IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
HAARDEN
EN KACHELS
Meisjes 9 33047
PUROL
*1
No. 2115
Vrijdag 16 October 1925.
Drie en veertigste jaargang
GOUDFAZANT-SIGAREN
ind.
1.
dat
Firma J- M. C. POT - Tholen.
Telef. Interc. no. 16.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
ASSELBERG'S
Pracht collectie is
14 BEZIENSWAARD 33019
iten
GEMEENTERAAD.
33020 10 6 8 10 CtS.
Verkrijgbaar in alle eerste klas zaken.
Sigarenfabriek H. v. LIEMT, Etten (N B.)
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,875, franco
per post f 1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
ieid
idig
nde
oor
ans
2654
UITGAVE:
Advertentiën
van 1 tot 4 regels 75 cent; iedere regel meer 17 7, vent.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
BUITENLAND.
De mislukking van de onderhandelingen lus-
icben Caillaux en Amerika heeft in Frankrijk
een ongnnstigen indrnk gemaakt en spiegelde
gieh terstond af in een sterke daling van den
frank, waartegen de regeering onmiddellijk ge
waarschuwd heeft met de mededeeling dat maat-
egelen Jgeromen worden ter beschermingjvan het
betaalmiddel. Ongetwijfeld is het vertrouwen in
de financiëele toekomst van Frankrijk geschokt,
hetgeen niet het geval zou zijn geweest indien
men de illusie bad gehad dat eene regeling met
Amerika gemakkelijk ware te treffen geweest.
De regeling van een vijfjarige betaling, zouder
dat over de hoofdsom is beslist, is wel niet
bijster ideaal, maar als Frankrijk die aauvaardde,
zou het onwillekeurig zijn goede.B wil toonen,
terwijl het zich niet al le zwaar zou belasten.
Voor wat men kan noemen de handelsschuld,
betaalt het dit jaar 2y2 miliiard papieren fraBk.
Dit zoo, volgens het hangende voorstel van Amerika
net 20 raillioeo dollars 's jaars vermeerderen,
gedurende vijf jaren. Met inbegrip van de andere
betalingen die Frankrijk aan het buitenland moet
doeü, zou dit totaal Èy2 miliiard frank bedragen.
Dat kan niet beschouwd worden als eeue
ondragelijke last voor het Fransche volk. Zou
worden toegestemd in eene régeling, zooals die
ihaos wordt voorgesteld, en gelijk die mogelijk
daD zou het vertrouwen eenigzins wedeikeereu
zoo al eene stijging van den frank hiervan niet
het directe gevolg was, zou er toch eene stabili-
lalie intreden en tegelijkertijd ook de invoer-
Lievevrouwestraat 41, Bergen op Zoom
2997
54
OOM
irijzen binnen de perken houden. Hetgeen meer
Eiau het buitenland zou moeten worden betaald,
pou weer door de bevolking kunnen worden
>espaard op de ingevoerde goederen en levens
middelen. Het sluiten van eene leening zon er
neer mogelijkheid door verkrijgen.
Duit8chland heeft het bewijs geleverd dat het
iluiten eener boitenlaodsche leening een niet
inbelangrijke factor is tot het op peil honden
an het betaalmiddel, indien aan een staat om-
augrijke betalingsverplichtingen zijn opgelegd,
let ruilmiddel is er, in weerwil van den minder
lunstigen eang van zaken op het gebied van
len buitenlandschen handel, door beschermd
|tj [eworden.
I*—Want de sints 1 October ingevoerde verhoogde
arieven op den invoer hebben hunne schaduwen
eeds vooruit geworpen op den import en bet
ladeelige saldo van de Duitsche handelsbalans
iot ruim 3 miliiard mark opgevoerd. Voor een
leker deel is het belastingcijfer aanmerkelijk
jestegen tengevolge van den terugkeer der
laitenslands gevoerde kapitalen tot een geraamd
ledrag van bijna 7 miliiard mark.
rDe Duitsche handelsbalaus vertoont nog een
ipmerkelijk verschijnsel. In den invoer heeft
Amerika zijn aandeel zien stijgen van 18 over
let eerste halfjaar 1924 tot 23 pCt. over dezelfde
lelft van dit jaar. Engeland deelt in dien voor-
litgang met 8 en ons laud met ruim 5 pet.,
raarvan beide laatstgenoemde landen weder in
laamerking komen voor den uitvoer van Duitsche
roducten. Van oudsher stond ons land in een
lelangrijke handelsbetrekking tot Duitschland,
erwijl in den laatsten tijd de Oost-Europeesche
laten een eenigszins stijgende richting in den
landel deden aanschouwen. Maar het is nog zoo
nbeteekenend dat het begrijpelijk is als Duitsch-
and een nieuw afzetgebied zoekt, waarin het
;rootendeels is geslaagd door de gesloten overeen-
:omst met Rusland, wien het een crediet van
00 millioen mark heeft verstrekt, die worden
erleend in den vorm van landbouwmachines.
Jehalve dat Duitschlaod een goede markt heeft
B|Herkregen,- worden de verachaldigde bedragen
1 dollars terugbetaald, die aan de belalingeo
an het buitenland ten goede komt. Maar ook
irt eeluriand profileert hierbij, daar het voor de be-
deeleulingen niet behoeft te wachten tot het uit den
ur, ee itvoer de noodige middelen heeft bekomen.
vroolij
den
1765
Uit deze transactie treedt duidelijk de
innige handelsgeest van onzen oostelijken nabuar
iuose aar voren, die in gewone omstandigheden on-
Neen illekeorig den naijver, de bron van zooveel
waad, vaardig zon maken. In Amerika toch
ekt deze eigenaardige politiek eeuige ontslem-
ling. Ten zelfden tijde dat Duitschland om
eun aanklopt vooral in Amerika, verleent het
Haaen reusachtig crediet aan Rusland, in een vorm
onder omstandigheden dat concurrentie voor
aderen zoo goed als buitengesloten is. Alleen
merika is vrijwel het eeuige laod dat Rusland
iet alleen de noodige credieteD, maar ook de
landbouw-voorwerpen zou kunneu verschaffen.
Al behoeft men zich daarvan niet direct het
ergste voor te stellen, toch is de mogelijkheid
niet uitgesloten, dat de handelspolitiek van
Duitschland voor de Amerikaansche geldmagnaten
eene vingerwijzing zoode zijn om bij het verleeneu
van credieten de bepaalde voorwaarde te stellen,
dat deze niet meer knnnen verstrekt worden,
indien dit niet met de belangen van Amerika
overeenstemt, of de toepassing van zulk een
maatregel bet onbelemmerd internationaal handels
verkeer al of niet in den weg zou staan is eene
andere vraag.
De vooruitgang die de Frausch-Spaansche
troepen in Marokko maken, heeft te Madrid
een algemeene vreugde verwekt. De val van
Adjir is een geduchte knak voor Abd-el-Krim.
Verschillende zijner volgeliugen hebben zich
onderworpen. In Spanje beschouwt men de neder
laag van het opperhoofd der Rif-Kabylen ook
als een nederlaag voor het bolsjewisme, dat deD
leider der rebellen financieel heeft gesteund.
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp tot het heffen van
accijns op inlandsche vruchtenwijnen. De regeering
herinnert er aan, dat de wet van 22 Juli 1899 die
van den accijns vrijstelde gegiste of ongegiste dran
ken, die hier te lande worden vervaardigd uit versche
boomvruchten mei uitzondering van druiven. Deze
maatregel was een gevolg van den aandrang van
verschillende zyden van maatschappijen van land
en tuinbouw en van nijverheid, die meenden aldus
een afzetgebied to zullen zien ontstaan voor het
inlandsch fruit, dat destijds nog geen goede prijzen
wist te bedingen. Het voorloopig verslag op boven
vermeld ontwerp, later wet geworden, gaf blijk van
de bezorgdheid van verschillende leden, die vreesden
voor vervalsching op groote schaal, toeneming van
knoeierijen, zoo ten nadeele van den consument als
van den fiscus, door versnijding van wijn met on-
belasten ooftwijn en vervanging van het gebruik
van wijn door dien ooftwijn.
Hoewel de vrees van de tegenstanders van het
ontwerp door de toenmalige regeering niet werd
gedeeld, moet erkend worden, dat zij juist gezien
bobben. De inlandsche wijn is geen exportartikel
van eenige beteekenis geworden. De techniek der
bereiding is sedert 1899 verbeterd, zoodat hei mo
gelijk is aan het product een smaak te geven, op
dien van Zuidelijken wijn gelijkende. Bekend is,
dat rabarberwijn verkocht wordt onder namen, die
den indruk van Zuidelijke herkomst moeten wekken,
evenzeer dat inlandschon wijn veel onder den naam
van vormouth of portwijn in kruidenierswinkels enz
wordt verkocht.
Er heeft dus vervalsching en bedrog op groote
schaal plaats. Er is een toenemend gebruik ontstaan
van onbelasten alcohol. Het wetsontwerp heeft tot
strekking, den uit inlandsche versche vruchten
vorvaardigden wijn niet langer onbelast te doen
blijven. Het komt den minister voor, dat met een
accijns van 10 gulden per H.L. wel kan worden
volstaan uit overweging, dat bij de bereiding van
vruchtenwijn in den regel suiker wordt gebruikt
waarvan accijns is moeten worden betaald. Volgens
de voorgestelde regeliog zou de H.L. vruchtenwijn
met f 18.75 a f20.10 zijn belast. Hiorvan kan een
jaarlijksche bate voor de schatkist van f 113-400
worden verkregen, benevens f 22.680 voor het
leeningfonds, daar hierin de opbrengst der opcenten
wordt gestort.
De inlandsche fabrieken blijven voldoende be
schermd door het feit, dat van buiteolandsche
producten de volle wijnaccijns (20 gulden per H.L.
benevens 20 opcenten) wordt gevorderd.
Te 'srGravenhage is op 89-jarigen leeftijd
overledon de heer mr. A. P. C. van Karnebeek,
oud-minister van buitenlandsche zaken. In het begin
der 80er jaren is de ontslapene Commissaris des
Konings in onze provincie geweest.
TWEEDE KAMER.
Het eerste openbare werk na haar reces ia de be
handeling van de bioscoopwet.
De keuring daarin opgenomen vormt het zwaarte
punt van dit ontwerp.
De heer Boon (v. b.) heeft hier tegen ten deele
bezwaar. De wet moet niet te alleen heerschendzijn;
ook aan de ouders moet iets worden overgelaten.
Daarom is hij voor de grens van 14 jaar voor
keuring op „geschiktheid" en voor de grens van 18
jaar voor keuring op „toelaatbaarheid" van de films.
De heer Lingbeek Herv. Ger. ontleende aan den wil
der regeering om in dit ODtwerp een proeve van Christe
lijk beleid te geveD, de gelegenheid om een pleidooi te
hoaden over den plicht der regeering om de nationale
Hervormde Kerk in stand te houden en te steunen.
De heer Kleerekooper s.d.a.p. is tegen dit ontwerp
omdat naast do centrale keuring ook gemeentelgke
verbodsbepalingen de bioscoop onmogelijk kannen
maken.
De heer Kersten (Sik. ger. p ontwikkelt het be
zwaar tegen de biscoop. En hoewel dil ontwerp wel
iets is verbeterd boven het bestaande, beschouwt hij
toch dat het kwaad der openbare bioscoopvoorstellingen
niet is weg te nemen door keuring van de films en
stelde uit dien hoofde eene motie voor, de regeering
uitnoodigende tot het doen van voorstellen die leiden
tot het verbod van openbare bioscoopvoorstellingen.
De heer Marchant, v.d. is geen bewonderaar van
dit ontwerp en acht het feitelijk overbodig, waar hot
particulier initiatief reeds zooveel ter verbetering tot
stand bracht.
De bevoegdheid aan de gemeentebesturen om voor
waarden te bunnen stellen, wenscht hij te doen ver
vallen omdat die het bedryf onmogelijk zouden kunnen
maken.
De heer Tilanus, Chr. Hist. juicht het-ontwerp
toe omdat de regeering er in nederlegt dat zij ver
plicht is voor de openbare zedelijkheid te waken,
terwijl hetgeen aan ons volk in de bioscoop wordt
voorgelegd, in het algemeen niet bijdraagt tot de
zedelijke verheffing van het volk.
De minister van binnenlandsche Zaken, mr. de
Geer, verdedigde de keuring van de films, die in
de Staatscommissie, bij de verschillende vrijzinningen
instemming vond De keuring van de films voor vol
wassenen is niet een politieke zaak, doch ligt geheel
in de neutrale zóne.
De motie Kersten werd yerworpen met 85 tegen
2 stemmen, die van de heeren Kersten en Zandt.
POORTVLIET, 13 October, v.m. 10.30.
Voorzitter de heer W. Drookers, barg.-secr.
Tegenwoordig 5 leden afwezig de heeren
Uijl en van Westen, niet kennisgeving.
Nalezingen goedkeuring der notulen van de
spoedeischende zitting van 18 Sept. deelt de
voorzitter mede, dat bij de gedane kasopname
bij den gemeente-ontvanger aanwezig was
f 16.862.6472 overeenkomende met de aanwij
zing der registers.
Nopens het bekende adres van deu gemeente
raad van Zoeterwoude tot afschaffing van den
zomertijd stellen Burg. en Wetb. voor, dit voor
kennisgeving aan te nemen. In deze gemeente
waar men geheel overeenkomstig deu ouden tijd
leeft, heeft men geen last van deu nieuwen lijd.
Pe heer Elenbats kan er zich best mee ver
eenigen als de zomertijd werd afgeschaft. Als
men op kantoren moet wezen, gaat reizen of
begrafenissen moet bijwouen, of de notaris een
verkoopiug houdt moet ineu steeds op den nieuwen
tijd bedacht wezen.
De voorzitter vindt den nieuwen tijd voor
het reizen juist zeer gemakkelijk.
De heer Krijger vacht eeue actie van geen
waarde als zoo iets van de regeering niet zelve
uitgaat. We hebben dat gezien toen de Tweede
Kamer Braai's voorstel tot afschaffing aannam,
terwijl de Eerste Kamer het weer verwierp.
De heer Elenbaas gelooft wel dat bet helpen
zou ais alle gemeenten dit steunden.
De heer Carels plaatst zich op hetzelfde stand
punt als Burg. en Welh. om het verzoek voor
keunisgeving aan te nemen. Te dezer plaatse
heeft men hoegenaamd geen last van dm zomer
tijd. Voof de stedelijke bevolking is hij wel van
belang eu ook daarmede moet men eenigszin?
rekening houdeo. Dat de melkerij in de buurt
van de groote steden er wel last vau heeft, is
te begrijpen, maar dat kan voor Poortvliet geen
reden zijn om er zich voor te spannen.
Begrooting 1926,
Van de geboden gelegenheid om algemeene
beschouwingen te houden over het financieel
beleid van Burg. eu Welh. wordt geen gebruik
gemaakt.
De heer Carels zal zijn standpunt tegenover
de begrooting uiet nader releveeren, daar bij
zich bij de geraamde cijfers kan nederleggeu.
De enkele opmerking die hij te maken beeft,
is, dat hij het bejammert dat Burg. en Weth.
er niet toe kunnen overgaan om het verhaal
der pen8ioenspreinie op de gemeente-ambtenaren
toe te passen. Daar hij weet, dat in deze ver
gadering hiervoor geen meerderheid te viudeu
is, heeft 't geen zin daartegen te ageereu. En
ten anderen heeft hij 't vreemd gevonden, dat
niet een bedrag is uitgetrokken tot steunver-
leening aan werkloozen of tot werkverschalfing.
Ten aanzien der laatste opmerking zegt de
voorzitter, dat Burg. en Weth. zullen wachten
om dienaangaande voorstellen te doen tol de
feiten zich in werkelijkheid voordoen. Zonden
we daarvoor nu reeds een post op de begrooting
uittrekken, dan zou men onwillekeurig dien steun
des te spoediger opwekken.
De heer Elenbaas vraagt of dit wel op den
weg van de gemeente ligt eu of niet de kas
van de algemeene armen daartoe dieustbaar is.
De voorzitter merkt op, dat men om steun
te kunnen geuieten uit de gemeentekas, moet
zijn aangesloten aan eene rijksregeling. Voorts
is dit niet eene zaak voor de Algemeene Armen
kas. Wil zij bet evenwel op zich nemen, dan
kan de gemeente zich wel afzijdig houden.
Bovendien moet er zelfs van wege het Armbe
stuur eenige werkverschatfiog in het vooruitzicht
zijn. Als er werkloosheid komt, is dat eerst in
Februari of Maart eu zou steun noodzakelijk
zijn, dau is eene spoedvergadering vau den Raad
vlug genoeg bijeengeroepen.
Uit de verdere behandeling van de begrooting
blijkt, dat deze door de commissie van onderzoek
nauwkeurig is behandeld en dat aan de wenken
dier commissie bereids door Burg. en Weth. is
gevolg gegeven. De jaarwedde van den gemeente
veldwachter is verhoogd met f 150 en mitsdien
gebracht op f 1500 behoudens f 100 als vergoe
ding voor huishuur, f175 voor kleeding eu f 25
voor geneeskundige behandeling.
Burg. en Weth., met de Commissie van on
derzoek van oordeel, dat in dit verband ook
den geueeute-werkman eene verhooging toekomt,
stellen voor diens jaarwedde te brengen van
f 1000 op f 1050.
Dp heer Carels merkt op, dat tengevolge uit
de aanschaffing van een lijkkoets voor dezen
Er is geen deugdelijker middel ?oor
het verkrijgeD en behouden van een
fraaie Huid van Handeu en Gelaat, dan
30-60 99 ct.
werkman meerdere werkzaamheden voortvloeien
en vraagt of daarvoor boven de verhooging iets
gegeven wordt.
De voorzitter antwoordt dat in die verhooging
is gerekend op die meerdere werkzaamheden.
Op de nu vigeerende begrooting komt een
po?t voor van f 20.0 als subsidie aan de autobus
dienst van J. C. Krijger en van f 50 aau P. Geene
als vergoeding voor de gelegenheid zijner ge
lagkamer als wachtzaal voor dien dienst.
Nu is in het begin van dit jaar het provin
ciaal subsidie opgehouden. Eu daar de gemeente
lijke bijdragen hierop waren gebaseerd, ligt hierin
opgesloten dat ook het subsidie uit de gemeentekas
vervalt en slechts behoeft te worden uitbetaald
over het tijdvak waarop het Provinciaal subsidie
gold.
De heer Carels meent, dat het onder deze
omstaudigheden zeker geen zin zou hebben om
twee dieosten te subsidieeren.
De heer Krijger vraagt of aan den ondernemer
bericht is gezonden van dezen begrootiDgspost,
iu welk geval hij een zeker recht over 1925
zou hebben.
De voorzitter antwoordt hierop ontkennend.
Daarop wordt de begrooting vastgesteld tot
een balanscijfer van f 47.895.17 met een sluitpost
van f 680.58 en de kapitaaldienst in ontvang en
uitgaaf op f 50.
In het feit dat de raad zich uoaniem kan
vereenigeu met het ontwerp der begrooting zien
Burg. en Weth. een blijk dat het volste ver
trouwen in hun financiëel beleid wordt geste'd
waarvoor zij deu Raad dauk zeggen en zeer
erkentelijk zijn.
Het verzoek van M. J. MalLkoote om een
subsidie uit de gemeentekas voor zijn autobus
dienst, wordt, nu ook die van J. C. Krijger niet
meer wordt gesubsid ëerd, -.a i de hand gewezen.
De begrooting van het Algemeen Armbestuur
heeft bij de commissie tot geene bedenkingen
aauleiding gegeven. Zij wordt goedgekeurd in
ontvang en uitgaaf op t 16.299.93.
De heer Elenbaas zegt dat er aanmerking op
is gemaakt dat niet voldaan is aau het Reglement
hetwelk voorschrijft dat het bestuur moet bestaan
uit 6 leden. Het komt hem het best voor, dat
nu wordt uitgemaakt of er aan het bestuur twee'
leden zullen worden toegevoegd of dat het regle
ment wordt gewijzigd door het aantal leden
daario te bepalen op 4.
De voorzitter zon deze kwestie liever aanhouden
tot eene volgeude zittiug, als zij voltallig kan
zijn. Bij voorbaat wil hij zeggen, dat, als het
aautal op 6 behouden bleef in elk geval een
administreerend diaken daarin behoorde te
worden opgenomenzoo was althans de oor
spronkelijke bedoeling. Maar bij nadere over
weging zou dit geen aanbeveling verdieuen, daar
dau eeD armverzorger van eeD bepaalde categorie
invloed zoude krijgen op de algemeene onderstaud
die zijn weerslag zou kunnen dom gelden op die
beperkte armenzorg.
De heer Elenbaas merkt op dal geen personen
zijn genoemd.
De voorzitter zegt dat geen personen wordea
genoemd, doch dat dit denkbeeld aanvankelijk
heeft voorgezeten.
De heer Krijger bevestigt dat door burg. van
Rees over 6 leden is gesproken. Aanvankelijk
stond hij ook wel wat schuchter tegenover de
vele werkzaamheden met riejhts 4 leden. Maar
nu men dat vele werk te biven is, meent hij
dat men het bestuur beter uit 4 dan uit 6 leden
kan laten bestaan, omdat ook in dezen geldt:
zooveel hoofden, zooveel zinnen. Hoogstens zou
het uit 5 leden kunuen bestaan, omdat het wel
gebeurt dat bij sommige zaken twee leden tegen
over elkander staan.
De heer Carels zou er voor zijn om eene
beslissing nit te stellen. De leden van het
Armbestuur kunnen nu wel zeggen dat he'. zoo
goed gaat, doch dat hebben we maar aan te
nemen. In dien tusschentijd knnnen we zelf ook
eens onderzoeken, lulusschen lijkt een aantal van
