ititllil, mijt aai ia belaipi ra oesterteelt, laiUnv, m.
an
N°. 856.
Zaterdag 9 November 1901.
Negentiende jaargang.
f
K
:e
De Gouddelver.
J. B. G. POT,
Wintergranen en de Peru-Guano.
ES
ei
nd
lan
cc
et
FEUILLETQH.
ai
BINNENLAND.
Van onze berichtgevers.
JWl
IERSEKSGHE
THOOLSGHE COURANT,
'ostl
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per S maanden, franco per post 65 cents.
Voor het buitenland 90 cents.
Ingszonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND Ingewacht aan
tt bureau te T h o I e n of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
T H O L N.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; gToote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter plaatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
A. TARWE.
.lhoewel de teelt van granen in 't algemeen
die van tarwe in het bijzonder in den
lan',j sten tijd door verschillende omstandigheden
afgenomen en aanmerkelijk minder is dan
vijf en twintig jaar geleden, zoo kunnen
toch in de allerlaatste jaren in sommige
.en weer eenige vermeerdering van het met
e bezaaide land opmerlicü en het zou ons
verwonderen, dat in de naaste toekomst de
uur van dit gewas weer aanmerkelijk toenam,
kan daarom niet overtollig genoemd worden,
neer we op het gebied van de cultuur,
-r de bemesting en de grondbewerking ook
dit gewas aanhoudend naar beter trachten.
heelt met de bemesting van de tarwe in
uiige streken al een aardig koersje genomen.
ieger was het vooral de tarwe, die met liet
ïwenaandeel van den stalmest wegging
snwoordig krijgt dat de suikerbiet en ver-
wt men tarwe zonder stalmest, doch met
istmest. Het is bij de verbouwing van de
we natuurlijk in de eerste plaats te doen om
groote opbrengst aan korrels. Het is echter
vraag of deze groote opbrengst niet nood-
elijk moet gepaard gaan met krachtig, sterk
>0. De tarwe heelt iu elk geval een zeer
chtbaar land noodig. De sterke bemesting
het zij dan stalmest of kunstmest heeft
iter vaak tengevolge het al te weelderig, het
te geil groeien van den halm. Daardoor
rden de halmen te zwak en heeft men juist
vreezen, wat bij alle granen, doch vooral bij
zoo vaak voorkomt, het legeren, het bij
rigen wind of bij slagregen omverwaaien.
omdat men weet, dat tarwe nog al ge-
ikkelijk omvergaat, huivert men den tarwe-
»nd te bemesten en daardoor het gewas te
te maken. Ik zoek het gemakkelijk
;eren van de tarwe meer in een verkeerde,
in een te overvloedige bemesting, alsook in
bewerking van den bodem en de wijze van
«en.
Om tarwe of, in 't algemeen, om graan te
kijgen, dat niet legert, dat niet omverwaait, is
i t in de eerste plaats noodig, dat het gewas
den winter krachtig, met sterke halmpjes
schiet. Wanneer de tarweplanten ongeveer
a 50 dagen oud zijn, heeft men in haar
luien op elke 1000 plantjes reeds ongeveer
gram phosphorzuur gevonden. Van een HA.
ond haalt een gewone tarweoogst gedurende
geheelen groei ongeveer 26 Kg. phosphpr-
C nr uit den grond, waarvan ongeveer 10 Kg.
het stroo en 16 Kg. in de korrels terecht
'Uit. Dit phosphorzuur geeft kracht en sterkte
de halmen. Om geen legerkoren te krijgen
het dus noodzakelijk, dat er in den bodem
zekere hoeveelheid direct opneembaar phos-
Co
ledt
Iter
Of
d z f
ng,
IEE
Z0°:
13
ei
oe
CS
Uit kei Duilsch.
Voor een oogenblik vergat Wulrady zijn
gedachten bij het stomme beeld der
slagen hulpeloosheid van den ouden Martin,
bleef hij zonder een woord te spreken "op
drempel staan. Doch hij wist zich te be-
rschen, stapte het vertrek binnen en klopte
i ander vroolijk op de gebogen schouders.
«Kom, ouwe heer, kijk niet zoo somher
heb ik het nu met je Kijk ereis hier,
ben door dien regen komen wandelen, alleen
je gezelschap te houden."
Dat wist ik," zei de oude man, zonder op
kijken, „ik wist dat ge zoudt komen".
„Wist je dat?" herhaalde Wulrady verbaasd,
rwijl hem weer dat zonderlinge gevoel van
'gst beving, waarmee hij altijd te kampen had,
anneer Martin zoo afgetrokken was.
„Ja ge waart alleen evenals ik
phorzuur aanwezig is. Dat nu is het geval,
wanneer men een zekere hoeveelheid Peru-
Guano, bv. 250 Kg. per HA., vóór het zaaien
van de tarwe op het land brengt. In België
en in sommige streken in Duitschland, waar
men met Ohlendorfsche Peru-Guano beter
bekend is, heeft men nog al veel de gewoonte
het tarweland een zekere hoeveelheid Peru-
Guano te geven en men beweert daar algemeen,
dat het al of niet legeren met de wijze van
bemesting samenhangt en de Peru-Guano een
zeer gunstigen invloed op het graan uitoefent.
Het ware in alle geval de moeite waard in
dezen geest vergelijkende proeven te doen.
Zooveel is zeker, dat de Ohlendorfsche Peru-
Guano, die alle voedende stoffen op zeer gelukkige
wijze dooreenvermengd, bevat en een betrekkelijk
groote hoeveelheid oplosbaar phosphorzuur in
houdt, zeer geschikt is, om de eerste hoog-
noodige voedingsstof aan de jonge graauplanten
te leveren. Doch er is nog iets anders, dat
invloed uitoefent op het al of niet legeren.
Zeer vaak staat de tarwe te dik. Daardoor
krijgen de stengeltjes geen licht. Ze beschaduwen
elkander en de cellen der stengels vormen
dunne celwanden, die gemakkelijk buigen.
Vandaar, dat de- rycnteelt bij de tarwe aan
beveling verdient. Zooals we verder weten,
heeft de tarwe geen hoofd wortel. De fijne
worteltjes blijven betrekkelijk in de bovenste
lagen van de bouwvnor. Het is nooditr. dat
deze bovenste lagen, behalve, dat zij de noodige
voedende bestanddeel en moeten bevatten, door
bewerking, ploegen enz. verkruimeld zijn.
V.
In de heden gehouden zitting der Staten van
Zeeland ie de subsidie ad f 300 voor een jaar,
ten behoeve van den wagendienst TAolen-St. Maar
tensdijk, zonder hoofdelijke stemming toegestaan.
Bij Kon. besluit is goedgekeurd het besluit
der Staten van Zeeland om den Zimmermanpolder
calamiteus te verklaren.
Geslaagd voor de acte handteekenen 1. o. de
heer W. H. Odink te Poortvliet.
LANDBOUW en VEETEELT.
Als hel op Allerheiligen vriest zcgl de landbouwer
dat de winter vroeg invalt. Zoo vinden we vermeld
dat in 't jaar 1511 de vorst op 8 Nov. begon en
14 weken aanhield. Met wagens vol goed reed men
toen van Antwepen naar Goes en kwam insgelijks
over het jjs met paarden en wagens uil Holland naar
Zeeland. In 1517 was het iets minder, althans het
loopen over het ü3 der Zeeuwsche sfroomen duurde
korter. Reigersbergh zegt in zijn kroniek dat men in
geen 50 jaar over de veren geloopen heeft; dat is
bijna niet aan te r.emen.
Intusschen zullen de groote hopen bieten die overal
liggen opgestapeld, veel te lijden hebben nu de vorst
zoo vroeg begonnen is. Be meeste landbouwers hebben
afgeleverd, dus komt do schade thans geheel voor
den fabrikant.
geheel alleen 1"
„Wel, wat drommel, waarom deed je dan de
deur niet open, toen ik klopte zei hij, op
gedwongen lossen toon, om te verbergen, hoe
weinig hij zich op zijn gemak voelde. „Waar
zijn je dochters
„Naar een partijtje iu Rough".
„En je zoon
„Die komt nooit thuis, als hij zich elders
beter kan amuseeren".
„Je kinderen hadden liever thuis moeten
blijven op den avond vóór Kerstmis."
„De uwe ook."
Dit antwoord kwam er zóó natuurlijk uit,
dat het geen zweem van hatelijkheid verried.
Wulrady deed echter alsof hij het niet hoorde.
„Nu, ik zou niet weten, waarom oude luidjes,
zooals wij, het niet buiten hen zouden kunnen
stellen," zei Wulrady, nog altijd met dezeltde
gehuichelde opgewektheid. „We moeten nu
samen eens een prettig uurtje hebben. A propos
je hebt toch niemand hier, die je naar mijn
huis kunt zenden, nietwaar
„Ze hebben den knecht meegenomen," zei
Martin kortaf. „Er is hier niemand."
Mei meldt ons
In den loop van deze maand zal te Scherpenisse
een cursus worden geopend In paardenkennis, waarvan
de leiding is opgedragen aan den heer J. A. de
Graat1/, Provinciaal veearts te Scherpenisse. Dit jaar
zal deze cursus te Scherpenisse worden gegeven aan
19 personen, leden der Zeeuwsche Landbouw-
Maatachappij of zoons daarvan. Het voornemen is
het Volgende iaar een parallelcursus te geven, die
dan te Oud-Vossemeer zal gehouden worden, met
dien verstande dat de deelnemers thans wonen te
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk en
Stavenisse, terwijl een volgend jaar eventueele deel
nemers getrokken zullen worden uit St. Annaland,
Oud-Vossemeer en St. Philipsland. Met het oog op
de groote beteekenis, die tegenwoordig de paarden
handel ook voor ons gewest heeft, mag deze cursus
zeker wel het recht presteeren van „aan eene
behoefte te voldoen.
Ned. Paarden-Stamboek
De vereeniging „Het Nederlandsch Paarden-stam-
buek houdt hare Algemeene Vergadering op Dinsdag
26 November a.s., des namiddags half twee uur, in
„Tivoli" (Coolsingel) te Rotterdam.
Daarin komen, behalve de gewone huishoudelijke
werkzaamheden, o.a. aan de orde
Voorstel van de afdeeling Zeeland
„Het is voor het vervolg gewenscht veulens, geboren
uit in het Nederlandsch Paardenstamboek ingeschreven
merriën, gedekt door hengsten ingeschreven in een
doof het Nederlandsch Paardenstamboek erkend stam
boek, ook in de veulenboeken van het Nederlandsch
Pa^enstaroboek te doen opnemen."
Voorstel van de afdeeiingen Zeeland en Zuid-
Holland
„Het is gewenscht dat het Nederlandsch Paarden
stamboek het initiatief neme tot het houden eener natio
nale Paardententoonstelling te Scheveningen in 1903."
IERSEKE. In October zijn op het telegraaf
kantoor behandeld 1716 telegrammen, waarvan
214 verzonden en 1502 ontvangen.
Op de postspaarbank is ingebracht f2166,25
en teruggenomen f 1346,78. Aangevraagd 7
nieuwe boekjes.
Een 30-jarige, ongehuwde varensgezel
van lerseke, A. v. S., die op een Duitsche
Rijnaak als knecht voer, is te Mainz overboord
geslagen en verdronken. Bij het ontvangen van
het bericht was zijn lijk nog niet gevonden.
Een paard voor een wagen gespannen
geraakte op hol, met het gevolg, dat de wagen
tegen een huis geslingerd eu gedeeltelijk ver
brijzeld werd. Gelukkig kwamen geen per
soonlijke ongevallen voor.
Gedurende het tijdvak van 31 Oct.7
Nov. werden aan de haven aangevoerd 852,357
Kg. bieten en 114,318 Kg. pulp.
Benoemd tot schipper bij de zeilende wacht
(in de Zandkreek) W. van de Vrede Uz-,
Een vrouw, die de jas van haar man zou
reinigen, vond in een der zakken een bankbiljet
„Best," zei de millionair op beslisten toon.
„Ik zal zelf wel even gaan. Zou je denken,
dat je nog wat meer licht zoudt kunnen maken
en een lekker vuurtje in de keuken aanleggen,
terwijl ik uit hen Zoo'u vuurtje in de keuken
was vroeger heerlijk."
Hij hielp den ouden man van zijn stoel
opstaan en het scheen werkelijk, alsof hij hem
iets van zijn eigene flinkheid had medegedeeld.
Toen voegde hij er bij „Ga nu zoolang weer
op dien stoel zitten totdat ik terug kom", en
weer verdween hij in het pikdonker, dat daar
buiten heerschte.
Na een kwartier keerde hij terug met een
zak op de schouders, die menigeen zijner knechts
met moeite zou getild hebbeu en legde dien
neer voor het vuur in de nu helder verlichte
keuken. „Dat is nog een overschotje van een
partij, die de ouwe vrouw wou geven, maar de
partij is niet doorgegaan. We zullen er ons
eens aan te goed doen. Die vervloekte Chinees
wou niet met me meegaan", voegde hij er
lachend bij, „want, zei hij, hij had vrijaf! Kijk
eens Martin, ik heb eiken dag niet minder dan
honderdvijftig dollars aan mijn werkvolk te
van f 40. Dit was in zoover een buitenkansje,
dat de man zich het bezit van dat papiertje
niet meer bewust was.
Een vrachtrijder alhier had een paard aan
een ander in bruikleen gegeven, voor bieten-
vervoer in Saeftingen. Na eenige dagen kreeg
hij bericht, dat het dier ongesteld was, eu toen
hij ging kijken, bleek het, dat het een stuk van de
tong miste. Men zegt, dat dit ongeval door ruwe
behandeling ontstaan is.
Als het waar is, mag het een ergerlijke mis
handeling heeten.
De collecte voor de school met den bijbel
heeft hier f76,91 opgebracht.
ST. MAARTENSDIJK. Tot Notabele hij de
Herv. gemeente alhier werden jl. Woensdag met
nagenoeg algemeene stemmen herbenoemd, de
heeren J. Noom Az. en A. Rijnberg.
Men stelle zich vooreen boer op een
wagen bespannen met 2 vurige paarden. Hem
vergezelt een keffertje, dat uitschiet tegen een
paar kinderen op den weg, die bang, hard naar
huis toe loopen, met: vader, vader, hondje biet 1
Vader driftig buiten, vliegt op den hoer aan,
wil hem van den wagen halen en pakt de leid
sels; de paarden, verschrikt, schieten door; booze
man valt en komt vóór een der voorwielen, dat
over de niet dikke beenen van Poot gaat.
Behulpzame handen zorgen dat ook het achter
wiel niet hetzelfde doet, en dragen den dritligen,
boozen, geblesseerden man binnen, die enkele
dagen zal moeten rusten eer hij zijn loopstokken
weer zal kunnen gebruiken.
OUD-VOSSEMEER. Voor eenige landbouwers
onder deze gemeente was het geen gelukkige
weekvan den heer M. J. Ainpt moest een
beest geslacht worden, dat voor de comsumptie
werd goedgekeurd; van den heer F. J. Ampt
werd een rund geslacht, dat aan houtvuur bleek
te lijden en moest begraven wordenvan den
heer VV. H. van Gorsel overleed eene koe, die
eveneens niet voor gebruik geschikt bleek.
In de polders Broek en Vrijberghe werd
deze week gedurende een tweetal dagen gejaagd
en het resultaat was, dat slechts 15 hazen met
vijf geweren geschoten werden; onder deze ge
meente schijnt dit jaar het jachtveld al bijzonder
slecht van wild voorzien te zijn.
Naar aanleiding van het bericht de vorige
week gemeld, dat eene bascule werd ontvreemd,
kan gemeld worden dat de verdachte persoon op
bevel van den Officier van Justitie te Breda
in hechtenis is genomen en naar de gevangenis
te Breda is getransporteerd.
SCHERPENISSE. Behalve enkele kinderen
die schoolverzuim hebben wegens veldarbeid
enz. waren deze week over de 100 leerlingen
op de school afwezig, teugevolge van de mazelen
die alhier nog al in vrij hevige mate heerschen.
geven, en nu kan ik toch waarachtig dien kerel
er niet toe krijgen om me een handje te helpen".
„Natuurlijk," zei Martin droomerig.
„Natuurlijk, ja, het is ook zoo", antwoordde
Wulrady kortaf, ,,'t ls ook hun eenige dag
van dev365, en ik kan eiken dag vrijaf nemen,
want ik ben hun baas. Het geeft toch eigenlijk
weinig, of we al onafhankelijk zijn", vervolgde
hij, terwijl hij zijn jas uittrok en den zak begon
uit te pakken, het was maar een gewone
linnen aardappelenzak. „Als je maar in je
eigen gevoel van niemand afhankelijk bent,
wat zeg jij er van, Martin
Eerst had zijn vroolijkheid opgeschroefd ge
schenen, doch nu werd zij ongedwongen. Martin
zag, hoe veel opgeruimder hij keek en welk
eene frisscher tint hij kreeg van genot, en kon
niet nalaten te denken, hoeveel natuurlijker hij
nu was dau op zijn kantoor. Een minder af
getrokken en scherpzinniger man dan Martin
zou in Wulrady's bedrijvigheid den ouden lust
in handenarbeid hebben herkend de aard van
deu ouden landheer kwam weer boven.
„De hemel beware er ons voor, dat wij van
onze kinderen zouden moeten afhangen 1" zei
