IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Vrijdag 26 October 1928.
Zes en veertigste jaargang
olen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Eerste Blad.
EN
Pijnloos Scheren
Tafelzilver
Het beste bewijs
PUROL
er op
and!
ten verhaal uit den Boeren-oorlog.
ANT0INE ANDRIESSEN D.Cz
JUWELIER TELEF. No. 264
Dwars door Canada.
MIJNHARD!
rstopp
Het verzacht en geneest.
8 8
)aratiën
werktu
ït de pr
U aan
nze élal
Ie kwal
el-Th
-AQIN
rk Zee
;ermal
- Tr"
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,375,
franco per post f 1,65 -f- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75ct.; iedere regel meer 17'/2 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
indig
k bet
heele
de
i Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
Maandag, den 29 October 1928, des namid-
21/2 ore eene openbare vergadering van den
is belegd.
Punten van behandeling
ngekomen stukken.
Vaststelling van de begrooting van de gemeente
van de gemeentelijke bedrijven voor 1929.
joedkeuring der begrooting van het Algemeen
trmbestuar voor 1929.
Vergoeding van kosten van instandhouding der
lijzondere scholen.
Lanvraag van het Be9taar der Vereeni^ing Scholen
oet den Bijbel om vergoeding volgens art. 72
Ier lager onderwijswet.
/yziging der begrootiDg van de gemeente voor
928.
achtiging aan Burgemeester en Wethouders tot
iqoidatie van het Veerbedrijf,
ïloiten van een overeenkomst omtrent controle
ran de boekhouding van den ontvanger en van
le gemeente-rekening.
)nderhandsche aanbesteding van het vrachtrijden
'oor de gemeente.
bolen, den 25 October 1928. 27
Burgemeester van Tholen zal op Zaterdag
Novembjr 1928, des middags te 12 uur, ten
Ihuize aldaar
TWEE HOOPEN COMPOST
iek verkoopen. 8 36874
aanwijzing geschiedt door den Karreman.
holen, den 26 October 1928.
een pijn of oaschrijnen ec stak gaan der huid
dien men vóór bet inzeepen de baardopper-
lakte inwrijft inet een weinig Purol.
leereo die gewoou zijn Da bet scheren poeder
e gebruikeu, nemen de verzachtende Parol-
loeder daarvoor. 13 36856
'arol in doozen van 30 en 60 ct., tabe 80 ct.
'urol-poeder in bussen van 60 ct. en 1 gld.
Verkrijgbaar bij Apotb. en Drogisten.
UIT EN VOOR HET LEVEN.
Nadruk verboden.
„Met vrede in het hart".
let volgende is een beeld uit den oorlog in
d-Afrika.
iale droge steppen, geelwitte rotsen zoover
oog reikt. En daarover heeu de verzengende
Degloed van bet tropische Zaidec, in de stille
bathsrust.
Een boefslag, waarvan de echo door de rots-
ïtige heuvels wordt teruggekaatst, stoort de
le rust, die rondom heerscht. En een ruiter
rdt zichtbaar op een der kale rotspunten. Een
izame ruiter, de boks in den arm, den slappen
}d stevig op het voorhoofd gedrukt, dat druipt
bet zweet. Een oogenblik houdt de man de
els van zijn rijdier in, om den omtrek te
kennen. Wie is die ruiter Het is een
eche-rijder die thans op «eg is, om gewich-
tijdingen van generaal Botha naar generaal
Wet over te brenger.
Een kleine stroom stnit plotseling zijn vaart,
et één blik overziet de man den toestand
oevers zijn steil en steenachtig, dus er over-
riugen is het eenige wat hem aan de overzijde
brengen. Het volgend oogenblik doet het
ard, aangespoord door een vriendelijk woord.
geweldigen sprong, eu in suizende vaart
at het over de diepte heen. Eo dan, verder
er, altijd iu gestrekten draf. Vriendelijk streelt
en toe de Boer den reeds van het zweet
uipnatten hals van het paard, dat met een
nkbaar gehinnik op deze liefkooziDgen ant-
>ordt.
Plotseling stijgt een verkoelende wind op
dë verte schieten bliksemstralen door de
rukere wolken, die de ruiter met dreigende
elheid van alle kanten bad zien opkomen,
e donder rolt reeds dol door de bergen. De
nge Boer bnigt zich over den hals van het
ard, en het brave dier verstaat dezen weük
Voort paardje, voort 1" Sonivend en dampend
elt het wakkere dier den naastbij liggenden
•uvel op. Als dan mag het even rosten, terwijl
|Q meester een onderzoekenden blik in het
nd werpt. Op een afstand van een kwartier
geveer ziet hij een stroom door de vlakte
onkelen. Hij we.?t dat er een doorwaadbare
aats is, welke zelfs voor wagens gebruikt
ordt. En overal in het rood rooken de puin-
•opeu, in het eene dal voor, het andere na.
- ergens echter i* een vijand le zien.
j_ji Thans breekt plotseling de storm lc», de
hebben wij een schitterende
collectie. Voortdurend komen
ook nieuwe cliënten hierin
hun keuze doen.
dat afwerking en modellen
prima en de prijzen billijk zijn.
20 36847 Beleefd aanbevelend,
GR00TE MARKT 25 BERGEN OP ZOOM
voorbode van het onweer, met korte huilende
stooten. tfVoort mijn beestje 1 Vooruit is de weg I"
In razende vaart gaat het nn de rotsen af; de
vloed moet bereikt zijn vóór de regen is losge
barsten, anders is het te laat.
tfFü'.t bü'i gaat het plotseling langs het
rechteroor van den Boer, en even ook laDgs het
linker//fült büu 1" Twee korte knetteringeu
klinken in de verte. Voor den duivel, daar rijn
de rooineks toch mompelt de ruiter. Dieper
buigt hij zich over den nek van het dier, dat
in vliegende vaart voortsnelt. Het schijnt te
begrijpen, hoeveel er van snelheid afhangt, en
spant alle krachten iö. Fült hüa 1" Een kogel
strijkt den boer over den schouderdat was
bijna raak Goddank, dat hij nog ^hüa I" zei
en verder vloog l" Van terzijde klinkt paarden
getrappel, een geheele colonne in galop....
//Voort 1 Voort mijn beest. Voort" Goddank
Eindelijk is de stroom bereikt. Onder bliksem
vaar tu donderslagen stapt het paard den vloed in,
bedachtzaam, dieper, altijd dieper... Het water komt
hem reeds tot aan de borst, hij snuift geweldig, heft
het hoofd hoog en plotseling golft het water hem
over rag en bah. Het volgende oogenblik is de Boer
oit het zadel in het water gesprongen, en met
krachtige slagen zwemt hij, dt-n teugel in den
mond, naast zijn trouwen makker voort. Beiden
moeten zich geheel op hun instinct verlaten.
Waar moeten zij landen
Plotseling klinkt een gillende hulpkreeteeD
Engelschman verkeert in Dood. //Help, help!
I go dowo!" Kort, gorgelend, half verslikt door
het water, maakt die kreet een oulzeltendeu
indruk, afgewisseld als hij wordt door het tel
kens opvlammeud hemelvuur en kneuterende
donderslagen.
De Boer kijkt om en eindelijk onderscheidt
hij bij een nieuwen bliksemstraal een rooden
arm van een yeomau, een soldaat der lijfwacht,
die zich vlak naast hem bevindend, zijn arm in
doodsangst opsteekt. Op hetzelfde oogenblik voelt
het paard vasten grond, en geeft door luid ge
hinnik zijn vreugde te kennen. De Boer heeft
intusschen met de eeoe hand den yeoman bij
den arm gegrepen en met den andere den staart
van zijn paard gepakt, dat hem nu met een
paar krachtige rukken nit het water trekt. Zoo
bevinden zij zich das weer op vasten bodem,
de Boer, zijn paard en de yeoman. De regen
valt nog bij stroomen, maar voor vervolging is
de Boer voorlonpig gevrijwaard. De Engelschman
ligt bewosteloo8 op den grood. Bij het bliksem
licht ziet de Boer, dat het nog een jonge man
is, ook dat hij nog leeft. Wat zal hij met hem
doen
Aan zijn lot overlaten 't Is misschien de
zelfde, wiens kogel hem straks langs de ooren
floot. Misschien, neen zekerhij is den stroom
ingereden, om te trachten hem vau kant te
aken. Wat verhindert hem, den kerel op te
pakken en hem kalmweg weer in het water te
gooien 't Is immers toch maar een van de wreede
vijanden van zijn land I Een van dat gevloekte
volk, dat zooveel bittere ellende over zijn land
volk heeft gebracht 1 Een vrouwenschender
misschien, een brandstichter, die waarschijnlijk
heeft geholpen aan de verwoesting van de vele
verbrande hoeveD, welke de Boer op zijn tocht
heeft ontmoet I
De ruiter siddert. Een huivering gaat hem
door de leden. Zijn gespierde vaisten strekken
zich naar den naast hem liggende uit om hem
op te pakken en weer in den stroom te werpen,
waaruit hij hem zooeven heeft gered. Daar schiet
«eer een felle bliksemstraal uit de wolben, die
het geheele tafereel verlicht, onmiddellijk ge
volgd door een krakenden donderslag... De Boer
schrikt er van, alsof het de stem Gods was,
die hem waarschuwde. Hij valt caast den En
gelschman op de knieën, Deemt zijn hoed af,
vouwt de handen en zegt ^Heere mija God,
vergeef mij mijn zonde 1"
Dan richt hij zich op. Op zijn gebruind gelaat
ligt een trek van rustige vastbeslotenheid. Hij
neemt den yeoman op zija schouders en zijo
paard bij den teugel. Eeo Boerenhofstede is
aren in den omtrek niet te ontdekken, maar
een Kafferhut nog wel. Eu deze zwarten weten
wel met drenkelingen om te gaaD.
Het onweer heeft uitgewoed. Eu met vrede
in het hart, een vrede, dien een welvolbrachte
edele daad geeft, stijgt de Boer weer iu het
zadel om zijo tocht te vervolgen.
(Vrij naverteld.) YPSILON.
li.
Duizelende cijfers.
Ottawa, 25 September 19.8.
Alvorens het verhaal van dien even langen
als gevarieerde tocht dwars door Canada voort
te zetten, kan bet wel zoo nuttig zijn Canada
als geheel eerst bij den lezer in te leiden door eenige
korte historische bijzonderheden en Canada's
positie in de wereld van vandaag te bezien aan
de hand van welsprekende cijfers en vergelij
kingen, want voor Canada, geen land bijkans
doch een werelddeel op zichzelf, gaat de bekende
zegswijze op dat men door al de hoornen te
bekijken, dikwijls vergeet bosch als geheel te
zien.
De Franschen zijn ongetwijfeld de eerste ont
dekkers en kolonisten vau Canada geweest. En
wanneer iu het federale parlement van Ottawa
naast het Engelsch het Fransch nog steeds
scrupoleus als de tweede taal des lands erkend
wordt, dan kan men deze tweetaligheid in
eersten oorsprong terug leiden lot Jean Cabot
die nog vddr 1500 Canada's kusten ontdekte
en Jacques Cartier die reeds spoedig daarna de
oevers van den machtigen 8t. Lawreoce rivier
tot ver landwaarts in verkende. Handel door
scheepvaart was in die eerste jaren het uitslui
tend doel eu pas omstreeks 1660 kwamen de
kolonies als ^Nieuw Frankrijk* ook bestuurlijk
onder den Franschen koning. Honderd jaar
dnurde die heerschappij en geen régime had
romantischer en schilderachtiger ondergrond dan
dezen vportdurenden strijd tusschen de krauige
Fransche edelen en de üiet minder dappere
roodhuiden, de oerbewoners des land?.
Politieke konkelarijen dier dagen zag in de
verre nieuwe wereld een geschikt ruilbezit.
Successievelijk in 1713 bij den Vrede van
Utrtcht en later iu 1763 bij dien van Parijs
kwam Engeland in het bezit vao Canada, dat
later van zulk een ontzaglijke waarde voor haar
zon worden. En steeds beeft Engeland in wijs
politiek beleid het Dieuwe volk die vrijheden
gegeven waartoe het steeds meer rijpte. Een
oorlog met de Vereenigde Staten liep voor
Canada omstreeks 1815 voordeelig af. Het Fran
sche element had immers vrijheid van godsdienst
en proviuciaal zelfbestuur en dus bij Ameri-
kaansche invasie niets te «innen. Reeds iu 1848
berustte het heft der Staat niet in handen van
den Gouverneur Generaal, doch bij door eigen
volk gekozen landsregeenng.
Langzaam groeide het oude Oosten naar het
36858
Westen
verre
waar Vancouver reeds een
uitgangspont wa°. De spoorwegen, pas in op
komst, bonden de uitgestrekte landen te zamen
en zoo sloten zich in 1867 de verschillende
provincies aaneen tot het Dominion of Canada
dat wij vandaag kennen. Eo aldus groeiden de
vier origiDeele provincies van 350.000 vierkante
mijl uit tot de negen provincies en het admini
stratieve territorium van het nog grootendeels
oubekende Noorden, met een totaal van 3.700.000
vierkante mijl als legenwoordig gebiedsoppervlak,
hetgeen beteekent dat geheel Canada ougeveer
282 maal zoo groot als Nederland i»\
Landboaw is door heel he* Cinadeesche cou-
tinent de hoofdbron vau beslaan. Haar akker
oppervlakte na aftrek der Noordelijke tern-
tonën, de moerassen en woudeu is 1400
nillioeu acres. Hiervan is een derde geschikt
voor bebouwing. Van deze 470 millioeu acres zijo
pas 110 miilioenen acres bezet en daarvan i3 nog
maar nauwelijks de helft onder cultour gebracht. Eu
met geen duidelijker cijfers kau wel aangetoond
worden welke prachtige kansen er nog voor
grondbezitters zijn en anderzijds hoeveel werk
volk er op de boerderijen nog uoodig is al9 in
het algemeen de helft dier bezette akkers nog
pas iu cultivatie is.
Er is, het spreekt van zelf, eeD gro Ae variatie,
weer meer voor
door wisselende omstandigheden van grond,
ligging eu klimaat over de Canadeesche land
bouwdistricten. De Zeeprovincies zijn bekend
om hoo fruit en groenten, Prins Edward Eiland
en New Brnnswick om de aardappelen, Nova
Scotia om de appels. Quebec en Onlario be
oefenen bijkans uitsluitend het gemengde bedrijf
van landbouw met veeteelt „mixed farming".
Manitoba, Saskatchewan en Alberla zijn voor
namelijk de groote graanproducenten, terwijl de
vruchtbare valleien van Britsch Columbia, aan
de kost der Stille Oceaan, zich
fruitteelt leenen.
Doch hoe voornaam ook de rol 19 welke de
landbouw in het economische leven des lands
speelt en uiteraard altijd als de korenschuur der
wereld zal blijveo spelen, daartoe alleen is
Canada's nalDurlijke rijkdom niet beperkt. Het
heeft de wouden van zijn Rotsgebergte en in
een breede boog vau de Yukon rivier langs het
Noorden der groote meren door Zuid Outario
en Quebec naar de Atlantische kusten, rnirn
een en een kwart millioen vierkante mijlen
waardevolle bebossching. De vischvaug9t, uiet
alleen lang9 de kusten, doch vooral in de baaien,
de groote rivieren en de meren levert geweldige
1
Als Uw Handen ruw zijn of gesprongen
en Uw Lippen schraal en pijnlijk maar
vooral ook bij brand- en snijwonden,
ontvellingen en allerlei huidverwoDdingen
9 36854
hoeveelheden in alle soorten van de eenvoudige
haring tot kreeften en zalm, In het voorbijgaan
valt hierbij nog te bemerken de ontzaglijke
hoeveelheden aan potentieele electrische energie,
de Witte Steenkool* welke iu haar machtige
wateren besloten liggen en die geleidelijk aan
in exploitatie begioueD te komen. Alberta is
een der uitgestrekste ^Zwarte Steenkool" dis
tricten ter wereld. Canada levert daarnaast het
leeuwendeel van alle nikkel en asbest en is liet
derde goudland ter wereld. Om boven al deze
natuurlijke voordeeleD Dog een krooo te spaDuen,
herbergen de Noordelijke onbewoonde slrekeu
zulke ongekende hoeveelheden pehdiereo, dat
de jachlwaarde der gescholen huiden over ver
leden jaar de veertig millioeu gulden naderde.
Md een enkel woord moge ook nog even
het landsoestaur iu C»nada bekeken wordeD.
Elk der provineies heeft tot in verre mate zelf
bestuur, met een eigeu wetgeveude kamer en
een eigen ministerie, zetelende in de paleislijke
parlementsgebouwen der velschillende provinciale
hoofdsteden, paleizen van zulk eeu groote en
kostbare allure dat ze wel een heel markant
licht werpen op het volksvertrouwen iu eeu
schitterende toekomst. Boven al deze provinciale
besturen staat het in Ottawa zetelende federale
landsbestuur het Bijksministerie gecontroleerd
door een Senaat eu een Kamer van Volksver
tegenwoordigers uit alle provincies bij algemeen
mannen- eu vrouwenkiesrecht van boven do
21 jaar gekozer.
Cauada, dal maar kort een kolonie was, om
spoedig eeu zclfregeereud Dominion te wordeD,
heeft zich in den wereldoorlog haar rechten tot
volkomen onafhankelijkheid veroverd. Het laod
recruteerde 600.000 uiaD, waarvan er 4U0 000
naar Eoropa gingen, het verdubbelde de voedsel-
en ammuuitievoorzieuing der geallieetden en
fiuantieel kostte de oorlog Canada vijf billioen
gnldeD.
Doch dit record, gepaard aan de schitterende
politiek van groote Cauadeesche staatslieden
(mannen met een wereldnaam als Sir Wilfried
Laurier bijv.) bracht haar spoedig de volkomen
onafhankelijkheid, welke sinds de imperiale con
ferentie van 1926 alle Brilsche Dominions op
voet van volkomen gelijkheid met Engeland als
bond vau zelfregeereude landen ouder ééu kroou
genieten. De Gouverneur Generaal is de per
soonlijke vertegenwoordiger van den Britscheu
koning als koning var. Cauada geworden. Canada
heeft gezauien lu Lenden, Parijs en New-York
om tuee te beginnen, het is ouderte» kenaai vau
het Versaillts' Vredesverdrag en lid van den
Volkenbond.
Tenslotte nog eenige b-volkings-ciifers. In 1665
vertoonde de eerste volkstelling 3200 zielen, in
1927 het jongste olficietle cijfer was dat
9.519.520 inwoner-, liuim een derde daarvan
is Katholiek eu de overige zijn over tal vau
godsdienstige genootschappen verdeeld. Van
Britschen oorsprontr zijn 55 der bevolking,
vau Franschen 28 eu de overige 17% is
bijeengestroomd uit alle hoeken der wereld,
sainengegaard door de tautrekki' gskracht vao
dit jonge land der belof'e uitgaande.
