Hntirevolutionair
«oor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
G e me enter a a d.
Een voorstander aan *t woord.
Buitenlandsch Overzicht.
Uit Stad en Provincie.
No. 892.
Woensdag 21 Februari 1912.
9e Jaargang.
I
ABONNEMENT:^
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOr" Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit
blad worden aangenomen
tot 's namiddags 1 uur op den dag
der uitgave.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat eene Openbare Verga
dering van den Gemeenteraad is belegd tegen
Donderdag den aa Februari 1912, des voormid
dags te 10 ure.
Ter Neuzen, den 20 Febr. 1912.
De Burgemeester voornoemd,
A. VISSER, L" Burgemeester.
Eindelijk is er toch een voorstander van de
stichting eener gemeentelijke H. B. S. voor
den dag gekomen met enkele argumenten, om
het veelbesproken Raadsbesluit goed te praten.
Dat deze voorstander zich achter een schuil
naam verbergt, mag eenige verwondering baren:
als waar is, wat hij beweert, dat het n.l. hier
een levensbelang voor Ter Neuzen geldt, zou
er o. i. [alle reden voor zijn, onder een plei
dooi voor dat levensbelang voluit zijn naam
te zetten.
Toch willen we hierbij niet langer stilstaan
we zullen liever de argumenten die aangevoerd
worden, wat nader bezien.
Dat „Alpha" niet heelemaal zwijgen kan
over hetgeen wij omtrent deze zaak geschreven
hebben, spreekt vanzelf. Toch moeten we
liet slechts met één enkel volzinnetje doen.
Het zal opnieuw den opmerkzamen lezer niet
ontgaan zijn, dat blijkbaar niemand der voor
standers zich waagt aan de door ons aange
voerde argumenten.
„Een zeer nuchter, droog rekensommetje,
waarop bovendien nog wel een en ander aan
te merken is, bracht Luctor et Emergo"
zegt deze schrijver.
Wat dat „nuchter, droog rekensommetje"
betreft, dit zal wel niet als aanmerking be
doeld zijn: een begrooting voor een gemeente
bedrijf pleegt men niet op rijm te doen. De
hoofdzaak van zulk een begrooting is maar,
dat de cijfers juist zijn. En van dit laatste
waren we niet geheel zeker, daarom gaven
wij ze in 't openbaar, met de uitnoodiging aan
ieder die wilde, er aanmerkingen op te maken.
Thans verzekert „Alpha", dat er nog
wel een en ander op aan te merken is
zonder echter te zeggen, wat er aan hapert.
Toch zullen we hem zijn pleit maar dadelijk
gewonnen geven, ook zonder dat hij de fouten
aanwijst. Wij hadden bij onze begrooting
voor de stichting van de gebouwen, enz. ge
rekend op eene uitgaaf van 50,000 gulden.
Burgemeester en YVethouders stellen thans
voor, een geldleening aan te gaan van ten
hoogste f 60,000 voor de stichting van het
gebouw.
„Alpha" heeft dus gelijker is aanmerking
op onze rekening te makenbehalve deze
zullen er nog wel meer komen we hebben
er althans op gerekend
Jammer, dat de geachte inzender in de
Ter Neuz. Courant er niet even heeft bijge-
voegd, of hij ook aanmerking heeft op onze
berekening omtrent eene verhooging vanjbijna
21,4 pet. op het totaal van den Hoofdelijken
Omslag. Zulke dingen zijn uit hun aard wel
nuchter en droog maar 't is nu eenmaal
niet alles poëzie in 't leven.
V-
Gaat men nu de argumenten na, waarmede
deze schrijver de voorgenomen stichting be
pleit, dan valt het ieder op, dat bijna alles
nog in de lucht hangt en zelfs voor een groot
deel toekomstmuziek mag Igenoemd worden.
„Wat de Rijkssubsidie betreft, mag men
aannemen (wij onderstrepen) dat Ter Neuzen
met niet minder bedeeld zal worden dan Vlis-
singen en ook met niet minder dan voor eene
Christelijke H. B. S. toegezegd schijnt te zijn."
In elk geval blijkt hier reeds uit, wat we
trouwens reeds wisten, dat Neuzen's Raad
zulk een gewaagde onderneming gaat beginnen,
zonder eenige zekerheid omtrent het bedrag
der Rijkssubsidie.
I11 onze begrooting is het bedrag genoemd
dat Vlissingen ontvangt, 11.I. 7500 gulden. Wil
„Alpha" liever, dat de gemeentelijke H. B. S.
gelijk gesteld wordt met eene Christelijke of
andere Bijzondere H. B. S., dan wordt dit
5500 gld. en komt er dus eene nieuwe fout
in onze Rekening van 2000 gld. per jaar.
„Wordt het wetsontwerp, waarbij definan-
tiëele verhouding geregeld is tusscben de ge
meente, waar een H. B. S. is gevestigd, en
de buitengemeenten, van waar leerlingen deze
school bezoeken, te zijner tijd wet, dan zal
Ter Neuzen voor die Jbuitenleerlingen méér
ontvangen, dan het thans zal kunnen eischen."
Als onze Raad hierop rekent, zou het dan
zoo willen we vragen niet veel verstandiger
zijn, met de stichting te wachten, tot inderdaad
bedoeld wetsontwerp aangenomen is
Want, gezien de algemeene afkeuring die
dit wetsontwerp in de Afdeelingen der Tweede
Kamer heeft ondervonden, zullen er wel niet
velen zijn of men moet een vreemdeling
in Jeruzalem wezen die gelooven, dat be
doelde bepaling ooit wet wordt.
Ambtenaren met gezinnen mijden Ter
Neuzen of worden zelfs naar elders overge
plaatst, omdat hier geen H. B. S. is, zoo heet
het verder.
Welnu laat die ambtenaren wegblijven,
of heengaan waar ze 't beter kunnen vinden.
Ter Neuzen zal daarom wel gezond blijven.
Laat de regeeiing ons dan maar mannen
zenden, die niet verder willen springen dan
hun stokje lang is. Want dat Ter Neuzen zich
een strop om den hals zou moeten halen, ook
al omdat de ambtenaren het hier anders niet
naar hun zin hebben, is te bespottelijk om
alleen te loopen. Straks zullen ze ons met
een „waarde genoten" groeten en ons met den
last laten zitten.
„Het peil van liet L. O. in onze gemeente
zal door de stichting der H. B. S. ongetwijfeld
verhoogd worden en dit mag als een voordeel
aangemerkt worden, dat de geheele bevolking
ten goede zal komen."
Als „Alpha" voor de stichting eener H. B.
S. geen betere argumenten weet bij te brengen,
staat zijn zaak toch maar zwak. Want het
is voor de leerlingen der Lagere scholen in
onze gemeente te hopen, dat heel deze volzin
maar eene ijdele phrase zal blijken te zijn.
Het bestek van ons artikei laat niet toe,
hierop dieper in te gaan, doch we twijfelen
geen oogenblik, of elk deskundige zal het met
ons eens zijn, als we beweren wie de ver
hooging van het peil van het Lager Onderwijs
zoekt in de richting van, en met het oog óp
eene H. B. S., is op den rechten weg, om
liet Lager Onderwijs totaal te verknoeien.
Ook hier wil „Alpha" dus liet belang van allen
opofferen aan de wensclien van zeer enkelen.
Dat de schrijver van de argumenten, aan
gevoerd in liet request aan den Raad zegt
„het te berde brengen van dergelijke argu
menten getuigt van zekere beperktheid
van gezichtskring," mogen zich de 873 onder
teekenaren niet van „zekere" zijde maar
van alle richtingen aantrekken, .maar
is niets meer dan een groot woord. Hier
heeft de schrijver groot gelijk, dat hij zijn
naam maar verzwijgt.
In één opzicht zijn we het met „Alpha"
volkomen eens.
Juist dat meenen wij ook.
Maar daarom wordt er ook tegen gewaar
schuwd en geprotesteerd.
Want al die schoone vooruitzichten die naar
't heet een betere toekomst voor Ter Neuzen
aankondigen, moeten nog eerst verwezenlijkt
worden, vóór we er iets aan hebben.
Zoo denkt er ook het grootste deel der
kiezers over ze mogen dan lijden aan
zekere beperktheid van blik, hun protest geeft
blijk, dat ze de zaken toch met een nuchter
oog bezien.
„Alpha" houdt ons het beschamend voor
beeld van energie en ondernemingsgeest voor
van Rotterdam te beginnen tot zelfs den
Hoek toe. Heeft hij onder die voorbeelden
ook ééne gemeente gevonden, die meteen
Hoofdelijken Omslag van ruim 30000 gulden,
zoo dwaas was eene school te stichten, die
aan de gemeentekas jaarlijks minstens 6 a
7000 gulden zal kosten en waarvan slechts
enkelen profijt zullen hebben, de ambtenaren
hierbij medegerekend
Dat Rotterdam bijv. een stadhuis van 4V3
millioen gaat stichten, vinden we heel mooi
we hopen het mettertijd eens te gaan bewon
deren.
Doch wij Ter Neuzenaren zouden al blij zijn,
als we op ons fraai stadhuis een behoorlijke
klok konden plaatsen.
Wij gelooven niet, dat „Alpha" met zijne
verdediging velen zal bekeerd hebben. Waar
schijnlijk wel enkele halve voorstanders in
besliste tegenstanders eener gemeenteliike
H. B. S.
Hij laat in zijn stuk te duidelijk zien,
dat liet heele motief tot dezen onberadon stap
is geweest het ijdele streven om „iets groots
te doen zonder op de financiëele gevolgen te
letten."
Als de Raad van Ter Neuzen het voorbeeld
van steden als Rotterdam, Zaandam en Vlis
singen wil gaan volgen, zal het met dit groot-
doen, naar wij vreezen, spoedig gedaan zijn.
Wij vertrouwen dan ook, dat onze Raad
zich nog wel eens zal bedenken, alvorens met
het voorstel van B. en W. mee te gaan.
Geteisterd als schier geen land in Europa,
heeft Portugal, sinds de revolutie er uitbrak,
geleden onder de onzekerheid en onrust van
vinnige partijtwisten en bloedige burgeroor
logen. E11 nu, nog niet bekomen van al de
daaruit voortgevloeide ellende, hebben |de
stormwinden en de watervloeden het in meer
dan flnaucieelen zin arme land een onbereken
bare schade toegebracht, die zoowel de bron
nen van welvaart als den moed uitputte. De
brief van den correspondent der N. R. Ct.
werpt op dat alles een droevig lichtwij wil
len er een en ander uit overdrukken. In diepen
mineurtoon zet hij in
„Nooit stond droever carnaval-feest voor de
deur er gaat hoegenaamd niets om, alle
winkels klagen, overal ontbreekt het geld en
vooral de lust om feest te vieren.
„Het bijkans overal ophouden van goederen
en personenverkeer door den lande, wijl de
lijnen door het water verwoest zijn (wat nog
gedurende eenige weken in uitzicht is), verder
de staat van beleg te Lissabon, de schade
door het water geleden en de enorme stijging
in prijzen der eerste levensbehoeften doen liet
hunne daartoe om de malaise ten top te voeren.
De kranten zeggen nu ook reeds dat het
ministerie na afloop van den staat van beleg
wel vallen zal, de „Capital" beweert het ten
stelligste en dit blad is steeds goed ingelicht.
Een afgevaardigde zei mij heden spottend
„Dit ministerie zal 11a afloop van de carnaval-
dagen vallen, en met oprechte vreugde heen
gaan
„En wel begrijpelijk is die „oprechte vreugde
van heengaan", want ten eerste is dit zaken
kabinet bij geen Kamerfractie bemind en
bovendiende contanten ontbreken. Februari
is de maand van belastingbetale». Overal uit
den lande komen berichten dat heele dorpen
eenvoudig weigeren te betalen, omdat er dit
jaar geen zaken gemaakt zijn. Naast die
weigering 0111 te betalen uit onwil, staat de
onmacht. Er is geen geld verdiend en boven
dien door de regens en overstroomiugen veel
geld verloren. Twee derden der kleine land
bouwers zouden, al willen zij, toch niet kun
nen betalen.
„Men schat nu (laag geraamd) de aange-
richtte directe schade op 10,000 conto's, d. i.
f 25,000,000, maar het geheele verlies zal ten
minste het dubbele bedragen. Zet daarnaast
eens de honderd conto's, d. i. lji millioen gulden,
die de Kamers ter leniging aanwezen. Waar
moet dit heen De kranten openden vol ijver
inschrijvingen om dc geleden schade zooveel
mogelijk te vergoeden. En sinds dagen prijk
ten vijf kranten ieder met één transport van
25 gulden, door een republikeinsche club ge
schonken. En heden kan de Diario de Noti-
cias er f 1.25 bijvoegen, zoodat morgen
achter het „transport" 26,50 prijken zal."
In 't bijzonder wijst de schrijver dan nog
op de verwoestingen, in de haven van Leixoes
aangericht. De zee is nog te woest om juiste
opmetingen te doen, maar zoowel de Noord
als de Zuid-pier hebben groote stukken aan
de zee moeten afstaan. (Officieele berichten
spreken van stukken van 190 en 60 meter
die verdwenen zijn en heramen de schade op
2'/j millioen gulden). De havenkapitein heeft
het binnenloopen van schepen in die haven
(n.l een veiligheidshaven)verboden. Eenschip
dat Jtocli binnenviel, kreeg hevel weer zee te
kiezen. Men beschouwt deze haven van Lei
xoes dan ook als een „gelikwideerde zaak".
Doch niet alleen te Oporto, in heel den
lande heeft men nu sinds weken tegen de
woede der elementen moeten worstelen, en
al rees de barometer 16 m.M. en al schijnt nu
de zon weer even dit noodweer heeft het
geheele oeconomisehe jaar te gronde gericht,
en de gevolgen daarvan dreigen bij den kri
tieken financieelen toestand het geheele land
en de republiek noodlottig te worden.
TER NEUZEN, 20 Februari 1912.
In de op Donderdag a. s. des voormiddags
te 10 ure te houden openbare vergadering van
den gemeenteraad alhier, komen de volgende
punten in behandeling.
Ingekomen stukken.
Verzoek van vele ingezetenen tot intrekking
van het raadsbesluit tot stichting van eene
hoogere burgerschool.
oorstel tot liet aangaan van eene geldlee
ning van ten hoogste f 60,000 voor liet stichten
van een gebouw, bestemd voor gemeentelijke
hoogere burgerschool.
Voorstel tot verhooging van het maximum
van heffing van hoofdelijken omslag.
Aanwijzing van het terrein waarop de ge
meentelijke hoogere burgerschool zal worden
gesticht.
Voorloopige vaststelling van het ontworpen
plan van bouwing van meergenoemde inrichting.
Aanvraag aan de Regeering ter bekoming
van rijkssubsidie in de kosten van instand
houding van een gemeentelijke hoogere burger
school.
V oorstel uitbreiding straatverlichting.
Vaststelling kohier schoolgelden le kwartaal
1912.
Voorstel tot wijziging van do verordening
tot handhaving van orde en veiligheid op open
bare wegen en wateren.
Wijziging verordening voor het openbaar
lager onderwijs.
Benoeming lid Commissie tot wering van
schoolverzuim voor de kom der gemeente.
Aanbevolen worden de hoeren G. W. Versloot
en Fr. Versloot.
Vaststelling kohier hondenbelasting 1912.
Opnieuw vaststelling van de Verordening
op de heffing van keurloonen.
Voorstel tot het betuigen van instemming
met een door de Kamer van Koophandel en
Fabrieken alhier gezonden adres aan de Tweede
Kamer omtrent het ontwerp van Stuwadoors
wet.
Benoeming van een onderwijzer aan school
B voorgedragen wordt de heer A. de Kraker,
onderwijzer alhier.
Voorstel tot het nemen in erfpacht vaneen
gedeelte rijksgrond langs de gemeentehaven.
Benoeming leden vaii de Commissie van
Fabricage.
Benoeming leden van de Commissie van
toezicht op liet lager onderwijs.
Reclames hoofdelijken omslag.
Op Donderdag 7 Maart hoopt voor de
Geref. Jongelv. Onze hulpe, enz, alhier op te
treden Ds. R. v. d. Kamp van Sliedrecht met
het onderwerp: „De eerste beginselen dezer
wereld."
De sluisknecht Van G., aan de Oostsluis
alhier, was Vrijdagavond in het bioscoopschip
•vf
„Ter Neuzen zal bij de stichting zijner H. B. S.
grootendeels op eigen kracht aangewezen zijn".
Arm Portugal.