IERSEKSCHE EN
TH00LSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Vrijdag 6 Juni 1930.
Zeven en veertigste jaargang
len, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
Eerste Blad.
Fijne bonbons
en chocolade.
moeilijk Latijnsch Grafschrift.
IEen merkwaardig Grafschrift
in de Kerk te Tholen.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
er kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,376,
franco per post f 1,65 4- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel meerl7'/j ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
DIENSTPLICHT.
Ijvingsregister en alphabetisch register.
argemeesfer van Tholen maakt bekend, dat
de tien dagen, van 8 Juni tot en mat 12 Juni
gemeentesecretarie voor een ieder ter inzage
inschrijvingsregister voor de lichting 1931
daaruit opgemaakt alphabetisch register als-
in afschrift van het gemeenschappelijk alpha-
regisier voor deze gemeente en de andere
welke ten aanzien van de loting met deze
;e zijn samengevoegd.
deze registers kan binnen dien tijd bij een
enen omkleed verzoekschrift bezwaar worden
:ht. Het verzoekschrift wordt ingediend bij
■gemeeater der daarbij betrokken gemeente,
odt het aan den Commissaris der Koningin,
ist bij een met redenen omkleed besluit,
verzoekschrift behoeft niet gezegeld te zijn.
2 Juni 1930, 22
,8inte Geertruydsbronoe", een algemeen
rift van de Geschiedenis en het Volks
van We3t Noord-Srabant en Omgeving
leverde de Heer C. Hollestelle een niet
ieoatelijke bijdrage over de dochter van
rederik van Dorp, Dorothea van Dorp en
erhouding tot den dichter Constantijn
is.
Frederik van Dorp was in het begin van
eeaw kolonel van het regiment, dat hier
ïieoen lag. Bij is dua eeo tijdgenoot van
ieter van Berghem, die in 1606 overleed,
ihoonaoou van Frangois Rezen, aan wien
eden week een artikel heb gewijd.
:ts blijkt het, dat hij in de jaren 1601
:eu huis op de Hoogstraat bewoonde, dat
2 betrokken werd door den Burgemeester
endrik vau Toyli van Serooskerke.
echtgenoote vau Jhr. Van Dorp ligt he
il in het schip der Groote Kerk. Op eeo
X die bedekt is, staat een Latijnsch graf-
dat door mij dus niet gecontroleerd kan
maar dat ik als jaist geciteerd aanvaard,
Wj soowel de heer Hollestelle in zijn genoemd
y als j/Zelandia iilustrata" het vermeldeD.
luidt aldus
EPITAPHIUM.
Invida qaid Nostrae Dilectae
Coniogis, ossa mors anima dulci
Deficieute ferisquae prius
Aerumnis maltis exorcita
Nouue debuit bic tandem
Vita Quiete frni P1) Sed Pater
Aetherios renuit.2) Qoicum
lila beata avenm agit idem
Nos asseret usque Pater.3)
begrijpelijke redenen waagde zich onze
aris niet aan eeue vertaling.
verzocht mij eeue vertaling te geven,
zij onder de lezers van dit artikel, die
hebben geleerd, zullen begrijpen voor
i/t moeilijkheden ik stoDd. Ik herinner mij
Jr ooit zoo'n moeilijk vers, noch onder de
iriften, noch onder de Oden van Horatios
'l( tegengekomen. De Zeer Eerwaarde Heer
r en ik hebben dan ook broederlijk sameu
ttonafhankelijk van elkander kwamen
de meest waarschijnlijke vertaling, die
thans aanbied.
GRAFSCHRIFT.
nstige dood, waarom maakt gij van onze
Ie EchtgeDoote niets dan gebeente, nadat
te ziel is ontvloden
ij, de in het lijden geoefende, niet verdiend
ijk van een rustig leven te genieteu
de Hemelsche Vader beschikte het anders,
de Vader, met Wien zij, de gelukzalige,
eeuwig leeft, zal ods eens vereenigen.'4)
Dr. C. VELTENAAR.
ij had veel geleden. Drie harer kinderen waren
oorgegaan.
•etterlijk vertaald heeft het geweigerd,
'p de zerk staat pater, ik lees Pater in den
Q Hemelsche Vader.
heette Anna Schets van Grobbendonck en
ed den 7eu Sept, 1606.
in de laatste nummers van de Ier-
'e en Thoolsche Couraot eenige merkwaar-
Lavijnsche Grafschriften zijn opgenomen,
dior den Weleerwaarden Heer Dr. C. Velte-
ïoo uitstekend zijn vertaald, kan ik niet
o nog een ander merkwaardig opschrift op
een grafsteen te vermeldeD, die in de preek-
kerk ligt, doch thans door het aanbrengen van
een planken-vloer onzichtbaar is geworden.
Het opschrift is echter indertijd door anderen
opgeteekend en wordt o.a. ook vermeld in Zee-
laudia iilustrata, Deel II pagina 482.
Het luidt als volgt
„Epitaphiam".
„Invida qaid nostrae dilectae conjogis ossa
Mors anima dolci defecieme feris,
Quae priosa erumois mollis exercita, non ce
Deboit hic tandem vita quiete trui?
Sed Pater aethereas renuit qui cum illa beate.
Aevum agit idem non asseret nsqoe pater,
en verder:
„Hier leit begraven de Edele en seer doegsame
vrouwe Anna Schets met drie harer kiuderen,
die huisvrouw was van den Heer Ooversten
Joccker Frederich, Heere van Dorp. I9 gestorveD
op den 7 December 1606"; ter wederzijden de
volgende kwartieren links Schets, Rechtergem,
Graas en Kelmis, rechts Brimea, van de Werve,
van Ursel en van der Meuleo.
De vertaling van bet Latijnsche gedeelte van
dit grafschrift heeft mij met wijlen mijn onver-
getelijken vriend wijlen den Heer P. J. Verhoeven
te Halsteren indertijd veel hoofdbrekens gekost,
wij vonden ten slotte het volgeüde:
„Grafschrift"
Benijdenswaardige dood, hoe houdt gij de
beenderen van onze geliefden bijeeu, met gelaten
heid stervende, draagt gij de vele vroegere lasten
het verdriet. Is het niet zoo Zij had hier (op
aarde) eindelijk een rustig leven moeten genieten,
doch de Hemelsche Vader, weigert het met haar.
O welk eeD geluk, zij gaat de eeuwigheid in.
Hij neemt dezelve tot zich, behalve den vader".
De hier begraven vrouw was de echtgenoote
*an een veldoverste, die hier toen ter tijd in
t,aroizoen lag: Zij woonden eertijds op de Hoog-
traat. Hij was uit een geslacht, dat vooral tijdens
tdm 80-jarigen oorlog tegen Spauje verdienste
lijke mannen heeft opgeleverd.
De hier bedoelde Jhr. Frederik van Dorp, was
ie mar d van een reusachtige lichaamsgestalte,
en heeft zich in zijn leveu vooral dapper ge
kweten, oa. in Zepuwsch-VlaandereD, waar hij
met zij0 degen op een dijk een heele troep
Spanjaarden een langen tijd tegengehouden heeft*)
Na het overlijden van bovengenoemde vronw is
hij nog eenmaal gehuwd met mejuffrouw van Trello,
een dochter van den Schoot te Utrecht, hij over
leed in 1612.
Zijn Dagelaten weduwe vestigde zich met haar
kinderen in deu Haag en toevallig met heel ver
van de woniDg van de ouders vau Coustantiju
Huijgens, deu bekenden dichter en staatsmaD.
Deze laatste heeft aldaar keouis gemaakt met
de familie eo ouder andere liefdesbetrekkingen
aangeknoopt met de dochter Dorathea uit het
eerste huwelijk van Jhr. Frederik vau Dorp.
De verzen nit zijn jeugd getuigen er vau. In
zijn gedicht getiteld „Herders Clachte", waarin
hij optreedt als herder en zij als herderiü, geeft
hij blijk van de opgevatte liefde jegens genoemde
jongejuffronw, de verkeeriDg werd echter later
weder »fgebrokeD.
Duidelijk komt daarin weer uit, welke waarde
men eertijds aan beloften hechtte als b.v. in de
volgende versregelen:
,/k Giogb haer vau beloofte spreken,
Herder zeyd zij zoud' ick breken
Dat,, ick eeumael heb beloofd P
Comt ick wil U leeren melden
Hoe ick wete te vergelden
Die mij op mijn woordt gelooft.
Ziet dit riDcxken heeft geen ende
Hoe men 't keere, hoe men 't wende,
D'Eeuwigheyt moet oick zoo zijD,
Nd bezweer ick U bij deuen
Laet U trouwe eeuwich wesen
Dit is 't teecken van de mijn".
Uit bet eerste huwelijk van Jhr. Frederik van
Dorp en Anna Schets van Grobbendonck zijn
behalve genoemde dochter Dog gesproten de
zonen Tertulliaan, Filips, Areod en Octaviaan.
Uit den tweeden echt met Sara van Trello
zij0 geboren een dochter Maria en een zoon
Frederik, welke laatste na zijn vaders dood ter
wereld kwam.
Van deze werden Tertulliaan en Filips be
roemde legeraanvoerders. Arend was gedurende
vier en dertig jaar Raad eo Hofmeester en diende
als zoodanig drie Prinsen van Oranje.
Onder deze kinderen zijn er hoogst waarschijn
lijk ook iu Tholen geboren.
Tholen, 2-6-1930. C. HOLLESTELLE.
BINNENLAND.
Hij was in 1602 Gouverneur binnen Ostende
en verdedigde die vesting gedurende anderhalfjaar
met roem tegen den vijand.
Bij Kon. besluit van 31 Mei is, te rekenen
met ingang van 1 Januari 1930, bevorderd
tot hoofdopziener der visscherijpolitic op
de Zeeuwsche Stroomen D. Bal te Zierikzee,
thans opziener, met den persoonlijken titel
van hoofdopziener.
Herbenoemd tot kantonrechter-plaats-
vervanger te Tholen mr. A. J. v. d. Hoeven.
Opening waterleiding
op Schouwen en Duiveiand.
Dinsdag is na jarenlange voorbereiding
de waterleiding voor Schouwen en Duive
iand officieel geopend.
Daartoe waren ook vele autoriteiten naar
Schouwen gekomen, 0. w. de directeur-
generaal der Volksgezondheid de heer mr.
Lietaert Peerbolte, de Commissaris der
Koningin in Zeeland, jhr. mr. J.W. Quar-
les van Ufford e. a. Na ontvangst aan de
boot te Zierikzee en een kort oponthoud
aldaar werd door het noordelijk deel van
Schouwen naar Burgh gereden waar op
verzoek van den voorzitter der N. V., den
heer A. v. d. Weijde, door den Directeur-
Generaal voor de Volksgezondheid, Mr.
Lietaert Peerbolte, als vertegenwoordiger
van den minister van Landbouw, Handel
en Nijverheid, het pompstation geopend
en in werking werd gebracht.
Door Zuid-Schouwen werd naar Zierik
zee teruggereden, waar in hotel Juliana
een koffiemaal werd gebruikt, waarna de
Commissaris der Koningin den watertoren
inwijdde en in gebruik stelde.
Wijziging der Postspaarbankwet.
Momenteel is er een wetsontwerp in
voorbereiding tot wijziging van de Post
spaarbankwet.
Dit ontwerp opent de mogelijkheid om
de rente te gelegener tijd van 2.64% op
3% te brengen. Bovendien zal het rente-
gevend maximum (tot nu toe f1200) ver
hoogd worden.
De wet op de Rijkspostspaarbank, die
thans gewijzigd zal worden, dateert reeds
van 25 Mei 1880. Bijna een halve eeuw
betaalt de Postspaarbank nu aan haar in
leggers 2.64% rente, d. i. '11 cent voor
elke honderd gulden per halve maand.
Voor hetgeen boven f1200 op naam van
een inlegger is gestort, wordt geen rente
gegeven. Voor vereenigingen, stichtingen,
fondsen van maatschappelijke of gods
dienstige belangen of tot onderling hulp
betoon is het rentegevend maximum gesteld
op f2400 Kon 2.64% in 1880 een be
hoorlijke rente genoemd worden, thans is
zij dat niet meer. Vijftig jaar geleden was
f1200 voor den kleinen spaarder een flink
bedrag In de na-oorlogsche jaren met zijn
waardedaling van het geld, wordt dat be
drag in cijfers veel vlugger bereikt.
Verlaging van pacht gevraagd.
Op een te Zwolle gehouden vergadering
heeft het bestuur van den Bond van Land-
pachters in Nederland besloten een open
brief te richten aan alle Nederlandsche
verpachters om over te gaan tot pacht-
verlaging en tot terugbetaling van een deel
van de pacht over 1929.
Verderom een adres te richten aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw om onverwijld de ontwerpen-
pachtwet in de Kamer te doen behandelen,
en ter toelichting en aanbeveling van dat
adres een onderhoud aan te vragen bij
voormelden Minister.
11 39223
J. M. DEN ENGELSMAN,
KERKSTRAAT - THOLEN
THOLEN, 6 Juni 1930.
Een nieuwe zaak.
Deze week werden wij uitgeDoodigd om eeus
te komen zien in de door deu heer J. van Oost
Zaterdag aaD de Botermarkt in de vorige woning
van wijlen J. van As te opeoen nieuwe zaak.
De heer Van Oost liet ons eerst zijn nieuwe
bakkerij bezichtigen, die vanzelfsprekend aller
modernst is ingericht. In de eerste plaats trof
ons het aanwezig zijn van een heete lochtoven,
die het bakkerswerk wel zeer vergemakkelijkt.
Men werkt steeds met een constante temperatuur,
terwijl het stoffige dat een op gewone wijze ge
stookte oven medebreogt, hier geen last veroor
zaakt. In de oven bevindt zich bovendien een
gelegenheid die des winters dienen kan om
het deeg te laten rijzen, terwijl er een
afzonderlijke oven is voor banket en bet fijnere
werk, zooals gebakjes, koekjes enz. Verder zagen
we er een gasmotor die straks het machinale
werk zal verrichten, zoodat men kan spreken
van een allermodernst ingericht bedrijf.
En waar meo toch aan het bouwen ging, is
het wel vanzelfsprekend dat ook de wiukel zoo
practisch mogelijk werd ingericht. Deze is geheel
met tegels bezet, stofvrije glazen kasten veroor
loven het opbergen van de waren op zindelijke
en stofvrije wijze, een ruim uitstalraam laat zien
wat men er verkoopt, terwijl de heldere kleoren
van de verf, afgezet met rood, het geheel een
aardigen indruk geveü. Ook hier volop daglicht
dat bij het binnenkomen van den winkel aange-
D&am aandoet.
Links, als men den wiokel is ingetreden, een
rnim vertrek voor het gebruiken van ververschingen
al of niet met gebak, gemakkelijke stoelen die
tot eeu zitje noodigeu, terwijl hier de zeer licht
gehouden moren afgezet zijn met donkerbruine
lambrizeeriug, dat een rustig geheel geeft.
Door het geheel is Tholen in zijn drukste
straat een inrichting rijker geworden die de
Botermarkt een beter aanzicht heeft gegeven en
die doet blijken dat er nog ondernemende joDge
menschen zijn die met den tegenwoordigen tijd
mede willen gaao.
Voor een goed doel.
Zooals bekend, werd bij K. B. den 12 April 1929
No. 14 het Minahassa-comité ingesteld teu doel
hebbende aan de Minahassa bij gelegenheid van
het 250 jarig contract, oorspronkelijk gesloten
met de Oost-Iudische Compagnie een nationaal
geschenk aan te bieden. Dit geschenk zou be
staan nit een Sanatorium van longlijders en een
Centraal Ziekenhnis bestemd voor de bevolkmg
van de Minahassa nit alle gezindteD.
De gelden benoodigd voor het Sanatorium zijn
bijeengebrachtvoor hel Centraal ziekenhuis oDt-
breken nog f 12,000. Ter inzameliug van dit
bedrag is een loterijplan opgesteld. Een sub
comité, onder leiding van Mevr. van der Hoeven
voor Tholen en St. Philipsland zal trachten in
onze omgeving loten te plaatsen.
Binnen enkele dagen zal U een lijst worden
aangeboden, waarop U het aantal geweuschte
loleu kunt iuvullen. De gelegenheid bestaat ook
om een gift voor het geuoemde doel af te zon
dereu. Teekeut mild, ge steunt er een goed doel
mede en ge deelt tevens in de kans op waarde
volle prijzen.
Aan de seriewedstrijden te Oud-
Vossemeer neemt ook deel onze The'
voetbalvereeniging T. V. V. Don1
Mei speelde ze tegen IleeiuXclIHCH
3—1. Zaterdag speeldgi dat (j kaim hoD(Jt en
en speelde gelijk m<è|d(.r 9 39!m
Isa loting werd bebofdeu U voof
zoodat ze in de 2e ,jj„ verkrijgbaar in kokera
behaalde. en Droe.8iee.
- Wj! ™ke,n °»Z>. Toen dan ook een
dat'ien Pinksterdag de t, heer JaD bezoek k
zal als in den weekdier. y
Bovendien vertrekken de ook tl)t „adeuken
extra trammen vanuit der k|fiureD ïaQ
Men raadplege de advertenU deu Betgfchen
OUD-VOSSEMEER. Door Oud-Vo.
Muziek vereeniging werd deelgenomeu aan*7 °P~
groote concoors, dat te Oud-Gastel werd gehoudeP*®
het gezelschap kwam uit iu de 3e afdeeling en\
verkreeg een 2den prijs met 273 punten.
In den seriewedstrijd van voetbalvereni
gingen, welke alhier worden gehouden, was de
laatste uitslag O. V. C. tegen Volharding vau
Rilland 2—1.
Zaterdag werd alhier een schietwedstrijd
gehouden vanwege do Bijr. Vrijw. Landstorm
alhier, in tegenwoordigheid vau den overste
Bierman te Middelburg en deu burgemeester
dezer gemeente. Er werd deelgenomen door
29 leden maximum te behalen pan'eu bedroeg
100. Er waren voor allen prijzen beschikbaar;
in volgorde behaalden o. s. respectievelijk de
le, 2e eDZ. 8i prijs J. W. den Engelstuao 90,
Jn. v. d. Klooster 89, Abr. den E igelsman 83,
J. Deurloo 82, A. Verhees 80, C. I. de Wilde
79, P. Jeroeuse 75 eu J. G. Hamer 70 puDten,
waarna een vierial uiet 68 p. eu zoo afdalende
tot 24.
A#o J. W. den Engelsman werd als hoogste
bovendien eeu medaille uitgereikt.