IERSEKSCHE Eli
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
0. 2408
Vrijdag 24 April 1931.
Acht en veertigste jaargang
holen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Eerste Blad.
- >sws.-.b1,I3L
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
ijs per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f1,376,
franco per post f 1,05 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEP. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel meer \lil2 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
BUITENLAND
ilai
Df
Het aftreden van koning Alfons onze
irkvrouw spreekt van Aa-le-fons is het
derwerp van de week geweest. Ieder
.eresseerde zich voor het geval. Zelfs mijn
ootmoeder van 88 was er vol van. Zoo
moest niet magge, was haar oordeel,
is die abdicatie of beter dat vertrek
wel plotseling gekomen. Dat er in
anje iets broeide, wist iedereen. Des-
ndigen als bakkers, slagers, groente
eren, om de kappers en handelsreizigers
et te vergeten, hebben dan ook heel wat
oeite gehad om aan hun „geachte clien-
e den toestand in Spanje duidelijk te
iken.
Blijkbaar was er dus voor den Spaanschen
ans ex-koning geen andere uitweg, als te
rtrekken. Want geloof maar niet, dat
inneer Don Alfonson nog een klein gaatje
d gezien, hij zou zijn weggegaan. Dat
wijst wel de atscheidsbrief aan het
laansche volk. Alleen had hij nog een
ltste poging knnnen doen zich door raid-
van het geweld te handhaven, hetgeen
larschijnlijk stroomen bloeds zou hebben
kost. L)at Alfonso deze poging niet ge-
an heeft, pleit voor hem. In hoeverre
en wel eigen lijfsbehoud daarbij een
lordje heeft meegesproken, wagen wij
ir niet uit te spreken. Bij aanslagen op
leven heeft Don Alfonso t- het zij tot
eer gezegd herhaaldelijk bewijzen
persoonlijke dapperheid geleverd.
Vragen wij naar de oorzaken van den
van het Spaansche koningsschap, dan
oeten wij eerst een beetje weten van de
ructuur van den Spaanschen Staat. Spanje
in van het oogenblik, is eenigszins te
irgelijken met Frankrijk van vóór de
volutie van 1789. Koning, hooge adel en
loge geestelijkheid (wel te onderscheiden
de lagere), groot grondbezitters dus,
de daaraan verbonden groepen, b.v.
hoogere officierscorps (de generaals)
de geldschieters van de kroon deelden
de lakens uit. Spanje was dan ook een
ndbouwstaat, de industrie is er met
tzondering van enkele gedeelten zooals
italonië nog slechts weinig ontwikkeld.
™'il zij zich volledig ontplooien, den Spaan
toen staat op een hooger plan brengen,
.a.w. van Spanje een industrie staat
aken, dan is noodzakelijk een totale aan-
quw der bestaande wetgeving, welke ge-
n. :el gericht is op de belangen van den
ndbouw. Aan de industrie- en handels-
langen zal een eerste plaats moeten wor-
'n ingeruimd, het groot-grondbezit zal
lenen afstand te doen van vele zijner
oorrechten. Het is nu vooraL de hoogere
sestelijkheid, groot grondbezitters als ze
jn, die zich tegen het doen van conces-
es hebhen verzet. Thans is koning Alfons
et slachtoffer geworden van de clericale
eactie. En nadat Don Alfonso het gelag
eeft betaald is het de koningsgezinde
ers, het clericaalste blad „El Debate"
ooraan, welke niets als vriendelijke woor-
en voor de republiek heeft.
Zal de republikeinsche regeering, onder
iiding van conservatieven, liberalen en
ociaal-democraten, aan den Spaansche
aat weer een stevig fundament kunnen
even? Dat is op het oogenblik de alles
verheerschen de vraag. Ongetwijfeld heb-
ea deze groepen op het oogenblik de meer-
erheid van het Spaansche volk achter zich.
Het land is er echter in de laatste jaren
conomisch hard op achteruitgegaan, de
conomische toestand is allerellendigst,
en prachtige voedingsbodem voor het
olsjewisme. Moskou ligt op de loer. Er
'oet geld uit het buitenland komen om
>panje op te bouwen. Zal de regeering
chter deze noodzakelijke credieten krij-
en? Dat zal wel hoofdzakelijk afhangen
an de vraag, of zij de beeren van Moskou
feet te verslaan. De débacle van den
eseja-koers, die van 48.90 op 11 April tot
8-85 in het pond-sterling op 14 April is
eruggeloopen, wijst wel op een geschokt
ertrouwen.
Het verdwijnen van Dr. Leo Moulin,
resident der Belgische studenten vereeni-
ing »De libre examen", op zijn studiereis
oor Italië, heeft in België heel wat con-
ternatie verwekt. Dr. Moulin stond'bekend
pegens zijne anti-fascistische gevoelens en
I men begrijpt dus, dat men vrees koestert,
dat hem iets is overkomen. De Italiaansche
legatie, uit geheel ver gelegen van de
I Brusselsche universiteit, wordt door de
politie dag en nacht bewaakt.
Een proces tegen den Dusseldorfschen
moordenaar is afgeloopen. Hoeveel moorden
die vent op zijn geweten heeft, mag Joost
weten, maar het aantal is niet gering.
„Bij zijn terechtstelling zou hij geen spier
van zijn gelaat vertrekken", moet hij gezegd
hebben. Het lijkt wel of die vent meent,
dat hij ook nog het grootste gelijk van de
heele wereld heeftEen onmensch. Men
heeft den doodstraf tegen hem geëischt.
Het schijnt dat één der opdrachten van
Moskou aan de Duitsche communisten be
staat in het verraden van fabrieksgeheimen
aan Rusland. Zelfs moet het een wijdver
takte organisatie zijn, die zich hiermede
bezig houdt. Desw#ege worden o.a. in de
Farben-industrie niet minder dan 23 ar
beiders ontslagen.
Toen de finantieele secretaris van de
schatkist gisteren in het Lagerhuis de
salarissen van den procureur-generaal en
den advocaat-generaal meedeelde, weer
klonken kreten van verbazing van de
banken der arbeiderspartij", lezen wij.
Geen wonder ook, want de procureur-
generaal heeft in een Ld perk van 21 maan
den.... niet minder dan 39.218.getrok
ken, terwijl de advocaat-generaal in 18
maanden 12.762.verdiende. Omgere
kend dus resp. vijf en anderhalve ton
guldens. Hunne Nederlandsche collega's
doen het voor heel wat minder.
Het Maasdal is waarempel weer opge
schrikt, doordat er vergiftige gassen ont
snapten uit de fabrieken. Gelukkig zijner
geen menschenlevens te betreuren, slechts
één kindje van 8 maanden is er heel slecht
aan toe geweest.
Tusschen de Italiaansche fascisten en de
Paus zijn af en toe nog al eens verschillen,
welke wel voornamelijk uitspruiten uit de 1
actie die van Katholieke zijde uitgaat en
zich beweegt op sociaal gebied. Deze laatste 1
wenschen de fascisten niet. Volgens hun
oordeel heeft zich de Katholieke kerk j
slechts op geestelijk gebied te bewegen, j
Zondag jl. heeft de Paus zich nog eens j
over deze zaak uitgesproken. „Het sociale
vraagstuk", zoo zeide hij, „en vooral het
arbeids-vraagstuk" is niet zuiver materia-
listisch en economisch, doch ook van over
wegend moreel belang. Het zedelijk man
daat van de kerk legt haar den plicht op
allen ter hufp te hulp te komen. Hiertoe
is de katholieke actie niet alleen bevoegd
en noodzakelijk doch ook overvanghaar".
Hieruit blijkt wel dat de verschillen
tusschen Paus en fascisme nog lang niet
opgelost zijn eenerzijdsanderzijds volgt
er uit, dat het arbeidsvraagstuk ook in
Italië nog in vollen omvang bestaat. Het
geen tusschen haakjes ook wel van alge-
meene bekendheid is.
Wij zagen eens eenige cijfers welke ons
een blik gaven inzake den crisis welke
het economisch leven der V. S. op het
oogenblik doormaakt.
Zoo liepen b.v. de spoorwegmaatschap
pijen terug met 25 in 1930 werden
25 minder auto's verkocht als in 1929,
de petroleumproductie loopt sterk terug,
in den scheepsbouw is het malaise, enz.
7 millioen werkloozenhet is daar nog
erger dan hier.
Genees hef huidje
941
van de kleine met
en houdt het droog met
PUROLPOEDER
10 40232
BINNE1NLAND.
Bieten voor België.
Do heer Van Dijk heeft aaD deD minister van
staat, minister van binnenlandsche zaken en land-
boow de volgende vragen gesteld:
le. Is bet jnist, dat in verband met de maat
regelen, door de Belgische regeering geDomen
tot steun van de suikerbietenindustrie, do invoer
van Nederlandsche suikerbieten in België voors
hands zal «orden stopgezet?
2e. Indien dit juist is, is de minister dan be
reid de in Nederland te treffen maatregelen tot
instandhouding van de snikerbietencnltnnr ook
van toepassing te doen zijü op de verbouwers
van suikerbieten, die lot nn toe aan de Belgische
fabrieken leverden?
De heer Kersten heeft aan den minister van
financiën de volgende vragen gesteld:
Is het Uwe Excellentie bekend, dat op be
trekkelijk groote schaal consomptiemosselen nit
Zuiderzee op de Zeeuwsche gronden, met name io
den Val van Zierikzee, worden aangevoerd en
vandaar als Zeeuwsche mosselen worden verkocht?
Acht Uwe Excellentie dit geen gevaar voor
den Zeenwschen mossel en voor het bestaan van
den Zeenwschen mosselkweeker, die hooge pachten
moet betalen?
Ia U»e Excellentie bereid maatregelen te oemeo
tegen het uitzaaien van consnmptiemosselen van
Zuiderzee op Zeeuwsche grondeo?
Op het gebied van de spelling van onze
taal, bestaat er op het oogenblik de grootste
anarchie. En het laat zich aanzien, dat de
jongste decreten van minister Terpstra
niet veel verandering in dien toestand
zullen brengen. We vernamen deze week
weer een frappant staaltje. Dr. K. te Heerlen
schreef voor eenigen tijd aan Pater Dr.
Gerlachus Royen van de R. K. M.B.S te
Heerlen, den leeraar in de Nederlandsche
taal van zijn zoon, een brief, waarbij hij
dezen erop wees, dat aan zijn zoon ver
schillende fouten waren aangerekend die
z. i. geen fouten waren, omdat het ge
schrevene was in overstemming met de
spelling van de Vries en Te Winkel. Een
heele correspondentie is er het gevolg van
geweest. De minister kwam er zelfs aan te
pas en het slot is geweest, dat de jongen
van school is genomen. En dat alles van
wege het spellingsvraagstuk.
Men herinnert zich wel het geval van
den Nederlandschen zanger Thunis. De
Saksische regeering had hem wegens zijne
anti-Duitsche uitlatingen uitgewezen. Maar
wie nu gemeend had, dat de zaak daarmede
geëindigd zou zijn geweest, is er naast.
Want bij het eerste optreden van Thunis
in Dresden is hij door een deel der be
zoekers uitgefloten en bij het einde der
voorstelling moest hij, in verband met tegen
hem gerichte demonstraties, onder bescher
ming van een aantal politieagenten worden
genomen. De vraag: „Wat nu?", zal wel
moeilijk te beantwoorden zijn.
Wat er waar is van hetgeen door „Het
Volk" over een rijksveldwachter te Amster
dam wordt beweerd, zal het onderzoek
wel uitwijzen. Beweerd wordt dan dat deze
politeman een ondersteunde van Maatschap
pelijk Hulpbetoon, onmachtig de hem op
gelegde boete van f0.50 te betalen, zonder
eenige noodzaak met een sabel een aantal
ernstige verwondingen heeft toegebracht,
nadat een achterlijk kind van dien man
den Rijksveldwachter van achteren bij zijn
uniform had beetgepakt. In verband met
deze zaak heeft het Tweede Kamerlid v. d.
Heide aan den minister van Justitie eenige
vragen gesteld, evenals de heer Ossendorp
in de Eerste Kamer.
Het algemeen bestuur der Tuchtunie
heeft eene prijsvraag uitgeschreven over
het onderwerp „Onderzoek naar de oor
zaken van de tuchteloosheid". Het gebeurde
nabij blok 11 op de spoorlijn GoudaUtrecht
kan heeren inzenders van antwoorden wel
licht als leiddraad dienen. Een drietal kin
deren gingen bij het naderen van den trein
op de rails liggen. De machinist remde uit
alle macht en hij slaagde er in den trein
nog juist bijtijds tot stilstand te brengen.
Toen de trein stilstond lag op niet meer
dan 2 M. vóór de locomotief één der kin
deren, een 11-jarig meisje, nog op de rails.
De machinist sprong uit den trein, doch
de deugnieten gingen er van door en ver
dwenen in den polder, zoodat hij gedwongen
was zijn achtervolging op le geven.
Het scheidsgerecht, dat door de baan-
wachteres te Blerik was aangevraagd, heeft
de uitspraak van de directie der Neder
landsche spoorwegen gehandhaafd. En de
baanwachteres blijft dus ontslagen. Ze heeft
wel zwaar moeten boeten voor dat verzuim.
De vraag, wie de opvolger van jhr. de
Graeff zal worden, bestaat nog steeds Men
schijnt het onder elkaar nog niet eens te
kunnen worden. Nu dr. H. Colijn definitief
te kennen heeft gegeven niet in aanmer
king te willen komen voor het belangrijke
ambt, schijnt jhr. Mr. dr. H. A. van Karne-
beek, commissaris van de Koningin in
Z. Holland thans het meest op den voor
grond te treden.
Teun de Klepperman van de V.A.R.A.,
wel bekend, heeft volgens vele luisteraars
op ergerlijke wijze den spot gedreven met
den afgetreden Spaanschen Koning. In
dezen spot zou ook betrokken zijn de in
ons land gastvrijheid genietende ex-Keizer,
terwijl er alles volgens die luisteraars
duidelijk op gezinspeeld werd, dat een
dergelijk gebeuren ook ons vorstenhuis
zou kunnen overkomen. Desgewenscht
heeft zich het „Landelijk Comité" Belangen
Luisteraars" tot den minister van Water
staat gericht.
In de bosschen bij Leuth, nabij Venlo,
hebben de Duitsche douanebeambten een
smokkelaar, die 300 papegaaien uit ons
ons land over de grens had gebracht, aan
gehouden. Eerlijk gezegd, wisten wij niet
dat de Duitschers zoo'n behoefte hadden
aan die sprekende vogels.
De Belgische suikerfabrikanten moeten
zich verbonden hebben tot de campagne
1934/35 geen buitenlandsche suikerbieten
meer in te voeren. De fabrikanten, die tot
dusver deze bieten kochten, zullen 1.800.000
j francs schadeloosstelling per jaar krijgen,
[welke betaald zal worden uit de meerdere
winst, die de contracteerende fabrieken
zullen maken uit de daardoor gestegen te
verwerken inlandsche quanta. Het gevolg
van een en ander zou zijn, dat de hóeveel
heid bieten, welke tot dusver uit ons land
naar België, wordt uitgevoerd, ongeveer de
opbrengst van 5000 a 6000 bunder, in
i België niet zullen worden afgenomen. De
bieten kwamen hoofdzakelijk uitZeeuwseh-
Vlaanderen.
i De laatste weken slaan wel in het leeken
van de opening van tentoonstellingen en
havens. We hebben een tentoonstelling
in Amsterdam „De Suiker", in Maastricht
„Enboutem", in Rotterdam eene groote
bloemen- en tuinbouwtentoonstelling „Pri-
rnavera", en waarschijnlijk nog wel eenige
kleinere. Bovendien werden door de Kon.
familie in Vlissingen en Scheveningen
havenwerken geopend.
Vermelden wij ten slotte den verjaardag
van Prins Hendrik, ter gelegenheid waarvan
in verschillende gemeenten festiviteiten
plaats hadden. Al worden wij hier in Neder
land in dit opzicht niet zoo erg verwend.
Ook al vanwege de malaise?
MIJNHARDT'S
Hoofdpijn-Tabletten 60"
Kiespijntabletten 60"
Laxeer-Tabletten 60"
Zenuw-Tabletten 75"
Maag-Tabletten. 75"
40231 10 Bij Apoth. en Drogisten
THOLEN, 24 April 1931.
Uit de Oade Doos.
Iets over oude munten in Zeeland.
Men vindt in de geschiedenis aangeteekend,
dat men van een eigenlijk montwezen in Zeeland
niet kat) spreken voor 1580 wel waren in de
bange jaren daaraan voorafgaande wel noodmunten
van good, zilver, tin, lood of papier gemaakt
tijden» het beleg van Middelbnrg en van Zierikzee.
In 1579 besloten de Staten van Zeeland tot
het oprichten van een Munt, wat heel wat tegen
werking, vooral van de Staten van Holland, be
werkte.
Toen Zeeland na de afzwering van Philip» op
26 Juli 1581, talmde bet borstbeeld van den
gebalen Philips van de munten te doen, brak
er een storm van verantwoordiging los. Mr. Mock,
gedeputeerde ter vergadering van de Algemeene
Staten te Antwerpen, als Zeeuwsch vertegen
woordiger moest daar heel wat nooren, volgen»
zijn schrijven in October 1582, vooral over het
slaaD van den dobbelen dukaat met 's Koning»
beeltenis. Hij schrijft daarover letterlijk:
frik heb", sprekende ozer dien dubbelen dukaat,
met grooten moyte ende discretie der tongen wel
dapper moeten defenderen niet sonder bescaempt-
heyi, hoewel", zoo voegt hij er ondeugond bij,
„tselve deur 't gebrek vat) myudpr naturen, die
met brunicheyt overdekt ir, niet zoo merkelyck
ontdect is geweest".
