IERSEKSCHE EDI
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
2380
Vrijdag 22 Augustus 1030.
Acht en veertigste jaargang
olen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
De Twee Broeders.
DE VOEDING ONZER VARKENS.
- ilayiijyii rn tlin ilnnrtgrbr-milfrf
Wat elke maand te doen geeft.
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
ülitiyUaUttiU
GEMEENTERAAD
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
per kwartaal f0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad fl,376,
franco per post f 1,65 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4regels 75 ct.; iedere regel meer 17'/2 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
II.
komt nog al eens een keer voor dat het varken,
mesten, wal stijf wordt. Het loopt wat moeilijk,
:ram. Liever nog blijft het maar liggen. Te
r beweging gehad, 't moet voortaan eiken dag
oens een paar keer opgejaagd worden, en wat
1" zoo oordeelt men.
ter lang niet altijd is die stijfheid het gevolg
i weinig beweging. Veel vaker zal de oorzaak
ït moeten worden in een foutieve voederwijze
n gebrek aan zouten. Let wel: zouten! We
len hier niet ,,zout" uit de keukeu (het ge-
keukenzout), maar de zouten uit de voeder
den. Al« we een handje vol meel een poosje
drogon (in een schaaltje in den oven van een
il b.v.) tot dat alle water er uit verdampt is,
louden we de z.g. droge stof uit het meel over
an we die verbranden of gloeien dan blijft er
lot wat asch overDie asch nu, noemen we
veevoedingaschbestanddeelen of zouten of
rale bestanddeelen of.... nou ja, het doet er
ir niets toe. Als we hier maar weten, dat die
die zouten, van veel belang zijn, speciaal in
irkensvoeding, en als we dan meteen er maar
inhouden dat, als we van verschillende voeder-
elen (b.v. gras, biet, tarwe, sesammeel, diermeel)
reeavolgens een pond gaan drogen en daarna
auden, we erg uiteenloopende gewichtshoeveel-
asch of zouten overhouden. Van een pond gras
et zal het maar heel weinig zjjn (er zit immers
el water in!); van een pond tarwe zullen we
neer asch overhoudeu, terwijl sesammeel en dier-
nog rijker zijn aan zouten. Die zouten hebben
lieren noodig. Jonge dieren, en drachtige hebben
et meest behoefte aan, want die zouten zijn noodig
het vormen van het geraamte, en natuurlijk
wel voor enkele andere zaken. Geven we nu aan
varkens meelsoorten, die arm zijn aan zouten,
is het gevolgeen week, zwak geraamte en bij
ueel vervoor kans op het breken van een poot.
billen we hier al direct vermelden dat een on-
ifiüde ontwikkeling van het beenderengesiel ook
;evolg kan zijn van een te eiwitarine voeding,
eioig beweging gebrek aan bepaalde vitaminen
rellicht ook van gebrek aan lichtMeestal
n wel twee of drie factoren gelijk in 't spel
Zoo zachtjes aan zal 't ook wel duidelijk worden
ve bij het samenstellen van een meelmengsel aan
tl ei zaken moeten deuken. De eene meelsoort is
aan eiwit; een andere bevat veel zouten, weer
1 rader voedermiddel is rijk aan vitaminen enz.
ch zal het blijken een deugdelijk mengsel te
qq samenstellen mot drie of vier verschillende
eo. Alleen maar er is niet één graan- of meel-
die rijk is aan alles, waarmee we maar willon
ia dat het niet gewenscht is een varken te mesten
b.v. alleen maïsmeel of alleen aardappels. Het
1, maar het duurt te lang of het is te onvoor-
De verschillende soorten voeder moeten elkaar
allen, en dal kunnen ze ook werkelijk prachtig,
u weten we heel goed dat menigeen die dit leest,
lijk klaar staat met zijn bezwaren, vooral als je
één varken rijk bent gaat het niet aan om drie,
of vijf verschillende soorten meel in te koopen
moet je van elk zoo'n klein partijtje koopen
lan heb je nog 40 of 50 K.G. tegelijk. Dat is
eel ineens. Vooral in den zomer,
an het gemengd, dus een mengsel, koopen Er
toch wel firma's die een prima mengsel in den
lol brengen En zulke firma's tellen het toch
ers niet mee om nog een paar meelsoorten meer
et mengsel te verwerken
atuurlijk zijn er vertrouwde firma's, er zijn ook
deskundig samengestelde mengsels in den handel 1
r er zijn ook knoeiers op de wereld O zoo
bijop de label van zoo,n mengsel staan wel
Held de samenstellende deelen, maar niet hoeveel
an elk in het mengsel zit, niet de piocentische
instelling. Eu dan nog juist omdat b.v. viscli-
1 zoo'n sterke geur heeft, valt het gemakkelijk
naast vischmeel wat minderwaardig goedje te
22
39
FEUILLETON.
XIV.
ïa is nog niet alles verloren en weer is, met
hoop in hun harten de kracht in hun armen
rgekeerd. En de strijders op den wal zwaaien
rkrachtig han wapens. Ook Op ten Borst
?t kennis van de komst der kogge. „Na of
il" klinkt het uit zijn mond en weer snelt
op de wallen toe, rammeit de poort - en
gen 1 Hoezee voor Bergen! juicht het op een-
De Dalemsche poort bezwijkt; de barricaden
achter bieden slechts geringen weerstaud,
moed der Tholenaars hoodt nog tegen, wat
de stad wil. Nog slechts enkele minnten immers
de stad telt 30 kloeke strijders méér, de keor
Tholenaars.
)aar slaat han de schrik om het hart. De
Ige nadert den wal, maar waar P Zie, voorbij
stad en de bemanning loopt den vijand in
armen. Tal van krijgers staan daar al, aan
voet van den dijk, waar ze nadert. Een oor
lovend gejuich overstemt eeu oogenblik het
verwerken. Koop dus liever de meelsoorten apart en
meDg ze zelf in de juiste verhouding. De juiste ver
houding is lang niet altijd „van ieder evenveel" of
van het eene tweemaal zooveel als van het andere
Kunt U het varkensvoeder op Uw plaats nu niet
gezamenlijk koopen? Met Uw buurman of Uw broer
samen Of met zijn drieën of vijven Of kan de
varkensvereeniging hier niet bemiddelend optreden
Gesteld, men wil vischmeel voederen. Van vischmeel
behoeft men per dag en per varkeu maar een paar
ons of een half pond. Het voordeeligst ia, op zijn
minst 50 kilo tegelijk te koopen. Kan men dat dan
niet met zijn vijven of zoo iets doen? Of: men zal
fosforzure voederkalk bijvoederen, omdat het rantsoen
te arm i9 aan zouten. Per varken is 15 gram (3 thee
lepels) per dag voldoende. D. i. een ons in de week.
Met één kilo kan meD 10 weken doen. Koop dan
met een clubjo b.v. 25 K.G. dan kost ze wellicht
15 cent per kilo. Elke week een ons fosforzure voeder-
kalk roeren door 't meel, dat voor die week is be
sterad. Dat kost II/2 cent per week 1 Bij varkens
hebben al zooveel mesters gunstige resultaten bereikt
met 't bijvoederen van fosforz. voederkalk, dat het
ons eigenlijk nog verwondert dat het niet algemeen
gedaan wordt. Jonge en dragende dieren hebben zoo'n
groote behoefte aan minerale bestanddeelen, vooral
als ze niet volop groenvoeder tot hun beschikking
hebben.
Lucerneklaver, diermeel, vischmeel en sesammeel
zijn rijk aan zouten Voederbieten, suikerbieten en
aardappels bevatten al heel weinig zouten.
Varkens die iu hun rantsoen geregeld vischmeel
of een andere meelsoort rijk aan zouten krijgen, be
hoeven dus geen fosforzure voederkalk. In 't alge
meen is het voor de dieren het be9to dat ze de
noodige zouten vinden in de voedermiddelen zelf en
niet apart in den vorm van fo9f. kalk er doorheen
gemengd. Echter maken varkens hier jnist eeu beetje
een uitzondering. Varkens schijuen ook goed uit de
losf. kalk de bouwstoffen te kunnen halen voor den
opbouw van hun geraamte.
Wie ruim melk aan zijn varken toedient, geeft
daarin ook vrij wat minerale bestanddeelen.
Toevoeging van wat gewoon keukenzout is soms
gewenscht, maar dan meer om 't voeder, b.v. ge
kookte aardappels, wat smakelijker te maken.
In een vorig en in dit artikel hebben we al een
paar keer beweging genoemd als iets noodzakelijks
voor jonge dieren. We beschouwen dit nu meteen
maar als voldoende bekend zoo noodzakelijk als rust
is voor een varken dat eeuraaal voor goed op het
mesthok zit, zoo noodzakelijk is, naast eiwit en zouten
rijke voederraiddeleu, beweging en nog eens beweging
in eeu ruime uitloop of weide voor jonge dieren.
L.
LAND- EN TUINBOUW.
2e helft Augustus.
Nadruk verboden.
Wij waren op bezoek bij een kennis en
wandelden den tnin eens door. Die mocht gezien
worden: de meeste vruchten stonden vrij goed
en alles was netjes onderhouden. Maar met de
kool was het mis, meer dan de helft der planten
waren aangetast door knolvoet. Ik vroeg hem,
of bij zijn hof wel eeDS gekalt of gemergeld had.
Ja eeos was bet antwoord, jaren geleden, waarop
ik hem vertelde, dat de knolvoetziekte bij onze
koolsoorten door een flinke kalkbeuuesting kan
worden tegengegaan. Op proefvelden is dit ge
bleken, en velen hebben dit ook bij onderviu-
ding. Een Rijkstuinbouwproefveld in Noord-
Holland, 2 Are groot werd gewoon bemest,
terwijl op de eeue helft bovendien nog 50 K.G.
ougeblnechte kalk werd toegediend, die in een
hoopje op het omgespitte land werd gebracht,
Wapperen daar niet de Bergeusche en ThooLche
kleoreu, verscheurd en aan fljrden, neven elkaar?
en ziet, niet een vijand, komt daar met een bootje,
in dnizeud gevaren, naar den dijk gezwiept, 't is
Jan van Bergen met Rolf, Thijs en een paar
visschers. En als hij geland is, beveelt hij ziju
krijgers de kogge te helpen landen en laat hij
deu hoorn scballeD, die al zijn volk oproept, niet
tot deu strijd maar tot de rast, tot het staken
van den aanval. GeeD, die 't begrijpt, maar heer
Jan weet, d;-.t ook de meest teleurgestelde heen
zal gehoorzamen. Ernstig stapte hij, naar de
Dalemsche poort en ontmoet daar heer Jau van
Bloois. Ook deze weet niet, wat te denken. Is
't soms een list Maar, waartoe De stad is
immers toch verloren 1
Met opgerichten hoofde, maar het zwaard op
gestoken, wacht hij gelaten af, wat ziju tegen
stander te zeggen heeft.
Onder diep stilzwijgeu en met de grootste ver
wondering stareu krijgers van beide zijden dit
tooneel aan. Daar komen ook de uoanneu der
kogge aan. Na neemt Jan met de Lippen het
woord en zijn stem klinkt boven den storen uit
„Heer van Tholen, op mijn woord van edelman,
ik bied n vrede en vriendschap aan, als een
geblnscht en daaroa ondergewerkt. Elke helft
van 't proefveld werd beteeld met vroege bloem
kool, plm. 200 planten, als eerste vrucht en een
300 tal spruitkool planten als nagewas. Op het
niet met kalk behandelde perceel werden nog
14 zieke bloemkoolplanten gevondeu, en op het
bekalkte slechts één. Het prrceel zonder kalk
leverde bij de spruitkool 161 planten op, die
aan knolvoet leden, terwijl er op het perceel met
kalk slechts 14 exemplaren met knolvoet werden
gevonden. De opbrengst van 't perceel zonder
kalk bedroeg 2 B.L. spruitjes, die verkocht
werden voor f 6. Het perceel met kalk gaf 5
H L. spruitjes, die te zaaien voor t 15 werden
verkocht. Op de behoefte van den bodem aan
kalk, op eeu jnisten kalktoesland van den grond
wordt hoe langer zoo meer gelet. De kalk be
vindt zich in hoofdzaak in de groene bladachtige
orgaDen der plant. Zoo heeft men ook opgemerkt
dat warkruid, woekerende op de kalkrijke klaver,
toch bijzonder weinig kalk bevat, wat zijn ver
klaring kan vinden hierin, dat de bladontwikke
ling bij deze woekerplant uiterst geriüg is. Ook
zijn de witte deelen vau bonte bladeren allij.i
veel armer aan kalk dan de groene deeleu. Lagere
planten die geen bladgroen vormen, kuDnen de
kalk geheel ontberen. Bladrijke gewassen zijn
dus rijk aan kalk en hebben dan ook veel kalk
noodig. De meeste vlinderbloemigen, zooals erw
ten boonen, peulvruchten en klavers, konuen
zicb niet voldoende ontwikkelen, wanneer de
bodem arm aan kalk is. In 't algemeen vertoo-
nen de planten op kalkrijken grond een krachtigen
groei, de geheeie bouw der plant is steviger,
solider. De planten krijgeu daardoor ook een
grooter weerstandsvermogen tegen ziekten en
schadelijke weersinvloeden. Op kalkarme gronden
ziju de klachten omtieDt het niet gedijen, ziek
worden en sterven van de appelboomen veel-
vuldiger dan die omtrent bet niet gedijen en
doodgaau van pereboomeD.
Dit staat stellig daarmee in verband, dat de
appelboom meer behoefte aan kalk heeft dan de
peer, en minder diep wortelt dan deze, zoodat
hij minder goed nog kalk uit de diepere bodem
lagen kan potteD. Over 'l opbinden van andijvie
willen we iets zeggen. Hoe eenvoudig het ook
schijnt, toch is het voor een leek soms nog
moeilijk. Vaak worden de planten veel te stijf
gebonden en te veel geknensd, waarvan rotting
het gevolg is. Wil men het goed doeö, dan
neme men sis bindmatenaal, biezen, stroo, raffii
of ook wel uitgerafelde moscoviscbe matten. De
struik wordt eerst met beide handen bij elkaar
genomen, dan neemt men de bladeren in één
hand over, hondt de bies of 't raffia met den
wijsvinger vast, en windt met de audere hand
het biadmateriaal er om.
Ooder door steken is voldoende, dus vast
knoopen is niet noodig. Men klaagt soms over
het niet spoedig geel genoeg worden van de
opgebonden andijvie, en vooral bij zomerandijvie
is dit het geval, want lang opgebonden te laten
staaD, is niet wenschelijk, omdat ze dan licht
door gaat schieten. Men raadt in deu regel aan
om met het opbinden te wachten, tot de harten
droog zijn daar anders de klop gaat rotten. Toch
is dat voor zomerandijvie niet wenschelijk, hier
mag de st ruik van binnen nog wel iet wat vochtig
zijn; dit heeft dan met gunstig gevolg, dat de
harten spoediger geel worden. Zomeraudijvie blijft
niet lang geboudeu staan, en men heeft dus
voor rotting DÏet zoo bang te zijn.
Er is geen tuinbezitier, die niet over blad
luizen te klagen heeft, den eenen zomer meer,
Gisteren voer uw kogge, wetende dat nw stad
belegerd was en de nood er hoog gestegen, over
de Schelde. VisschersvaartnigeD, door den storm
overvallen, dreigden te vergaan. Uw mannen
redden ze en brachten ze veilig in BergeD, want
die vaartuigen waren de mijne. Dertig gezinuen
danken hun het leven. Vijanden wilden ze niet
op die wijze gevangen nemen. Eerst na de redding
zocht uw kogge den strijd op, oudanks de11 storm,
dien de stoutste zeeman anders niet getrotseerd
had. Toen heb ik mij met beu gewaagd. Waar
zij, onbewust, in hun ruw gemoed voelden, wat
het hoogste is, daar past ons, dit voorbeeld te
volgen. Laten wij onze geschillen door verstandig
overleg en niet door strijd uitmaken I
Dat was een verheven oogenblik. Onder een
geestdriftig juichen, werd daar, in een verwoeste
poort, terwijl de elementeD als in opstand waren,
eeu verbond gesloten, dat kalmte bracht in het
gemoed der krijgers, dat van menschen, men^chen
uiaakte, dat dieper ging, dau een ruw misvormd
uiterliik deed vermoeden.
Eu al stootte menig ruwe krijger een vloek
uit, om niet voor week gehouden te wordeD, den
invloed ervan ontging er niet een.
Jan van Bergen en de zijnen kwamen in de
den anderen minder. Ze zijn vies en schadelijk.
Vele groenten moet de huisvrouw weg doen,
omdat de bladeren met de vieze luis bezet zijn.
En schadelijk zijn ze, omdat ze door middel van
haar snait zich in jonge planteudeelen inboren,
er zijn er ook, die leven op takken, ja zelfs
wortels, zoo bijv. de bekende draiflois, die op
zwellingen veroorzaakt daar de wortels aan onzen
drnif. 't Gevolg van 't znigen der talrijke luizen
is, dat de bladeren en joDge scheutjes zich om
buigen en in ontwikkeling vanzelf geheel stil
staan. Ze zilten doorgaans aan de onderzijde der
bladeren, die zoo de luizen ongestoord haar gang
kuDDeo gaan, op den duur moeten verdorren.
Naast de schade die de luis direct aan de plan
ten toebrengt, zijn 't haar uitwerpselen, die in
de tweede plaats de normale ontwikkeling in
den weg staan en bovendien den planten een
alles behalve frisch aanzien geveD. Als sproei
middelen ter bestrijding Doemen we 1 K.G.
soda, 2 K.G. groene zeep, 1 L. petroleum op
100 L. water. Ook maakt men wel gebruik van
quassia-hout 1 en een halve K.G. quassia-spa-
neo, die men laat opkoken in 10 L. water
't afkooksel wordt vermengd met 100 L. water.
Met dit mengsel sproeit men. Het eeDmaal afge
trokken qnassia-hout kan niet meer dieDen.
SBHERPENISSE, 19 Augustos 1930.
Voorz. burgemeester W. L. Klos. Secretaris
den heer L. C. van Doorn.
Afwezig de heer D. K. Rijsteobil.
De notulen der vorige vergadering worden
voorgelezen en ongewijzigd vastgesteld.
Ingekomen stukken
Een schrijven van Ged. Staten inhoudende
goedkeuring raadsbesluit tot wijziging der be
grooting voor 1930.
Van den Iospecteor der Dir. Belastingen te
Zierikzee opgave opbreDgst der inkomstenbe
lasting dienstjaar 1929/1930 en navorderingen
van 1928 en 1927 totaal f 11412.88.
Deze stukken worden voor kenuisgeviüg aan
genomen.
Een schrijven van de Gezondheidscommissie
te Tholen omtrent het bezoek dat zij beeft ge
bracht aan de gemeente.
Ter naleving wordt bet voor kennisgeving
aangenomen.
De rekening van het Alg. Burg. Armbestnnr
over 1929 in ontvang op f2191.645 en iu uit
gaaf op f 2241.92, alzoo een nadeeling slot van
f 50.275.
De heer Keur vraagt naar hetgeen op het
grootboek staat. Hij vraagt of het niet mogelijk
is daar van te nemen als er eens te kort kwam,
want dat is toch de reserve kas.
De Voorz. antwoordt dat dit een vaststaande
post is en daar mag zoo maar niet vau worden
afgenomeu. Het geld is aao bet alg. burg. Arm
bestuur bemaakt en de rente die mogen wij er
van gebruiken.
Dhr Keur zegt dit niet te hebbeu geweten
en k&n er mee accoord gaan.
Mrt alg. stemmeu wordt de rekening goed
gekeurd.
Aangeboden wordt de begrooling van 1931
vau het alg. armbestuur in ontvang en uitgaaf
op f 2307.50.
Met alg. stemmen wordt deze vastgesteld.
Eeu schrijven vau den Minister van Financiën
dat het voorschot voor de Waterleiding Mij.
voor deze gemeeute bedraagt f 1522.40.
erfvijand van dit gewest te verslaan. Nog twee
dagen hield de storm aan, maar de booze ele
menten in de natuar wareu niet in staat de ver-
eenigde krachten der meoschelijke strijders te
overweldigen. Luctor et Eqaergo,
N.
Door scheiding tot eenheid.
De stem van het bloed.
De Eendracht, tot heden een kreek, die te
machteloos was een grensscheidiug tusschen twee
gewesten te vormeo, was na den storm een breede
diepe geul geworden, die de wateren der Schelde
tnsschen Brabant en Zetland voerde. Dikke
beddiogen schor had hij opengegroefd bonken
derrie, meters dik, lagen aan weerszijden der
gleuf en als een zwarte lijn schenen zij er op
te wijzen; dat zal de scheiding zijn.
Zoo begrepen de verzoende edeltn bet ook,
bij hun wandeling over het geteisUrde erf. Daar
zouden dijken aan weerszijden de hun aangewezen
grens vormen.
(S'.ot volgt.)