Watersnoodramp metro i a a WOENSDAG 28 JANUARI 2003 I JL Gereformeerde Kerk op de achtergmnd. In het midden Ko van Oeveren. Vooijaar 1953: veel kinderen uit het rampgebied mochten een week op vakantie. Voor Ko betekende dat een weekje in Egmond aan Zee. S Enkele dagen na de ramp werd deze foto gemaakt. De ravage in de Kerkstraat is enorm. Later zijn hier houten noodhuizen verschenen, door Noorwegen geschonken. Enkelen doen nog dienst als woning. Pastorie en de Nederlands Herroimde Kerk ii in Stavenisse. i februari 1 afspeelt. "Mijn vader had de ramen op zolder afgedekt zodat wij niet naar buiten konden kij ken. Dat deed hij om de kinderen te behoeden voor het zien van drijvende kadavers en mensenlij ken. Het enige wat wij zagen was een kolkende schuimmassa vlak bij ons huis." Zondagmorgen is het eb, maar met de verwachte vloed van die middag is er van veiligheid nog absoluut geen sprake. Het gezel schap vertrekt naar het even ver derop gelegen gemeentehuis, het hoogste punt in Stavenisse. Die zit inmiddels goed vol. "Ik schat met zo'n 200 mensen. Pas nog vertelde iemand me dat hij er niet meer bij kon. Wat ik nog goed weet is hoe een man daar uren heeft staan huilen om zijn verdronken vrouw en kinderen." Stavenisse is groten deels overspoeld met water en geheel van de buitenwereld afge sloten. Als het zondagmiddag weer vloed wordt reikt het waterpeil nóg hoger dan de nacht ervoor. Her en der vluchten Stavenissers de daken op. Anderen klimmen in telefoonpalen of drijven op stukken wrakhout. Het wordt donker, het is DE RAMP IN CIJFERS Stavenisse was niet het enige zwaar getroffen dorp in 1953. Zo vielen in de gemeente Ouwerkerk (656 inwoners) 91 doden te betreuren. Oude Tonge (3088 inwoners) telde 305 overlede nen en Nieuwerkerk (1858 inwoners) moest 288 inwoners missen. Uit het rampgebied zijn ongeveer 72.000 mensen tijdelijk geëvacueerd. Daarvan waren er 11.000 in oktober 1953 nog niet teruggekeerd. Onder dieren nchtte de watersnoodramp een ware slachting aan. Ongeveer 47.000 stuks vee en 140.000 stuks pluimvee verdronken. Meer dan 3000 woningen en 300 boerderijen werden verwoest, 40.000 woningen en 3000 boerderijen bescha digd. Het zeewater overspoelde in totaal bijna 200.000 hectare grond. De materiële schade werd destijds geschat op ruim anderhalf miljard gulden. koud en veel mensen gaan een ban ge tweede nacht in. De gigantische omvang van de ramp begint maandagmorgen pas door te dringen in de rest van Nederland. Eerst zijn het nog voor al kleine vissersboten die hulp bie den, een dag daarna komen de lan delijke reddingsacties pas goed op gang. Hoe lang hij in het gemeente huis heeft vertoefd kan Ko zich niet meer herinneren, maar het moet tot ergens na dinsdag zijn geweest. Met een binnenvaartschip worden hij en veel andere Stavenissers op gehaald en in veiligheid gebracht. Ko belandt in een Dordrechts nood ziekenhuis. Na een kort verblijf bij zijn oom in Rotterdam gaan Ko, zijn broer en ouders naar één van de vele opvanggezinnen in Neder land. De kinderen gaan tijdelijk in Rotterdam naar school. Na een half jaar keren ze terug naar Stavenisse, waar de ramp een verwoestende uitwerking heeft gehad. In het dorp zijn 153 bewoners omgeko men. Bijna 400 koeien, 80 paarden, dik 2500 kippen en 350 varkens hebben het niet overleefd. Er zijn 140 woningen totaal verwoest en 300 fors beschadigd. "De polders waren weer droog en overal was men bezig met herstelwerkzaam heden. Het drong duidelijk nog niet tot me door wat er nu eigenlijk was gebeurd, want eerlijk gezegd vond ik als 10-jarig jongetje al die drukte erg leuk. Er was ineens enorm veel te beleven in het dorp. Pas later ben ik me alle vreselijkhe den gaan beseffen." De school waar Ko voor de ramp op zat, gaat in september weer open, maar erg druk is het nog niet. Diverse stoelen blijven leeg. "Begrijp me goed, in mijn familie waren er geen dodelijke slacht offers gevallen. Ik was ook niet getraumatiseerd. Maar er zijn veel mensen voor wie dat niet opgaat. Ik heb een kennis die zijn zuster voor zijn ogen heeft zien verdrin ken. Er zijn mensen die twee dagen in een telefoonpaal hebben doorgebracht, mannen die hun vrouw hebben verloren, kinderen die ineens wees zijn geworden en ga zo maar door." Eind 1954 is Stavenisse weer gro tendeels hersteld van de grote klap. "Toch zijn er nu nog steeds mensen die er niet over willen praten. Het onderwerp ligt nog heel gevoelig", aldus Van Oeveren. Een schuldige aanwijzen wil hij eigenlijk niet, omdat volgens hem niemand zo'n ramp had kunnen voorspellen. "Maar als je toch een oorzaak zoekt, zou je het de Duitse bezetter kunnen zijn. In 1939 ver scheen een Rijkswaterstaatrapport over de slechte staat van de dijken. Toen kwam de Tweede Wereldoor log en nadien gaf de regering prio riteit aan de wederopbouw van ons land. Logisch natuurlijk. Voor de dijken was gewoon geen geld." Ko geeft toe dat het meemaken van zo'n ramp iemand voor een deel kan vormen. "Ik zat met tranen in de ogen bij het zien van de beelden van een orkaan die onlangs een eilandengroep bij Australië ver woestte. Je staat meer open voor rampen elders in de wereld." Tekst: John van Schagen Foto's: DJ. Letzer

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - krantenknipsels | 2003 | | pagina 27