Ipl
ij U
Het nieuwe jaar
|pg 1
1949 is ten einde
Brieven uit het Eiland
In de Burgerzaal
een historisch ogenblik
|il||
Dit blad verschijnt iedere Vrijdag
WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSE EN THOOLSE COURANT
„PERFECTA"
I
I
I
I
OVerdracht der
Souvereiniteit.
No. 52
Vrijdag, 30 December 1949
Drie en Zestigste Jaargang
i
n A
Prijs per kwartaal f 0.95 met 15 ct. disp.-kosten
Druk en uitgave Firma J. M. C. Pot
Hoogstraat I.Tel. 16, Postrek. 1043
Vertegenwoordiger]. Deurloo
Simon Lindhoutstraat 2
'TlTTr- T~)l i III i III B
Nieuwsblad voor Tbolen, Poortvliet, Scherpenisse, StMaartensdijk, Stavenisse, St-Annaland, Oud-Vossemeer en St-Philipsland
De donkere (lagen voor Kerstmis zijn voorbij en
1950 kondigt zich aan.
Wat het nieuwe jaar ons brengen zal? er heerst
een zékere moeheid over ons. Eerst thans wordt
het óns duidelijk welke grote waarden door de
oorlog vooronizijn verloren gegaan. Het rustige leven
dat wij voor het uitbreken van de twede wereld
oorlog hadden heeft plaats gemaakt voor onrust en
twijfel. Doch desniettegenstaande moeien wij ons
niet laten meeslepen door hetgeen ons zo donker
lijkt.
Het leven biedt ons nog zo veel goeds waarin wij
ons kunnen verheugen. Laten wij den eersten
Januari intreden met een blij gemoed en allen die
ons dierbaar zijn oprecht een Gezegend nieuwjaar
wensen.
Wij wensen onze lezers en medewerkers een in
alle opzichten gelukkig 1950 toe.
Nog slechts enkele uren scheiden ons van het ogen
blik waarop de twaalf slagen der klok ons opmerk
zaam maken dat bet oude jaar voorbij is gegaan.
1950 De helft van een'eenw, zo peinzen wij als we
de blik achterwaaits richten en in vogelvlucht na
gaan wat er sedert de aanvang van een nieuwe
eeuw rondom ons plaats had.
1900 deed zijn intrede toen het i^chtige Engeland
rie Boerenrepublieken aanviel e™ot onderwerping
bracht. Daarna kregen wij een aantal rustige jaren
onderbroken door oorlogsdreiging in Afrika toen
Duitsland zijn belangensfeer in het Frans koloniaal
gebied wilde doen gelden.
Toen het noodlotsjaar 1914 toen 28 Juni de Oosten
rijkse troonopvolger te Seraiewo met zijn vrouw
door moordenaarshanden vielen, waardoor de eerste
wereldoorlog uitbrak, die de revolutie in Rusland
tengevolge had en in 1918 tal van tronen deed
ineenstorten en keizer-en koningkrijken wegvaagde.
Daarna kreeg men een tijd waarin de techniek een
vlucht nam, die men nimmer had verwacht. De
vliegmachine veroverde de wereld, men meende dat
hierdoor de volkeren nader tot elkaar zouden wor
den gebracht, ook inplaats van de vrede te dienen
werd het vliegtnig oorlogsmachine.
Tegen de Bolsjewistische staat Rusland kreeg men
in Spanje de dictaluur van Franco die in zijn leger
alras Italianen en Duitsers zag toevloeien om hem
in de ontstane burgerstrijd bij te staan.
Toen breidde zich als een olievlek de totalitaire
idee uit, Mussolini trok de macht met zijn fascisme
aan zich, een gewezen schildersgezel uil Oostenrijk
werd Führer van het Duitse Rijk en overal voelde
men de oorlogsdreiging opkomen. Buurstaten van
Duitsland werden onder de voet gelopen en in
19391940 brak de twede wereldoorlog uit die de
gehele wereld in ellende bracht, doch er gelukkig
toe leidde dat in J945 Duitsland ineenstorte, nadat
tevoren Mussolini het veld had geruimd.
Jammer genoeg wil Moskou zijn idees de wereld
opdringen. De Balkan is nagenoeg onder zijn invloed
gebracht. China is in handen van de Russen, die
hun ivangarmen naar Azie om ook daar hun ideolo
gie ingang te doen vinden. Overal in de wereld
heerst onrust en zo staan wij aan het begin van
de tweede helft van de 20e eeuw in bange afwachting
van wat nog over ons zal komen.
De grote gebeurtenis van deze Jaatste week van
tiet jaar 1949 en ook de grootste gebeurtenis
van bet gehele jaar is de souvereiniteitsover-
draclit. Men mag zich met reden afvragen, ofschoon wel
aller aandacht op de plechtigheid is gevestigd geweest,
of tiet Nederlandse volk, en dan speciaal de gewone man,
besell wat deze souvereiniteitsoverdracht eigenlijk inhoudt,
(let gaat er toch om dat vanaf deze week Nederland van
zijn positie van tweede koloniale wereldmacht terugge
vallen is tot die van een klein arm landje. Geheel liet
verleden van bijna vier eeuwen sinds Gornelis Houtman
en de zijnen naar Indië voeieu, heeft hiermee als tijd
perk zijn eind gevonden.
Het is de vraag wat er nu gaat komen. Koningin Juliana
heelt er in haar kersttoespraak op gewezen dat wij allen
de thans gevallen hesluiten hebben te aanvaarden. De
beide volkeren slaan thans op basis van vrijwilligheid
naast elkander. Er zijn nog zeer veel oude banden en er
is geen ander dan de Nederlander, die de Indonesiërs
in hun moeilijkheden zo goed zal kunnen helpen.
Er zijn pessimisten, die van mening zijn dat nu alles
verloren is. Er zijn optimisten die van een vrije samen
werking zeer veel goeds verwachten. Inderdaad zal de
nieuwe Republiek veel sleun nodig hebben. De algemene
ontwikkeling van het volk is nog gering, figuren die aan
de nieuwe staat leiding kunnen geven zijn zeer schaars,
misschien enkele duizenden. Geen ander kent Indonesië
heter dan de Nederlander. Zal de Republiek Indonesia
Serikat rust en orde weten te herstellen en handhaven,
zodat Nederlanders hun bij de opbouw en het verdere
hei stel behulpzaam kunnen en willen zijn? Zie daar een
der mogelijkheden. Op het gebied van het zeelransport,
op het gebied van het onderwijs, op hot gebied van de
land- en bosbouw is niemand zo goed ingeschoten als
de Nederlander.
Doch naast menselijke inzet, is geld nodig En of Neder
land in staat zal zijn nog voldoende kapitaal voor Indo
nesië ter beschikking te stellen en of op de duur niet
andere geldschieters ons voor zullen geraken. Ziedaar een
andere mogelijkheid, waarop slechts de tijd ons het ant
woord kan leren. En dat antwoord kan slechts goed
luiden, wanneer in het gehele Nederlandse volk de wil,
de vaste wil aanwezig blijft, zij het in nieuwe vorm, zijn
posilie, nu naast Indonesië, te herwinnen en zijn plicht
overzee te blijven doen.
SAMMETJE
Geboorte der Unie van twee vrije,
lijke en gelijkberechtigde Staten.
Van onze speciale verslaggever
ge-
Corsettenhuis
Wij leveren op ad
vies van H.H. Doc
toren Breukban
den, Elastieken
kousen enz. enz.
speciaal adres voor Maatwerk!
M. VAN VELDHOVEN—RAMPART
Telefoon 892 - Bergen op Zoom
Leveringen ook op advies van H. H. Doktoren
Zondagsdienst Artsen 4 Jan. 1950
Voor de gemeenten Tholen, Oud-Vossemeer, Nieuw-
Vosmeer en St. Philipsland dr.J.ooysen Tbolen
(Tel. 49) en dr Verniet te Nieuw-Vosmeer (Tel 10)
Machtig rijst de indruk wekkende
gevel van het oude Amster
damse Raadhuis, thans Koniuk-
lijk Paleis, op uit de grauwe
nevel van de Decembermorgen.
Van de toren wappert, vaag te
onderscheiden, de koninklijke
standaard. In strakke gelederen
rijen zich de matrozen voor de
trappen.
Lakeien in blauw, rood en goud
staan in de marmeren gangen,
waarlangs zich de genodigden
begeven naar het centrale punt
van dit grote gebouw, de Bur
gerzaal.
Dezelfde kooplieden, die in
trotse zelfgenoegzaamheid de
voornaamste gracht hunner stad
de Herengracht doopten, gaven
deze prachtig vorstelijke zaal,
met haar marmeren wanden,
haar ingelegde vloeren, de witte
beeldengroepen en de kristallen
kronen, de naam van Burgerzaal.
Immers, in dit door Jacob van
Campen gebouwde paleis waren
niet de vorsten, maar de bur
gers heer en meester.
In deze zaal wordt de herin
nering aan de grootheid van
de Ilepubliek der Verenigde
Nederlanden bewaard. Vanuit
dit Amsterdam, dat als Konin
ginde kroon droeg van Europa,
voeren ondernemendekooplieden
moedige zeevaarders, geharde
suldaten uit en slichtten een
imperium aan de andere zijde
van de evenaar.
En nu, op de morgen van deze
27e December, zich in deze zaal
een drom van hoogwaardig
heidsbekleders verzamelt, het
stemmig zwart hunner kledij
slechts onderbroken door de
goudglinstering van een enkele
uniform of de lichtere tinlen
van een damesioilet, toeven de
gedachten onwillekeurig in het
verleden. Wordt in deze zaal,
op dit ogenblik, het boek der
historie van Neerlands groot
heid voorgoed dichtgeslagen 1
Zien de schimmen van de
bouwers van dit rijk, waarin de
zon niet onderging, droevig
neer vanuit de marmeren nissen
op de nakomelingen, en spreidt
zich een rouwflcers om de
kristallen kroonluchters die dit
schouwspel beschijnen?
Maar reeds treden, bijna onop
vallend,de gedelegeerden binnen
en plaatsen zich rond de met
rood beklede, o vale tafel. Minister
president Drees zet zich, aan
zijn rechterhand de direc
trice van het kabinet der Konin
gin, Mej. Teilegen, de enige
vrouw in dit gezelschap.
Hatta glimlacht naar Sultan
Hamid,wiens ondeugend jongens
gezicht die glimlach een ogen
blik beantwoordt. Maar dan
verstrakken zich hun gezichten
in Oosterse geslotenheid.
De stem van de Secretaris
generaal Mr. Prinsen verbreekt
de stilte, wanneer hij het proto
col der ratificatie van de man
telresolutie voorleest. Hatta
luistert, voorovergebogen toe,
als wil hij zich geen woord
laten ontgaan. Blanke papieren
schuiven over de tafel, in diepe
stilte vindt de ondertekening
plaats.
De Minister-president, de Minis
ter van Overzeese Gebiedsdelen
en de Voorzitters van de beide
Kamers der Staten-Generaal
verlaten dan hun zitplaatsen
hun is de taak, de Koningin de
vergaderzaal binnen te leiden.
In do diepe stilte, die is ont
staan, klinkt de slem van de
Kamerheer: Hare Majesteit
de Koningin 1 Allen rijzen op,
Koningin Juliana in een zwart
fluwelen en bleekblauw-zijden
kleed, met emeralden gesierd
een togue met zwarte veren
op het hoofd, neemt plaats aan
het hoofd van de tafel, aan haar
rechterhand Drs Hatta, links
Mr Drees. Tegenover Haar heeft
Prins Bernhard, in de uniform
der blauwa huzaren, plaats
genomen. De goudbestikte
uniformen der hofhouding vor
men de achtergrond.
Tijdens de voorlezing der acten
ziet de Koningin aandachtig
de tafel rond. Met vaste hand
zet zij haar naam. Dan spreekt
Minister Drees en constateert
dat vorm gegeven is aan een
Unie die duurzame samenwer
king waarborgt op basis van
vrijwilligheid, gelijkheid en ge-
lijkgerech tigheid.
Duidelijk verstaanbaar, slechts
met een zeer licht accent,
spreekt dan Drs. Mohammed
Hatta van de grote eer, die het
aanvaarden van de souvereini
teit over Indonesië voor hem
betekent. Hij spreekt de hoop
uit, dat beide landen op de
door de Minister president ge
noemde grondslagen tot beider
welvaart en geluk mogen sa
menwerken. Na zijn rede drukt
de Koningin de Minister-presi
dent van de Republiek Indone
sia Serikat de hand.
En dan is het ogenblik gekomen
waarop de Koningin zélve zal
sprekeu. Zittend houdt zij haar
redeniet op vlakke toon
voorgedragen, maar met sterk
