IERSEKSCHE EK
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Bieten rooien
0.3387
Vrijdag 10 October 1930.
Acht en veertigste jaargang
Iiolen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Eerste Blad.
GEVULDE HEEREN
Van Dixhoorn
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELER. INTERC. No. 16.
D.
Verdronken gronden.
S,s
3
Ijlfes s
6 cent.
Kremerstraat,
BERGEN OP ZOOM.
I Tw Wi\i\r ,wordt mljt> Np
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
ijs per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad fl,376,
franco per post fl,65 -f 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Advertentiênvan 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel meer 171/, ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
Borgemeester en Wethouders van Tholen maken
rend, dat in de vergadering van den Raad van
Juni 1930 vastgesteld z\jn
een verordening betretfende de classificatie van de
gemeente voor de helfiog der geraeentefondsbe-
lasting;
een verordening op de heffing van opcenten op
de gemeentefondsbelasting;
een besluit tot bepaling van het aantal opcenten
op de gemeentefondsbelastiDg voor 1931/32;
een verordening betreffende de classificatie van
de gemeente voor de heffing der peraoneele be
lasting
een verordening op de heffing van opcenten op
de peraoneele belasting
een verordening op de heffing van opcenten op
de vermogensbelasting
verordeningen op de invordering der belastingen
bedoeld sob b, c, e en f.
I op de heffingen de KoniDklyke goedkeuringen
rkregen werden bij Koninklijk Besluit dd. 22 Sep-
mber 1930. no. 8.
Tholen, den 9 October 1930.
25
aardappelen rooien en andere land
arbeid, veroorzaakt kloven iu de
banden en maakt ze ruw en pijnlijk.
Dit versacht en geneest men met
S9550 9 p| Tpni
Doos 30, 60 eu 90 ct. JL lxI—
loedij
ivert
imioi
ijn
0
3e n
iij E
WaDneer men over den Scheldedam Zeeland
irijdt, ziet men aan de rechterzijde een uitge
rekte vlakte bekend als het Verdronken land
an Zuid-Beveland, vreeselijke watervloeden heb-
an hier de twee uren breede en vier uren lauge
lakte doen ontstaan, waar Reijmerswale met nog
ele arabachlsheerlijkhedeu en dorpeu lageo,
'aarvao nog de sporen niet zijn uitgewischt,
aar op de naakte slikkeu nog de groudalageo
&q kerken, torens en andere gebouwen zijn op
maken. De visscher, die ous over de Schelde
oert, spreekt van Het groote Kerkhof". Men
raagt zich af of nog uiet eenmaal deze kille
chorreo iu weer bloeiende akkers zalleu her-
chapeo worden eu ol de vruchtbare landstreek
an weleer niet eeomaal uit haar graf verrijzen
I tot de heerlijkheid van een nieuw leven,
levens rijst dau voor oos de vraag of oude rechten
bp die gronden uu nog bestaan?
H Zeeland is nu eenmaal het land der Heerlijk-
Rieden, wijl er nauwelijks één dorp op de eilanden
™|9, dat niet dezen of gene als Ambachtsheer
irkenuen moet, of anders rechten plant-, visch-,
acht-, bedijkingsrechteo aan het Kroondomein
ïehooren. Eigenaardige toestanden zijn hier ont-
lO itaau door de uitgifte van aanwas, eoz., waut de
overheid of de Grafelijkheid hield het oppereigen-
dom bij elke uitgifte van gronden aau zich, waarvan
I het bewijs ook ligt opgesloten io de sinds eeuwen
jO gevolgde gewoonte, om ondergevloeide gronden,
jg na een jaar en zes weken te doen terogvallen
aan de Ambachtsheer of bij gebieke van dien
■■aan de Grafelijkheid. Wanneer dus een polder
B|was overstroomd en indien gelanden DÏet biDoeu
II vermelden tijd bedijkten of liever bever«chten,
'dan werd geacht, dat de Ambachtsheer weer het
recht kreeg op dezen grond als een brokstuk
van het op hem verleide leeo.
Men begrijpt, dat dit recht waarvaD men zou
zeggen, dat het hard eo ongehoord is tegenover
de oorspronkelijke bezitters, iu verband met even-
toeele bedijkingen op plaatsen als hierboven vermeld
tot zeer bijzondere toestandeu aanleiding kan geveu.
Dit recht wordt verklaard a.v. omdat in Zeelaod
alleen de erve de biatgeveode oppervlakte der
landeo, den gelandeo, en de groud, de bodem,
op welke de erve of erve rust, deo Ambachtsheer
behoort, zoo heeft men altijd geoordeeld, dat,
wanneer landeo „jaar en dag" gedreven hadden,
de erve er alsdan afgespoeld was, waardoor de
eigendom der vorige geleenden geheel was te
niet geraakt, en dat er een nieuwe vruchtbare
laag over den bodem moest komen, op welke de
laatste eigenaars geen aanspraak hadden. De be
kende oudheidkondige Mr. J. Verheije van
Citters geeft eenige voorbeelden van dit bijzondere
w) recht.
In het jaar 1671 verzochten de ingelanden
van een geiuuodeerden polder van Scherpenisse
en West-Kerke, aan de Staten van Zeeland, lot
herstel van bon dijkage 3000 pood vl. af te
lossen in de 14 volgende jaren, waarop door deze
Staten is goedgevonden, het verzoek te stellen
in handen van Ambachtsheeien van Scherpenisse
en Weslkerke, om, in cis de voornoemde polder
binnen een jaar en zes weken niet wederom werd
bedijkt, of met de zee gemeen bleven, wederom
kwame in te breken, hetgeen God verhoede
(zoo loidt de resolutie letterlijk) en binnen een
jaar en zes weken, wederom mocht wordeD be-
verecht, en dienvolgende grond wederom aan de
ambachtsheeren kwame te vervallen, of in zoo
danig onverhoopt geval de ambachtsheeren niet
zooverre van haar voornoemd recht zouden ge
resolveerd ziju te wijken, dat de penningen, die
wijders aao den voornoemden polder zouden
worden verstrekt, altoos op hem, hetzij drijvende
of bedijkt zijnde, zouden blijven gehypothekeerd,
en daarvoor zoowel in het eene als in het andere
geval wezen verbooden, eu executabel, zoowel
voor de verloopeo interest als kapitaal (Staten
not. anno 1671).
Meerdere gevallen zooden ïd dit opzicht ver
meld kuoneo wordeD. Reeds in 1564 werd door
„Mannen van de Grafelijkheid van Zeeland"
verklaard. Een generaal recht en coustrone in
Zeeland zijn dat de aanwas, en geinudeerde en
bevloeide landen, competeert en toebehoort den
Ambachtsheeren, zoolang zij dezelve haar Am
bachtsheerlijkheid verheffende zijn, eD dat de
Graaf, noch iemand anders, als ware dat zij te
voreu Groudheereo geweest waren, tot de ge-
innudeerde landen gericht zij en zulks gecon
stitueerd en gehouden voorrecht en jadicio con-
tradictorio et extra, als namelijk in de geinnu*
deerde landen van Zaid-Bevelaud, Noord-Beve-
laod, enz.
Io verband met eventueele bedijkingen op
plaatsen reeds eeuwen geleden geinnudeerd en
drijvende gebleven, kan dit recht aanleiding
geven tol verwikkelingen, want aan den Staat
behooreode wegen en straten, welke te zijnen
laste zijn, de stranden der zee, de bevaarbare
en vlbtbare stroomen en rivieren met hun oevers,
de groote en kleine eilanden en de platen welke
in die wateren opkomeD, gelijk ook de havens
en reeden, onvermioderd de door titels of bezit
verkregen rechten vau bijzondere psrsoDen of
gemeenschappen.
In de laatste zinsnede ligt het recht der oade
herkomsten op vermelde gronden voor Ambachts
heeren,
BINNENLAND.
Landeigendom en pacht.
Onderstaande tabel geeft een overzicht
van de oppervlakten land hier te lande,
die in eigendom, en de oppervlakten, die
in pacht worden geëxploiteerd. In de ko
lommen voor gepacht land is niet opge
nomen het land, dat van ouders werd
gepacht. Het komt namelijk vrij veel voor,
dat eigengeërfde boeren, wanneer zij stil
gaan leven, hun bedrijf aan een of meer
hunner kinderen verpachten. Een derge
lijke pacht heeft economisch een andere
beteekenis, dan de gewone vorm. In ver
band daarmede zijn de daarop betrekking
hebbende cijfers afzonderlijk vermeld.
Ter vergelijking zijn tevens opgenomen
de betredende uitkomsten van de telling
van 1921.
s-a:
T- C^OCOD'lOlOOOXD-
ot ci^OM>ooc'iT-r5co
Ol ----------
-O
C O
eo *-> eg
o o..
-C O
GO^^OCOGOCOOOCOrH
ÏX CO O O O O ti X
coo t>o_gc
t-« lOttin 33 co
CO Ol i Cl Cl ^-8
F'lOOClO^^Oin-H
-^-^OXOOXXOCiiOCO
Cl COCOTO tOO CO CO CO CD CO CD
cT m" oT o" x~ i>" co r—co'
o o
bfl-7
*3 tl r- OOCOcOOlt-OOCl—'Cld
.5 S ci co d co co lo co oo c-r oo
5 c*ooci c^iflcj^oo
io cT i> of cT af
lOlDOlOOCOCO t>OtOi
U O) 3
-O O
'C
C3 <3
ClCO^v^^-^OOlCOtT-lD
-th CDX—■XO-COC-OOl-^O
01 CNCO CD^CO v^ïr-^tD,
2 cd" iO\t>" o" —T co" lO t>"
ClC-CD-rHlO^ClOilO^CD
CDClCDt>r~-Cl-^--HL'00
O CD LO x co co Cl lO C- Cl
55 iO, Cl ^L-^^Ci^iO v* O cq
Cl t>"CD>'t>"iC CC"cd' cd"cf
«r- 't>t>C0X>*^XOlLOt>-t>
C XJ c T3
.2 P "O o c Eo e: hc c
U 60C - M
rr C 4) r- C3 DOT"
u u u u ffl 5 I. 5 .5
G, ü^QOODZnnZJZ
Prof. Dr. M. W. de Visser f.
Iu deo ouderóo n vaa 54 jaren is Dinsdag
morgen plotseling na ten laigdarige ziekte Ie
Leiden overleden prof. dr. M. W. de Viseer,
hoogleeraar io het Japansch aan de universiteit
aldaar.
Prof. dr. M. W. de Visser werd 23 October
1875 te Stavenisse geboren. Op 11 Drcember
1900 promoveerde bij aan de Leidsche univer
siteit cum lande lot doctor iu de letteren eu
wijsbegeerte.
In 1917 werd dr. De Visser aan de Leidsc'oe
universiteit benoemd tot hoogleeraar in het
Japansch, welk ambt hij op 30 Mei vao dat
jaar aauvaardde >uet een inaugnreele rede over
den invloed vao China en Iodië op de Japansche
taal en literatuur.
Verschillende werken, betrekking hebbend op
de geschiedenis, godsdienst, kunst eoz. vau Japan
zijn van zijn hand verschenen.
39551 10
GEMENGD NIEUWS.
Het Engelsche luchtschip R 101 in Noord-
Frankrijk tegen een heuvel geslagen
en in brand geraakt
Het bericht Zjodag door de radio verspreid,
dat Zindagmorgeo tegen twee aar te Beaavais
het Engelsche Lichtschip R 101 was verongelukt
en verbrand, heeft groote ontstelteui9 teweegge
bracht.
Zaterdagi was het luchtschip uit Engeland
vertrokken om nair Britsch Iodië een tocht te
ondernemen. Ziterdagavond zes minuten over
half acht werd het luchtschip van zijn aukermast
losgemaakt, terwijl kort voor het vertrek de Mi
nister vau luchtvaart, die tot d9 passagiers be
hoorde, had verklaard dat zij met het grootste
vertrouwen vertrokken en hopen Karachi in vier
a vijf dagea te bereiken eu Simla een dag later,
waar men twee dagon zon blijven. Maandag
20 October zou het luchtschip weer in Engeland
terug ziju.
Er waren in het geheel 55 personen aan boord,
ouder wie Lord Thomson, minister van Lucht
vaart Sir Sefton Brancker, vice-luchtmaarschalk
en directeur vau de civiele luchtvaart Irwio,
commandant vau het luchtschip; de eskiderleiders
Palstra van de Australische luchtmacht (Neder
lander van afkomst) en W. H. L. O'Neil, welke
laatste zic'a als vetegen woordiger vau den minister
van Indië naar Karachi wilde begeven Com
mandant R. A. B. Coluiorc Luit.-sol. V. C.
Richmood, onderdirecteur van den luchtdienst en
ontwerper vau de R 101 majoor G. H. Scott,
commandant van de R 100, en verier tal vau
officieren en ingenieurs.
Met alle lichten aau verhief het trotsche lacht-
schip zich in de lucht en vloog in de richting
van Londen. Het was eeu heel gevaartr, 217
meter lang en 42 meter hoog, gemeten vanaf
den gondel tot boveukant van het omhalsel.
De voortstawende kracht werd geleverd door
vijf motoren, ieder van 585 pk. die aan het
lachtschip een snelheid van 120 K.M. per uur
konden geven. De bedoeÜDg van de reis was
om na te gaan hoe het luchtvchip zich zou houdeu
bij een reis over een grooten afstand en in de
tropen, van daar dat zooveel vooraanstaande
mannen op luchtvaartkundig gebied deu reis
medemaakten.
De laatste radioberichten.
Het luchtschip zond geregeld radio-berichten.
Zoo werd half elf geseiud dat men de kast van
Eugelaud onder hevige regens en krachtige wind
was geuaderd. Men bereikte Frankrijk en 10
minoten voor 2 kwam het bericht dat het lucht
schip zich 2 K.M. van Beauvais bevood, 70 K.M.
ten noordeo van Parijs en dat alles aan boord
wel was. Dit is het laatste bericht vau het
luchtschip geweest.
Even nadien hoorden sommige bewoners van
Beauvais het geluid vau de motoren, waardoor
sommigen zich uit bed begaven om tiet lucht
schip te zien passeeren. Eenige inwoners wachtten
reeds tevoren op de komst vao het luchtschip
eo waren dan ook getuige van de ramp
De regen viel bij strootuen neer en er woedde
een vrij bevigen storm inet plotselinge ruk winden.
Men kreeg deo indruk, dat het luchtschip hel
tegen de rukwinden zwaar te verautwoordeu had.
Tut driemaal toe dook de kop van hei gevaarte
naar beneden, bat schip voer slechts langzaam
en daarna werd bet voorste gedeelte van de R
101 tegen een zich daar bevindenden vrij hoogen
heu el neergesmakt.
TT 1. 1CICI1 keurig zitten, krijgt
mooier glans en valt niet uit, indien U 1 uf 2
maal per week een weinig Parol in het haar vveg-
wrijft zoodat het daarin wordt opgenomen.
39549 7
Een geweldige ontploffing
werd gehoord gevolgd door een vunrzee en ontsteld
schoten de enkele toeschoowers vau aogst over-
maud toe.
Een van de eersten die te hulp snelde, was
de Eugelsmau Darling, die reeds jaren lang te
Beatmis woont eo de komst van het luchtschip
had afgewacht. Hij zag, dat het gevaarte een
zwaren strijd had te voeren tegen den storm en
volgde het met zijn auto. Toen de ramp plaats
greep, bevond hij zich op geriugen afstand en
zoo was hij een van de eersten die ter plaatse
aanwezig was. Hij arriveerde er, toen 't schip
Dog in brand stond. Met drie vau de overleven
den kroop hij in dat deel van het schip, dat het
verst van deu vuurhaard was verwijderd, samen
wisten zij tot in de machinekamer door te dringen,
maar zij vonden hier niemand. Zij kropen verder,
doch de vlammen joegen hen terug. Machteloos
moesten zij toezien, hoe de inzittenden, door het
VQur omringd, trachtten zich nog een uitweg te
banen, doch half verstikt of verbrand uchterover
in de vuorzee stortten.
De ramp voltrok zich met zulk ecu snelheid
dat do meeste passagiers als het ware in den
slaap door de vlaaim.-n verrast werden en geen
tijd meer hadden om zich in veiligheid te stelleD.
De eukelen, die het leven er af gebracht hebben,
behooren dan ook tot de bemanning, dn op het
oogenblik van de ramp met de bedieoing van
het luchtschip was belast en sommigen hebben
bovendien hun redding ook nog aao eeü wonder
baarlijk toeval te danken.
Er zijn 48 opvarenden in de vLmroen om-
gekomeu, er waren seveu geredden, waarvan ft
nog drie aan hun hevige brandwonden zijn be
zweken. De inmiddels samengestroomde menscheu
stonden machteloos toe te zien en konden abso
luut geen hulp bieden. Zij die ontsnapt zijn aan
de vlammen, hebben dat aan een gelukkig toeval
te danken. Twee der mechaniciens zijn alleen
gered, doordat de watertanks boven hun hoofd
barstten en door deu waterval die ontstond, werden
ze tegen de vlammen beschermd en kouden zij
zich redden.
Een der marconisten verleide aan een corr.
van do Telegraaf
„Wst er gebeurde, weet ik oigeulijk niet.
Plotseliag dook het schip snel uaar voren eu
raakte den grond. Ik hoorde een geweldige bot
sing en een reeks ontploffingen.4 O/eral om mij
heen schoten verblindende vlammen op. Het vuur
loeide van deu boeg tot aan deu achtersteven.
,Jk kan niet vertellen, hoe de brand ontstond,
maar ik geloof, dat hij midscheeps uitbrak eo
niet in deu boeg. De vlammen waren verschrik
kelijk, onmogelijk te beschrijven. Het was
één massa vuur, loeiend als een oven.
Ik had maar één gedachte eu die was; uit
het schip te komen. Ik trachtte het omhalsel
stuk te scheuren, maar dat lukie niet. Toen ging
ik zitten en plotseling kwam ik tot de ont
dekking, dat ik op nat gra9 zat. Het omhulsel
bleek aan de onderzijde reeds gescheurd te zijn
en ik kroop du langzaam langs die scheur verder,
tot ik mij buiteu het brandende schip bevood.
Ik liep toen nog langs het lachtschip om te
zieu of ik iemand helpen kon, maar er was nieta
meer voor mij te doen. Alles was in eeB minaat
gebeord."
De marconist heeft terstond nadat hij het
braodeod gevaarte was oulsuapt, het mioisterie
vao Lnchtvaart te Londen opgebeli om dit mede-
deeling van de ramp te doeD.
Na ureulang wachten doofde het voor en kon
men de lijken gaan berger. Slechts 15 ervan
konden worden herkend. De andere zijn slecht!
eeu massa ineengeschrompeld zwart verbrand
vlee8ch, verschrikkelijk om aan te zieo.
Het meereudeel van de lichamen zijn door den
doidstrijd ontzettend verwrongen.
Nadat alle overblijfselen gekist waren, werden
de lijkkisten iu een gebouw der gemeente over
gebracht, vanwaar ze onder militair eerbetoon
naar twee Engelsche torpedojagers zijn overge
bracht en naar Engeland veischeept. Het was
stormweer eu eeu der j »gers liep aan den grond,
zoodat de lijkkisttu door deu torpedojager Tem
pest moest^worden overgenomen.
Drie der gereddei, wier wonden niet v».n
zoo'u ernstigeu aard w«r n, maakten de r*if
medf. Wat moet er bij deze d ie man eu zijn
omgegaan, toen zij als eerst* n die dro ve stoet
gevolgd hebben
Te Londen werd de droe> e stoet onder een
