IERSEKSCHE EU
TH00LSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Eerste Hulp.
Vrijdag 16 Mei 1980.
Zeven en veertigste jaargang
len, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
De Twee Broeders.
er
erp
ar
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
Grafzerken in de kerk van Tholen.
pe
na
Pefj°
r,
17
ia
'uivt
,Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
l»r kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,37', I
franco per post fl,65 -|- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
TBLEF. INTERC. No. 16.
Advertentiênvan 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel meerl7'/, ct
Grootte der letters naar plaatsrnimte.
BI] abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
(meester en Wethouders van Tbolen maken
dat ter secretarie vanaf 31 Mei 1930 ge-
8 dagen voor een ieder ter inzage ligt een
beo die aan de leting voor inlijving hg de
ie 80 ,er zulten deelnemen
Ie loling voor de brandweer is bepaald ep
1930 v.m. IU/2 uur.
den 15 Mei 1930. 9
)0M
en
beide grafzerken, die ik beschrijven
'n van twee Dienaren des Woords,
Geref. Kerk te Tholen in de eerste
Ier 17e eeuw hebben gediend.
itc 1')us 3urs '1613 tot zijn dood 21 April
I E|en Jonas de Monier, die in 1620 van
stede kwam en in 1637 te Tholen
ed.
;ke ra) de eerste heeft in de bewogen
der Remonstrantsche en Contra-
ntrantsche twisten een grooten invloed
etend en lang na de Dordtsche Synode
lts na zijn dood werkte zijn invloed na.
and zal mij tegenspreken, dat Burs een
Rnvloedrijkste predikanten is geweest
Ie lange reeks, van Theodorus Verhaer
ot ds. Datema 1930, telde ik 54 pred.
1816 de Geref. Kerk en na 1816
QOI ed. Herv. Kerk hebben gediend en
j den stempel zijner persoonlijkheid op
Kerkelijk- en Maatschappelijk leven
dagen heeft gedrukt,
obus Burs was in de plaats gekomen
'ohannis de Prince en zeven jaren
hij samen met Jobannes Pantinus,
regens wangedrag bij de Classis Tholen
iklaagd, door de Synode van Goes in
uit zijn ambt werd ontzet. Maar op
A praak van ds. Burs werd Pantinus
den Thooischen Magistraat tot Stads-
isheer aangesteld 1620—1621.
or La Rue wordt hij niet ten onrechte
de geleerden geteld. Hij had een
oog voor de belangen der Stad, was
tor van het Gymnasium, drong er op
at een regenbak in de oude consistorie-
zou worden gebouwd en bepleitte
aanbrengen van een pomp op de
vel" of Botermarkt, die voor enkele
i gelijk ik vernam, is weggebroken,
n man van erkende kwaliteiten, niet
rneerd, maar veelzijdig, dogmatisch en
etisch geschoold. En een uitnemend
ricus, die waakte voor de grafzerken.
een beslist tegenstander van het Col-
m qualificatum. Dat College bestond
lolitieke en kerkelijke personen, die de
elijke zaken regelden en samen den
ikant beriepen. De kerken in Zeeland
len twee eeuwen geleefd onder eene
nisajie, die op menig punt met de
formeerde beginselen in strijd was.
rgeefs heeft Burs lange jaren tegen
nstituut geslreden.
laruit moet wellicht worden verklaard,
Burgemeester N. Negenooghe bij den
teraad bezwaren inbracht tegen de
ken van ds. Jaeobus Burs. Johan Ver
den was een zijner beoordeelaars. De
:iten werden op de Classis niet ont-
telijk verklaard.
leir.
o
26
En nu de grafzerk in het voormalige
Priesterkoor No. 27. Op een slechten
Namenschen steen staat het volgende te
lezen of liever het volgende te ontcijferen
Bursidae generisque haecsunt monumenta,
viator
Christi Tolensis, qui vice pascit oves,
Quiem reduce expectat post funera Chri,
Qui sua vita, cui dulcia lucra mori.
Ik zal de vertaling maar terstond geven
Dit is de Grafzerk van Burs en zijn ge
slacht, o wandelaar, van den herder der
kerk van Tholen, die de schapen heeft
geweid, die na zijn begrafenisde wederkomst
van Christus verwacht, wien het leven
Christus was, het sterven was hem gewin.
Onder het vierregelig Latijnsch versje
staat
Hier leyt begraeven Domeni Jaeobus
Burs, dienaer des Goddelijken Woorts
binnen Tholen, oudt 60 jaeren, sterft den
21 Aprilis anno 1650.
De grafzerk van Burs en zijn geslacht!
De veelzijdige was ook rijk aan kinderen,
want op den grafsteen telde ik niet minder
dan dertien kinderen, die hem vóór waren
gegaan. Tweemaal is hij gehuwd geweest.
Eerst met Elisabeth Hoorenbeecke en de
steen vermeldt „huysvrouw van Jaeobus
Burs, sterft den 16 Marty anno 1628" en
ten tweede met Johanna Jansdr. die hem
overleefde en van welke de zerk vermeldt
„weduwe van wijlen Jacob Burs, oudt 48
jaeren, sterft den 16 February anno 1652."
Maar dertien malen stond de Vader in
het Priesterkoor om een zijner kinderen
bij te zetten. De Zerk vermeldt ze
Elisabeth, den 29 November 1616.
Jacob, den 9 Mey 1623.
Jacob, den 24 Mey 1624.
Elisabeth den 14 Juny
en Gillis, den 9 July
Johanna, den 7 October
en Elisabeth, den 11 October
1626.
1629.
Elisabeth, den 9 Maart
en Johanna, den 13 Maart
Gillis, den 12 February I
en Cornelia, den 29 Maart
1635.
1638
FEUILLETON.
VII.
aar tegelijk ontweekte in hem ook weer de
Hij zoo toooen, wie hij wee, hij aon tijn
ra opzoeken en dan met den glans zijner
«wte zijn rijenden verblinden. De gedachte
moederhart te zullen vinden, kwam maar
>ops in hem op. Het wee da geraakte trots
die hem bezighield. Die gaf hem in, bij
rinden zyner onder», zich een naam te ver
ren, ondanks alles. Met dat raste besluit
iet hy het zniden, zeer tegen de verwachting,
met dei te blijder instemming der om
leg. Zoo werd hy een doleudle ridder. Op
twerftocht naar het noorden, van bnrcht tot
eht trekkende, had hij in die woelige dagen
'P gelegenheid zijn. moed en kracht te toonen
menigmaal waa hij of een gedacht vijand of
reddende vriend vandaag aanvaller, morgen
lediger, al naar de burcht, ilie hem herberg
leende.
fet tal van edelen kwam hij in aanraking
'oio maakten hij kennis, en rusteloos socht
Cornelia, den 5 December 1643.
Cornelia, den 10 July 1644.
Voorts kan ik nog meedeelen, dat een
gehuwde dochter aldaar is begraven Maria
Burs, huysvr. van G. C. de Man sterft den
26 Mey anno 1660 en dat de Doopboeken
vermelden, dat gedoopt is oplOAug. 1645
Jaeobus, zoon van Jaeobus Burs en Jannetje
Jansdr. een zoon die hem dus overleefde,
terwijl het bijna zeker is, dat een andere
zoon uit het tweede huwelijk predikant is
geweest van Oud-Vossemeer, n.1 Gillis
Burs, bevestigd den 17 Januari 1606 „op
zijn verzoek gedimitteerd 19 Juny 1678".
En nu de tweede grafzerk van Ds. J. de
Monier. Maar die grafzerk ligt onder takke-
bossen en onder steen koolgruis. En toen
heeft de heer Hollsstelle met een bezem
dat steenkoolgruis weggeveegd en is deze
zerk met bezemen gekeerd en toen kwamen
op dezen steen de letters hoven, na drie
honderd jaren sedert 1631 en wij
teekenden ze na
Haec dum sacra Deitractat mysteria Tholae,
Jonas hic posuit qua monumenta vides;
Scilicet ossa eius placide generisque
quiescent,
Donec in extrema sunt rediviva die.
Remigius de Monier, sterft den 14 Mey
anno 1626 ende Josyntje Aerts Jonae,
hnysvrouw, sterft den 27 January 1631.
Het vierregelig Latijnsch versje luidt in
vertaling aldus
Ds. Jonas de M., terwijl hij te Tholen
den dienst des Woords en der Heilige
Sacramenten bediende heeft dezen zerk ge
plaatst, opdat de beenderen van hem en
zijn gezin hier vreedzaam mogen rusten,
totdat ze ten laatste dage worden levend
gemaakt.
Elf jaren vóór zijn dood bracht de vader
zijn zoon Remigius ten grave en in 1631
begroef hij onder dezen zerk zijn huisvrouw,
die hij nog zes jaren heeft overleefd en
rust aldaar na 1637 zijn gebeente, volgens
het opschrift, dat hij zelf heeft verkozen.
Onder het steenkolengruis ligt een
dienaar van Tholen's gemeente 1
Tholen. Dr. C. VELTENAAR.
Moeder» en Vader», om in Uw geiin aan
groot en klein, altijd dadelijk hulp te kunnen
verleeoen bij brand-, val-, stoot- of snijwoodeD,
is het zoo veilig en gewenscht thuis altijd
een doos of tube Parol te hebben. 9 39144
haar voornemen is om wetsvoorstellen aan do
Kamer voor te leggeD, welke nog vóór het a.s.
zomerreces der Kamer behandeld kunnen wordeD,
welker inhond zal zijn steun of bescherming,
in welken vorm ook, aan de laodbonwers, ter
opheffing of vermindering van de bestaande land
bouwcrisis
BINNENLAND.
Bij Kon. besluit is de heer P. J. Bouvé Authz.
te Halsteren op sijn verzoek eervol ontslag var-
leend als dijkgraaf van den Auvergnepolder.
De N. V. Waterleiding Mij. Tholen.
De Eerste Kamer heeft aangeoomeB het
wetsontwerp tot wijziging der wet van 2] Maart
1917, aangaande de toezegging van een rente
loos voorschot aan de N. V. Waterleiding Mij.
Tholen te Tholen.
Mr. P. J. Troelstra. t
Op rnim zeventigjarigeo leeftijd is Maandag
te Den Haag^ na langdurige ziekte mr. Pieter
Jelles Troelstra overleden.
Hij was mot nog eeuige anderen de oprichter
van de soc. dem. arbeiderspartij, een partij die
hij heeft zien groot worden, en die thans een
der grootste politieke groepen in ons land i».
Hg was een groot redenaar, dichter en volks
leider en kan als staatsman op een lijn worden
gesteld met Borgesius, dr. Kujper, dr. Nolens en
de Savoroin Lohsoan.
De teraardebestelling heeft heden Vrijdag
middag in grooten eenvoud plaats gehad, alleen
de naaste familie en eeuige politieke vrienden
waren tegenwoordig.
De s. d. a. p. herdacht Troelstra in een groote
bijeenkomst die des middags werd gehonden.
Het Tweede Kamerlid Braat heeft aan
den minister van bionenlandsche zaken en land
bouw de volgende vraag gesteld:
Is de regeeriug bereid mede te deelen, of het
THOLEN, 16 Mei 1930.
Het echtpaar M. van Duivendijk mocht Vrijdag
j.1. zijn 40-jarige echtvereeniging gedenken.
Oudergewoonte bracht het faufaregezelschap
„Coocordia" des avonds het jubileersnde echtpaar
een serenade, als bewijs vao medeleven van Tholens
burgerij bij dergelijke gebeurtenissen.
Eeu en ander bracht veel volk op de been.
Geslaagd op de gehocdeD machinisten
examens le Weltevreden (N. O. I.) voor diploma
A, ouzs ond-stadgenoot de heer M. Kievit.
Nog een oude Zeeuwsche aanteekening,
welke wijst op zonderlinge denkbeelden in vroeger
tijd omtrent de afkomst van sommige dieren.
Er berust in de verzameling van het Zeeawsche
Genootschap der Wetenschappen, de afbeelding
van een vogel, die in Zeelandt op de stellen en
gorsinge loopen en groeyt eerst in scelpen, die
aan de troncken wassen, aan de canten van de
wateren liggendede scelpen gaen te heorder
tijd open ende valt slijm daeruyit, die mettertijt
vleys ende been wordt. Menheer Jaques de Smit,
heer van Baerland, in Suyt-Bevelandt heeft dit
dus ondervonden ende laeten schilderen tot een
waarachtige gedenckenisse".
Jaques de Smit, heer van Baarland, was baillin,
later gouverneur van Vlissingeu en overleed 1573.
De voordracht voor gezworenen van het
Waterschap Tholen in de vacature L. J. Mol
is 1. C. A. de Rijke, 2. Tb. Boot, 3. C. B. Kodde.
Donderdagmiddag had alhier de rondvee-
keuring plaats. De belangstelling was matig.
Aangevoerd werden
1 stier der „Stierenvereesigiog Tholen en Om
streken" en 14 stnks koeien.
Cornelis ingeschreven met 76.5 pont.
le prijs.
Juliana van M. J. Geluk 75.5 punt.
Kato idem 78.8
Marie 78
Bontje 75.5
Dora van J. Dalebout 77
Prius idem 75
Bles vao Gebr. Klompe 77.5
Mina idem 76
Rika 2 77
Flora 80
De overige van J. Dalebout resp.74.5,
74.5, 74 eu 73 punten.
OUD-VOSSEMEER. Bij onze oudste iuge-
zeteue werd Zaterdag j.1. eeu serenade gebracht
door Oud-Vossemeer's Muziekvereenigiogdo
bekeude Jaeobus Hommel werd 95 jarenals
steeds opgewekt en prettig gestemd werd een
en ander door den krassen onden man aangehoord.
Zaterdagavond werd een voetbalwedstrgd
gehoadeo tosechen O. V. C. II en T. V. V. I
te Tholen, met den oitslag, dat laatstgenoemde
den wedstrijd won met 8-1.
Het voornemen bestaat op 12 Juli a.s,
alhier een festival te hoadeu bij gelegenhsid van
het vijfjarig bestaan van Oad-Vossemeer's Mu>iek-
hii naar sporeD, die hem het geheim zijner ge-
joorte kouden ophelderen. En beurtelings vond
hij verholen ongeloof of innige deelneming, maar
spotten met den kloeken strijder, dat waagde
niet één. Heel Lotharingen trok hii door. Maar
□ergens, nergens vond hij eenige aanwijzing,
eenige herinnering aan een verdwenen kind
geen adellijk hois had zoodanig verlies te be-
treoreo, en noode - maar toch eindelijk - moest
hy zijn droombeeld laten varen. En dan kwam eeD
schrikbeeld zijn geest verbijsteren, zijn bloed
terugjagen naar het hart. Zoa bij kind eens
dorpers een slavenkind zijn Die gedachte
maakte hem woest en wreed. Laf was hij, laf
om die mogelijkheid kalm onder het oog te zien
alles was hij liever, dan dat.
Eens ontmoette hy den heer Jan van Bergen,
die als een echt ridder van die dagen gaarne
den strijd zocht, en dit nog des te eerder deed
om sijn geheim verdriet te smoren. Beider dapper
heid deed hen elkanders gezelschap meermalen
zoeken en zoo was du Vao Lisdonck sinds ge-
mimen tyd als gast op den Markiezenhof.
Achteruitgezet bij een dienstman 1, bij die
allerminst kon begrijpen, dat althans bier een
dienstman Dog eenige rechten had, zon men hem
misschien ook vooreen dnivelsche gedachte
maakte zich van hem meester.
Hy zoa zich verheffen, trots alles en allen.
Heer Jan's openhartigheid jegens hem en zijn
rechtvaardigheid jegens Rolf, maakten den wan
hopig laffen Vao Lisdonck tot een verrader.
Hoe Vau Lisdonck aan zija Nederlandschen
naam kwam Het eenige, dat hij uit de ruïoe
zijner pleegoaders zich had kunuen toeëigenen,
was han naam de Liseron.
Niet aangenaam was het hem, dat die, buiten
hem om, door zijn bekeadeo laogzamerhaud ver
basterde in Van Lisdonck. Het Nederlandsch,
dat hij zelf sprak geleerd in den omgang
was die verbastering waardig, maar zullen we
niet trachten weer te geven.
E.
Een vreemde hertenjacht.
Een nachtelijk bezoek.
Aan den zeedijk, waarlangs de haven van het
stedeke Tholen ligt, staan eeuige varenslui. Met
verbazing volgt hun oog een voorwerp op den
wijden plas. Het schijnt een dier te zijd, dat
van Brabantsche zijde steeds meer nadert. Ein
delijk, na tal van gissingen onderscheiden zij het
duidelijk. Het is een hert. Dat is iets ongehoords.
Dat moet het hunne worden. Een kort beraad
en hun plan is gevormd. Snel gaan ze in twee
groepen, links en rechts, langs den dijk, om het
dier, dat waarschijnlijk in zijn blinde vlucht in
den stroom gesprongen is, niet te keereD. Daarna
begeven zij zich in een rechte lijn van den dijk
over het schor naar het water, zoodat het dier
tasscheu twee rijen vervolgers komt. Hun toeleg
gelukt. Aangelaud, rent het hert, hoe ook afge
mat, in wilde sprongen, tusscheu zijn belagers
voort, nadert den dijk, en zinneloos door het
laide schreeuwen der schippers, ijlt het blinde
lings zijn verderf tegemoet, de Oostpoort door,
de stad in. Dat geeft een opschudding! In een
ommezien is de gansche bevolking op de been
en rent het dier na, dat de Hoogstraat af, dicht
bij de kerk, bewusteloos tegeu de uitstekende
pui vau een der vooruaamste buizen, dat van
den rentmeester van Tholens heer, neerstort.
Een der mannen geeft het dier met zijn knljf
een stoot in de borst, een breedo bloedstroom
golft nit de wonde, eu Da een korten doodstryd
ligt het edele dier, druipnat, overdekt met schuim
eu slijk, bewegiDgloos uitgestrekt.
„Kijk hem zijn lippen trekken!" roept er een
uit de menigte. Men behoeft niet te vragen,
waar hij vandaan komt
(Woidt vervolgd.)