IERSEKSCHE EN
TH00LSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Bij examens
r&870
Vrijdag 13 Juni 1930.
Zeven en veertigste jaargang
Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
ispireerende Voeten
e Twee Broeders.
plundering van Tholen in 1712.
GEMEENTERAAD.
FEUILLETON.
Dit blad yerschijnt eiken Vrijdagavond.
kwartaal f 0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,37®,
franco per poit fl,65 -f- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEP. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel meerl7VX
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bq abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Ct
PUBLICATIE*
HINDERWET.
leester en Wethouders van Tholen brengen
>are kennis, dat ter gemeentesecretarie ter
;t een verzoek met bylagen van C. Laban,
inning tot het plaatsen van een motor op
an perceel Kerkstraat no. 2, kadastraal be-
lectie F, no. 1672.
isdag 24 Juoi a.s., des voormiddags Hl/2 uur>
st Gemeentebuis gelegenheid bestaan om be-
igen de inwilliging van dit verzoek in te
en deze mondeling en schriftelijk toe te
de verzoeker, als zjj, die bezwaren hebben,
gedurende drie dagen, vóór bet bovengemelde
ter secretarie der gemeente kennis nemen
er zake ingekomen schrifturen,
ndacbt van belanghebbenden wordt er op
dat volgens de bestaande jurisprudentie
beroep gerechtigd zyn zij, die niet overeen-
trt. 7 der Hinderwet op den bovenbepaalden
het gemeentebestuur zijn verschenen, ten
n bezwaren mondeling toe te lichten.
10 Juni 1230. 25
smeantelljke Arbeidsbemiddeling
kosteloos haar tusschenkomst bij vraag en
1 van werkkrachten dienstpersoneel, e. d.
GEVRAAGD
uwersgezin een dienstbode niet beueden
Ijsar. In diensttreding dadelijk. Loon nader
te komen.
tingen kantoor Brugstraat 31. 10
Is behandel© men met Parolpoeder. Dit
meest afdoende middel daarvoor. Het
en 60 cl. per bus, eo is evenals Parol,
baar bij Apotb. en Drogisten.
7 89242
groot onheil trof ons stadje Tholen op
Angnstns 1712 toen de Franschen onder
ing van den brigadier Jacqoes Pasteur
België met zijn ruiters in Noord-Brabant
en Steenbergen brandschatte en daarna
olen plunderde en dat terwijl de Repn-
er Vereenigde Nederlanden, die in oorlog
et Frankrijk en lijn bondgenooten een
sn meer dan honderd dnizend man onder
an den Prins Eogenins van Savoye aan
ïzen onder de wapenen had.
ranschen hadden bij het aanbreken van
g onder aanvoering van genoemden Briga-
bet Botshoofd zich van de pont van den
ast meester gemaakt en waren daarmede
rivier gekomen. Bij de Karnemelkspot
den lij hun manschappen in twee groepen,
Dotste gedeelte ging naar Tholen, en een
e afdeeliog begaf zich ook naar Oud-
iser.
Tholen gearriveerd, zijnde, sloegen lij aan
idsren en namen alles wat van hun gading
ieae, en vertrokken na oen verblijf van
enkele uren met eeo buit, dit op drie-
londerd daisend gulden werd geschat.
hun vertrek hadden lij den baljuw op
idhuis oog gedwongen een schuldbekentenis
erteekenen van tien duizend Rijksdaalders,
ook te Ood-Vossemeer door den Magis-
trsat oog eeo brandschatting vio 1500 derge
lijke geldstukken moest worden gewaarborgd.
Eu om sekerheid te erlangen dat de genoemde
bedragen zooden worden voldaan, namen zij als
gijzelaars mede den baljuw Nicolaas Dunrcant,
de schepen Marius van Vrijberghe en den luite
nant Callerman en bovendien nog verscheidene
burgers, waaronder de majoor der Burgerwacht.
Deze allen warden te Namen in eeo gemeen
schappelijk verblijf opgesloten.
De historieschrijvers beweren, dat deze stroop
tocht is geschied uit weerwraak tegen de daden
van geweld der bondgenooten in Frankrijk onder
bevel van den generaal-majoor Grovestins in Juni
van hetzelfde jaar bedreven.
Dan hoe het ook zij dit bleef toeo voor Tholen
hetzelfde, waar de ellende en verslagenheid door
dezen overval op de bevolking te weeg gebracht,
groot was.
Niet zoodra was aan de Staten van Zeeland
de tijding van het onheil bekend of zij begonnen
dadelijk een vergadering te beleggen, die den
geheelen nacht voortduurde, teneinde middelen
te beramen opdat dergelijke onheilen niet meer
zonden kunnen plaats hebben. Ook vanwege het
stadsbestuur werden alle mogelijke voorzorgs
maatregelen genomen.
De pont van den veerdienst werd binnen de
haven vastgemeerd en ook de veerschipper te
Oad-Vossemeer werd op poene dat zijn scboit
aan de ketting zoo worden gelegd, verboden
zijn vaartuig aan den Noord-Brabantschen oevar
te stationeeren, deze moest zoolaDg bet niet ge
bruikt mocht worden in de haven blijvbn vast
gesjord en de over te brengen lading mocht
slechts met roeibooten worden vervoerd.
De Provinciale Staten van Zeeland achtten
het zelfs noodig, dat de gronden tusschen Bergen
op Zoom en Steenbergeu onder water werden
gezet op den 12 Maart werd deze inundatie
door eeuige heereo, waarbij een paar regeuten
dezer stad geïnspecteerd, doch al deze maat
regelen kwamen te laat, het bleef bij de eerste
invasie van den vijand.
De afgevaardigden van Tholen in de Staten
vergadering deden het verzoek om binnen Mid
delburg eo andere plaatsen van Zeelaud een
collecte te mogen honden voor de zwaarst ge*
troffen gezinnen. Ook de Staten zelve deden al
wat in hun vermogen wa9 om de inwoners der
ongelakkige stad te hnlp te komen eo zij ver
leenden o. a. octrooi tot heffing eo inhouding
van den CC penning zoo ordiuair als extra
ordinair op de hniten in de stad over de jaren
1708 tot en met 1711, de eigenaars van wo
ningen ontvingen kwijtschelding van den CC
penning over de jaren 1712, 1713 en 1714
benevens de stad vrijheid dien te hunDen behoeve
te mogen heffen tot 1719.
Deze hoisschatting beliep te dien tijde voor
Tholen met Scbakerloo jaarlijks gemiddeld 164
Vlaamach of f 984 en dit bedrag stonden de
Staten over genoemde jaren na toe, ter tege
moetkoming voor de door burgers geleden ver
liezen tengevolge der plandsriog. Dit kon hen
echter niet geheel schadeloos stallen, doch meer
konden deas ook niet doen, daar toen ter tijde
de Provincie tengavolge van oorlog eo over-
strooming al evenveel in geldverlegenheid zat
als de stad zelve.
Reeds in October 1712 was men overeenge
komen, dat de lossiög der gevaugenen te Namen
(Ostagiers) zou plaats hebben voor rekening der
Provincie. Maar de 10000 Rijksdaalders voor
Tholen en de 1500 dergelijke geldstukken voor
Ood-Vossemeer, of de door de Franschen ge-
eischte brandschatting vertegenwoordigden voor
die dagen een zeer aanzienlijk bedrag of 28750
gulden en deze som werd nog vermeerderd met
de kosten van het dagelijksche onderhoud der
gevaogeneo en tevens moest voor de van bon
hulp versloken betrekkingen als vrouwen en
kinderen worden gezorgd.
In de in November 1712 gehouden bijeen
komst der Proviuciale Staten berusten de Thool-
sche afgevaardigden in de voorgestelde belastingen,
echter onder bediog dat de Provincie zorg zou
dragen voor de lossing der gijzelaars en het be
drag der brandschatting zou voldoen.
(Wordt vervolgd).
blijft men kalm en helder, indien men vooraf
Mijnhardt'. Zenuwtabletten gebruikt.
Koker 75 ct. Bij Apotb. en Drogisten.
6 39241
IX.
ST. ANNALAND. Vergadering vaD den Raad
dezer gemeeDte op Zaterdag 7 Juni, voorm.
11 nur (o. t.).
Voort. dhr. C. M. P. W. Hanssens, secretaris
dhr. F. M. Boogaard. Afwezig met kennisgeving
wethouder J. W. Elenbaa». Daar de pers eerst
om 11 nur 10 toegelaten werd, had men waar
schijnlijk eerst een korte besloten vergadering
gebonden.
De notulen der beide vorige vergaderingen
werden met goedkeuring van de leden verkort
voorgelezen en daarna goedgekeurd. Verschillende
ingekomen stukken werden voor kennisgeving
aangenomen, o. a. herbenoeming leden Tan ge
zondheidscommissie mededeeling som jaarlijk-
sche uitkeering (f 4101,24), kasopname gemeeute-
outvauger (8679,365); kasopname door regenten
vao het W. A. bestuur bij den secret.-penningm.
(f 2041,945;mededeeling van den Mio. van
O. K. en W., dat over 1928 als bijdrage in de
kosten vao de R. B. B. 8. te Goe9 f 6,90 te
veel is betaald, wat zal worden gerestitueerd
over 1929 hebben de opcenten op de pers. bel.
opgebracht f 1807,42 over 1930 is aan divi
dend- en tantième-belasting ontvangen f 19,44;
mededeeÜDg van dhr. Brooymans, dat hij, hoewel
ongaarne, genoegen neemt met het raadsbeslait,
waarbij hem de helft der verplaatsingskosten
voor zijn kindereu (voor bezoek aau de Kath.
school te Oud-Vossemeer) wordt vergoedvan
het H.B. der Post. feu Tel. dat op grond van
het verkeer over 1929 het telefoonkantoor voor
taan op werkdagen 10 uren geopend zal sijn,
n.1. van 813, van 1416 en vao 17—20;
Van den Inspecteur der Post- en Tel. dat
ingevolge opdracht van den Dir.generaal nogmaals
de regeling van het postvervoer is nagegaan,
en dat er geen verandering in de ronte kan
worden gebracht alleen zal in het wintertijdvak
de laatste dienst vaoaf Bergen op Zoom per
aato en niet per tram geschieden. Dit zal een
vervroeging van pl.m. 20 minuten tengevolge
hebben.
Afwijze id woidt beschikt op het verzoek oo
10,
21
G.
Een spion-
De gewone bedrijvigheid op deu Burcht en
de omgeving werd oogenscbijnlijk door nietsonder-
brokeu. De landman zaaide zijn zomerkoren, de
visseher voer gewoon uit, en toch men voelde
het, er was iets bijzonders op til. De rentmeester
nam met meer dan gewoue zorg de nienwe ver-
dedigingswerkeo der stad op. Beer Jan overlbgde
en besprak gewichtige zaken met den heer van
Lisdonck en den rentmeester en af en toe ging
een der vertrouwden van deu edelmaD, langs
een omweg uit het slot naar de overzijde der
Eendracht. Dan kwam hij eer9t laat en blijkbaar
zonder liefst bemerkt te worden, terng. Een paar
dagen duurde dat zoo, toen het volk ziju ver
moeden, dat er iets broedde bewaarheid zag.
Volgen we heer Jan in de slotzaal. Daar treffen
we beide genoemde mannen en een dienstman aan
Wel, Thijs, vertel ons nu eens nauwkeurig
en toch kort, hoe je het in Bergen gevonden hebt.
Zooals ik gisteren reeds zeide, was men op den
Markiezenhof blijkbaar drnk bezig met het ver
sterken en het in orde brengen van belegerings
werktuigen. Ook na weer zag ik, als gisteren,
enkele edellieden met hun maonen daar aan
komen. Bad ik me tot nog toe zooveel mogelijk
tchoil gebonden, thans besloot ik de stad zelve
cn de haven te verkennen. Op de markt gaf ik
een jaarlijksche bijdrage door het Comité tot
bestudeeriog en bestrijding der iepenziekte.
Goedgekeurd wordt de rekening der ontvang
sten en uitgaven van de Gezondheidscommissie
te Tholeü. Deze sluit in ontvangst op f 1474,77
en in uitgaaf op f 1115,71, dus met een goed
slot van f359,06 Aangeboden wordt de begroo-
ting dierzelfde commissie over 1930, slaitende
in oDtvaDgst en nitgaaf op f 1362,50. Aandeel
voor St. Annaland f 101,11 (v. j. f 169,57).
Naar aanleiding van een adres van de afdee
liog Zeeland van den Ned. Boad van Gem.-
ambtenaren zageu Ged. St. gaarne eenige wijzi
gingen aangebracht in de salarissen van burge
meesters, secretarissen en gem.-ontvangers, n.1,
voor gemeenten vao de 5e klasse zooals St. Anna
land, minimum f 2100, maximum f 2850 (vijf
2-jaarl. verboogingen ad f 150) voor burgem. en
secret. en f 650 tot f 1100 (vijf 2 jaarl. verhoo-
giogen ad f 90) voor gem.ontvangers. De wet
houders genieten met ingang van 1 Sept. 1981
een vergoeding van f 160. Ingaande met het
3e kind zal een kindertoeslag gegeven worden
vau 2J/2 °/o van de brutowedde, met een mini
mum van f 50 en een maximum van f 200.
Waar deze nieuwe regeliug voor St. Annaland
weinig of geen verandering meebrengt, besluit
men accoord te gaan met deze regeliug.
De verslagen van het Plaatselijk Toezicht op
het L. O., de Comm. tot Wering van School
verzuim, het jaarverslag van de Openb. school,
de Gezoodheidscomm. en het gemeenteverslag
worden zonder discussie voor kennisgeving aange-
nomen.
Besloten wordt de ontrnimingstermijn vao de
onbewoonbaar verklaarde woning Van B.Giljam
wederom met 6 maanden te verlengeD. De pen
sioensgrondslag van burgem. en secret. worden
vastgesteld op bet bedrag der bezoldigingen, n.1.
f 2520 en f 2950. Besloten wordt van dhr.
P. Bage in den Oostenlijken Achterweg een
strookje grond, groot 181/2 cA., aan te koopen,
voor demping en rioleeriog van de sloot loopende
vao P. Hage tot A. Ridderhof. Verder besluit
men in beginsel aan J. A. van Poortvliet het
pad plus de helft van de te dempen sloot in
erfpacht af te staan voor 30 achtereenvolgende
jaren tegen een vergoeding van f 10 per jaar.
Daar de gemeente slechts het publieke recht
bezit op bedoeld pad, moet het eerst aan den
poblieken dienst worden onttrokken, alvorens
men een definitief besluit kan nemen.
Wegens opruiming van ban honden wordt
voor een half jaar ontheffing verleend van 't be
talen van hondenbelasting aan: M. Buys, Nic.
van Dijke, B. van Dommele en W. Keur. Eenige
wijzigingen «orden aangebracht in de begrooting
1929.
Volgens de instructie van den ontvaDger van
het havengeld moet er een vervanger worden
benoemd. Het Dag. Bestuur stelt voor daarvoor
te benoemen dhr. A. Weyler en hem daarvoor
een vergoeding van f 15 per jaar toe te kennen,
tea laste van de gemeentekas. Dhr. Prinse merkt
op, dat het bedrag na wel niet zoo hoog is,
maar dat er op die manier toch weer maar wat
bij komt, terwijl dhr. Goedegebuore segt, dat
het op den weg van B. en W. ligt om een
assistent aan te stellen en dat het billijk 11 dat
zoo'n persoon daarvoor wordt betaald. Maar zon
'l niet beter zijn om den havenmeester dit te
laten bekostigen Tenslotte wordt een voorstel
mij uit voor een dienstman van een der edel
lieden en kwam dan ook al spoedig in gesprek
met eenige mannen. Veel kon ik niet te weten
komeD, want wat ze vertelden kon ik zelf ook
zico, n.1. dat er macht van volk kwam en
nog meer verwacht werd dat het op Tholen
los g og, maar, wauneer eu waar men zou be-
giunen, daar moesten ze ook naar raden. Daarom
zocht ik de haven op. De visschersvloot was
grooteodeels uitgezeild eenige vreemde schepen
een kogge en een paar visschersscheepjes lagen
er. In de taveerne hoorde ik, dat die scheepjes
gereed lagen, om op het eerste teeken, uit te
zeilen naar den Hoogen Hil. Zoodra de Thoolsche
kudde weer op het schorre daarlangs kwam,
zooden Rolf eu zijn zoons den herder met ziju
vee gevangen nemeu en over een reeds gemaakteo
dam naar deu Hoogen Bil brengen. Eenige dienst*
lui, die daar ook reeds moeteu zijü, zouden
dadelijk naar het Halstersche duin varen, waar
een bode voortdurend de wacht houdt. De scheepje»
goed bemand, halen dan met Uw schapeD ook
die vao den heer Van Bergen in veiligheid.
't Is mooi bedacht, maar ik hoop vóór hem,
de schaapjes op het drooge te hebbeD.
Jammer, dat de stadakogge niet thnis is, dan
konden we hem leereo, handen thuis te houdeD.
We hebben eveowel nog schuiten genoeg om
zulke grappen te beletten.
Wat dunkt U, heer van Lisdonck, zon dat
niet een kolfje naar uw hand zijn P Dau zoudt
ge tevens uw 7rienden Rolf en Ewoud kunnen
ontmoeten.
De gedachte alleen, den lompen Rolf te straffen,
maakt de zaak aanlokkelijk voor me
Afgesproken, de uitvoering haDgt heelemaal
van on9 af. Maar niet te vroeg, want eens be
gonnen, zal de strijd hevig zijü. Ed mijn vrienden
in Zeeland en Holland, die ik opgeroepen heb,
moeteu eerst hier of teo minste in aantocht zijn.
Eo uu Thijs, wat deuk je er vaD, Dog eens den
tocht wageo en in het kasteel zelf door te dringeo
Gaarne wist ik, wat men zooal klaar maakt, om
mij te bestoken.
Ik wil 't wagen, Heer, want ge zijt altijd goed
voor me geweest, maar gevaarlijk is 't. Als het
mislukt, mislukt ook uw plan om van 't verlies
van mijn huid niet te spreken.
En als 't gelukt, is er voor den komenden
harden strijd veel gewonneD.
Voor U waag ik alle», heer 1
Dat weet ik, Thij», nu zal'i evenwel niet voor
mij alleen zijn, want laten wij dit afspreken
Tholen vrij, Thijs vrij 1
(Wordt vervolgd.)