IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
No. 1959
Zaterdag 21 October 1922.
Acht en dertigste jaargang
Firma J. M. C. POT - Tholen
Onze economische positie.
LIFEBUOy
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,876, franco
per post f 1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Adverteutiëu van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 171/ï cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
De Bargemeester van Tholen aal op Zaterdag,
den 28 October a.s., des middags te 12 uur, ten
Raadhuize aldaar
EEN HOOP COMPOST
publiek verkoopen. 7 29693
De aanwijzing geschiedt door den karreman.
Tholen, 18 October 1922.
Hachelijk inderdaad, wordt deze geooemd
door niemand minder dan de president der Ne
derlandsche Bank, op financiëel gebied een man
van zeer groot gezag, met een naam die ver
buiten de grenzen van ons land den besten klank
heeft.
Nu heeft het hoofdbestuur van de Broeder
schap vau Notarissen in Nederland van mr. Vis
sering een zoo goed als afdoend antwoord trachten
uit te lokken op de, om hare wijde strekking,
hoogst belangrijke vraag of inflatie in Nederland
mogelijk of waarschijnlijk is.
De mogelijkheid daarvau wordt hier te lande
uitdrukkelijk erkend.
Ter verduidelijking vau het inflatie-begrip zij
het ons vergund een kleine zijsprong te coakeD.
De Staat is le beschouwen als eene huishou
ding in het groot, waar tot het doen der noodige
uitgaven, inkomsten tegenover behooren te staaö.
Zijn er nu uitbetalingen te doen tot een
hooger bedfag dat hij zelf in contanten beschik
baar heeft, dan wordt de Nederlandsche Bank
verwittigd van de som die op een bepaalden
datum moet worden uitbetaald. De Bank voldoet
daaraan en de Staat is haar dan dit bedrag
schuldig, onder de benamiDg van vlottei de
schold, omdat zij voor bepaalden" tijd is aange
gaan en dus op zeker tijdstip moet worden inge
lost.
Is de terugbetaling op bepaalden termijn niet
mogelijk gebleken en heett deze vlottende schuld,
ook met te voren aangegane, een aanzienlijken
omvaog aangenomen, dan gaat de Staat conso-
lideereo, dat wil zeggen, dat hij dao de vlot
tende schuld omzet in een vaste, door middel
eener leening, waarbij de Bank zijne voorschotten
terug krijgt.
Slaagt zoo'u leening, dan kan daaruit worden
afgeleid, dat de Staat nog credietwaardig is,
maar zou ze iütegeudeel niet slagen, dan zou
de Nederlandsche Bauk niet meer zoo voetstoots
bereid bevonden worden om opnieuw gelden
voor te schieten, omdat uit de mislukking of
de gedeeltelijke mislukking zou blijken, dat het
crediet, de soliditeit van den Staat is vermin
derd.
Een ordinair mensch zou in zulk een geval
failliet gaan, maar als de Bank voor den Staat
geen gelden meer zou fourneeren dan gaat hij
deswege niet bankroet, omdat voor hem nog
wel een middel bestaat om aan geld te koineD,
anders dan oit belastingen.
Want dan gaat hij zelf aan het uitgeven van
geld en drukt schatkistbiljetten waarop de Staat
aan toonder zooveel betaalt als het biljet in
cijfers uitdrukt.
Edoch, in werkelijkheid is dat anders. Die
brief:es toch, vertegenwoordigen geenszins de
waarde die zij uitdrukken daar ze niet door
een goudvoorraad zijn gedekt.
Zouden ze du9 inderdaad ter inwisseling
worden aangeboden, dao moest de waarde aan
merkelijk dalen en dus de gulden die nu hon
derd centen waard is, met 75 of met 50 en
misschien langzamerzaod met nog minder gelijk
te stellen zijn, naarmate de Staat meer papieren-
geld in omloop zou brengen.
Dat nu zou de inflatie zijn waarvan, gelijk
tevoren gezegd, de waarschijnlijkheid niet kan
worden weggedoezeld, en derhalve den ernst
van het gevaar, hetwelk vooral in financiëele
kringen als dreigend wordt gevoeld, de Staat
werd aangewezen als de beslissende factor.
Op dat gevaar is in menige kiezersvergadering
gewezen onder het motief dat bezuiniging een
allereerste plicht was van hen, die als gezag
voerders ons schip van staat hebben te sturen.
Dit behoort allerminst een leuze te zijn, doch
een tastbaar besef, dat de Staat zelve het groote
gevaar inziet van gelden te blijven uitgeven
boven de normale inkomsten, voor zoover het
niet betreft productieve uitgaven, die ook thans
nog door leeniugen mogen worden gedekt.
Want hoewel de Nederlandsche Bank, volgens
verklaring van deszelf9 president, er niet voor
zou terugsohrikken om te weigeren mede te
werken tot verdere disconteering of beleening
van Staatsschuldbrieven, zou een dergelijke
uiterste middel nochtans den Staat niet kunnen
tegenhouden in zijne neiging om voor onpro
ductieve doeleinden zijn financiëele krachten te
boven te gaan, immers, de burgers kuonen met
de stok achter de deur gedwongen worden de
schuldbrieven te nemen,
Geen
r schoonheidsspeciediteit"
kart meep voop U doen dan
U zelf kunt doen met
f De eenvoudige natuurlijke
l weg tot een gezonde huid.
Zuivere roode palmolie
geeft de ROODE kleur*
k aan UFE&UQY
LANDBOUW.
tEVtR'5 ZEEP M?
VIA^RDINGÊN
fabrikanten van lux en Twink.
Maar als het zoover zou komen dat de gulden
in zijn waarde zou dalen en ons land dus in
denzelfden put terechtkwam als Duitschland en
Oostenrijk, dan zon dat eenvoudig schaamte
loos zijn.
De regeering heeft dus een bijzondere ver
antwoordelijkheid op zich genomen, die nu maar
niet met een sentimenteele zinsnede is goed te
praten, door het wachtwoord van dözen tijd als
shibboleth in top te voeren, maar door daad
werkelijk te toonen dat het ernst is met eene
practische bezuiniging, die ods land moet terug
houden van het bellend vlak der valuta-ellende
waardoor toestanden worden geschapen als bij
onze oostelijke bureD, die ons dagelijks als ai-
schrikwekkend voorbeeld voor oogen staan.
Als men du deze waarschuwende stem toetst
aan de daadwerkelijkheid vau de nieuwe re
geering welke tot uitdrukking komt in de beide
belaugrijke staatsstukken, die men in den volks
mond aanduidt met troourede en millioenenrede,
dan is een diepe teleurstelling de ondergrond
van de conclusie, waartoe het perspectief der
openings- en der begrootingsrede zelfs niet de
laagst gekoesterde verwachtingen heeft kunnen
bevredigen.
Of klinkt het niet als een spot dat de hoog9t
ernstige toestand wordt gekarakteriseerd als eene
verstoring van het evenwicht van 's lands
fiuantiën
Eu is het niet evenzeer een parodie om de
staat8begrooting aan te dieuen met de weliswaar
üiet onjuiste irade dat het hoogste belang op
dit oogenblik is de beveiliging van den gulden,
terwijl de opstelling harer cijfers als in flagranteo
strijd is met die tot uiting gebrachte gedachte?
Immers, met eene constellatie van uitgaven
en inkomsten op den gewonen dienst, die beide
slechts 23 millioen lager zijn geraamd dan ver
leden jaar en dus inderdaad weinig beteekenend
zijn in het licht der bezuiniging, wordt het
uitzicht geopend op een tekort van bijna 53
millioen, en voor welks hierdoor gewekte teleur
stelling geen ander middel tot tempering dieut,
dan de schooDe belofte dat door wettelijk in
grijpen zal worden getracht de gaping te stoppen,
waardoor de komende jaren slechts eeu tekort
van een luttele 5 millioen zullen aanwijzen.
Om in de toekomst tot die voorgespiegelde
onnoozele 5 millioen te komen, wordt reeds bij
voorbaat beschikt over 10 millioen gulden, die
eigenlijk bestemd zijn voor schulddelging.
Het wil ons toeschijnen, dat een zoodanige
praktijk zich wreken moet.
Evenzeer als de hoop ijdel zal blijken te zijn,
dat de Nederlandsche SpoorwegeD, die een ex
ploitatieverlies van 30 millioen hebben opge
leverd en die door deu Staat, krachtens de
nieuwe regeling van 1921, moet worden bijge
past, dit jaar wel geen tekort zal hebben.
Maar daarenboven komt op de begrooting
van den buitengewonen dienst uog eene raming
voor van een tekort van ongeveer 170 millioen,
zoodat het buiten twijfel is, dat de berooide
toestand onzer schatkist een nieuwe schuldenlast
van 200 millioen zal te torsen krijgen.
We meenen, dat dit vluchtig beeld der zoo
genaamde millioeoen-rede een toestand weergeeft,
die voor ons land een staatsmanswijsbeid ge
biedend maakt, waarbij partijoverwegingen wijken
moeten voor wat het waarachtig belang van
den Staat eischt, en thans meer dan ooit de
natie betrokken is bij de wijze waarop het roer
van Staat wordt gehanteerd.
GRAS IN DE WEIDE.
Op het oogenblik zieu we hier en daar nog
aardig wat gras in de weide. Soms zooveel, dat
de koeien het niet voor kunnen eten. Straks
gaan de dieren op stal en blijft er uog heel
wat gras achter. Voor wien Voor niemand.
Het verdort en vormt in den winter een zode.
Gelukkig zien we buiten het eiland Tholen
de boeren dat gras afmaaien en groen inkuilen.
Die menscheu doen verstandig. Het hooi is
immers duur dit jaar.
Vele landbouwers hier laten dat overschietende
gras maar staan. Het wordt gedurende den
winter een hooiachtige massa.
Verstandige boeren zien niet graag, dat
wanneer de koeien de winterkwartieren betrekken
er nog gras in de weide achter blijft. Wat toch
is het geval?
Die hooiachtige massa vormt een bijna on
doordringbare plagge voor de uitloopende jonge
grassprietjes in de lente. Dan wordt er geklaagd,
dat het gras in de weide zoo slecht uitloopt.
Vooral op sommige plekken is het bar. Niets
te zieD. Geheele kale plekkeD.
Als men het goed nagaat, dan zal men tot
de ontdekking komen, dat die kale plekken
dezelfde zijn, waar het vorige najaar nog zulke
welige bossen gras stondeu te groeien.
„Gaat er met de kettingegge over en haalt
die ouwe pruik afgestorven gras er af" wordt
tot raad gegeven.
#Kun je begrijpen, dau maak je de boel nog
veel losser."
Ze volgen lekker hou eigen zin en doen
het niet.
Nu hadden we dit voorjaar veel en langdurig
droog weer. De weiden van de klagers deden
het io de volgende maanden niet te best en de
menschen haddon in Juli weinig hooi.
Toevallig sprak ik in Augustus een land
bouwer, die uog al vooruitstrevend is in zijn
bedrijf en ook in polderzaken. Vandaar dat hij
door vele conservatieve boeren met den nek
wordt aangezien.
Belangstellend informeerde ik, of hij veel
hooi gewonnen had. Anderen hoorde men zeggen
van de helft, een derde, ja zelfs een vierde van
andere jaren. Hij evenwel klaagde niet, want
hij had evenveel als altijd.
Toen ik hem vroeg, hoe hij dat verklaarde,
somde hij op, wat ik boven reeds heb mede
gedeeld.
Geen gras in do weide laten bij het ingaan
van den winter.
Staat er nog in, dan afmaaien en als groen
voer inkuilen of direct gebruiken. Dan heeft
meo in het voorjaar geen last van slecht uil-
schieten van 't gras en is open maken met de
egge meestal niet Doodig. Geen last van kale
plekken dan. Bovendien krijgt men meteen
eeu regelmatigen groei, iets wat men gaarne ziet.
BINNENLAND.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot lid van het
bestuur der waterkeering van het Cal. Water
schap Scherpenisse, de heer C. vau Dalen Pz.
te Scherpenisse.
eventueele redding te berichten, doet de hoop
niet verloren ziju dat de bemanning zich heeft
kunnen redden. Het grootste gedeelte der op
varenden behoort thuis te Terneuzen.
Telegrammen melden dat wrakstukken van
reddingsbooten en lijken van opvarenden zijn
aangespoeld, zoodat is aan te nemen de be
manning verdronken is.
Op de Zuiderzee
is de ijzeren tjalk „Neerlandia", geladen met
pulp, gezonken. De opvareudeu, schipper, vrouw,
3 kinderen en de loods zijn gered.
Prachtbezuiniging.
Eenigen tijd geleden werd door de regeering
een centraal inkoopkantoor in het leven ge
roepen, dienende om alles wat verschillende
rijksinstellingen noodig hebben goedkoop te
kunnen leveren. Nu een koopje wordt het voor
belastingbetalers al weer niet, want door aan
stelling van verschillende ambtenaren gaat er
nu alweer eenige honderdduizenden guldens heen.
Nu komt er weer eeu mooi staaltje van de
bezuiniging die dit bureau geeft, aan het licht.
Op de scholen zal een kaartsysteem voor de
leerlingen worden ingevoerd en voor de kasten
èn de kaarten zou het rijksinkoopbureau zorgen.
De kasten zijn gereed eD de kaarten ook en nu
blijkt datde kaarten te groot zijn om in de
loketteu van de kasten te worden geborgen.
Wie zal dit betalen?
De jachttijd
gaat alweer niet zonder ongelukken voorhij.
Nabij een dorpje ouder Arnhem waren eenige
heeren aan het jagen. Een haas was aangeschoten
en zou wordeu buitgemaakt, toen een landbou
wer de jagers opmerkzaam maakte dat zij niet
het recht hebben op zijn land te komen. Er
ontstond ruzie, een schot weerklonk, de land
bouwer, vader van drie kinderen, stortte doodelijk
getroffen neder. Hij is des avonds overleden.
Een der jagers, een horlogemaker, die als zeer
driftig bekend staat is in hechtenis genomen.
Onder Zevenaar werd een daglooner door een
ongelukkig schot van een jager gekwetst.
Vliegen zonder motor.
In Eugeland worden proeven genomen met
het vliegen zonder motor, zooals reeds in Duitsch-
laud en Frankrijk zijn gebonden.
's Maaudags vloog onze vlieger Fokker en
bleef 38 minuten in de lucht met een passagier,
hetgeen reeds een groot opzien baarde. Den
volgenden dag, zou een Fmgelsman, die voor de
derde maal zonder motor vloog, het probeeren.
Ondanks een hevigen storm die zelfs gewone
vliegtuigen met motor belette op te stijgen,
ging deze met zijn machine de lucht in en
vloog gedurende 1 uur en 53 minuten, in een
storm.
Men is algemeen van meening dat deze proe
ven er veel toe bijdragen om het vliegverkeer
te hervormen en veel goedkooper te maken.
SPORT EN SPEL.
Oud-Vossemeer. Zondagmiddag werd op het
nieuwe terrein van de voetbalclub O..V.V. aan
den Kerk weg alhier een match gehouden tus-
scheu O.V.V. alhier en Ajax te Ierseke om een
vergulde medaille. De strijd liep af iu het voor
deel van O.V.V. met 21.
Uitslag verkoopingen en aanbestedingen
Oud-Vossemeer. De uitvoering van het bon-
wen van een loods voor de hulpbemaling voor
het stoomgemaal „De Drie Groote Polders" is
geguud aan den jaagsten inschrijver, den heer
P. Hage alhier.
ONDERWIJS.
Geslaagd te 's-Gravenbage voor het onder
wijzersexamen de heeren D. Scherpenisse te
St-Maartensdfjk en K. Kievit te Scherpenisse,
beiden leerlingen der R.N.L, te Tholen.
GEMENGD NIEUWS.
Een schip vergaan.
Te Terneuzen is bericht ingekomen dat „De
Cornelis" afkomstig van Terneuzen, nabij het
lichtschip Grundhallen gestrand door midden is
gebroken en gezonken.
Van de 23 koppen sterke bemanning is niets
bekend. Het feit echter dat het schip vergaan
is in een omgeving, de Allandseilanden, waar
bijna geen communicatiegelegenheid is om eeD
VAN ONZE BERICHTGEVERS.
ST-PH1LIPSLAN D. Tot volontair ter ge
meentesecretarie is toegelaten dhr. J. Aarnoudse,
wonende alhier.
OUD-VOSSEMEER. Door de vergadering van
Ingelanden van de Drie Groote Polders i* be
sloten een geldleening aan te gaan groot f 30.000
ten behoeve verbeteringen enz. stoomgemaal.
MededeeliDgen worden gedaan omtrent de hulp-
bemaling.
THOLEN. Maandagavond trad alhier iu
„Non Semper" op voor de afd. Tholen van
Volksonderwijs" de heer Klaas de Vries, hoofd
bestuurslid dier vereeniging.
Na te zijn ingeleid door den voorzitter, de
heer Waverijn, hield spreker een keurige im
provisatie, er opwijzende dat het streveu der
vereeniging is het onderwijs zoo best mogelijk
te maken en front te maken tegen de verslech
tering van dit onderwijs, hetgeen thans weer
gevaar loopt, door de voorstellen van den minister
van onderwijs in dien zin.
Tal van voorbeeldan haalde spr. aan ter illn-
streering van de gedachten van kinderen, die
zoovele ouders slecht begrijpen en waarom dan
ook zoo te betreuren is het sectarisch onderwijs,
dat juist omdat de kinderziel zoo fijn besnaard
is, slecht werkt ten opzichtte vau de verdraag
zaamheid. Ook de oudercommissie achtte spr.
een nuttige instelling, jammer echter dat deze
nagenoeg geen bevoegdheid heeft.
Na de pauze was gelegenheid tot het stellen
van vragen, waarna de heer Waverijn, onder
eeu woord van dank aan den spreker de goed
bezochte bijeenkomst sloot.
