Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
H
FEUILLETON.
In den Levensstrijd.
No. 947.
Zaterdag 7 September 1912.
10e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnea Ter Neuzen ƒ1,—. Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00ÏJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentlën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIE^} TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
V De klacht van een hooggeleerde.
De studie aan de Techn. Hoogeschool te Delft.
In De Ingenieur schrijft prof. C. L.
van der Bilt een artikel, waaruit blijkt, dat
de hoogleeraar met zekeren angst den leer-
lingenaanwas op dé Hoogeschool gadeslaat.
Helaas komen er ook steeds meer voor die
studie ongeschikte jongelui.
In mijn studententijd, schrijft hij, kwamen
in Delft zoo goed als uitsluitend jongelui aan,
die voor de wis- en natuurkunde-vakken op
liet eind-examen der H. B. S. £uim voldoende
cijfers hadden verworven.
En nog steeds mogen m. i. alleen dezulken
er aan denken zich te Delft te laten inschrijven,
wil men niet later de wrange vruchten plukken.
In de laatste jaren echter, het werd mij
dezen winter nog door een bekend directeur
van één der grootste Hoogere Burgerscholen
verzekerd, gaat groen en rijp te Delft studee-
ren, ja komt het zelfs meer dan ééns voor,
dat personen met onvoldoende cijfers voor
wis- of natuurkunde-rnbriek, bij het eind
examen H. B. S. verkregen, zich te Delft
aanmelden.
De professor kan tegen het aanvaarden van
de studie door zulke jongelui niet genoeg
waarschuwen en daarom vestigt hij nog eens
hijzonder de aandacht van adspirant-studenten,
ouders en voogden op de „Waarschuwing",
elk jaar in het programma opgenomen, in
welke waarschuwing o. a. de volgende zinsnede
voorkomt
„Hierbij moge er vooral de aandacht op
worden gevestigd, dat de getuigschriften alleen
dan een waarborg voor genoegzame voorbe
reiding tot de studie aan de T. II. opleveren,
wanneer tevens een goede aanleg voor de
wis- èn werktuigkunde, de natuurwetenschap
pen en voor hand- en rechtlijnigteekenen aan
wezig is."
„Knoopte, schrijft prof. v. d. B., ieder jong-
mensch, die de IT. B. S. verlaat, zich het
bovenstaande goed in het oor, wonnen alle
ouders of voogden van te voren grondig advies
in, voor hoevelen zou latex deceptie (teleur
stelling) uitblijven 1"
Als we 't ons veroorloven mogen, omtrent
deze zaak ook een enkel woordje mee te
spreken, zouden we zeggenprofessor, 't is
geen wonder, dat ge u bezorgd maakt.
Het schijnt in onzen tijd een schande te
15) door ZELANDIA.
„Santjes daar ga-je en in een enkelen teug
verdwijnt de inhoud van het glaasje. Bram
volgt het voorbeeld hij laat zich door Hein
niet overbluffen.
„Kom Steef, ge lust 'm toch wel Allo, niet
kinderachtig wezen drink uit."
Die spotblikken van zijn kameraden hinderen
hem t is immers ook maar éen keer en dan
direct de herberg uit, neen, den tweeden keer
zullen ze hem niet meekrijgen. Hij neemt 't
glas en ledigt het. Hein en Bram lachen om
hun makker, 'n Vreemde gloed brandt in zijn
aders. Hij krijgt een zeer onaangenaam ge
voel. Wég wil hij, wég, hoe eerder hoe liever.
Hij staat op; maar voelt zich wat waaierig.
Toch zal hij heengaan. In ieder geval hiervan
daan.
t Is of hij in een val zitof al die menschen
trachten hem den weg te versperren naar den
uitgang. Hij doet een stap naar de deur.
„Ho," komt Hein, en trekt hem bij den arm
weer op 'n stoel; „wacht nog wat. Zeg, zóó
ga-je toch niet heen. Kom, eerst een rondje
wezen, als iemand met middelmatige vermogens
zich wijdt aan lichamelijken arbeid.
Het moeten tegenwoordig allen geleerde
heeren worden, ook al ontbreekt het geheel
aan aanleg voor de studie.
Daarbij komt de door en door onpractische
inrichting van ons Middelbaar Onderwijs.
Onder de deskundigen is men het er immers
over eens, dat het systeem van onderwijs aan
onze Hoogere Burgerscholen, hoe hoog in 1863
daaromtrent ook de verwachting was, totaal
fiasco heeft gemaakt.
Het heette toen, dat de H. B. S. hare leer
lingen zou opleiden tot universeel-geleerde
menschen.
Thans spreekt niemand, die op de hoogte
is hieromtrent, het meer tegen, dat het gros
dergenen, die hun eind-diploma halen ze
mogen dan hun hoofd vol hebben van heele
of halve geleerdheid voor het practisch
leven weinig waard zijn.
En toch dient er gezorgd, dat zij, die reeds
zooveel gekost hebben, later een betrekking
krijgen met een behoorlijk salaris om als heer
van te leven.
Daarom verder gestudeerd, of men er hersens
voor heeft of niet, doet minder ter zake.
Zoo komt het, professor, dat er ook in Delft
jaarlijks een aantal discipelen arriveeren, die
U niet kunt weren. Want immers zij hebben
hun bewijs, dat ze bekwaam zijn om Uwe
lessen te volgen.
Intusschen zijn er onder hen, blijkens Uw
eigen klacht, een aantal die voor de studie
ongeschikt zijn.
Voor heel wat minder geld, dan deze mis
lukte genieën thans kosten zou, indien zij wat
minder hoog gemikt en een meer practisch
onderwijs hadden gevolgd, van deze teleur-
gestelden wel wat beters gegroeid zijn.
Goed ingericht Meer Uitgebreid Lager
Onderwijs heeft voor het meerendeel onzer
bevolking heel wat meer waarde dan de H. B. S.
Om echter goed ingericht te zijn, dient het
vrij te blijven van de tegenwoordige H. B. S.
en dus niet onder anderen naam een verkapte
II. B. S. in miniatuur te zijn.
V De eenige methode.
In Leeuwarden werd dezen zomer eene
Landbouwtentoonstelling gehouden.
Zooals op de meeste plaatsen waar eene
tentoonstelling wordt georganiseerd, kwam ook
hier de vraag aan de orde: zal de tentoon
stelling op Zondag geopend blijven, of niet
Het Comité meende, dat het 'met de week
dagen alleen niet ging.
De Anti-révolutionaire en Chr.-historische
nog hoor. Zoo kom je er niet af."
„Nee," valt Steven in „'k heb geen geld."
„Geen geld En pas de centjes binnen. Maak
dat een ander wijs."
't Begint Steven hoe langer hoe meer tegen
te staan in deze omgeving.
„Van mijn weekgeld gaat niets af; dat geef
ik thuis
„Aan z'n brave zus," sart Bram. „Alles
heeft-ie af, Heinalles."
„Gek," proest Hein 't uit. „Kijk," zegt hij,
en haalt uit zijn zak een handvol zilveren
munt, „als mijn wijf daar de helft van ziet,
mag ze blij wezen, en een weerzin wekkende
lach besluit zijn betoog. „Maar dat moet gij
weten, nou trakteer-je, maat. Eerst mijn centjes
helpen opdrinken en er dan van door gaan,
nee mannetje. Hola, Janus (naar 't buffet),
drie klare, voor zijn rekening"meteen wijst
hij op Steven, die gloeiend van toorn, en
schaamte naast hem zit. De waard knipoogt
eens.
Hij begrijpt 't geval. Een volgend oogen-
blik staan de glazen al gevuld voor hem. Steven
voelt zich tegen deze overmacht niet opge
wassen hij betaalt.
„Braaf gedaan, Steefie, op je gezondheid
hoor
Bram grinnikt van plezier. Nu hééft hij
hem toch, dien heiligen Steven. Deze raakt hoe
boeren verzochten dringend, de zaak op Zondag
te sluiten.
Het Comité oordeelde, onder toejuiching van
de linksche pers, dat het verzoek dier boeren
moest worden afgewezen.
En aldus geschiedde.
De Tentoonstelling bleef des Zondags ge
opend.
En de boeren, die verzocht hadden, ze te
sluiten op den dag des Heeren, kregen in de
pers de gewone benamingen achterna fari-
zeërs, huichelaars, enz., in den stijl van het
Ter Neuzensch Volksblad, welbekend.
De Friesche boeren, die nog aan den Bijbel
vasthouden, zijn echter al meer uitgescholden
van hun leven en geraken in dat opzicht ten
slotte door de wol geverfd.
Men besloot van rechtschen kant, niet mee
te doen noch aan de inzending, noch aan het
bezoek der Tentoonstelling. En op enkele
uitzonderingen na heeft men zich hieraan ge
houden.
En het gevolg
Dat het zaakje een greote mislukking ge
worden is, waartoe natuurlijk ook voor een
deel de minder gunstige weersgesteldheid heeft
bijgedragen.
liet slot is, dat de Tentoonstelling een groot
tekort heeft opgeleverd, wat de „verdraa'gzame"
heeren nu zelf kunnen dragen.
De eenige methode, die ondanks al de scheld
woorden is toe te passen.
Ook in andere gevallenr
Men wil een muziektempel.
Uitnemend mits buiten bezwaar der ge
meentekas en 't behoort van te voren vast te
staan, dat zij, die er aan bijdragen, niet worden
geërgerd door uitvoeringen op den Zondag.
Men weet, dat een groot deel der ingezetenen
tegen een en ander overwegende bezwaren
heeft.
Stelt men nu eigener beweging deze inge
zetenen gerust
Integendeel dat blijft altijd een open
vraag. Dat moet maar afgewacht worden.
Goed maar dan zit er onzerzijds niets
anders op, dan de medewerking te weigeren.
Dat is ook hier de eenige methode.
Natuurlijk volgen er dan weder de gewone
lieflijke benamingen, doch daaraan geraken ook
wij wel gewoon.
V Centrale diaconale conferen
tie van de Gereformeerde
kerken.
Te Arnhem is Woensdag de 24ste centrale
diaconale conferentie van de Gereformeerde
kerken in Nederland gehouden, onder voor
langer hoe meer van de wijs. Eén begeerte
heeft hij slechts hier weg te komen. Zal hij
zóo heengaan? Weer uitgelrrchenVooruit dan
maar, dat lèene glas nog en dan.
Snel giet hij zich den inhoud in de keel.'
„Nou, jij krijgt er slag van," giechelt Hein.
„Wat ga-je beginnen zegt hij, als Steven
opstaande, wankelt en zich haastig weer op
zijn stoel laat vallen. „Blijf je nog wat?
Mooi zoo, ik ook.'4
Weer klinkt Steven het tergend gelach van
Bram en diens makker in de ooren. Hij wil
zich weer oprichten, maar de drank, dien hij
nooit gebruikte, doet zijn werking gevoelen.
Hij kan niet.
De drankduivel slaat zijn klauwen steeds
vaster om zijn slachtoffer.
„Zie zoo," zegt Greet, terwijl ze de lamp
aansteekt, strakjes komt Steven, Emmy. Je
mag nog wat opblijven. Daar, ga daar met
je stoel wat dichter bij de kachel, naast groot
vader. Als Steven komt, ga ik gauw de bood
schappen halen en dan zitten we nog een poosje
heerlijk samen, hé
Ze is juist thuisgekomen van mevrouw
Barendsen ze reddert nog hier en daar wat
op. Grootvader is ook blij, evenals Em, dat
Greet er weer isdeze week was ze wel drie
zitterschap van den heer P. J. Meij, te Arnhem,-
die in zijn openingswoord o.a. welkom heette
den vertegenwoordiger van den minister van
binnenl. zaken, mr. Peerbolte, en met vol
doening melding maakte van de verschijning
van de Armenwet in het staatsblad.
In bespreking kwam daarna het rapport in
zake de beste en eenvoudigste wijze van ad
ministratie voor de diaconiën.
De commissie inzake de voorbereiding van
de stichting van een gesticht voor ontouderde
kinderen deelde bij monde van ds. Rudolph,
uit Leiden, mede, dat zich voor deze zaak een
vereeuiging heeft gevormd, die tot predikant
directeur benoemde ds. Rudolph en tot land-
bouw-directeur den heer Wilbrink, die beiden
de benoeming aannamen.
De hand werd krachtig aan den ploeg ge
slagen en vooral den gravinnen van Limburg
Stirum is men veel verschuldigd. Bij Barne-
veld zal de stichting verrijzen. Er zal geen
zoogenaamde stichtingskerk worden gevormd,
maar de stichting zal zich bij de naburige
Gereformeerde kerk voegen in het gewone
verband, wat betreft het personeel. Met de
Gereformeerde kerken zal een soortgelijk
verband worden gezocht als b.v. bij de Vrije
Universiteit bestaat, zoodat depu'taten der
Geref. kerk toezicht zullen houden.
De stichting zal verplegen in paviljoens voor
een twintigtal kinderen. Tuin- en 'landbouw
zal voor de jongens hoofdvak zijn, waarbij
steeds komt een bijvak, dat hen ook op het
platteland houdt.
Bij een voorloopige begrooting kwam men
met de uitgaven tot» een eindcijfer van onge
veer f 15,000, bij de inkomsten 'tot f 16,000.
In November hoopt men twee paviljoens
aan te besteden, die 1 Mei 1913 geopend
zullen worden.
Ds. Rudolph deed ten slotte een beroep op
de sympathie van alle diaconiën.
Verschillende aanwezigen vroegen nog na
dere inlichtingen. Men wilde ook hulp voor
kinderen onder den leerplichtigen leeftijd,
maar ds. Rudolph meende, dat die in de ge
zinnen moeten worden verpleegd, doch op
dezen regel kan natuurlijk uitzondering worden
gemaakt. De vereeuiging bedoelt in de eerste
plaats de aanvaarding van de voogdij en
daarvan kan zij desnoods kleine kerken ont
lasten.
De voorzitter beval de zaak aan in de sym
pathie van de diaconiën en deelde voorts mede,
dat op deze conferentie vertegemvoortligd zijn
109 diaconiën.
Naar aanleiding van de vraag der diaconie
te Enschede over de oprichting van een be
grafenisonderneming, zeide mr. van Beeck
Calkoen, uit den Haag, dat de oprichting van
dagen uit geweestdubbel aangenaam nu het
Zaterdagavondje, 't Is of met Greet telkens
een zonnestraal naar binnen komt, die do
somberheid van grootvaders hart verdrijft.
Ze gaat de blinden sluiten., 't Wordt al
aardig donker. Ze kijkt den weg zoover af als
ze kan ze luistert nog even of ze geen voet
stappen hoortmaar oog noch oor bemerkt
iets.
„'t Wordt toch tijd, dat-ie komt," mompelt
ze. Maar 't wegblijven verontrust haar toch
niet. Steven komt altijd regelrecht door zeker
wat oponthoud gehad.
Ze maakt intusschen 't avondeten gereed.
Nog is Steven er niet.
Em wordt ongeduldig. Grootvader kijkt tel
kens naar de klok.
't Avondeten, sober genoeg, wacht.
Geen Steven.
Ook Greet begint zich ongerust te maken.
Nog eens begeeft ze zich naar de deurde
duisternis, die nu geheel gevallen is belet haar
iets te onderscheiden en haar luisterend oor
vangt generlei geluid, dat haar hope geeft op
een spoedig binnentreden van den verwachte.
Ze gaat weer naar binnen.
„Komt Steven nog niet Greet?"
't Is Emmy, die 't vraagt en grootvaders
oogen vragen 't mee.
(WTordt vervolgd.)
