IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
Zaterdag 2 October 1920.
Zes en dertigste jaargang
ÜPCe'
Omstreken,
Firma i. M. C. POT - Tholen.
P u b I i c a t i n.
nieuv
en
EMM
)RRA
lef.
Uit onze omgeving.
BINNENLAND.
0 N D E R W IJ S.
Van onze berichtgevers.
26086
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
per kwartaal f0,75 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,325, franco
post 11,40. Voor het buitenland f 1.10, ronder GeïU. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
Advertentiëo van 1 tot 4 regels 60 cents; iedere regel meer 15 ceDta.
Grootte dor letters naar plaatsrnimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
410 October 1920 is geldig bon no. 53
ikerkaart [eerste bon der nieawe kaart.]
'len, 30 September 1920. 4
ilen, den 30 September 1920.
EKKI;
Burgemeester der gemeente Tholen. maakt
dat eene openbare Vergadering van den
mteraad is belegd tegen Woensdag 6 October
des namiddags te 21/2 ure.
Ponten van behandeling
Ingekomen stukken.
Jaarwedden-regeling van Gemeenteambtenaren.
Vaststelling verordening op de kenriDg van
waren.
12
De Burgemeester voornoemd,
J. W. WAGTHO.
IX.
de wat aengaet de gedepntteerde van het
36
1—5
i-arti
lassis verclaeren sy Magistraeten van herten
poneerd te sywalle dienstige offitien (ter
Godes, haere kereke, hunne personen
lievig hun willen beleven doch dat sy
behoorlycke eerbiedt) vry sey den, niet te
n affvinrereu, dat. het kerkelyck vermogen
esen over de politike ordon souden preva-
betreden d'officier vao justitie en steuren
;e vergaderingen sonder speciale permissie,
aeD, kennisse en interventie yan Magistraeten,
□et e'irsins dat de gemeine rnste nootvolgens soude
>etaal sardeert werden, dat oik sy deselve conven-
OOl sn nyed en conden adtmitteeren, veel min
Jaatsjeereu, maer lieten hunne overmachten
)ver sorgen dat sy hun vruntbeleefd wilden
emaent hebben, soodaoige onfataoenlijcke
eren van doen voortaen te achterhonden,
wederdoopereo ongemolesteert laten, ver-
bten wat den olficier door naeder last en
Invallen van Syn Extie sal komen doen,
de gemelde wederdooperen niet en believen
EN. tr te pramen tot soodanige conferentien, die
or speciaal consent niet mogen getolereert
en, soo nogthans de gedeputteerde van het
emelte E. Classis deselve onvrnchte conte-
en harder willen torgeren en konnen in
faveur sulx nyet toestaen dan met gelycke
insatie aeo haere partie; middelertijd in
desen niets derogeeren het kerckelyck
togen, 't welck sy hier en alom wenschen
ndupliceerd en gedraegt hem den Magistraet
ne met hoog eerbtet aen hunne principaele,
dewelcke sy de vernoemde gedeputeerde
:u versocht hebben hierover te beradigen
staen om geboden tontvangen en niet te
dan van soodanige welcken gehoorsame
irsaten sy profiteeren te syn. Aldus gedaen
;egeven in oose vergaedering den 21 Jauuary
was geparapheert C. Liens.
[en had nu met recht mogen verwachten,
de kerkeraad van St-Maartensdijk en de
lis van Tholen aan deze vriendelijk-ernstige
mauing der overheid «ouden hebben gehoor
eend; maar neen! zij, die zoo gereed waren
de Doopsgezinden van stoutheid te beschul-
0, wareu zelve voor geen klein gerucht
aard. Immers den 8 en 24 Februari
4 werd den kerkeraad voorgedragen „dat,
vel de heer Drost aen Predikant alhier, door
stadsbode hadden inderdict gedaan, van de
erdooperen niet meer moeilijk te vallen, de
lJUssis niettegenstaende dit, Jacobus d' Herde
Petrus Doornick, Predicanten te St-Maer-
dijck en Poortvliet oplegt, in haere com-
sie voort te varen tot het stuiters der weder-
peren gebiedende haer (S Maart 1634) ten
einde te zake te remonstreeren aan S.
nc. Extie de Staten van Zeeland en den
Knuyt", ja, deputeerde zelfs (20 April
14) „Ds. Jouas de Monier, Predicant te Tholen,
evens meergemelden J. d' Herde, naer den
ds, ter zake der wederdooperen",
let is evenwel meer dan waarschijnlijk, dat
b de Prins van Oranje, Heer van St-Maar-
sdijk, den minsten voet zullen gegeven hebben
die onchristelijke bemoeiingen, maar dat
de kerkelijken tot rust en vrede zullen
ben aangemaand. Doch deze lieten daarom
zaak nog Diet vareD, maar geven thans eene
lonstrantie wegens de Doopsgezinden over
den Magistraatdie nu (4 Maart 1635)
uigde„met alle vlyt en van herten genegen
syn, de voortplanting van Godeskerke binnen
rtensdyck te helpen handhaven, waer tote de
rgemeesrn der voorz. stad, als gedeputeerde
de Magistraet, werden gelast, te beradigen
1 S. Extie, wat sy hiericne hebben te doeD,
laeten".
ntusschen ging men halsstarrig voort de
ladienstige bijeenkomsten der Doopsgezinden
verstoren, zoodat deze, ziende dat het gezag
magistraten van St-Maartensdijk te kort
oot, in het verleenen van bijstand, zich nu
loodzaakt vonden met hunne klachten zich
vervoegen bij de Staten van Zeeland, hetwelk
dan ook van beter gevolg schijnt geweest te zijn.
Men leest daarvan in de Staten-Notolen van
20 April 1635 het volgende„Is gelesen een
Reqneste van de gemeene lidmaten der Doops
gezinde in den Eilande van der Tholen ende
Maartensdijk, te kennen gerende, dat op den
10 dezer maand April, twee Predicanten ge
komen zijn in der Supplianten vergaderinge,
ende lezende een text, willende dien verklareD,
daermede hare vergaderinge was belet geworden
verzoekende dat ordre mogte werden gesteld,
dat diergelijke inconvenienten mogten werdeu
geweerd, ende dat sy Supplianten in hunDe
vergaderingen ende godsdiensten ongeinolesteerd
mogten blijven. Waarop wesende gedelibereerd
Is verstaaD, dat men de Ciassen van der Tholen
sal aanschryven, dat men de voorsr. actie in-
probeert, ende niet stigtelyc en oordeelt voor
Godtskercke, met last, dat sy voortaen zulx niet
meer en sullen doen, alsoo men volgende het
exempel van alle andere steden van Zeelant,
de vergaderinge van dezelve Doopsgezinde, bij
provisie ende tot nader ordre, is tolerende".
Het schijnt, dat men zich tegeu dezen last der
Staten niet dnrfde verzetten. Er komen althans
geene verdere klachten der doopsgezindeu voor
over verontrusting.
Wel ergerde de kerkeraad van St-Maartensdijk
er zich over (8 Sept. 1647), //dat Joost van
Maldegem, gepretendeerd vermaner onder de
elennisten alhier, zich verstoutte personen te
ondertrouwen en trouwen", en denkelijk zal het
ook wel niet aan meer heimelijke tegenkan
ting en vijandige gezindheid hebben ontbroken,
doch de Doopsgezinden bekreudenj zich daar
weinig om, en gingen rustig en bedaard voort
met het houden hunner godsdienstige vergade
ringen; schrijver twijfelt echter of hunne ge
meente zich wel zeer uitbreidde eu veel langer
in stand bleef dan in de tweede helft der 17e
eeuw. Althans uit datgene wat ik het laatst
wegens de Doopsgezinden aangeteekend vond,
in de kerkeraadshaudelingen van St-Maartensdijk,
van 1681, schijnt zulks zijdelings te kunnen
worden afgeleid, te wetenJoost de Vlieger,
zone van wijlen Joris de Vlieger, zijnde in zijne
kindsche jaren, onder het opzicht van sijne
ouders opgevoed en onderwezen in de dwalinge
van de Mennoniten, en derhalve de Christelijke
kerke niet ingelijfd door den H. Doop, heeft
zoodanige belijdenisse gedaan van de leere der
Gereformeerde kerke, en verwerpeninge van de
dwalinge der voors. secte, dat hij met eenparige
stemmen is aangenomen, tot de gemeenschap
van de voors. kerke nadat het sacrament van
den H. Doop in dese vergaderinge aan hem was
bediend". De gemeente zal denkelijk langzamer
hand uitgestorven naar elders vertrokken en
deels tot de Hervormden zijn overgegaan. Tegen
woordig zijn er noch te St-Maartensdijk, noch
in het gansche eiland van Tholen, voor zooveel
bekend, eenige Doopsgezinden meer aanwezig.
(Wordt vervolgd.)
Vergadering van den Raad der Gemeente
St-Philipsland, gehouden den 29 September.
Inde Woensdagmorgen gehouden raadsvergade
ring waarvan Voorzitter was de heer A. Nilant,
burgemeester, waren alle leden tegenwoordig
uitgezonderd de heer A. M. van Dijke, zonder
kennisgeving.
Onder de ingekomen stukken kwamen voor:
Het proces-verbaal van kas opuame bij den
gemeente-outvanger, waaruit bleek dat in kas
werd bevondeu f 642.68.
Goedgekeurd door h.h. Ged. Staten was ont
vangen het besluit van den raad dezer gemeente
van 6 Aog. 11. tot deelname in de N.V. Water
leidingen. „Noord-West-Brabant" voor een
bedrag van f 111.000, waarvan f25,000 op
aandeelen, f 22,000 in het reservefonds, terwijl
het evenredig aandeel der gemeente in de obli
gatielening groot f 5.000.000 bedraagt nominaal
f64,000.
Aan de politieschool te Hilversum wordt een
subsidie verstrekt van f 20.
Verder waren van Gedeputeerde Staten goed
gekeurd terug ontvangen de raadsbesluiten van
1 Juni en 22 Juli tot het aangaan van een
geldleening groot f21,000 en f 19,000 voor
aankoop en bijbouw dokterswoning en het maken
van een spuiboezem en dempen van de kleine
haven met verdere werken.
Op een verzoek van de bewoners in den Anna
Jacobapolder, tot het aanleggen van eene be
graafplaats aldaar werd gunstig beschikt.
De raad besloot tot aankoop hiervoor van
1500 M2. grond h 11 per M2. van den heer
A. Wisse aldaar. Spoedig hoopt men met een
en ander gereed te zijn.
Ten slotte besloot de raad artikel 135 der
Algemeene Politieverordening aan te vullen en
het navolgende toe te voegen
Gedurende de maanden October, November
en December is het verboden de haven binnen
te komen met vaartuigen of schepen met meer dan
300.000 K.G. laadvermogen, alsmede met vaar
tuigen of schepen die niet terstond kunnen laden
oflosseD.
Bij de rondvraag wees de heer A. A. van
Nieuwenhuijzeu op de wenschelijkheid, dat de
lantaarn staande in den Anna Jacobapolder bij
Overbeeke een tiental Meters verplaatst werd.
De Voorzitter zeide toezegging hiervan toe.
Verder vroeg de heer Van Nieuwenhuijzen
inlichtingen omtrent het meerdere werk bij de
haven en of B. en W. op de hoogte waren met
de kosten van het bijwerk.
De Voorzitter antwoordde, dat hij hierover
niets kon mededeelen, doch ter zijuer tijd den
staat van meerder of minder werk, ter kennis
van den Raad zou brengeD.
De heer L. Neele vroeg inlichtingen over het
aanbrengen van schade aan de havenbeschoeiiug
door een onbekenden schipper en of de haven
meester dit destijds aan den burgemeester ge
rapporteerd had.
De havenmeester heeft mij verslag daarover
uitgebracht, doch kon niet mededeelen de per-
soou in kwestie, die de schade veroorzaakt had,
want op vermoedens alleen kon ineD niet afgaan,
zeide de Voorzitter, men moest bewijzen hebben
wie de dader was. Dan kon de zaak vervolgd
worden.
De heer Boudeling vraagt of er maatregelen
znllen getroffen worden voor te late opleveren
van de verbouwing en bijbouw van hel dokters
huis en havenwerken.
De Voorzitter zeide ter zijner tijd voorstellen
aan den Raad in dezen te zullen doen.
Het lid Van Strien zegt zijn meening omtrent
het gehouden Koninginuefeest en betreurt, dat
de herbergen niet op sluitingsuur zijn gesloten.
De Voorzitter zegt, dat het feest uitstekend
geslaagd is en dat er geen wanklanken gehoord
zijn, zoodat strenge maatregelen niet behoefden
te worden genomen.
Genoemd lid zegt dat dansmuziek en volgens
zijne meeniug kermisvertooning niet door Hare
Majesteit zijn gewild eu zulks ook niet is ter
eere Gods.
Het lid De Ruiter beaamde volkomen wat de
heer Van Strien in dezen over het Koninginne-
feest zeide.
Verder maakte het lid De Ruijter eenige be
merkingen op het plaatseu vau een eerepoort in
het dorp en het daarstellen van twee palen
voor de openlucht bioscoop-voorstelling.
Ten slotte wees het lid Van Strien B. en W.
op het te geringe schoolgeld, dat aan de open
bare scholen geheven wrodt.
Bij de eerstvolgende herziening van de school
geldregeling zeide B. en W. toe met de ge
maakte opmerkingen van den heer Van Strien
rekening te zullen houden.
De gemeeutebegrooting voor het dienstjaar
1921 werd vastgesteld in ontvang eu uitgaaf
tot een bedrag van f 54202*725 en die van het
Burgerlijk Armbestuur tot een bedrag van
f 1394,31.
Hierna volgt sluiting.
LANDBOUW-VEETEELT.
Ons Stamboekvee begint weer te trekken. In
Engeland is een Friesche Hamboekkoe verkocht voor
f 26.680, haar dochter voor ruim f 23.000 en een
kalf van 4 maanden van eerstgenoemde koe ongeveer
f20.000.
Een mooie som, voor moeder en heide dochters
f70.000 nagenoeg.
Serum tegen mond- en klauwzeer.
Het schijnt schrijft de heer Hoefnagel, directeur
van het abattoir te Utrecht, aan de Vee- en Vb.
gelukkig ernst te worden met de bereiding van
serum tegen mond- en klauwzeer. Van den Directeur
der Rijksseruminrichting te Rotterdam heeft hij n.1.
een schrijven ontvangen, waarin werd verzocht om
bij slachting op het abattoir de tongen van de ran-
deren, lijdende aan mond- en klauwzeer, op te zenden
aan de Rijksseraminrichting, als zich op deze tongen
nog gesloten of reeds geopende blaren bevinden.
Deze tongen mogen evenwel niet afkomstig zyo
van runderen, welke toevallig gelijkertijd aan open
tuberculose lijdende zijn.
Uit dit schrijven, hetwelk natuurlijk ook is ver
zonden aan andere abaltoir-ilirecteoren, benevens
wellicht aan vele practiseerende veeartsen, merkt de
heer H. op, dat de Regeering zoo mogelijk een vol
doende hoeveelheid seram beschikbaar wil stellen.
Reeds in 1919 kwam de veearts Kuipers te
Alphen a. d. Rijn tot de conclusie, dat jongvee door
voldoende sernm-inspuiting afdoende kon worden
beschut, terwijl verder met behulp van serum
inspuiting de ziekte gedwongen kon wordeo een
goedaardig verloop te nemen. Hij gebruikte steeds
seram van herstellende of pas herstelde dieren, ter
wijl gelijktijdig met de toediening van het serum
aan de met serum ingespoten runderen of kalveren
nog tegelijk 5 tot 10 gram bloed van een ziek dier
hetwelk mond- en klauwzeer had, werd toegediend.
Nooit werd serum gebruikt van runderen, welkf
reeds weken hersteld waren, omdat de heer Kuiper* 7
zeer goed begreep, dat een dergelijk serum absoluu.jn reuke
geen beschuttende werking meer bezat. 26269
De grootste moeilijkheid is steeds hierin gelegen,
dat het zeer bezwaarlijk gaat, een voldoende hoe HOLEN.
veelheid serum te verkrijgen. Daarom trachtte de
heer Kuipers direct bloed van het herstelde rund
over te brengen op het aDdere dier, maar dit viel
in de practijk niet mede. Worden de seruminspui
tingen om de 8 dagen herhaald, dan is de kans
zeer groot, dat de ziekte in den koppel niet tot
uitwerking komt. Pas aangekochte dieren, gebracht
in een herstellenden veekoppel, kregen nooit mond
en klauwzeer, als de heer Kuipers deze dieren vooraf
inspoot en de inspuiting twee malen herhaalde.
Zoowel bij jongvee als bij grootvee werkt de
serum-inspuiting met goed gevolg, als men maar een
voldoende hoeveelheid serum inspuit.
LANDBOUW.
Oud-Vos8emeer. Naar wij vernemen is het
getal deelnemers, dat zich aangemeld Reeft voor
het volgen van een cursus in hoefbeslag in den
kring Tholen der Zeeuwsche Landbouwmaat-
schappij voldoende en zal de cursus hoogstwaar
schijnlijk te Oud-Vossemeer worden gehouden.
Voor de theoretische kennis zal de heer A. J.
de GraafF, rustend-veearts te Scherpenisse, als
leider fungeeren, terwijl het practisch hoefbeslag
zal onderwezen worden door den heer C. J.
Rombouts, hoefsmid-ouderwijzer te Oud-Vosse-
meer. Tot leden der commissie van toezicht
zouden zijn aangewezen de heeren C. W. Snijder,
P. van der Riet en A. de Rijke Lz., allen
wonende te Oud-Voèsemeer.
Men deelt ons mede, dat het Dagelijks
Bestuur van de Z. L. M. geen adhaesie heeft
betuigd aan een ingekomen verzoek van het
gemeentebestuur vau Bergen op Zoom om dit
te doen inzake een ingezonden adres aan den
betrokken Minister voor instandhouding vau het
Rijkshengstenvenlendepöt.
Voor het politiediploma is o.a. geslaagd
de heer M. C. Deurloo, agent van politie te
Middelburg, afkomstig uit Tholen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot lid van
het bestuur der waterkeering van de calamiteuze
polders Oud-Kempenshofstede eu Moggershil,
M. Suurlaod, te Staveuisse
tot gezworene van het waterschap De Vrije
Polders onder Tholen, C. Bicrens, te TholeD
tot voorzitter vau het bestunr der water
keering vau den calamiteuzeu Suzannapolder,
M. J. Heijboer, te St-Annaland.
De nieuwe Gouverneur Generaal van Ned. Indië
Bij Kon. Besluit is benoemd tot Gouverneur
Generaal van Ned. Indië Mr. D. Fock, president
van de Tweede Kamer.
De beuoemde is in 1858 geboren, werd in
1880 na te Leiden zijn studies te hebben vol
bracht, bevorderd in de Staats en rechtsweten
schappen en vestigde zich daarna als advocaat
te Semarang en later te Batavia.
In 1901 werd hij Kamerlid, na in 1898
in Nederland te zijn teruggekeerd. In 1905
werd hij Minister van Koloniën en in 1908
gouverneur van Suriname, tot 1911. In ons
land teruggekeerd deed mr. Fok in 1913 weder
zijn intrede in de Kamer en werd in 1916 als
opvolger van den overleden Goeman Borgesins
als president van de Tweede Kamer gekozen.
De nieuwe gouverneur die zijn functie in Februari
of Maart zal aauvaarden is Unie Liberaal.
Aan de Technische Hoogeschool te Delft,
is geslaagd voor propaedeutis mijningenieur, de
heer C. J. de Wit, Oud-Vossemeer.
OESTERS.
De oesterquaestie.
Het bestuur van de Nederl. Vereeniging van
Vischhandelaren meldt, dat het gisteren roet een
deputatie van oesterkweekers een audiëntie bij
den minister van landbouw, nijverheid en handel
heeft gehad, die meegedeeld heeft, dat hij de
verzeudiug vau oesters vau gisteren af heeft
vrijgegeven.
OUD-VOSSEMEER. Ten nadeele vaD'
landbouwer Vau G. alhier werden een tijk©
H.L. aardappelen ontvreemd van een hooj
legen in den Hikkepolder. Met wat brut
de dief of dieven zijn opgetreden blijkt^f
de omstandigheid, dat gebruik w»"- «vl
een aardappelhor, twwijl/fanlon Pfl
netjes was afgedekt als BIUIGII Gil
uitstekende wegkaart, aangevende
alle plaatsjes en gehuchten, alle
dijken en polders. 13 26204
Direct verkrijgbaar 60 ets., afgehaald
bij FIRMA l M. C. POT, Tholen.
