EStS
E
KSO
E
E
I
THOOLSCHE COURANT1
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
4271
Vrijda,
s; 16 September 19.32.
Negen en veertigste jaargang
len, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
Rust, kalmte en
zelfbeheersching
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
ter kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f '1,37B,
franco per post fl,65 4- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan '1 tot 4 regels /5 ct.; ieder regel meer 17»/2 c.t.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
LAND- EN TUINBOUW.
at elke maand te doen geeft,
loes- en bloemtuin, keuken en kelder
(2e helft September.)
(Nadruk verboden).
,r we ia deo nazomer gebrek aan hebben,
o de bloem heesters. Er zijn er maar weinig,
dezen tijd bloeien. De mooiste, zou ik
;eggen, blijft Hydraugea paoiculata grandi-
Reeds geroimen tijd bebben we van de
n genoten en nog staat de heester volop
oei, boewei de oorspronkelijk roomwitte
voor eeu rose tint heeft plaats gemaakt,
o deze heesters mooie bloemen te bebben,
ze in 't voorjaar sterk worden ternggc-
en gedurende deo zomer flink bemest.
Spiraea's zijn zoo goed als uitgebloeid,
noemeu we: Sp. Bomalda en baar boute
Anthonig WatereD, rood, Sp. Caallosa
en rose variëteiten). Iets vroeger bloeit
Jlicifolia Clethra almfolia staau nog in
de witte bloemirosjes maken een aardig
bovendien verspreiden ze een aaDgename
in iv-'i een uitstekende bijenplant. Ouder
»ere heesters, die ook oog bloeien, vinden
'mor. phantos maDdschnricus, met groote
bladeren, die, vrijstaande geplant, een
effect maakt. De witte bloemtrossen komen
het reeds rood getinte loof goed nit. Zoo
we vanzelf op de herfsteffecteo, die met
ïoutgewassen zijn te bereiken. We noemeu
boomeo de Amerikaansche Eiken
ira, Q palustris, verder Acer Ginoala, eveu-
genoemde eiken roodgetint.
de zooeveo genoemde Diamorpbantos gaat
yphina samen, Vibumum Opolas geeft be-
)|J roode bladeren, oo(c fraaie vruchttrosseu.
opzicht mogen we lijsterbrs (Sorbus aucn-
niet voorbijgaan. Verder Berberis vulgaris
roode langwerpige besje?. Rosa rogosa is
'Jl tooid roet vooiroode bottels. Op deze «ijze
in daar rondkijkende, krijgen we ons herfst-
iaal bijeen. Willen we veranderingen breo-
onze tuin, of een nieuwen toin aanleggen,
ieneu wc met deze herfsttinten rekening
ideo.
moeten er aan beginnen te denken om
lillende planten, die den zomer buiten
doorgebracht, naar binnen te brengen,
sommige hebben we daarbij de noodige
fooi >rg in acht te nemen. Musa's en dergelijke
planten, die we weuschen te behouden
in den vollen grond hebben ge°taan,
we eens lond met de spade, om deo groei
rust te brengen en later het opnemen en
ten of inkoipen minder gevaarlijk te maken,
vele gazonplanten, die zich mooi hebben
kkeld kunnen we in de serre nog genot
wanneer we ze nn in een kuip of pot
met fliukon sardklnit. Met Nicotiana
ea, Canna's en sommige Solariums gaat dit
goed. Wel verliezen ze bij 't naar binnen
eenige bladeren, maar eenmaal weer
en groei, wordt dit verlies goedgemaakt,.
T de keoken (voedingsleer). We bespraken:
eiwit eu vet. Nn volgen de koolhy Iraten
olwaterstoffen). Hiertoe behooren l Melk-
welke slechts in melk opgelost voorkomt,
'ijkelijkst in paardenmelk ook is de melk
roowen biervan rijkelijker voorzien dan die
koeien, waarom men bij het voeden der
met koemelk hieraan altijd nog 'n
Belheid melksuiker moet toevoegen. Bij het
worden der melk verandert deze sniker in
zour, een klein gede- lte gaat door gisting
in alcohol (2). Op deze wijze, door zore
lelk bij paardemelk te voegen, bereiden de
1 ireo, Moogoleu en andere nomaden-volken
Azië, zicb een op brandewijn gelijkenden
loveoden drank, dien ze Rumisch en Aracu
melksuiker wordt in 't lichaam uit de
de voeding genoten suiker en bet zetmeel
und. 8 Honig, 4- Melkzuur, dat zich voor-
Blijk in de melk vormt door lang stilstaan
warme loebt, en ook in 't maagsap
komt 5 Zetmeel voorkomende o. m. in
tppelen,granen,peulvruchten,sago, 6. Sntker:
rietsuiker, druivensoiker. Prof. Senator te
ijn zeiSaiker kan het vet in de voeding
el vervangen. Dadels, vijgen en bananen
tten resp. 75, 50 en 25 sniker of suiker
lende zelfstandigheden. 7. Plautenlijm of
toe, voorkomende in 't sap der meeste vlee-
vruchten en wortels. 8. Plaotenslijm o. m.
Onzaad. 9. Gom in arabische gom, oven-
slechts weinig in de planten voorhanden.
Alcohol of spiritus, nit de druiven- of
®elsuiker ontstaan. 11. Azijnzunr, 't welk
komt in wijnazijn, vrachten- en korenazijü
(uit gerst, tarwe en aardappelen) en brande.wijn-
azijn. 12. Melkzuur in zuurkool en augurken
iu 't zunr, en 13. Plantencelstof. De opgenoemde
dierlijke en plantaardige vetaebtige (koolwater-
stofhondeude) voedingsmiddelen zijn voor 't li
chaam van een dubbel nut: zij dieDeu deels tot
het vormeu van vet, deels, door bnn verbran
ding, evenals't vet tot ontwikkeling der eigene
warmte. Het zetmeel wordt echter, met behulp
van 't mond- en buikspeeksel, vooraf iu suiker
omgezet.
BINNENLAND
KENTERING
Er wordt thans allerwege over eene op
handen zijnde kentering gesproken.
Wij moeten ous echter niet te vroeg
blij maken. In industrieele kringen is men
alles behalve optimistisch. Er wordt daar
ernstig rekening gehouden met een verdere
bedrijfsinkrimping. In verschillende indu-
striën, waar men anders om dezen tijd
van liet jaar eenige opleving bespeurt, is
het titans nog de dood in de pot. Men
beschouwde de prijsstijgiugop de goederen
beurzen als het eerste kenteeken eener op
banden zijnde kentering, liet wereldherstel
moest beginnen bij een opleving in de
grondstoffenlanden. Op deze prijsstijging
is ech er een daling gevolgd. Voor "ver
schillende goederen ee"n scherpe daling zelfs
Het herstel is voor een belangrijk deel
op psychologische gronden, op ver
wachtingen tot stand gekomen.
GRISISVARKENSWET.
Op de Goudsche veemarkt ontstond eenige
deining, doordat tegenover een normale
hoeveelheid van 3 a 500 varkens, ruim
1500 varkens bleken aangevoerd te zijn
en de Nederlandsche Varkenscentrale dit
groote aantal aanvankelijk niet wcnschte
te koopen natuurlijk zeer tegen den zin
der boeren. Volgens den heer S. v. Zwanen
berg, leider der Nederlandsche Varkens-
centrale. werden ér vóór het inwerking
treden der wet, per week hoogstens 10 a
12000 varkens voor bacon geslacht, die
niet meer opbrachten dan 8 a 9 cent
levend gewicht.
Thans worden er wekelijks 20.000 varkens
gekocht tegen 15 ct. per pond levend ge
wicht. Er is intusschen reeds eene aan
schrijving der regeering, dat niet alle len
verkoop aangeboden varkens door de
Varkenscentrale gekocht kunnen worden.
NEDERLANDSCHE MUSICI IN HET
BUITENLAND.
Een orkestje dat verschillende jaren m
Amsterdam in een der bekende lunchrooms
speelde ondervond in Üuitschland (Mi'mchen
eene ergelijke behandeling. Het werd aan
de musicanten gewoonweg onmogelijk ge
maakt voor het publiek op te treden. En
dat, terwijl Nederland nog steeds zijn
deuren wijd open stelt voor alle buiten-
landsche artisten. Nationalistische ver
dwazing.
STROOPERSDRAMA VAN PUTBROEK.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch
deed uitspraak in het strafproces tegen
de jachtopzieners te Pulbroek. De vader
werd tot vijftien, de zoon tot zes jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. De vader haalde
bij de uitspraak de schouders op en zeide
„Ik ben geen moordenaar, ik ga in cassatie"
hetwelk den president deed opmerken „het
Hof heeft anders over u geoordeeld. „Beide
veroordeelden zijn tegen het vonnis in
cassatie gegaan. Óf het hun veel baten zal?
VEREENIGDE STATEN VAN EUROPA.
In Heemstede werd een congres ge
houden van de Vereeniging ter bevordering
van de oprichting der Vereenigde Staten
van Europa. Vroeger heeft men steeds
gemeend dat wanneer de Vereenigde Staten
van Amerika zich maar ontwikkelden
deze uiteen zouden vallen. Men is bedrogen
uitgekomen. De Unie is eene eenheid
blijven Vormen. Intusschen moet men,
naar het ons voorkomt, toch over een
buitengewoon groot optimisme beschikken
om nog aan de mogelijkheid der Ver
eenigde Staten van Europa te kunnen ge-
looven.
AARDSCHOKKEN OP AMBOINA.
Een zware aardschok, de zwaarste sedert
'1898 geconstateerd, kwam de rust op
Amboina verstoren. De kampong Toelekoe
werd geteisterd, zestig huizen stortten in.
SURINAME.
Naar wij lazen zal er binnenkort opge
richt een Suriname kolonisatie Commissie
en een Suriname-Hoeve Maatschappij. Men
is van plan den opbouw van het zoogoed
als braakliggend Suriname eens ernstig
ter hand te nemen.
BUITENLAND
De regeering von Papen gaat ongestoord
haar gang. Er komt entiek van alle kan
ton, van nat.-sociat. tot communisten toe.
Vooral ook van arbeiderszijde. Men verwijt
haar bevoorrechting der werkgevers, ach
terstelling der werknemers. Maar von Papen
heeft den steun van de baronnen van land
bouw en industrie. De beschikking over de
honderdduizenden wel geoefende en ge
disciplineerde leden van Stahlhelm en over
de 100.000 man Rijksweer. Bovendien is
hel economisch getijde niet ongunstig. Het
werkloosheidscijfer is dalende. En een deel
van de opleving wordt allicht aan de re-
geeringsactiviteit toegeschreven. Alles werkt
mede, om von Papen tot aanblijven aan
te moedigen, desnoods tegen den wil van
den Rijksdag in. Vandaar alle geruchten
omtrent een voorgenomen staatsgreep,
terugkeer van den ex-keizer of komst van
den kroonprins, enz.
Natuurlijk is een staatsgreep niet huiten-
gesloten. lloe de stemming onder de Stahl-
helmers is, bewijst het door hen gepubli
ceerde communiqué, waarin gezegd wordt:
„De Stahlhelm, een bond van frontsoldaten,
juicht het toe, dat de rijkspresident, in het
hesel* van den wil des volks, de leiding
van den staat bevrijd heeft van de partij
en speciale belangen. Wij verlangen een
nationale leiding van den staat, die op
zichzelf vertrouwt en slechts verantwoor
delijkheid kent tegenover het geheele volk.
Veertien jaar hebben bewezen, dat dit
thans niet door verkiezingen kan worden
bereikt. Daarom moet het uil zijn met dit
overleefde parlementarisme. Wij verlangen
van deze regeering, dat zij voorwaarts
marcheert. Er moet gehandeld worden,
niet gepraat en gevraagd, zoo zal zij het
vertrouwen van het geheele volk veroveren.
Zonder belang is het, we zijn geneigd
te spreken van gekonkel, dat er tusschen
nat.-soc. en centrum plaats heeft. Tot eene
samenwerking tusschen beide groepen
komt het toch niet dat is thans wel
duidelijk geworden. De zoogenaamde on
derhandelingen hebben geen ander doel
dan om aan de regeering von Papen steeds
maar te demonstreeren, dat ze de meer
derheid des volks niet achter zich heeft
en eene nationale meerderheid zeer ge
makkelijk kan worden gevormd.
Vooral ook de nationaal-socialisten zijn
erg op de regeering gebeten.Een artikel van
Dr. Goebbels, naar men weet een der lei
ders van de nazi's, in de „Angiïlï" trok
bijzonder de aandacht. Goebbers schreef
van de oude heerschers, die onder leiding
van von Papen thans weer de zaken in
Duitschland regelen: „Zij hebben niets
geleerd en alles vergeten. De afgeloopen
veertien jaren zijn ongemerkt aan hen
voorbijgegaan, zij hebben sindsdien niets
gedaan voor de wedergeboorte der natie,
behalve dan dat ze plannen hebben ge
smeed en hun rok hebben geborsteld om
als zij tot hooge functies werden geroepen,
in een nieuw omhulsel in het openbaar
te verschijnen. Zij verwarren de „llerren-
reiterei" met de hooge functies en zij
voelen zich slechts behagelijk, wanneer zij
onder elkaar zijn. Waar zij het volk ruiken,
gaan zij er vandoor. Zij hebben een sluw
plannetje ontworpenzij willen een poli
tiek volgen, welke in haar wezen beant
woordt aan hun feodalen, burgerlijk-kapi-
talistischen hoogmoed en in vorm en in
woord willen zij op handige wijze natio-
naal-socialistische leuzen opvangen om de
menigte te misleiden en uit de Hitlcrbe-
weging te lokken. Het zijn erfenisjagers.
Dat is het naaksle, gemeenste en onfat
soenlijkste eigenbelang, dat men in Duitsch
land ooit heelt beleefd. Niemand zdl van
onze beweging zeggen, dat wij slippen-
dragers van het marxisme zijn, maar wij
bekennen eerlijk, dat het oprechter zou
zijn, met de sociaal-democraten samen te
werken, welke ten minste zoo eerlijk waren
te zeggen, dat zij ons haten en verafschu
wen en ook dienovereenkomstig handelen.
j Het gespuis, dat mede tracht ons de mncht
te onthouden, is niet alleen dom en bru-
i taal, het is ook arglistig en gemeen. Zij
zullen ons lecren kennen." Tot zoover
Goebbels. Ondanks alle verzekeringen van
het tegendeel, zijn de nationaal-socialisten
op het oogenblik nergens banger voor dan
voor nieuwe verkiezingen. De nederlaag
lijkt gewis. Maar wij kunnen ons moeilijk
voorstellen, dat de nationaal-socialisten
hun stem niet aan de motie van wantrou
wen tegen de regeering zullen geven, ook
al volgt daarop ontbinding van den Rijks
dag en nieuwe verkiezingen.
Hoofddoel van de Duitsscbe buitenland-
sche politiek is nog steeds de herwinning
van Duitschland zijner volledige souverei-
niteit. Eóu der „minderwaardigheidspun-
ten" in het vredesverdrag van Versailles
is de ontwapeningsbepaling. Het Duitscho
leger mag niet grooter zijn dan 100.000
man (de zgn. Rijksweer) met inbegrip
van ten hoogste 4000 officieren en zonder
grooten Gcneralen Stal', enz. In de laatste
weken worden vooral deze bepalingen door
de Duilsche regeering naar voren gescho-
keeren weer terug na bet gebruik van
Mijnhardt s Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct.
11 Bij Apoth. eu Drogisten. 41817
ven. Een felle actie voor gelijkberechtigd-
beid wordt er gevoerd. Dezer dagen komen
i wij te weten, hoe Frankrijk en Engeland
over deze zaak denken. De Duitsche mi-
I uister van buitenlapdsche zaken, Freiherr
i von Neurath, heeft zoo juist de Franschc
I autwoord-nola op de Duitsche voorstellen
inzake de ontwapening (of bewapening
ontvangen.
Bolivia en Paraguay zijn den strijd be-
gonnen. Er komen reeds berichten van
het front. Na een verbitterden strijd van
23 uur om het bezit van het fort Bouque-
ron in het Gran Ghacogebied hebben par
tijen -in de hoofdsteden de overwinning
gevierd. Men kent de leugenachtigheid der
oorlogsberichtgeviug
Rolf Juucblut geeft in de „Vossische
Zeitung" eene aangrijpende beschrijving
van de ellende der jeugdige zwervers in
de Vereenigde Staten. Niet minder dan 200
a 300 duizend kind eren zwerven in het rijk
Amerika dakloos rond. Het ministerie van
Arbeid heeft deze schatting van hel aantal
bevestigd. Be Russische kindergruwel staat
dus niet meer alleen. Het is eene eerezaak
voor de Unie aan dezen schandelijken
toestand onmiddellijk een einde te maken.
De vliegende familie Hutchinson wordt
vermist. Ze heeft ergens op zee eene nood
landing moeten maken. Hel zijn de slacht
offers eener verdwaasde, sleclilsjvan records
levende wereld. Thans is de vliegende
familie gered.
In het kleine stadje Meaux werd de
vriendschap tusschen de Ver. Staten en
Frankrijk bevestigd bij de herdenking van
den slag aan de'Marne.'Herriot verklaarde
plechtig, dat niets Frankrijk van de Ver
eenigde Staten zal kunnen scheiden.
LANDBOUW EN VEETEELT
crisis varkensvvet.
De Zeeuwsche Varke:>scent'ale deelt mede:
De voorbereidingen voor de uitvoering der
Crisisvarkenswet iu onze provincie zijn thans
zoover gevorderd, dat Maandag 5 Sept. is be
gonnen kunnen worden met het merken en in
ventariseeren van den varkensstapel. Wij meenen
in het belang van den varkenshoader er nog
eens op te moeten «ijzen, dat na een door den
minister te bepalen datum geen ongemerkte
varkens meer op een bedrijf aanwezig mogen zijn,
noch mogen worden afgeleverd of vervoerd, zoodat,
bet noodzakelijk is, dat iedere varkenshouder zijn
varkens laat merken. Alleen de varkens van die
varkeusbouders die zich als lid der Zeeuwsche
Varkenscentrale hebhen opgegeven, kannen wor
den gemetkt. Iedere varkenshouder dient dus lid
van dé Zeenwsebe Varkenscentrale te worden.
Bij de inventarisatie wordt iedere varkenshoader
een kaart, inhoudende de aanvrage om als lidjk
te worden toegelaten, ter teekening aangeboden.
Het lidmaatschap der Zeeowsche Varkeosceutrale