IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
No. 2121
Vrijdag 27 November 1925.
Drie en veertigste jaargang
GOUDFAZANT-SIGAREN
Firma J. M. C. POT - Tholen.
Neerland's positie in den Volkenbond.
38020 10 0 8 10 CtS.
Verkrijgbaar in alle eerste klas zaken.
Sigarenfabriek H. v. LIEMT, Etten (N B.)
GEMEENTERAAD.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,87', franco
per post f 1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 cent; iedere regel meer 17'/2 vent.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
Burgemeester en Wethouders van Tholen brengen
ter algemeene kennis, dat is ingekomen een aanvraag
van M. van Noort alhier, om van de gemeente in
erfpacht te ontvangen een stukje grond deel uitmakend
van het plein der U. L. O. School groot ongeveer
131/2 M2. en gelegen ten westen van zyn schuur
aan de Venkelstraat.
Stukken liggen ter inzage ter Secretarie.
Bezwaren kunnen binnen twee weken na heden
worden ingebracht.
Tholen, den 27 November 1925. 12
Vóór de oprichting van den Volkenbond was
het doei van de Nederlandsche weermacht twee
ledig, eerstens het opvaugea van den eer9ten
stoot van een gewapeuden vijand en tweedens
de handhaving van de neutraliteit. Ondanks den
beschermenden Volkenbond zal toch een kleine
weermacht moeten blijven bestaan om io de
gegeven omstandighedeu dien eersten stoot op
te vangen in afwachting v&n de komst van
Volkenbondstroepen. Aldns is het standpunt van
prof. Francois, chef der afdeeling Volkenbonds
zaken van het departement buitenlaodsche zaken.
Het volkenbondsregime sluit geenszins zelf
verdediging nit en zelfs het verdrag van Locarno
sanctionDeert niet alleen zelfverdediging, maar
zelfs de automatische medewerking vóór de be
slissing van den raad. De voorloopige werking
die hiervan uitgaat, is Diet te onderschatten en
komt den geheelen bond ten goede. In het
VolkenboDdssysteem kan du9 niet van zoodanige
weermacht worden afgezieD, want laat men den
aanvaller zich vau zijn 9teunpauten meester
maken, dan zouden de Volkenbondstroepen voor
een uiterst zware taak worden gesteld. Intosschen
kannen bepaalde landen om speciale redenen van
daadwerkelijke deelneming aan de sancties worden
uitgesloten, maar Nederland kan voor zich be
zwaarlijk zulk eene uitzonderingspositie opeischen.
Dat het Diet hij machte is een vijand aau de
grens te weren, heeft het met tientallen andere
landen gemeen. Daarom is de vraag niet wat
voor de kleine mogendheden het aangenaamst
zou ziju, maar op welke wijze de handhaving
van het recht zoo doeltreffend mogelijk wordt
georganiseerd. Hiertoe is het noodig tegen te
gaan dat belangrijke gebieden open en bloot
blijven liggen. Wil men nu eene algemeene
ontwapening die afvoert vau den weg van de
internationale organiseering, brengt men "den
vrede niet vooruit. Onhoudbaar is het standpunt,
dat men eerst het bestaande moet opruimen om
dan later, als men den tijd daartoe rijp acht,
te gaan denken over vorming van een interna
tionale weermacht. Nationale ontwapening aan
te prijzen en tegelijkertijd vertrouwen te prediken
in den steno van den Volkenbond, is volkomen
tegenstrijdig.
Nederland is steeds bereid geweest met alle
landen onbeperkte arbitrage-verdragen te sluiten,
waartoe de geneigdheid van de overige mogend
heden om daarop in te gaan wat grooter ge
worden is, maar het sloiten van verdragen is niet
alleen voldoende j er moeten ook waarborgen zijn
om staten die ter goeder trouw zijn tegen de
niet-naleving door anderen te bescbermeD.
De tweede taak van de weermacht, die name*
lijk ter handhaving van de neutraliteit, zal blijven
beslaan, daar de onzijdigheid mogelijk blijft,
zoolaDg het Volkenbondssysteem niet tot volle
ontwikkeling is gekomen. Er kan sprake zijn
van de neutraliteit bij niet-eenstemmigheid van
den Raad, of bij niet-aanvaarding van 's Raad»
aanwijzing van den aanvaller en ten slotte kan
bij een beroep op 's lands veiligheid de tusschen-
kouist van den Volkenbond spaak loopen. Zelfs
een kleine weermacht kan nit een oogpunt van
neutraliteitshandhaving nattig werken, door zich
van den aanvang af tegen op zich zelf onbe
duidende schendingen-der onzijdigheid te ver
zetten, zoodat men het gevaar voorkomt dat deze
schendingen langzamerhand zoodanige afmetingen
gaan aannemen, dat de onzijdige onvermijdelijk
in den strijd wordt betrokken.
BUITENLAND.
De fatale datam der onderteekening van het
verdrag van Locarno zal enkele dagen worden
uitgesteld. Men kan weten dat oorspronkelijk
was bepaald deze gewichtige handeling op 1 Dec.
te doen plaats hebben.
In verband echter met het overlijden van
Koningin Alexaudra van Engeland, de moeder
van den Koning, zal dit thans enkele dagen
later geschieden.
De koningin, weduwe van wijlen Koning
Edward VII, zoa 1 December 81 jaar zijn ge
worden. Zij bewoog zich voornamelijk op het
terrein der ziekenverzorging. Hoewel haar ge
zondheid achteruitgaande was, is het einde
spoediger gekomen, dan gedacht was.
Immers ter eere van de terugkomst van den
PriDS van Wales was een groote eeremaaltijd
aangericht, waarop refeds enkele gasten tegen
woordig waren. Op eens werd de festiviteit af
besteld omdat de toestand zoo plotseling erger
geworden was.
De spijzen werden verdeeld onder de Londensche
ziekeuhuizen.
De kroonprins en zijn broeder konden niet
tijdig meer aan het paleis van hunne groot
moeder zijn daar de expres-trein door zwaren
mist vertraging had. Rij aankomst bleek de
Koningin-weduwe reeds te ziju overleden.
Oudergroote deelneming, ook vau de bevolking,
is de hoogvereerde vrouw Dinsdag begraven.
"Frankrijk beleeft weer eens een regeerings-crisis.
Het Kabinet-Painlevé is gestruikeld op de
financieële voorstellen der regeering. Het schijnt
aan de orde van den dag te ziju om kabinetten
omver te werpen uit een zekere zucht om zelf
in de hoogte te klimmen. Met de wijziging van
de mentaliteit vso het menschdom daalt ook
het verantwoordelijkheidsgevoel. De oud-minister
Briand is voor 't oogenblik formateur.
In Duitschland staat men er binnenkort
evenzeer voor. De Rijkskanselier dr. Luther
heeft onafwijsbaar verklaard, dat de regeeriog,
terstond na de onderteekening van het verdrag
van Locarno zal aftreden. Men is nu al druk
doende met het uitzetten der stukken om te
kunnen nagaan tot welke constellatie men zal
komen kannen teneinde de regeeringszetels te
bezetten.
BINNENLAND.
H. M. de Koningin heeft aan rar. H. P. Marchant
de leider der vrijzinnig-democraten opgedragen een
kabinet te formeerei). Mr. Marchant heeft zich in
verbinding gesteld met dr. Nolens, de president van
de Roomsch-Katholieke Kamerfractie en den heer
Albarda, de leider van de s. d. a. p. Uit het feit
dat het onderhoud met dr. Nolens geene aanleiding
heeft gogeven tot het niet aanvaarden der opdracht,
leidt men af, dat de Katholieken zich beraden om
aan de nieuw te vormen regeeriug met de socialisten
deel te nemen. In ruil voor de bereidverklaring zou
den Katholieken het gezantschap bij don Paus, dat
ookdoor de vrijzinnig democraten en sociaal-democraten
is ontnomen, worden teruggegeven, alsof men met
een stuk speelgoed te doen heeft.
In de afdeelingen der Tweede Kamer is een
wetsontwerp onderzocht tot aanvulling van de wet
op de middelen van vervoer, in verband mot het
steeds uitgebreider wordend autobus-vraagstuk.
Sommige leden spraken er hunne teleurstelling
over uit, dat zij niet eene bepaling aantroffen waarbij
den ondernemers van een autobusdienst den plicht
wordt opgelegd zich te verzekeren tegen hunne
geldelijke aansprakelijkheid voor schade door de
reizigers bij de uitoefening van den dienst geleden.
Van andere zijde werd dit bezwaar niet gedeeld
eerder zag men in eene verzekering een gevaar om
roekeloos te rijden omdat de ondernemer toch tegen
schade verzekerd was.
Gemist worden in het ontwerp bepalingen nopens
den minimum-leeftijd van autobusbestuurders, de
eischen van geschiktheid en bekwaamheid en eene
regeling der arbeidstijden, welke thans dikwijls veel
te lang zijn, hetgeen ook hij overigens geschikt
personeel zoo licht de oorzaak van ongelukken kan
worden. De regeering heef* dienaangaande in de
memorie van toelichting opgemerkt, dat deze onder
werpen kunnen worden geregeld bij algemeenen
maatregel van bestuur.
Tal van leden waren van oordeel, dat het ontwerp
geen voldoende waarborgen biedt voor een deug
delijke kouring van autobussen en voor een behoorlijk
toezicht op de naleving door de autobus-houders van
do hun opgelegde verplichtingen.
THOLEN, 24 November 1925, nam. 2.30 n*
Voorz. de heer tor. A. J. van der Hoeven, burg.
Tegenwoordig 10 leden en de secretaris.
Afwezig met kennisgeving de heer Jac. Quist.
De ter visie voor de leden gelegen hebbende
notulen der vorige zitting worden zonder bemer
kingen goedgekeurd.
I. Ingekomen stukken, als:
a. eenige missives van Ged. Staten tot goed
keuring van genomen raadsbesluiten.
b. verzoek van M. van Noort om een stukje
gemeentegrond behoorende tot de speelplaats der
U. L. O. school, ter grootte van 1372 M2, ten
einde dit te benutten voor een door hem te
stichten slachtplaats voor vee en tevens zoodanig
in te richten dat dit in overeenstemming zal
zijn met de eischen die in 1927 aan dergelijke
slachtplaatsen worden gesteld, zoodat er tevens
een verkoopplaats zal zijn voor het vleesch van
nit nood geslacht vee. Adressant biedt tevens
aan het ter plaatse staande kolenhok voor eigen
rekeoiog naar een door Burg. en Weth. aldaar
aan te wijzen plaats over te brengen met materi
alen van de gemeente.
De voorzitter zegt, dat in 1927 er een nood-
slachtplaats moet wezen die overeenkomstig de
voorschriften der wet moet zijn ingericht. Daaraan
zal het lokaal, hetwelk van Noort zich voorstelt
in te richten, voldoen. Burg. en Weth. hebben
dan ook geen bezwaar om voor te stellen aan
het verzoek te voldoen. Doch nn kan alleen eene
voorloopige beslissing worden genomen, daar
bedoelde grond eerst aan den openbaren dieDst
moet worden onttrokkeD, terwijl er gedurende
14 dagen gelegenheid bestaat om eventuëele
bezwaren in te dienen. Het ligt voorts in de
bedoeling om die grond af te staan in erfpacht.
De heer Goedegebnnre heeft in de begrooting
een bedrag van f 60 aangetroffen voor een
noodslachtplaats.
De voorzitter zegt dat daaromtrent eene nadere
mededeeling zal worden gedaan.
Daarop wordt het verzoek, met inachtneming
van de wettelijke bepalingen ingewilligd.
c. verzoek van de caféhouders om iu de
algemeene politieverordening eeue zoodanige
wijziging aan te brengen dat aan den burge
meester de bevoegdheid worde gegeven om ver-
guuDiog te verleenen lot dansmuziek op tweeden
Paaschdag, id. Pinksterdag en id. Kerstdag. Aan
dit verzoek wordt adhaesie betuigd door een deel
der bakkers en winkeliers. Adressanten zeggen
ter toelichting, dat de practijk heeft bewezen,
dat zij voor wie de dansmuziek verboden wordt
zich op die dagen naar Bergen op Zoom begeven
om daar te genieten van het gene hen hier
onthouden wordt. Zoowel het laatst gehouden
festival als de kermis, toen er ondanks het oi -
guustige weder veel volk was, hebben een ordelijk
verloop gehad. Als de gelegenheid er is om zich
te vermaken, zal men niet naar elders gaan en
zijn ze hier nog onder toezicht der ouders,
hetgeen ze in den vreemde niet zijn.
Wegens te late ontvangst tengevolge waarvan
Burg. en Weth. geen praeadvies kunnen uit
brengen, wordt de behandeling van dit verzoek,
overeenkomstig kou voorstel, aangehouden tot
de volgende zitting.
d. verzoek van A. GoedegebnurePrince,
wien op haar verzoek met iugang van 1 No
vember ontslag is verleend als schoonmaakster
der lokalen van de U. L. O.school, om uitbe
taling van de haar nog toekomende f 18.75,
zijnde het loon over de maand October a f 10
en f8.75 voor het derde kwartaal der groote
schoonmaak.
Ter toelichting deelt adre9sante mede dat zij
wegens ongesteldheid weliswaaar de groote schoon
maak tijdens de zomervacantie niet heeft kannen
verrichten, maar dit is toen geschied door een
ander buiteu hare lastgeving, zoodat zij alles
zins nog recht heeft op bovengenoemd bedrag
van f 18.75.
De voorzitter zegt, dat volgens hare aanstel
ling ingaande 1 Januari 1922 adressante eene
belooning geniet van f 10 per maand eu van
f35 voor de groote schoonmaken. Vóór den
aanvang van de zomervacantie is Goedegebaure
hij hem gekomen met de mededeeling, gestaafd
door een briefje van den dokter, dat zijn vrouw
wegens ziekte de schoonmaak niet kon verrichten.
De voorzitter heeft daarop in overweging ge
geven dat '/ij zelve iemand zouden nemen voor
dit werk, hetgeen hen wellicht goedkooper zou
komen, dan wanneer de gemeente iemand aan
stelde. Na dien tijd heeft hij uiets meer gehoord
en heeft toen Vrieos last gegeven iemand er
voor te Demen. Uit dien hoofde is het voor dit
werk verschuldigde afgehoudeu vau het haar
overigens toekomend loon, zoodat zij niets meer
te vorderen heeft en Bnrg. en Weth. mitsdien
adviseeren tot afwijzing vau het verzoek.
De heer Goedegebuore vraagt of een gemeente
ambtenaar, die ziek is, geen recht heeft op zijn loon.
De voorzitter antwoordt hierop bevestigend,
doch adressante is geen gemeente-ambtenaresse
in den zin der wet. En aangezien zij het werk
niet heeft verricht of doen verrichten is dit
van wege de gemeente geschied op hare kosteD.
Zonder hoofdelijke stemming wordt het voor
stel van Burg. en Weth. aangenomen.
e. Het verzoek van het bestuur van het
fanfarecorps „Concordia^ om een hooger subsidie
dan f 50 iuderdaad noodzakelijk tot bestrijding
der kosten van die vereeniging, die bovendien
nog een schnld van f 200 te haren laste heeft,
wordt, evenals een verzoek van de afd. Tholeu
der Vereeniging tot afschaffiug vau alcoholische
dranken om een subsidie van f 25, aangehouden
tot de volgeude-zitting ouidat Burg. en Weth.
nog niet in de gelegenheid zijn geweest tot het
uitbre.Dgen van een praeadvies.
f. Het verzoek van de Provinciale Geitenfok-
vereeniging om een subsidie te verleenen aan
een eventneel op te richten plaatselijke afdeeling
wordt voor kennisgeving aangenomen.
II. In de algemeene Politieverordening wordt
overeenkomstig het verzoek van Ged. Staten,
eene wijziging van bloote formaliteit aangebracht,
die Burg. en Wetb. niet noodig geacht hadden,
waarom wellicht de tekst er van de moeite niet
waardig geacht werd mede te deelen.
111. Gemeentebegrooting 1926.
Ingekomen is een rapport van de commissie
van onderzoek van dit ontwerp. De voorzitter
breugt namens Bnrg. en-Wetb. dank voor het
ingediende rapport, waaruit blijkt dat geen
ernstige conflicten tusschen het Dag. Bestuur
en de commissie ziin voorgekomen.
Met den gegeven wenk om verpachtingen bij
opbod te doen plaats hebben kunnen Burg. en
Weth. zich vereenigen.
Ten aanzien van het in de commissie te berde
gebrachte denkbeeld om het presentiegeld van
de leden van den raad op f 2 per zitting te
brengen ter compensatie voor hen, die tijdens
het bijwonen loon derven, staan Burg. eu Wetb.
niet afwijzend, indien nit den bo°zetn der ver
gadering een voorstel daartoe zou worden gedaan.
De overige leden der commissie hebben zich
noch voor, noch tegen het denkbeeld verklaard.
De voorzitter deelt verder mede, dat bij voor
baat tot het tijdstip waarop het noodslachting-
gebouw iu exploitatie zal worden gebracht, f 60
op de begrooting is gebracht voor eventoëel
voorkomende gevalleD.
Gewezen is op het reeds genomen besluit dat
de karreman ook in de Voorstad de vuilnis zou
ophalen, doch de heer Goedegebuore verklaart
dat hij er nog nooit is geweest.
De heer Deurloo vraagt of er wel reeds op
dracht is gegeveu.
De voorzitter antwoordt hierop bevestigend.
De heer Goedegebnure spreekt er zijue ver
wondering over uit, dat er geen post u uit
getrokken, voor werkverschaffing tot leuiging
van de werkeloosheid.
De voorzitter zegt dat Burg. eu Weth van
de noodzakelijkheid daarvan niet overtuigd zijn.
Mocht het evenwel noodig blijken, dan kan men
verzekerd zijn, dat Burg. en Weth, deze zaak
onder de oogen zullen zien.
De heer Goedegebnure zon het zoo gemakkelijk
voor Burg. eu Weth. vinden indien er een post
op de begrooting stond, d.o was het niet noodig
speciaal hiervoor eene raadsvergadering uit te
schrijven. Als er bij voorbaat iu den zomer over
werkverschaffing wordt gesproken, dan wordt
hem tegengeworpen wat bet wel moet wordeu
met den winter als daarop zoo vroeg de aandacht
wordt gevestigd. En du, terwijl het winter is en
de werkeloosheid voor de deur staat, zien Burg.
en Weth. er de noodzakelijkheid niet van ir.
De voorzitter merkt op, dat het bovendien
geen zin zou hebben om nu een post op de
begiooting te brengen eventoëel voor dezen
winter, daar ze eerst met Janaari gaat functic-
ueeren. Maar als het inderdaad noodig is, kan
steeds een post op de begrooliug gebracht worden.
De heer Cornelisse informeert nader of dit
werkelijk kan.
De voorzitter bevestigt dit uitdrukkelijk, maar
Burg. en Weth.\indeu het nu niet noodzakelijk.
De heer Goossen zon den heer Goedegebuure
willen vragen het Dag. Bestuur eenige zaken te
willen aanwijzen waardoor de werkeloosheid zon
kunnen bestreden worden. Indien er eeu aan
zienlijke werkeloosheid zoude keerscheo, dan is
een bedrag van f 1000 als een droppel op een
gloeiende plaat. Welk werk zou tnen voor de
werkloozeu kunnen verschaffen dat in den tuo*
gelijken nood kan voorzien. Niet die kleiue
dingen waarbij een paar man eeu paar dagec
werk heeft en ook weer niet het werk aan de Vest
waarmede wel een halve ton zoude gemoeid zijn.
De heer Goedegebuure heeft op de begrooting
van den kapitaaldieüst een bedrag voor de nieuwe
haven gezienhij heeft echter verschillende
plannen, die hij niet in de openbare vergadering
zal mededeelen, maar gaarne aan Burg. en Weth.
zal overleggen. Het betreft onderscheidene onder-
deelen van het groote plan, die toch moeten worden
uitgevoerd eu zeker niet duurder komen voor
de gemeente. Dit zon dau meer bedoeld zijn
als werkverruiming dan als werkverschaffing.
De heer Cornelisse zon het niet onbillijk
vinden dat voor het dempen der Vest een geld-
leening werd aaogegaanvoor andere werken,
bijv. voor de gasfabriek eu de brug doet men
dit toch ook.
De heer Moelker wijst er op, dat bij het
aaDgaan van een geldleening rente en aflossing
moet worden betaald, die in dit geval, omdat
het uiet een prodocief werk geldt, moet komen
van de belastingschuldigen en voor enkelen
hunner die nog al gewicht in de schaal leggen,
eene aanleiding zon kannen zijn dat zij zonden
heengaan en het elders beter achten omdat
het hen hier te maehtig wordt.
De heer Cornelisse zegt dat bij demping per
Vest de tuinen heel wat zoaden vooruit gaiu
en meer opbrengen.
De heer Goedegebnnre meent, dat, als de
groote vest blijft, de rioleering telken j »re geld
voor onderhond vordert, terwijl sommige ge
deelten niets betcekeueuwd*ar het vuil er als 't
ware nitspat.
De voorzitter zegt dat er hij Burg. en Weth.
reeds plannen te dier zake in studie zijp, die