IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
PlIROL rijk aan geneeskracht
o. 2426
Vrijdag 28 Augustus 19.31.
Negen en veertigste jaargang
holen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
'52,50
31 AUGUSTUS 1931.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
ijs per kwartaal f 0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,37®,
franco per post f 1,65 4- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiênvan 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel meer 171/, ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering:.
PUBLICATIEN.
DIENSTPLICHT.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap,
uitstel van eerste oefening, enz.
Aan den ingeschrevene voor den dienstplicht, die
gewoou dienstplichtige bestemd is, zal vermoedelijk
ureeks einde September kennis worden gegeven
trent bet korp*, het korpsonderdeel, enz. ot den
nst, waaraan hy is toegewezen, alsmede omtrent
tijdvak waarin by zal worden ingelijfd,
'oor nadere bijzonderheden omtrent vrijstelling
;ens kostwinnerschap, uitstel van eerste oefening
raadp'tge men de aanplakbiljetten. 15
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
ten Dinsdag, den len September 1931 des namiddags
3> unr eene openbare vergadering van den Raad
belegd.
Punten van behandeling
iBeëadiging van leden.
I Ingekomen stokken.
Benoeming van Wethouders.
llholen, 26 Augustus 1931. 10
De Burgemeester van Tholen zal op Woensdag
September v.m. 11 uur op het gemeentehuis
riet uit de Vest publiek verkoopen.
Tholen, den 26 Augustus 1931. 5
Burgemeeter en Wethouders van Tholen maken
keod, dat de kantoren van de secretarie en van de
tfabriek op Maandag 31 Augustus 1931 zullen
loten zijn. 6
Tholen, den 27 Augustus 1931.
In de dagen voor den aanvang van den
chtig jarigen oorlog, welke het lot van
ederland voorgoed verbond met dat van
ranje, beheerschen feitelijk drie mannen
i Nederlandsche gewesten.
Granvelle, de ervaren diplomaat ingewijd
alle staatsgeheimen der bourgondisch-
tbsburgsche monarchie, geslepen staats-
- an, doorkneed in de macchiavellistische
Hginselen der politiek.
^Viglius, de beroemde jurist, scherpzinnig
j van veel omvattende geleerdheid. Ber-
j| ymont,een henegouwschedelman, middel-
atig van aanleg maar ijverig Katholiek,
ouw aanhanger des Konings, wiens wil
jn wel was. Met weerzien zagen de jonge
ederlandsche edelen hoe Granvelle, de
■eemdeling, aan het hoofd der regeering
me plaats innam, die zij meenden, dat aan
in, aan de vertegenwoordiging van den
ederlandschen adel toekwam. Van die
nge edelen was prins Willem van Oranje,
)o niet de eerste dan toch wel een van
eersten.
De Nassau's, zijne voorvaderen, hadden
de laatste eeuw een groote rol gespeeld
i het bourgondische hof. Uitgestrekte
(zittingen, die der Nassau's in de Neder-
iden, der Oranje's elders, waren hem
deel gevallen. Oranje's huwelijk met
inna van Egmond, gravin van Buren, de
jjke dochter en erfgenaam van den be-
lemden keizerlijken veldheer Maximiliaan
in Buren had zijn aanzienlijke bezittingen
)g meer vermeerderd, zoodat hij een der
irmogendste edelen in de Nederlanden
locht heeten.
En bij die rijkdommen voegde hij het
iwicht van groote talenten. Een man als
met zijne hoedanigheden toegerust,
an die afkomst en dat aanzien moest wel
oordrongen zijn van de begeerte orn een
oorname, zoo niet de eerste rol te spelen
het landsbestuur. Men mag dit eerzucht
aJoemen het is een eerzucht van een man
a ie zich zijne beteekenis bewust is en be-
eert de plaats in te nemen, die hem toekomt.
Ie gansche politiek der regeering was hem
ïgen den zin. Hij wilde niet hooren van
ene staatkunde, die de Nederlandsche be
togen opofferde aan die van de dynastie
es Konings eener groote wereldmonarchie,
leaal van Keizer Karei, waarvan ook
ilips en Granvelle droomden.
En onder de voortreffelijke leiding van
i drie Prinsen van Oranje ,en de met
ien samenwerkende Staten, eerst van
nd en Zeeland, daarna allengs ook
an de overige gewesten, werd in een
«Ja
kil
tachtig jaar lang met afwisselende uitslag
gevoerd en strijd het aanzien geschonken
aan een staat, die machtig als hij was vrij
en frank kon optreden tegenover de Euro-
peesche mogendheden. Nadien zijn er vele
stormen over Nederland gegaan.
Het kende het tijdperk der Gouden Eeuw,
waarin ons Vaderland de overige volkeren
van Europa in ontwikkeling en welvaart
verre voorbij streefde, maar ook tijden van
diep verval, dagen waarin Staat, land en
volk verscheurd werden door binnen -
landsche partijschappen. Zelfs verloor het
het hoogste goed dat een volk bezit zijn
onafhankelijkheid.
De jaren van 1795 tot 1813 werden als
het ware door het Nederlandsche volk in
babylonische ballingschap doorleefd. Het
volk moest boeten voor zijn zonden; het
yverd gestraft voor zijne ondankbaarheid
jegens het Opperwezen en het Huis van
Oranje.
Evenwel werd het rijk van den antichrist
door God te pletteren geslagen. Het hoofd
van het Huis van Oranje sprak bij het
betreden van den vaderlandschen bodem
tot zijne landgenooten
»Ik ben bereid en vastelijk besloten, al
het verleden te vergeven en te vergeten".
De ouden tijden met het geliefde lluis van
Oranje aan het hoofd herleefden en Neder
land zou weder geluk kig worden als voorheen
Ook ons land kreeg zijn deel van den
wereldoorlog en Hare Majesteit de Koningin
onze begaafde Landsvorstin, deed zich in
moeilijke dagen kennen als een ware moeder
des vaderlands.
Eeuwen is het lot van ons land met dat
van Oranje verbonden geweest. Ook in de
toekomst wil Nederland als zelfstandige
natie, voortleven onder leiding der na
komelingen van den ouden Oranje.
Thans viert onze Koningin haar Sisten
verjaardag..Haar volk brengt Haar op
dezen dag eerbiedig hulde.
BUITENLAND
Door de Duilsche Reichsbank werd in de afge-
loopon week eene opgave gepubliceerd vait do be
dragen, welke het Buitenland op korten termijn van
Duitschiand te vorderen had. Ze toont ons de belangeD,
welke de onderscheidene Slalen bij Duitschiand
hebben.
S 2 S S S c
a O «o r
bCT5 - -a
a 2 fc a
(=3 |z; fi, 5Q 5S3
Nederland bad dos op 81 Maart van Duitschiand
te vorderen niet minder dan 546 millioen mark,
uitmakende 9.7 V8n het totaal door Duitschiand
verschuldigde bedrag van 5639 millioen Mark. Het
geen direct opvalt is het groote bedrag, dat de Ver.
Staten en Engeland te vorderen hadden, waar tegen
over het Fransche aandeel (kleiner nog dan het
Nederlandsche^ gering te noemen is.
Intusschen is door den stenn van het buitenland
(leening Siill balteconcern) de dreigende finantieele
ineenstorting van Duitschiand voorkomen. De banken
funciionneeron weer, al blijven de banken gesloten.
Niettemin baart da financieele toestand nog steeds
groote zorgen. Vooral de gemeenten verkeeren in
nood, heigeen op den in de afgeloopen week
gebonden stedendag werd gedemonstreerd. Verschil
lende gemeenten gaan er toe over hunne bedrijven
gas, electriciteit, etc. te verkoopen. Ze werken
met groote tekorten en loonsverlagingen zijn schijn
baar moeilijk door te voeren. Er dreigde verleden
week nog eene staking van Berlijnsche gemeente
arbeiders. Verkoop dezer bedrijveo gaat ook zoo
gemakkelijk niet het publiek heeft er niet veel
lust in. Alom dus berooide gemeentekassen en steun
van het Rijk is niet te verwachten. Met kunst en
vliegwerk moet de Rijksregeering zelf hare bagrooting
sluilend maken.
De werkeloosheid groeit met den dag, dus ook
het bedrag der werkeloozenuitkeeringen, welke hoofd
zakelijk op de gemeenten drukken. De taak dergu-
meente-besluurders wordt onder zulke omstandigheden
lang niet gemakkelijk.
Ook de positie der Labourregeering wordt met
den dag moeilijker. Mac Donald bevindt zich tusschen
Scylla en Charybdis. Aan den eenen kant dreigt de
oppositie zijner partijleden, aan den anderen kant
die van conservatieven en liberalen. Het vereiscbt
groote stuurmanskunst tusschen de klippen door te
zeilen. Intusschen is de regeering gevallen en is er
een nationale regeering gevormd. Het kabinet beslaat
nu maar uit 10 leden, nl. 4 Labourparly -4 liberalen
en 2 conservatieven. Door deze vorming zullen
Mac Donald en Snowdon uit de partij moeten. De
oppositie der arbeiderspartij is groot.
In economisch opzicht staat Frankrijk er veel
beter voor, hoewel het op hygiënisch-, rerkeers-,
sociaal-, stedebouwkundig-, opvoedkundig-, en nog
menig ander gewichtig gebied bij Duitschiand en
Engeland zeer veel achter is. Dezer dagen liepen er
allerlei gerichten over oen Fransch-Russisch accoord,
een non-agressie-pact. Tul lieden was Frankrijk zooals
mon weet. allesbehalve een vriond van Rusland.
Waaraan die toenadering is toe te schrijven? Het
i» nog moeilijk te zeggen, Frankrijk wil de eerste
viool blijven spelen, liefst in do geheele wereld.
Wellicht heeft hot daarvoor Rusland noodig. En
danRussische bestellingen
Een vreeselijke overstroomiug teistert het'arme
China. Naar verluidt zijn reeds twee millioen menschen
omgekomen. Tiendnizeude vluchtelingen als vliegen
bijeengezwermd, zitten op de dijkkruinen slecbis
een voet boven het wa:er. Van lieverledo sterven
allen van honger en ellende. Het uitbreken van
epidemiën is niet meer te voorkomen als ratten
sterven de menschen aan de gevolgen van typhus,
dyslenterie, malaria, en cholera.
Even bui eD Dixmnide, langs de boorden van den
Yzer en midden in de vlakte, waar de oórlog vier
jaren heelt gewoed, hebben de Vlamingen een toren
opgericht ter nagedachtenis van de gesneuvelde
soldaten. Ieder jaar trekken duizenden naar deze
plaats, waar zij het offer van de Vlaamscbe soldaton
gedenken en tevens voor de Vlaamsche eischen
deinonstreeren. De belangstelling was dit jaar als
nimmer tevoren. Een klein iucideut verwekte een
achttal Hitlerianen, die in uniform naar de plechtig
heid waren gekomen.
Een verbluffend staahje van activiteit werd ge
demonstreerd in Borgotaro (I'alië,. Daar werd een
nieuwe brug in den spoorweg 1'arma-Spezia, lang
350 M. en wegende 1350 ton, gelegd in 22 minuten
tijds. Keu internationale trein wijdde de nieuwe brug
in, onder het gejuich vaD de werklieden, waarmede
de talryke toeschouwers en ook de reizigers in den
trein spoedig instemden.
Men maakt het da Spaanscho regeering lang niet
gemakkelijk. Ze acht zich verplicht legermanoeuvres
te houden in het opstandige Baskenland. Ze voert
een verwoeden strijd tegen de Kerk de verorde
ning inzake de eigendommen der kerk gaat zelfs
zoover, dat notarissen geen contracten, waarhij een
kerkelijke instelling party is, mogen aanvaarden en
ten slotte komen er nog zeer ernstige berichten uit
Marokko. De bekende leider in den opstand iu het
Rif tegen het gezag van Frankrijk en Spanje in
Marokko, Abd-el-Krim, zou ontvlocht zijn van hel
eiland Reunion. waar hij gevangen zat. Het Spaansche
bezettingsleger in Marokko is volkomen gedemora
liseerd. De Spaansche soldaten moeten aan de inboor
lingen zelfs wapenen hebben verkocht, terwijl Marokko
een broeinost is van communistische propaganda.
De kansen voor Abd-el-Krim zouden dus niet
slecht zijn.
Mauneer je iets doet, doe het dan maar goed.
Zoo dacht ook een bende dranksmokkelaars in New-
York, die op de binnenplaats van een gebouw van
zeven verdiepingen, nog wel nabij den zetel van de
drankbestrijding in New-York gelegen, een geheime
stoke ij hadden. De politie kon niet minder dan
74.000 Liter alcohol in beslag nemen, vertegen
woordigende een waarde van moer dan een millioen
dollar. Er wordt in Amerika, ondanks het verbod
nog heel wat opgedronken. Dal blijkt hier wel uit.
BINNENLAND.
8 40579
Eenige jaist gekozen cijfers geven vaak een
duidelijker overzicht dan honderd bescboawingen
over de malaise. Hieronder geven wij eeD staaltje
van de noteeringen vau enkele belangrijke pro
ducten op de beurzen, waar deze bet meest ver
handeld wordeo. De cijfers spreken voor zichzelf.
Noteering op 19 Ang. van het jaar.
1928 1929 1930 1931
Tarwe 147% 144% 103% 61%
Maïs 91% 103 94% 42%
Suiker 2.27 2.04% 1 18'/2 1.39
Koffie 15.90 14.35 6.21 4.86
Katoen 18.85 18.75 11.25 6.50
Petroleum 3.02% 3.12% 1.95 1.55
IJzer 19.95 20.89 19.39 17 89
T.n 2.12% 2.10 1.35% 1.14
Koper 62 5 74% 47% 32
Rubber 9«/„ lüV10 4"/ls 2s/„;
oud 84.11 84.11 '/2 84.117, 84.11
ZiWer 273/, 16»/,, H"/j6
Slechts eéo arukel heelt zijn prijs fcoouen bt-
honden. Het gond. Eu dat spreekt vanzelf, want
de prijzen zijn in good uitgedrukt. De overige
artikelen maaktec in drie jareu een prijsdaling
mee, die werkelijk ontstellend i*. Vergelijk maar
eens de cijfers van 1928 met die van 1931.
Slechts ijzer heeft zich nog eeuigszins staande
kuDneu honden. In hoeverre hier nog de oorlogs
industrie op heeft ingewerkt, is een vraag, die
niet zoo een, twee, drie te beantwoorden is.
De groothaadelsprijzen zijn dus sterk gedaald.
Volgt hier uit, dat de consument de massa
der bevolking bedoelen wij - deze artikeleu
nn ook zooveel goedkooper krijgt?? Volstrekt niet.
Het is een bekend verschijosel, dat de klein
handel slechts uiterst langzaam volgt. Er zijn
veel te veel menschen werkzaam aU kleinhande
laars, hetgeen voor een belangrijk deel zijn oor
zaak vindt ia de groote weikelooshtiEeo
werkelooze, die maar over eenige contauteo bezit
zet een winkeltje op. Bijgevolg wordt het afzet
gebied voor iederei: winkelier kleiner en de
winstopslag op ieder artikel groot en grooter
naarmate do prijzeo dalen. Daardoor wordt de
de consument doorgaans van een daliug van den
groothaodelsprijzen niet veel wijzer.
Dit geldt Diet slechts voor Nederland, het
verschijnsel is internationaal. Dhr Theuois, voor
zitter vaD de Internationale Kamer van Koop
handel, gaf in zijne openingsrede op hel coogres
te Washiogtoo hierover eenige belangwekkende
cijfers. Gedurende het jaar 1931 daalde de:
Grootbandelspriizen en de kleinhandelsprijzen met:
Frankrijk 15 31 pCt. mït 8.77 pCt.
Doitschland 12.29 11.43
Engelaud 17 81 1133
Nederland 20.74 5.84
V. S. 17.19 13.16
Zwitserland 15.80 5.10
België 17 50 4.25
Italië 18.00 9.96
Hierait ziet U duidelijk, dat slechts in
Dnitschlaod daling van groot- eo kleinhandel
gelijkeu tred met elkaar hielden. En dat, wat
dit betreft, Nederland er het slechtste aan toe
is. De groothaadelsprijzen daalden hier met 20,
74, de kleinhandelsprijzen met slechts 5.48%.
Toch valt het niet mee een einde aan dieu
oogeweuschten toestand te makeu Daarvoor zijn
blijkbaar Musrolini's of Stalin's noodig.
Nog steeds zijn de gemoederen niet tot rnst
gekomen geen dag ga.it er voorbij, dal niet de
een of ander zijn orerkropt gemoed meent te
moeten luchten. Wat nu echter het ergste is:
Dr. Bendien zelf schijnt zijn zennwen niet meer
meester te ziju. Per vliegmachine is uit Enge
land en Duitschiand assistentie gekomen.
Een 64-jarige man, leider van de Friesohe
Jeugdkampen, is Giethoorn gearresteerd we
gens het plegen van homosexueele handelingen
met een aan zijn zorgen toevertrouwden 18-
jarigen jongeo. Reeds eenigen tijd werd vermoed,
dat hij zich aan dergelijke handelingen schuldig
maakte: bij werd door de politie op heeterdaad
betrapt. De jeugdbeweging wordt door zoo'n
geval wel zwaar getrolfeo. Een slechte leider
kan meer bederveo dau tien goede kannen goed
maken.
Ex-koning Alfonso, reizende onder den naam
van Don Toledo, heeft ons land met een kort
stondig bezoek vereerd. De gewezen vorzt maakt
met bet gewezen stoomschip Viceroy of India
een p leizier reis Daar Scandinavië en op den
terugweg heelt de boot Rotterdam aangedaan,
waarvan door deo onttroonden vorst geprofiteerd
werd om hier en daar eens een kijkje te gaas
nemen.
Het coDtact ttmeten AY.R.O. en regeering
werd hersteld, nadat de omroepvereeniging baar
