IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
PU ROL
No. 2122
Vrijdag 4 December 1925.
Drie en veertigste jaargang
GOUDFAZANT-SIGAREN
Ruwe,Schrale Huid
Firma J. M. C. POT Tholen.
83020°lt) 0 8' 10 CtS.
Verkrijgbaar in alle eerste klas zaken.
Sigarenfabriek H. v. LIEMT, Etten (N.B.)
springende lippen
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
p,y. per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,87®, franco
per post f 1,65 -}- 10 ct. disp, kosten.
UITGAVE:
Telef. Interc no. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 76 cent; iedere regel meer 171/1 vent.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
BUITENLAND.
Evenals in 1914 de kreet weerklonk de
kogel is door de Kerk", daarmede te kennen
gevende, dat de algemeene oorlog ontketend
was, kan van den gedenkwaardigen datum van
1 December van dit jaar dezelfde kreet uitgaan.
Doch van gansch tegenovergestelde beteekenis.
Immers nn bedoelt het de inluiding van een
doorzamen vrede in Centraai-Europa.
Voor Duitschland is het van eene bijzondere
beteekenis, daar bet een toekomst mede tegemoet
gaat van een weder-opgestane gelijkgerechtigde
mogendheid van grooten omvang.
En in het algemeen «1 uit het den moreelen
plicht in zich om eene onderlinge welwillende
gezindheid aan den dag te leggen. Zoo kan de
eerste van Wintermaand een vredeadag worden
voor West-Europa, als een triomf van de vredes-
gedachte.
De plechtigheid der ooderteekeniug van het
verdrag in het Departement van buitenlandache
Zaken te Londen was eenig in de geschiedenis.
Na de onderteekening volgden verschillende
toespraken van alle delegaties.
De grondtoon was eene verwijzing naar het
nieuwe tijdperk, waarin de volken die geslagen
zijn door den geesel van den oorlog zullen
sarneu werken in een geest van wederzijdech
vertrouwen en door de ontwapening der harts
tochten de ontwapening der landen voorbereiden.
Frankrijk heel! weer eèn nieuwe regeering.
Briand is er io geslaagd een kabinet samen te
stellen, dat, gelijk elk ministerie iu Frankrijk
staan zal in het teeken der fiuaDciëele politiek
van de Republiek, die inderdaad eene brandende
kwestie is.
Men moet vóór het begin der volgende week
de terugbetaling der vervallen schatkistbiljetten
doen.
Deze bevinden zich in hoofdzaak in handen
van instellingen, die deze biljetten als belegging
op kortea termijn hebben genomen en met de
aflossing das wel rekening hebben gehouden
ten aanzien hunner eigene verplichtingen. Zoude
de betaling worden opgeschort dan zouden ze
mede genoodzaakt kunnen zijn hun bons der
nationale verdediging te verkoopeu, waardoor
zoowel het ministerie van finauciën als de Bank
van Frankrijk in groote moeilijkheden zouden
komen.
Het aanaienlijk bedrag dat aan deze boos
uitstaat 56 milliard francs vormt voor
hands een staket voor elke poging om tot betere
toestanden te komen.
Immers de bezitters van deze bons hebben
het in hun macht om elke maatregel die hen-
zelve zou beuadeelen, te voorkomen, door de
bedreiging met de opvraging eu bloc. Daardoor
ontstaan in den laatsten tijd telkeomale botsingen
in het parlement, waar de regeering de lasten
van den tijd zooveel mogelijk op de schouders
der bezittendeo wenscht af te wentelen, hetgeen
door bepaalde categoriëu wordt tegen gehouden.
Het grootste gedeelte van het gevallen kabioet-
Painlevó is overgegaan io dat van Briand. Men
wacht de daden van het nieuwe bavind af.
Het zoo juist geboren kabinet zou zijn taak
kunnen tooien met een zeer vruchtbare daad.
Briand moet, in overleg met de Spaansche
regeeriog bereid zijn, zoo spoedig mogelijk vrede
in Marokko te sluiten op den basis van een inter
nationale overeenkomst waarbij aan de Riff* bet
bestuur over bun gebieden zou worden gelaten.
BINNENLAND.
Men zal hebben kannen ervaren dat de gouden
tienguldenstukken in ruime mate in circalatie
zijn gekomen. Het is de bedoeling niet om ze
uit te geven om ze als curiositeit op te potten
doch werkelijk als betaalmiddel te deen functio-
neeren.
We weten wel, de gouden Willems zijn mooi
eo in het oog van het huidige geslacht, waarvan
menigeen nog nimmer zulk een geldstuk zal
hebben gezien een groote bekoring hebben, maar
desondanks wil de Nederlandsche Bank dat ze
alt betaalmiddel zullen worden gebruikt, waartoe
het zelfa in de bedoeling moet liggen om lang-
zamerhaod papieren geld aan de circulatie te
onttrekken.
Het bewaren van dit gouden geld heeft na
ook geen zin meer als dit uit speculatief oogpunt
mocht geschieden iu de verwachting dat ze aan
merkelijk in prijs zoaden stijgen, daar de wer
kelijke waarde gelijk is aan de goudvaarde en
de massa-ciroolatie de zeldz&amhaid dezer mooie
mont geheel wegneemt.
Het Hgt in de bedoeling om in de volgende
maand de aanbesteding te doen plaats hebben
voor het bedijken van een gedeelte van den
Biesbosch.
In het Zeenwsch comité tot oprichtiüg van
een monament voor Juliana van Stolberg hebben
o. m. zitting genomen de heeren J. Polderman,
L. Nilant, A. F. Hanssens en mr. A. J. van
der Hoeven, resp. burgemeester van St-Maartens
dijk, St-Philipslaod, Stavenisse en Tholen.
Zoowel door den heer Van der Waarden
als door den beer Braat zijn voorstellen ingediend
in zake den nog steeds de gemoederen verdeeld
houdenden zomertijd. Eerstgenoemde wil eene
vermindering van het tijdsverschil, alzoo niet
een verschil van ééo uur, terwijl de heer Braat
nog een korter tijdsbestek wil waarin eveutuëel
.de zomertijd zon gelden.
Het mecrendeel der opposanten van den zomer
tijd kon zich vrijwel met dit voorstel vereenigen.
Sommigen betreurden het zelfs dat het zich niet
uitstrekt ook tot den wintertijd.
Het voorstel-Braat had een minder gunstig
onthaal. De inkorting van den duur van den
zomertijd had geen zin, daar hij bij nog meer
dere inperking weinig waarde meer heeft.
De kabinetscrisis.
Op de vraag van mr. Marchant aan de Katho
lieke Kamerfractie of zij bereid is mede te werken
aan de samenstelling van eene parlementaire
democratische regeering, die steuuen kan op eene
meerderheid iu de Tweede Kamer, welke dan zou
moeten gevormd worden door de Katholieken,
de vrijzinnig- en sociaal-democraten, heeft be
doelde fractie eenstemmig atwijzend geantwoord.
Op den voorgrond wordt in bet autwoord
gesteld dat zij in hoofdzaak met de-grootste
groep waarmede zij zou moeten samenwerken
een te diepgaand verschil in levensbeschouwing
heeft, dan dat van deze 9ameuwerking sprake
kan zijn. Alleen bij uiterste noodzaak zou de
Katholieke Kamerfractie tot deze, om verschil
lende redeneD, door haar zeer ongewenscht ge
achte samenwerking kunnen overgaan. Zij ziet
echter niet in dat deze Doodzaak thans reeds
aanwezig is.
Daar zonder de medewerking der Katholieken
een parlementair democratisch kabinet niet mo
gelijk is gebleken, heeft mr. Marchant de hem
door de Koningin verstrekte opdracht tot vorming
van een kabinet, betnigd tot zijn leedwezen niet
te kunneu aanvaarden.
Naar luid der geruchten zou thans naar
parlementair gebruik de beurt aan de Chr. Hist.
fractie zijn. Nu vraagt men onwillekeurig af of
zulk eene poging ooit kans van slagen zou kunnen
hebbeD, daar deze partij niet uiel links een
ministerie kan vormen en evenmin met rechts,
daar"de coalitie als 't ware zou zijn verbroken
met de afstemming over dea gezantschapspost bij
den Paus.
De verklariog van dr. Noleus, afgelegd vóór
de stemming, duidt, meent men, daarop.
Toch geeft „het Centrum" daarvan eeu uitleg,
die geheel anders is dan men dr. Nolens in den
mond legt. De leider der Katholieken heeft
verklaard dat medewerking aan de opheffing van
het gezantschap hen zou nopen om te overwegen
of de Katholieken steun kunnen verleenen aan
welk kabiuel ook, voortgekomen nit groepen aan
welker medewerking de ophelfing vau dezen
gezantschapspost zou zijn te wijten.
Daar is niet gesproken over die overweging
ten opzichte van een stemmen vóór het amen
dement-Kersten. Men heeft blijkbaar van de
Chr. Hist. niet anders verwacht, dan dat ze
voor dit amendement zouden stemmen. En waar
zij dit deden uit overtuiging, deed de linkerzijde
dit uit politieke berekening. Uit dien hoofde
behoort te worden overwogen of aan een kabinet
nit zulke groepen steun kan worden verleend.
Iu verband met de zinsnede iu het antwoord
aan mr. Marchant, dat zij de voorkeur geeft
aan een kabinet, steunende op de drie rechtsche
partijen, omdat zulk een kabinet de meeste
waarborgen geeft voor een alzijdige behartigi g
van 'a lands belang, ziet men de verklaring van de
woordspeling dat de roomsch katholieken wel
kunnen samenwerken met de chr. historischen
ondanks ze vóór het amendement-Kersten stemden,
maar niet met een der andere groepen nit de
Kamer, die den gezantschapspost hebben doen
vervalleB.
PROVINCIALE STATEN.
In de Dinsdag geopende najaarszitting der
Provinciale Staten is lecture gegeven van het
schrijven inzake de verbeterde overvaart tnssehen
Zijpe en Anna Jacobapolder. De directeur der
Rott. Trammij. had in eene correspondentie met
den hoofdinspecteur-generaal van de spoor- en
tramwegen, aangevoerd, dat de ontwikkeling
van het autoverkeer voor de Provincie van veel
meer belang schijnt dan voor zijn Maatschappij
en bij moet wat dit laatste betreft, toegeveD,
dat een vervoer van slechts 800 auto's per jaar,
dat is 1 auto op 4 h 5 overvaarten per dag,
nog niet voldoende is of voor de toekomst vol
doende vooruitzichten opent, om zich daarvoor
belangrijke opofferingen te getroosten.
Bovendien is den hoofdinspecteur gebleken,
dat bij autoreizigers de grief bestaat, dat het
aantal malen, dat de veerboot per dag vaart,
te. gering is en dat aautal slecht over den dag
verdeeld is en dat vooral het tarief voor een
extra-overvaart, dat thans f 20 bedraagt, veel
te hoog genoemd wordt.
Het aautal overvaarten is in de zomermaandeu
meer dan in den winter en bedraagt bij de
tegenwoordige dieustregeling tot 15 December
van Zijpe naar Anna-Jacoba 6 op weekdagen
en in tegengestelde richting feitelijk slechts 4,
doch indien men zich eerst de reis naar Stave
nisse getroosten wil, ook 6.
De directeur gaf toe, dat dit aantal niet groot
is, en dat hij daarom ook oogluikend toelaat,
dat eeD veerman, die tusscbentijds met een
motorbootje publiek en rijwielen overzet, van
de uitsluitend voor zijn dienst bestemde Rijks-
havens gebruik maakt.
Hij is bereid tot bet inleggen vaD extra-
vaarten op tijdstippen, welke door de Provincie
io overleg met hem zouden zijn vast te siellen,
mits hem per overvaart het niet te hooge bedrag
van f 3 gegarandeerd wordt.
Onderhandelingen daarover zouden reeds in
een vergevorderd stadium verkeeren en schijnen
door de Provincie aanneembaar geacht te worden.
In dit verband wijst de hoofdinspecteur op
de subsidie, «elke door de Provincie nog steeds
aan de R. T. M. verleend wordt voor het ouder-
houden van een geregeldeo dienst naar Stavenisse
eu het feit dat tengevolge van het geregeld
loopen van autobussen op bet eiland Tholen,
waardoor ook de bewoners van Stavenisse een
behoorlijke en geregelde verbiuding met Bergen
op Zoom verkregen hebben, het nut van dien
Stoombootdienst belangrijk verminderd is. Her
haaldelijk varen de booten thans zonder passagiers
of lading, eoodat de vraag rijst of bet niet aau-
beveling zoude verdienen het daarvoor bestemde
geld te besteden voor verbetering van de be-
dieniug van het veer Zijpe-Aona Jacoba.
Hij concludeert derhalve dat bet tijdstip nog
niet aangebroken schijnt om de R. T. M. door
verlaging van bedoelde maxima, te dwiDgen tot
het invoereu vao een lager tarief voor bet ver
voer van automobielen iu meergenoemd veer,
doch, dat er zeker termeu zijn voor de Provincie
Zeeland om in overleg met genoemde Maat-
echappij eu voor het verleeneu van een geldelijke
tegemoetkoming te geraken tot een lager tarief
en een menigvuldiger veerdienst, ter verwezen
lijking waarvan die Maatschappij zooals hem
bleek, alleszins bereid is mede te werken.
Doos30-60*90cLTube ÖOct
Bij Apoth.en Drogisten
552
10 33169
THOLEN, 4 December 1925.
De collecte teu behoede van een geschenk
aan H. M. de Koningin en Prins Hendrik bij
gelegenheid van hun 25-jirig huwelijk heeft in
deze gemeente f 61.40 opgebracht. De jongedames
Lien Goossen en Gre L&nting die zich daarvoor
beschikbaar stelden, hebben eer van hun werk.
De destijds voorloopig aangekondigde
tentoonstelling van de vereeniging „de Gevleu
gelde Postduif' alhier, Z9l plaats hebbpn op
Zaterdag 12 December in „Non Se ui per'. Er
is reeds een groote deelname; de vereeniging
hoopt eveneens op een druk bezoek te mogen
rekenen. De toegang zal kosteloos ziju. Als be
langstellenden de vereeniging in de gelegenheid
willen stellea de aan te scha (fa u kunstvoorwerpen
die als prijzen worden uitgeloofd, nog meer uit
te breiden, zal dit het bestuur zeer aangenaam ziju.
De laodbouwersknecht Deurloo van „Molen
vliet' had Woensdag het ongeluk vau een wagen
te valleD. In bewusteloozen toestand werd hij
opgenomen en ouder geneeskundige behandeling
gesteld.
Ten overstaan van notaris D. van de
Velde te Tholen heeft te Poortvliet de verkoop
plaats gehad van een woonhuis eo erf ten be
hoeve van de erven vau wijlen J. E. van der
Slikke aldaar. Kooper werd de heer W. Dron-
kers, burgemeester, voor f2375.
ST-ANNALaND. Op Dinsdag. 1 dezer, werd
des avonds in het lokaal van M. J Boogaard
alhier eene tweede boiteugewone algemeene ver
gadering der Ccöp. Boerenleenbank gehouden,
omdat in die van 20 Nov. j'. de behandeling
der nieuwe statuten niet kon plaats hebben,
wegens het niet aanwezig zijn van een voldoend
aantal ledeD.
In deze vergadenug wareu na tegenwoordig
61 leden. Da nieuwe Statuten eu het nieuwe
Huishoudelijk Reglement werden met algemeene
stemmen onveranderd vastgesteld en besloten
tot de oprichting eener afzonderlijke spaarbank
over te gaan.
In het Huishoudelijk Reglement is nu bepaald
dat geen bloed- of aanverwantschap tot eu met
den tweeden graad mag bestaan tusschen de
leden van het Bestuur, noch tusschen die van
den Raad van toezicht, noch tusschen de leden
vao het Bestuur en die van den Raad van
toezicht onderling. Evenmin mag die bestaan
tusschen den kassier en de leden van het Bestuur
en den Raad van toezicht, terwijl de benoeming
van Bestuursleden en van den Raad van toezicht
moet plaats hebben uit een bindende voordracht
vau drie personen opgemaakt door het Bestuur
en den Raad vau toezicht.
ST-MA ARTENSD1JK. Iq deze gemeente
doet zich een geval voor van typhus abdominalis.
ST-PHILIPSLAND. Bij den hevigen storm,
die verleden week woedde, is de motorboot van
Esbak en Zonen te Broek op Langendijk, schipper
J. Haverboek, „Nooit volmaakt', tegen de ateeD-
glooiïng van den dijk aan den Anna Jacoba
polder geworpeD. Het schip sloeg een gat van
pl. m. 25 M. lengte in de steenglooiïug. De
opvarenden, schipper met vrouw en kind met
knecht kouden bet schip door middel van de
loopplank verlaten
Wonder boven wonder bekwam de motorboot
geen letsel.
Ongeveer terzelfder tijd strandde op het schor
bij de hofstede „de Stel berg' eveneens em mo
torschip. Het zal nogal veel moeite kosten
om dit schip alsmede de „Nooit volmaakt" vau
Haverhoek te water te krijgen.
Bij de op Zaterdag jl. gehoudeu verkiezing
van notabelen bij de Ned. Herv. Kerk alhier
werdeu herkozen de beereo H. J. Rijsteubil,
A. C. Stoutjesdijk eo A. A. Stols.
De heer A. A. A. Verbraeck, vroeger
onderwijzer aan school I alhier, thans te Amster
dam, slaagde dezer dagen voor aardrijkskunde
M. O.
Door de bewoners van den Stationsweg
alhier is bij den Gemeenteraad irgedieud een
verzoek om genoemden weg in een beteren toe
stand te willen breugen, daar deze weg bij
slecht weer bijna onbegaaubaar i°.
STAVENISSE. Iu de alhier gehouden verga
dering vao den Dijkraad der waterkeering van
de Ca1, polders Oud-Kempenshofstede eu Mog-
gershil werdeu opgemaakt de omschrijvingen der
uit te voeren gewone en buitenwone werken aan
de waterkeering van de beide polders in het
dienstjaar 1926/27. Dd gewone werken aan den
Cal. O. K. H.polder eischeu een uitgaaf van
f 730 en die aan den Cal. polder Moggershil
een van f 975, terwijl de buitengewone werken
aar. laatstgenoemden polder werden begroot op
f14510. Deze bestaan iu den aanleg vau steen-
glooïug tusschen de dijkpalen 0 en 2. Voorts
werd overeeukomstig een algemeene uitnoodiging
van h.h. Ged. Staten dezer provincie de iustructie
van deu waterb. ambtenaar gewijzigd eu aange
vuld in d:en zin, dat bet hem volstrekt ver
boden zal zijn op eenige wijze zijn bemiddeling
of tusschen komst te verleeneu bij betalingen,
welke tot de verplichtingen der aannemers be-
hooreu.
GEMENGD NIEUWS.
Ernstige scheepsramp.
Te ongeveer half zeven is de Deenscbe drie
mastschoen r Vestland, vermoedelijk tenpc/olge
van een verkeerde afstandsberekening op de plaat
/an Zoutelande geloopen. Het was noodweer eu
er woei een hevige sneeuwstorm.
Zoo'lra door den afhaalkolter no. 3 van het
Nederlandsch loodswezen was gerapporteerd, dat
op genoemde plaats een schip zat, is die kotter
met de reddingsboot van Vlissiugen uitgevaren.
Het bleek echter door de hevige branding on
mogelijk direct hulp te bieden; de reddingsbooten
bleven in de buurt. Toen de athaalkotter tegen
11 uur een sloep met 3 matrozen vau de Vestland
ontdekte, wareu deze maunen spoedig aan boord
gehaald. Even later ontwaardde de reddingsboot
een der 8 opvarenden, die in een gordel rond
dreef; deze schipbreukeling werd gewond en
verkleumd in de reddingsboot gehaald en gezien
ziju toestand direct naar Vlissiugen gebracht en
aldaar per brancard naar het St-Josephziekeohnis
vervoerd.
De machinist bad zich in deu mast iu veilig
heid trachten te breDgen en was geheel verkleumd
en daarbij was hij tijdelijk in zijn geestvermogens
gekrenk*. De zcesleepboot Blaukenburg gelekte
bet den kapitein, den stunrman en de machinist
vau de Vestlaud van boord te halen en naar
Vliseingen te voeren. De machinist werd terstond
naar het St-Josephziekenhuis vervoerd. Er waren
toen dus 7 personen in veiligheid gebracht
