IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
0. 1852
Zaterdag 18 September 1920.
Zes en dertigste jaargang
L»
j°»-
Firma J. M. C. POT - Thoien.
Uit onze omgeving.
rhc
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
;o81
berg
M.P
>ogei
D. 1)
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
'rijs per kwartaal f0,75; met Geïllustreerd Zondagsblad fl,325, franco
>er post f 1,40. Voor het buitenland f 1.10, zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Adverteutiën van 1 tot i regels 60 centsiedere regel tneer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
VII.
V
ran
vro
lij, 2
StUS,
rilleu
ihou
920
d en
M
echt
da.
aeen
olsbr
igei
,30
1. M,pr is bijna niets in de wereld wat door alle
Corn wen heen grooier belangstelling heeft gewekt
de zaken van den godsdienst. Het ligt voor
L hand dat strijd en nog eens strijd het gevolg
gew.eest van de talrijke meeningen op gods-
nstig gebied in het algemeen en van onder-
ge geschillen op het punt van het uitleggen
2 i verschillende geschriften, zelfs door menscben
in hoofdzaak hetzelfde geloofden. Nog steeds
:ft dat alles aanleiding tot heel wat wrijving,
arin wij ons maar niet verder zullen verdiepen.
door ous in de vorige artikels aaugehaalde
irijver heeft, toen hij nog predikant te Water-
gg dkerkje was, een artikel gewijd aan de Doops-
linden in het Eiland Tholeu, voornamelijk te
•Maartensdijk in de 17e eeuw. Hij schreef dit
eeu kleine bijdrage tot de geschiedenis der
opsgezindeD in Zeelandzij behelst voorna-
lijk een verontrusting van een gemeente dezer
ive menscheD, door personen, van wie men,
recht, zulk onchristelijk bestaan het aller
net had mogen verwachten. Waar thans in
ze omgeving geen Doopsgezinden wonen kunnen
ch deze noch tegenstanders er eenigen aaustoot
inemen, dat de heer Was oubevooroordeeld
u moecing omtrent de behandeling der Doops-
zinden in het land van Thoien, ten beste geeft,
het gemeentelijk en kerkelijk archief van
•Maartensdijk werden door hem nasporingen
daan, die hem in staat stelden eeaig meerder
iht over deze zaak te verspreiden en o:T*twij-
id zullen deze mededeelingen in onze omgeving
langstelling wekken en thans onder meer oogen
ld en, dan uit den aard der zaak in het Jaar-
•ekje Zeeland eenmaal plaats had. Wij citeeren
u letterlijk.
Het is bekend, dat in Zeelaod al vroeg een
loot aantal Doopsgezinden werdeo aangetroffen,
wie het intusschen onzeker schijnt wat
ior sommigen echter geloofd wordt of zij
n oorsprong ontleenden uit de Waldenzen,
zich sedert de 12e eeuw in onze gewesten
izonderheid in Vlaanderen hadden gevestigd,
et kon wel niet anders, of deze menscben, die
lelal uitblonken door vroomheid van hart en
ndel, moesten te voorschiju treden eu hun
genomenheid met de hervorming aan den dag
Iggen, toen deze meer en meer in de Neder
landen doorbrak. Doch, daar men hen, uit ou-
nde of met boosaardigen opzet, steeds ver
arde met de oproerige Wederdoopers, hoewel
met deze dweepzieke woestaards niets anders
g _meen haddeD, dan eenige denkbeelden nopens
Bn Christelijken doop, stouden zij aan een nog
iherpere vervolgiug bloot dan de Hervormden.
irscli0 ofschoon zij, bij de meerdere vestigiog der
rvorming in ons gewest, onder en na de groote
'orsteÜDg met het machtige Spanje om burger-
'ke en godsdienstige vrijheid, door 's lands
erheid werden geduld, bleven ze nochtans niet
tijd verschoond van de treurige uitwerksels
n blindeo eu ouchristelijken godsdienstijver,
rzulkeu, die niet wisten van hoedanigeo geest
waren.
Ook iu het Eiland Thoien leefden in 't begin
er 17e eeuw eenige dezer Doopsgezinden, hier
n daar verstrooid op de onderscheidene dorpen.
Vellicht oefenden zij eerst in stilte hun gods-
ienst uit, in hun eigeue wooingendoch, toen
et aantal allengs vermeerderde, zal men in
adere verbintenis met elkander getreden zijn
schikkingen hebben gemaakt om op eeu be-
aalde plaats -bijeen te komen en gemeenschap-
elijk God te dienen overeenkomstig hun ge-
>ofsbelijdenis. Althans in 1633 schijnen zij voor
et eerst met dergelijke godsdienstige 9amen-
omsten in ons Eiland, een aanvang genomen
hebben en wel te St-Maartensdijk, omdat
ldaar de meesten en vooruaamsten hunner zich
iet der woon hadden neergezet, of wellicht,
mdat deze plaats, als meer in het midden van
et eiland gelegen, het gemakkelijkst kon be-
ocht worden door hen, die op de omliggende
orpen woondeD. Zij vergaderden echter niet
lken ZoDdag, maar nu en dan slechts, en
'erden daarvan vooraf verwittigd. Tot voorganger
hun bijeenkomsten hadden zij een vermaner,
het schijnt, dat zij onder 's hands van de
ïooge overheid vergunning hadden bekomeu, ter
tille en vreedzame uitoefeoiDg huoner godsdienst,
let kon eveuwel niet auders, of deze bijeen-
omsten, hoe stil ook gehouden, moesten weldra
ekend worden.
Ook de Kerkeraad der Hervormden van St-
daartensdijk bleet daarvan niet onbewust. En
loe onaangenaam deze zaak aan de ledeD, en
ot welk verzet tegen de godsdienstige verga-
leringen der Doopsgezinden zij besloten, zal het
)est kunnen gezien worden uit het aaogeteekende
lü hun kerkeraadsnotulen van 30 Juli 1633.
[Deze luideD, overgebracht in de spelling dezer
lageD, maar overigens geheel onveranderd
Is door den leeraar ingebracht, de schadelijke
lamenrottinge der wederdoopers, welke hier begint
dj 7
Ds.
Ea i,
na
te geschieden. En naardieu het de schuldige
plicht is van de opzieners der Gemeente Christus,
goede wacht te houden, tegen de grijpende
wolven, welke de schapen Christus zouden kunnen
beleedigen. zoo is het, dat wij hebben goedge-
dacht, intijds in de weer te zijn, en met alle
behoorlijke middelen dezelve, zooveel in haar is,
tegen te gaan en te stuiten^ Waarom dat zij
geresolveerd hebben, dat men vooreerst zal aan
spreken den heer Drost Mr. Cornelis Liens, om
hem in het vriendelijke te biddeD, dat hij zijn
macht en autoriteit daar wilde tegenstelleD, zoo
veel als hij kon, naardien het niet te denken
is, dat zij eenige autorisatie van Heeren Staten
zonden hebben, waartoe dat gedeputeerd zijn,
de leeraar Jacobus d'Herde, en benevens hem
de ouderliüg Andries Craen. Daar benevens heeft
de Kerkeraad goedgedacht, dat zoo wanneer de
wederdoopers zullen komen om huu godsdienst
hier te doen, dat dan eecige van den Kerkeraad
oevens den leeraar alhier zich zullen laten vinden
in hun vergadering, om hnn af te eischen reken
schap van hun geloof, of andersints van hier te
vertrekken, waartoe voor ditmaal zijn afgevaar
digd J. d'Herde, en beoevens hem Audries Craen.
(Wordt vervolgd.)
Naar het heet is de Invaliditeitswet eeu
impopulair gewrocht. Maar het is toch wel op
merkelijk, dat deze veroordeeling meestentijds
komt van de zijde vu hen, van wie een ofier
gevraagd wordt ten behoeve vau den arbeiden
den stand.
Bij velen weegt dit geringe offer zwaarder
dan het groote sociale belang, dat er mee be
vorderd wordt.
En de arbeiders zeiven? Ook zij zijn nog
niet doordrongen van het feit, dat de Verzeke
ringswetten hun zoo geen gouden bergen dan
dan toch zilveren heuvels beloven.
Daarom zullen wij 't hun niet al te zwaar
aanrekenen, als zij hun rentekaart nog met een
scheef oog aanzien, 't Zal wel veranderen; zooals
op elk ander terrein zal ook hier bekendheid
de sympathie moeten doen toenemen.
't Is aaögeDaam telkens weer iets te mogen
bijdragen tot vermeerdering dier sympathie door
te wijzen op de groote voordeelen die de Inva
liditeitsverzekering den verzekerden en hun
erven biedt.
Wij willen trachten in beknopten en duide-
lijken vorm iets mede te deelen over de weezen
en weduweorenten, welke krachtens de I. W.
genoten kunnen worden.
Geldt in het algemeen een zekere wachttijd,
alvorens recht op uitkeeriog kan ontstaan, vol
gens de overgangsbepalingen der wet kan dat
recht reeds ontstaan, als er minstens 15 zegels
geplakt zij q op de rentekaart van den verzekerde.
Straks zullen wij echter aantoonen, dat, gelijk
haast van zelf spreekt, de rente hooger is naar
mate er meer premiën zijn gestort.
Kinderen beneden 14 jaar kunnen weezenrente
bekomen, wanneer hun vader, verplicht verzekerd
zijude, komt te overlijden, of wel wauneer hun
moeder, verplicht verzekerd zijode, komt te
overlijden, mits zij weduwe was of wel de kost-
winster, d.w.z. de meeste verdiensten inbracht.
Het is nog mogelijk, dat de moeder verplicht
verzekerd is en haar man, die niet verzekerd
was, overleeft. Ook in een dergelijk geval ont
staat er voor de kiuderen recht op weezenrente.
Meisjes, die verplicht-verzekerd ziju en in
het huwelijk treden met eeu zelfstandig baasje,
kunnen door hun kaart te behouden in bedoelde
omstandigheden voor hare kinderen zorgen.
Zij mogen veel, weinig of niet, geregeld of
ongeregeld plakken op hun kaart.
Nog willen wij er met nadruk op wijzen, dat
pleegkindereu gelijk gesteld worden met wettige
en natuurlijke wettiglijk erkende kiuderen. En
eindelijk, dat de weezenrente geregeld tot het
zelfde bedrag wordt uitgekeerd zoolang het
jongste kind van het gezin nog geen 14 jaar
oud is.
Als wij de weduwenrente kortelijk besproken
hebben zullen wij 't hebben over het bedrag
der rente.
Weduwenrente geniet de vrouw, die bij het
overlijden van haar mau reeds 60 jaar oud is.
Aangenomen natuurlijk, dat die mau verplicht
verzekerd was. Is zij op dit tijdstip nog geen
60 jaar, dan ontvangt ze de uitkeering zoodra
zij den 60-jarigen leeftijd bereikt. En is zij nog
niet zoo oud, doch reeds invalide, niet meer in
staat haar eigen kostje te verdieneD, dan krijgt
zij dadelijk de weduwenrente.
Genoot haar man als verplicht verzekerde reeds
ouderdomsrente krachtens de I. W dan krijgt
ze na zijn overlijden eveneens weduwenrente.
Het spreekt van zelf, dat de kostelooze ouder
domsrenten krachtens artt. 369 en 370 I. W.,
die zoovele oudjes boven de 65 jaar zoo goed
kennen, hier niet in aanmerking komen.
De bedragen der wednwen- en die der weezen
rente zijn gelijk.
Voorloopig mag men aanDemeü, dat, wanneer
er geregeld zegels geplakt zijo, de rente gelijk
is aan zes maal het bedrag der weekpremie.
Heeft de verzekering verscheideneu jaren ge
duurd, dan kan het bedrag belangrijk stijgen.
Het komt er dus ook hier op aan, dat men
trouw zegels plakt, zoo mogelijk zonder één keer
over te slaan.
Het is mogelijk, dat weduwen- en weezenrente
tegelijkertijd genoten wordenin dat geval is
het totaalbedrag nooit meer dan dat waarop de
verzekerde recht zou hebben bij invaliditeit.
Yaker zal 't intusschen voorkomen dat na de
weezenrente nog weduwenrente kan worden ge
trokken.
Het behoeft nauwelijks betoog, dat het zoo
tijdig mogelijk aanvaugen vau de renten alle
aanbeveling verdient, evenmin, dat de rentekaart
van den overledene zoo spoedig mogelijk opge
zonden moet worden aan den Raad van Arbeid.
Laat ons met een voorbeeld de zaak verdui
delijken, opdat men ook een denkbeeld krijge
van het bedrag der renten
Een mau en vader, verplicht verzekerd, over
lijd op 1 Sept. 1920. Zijn weduwe is nog slechts
40 jaar. Hij laat ook drie kinderen na, van
wie twee lenedeu de 14 jaar.
Iodien nu over elke week, tot den dag van
overlijden toe, esn zegel van 60 cent geplakt
is, bedraagt de weezenrente 6 X 60 cent
f 3,60. Bereikt het jongste kind op één na deL j
14-jarigen leeftijd, dan is de rente nog geen
cent minder. Eerst als de vrouw 60 jaar wordt,
gaat zij de f 3,60 per week genieten.
Is voor den vader niet geregeld geplakt, is
hij bijv. 2 wcLpj» werkloos geweest eu 6 weken
ziek zonder loon te ontvangen, terwijl over die
weken niet geplakt is, dau wordt de rente van
zélf berekend naar de 32 aanwezige zegeis en
bedraagt ze f 2,88 per week.
Ziehier weer een der groote voordeelen van
de Invaliditeitsverzekering geschetst. Blijve het
parool o<5k met het oog op de weduweu- en
weezenrente
GEREGELD PLAKKEN.
Bij Kon. besluit van 13 dezer, is benoemd
tot gezworene van de Oude Polder te St-Filips-
laud de heer L. J. v. Nieuwenhuijzen aldaar.
Te Utrecht slaagde, voor het gewone poli-
liediploraa de heer L. Labau, geboortig te Poort
vliet, thans agent vau politie te Middelburg.
Oud-Vossemeer. De politieagent C. van Dom-
mele te Schoonhoveu in betrekking, slaagde
dezer dagen voor het politiediploma.
Een dreigbrief.
De landbouwer H., aan den Voorweg te
Zoetermeer, ontving verleden week een dreig
brief, waarin werd geëischt, dat op een bepaalde
plaats f 5000 zou wordeu gedeponeerd, werd
hieraan nitt voldaan, dan zou zijn woning in
brand worden gestokeD. De politie heeft de
woning geregeld bewaakttoch is er brand
ontstaan, waarbij een groote hooiberg en een
partij erwten, boonen en rogge een prooi van de
vlammen is geworden.
Ook de winkelier van D. heeft een dreigbrief
van gelijke strekking ontvangen.
Kruisspreken pep draadlooz# telefoon.
Te Den Haag zijn proeven genomen met
draadlooze telefonie met kruisspreken. Tot nog
toe kon men wel sprekeD, maar v<5ór de ander
kon antwoorden, moest door den eersten spreker
eerst een knop omgedraaid en een veer inge-
drijkt worden. Maar nu heeft men dan proeven
genomen met kruisspreken, waarbij men dus
evenals bij de draadtelefoon kan spreken en
luisteren. De proeven zijo uitnemend geslaagd.
Tusschen Soesterberg en Den Haag werd ge
sproken eu zeer duidelijk verstaao. 't Is ge
bleken, dat een practisch volkomen bruikbaar
verkeer is verkregen.
De Nederlansche treinendienst.
De klachten zijn Diet van de lucht. Veel
te weinig treinen en dan nog een veel te on
regelmatige dlODSt.
De vele fietsen doen 't hem voornamelijk
heeft de spoordirectie gezegd, En ze somde ook
nog enkele andere oorzaken op.
De klagers zijn er niet mee tevreden.
De N. Rt. Ct. meent, dat het, onze spoor
weg-organisatie, vooral ter allerhoogste plaatse,
te veel ontbreekt aan aanpassingsvermogen.
De zaak wordt te ouderwets opgevat en uit
sluitend vau bovenaf geregeerd. Bij de in onze
spoorwegorganisatie overheerscheude geestesiu-
richtiog schijnen de ambtenaren nog steeds meer
als werktuigen, dan als medewerkers te worden
aangemerkt, en deze opvatting is natuurlijk
weinig bevorderlijk tot heilzaam en naar ver
betering strevend initiatief.
Men streeft naar een vermindering vau fietsen
Zie hier een staaltje van de meest ouderwetsche
en armelijke politiek. Men zou meeneu, dat een
spoorwegdirectie, die de teekenen der tijden
verstaat, zich geleidelijk en deugdelijk op bet
vervoer van fietsen zou hebben ingericht, ja het
ware het alleen uit commercieele overwegingen
de berijders van de fietsen plegen toch immers
ook een vervoerbiljet voor zich te nemen
zou hebben aangemoedigd en vergemakkelijkt.
Maar neen, het is gemakkelijker het vervoer
van fietsen tegen te werken.
Het is mogelijk, dat de directeur onzer spoor
wegen een man is met ruimen blik, die slechts,
toen hij zich zoo uitte, een kleine afdwaling
iu ziju gedachten heeft gehad. Zoo niet, dan
mag men vrageQ of een organisatie, waar zulke
denkbeelden kunnen opkomeD, nog inderdaad
voldoend geontilleerd is, om met vertrouwen de
toekomstige ontwikkeling van ons spoorweg
wezen te kunnen tegemoet zien.
Gesnapt.
De nieuw opgetreden eigenaar van een
Rotterdamsch café merkte op, dat gedurende de
uren, dat de buffelchef door eeu assistent werd
vervangen, de ontvangsten veel geringer wareii
dan gewoonlijk. De politie stelde een onderzoek
in en nu bleer dat de assistent met een paar
kellncis een afspraak had, dat tijdens afwezig
heid van den chef vee1, minder con9umptiön ge
boekt werden dan er besteld waren. De assistent
eu de beide kellners zijn aangehouden. Ze hebben
door deze handelingen, die al van 1918 af da-
ter u, de zaak voor minstens f 20 000 benadeeld.
Een onbetaalbare kat.
Een paar maanden geleden werden uit
pakhuizen te New-York Duitsche verfstoffen
ontvreemd ter waarde vau meer dan f800.000.
De daders waren niet te vinden. Toen onlangs
een detective' door de Hoboken-dokken zwierf,
kwam een kat naar hem toe, die hem heel
vriendelijk langs zijn broekspijpen streek eD op
het smetteloos kleedingstuk oranjekleurige vlek
ken achterliet. Bij onderzoek bleek deze verf
van dezelfde samenstelling als de vermiste. De
detective liet de verblijfplaats van poes omsin
gelen. 't Gevolg was, dat de gestolen verfstoffen
werden ontdekt en niet minder dan negentien
man als de daders werden gearresteerd.
Een vreemde zaak.
Het Duitsche ministerie van levensmid
delenvoorziening heeft er in toegestemd, 2500
melkkoeien, die door Duitsch-A merikaansche
landbouwers zijn aangeboden, in Duitschland toe
te laten. Deze 2500 koeien zijn de eerste van
de 100.000, die door de Duitschers in Amerika
bijeengebracht zijn voor Duitschlaud. Tot dit
doel was een bijzondere vennootschap gesticht
met zetel te Cbicago. Men meende de 100,000
koeien uiterlijk eiude October naar Duitschland
Ie kunuen transporteeren. Iu plaat8 van dit kost
baar geschenk met geestdrift te ontvangen, zegt
de Morgenpost, maken de Duitsche overheden
voortdurend moeilijkheden. E^rst vreesde men
voor den invoer van zieke koeien, toen heette
het, dat de Enteote geen voldoende scheeps-
ruirnte ter beschikking zou stellen vervolgeus
beweerde meu, dat de transportkosten te hoog
waren Toen de Amerikanen verklaarden deze
kostfcD zelf te zullen dragen doken weer nieuwe
moeilijkheden op. Men vermoedt, dat deze moei
lijkheden te wijten zijn aan personen, die er
belang bij hebben, dat de melkproductie in
Duitschlaud niet toeneemt, ten einde de prijzen
hoog te kunoeu houden.
Vrouwelijke politie.
De Londensche politie heeft meer dan
1500 vrouwelijke employees in dienst. De mees
ten zijn belast met het fouilleeren en nagaan
van vrouwelijke misdadigsters. Driehonderd doen
er patrouilledienst eu rijdeD daarvoor met tweeën
op een motorfiets rond. Zij zijn zeer populair
bij het Londensche publiek.
Spoedig ontdekt.
Uit het Rijksmuseum te Amsterdam was
een basreliëf in vergulden rand, voorstellende
een door een olifant getrokken zegewagen, ont
vreemd. Bij het arresteeren van zekeren Brauds,
een Duitscher, die iu een volkslogement ver
toefde en gezocht werd om andere diefstallen en
inbraken, zageu de rechercheurs eensklaps het
vermiste voorwerp op een kast van de logement
houdster. Natuurlijk werd het terstond in beslag
genomen. Brauds weigerde alle inlichtingen.
Goed afgeloopen.
Door het plotseliug weigeren der remmen
is te Amsterdam een auto met don bestuurder
