanwaar die klappen? Omdat
door een fusie de Bond van Vrijliberalen
zou ingesmolten zijn in de ééne, algemeens
partij; een Bond, die nog nooit eenigen
waarborg voor democratisch inzicht ge
schonken heeft.
Fusie met den Vrij-Liberalen Bond is
achteruitzetting van den wijzer des tijds;
is inhalen 't Conservatisme, terwijl juist
alleen de Democratie nog voor de Liberalen
winst kan leveren.
Ter wille van dit Democratisch beginsel
wil de Bond van geen fusie weten.
Naderhand heeft die gedachte van fusie
de hoofden der Liberalen toch nog bezig
gehouden en 't is pas eenige weken ge
leden, dat in Drente de wensch werd uit
gesproken om er toch maar toe over te gaan.
Maar èn van Vrij-Lib. zijde èn van Unie-
Liberalen kant is 't Drentsche voorstel
gewezen van de hand. De tijd was er niet
voor rijp. De fracties zaten elkaar veel te
veel in de wielen tot op dezen dag. 'tWas
en bleef een mogelijk afgrissen van zetels
bij Raadsverkiezingen. Er was verdeeldheid
in de gelederen, die voor fusie geen mooie
beloften had. En de programs waren nog
te verscheiden.
Daarom: wel concentratie, maar geen
fusie.
De S. D. A. P. en haar succes?
Wat heeft nu toch eigenlijk na de be
faamde Herstemmingsfanfares, die de S. D.
A. P. zoo liet schitteren, deze partij met
al haar lawaaierigheid van af dien tijd
uitgevoerd.
Ze had 18 zetels en verloor er drie; een
te Hoogezand, een te Rotterdam en één te
Amsterdam, nog al in district III, nog al
de zetel van Mr. Troelstra, waar men op
Rood zou stemmen, al was 't een lantaarn
paal.
Ze weigerde de drie portefeuilles of Mi
nisterszetels.
Ze liet onhandig genoeg, voorbijgaan de
gunstige gelegenheid om 't door haar zoo
vertroetelde Algemeene Kiesrecht, uit de de
kens te halen, waarin 't nu al zoo onge
veer een 20 jaar lag te broeien en 't door
haar invloed in 't Kabinet, nu eens flink in
de buitenlucht te zetten, bestand tegen weer
en wind.
Ze liet onhandig genoeg voorbij gaan de
gunstige gelegenheid om de uitsluiting der
bedeelden tegen te gaan.
En Algemeen Kiesrecht èn Staatspensi
oen, die twee hoofdpunten van haar pro
gram, waar ze al jaar en dag over loopt
te klagen, dat ze niets opschietendie twee
hoofpunten, waarmee ze de Concentratie bij
de Herstemming aan den pols voelde in de
bekende briefjes; die twee hoofdpunten,
waarmee ze nog dagelijks te koop loopt
tot vervelens toe, juist omdat zewelblaft,
maar niet bijten kan tegenover Cort v. d.
Linden en Treub; die twee hoofd
punten heeft ze geen stap nader gebracht
tot hun verwezelijking. Wat er van A. R.
terecht komt en wat er dan nog van Staats
pensioen wordt geleverd .'tis niets
van haar't is alles van Cort en van Treub.
Zij kon toezien. En nog eens toezien. Maar
een hand uitsteken, neen!
En wat aangaat de belasting plannen van
Bertling. Ze zwijgt als een mof. Over de
20 opcenten op de Bedrijfsbelasting: je
hoort ze niet. Over de Bierbelasting: je
hoort ze niet. Over de Tabaksbelasting: je
hoort ze niet. En toch: anti-democratisch
zijn deze ontwerpen. Maar de S. D. A. P.
heeft niet kunnen beletten, dat Bertling
zoo optreedt en ze heeft ingediend. Ze moet
zwijgen.
Wat is er nu van al die fanfares en die
hoogoplaaiende drukte in Juni van S. D.
A. P. terecht gekomen? Dit: dat geen en
kele arbeider dankie hoeft te zeggen aan
die partij. Dat in elke Soc. vergadering nog
sprekers op moeten treden om de porte
feuille weigering goed te praten. Dat er
zetels verloren gingen. Dat Oorlog en Ma
rine ministers geen stap voor Troelstra en
Hugenholz op zij gaan. En dat ze wel als
partij haar roode tong laat zien, maar de
tanden afgestompt zijn.
Dat 't A. R. nog verder van huis is dan
verleden jaar. Dat de salarissen noch van
de postambtenaren, noch van de onderwij
zers der Op. School, ook maar één cent
zijn verhoogd. Dat de Gouv. Generaal Iden-
Gedempte Boerensteller 63A, 63B
Direct nabij de Hoofdsteeg,
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1,25, f 1.50 en f 1.75
Tel. No. 10595. Aanbevelend,
door leder aanbevolen adres.
CD
Het
burg nog in Batavia zit en Douwes Dekker
met zijn twee kornuiten zoete broodjes bak
ken na al don ophef, dien ze vroeger
maakten.
Heel de actie der S. D. A. P. na Juni
1913 is een doodgeboren kind.
Dat is door Liberalen gezegd, toen ze
nog vóór de Verplichte Verzekering wareD,
Aan de Liberale Unie is een Rapport uit
gebracht in 1899 door de heeren Fokker,
Kruseman, Molengraaff en Teilegen. Wat
zeggen deze heeren:
In 't stelsel van verplichte verzekering
worden dus allereerst de belanghebbenden
zelf opgeroepen, om d9 middelen bijeen te
brengen, welke de nadeelige gevolgen van
invaliditeit en ouden dag kunnen ver
zachten.
Hierin onderscheidt zich de verplichte
verzekering van het zuivere verzorgings
stelsel door den Staat, waarbij de be
langhebbenden niet tot het rechtstreeks
storten van bijdragen worden verplicht,
maar de kosten der pensioneering uit
de belastingopbrengst worden voldaan
en dus door de geheele gemeenschap wor-
dën gedragen. Aan dit stelsel heeft men
den naam van Staatspensioneering ge
geven.
In Nederland wordt het voornamelijk
door de vertegenwoordigers der S. D. A, P,
aanbevolen.
De theoretische grondslag, waarop
voor hen de leer der Staatspensioneering
steunt, is de overweging, dat in de tegen
woordige maatschappij den loontrekken-
den' ten b.ate van het kapitaal minder
arbeidsloon wordt uitgekeerd, dan 't be
drag, waarop ze recht hebben, 't loon
hierdoor onvoldoende moet worden ge
acht voor de verzorging van het geheele
arbeidersbestaan en dit tekort door de
gemeenschap moet worden bijgepast als
herstel van het den arbeiders wegens
deze loonderving gepleegde onrecht.
Deze redeneering staat in nauw ver
band met de waarde theorie van Karei
Marx.
De rapporteerende Unieleden beschouwden
dus 't Staatspensioen, zooals 't door de
S. D. A. P. werd gepropageerd, als een uit
vloeisel van Marx beginselen.
En nu kan 't huidige Liberalisme een
andere reden opgeven voor hun Staats
pensioen, een zoogenaamd «recht*, dat in
de lucht hangt; maar 't Staatspensioen is
en blijft een Staatsverzorging, dat alleen
op Socialisten bodem haar wortelen inslaan
kon. In 't Socialistische stelsel met zijn
Staatsalvermogen èn zijn zoo verreikende
Staatsbemoeiing ten dienste van de ge
meenschap en vooral van de werkmans
klasse, behoort de Staatspensioneering en
dies ook Treubs ontwerp thuis.
Wie de Alvermogende Staat, de kapita
listische Staat met zijn zoogenaamde uit-
buiterij aanhangt, kan en moet ook van
dien Staat teruggave eischen van de ver
loren menschelijke krachten; in den vorm
van Staatszorg op hoogen leeftijd.
In ondergrond.
Telkens duiken weer zulke artikeltjes op,
waarin men vraagtMaar waar is toch uw
Christelijk politiek beginsel Gij Rechtschen,
zijt 't oneens over dat beginsel. Het Re-
gresrecht is voor den eenen Rechtsche een
Christelijk; voor den anderen een niet
Christelijk beginsel.
Algemeen Kiesrecht is voor den een
Christelijk; voor den ander niet. De ziek
tewet is voor den een Christelijk, voor den
ander niet. Wat is eigenlijk Christelijk?
Zulke vragers zouden we willen ant
woorden, of er dan geen Christelijke poli
tiek mogelijk is, al gaan enkele dier Chris
tenen elkanders argumenten als waardeloos
voorbij. Is er dan niet een liberale politiek,
een vrijzinnig democratische politiek, een
vrij liberale politiek, een sociaaldemocrati
sche politiek, waarin dezelfde belijders 't
niet eens zijn?
Er is te Zwolle een Socialistisch Congres
geweest om de portefeuilles. Allen waren
Sociaaldemocraten; allen aanhangers van
een zelfde grondbeginsel; en toch stond 't
op die vergadering half om half, engeveer.
De Liberalen in Drente spraken over fusie,
maar mr. Borgesius antwoordde: wel con
centratie, maar geen fusie.
En toch is mr. Borgesius liberaalis mr
Drucker liberaal en is Tydeman liberaal;
alle drie Links. Maar niet op alle pqlitieke
vraagstukken geeft hun Rede eën zelfde ant
woord. En daarom noemt de een zich Unie-
Liberaal; de ander Oud-Liberaal en de derde
Vrijzinnig-Democraat. Nochtans allen in
wortel één,
En zoo is 't ook met de Christelijke po
litiek. Wenschelijk ware één opbouw op 't
zelfde fundament. Maar dat is niet zoo. De
een wil op 't fundament een huis met een
trapgevel, - zoo iets uit de Middeleeuwen;
een ander wil een modern huis met ramen
in gekleurd glas en loodeen derde wil er
een van beton. Maar op 't zelfde funda
ment nl. dat aan Gods Woord worde vast
gehouden en dat Woord beslisse door de
Rede, die God aan elk Christen gegeven
heeft. Het Woord blijve de gids en over
dat Woord ga dan zoo noodig de discus
sie.
De Liberale politiek wil van dit Woord
niets weten.
Wat is dus Christelijke politiek? Een
Staatkunde, die zich neerlegt bij Gods
Woordzich laat overtuigen door dat Woord
naar elks individueel of persoonlijk inzicht
arbeidt naar dat Woord. En daartegenover
de Rationalistische politiek of die der Rede.
En in beide gevallen blijft het waar: Uit
den strijd der meeningen wordt de waarheid
geboren.
't Is wel een kwarteeuw geleden, denk
ik zoo, dat de «uitgaande wereld*, die den
schouwburg bezocht, zich daar verkneuke
len kon aan 'n blijspel, «fijne beschuiten*
geheeten.
Men raadt den inhoud.
De «fijnen*, de «kwezels*, de »kat-in-
donkor-knijpers* werden in dat stuk op een
bespottelijke wijze voorgesteld, dapper door
gestreken en aan de lachlust van het be
schaafde, ontwikkelde en door den invloed
der kunst van dag tot dag meer veredelde
schouwburg-publiek prijs gegeven.
Och, zoo is 't altijd gegaan.
De kunst, zooals de wereld zich daarvan
meester maakt, als ze pikant zijn wil,
tapt schuine moppen en smaalt op de fij
nen. Dan heeft ze succes. En aan 't souper,
na de voorstelling, als de champagne stroomt,
worden de moppen nog wat aangedikt en
krijgt het portret van de fijnen nog een
flinke streep verf erbij.
't Laatste deed «vader Vondelal in de
17e en zoo deden het Wolf en Deeken in
de 18e eeuw, hoewel de waarheid gebiedt
te erkennen, dat zij heilig waren bij wat de
«kunst* in de 19e eeuw heeft aangedurfd
en in de 20e voortgaat te doen.
Nu is er onderscheid.
Daar zijn kunstenaars, die in den diop-
sten haard van hun hart gloeien van haat
en vijandschap tegen de ware religie en de
belijders met mond en pen en teekenstift
bezwadderen, waar ze maar kunnen.
Doch er zijn ook anderen.
Die het doen uit onwetendheid.
Onder hen reken ik b.v. den bekenden,
geestigen teekenaar Braakensiek.
Waarom moest nu toch de predikant in
zijn jongste >Groene*-plaat, weer iemand
zijn van zulk een onmogelijke type, met
z'n lange, sluike haren, z'n ietwat fanatiek,
zelfvoldaan gelaat, zoo heelemaal een man,
niét van onzen tijd, niet van déze eeuw,
'n antiquiteit, 'n pendant van den «Nurks*,
dien dezelfde Braakensiek teekende voor
het Hildebrandt-comité?
Waarom moest dat nu?
Of er dan nergens in ons vaderland zul
ke predikanten rondloopen?
Of ook niet vaak de predikant iets «iek-
en-weet-niet-wat's« over zich heeft, waar
door men hem van den koekebakker in
bonijs of den gepensioneerden en verdef-
tigden zeekapitein op 't eerste gezicht on
derscheiden kan?
Ja, op beide vragen: ja.
Dat is zoo met allqrlei menschen.
Onderwijzers b.v. kent men aan hun gang,
aan hun oogopslag, aan hun gansehe wijze
van doen. Zelfs in den trein hoorden we
meermalen van een wild-vreemden mede
reiziger raden: U bent zeker schoolmeester
Wat de aangeduide dan als een compliment
op móést vatten, wilde hij de eer van zijn
ambt ophouden, maar wat hem thuis wel
eens voor den spiegel deed staan met de
vraag in het hart, wat het dan toch was,
dat hem teekende.
Zoo is 't vaak ook met dominees.
Ook zonder witte das raadt men den
pastor dikwijls, al wandelt hij ook incog
nito door onze straten hoewel ik er
bijvoegen moet, dat sommigen het met 'n
lichten deukhoed, kleurige das, modieuse
schoenen en 'n licht vest een heel eind
brengen, om een mensch te zijn van gelijke
beweging als wij allen en ze zijn er
mij tenminste geen haar minder om, als ze
maar weten te spreken naar het hart van
Jeruzalem.
Edoch ik koos weer 'n dwaalpad.
Braakensiek heeft niet het recht, als hij
den Hervormden dominee teekent, die zich
gereedmaakt voor de reis naar de a.s.
«Groote vergadering* in Den Haag, het type
zóó toe te takelen. Als type is het onwaar.
En het blijft onwaar, al heeft hij, gelijk
uit alles blijkt, den strijdhaftigen predikant
willen teekenen, die ter vergadering wenscht
op te komen voor de «waarheid*.
Ook Braakensiek moet waar blijven.
Er is op 't oogenblik wel geen strijdlus
tiger predikant in 't vaderland, wat tenmin
ste die vergadering betreft, dan zijn stad
genoot dr. P. J, Kromsigt,
Die heeft verzamelen geblazen.
Alle man op 't appèl geroepen.
Op den trommele geslagen van dirre-dom-
dijne, met de taaiheid en de overtuiging
van den~oud-vaderlansche geus, waarvoor
we allen eerbied hebben.
Welnu, -vergelijk de figuur van dr.
Kromsigt nu eens met den taaien Achter
hoeker, dien Braakensiek teekende! Geen
zweem van gelijkenis. Braakensiek schetst,
als hij 't over de «fijnen* heeft, de verou
derde, verleugende traditie, maar hij heeft
20 cent per Regel.
-otfS
De nachtmerrie is meestal
een moeilijke spijsvertering
ning der gevoeligheid in <4$fmatej®k
nachtmerrie zijn dus in het r -
gesteld de lijders aan spijsyp, j.
lieden wier maag van st)V-vo-
achtigen, de neurasthenie ,j p''. '1'
Er is geen direct mid^hjfl
merrie, dat is begrijgeh it-
van die zoo lastige kw."J(v T'Vks&fi
r»
door de oorzaak er vf'j
ÜL T'
%kb-
wil zeggen W'eenTJH7 N
neurasthenie. w.
aan door de t - V'-Ü_
zorgd hebben i r - **•••*-
van hebt}1; 1
De
en vg
t>4 pncu -4-.,,aas
ko' G R 4, VerSt un/T 'ere at "|j
7304 .ge'
B r*verst V,
m Q X
I '™iu
paatffi||~ t
zt'ffi Kieril- - X «m*-1
Pi." Da,1 *\lk% A
jAeiifc-.
^aweegs 1
rige ongeh
•Ti
Ttn-
t;tf-
iljl
•iie
r
iSjMf
"j
.cl
