'De strijd tegen water is niet voorbij'
Wouter Bos waarschuwt
voor 'staatsschuldfetisjisme'
'Kuddegedrag media slecht voor democratie'
DNB onderzoekt 'raam'biljetten
binnenland/politiekmaandag 3 februari 2003 Nederlands Dagblad 3
Vos: bouwfraude
nauwelijks te verhalen
DEN HAAG - Gemeenten en ande
re opdrachtgevers van bouw
werken lijken weinig kans te ma
ken om bouwfraude via de rech
ter te verhalen op de betrokken
aannemers. Ook als er concrete
projecten bekend zijn waarbij
bouwers illegale prijsafspraken
hebben gemaakt, is nauwelijks
aan te tonen hoe groot de bena
deling van de opdrachtgever is
geweest. Dat blijkt uit de ant
woorden van de parlementaire
enquêtecommissie Bouwnijver
heid op de schriftelijke vragen
die de Tweede Kamer had ge
steld over het eindrapport van
de commissie-Vos. Onder meer
de gemeenten Amsterdam en
Arnhem en het waterschap
Groot Sailand willen bekende ge
vallen van bouwfraude op aan
nemers verhalen.
Sneeuw betekent geluk
in Chinees nieuwjaar
DEN HAAG - De Chinese gemeen
schap in Nederland heeft zater
dagmiddag in Den Haag het ei
gen nieuwjaarsfeest gevierd. De
opkomst bij deze landelijke vie
ring viel door het slechte weer
wat tegen, maar de festiviteiten
gingen gewoon door. „Het was
misschien een beetje fris", zei
woordvoerder J. List namens de
nieuwjaarsorganisatïe met ge
voel voor eufemisme. Er woedde
immers urenlang een heuse
sneeuwstorm in het vrieskoude
stadscentrum. List: „Wij bekij
ken het liever positief. Sneeuw
tijdens nieuwjaar brengt volgens
de Chinese traditie geluk".
Kabelbreuk veroorzaakt
stroomstoringen
ROTTERDAM - Een deel van Hille-
gersberg in Rotterdam heeft za
terdag negen uur zonder stroom
gezeten. De oorzaak was een ka
belbreuk, maar energienedrijf
Eneco kon de locatie van de
breuk in eerste instantie niet vin
den. Even nadat Hïllegersberg in
Rotterdam-Noord weer stroom
had, viel de stroom in Katen-
drecht, in Rotterdam-Zuid, uit.
Deze storing was rond zes uur
's middags verholpen. Ongeveer
1500 aansluitingen in Hïllegers
berg zaten vanaf zeven uur
's ochtens in het donker. In de
loop van de middag kwamen de
hulpdiensten bij elkaar om de
stroomstoring gezamenlijk aan
te pakken.
Politieke partij verliest
geschil met fiscus
DEN HAAG - Het was een politiek
novum, maar wel een met een
pijnlijk financieel staartje. Toen
de Nederlandse Middenstands
Partij NMP, die in 1998 meedeed
met de Tweede-Kamerverkiezin
gen, in datzelfde jaar nieuwe le
den probeerde te werven met
een gratis Hotelbon, dacht zij de
daarover verschuldigde BTW te
kunnen terugvorderen, een mee
valler van dik 23.000 gulden (cir
ca 10.000 euro). De Hoge Raad
heeft echter bepaald dat een po
litieke partij geen bedrijf is en
daarom wel BTW moet betalen.
Gijpend gebrek
aan psychiaters'
UTRECHT - Er heerst in Neder
land een nijpend tekort aan psy
chiaters. De vraag om psychiatri
sche zorg is sinds een aantal ja
ren erg groot. Zeker 72.000
mensen staan op wachtlijsten in
afwachting van geestelijke hulp.
Een belangrijke oorzaak van het
tekort is dat er onvoldoende psy
chiaters worden opgeleid. Dat
hangt samen met het algehele
gebrek aan opleidingsplaatsen
voor artsen en specialisten, zegt
secretaris Suzy Bollen van de Ne
derlandse Vereniging voor Psy
chiaters (NVvP). Gevolg van het
tekort is dat patiënten het risico
lopen niet de juiste zorg te krij
gen waardoor hun ziekteproces
te lang duurt, constateert de se
cretaris. Dat heeft onder andere
consequenties voor het aantal
wao'ers.
Otter doodgereden
bij Delfzijl
DELFZIjL - Een zeldzame visotter
is donderdagnacht in Delfzijl
doodgereden. Het forse manne
tje werd vorig jaar uitgezet in de
Weerribben in Overijssel. In het
kader van een project om de vis
otter in Nederland te herintrodu
ceren, werden toen ongeveer
vijftien otters uitgezet. De laat
ste inheemse visotter was in
1988 doodgereden. De otter is
voor nader onderzoek naar de
universiteit van Utrecht ge
bracht. De otter was een manne
tje van ongeveer zeven kilo en,
inclusief de staart, 1,10 meter
lang.
De vlaggen
hangen overal
weer halfstok
vervolg van pagina 1
Zwartwitte filmbeelden van de
ramp en het klagend spelen van
een koperkwintet, brengen het
onvoorstelbare leed van de
Ramp dicht bij de 750 genodig
den in de dorpszaal. „Wat een
gek idee dat de grond waar ik op
sta, eens verzwolgen was door
de zee", leest de elfjarige Eliza
Mari Maliepaard haar winnende
watersnoodgedicht voor. Het
oratoriumkoor Laudando zingt
'Beati mortui' (Zalig de doden
die in de Heere sterven), op
nieuw met aangrijpende beelden
van ravage en redders.
Sneeuwballen
Intussen staan buiten tientallen
nieuwsgierigen te wachten om
een glimp van de Koningin op te
vangen. Overal hangen vlaggen
halfstok. De winkels zijn dicht.
Enkele jongeren vermaken zich
met een sneeuwballengevecht,
een vader zeept zijn dochtertje
in met sneeuw. „Daar komt ze,
daar komt ze", roepen plots een
paar toeschouwers. Camera's ko
men tevoorschijn, kinderen gaan
op de nek.
In twee grote bussen rijden Ko
ningin en hoogwaardigheidsbe
kleders naar de begraafplaats
aan de andere kant van het dorp.
Terwijl het publiek op afstand
wordt gehouden, legt de vorstin
namens de Nederlandse bevol
king een krans en maakt een
korte wandeling langs de ge
denkstenen. Even later is ze ver
trokken. om in Ouwerkerk het
watersnoodmonument te be
zichtigen. een bezoek te brengen
aan het caissonmuseum Waters
nood 1953 en met nabestaanden
en overlevenden te spreken.
Terwijl agenten en militairen
hun voeten warm stampen en de
ruggen keren naar de jagende
wind. verzamelen bij het dorps
huis de inwoners van Oude Ton-
ge zich voor een stille tocht naar
de begraafplaats. Na de officiële
nationale herdenking is het de
beurt aan de dorpelingen. Met
zachte trom lopen ze langzaam
door de straten, met bossen
bloemen in de hand.
Van Vollenhoven:
onderzoek 'niet
onafhankelijk'
Koningin Beatrix staat zaterdag bij het nieuwe monument Watersnood 1953 in Ouwerkerk. De
ramp, die vijftig jaar geleden plaatsvond, werd zaterdag in aanwezigheid van koningin Beatrix en
premier Balkenende officieel herdacht in Oude Tonge en Ouwerkerk. foto's ANP/Robin Utrecht
ZWOLLE - PvdA-leider Bos wil
niet dat de aflossing van de
staatsschuld de noodzaak van
extra investeringen in zorg, on
derwijs en natuur helemaal
gaat overvleugelen. Op een par
tijbijeenkomst zaterdag in
Zwolle waarschuwde hij voor
„staatsschuldfetisjisme". „Het
gaat om het zoeken van een
verstandig evenwicht tussen
het aflossen van schulden en
investeren in de toekomst", al
dus Bos.
De afgelopen dagen discussieer
den PvdA en CDA aan de onder
handelingstafel van informateur
Donner over het begrotingsbe
leid voor de komende jaren. Het
wegwerken van het begrotings
tekort is noodzakelijk om de to
renhoge staatsschuld snel te kun
nen aflossen.
CDA-leider Balkenende wilde van
Bos keiharde garanties dat ook de
PvdA bereid is flink te bezuinigen
om in 2007 een overschot op de
begroting te kunnen hebben. Za
terdag benadrukte Bos dat zijn
partij de aflossing van de staats
schuld belangrijk vindt, maar dat
hij volgende generaties niet ook
wil opschepen met slecht onder
wijs en wachtlijsten.
Bos hield zijn partijgenoten voor
dat de PvdA bereid is mee te doen
aan een nieuw kabinet, maar dat
dat niet ten koste van alles gaat.
„Wordt Nederland er sterker en
socialer van als de PvdA mag
meedoen of worden we gebruikt
als schaamlap voor beleid waar
we niets mee hebben", vroeg Bos
zich hardop af. Hij gaf aan dat hij
niet zijn geloofwaardigheid te
genover partijgenoten en de 2.6
miljoen kiezers van 22 januari op
het spel gaat zetten voor rege
ringsdeelname.
Concessies om alleen maar te
mogen meedoen met de onder
handelingen. doet Bos daarom
niet. „Ik laat me geen examen af
nemen door het CDA. En ik ga ze
ker niet weggooien wat we de af
gelopen maanden heel voorzich
tig met elkaar aan herkenbaar
heid hebben opgebouwd." Hij
voegde er aan toe dat de zetelver-
houding tussen CDA (44) en PvdA
(42) „geen van beide partijen het
recht geeft de andere het vel over
de neus te halen".
Behalve voor de kabinetsforma
tie spant Bos zich momenteel erg
in om de PvdA intern te verande
ren. De PvdA-leider wil naar „een
partij die nooit klaar is met ver
nieuwen". De partij moet opener
zijn. resultaten bieden aan bur
gers en naar hen luisteren. „Het
vergt een Partij van de Arbeid die
beseft dat haar geloofwaardig
heid minstens zoveel in het Laak
kwartier. de Geitenkamp en de
Millinxbuurt wordt bepaald als
op het Binnenhof."
Bos wil voorkomen dat zijn partij
terugvalt in oude fouten. Hij zei
zaterdag beducht te zijn voor een
herhaling van de jaren tachtig,
toen de PvdA zich vernieuwde in
de oppositie en vele rapporten
schreef maar „zich rot schrok"
toen zij weer regeringsverant
woordelijkheid moest dragen.
Tijdens de partijbijeenkomst in
Zwolle van het zogenoemde poli
tiek forum, een soort denktank
van de PvdA, werd verder vooral
veel lof uitgesproken over de ge
voerde verkiezingscampagne,
waarin PvdA'ers stad en land af
liepen om in contact te komen
met de kiezer. Veel partijgenoten
riepen zaterdag op deze strijd vol
te houden in een soort perma
nente campagne. Alom werd ge
steld dat het herwonnen vertrou
wen in de PvdA nog broos is.
Onder de aanwezigen was ook
voorzitter Leijnse van de HBO-
raad die wordt gezien als de be
langrijkste kandidaat om namens
de PvdA als informateur op te
treden tijdens de kabinetsforma
tie. ANP
Koningin Beatrix woont herdenkingen bij
van onze redactie binnenland
OUWERKERK - Op tientallen
plaatsen in Zeeland, Zuid-Hol
land en Noord-Brabant zijn za
terdag de slachtoffers van de
Watersnoodramp van 1953 her
dacht. Koningin Beatrix en mi
nister-president Balkenende
woonden de nationale herden
king in Oude Tonge en Ouwer
kerk bij. De vorstin sprak ruim
een uur met nabestaanden en
overledenen van de ramp van
vijftig jaar geleden.
„De strijd tegen het water is niet
voorbij", aldus de Zuid-Hollandse
commissaris van de Koningen J.
Franssen bij de herdenking in
Oude Tonge. De Deltawerken zijn
volgens hem geen garantie dat
een ramp als van 1953 uitgeslo
ten is. Bodemdaling en de stijging
van de zeespiegel betekenen dat
bescherming tegen het water
hoog op de politieke agenda
moet blijven.
Hij riep overheden, waterschap
pen en burgers op gezamenlijk
aan de slag te gaan. „Neem de les
uit het verleden en de kennis van
nu ter harte. We moeten ons
voorbereiden op wat ons moge
lijk te wachten staat. Er is geen
garantie dat er niet opnieuw een
ramp gebeurt, want de natuur
krachten zijn ongewis. Te weinig
doen kan desastreuze gevolgen
hebben." Ook wees Franssen op
het gevaar achter de dijken:
overstromende rivieren en on
toereikende waterberging.
Zaterdagmiddag bezochten ko
ningin Beatrix en premier Bal
kenende eerst de begraafplaats in
Oude Tonge en legden daar een
krans. In het dorpshuis kreeg de
vorstin een programma voorge
schoteld met onder andere mu
ziek. film en verhalen over de
ramp.
In Ouwerkerk bracht de Koningin
een bezoek aan het caissonmuse
um Watersnood 1953. Daar sprak
ze ongeveer een kwartier met Ria
Geluk, de oprichtster van het mu
seum, en kreeg een rondleiding.
Nadat koningin Beatrix het mu
seum uitkwam, liep ze naar het
publiek en schudde enkele men
sen de hand.
Eerder op de middag had de Ko
ningin gesproken met Gust Ro-
mijn. de ontwerper van het mo
nument dat herinnert aan de
Watersnoodramp van 1953.
Ruim tweehonderd mensen trot
seerden de sneeuw en de harde,
koude wind om de vorstin te zien
en naar een jongerenkoor te luis
teren, dat het speciaal voor de
herdenking gecomponeerde lied
'Het water, de storm, de stilte'
van Mar van der Veer zong.
Daarna bleef de vorstin meer dan
een uur napraten met mensen
die de watersnoodramp aan den
lijve hebben ondervonden en na
bestaanden van slachtoffers. De
bijeenkomst, in een restaurant in
Ouwerkerk op Schouwen-Duive-
land, was besloten en duurde on
geveer een half uur langer dan
gepland.
Op allerlei plaatsen in Zuidwest-
Nederland vonden zaterdag her
denkingen plaats van de Ramp.
Ondanks de felle wind en
sneeuwjacht kwamen velen naar
kerken en gemeenschapshuizen
en legden kransen op de begraaf
plaatsen waar slachtoffers van de
ramp liggen.
Verwerking
De massale belangstelling, waar
onder een marathon-uitzending
van de NOS zaterdag op de televi
sie, heeft de organisatoren ver
rast. „Ongelooflijk wat er bij de
mensen los wordt gemaakt", re
ageerde projectleider Albert Hol
land van de coördinerende her
denkingsorganisatie Delta 2003
in Middelburg. „Misschien hangt
het samen met de manier waarop
destijds de ramp door de overle
venden verwerkt is. Toen werd er
nauwelijks over gepraat", aldus
de projectleider. Anderen wezen
op het feit dat de oorlogsjaren
net achter de rug waren of op de
zwijgzame Zeeuwse volksaard.
Commissaris van de Koningin
Franssen zocht geen verklaring,
maar vatte de ernst van de cata
strofe bondig samen: .Als het
hier stormt, gaan bij velen de ge
dachten terug naar 1953. Dat was
voor hen ingrijpender dan de
oorlog. Vaak praten ouderen in
deze regio over het leven 'voor of
na de ramp'."
De herdenkingsactiviteiten rond
vijftig jaar De Ramp duren tot 6
november als de sluiting van het
gat van Ouwerkerk herdacht
wordt. Op 18 september vindt er
in Bergen op Zoom en Tholen een
nationale bedankdag plaats voor
de hulpverleners.
Foto boven: Koningin Beatrix en premier Balkenende houden een minuut stilte bij een monument
op de begraafplaats voor de slachtoffers van de watersnood in Oude Tonge.
Foto onder: Mariniers waken in de kou op de begraafplaats in Oude Tonge bij de krans die koningin
Beatrix en premier Balkenende later zullen leggen.
ChristenUnie-fractievoorzitter André Rouvoet:
van onze redactie politiek
UTRECHT - De mondige burger
vertoont onvoorspelbaar ge
drag. Daarom is het geen goed
idee die burger meer inspraak
te geven op het overheidsbe
leid. De overheid moet juist te
gen de waan van de dag in dur
ven te regeren en een visie op
de lange termijn hebben.
Die stelling poneerde Christen
Unie-fractievoorzitter André
Rouvoet zaterdag op een sympo
sium van het Nederlands Ge-
spreks Centrum. In zijn lezing gaf
de politicus een duiding van de
verkiezingen van 22 januari.
Rouvoet vroeg zich af vanaf welk
moment de overwinning van
PvdA-leider Wouter bos is be
gonnen. „Mijn taxatie is: bij het
vrijwel unanieme oordeel van de
media dat Bos het RTL4-debat
had gewonnen."
Na dat veelbesproken debat steeg
de PvdA in de peilingen. De di
verse opiniepeilers gingen onder
ling zelfs een concurentiestrijd
aan. De voorspelde winst van de
PvdA liet de kiezer niet onbe
roerd. constateerde Rouvoet. Ter
wijl Wouter Bos campagne voer
de met een programma dat exact
gelijk was aan het programma
waarmee zijn voorganger Mel-
kert vorig jaar het bos werd inge
stuurd.
Vanuit een oogpunt van demo
cratische politiek was de opening
van de Volkskrant dat het in de
verkiezingsstrijd alleen nog maar
ging om Bos of Balkenende een
„dieptepunt". Zo werd er een
sfeer gemaakt van 'Bos is hot' en
de rest is 'not'.
Rouvoet hekelt dat de media
daarin zijn meegehobbeld. Het
tv-programma Nederland Kiest
paste halverwege de campagne
de formule aan op grond van
„mediamiek kuddegedrag". An
dere politieke partijen werden
geschrapt en waren niet meer
welkom.
Rouvoet stelt dat de uiteindelijke
overwinning van Bos „in belang
rijke. om niet te zeggen: in over
wegende mate te danken is aan
het zelfversterkende effect van
de kans om het CDA naar de
kroon te steken. Met dank aan
NIPO. Interview en De Hond."
De ChristenUnie-leider maakt
zich zorgen over het feit dat het
bepalender is „wie" iets zegt dan
„wat" er wordt gezegd. Veel
mensen, of het nu zwevende of
mondige burgers zijn. aldus Rou
voet, stemmen op een winnaar
omdat hij winnaar wordt. Die
mensen vertonen het gedrag van
meelopers die kiezen voor de de
monstratie met de meeste aan
hang, zonder te letten wat er op
het spandoek vooraan staat.
Rouvoet sloot zijn analyse van de
wonderbaarlijke overwinning
van Bos af met een waarschu
wing. „We zijn druk bezig ons
kostbare stelsel van evenredige
vertegenwoordiging prijs te ge
ven voor een twee- of driepartij
enstelsel. daarbij driftig geholpen
door de media, die met dit type
hypes en tweestrijd gouden tij
den beleven."
RIJSWIJK - Pieter van Vollenho
ven vindt het onderzoek naar
de Herculesramp door de In
spectie Brandweerzorg en Ram
penbestrijding (IBR) een voor
beeld van een onderzoek „zon
der onafhankelijke blik".
Hij zegt dat in een gesprek met
het Algemeen Dagblad van zater
dag. Aanleiding is het verschil in
de uitkomsten van het IBR-on-
derzoek en dat van de Raad voor
de Transportveiligheid, waarvan
Van Vollenhoven voorzitter is.
Naar de crash van het Hercules-
toestel in juli 1996 op het vlieg
veld Eindhoven werden talloze
onderzoeken gedaan. Het onge
luk kostte aan 34 van de 41 inzit
tenden het leven. Niet de oorzaak
van de ramp trok de aandacht,
maar het feit dat hulpverleners
niet wisten dat er een militair
fanfarekorps aan boord was.
Het IBR concludeerde dat eerder
kon worden begonnen met het
redden van de inzittenden. Van
Vollenhovens raad zegt van niet
„Dit geeft aan dat je met onaf
hankelijk onderzoek tot een an
der oordeel kunt komen", zegt
Van Vollenhoven.
ANP
AMSTERDAM - De Nederlandsche
Bank (DNB) gaat onderzoek doen
naar de eigen munteenheid
'raam' van de spirituele bewe
ging van leider Maharishi Yogi.
Verschillende winkels in en rond
Vlodrop, waar de goeroe re
sideert. accepteren het geld. Het
geld is in Nederland al sinds ok
tober vorig jaar in omloop. Dat
heeft de goeroe gedaan in sa
menwerking met zijn huisbank,
het kantoor van Fortis in Roer
mond. Volgens een woordvoer
der van DNB is de uitgifte van
100.000 biljetten gedekt met een
tegenwaarde van 320 miljoen
euro in de kluizen van de trans
cendente beweging. De biljetten,
van 1. 5 en 10 raam worden ge
drukt bij Joh Enschedé, die ook de
eurobiljetten vervaardigt. De
raam is 10 euro waard, de uitgif
te daardoor opgeteld 1 miljoen
euro. De DNB weet nog niet zeker
of de uitgifte al dan niet mag.
ANP
