breed
T
Wmumjknml
'n Betoverd plein in Middelburg
Aangespoelde dolfijn René voor tweede keer uitgezet
Groot wielerfestijn
24-uurs van 's-Heerenhoek
Nog geen
vakantiewerk?
Sint Jozefschool Viissingen
winnaar millenniumquiz
w w i— i i
Deze week in de Woningkrant:
RWS verlaagt prijzen van het onclerhoudsabonnement, open
dag in de nieuwe Middelburgse buurt De Hooge Plaat en en
een woonhof in de Veersche Poort: de Munnikenhof
In ons overzichtelijke uitkatern BREEDUIT veel in
formatie over uitgaan in Midden-Zeeland en handige
van dag tot dag overzichten met het uitgaansaan-
bod op het gebied van film, muziek, theater en ex
posities.
Deze week onder meer aandacht voor de thriller-comedy
eXistenZ van David Cronenberg, de publiekslieveling La
Vita Bela, het Straatfestival in Viissingen en concerten in
Midgard, waaronder Racoon.
De Kuijpersdijk in
's-Heerenhoek is za
terdag 26 juni om
16.00 uur de start
plaats van een kleu
rige trein.
Wielerploegen bestaande
uit recreanten gecombi
neerd met licentiehouders
zijn tijdens het wielerfestijn
de 24-uurs van 's-Heeren-
hoek het stralende middel
punt van alle feestelijkhe
den.
Bij de presentatie van de
ploegen vormen de fietshel-
men en de felgekleurde
shirts tesamen een bonte
stoet. Na het startschot zul
len de ploegen op diverse
onderdelen strijden om de
eindzege. Het uithoudings
vermogen van de deelne
mers wordt tijdens deze 24-
uur lange slijtageslag be
hoorlijk op de proeg ge
steld. Dat wordt genieten
langs de lijn.
Deelnemers zijn al weken
aan het trainen om een goe
de conditie op te bouwen
voor de wielermarathon. De
24 uurs van 's-Heerenhoek
wordt zaterdag 26 juni en
zondag 27 juni voor de 13e
maal wordt verreden. Tij
dens het wielerfestijn wor
den criteriums, afvalritten,
individuele- en ploegentijd
ritten en sprinttoernooien
gereden. Het draait deze
dagen maar om twee din
gen, wielrennen en gezellig
heid. De 'professionals' ko
men het eerst in actie en te
gen het vallen van de nacht
moeten de ploegleiders in
actie komen. Zij moeten hun
team op ludieke wijze verte
genwoordigen.
Gedurende de neutralisaties
worden er geen wedstrijden
gereden en moet er van elke
ploeg een renner op het par
cours rijden. Als de jury
controle houdt, zijn voor het
rijden punten te verdienen.
Dit jaar wordt er in één cate
gorie gereden: recreanten
gecombineerd met licentie
houders. Een ploeg mag be
staan uit 5 personen met
maximaal 3 licentiehouders
en een ploegleider. Reeds
aangemelde ploegen die ze
ker een gooi naar de eindze
ge zullen doen zijn onder
ander de ploegen van De
Korenbeurs, De Kroon, De
Volkswinkel, Capello, Walk-
Inn junior, Walk-lnn België,
D'n Diek, Paree, Nieuwdorp
Sportsline I en II en Van Cra-
enenbroeck/Koenkelpot. De
wedstrijden worden van vo
cale begeleiding voorzien
door speaker Kees Korstan-
je. Naast de wielerwedstrij
den wordt de 24-uurs van 's-
Heerenhoek omlijst door
carnavalsbandjes uit Zee
land die gaan strijden om de
grote prijs van 's-Heeren
hoek. Kortom, een gezellige
en sfeervolle entourage! Bo
vendien is er zaterdagavond
Live-Muziek in café bar
Walk-lnn met medewerking
van Andy Dellenoy. In eet
café De Kroon wordt de mu
ziek zaterdagavond verzorgd
door de diskjockeys Jeroen
en Enrico. En zondag vanaf
16.15 uur treedt de country
band "Fabulous Girt and the
two bit Texas Rangers" op
in eetcafé De Kroon. Daar
naast is tijdens deze twee
dagen natuurlijk mogelijk
om op de terrasjes in en
rond de Heerenstraat een
glaasje te drinken en te ge
nieten van al het voorbij ko
mende wielergeweld. Op
zondagmiddag komen ook
de mini-motoren weer in ac
tie. Zij rijden twee manches
over het parcours. Het in
schrijven voor de mini-mo
toren vindt plaats om 12.30
uur in café bar Walk-lnn.
Ook aan de jeugd is ge
dacht. Op zondagmiddag
wordt er een dikke banden
wedstrijd voor hun gehou
den. Het inschrijven voor de
dikke bandenwedstrijd is
zondag om 14.00 uur in eet
café De Kroon.
De organisatie van het wie-
Ierevenement is in handen
van elf wielerliefhebbers die
al maanden druk in de weer
zijn om alles voor de 24-
uurs goed te regelen. Voor
zitter Jan van Haneghem
ziet er samen met de andere
leden op toe dat de organi
satie goed verloopt. De an
dere leden zijn Lian Bee,
Peter van Dijk, Richard
Joosen, Ronald Joosen, Pe
ter van Gessel, Kees van
Damme, Paul Raas, Mark
Rijk, Jan Vergouw en Bianca
Vermeulen. De beveiliging
wordt verzorgd door de
scouting en de EHBO-pos-
ten zijn constant bezet. De
organisatie wil hierbij alvast
alle omwonenden, betrokke
nen en sponsors bedanken
voor de medewerking en in
breng. Hét parcours is net
als voorgaande jaren gesitu
eerd rondom de Heeren
straat. Om de 24-uurs te
kunnen organiseren is een
gedeelte van de Kuijpersdijk
vanaf de aansluiting met de
Benedenstraat tot aan de
aansluiting met de Burge
meester Timansweg, het ge
deelte van de Burgemeester
Timansweg vanaf de aan
sluiting met de Kuijpersdijk
tot aan de aansluiting met
de Prins Hendrikstraat en de
Prins Hendrikstraat en de
Benedenstraat, afgesloten
voor alle verkeer, behalve
voetgangers.
JAARGANG 101 - NUMMER 25
Kijk dan snel verder
in deze krant!
Een aantal uitzendbureaus
kunnen u hierbij helpen!!!
door Ellen de Dreu
Presentatoren Sipke-Jan en
Diana Snoo met Priscilla Sa-
lawané en Christa de Paauw
van de Sint Jozefschool.
Groep 8 van de Sint
Jozefschool uit Viiss
ingen is vorige week
winnaar geworden
van de landelijke Mil
lenniumquiz.
Priscilla Salawané en
Christa de Paauw ontvingen
het prijzenpakket voor hun
klas uit handen van Diana
Snoo {beter bekend als Ma-
thilde uit Goede Tijden,
Slechte Tijden) en Sipke-
Jan, presentatoren van het
schooltelevisieprogramma
Millenniumquiz.
De Millenniumquiz begon
vorig jaar september. Elke
vrijdagochtend, in de uitzen
ding van Schooltelevisie-
weekjournaal, werd een klas
ondervraagd over de kennis
van de actualiteit. Tot dre
keer toe wist de Sint Jozef
school te winnen.
Uiteindelijk, in de finale te
gen de Vlisterschool uit
Haastrecht en de Konings-
bergschool uit Bergentheim,
wist de klas zelfs de hoogste
score neer te zetten.
De leerlingen kregen een
klasseprijs, een plaquette
met oorkonde en geldprijs
om een klein millennium
feestje op school te houden.
WOENSDAG 23 JUNI 1999
WEKELIJKS HUIS AAN HUIS OP GEHEEL WALCHEREN
Op het Abdijplein in Middelburg is afgelopen
zaterdag een bijzondere tentoonstelling geo
pend. Verspreid over het monumentale plein
en verstopt in onverwachte hoeken in het
Zeeuws Museum staan beelden van internatio
naal bekende kunstenaars. Het Betoverde
Plein, zoals de tentoonstelling heet, geeft het
historische plein deze zomer een kunstzinnig
tintje.
Het Adbijplein in Middelburg
mag zonder overdrijven één
van de mooiste pleinen in
Zeeland genoemd worden. Er
zijn werken te zien van Ste-
phan Balkenhol, Berlinde De
Bruyckere, Jan Fabre, Michel
Huisman, Edward Lipski, Mark
Manders, Juan Mu oz, Jan
van Munster, Jean-Luc Vil-
mouth en Henk Visch. Het
werk van genoemde kunste
naars is hedendaags. Of, in de
woorden van Florent Bex, di
recteur van het Museum voor
Hedendaagse Kunst in Ant
werpen en mede-verantwoor
delijk voor de keuze van de
tentoongestelde sculpturen:
„De beelden zijn herkenbaar
en tegelijkertijd vervreem
dend. Van een afstand lijkt het
bekend, maar wie dichterbij
komt vindt er een bevreem
dend iets in dat tot verwonde
ring en nadenken stemt. In
vergelijking met de kunst van
vroeger, die autonomie van
de kunst hoog in het vaandel
had, is er sprake van een evo
lutie.
Niet langer is het kunst om de
kunst, maar zoeken de kunste
naars naar inhoud achter de
beelden. Een boeiende evolu
tie, in mijn ogen".
Het plein nodigt, zo vindt Bex,
uit tot rust en bezinning. „Ook
daardoor leent het zich uitste
kend om werk van deze kun
stenaars te laten zien", ver
volgt de Antwerpse museum
directeur. „Het is bovendien
geen dwingende tentoonstel
ling geworden. Geen grote
beelden op indrukwekkende
sokkels waar het publiek let
terlijk tegen op moet kijken.
Kunst, geïntegreerd in de om
geving, dat was belangrijk.
Zodat de werken voor zichzelf
spreken".
De kunstenaars kozen zelf de
plek waar hun werk neergezet
zou worden. Midden op het
plein staat een werk van de
Spaanse kunstenaar Juan Mu
oz. Twee elkaar toevallig te
genkomende Chinezen groe
ten elkaar, zo lijkt het op het
eerste oog. Self-portrait in
front of the mirror, heet het
werk. Wie dichter bij komt ziet
dat de éne figuur zijn eigen
hoofd vasthoudt, terwijl de
ander naar hem staat te kij
ken.
Hoog in een boom hangt een
in doeken gehulde figuur van
Berlinde De Bruyckere. „Haar
werk spreekt heel erg tot de
verbeelding", vertelt Florent
Bex.
„Zeker nu je op televisie al die
opnames ziet van vluchtelin
gen met dekens over zich
heen". Nog twee in doeken
gehulde beelden van De
Bruyckere sieren een met tra
lies afgescheiden gang aan de
rand van het plein.
Voor de ingang van het
De man die de wolken meet, een bronzen beeld van Jan Fabre.
foto's Ru den Riem ens
Het Betoverde Plein krijgt, zo
is de bedoeling, elke drie jaar
een vervolg. Maar de beelden
in en om het museum zijn in
elk geval nog tot en met 3 ok
tober te bewonderen in hartje
Middelburg.
Een Betoverd Plein, 's Avonds zijn de oplichtende neonletters van Jan van Munster goed te zien.
Zeeuws Museum staat een le
vensgroot bronzen' beeld van
De man die de wolken meet,
van de hand van Jan Fabre.
Wie het werk van dicht bij wil
zien, zal echt een bezoek aan
Het Betoverde Plein moeten
brengen, want na oktober
staat het bovenop een ge
bouw in Antwerpen: hoog in
de lucht, onbereikbaar voor
een nadere blik.
In een poortje op het plein
staat een groot hoofd, com
pleet bedekt met echt men
senhaar: Bad Man van de Brit
Edward Lipski. Er bijna pal
voor staat de boomhut van de
Fransman Jean-Luc Vilmouth.
Overigens is dit niet het oor
spronkelijke werk dat hij inle
verde voor de tentoonstelling.
Dat werd dezelfde nacht nadat
het opgehangen was nog ver
nield. Om herhaling te voor
komen, is het plein voortaan
tussen 22.30 uur en 7 uur af
gesloten.
Rondom het plein is op alle
torens in grote neonletters het
woord 'ik' te zien. De letters
lichten op in verschillende
kleuren en 'communiceren' op
deze manier met elkaar. Het
idee is afkomstig van Jan van
Munster, de enige in Zeeland
woonachtige kunstenaar in de
tentoonstelling. In het muse
um liggen, gewoon tussen de
sieraden die altijd al in de vi
trines liggen, nog een paar
ringen en oorbellen van zijn
hand.
PZC WEEKBLADEN
faam/vlissinger
Oplage: 51.450 ex.
Uitgave: Uitgeverij Provinciale
Zeeuwse Courant b.v.
Exploitatie:
Ch. van den Oosterkamp
(0118)484399
Privé (0118)417802
Administratie:
PZC
Oostsouburgseweg 10,
postbus 18,
4380 AA Viissingen.
Advertentieverkoop:
Jerry Tupanwel (Verkoopleider)
(0118) 484316 (privé (0118) 615044).
Lisetta de Witte
(0118) 484313 (privé (0118) 471876).
Linda Heikoop
(0118) 484312 (privé (0118) 641569).
Enrico Joziasse
(0118) 484308 (privé (0118) 614600).
Redactie:
Ellen de Dreu-Erkens
(0118) 484276 (privé (0118) 641484).
Chef-redacteur:
Ad Hanneman, (0118) 484275
Ol 06-54267115
Redactie-adres: Postbus 18.
4380 AA Viissingen
fax. nr.: (0118) 472404
Bezorging: 0800-0231231
Druk: Wegener Nieuwsdruk Zeeland,
te Viissingen.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd redactie:
maandag 10.00 uur
Advertenties:
maandag 12.00 uur
Faam/Vlissinger maakt deel uit van
de Zeeland Combinatie huls-aan-
huisbladen.
Totale oplage: 165.775ex.
Onderzoeksbioloog Ron Kas
telein werkt al dertien en half
jaar bij het Dolfinarium. Daar
voor werkte hij drie jaar bij
het Research Instituut Sea
World in Amerika. Momenteel
onderzoekt hij samen met
Dick den Haan uit Arnemui-
den hoe de gestreepte dolfijn
op verschillende geluidsgol
ven reageert. „Er zitten regel
matig dolfijnen vast in vis-
sersnetten.
Er is een klein apparaat in
Amerika op de markt gebracht
dat geluidsgolven produceert
om de dolfijnen uit de netten
te weren. Het apparaatje is
nog niet zo goed. Er wordt al
vijf jaar onderzoek gedaan
naar de reactie van bruinvis
sen op de geluidsgolven.
Bruinvissen zijn de kleinste
soort dolfijnen, zij zijn de
meest geluidsgevoelige soort.
De fabrikant zegt dat het ap
paraat bij alle soorten dolfij
nen werkt, maar dat is niet zo,
want bij René werkt het niet",
legt Kastelein uit. „Het is be
langrijk dolfijnen uit de netten
te weren. Als er te vaak onbe
doeld dolfijnen gevangen
worden, kunnen allerlei in
stanties zich bij de overheid
gaan beklagen. Dat kan als ge
volg hebben dat er niet meer
gevist mag worden op zee.
Dan zouden veel vissers werk
loos thuis komen te zitten en
van een uitkering moeten le
ven."
René wordt niet in een water
bassin vervoerd. „Dan zou zij
zeeziek worden. We leggen
haar in een hangmat in een
kist waarvan de wanden met
schuimrubber bedekt zijn, zo
dat zij zich niet verwond als ze
met haar staart slaat. Er wor
den handdoeken over haar
heen gelegd met zakjes ijs er
op en in de bak wordt water
verstuift om de dolfijn koel te
houden." Met twee vliegtui
gen, wordt René naar Frankrijk
gevlogen. René, onderzoeks
bioloog Kastelein en de
hoofdverzorger gaan in het
ene vliegtuig en in het andere
vliegtuig zitten andere verzor
gers, mensen van het Jeugd
journaal en een Franse televi
sieploeg. Een zendertje krijgt
René niet mee als ze los wordt
gelaten. „We hebben het een
jaar gedaan, dat was erg kost
baar. Een zender kost al gauw
zesduizend gulden en daar
komt dan nog de prijs van een
abonnement op de satelliet
bij. De zenders zijn ook niet zo
betrouwbaar gebleken, soms
stoppen ze al na tien dagen.
Daarnaast is het moeilijk in te
schatten hoe diervriendelijk
zo'n zender is," legt de onder
zoeksbioloog uit. René heeft
wel een tatoeage, nummer
001, hij was de eerste dolfijn
van deze soort.
„Tatoeëren is de meest dier
vriendelijke manier. De tatoe
age is nog heel zwak te zien,
als ze nog eens gevonden
wordt, weten experts wel
waar ze moeten kijken.
Veel mensen zetten zich in
voor de dolfijnen. Ron Kaste
lein werkt in zijn team met
nog vijf mensen. In Harder
wijk werkt een stagiaire van
de opleiding dierenverzorging
en in Neeltje Jans werken er
twee. Daarnaast is er elke dag
in Neeltje Jans en in Harder
wijk een van de 260 opgeleide
vrijwilligers aanwezig. De
plaats van René op Neeltje
Jans wordt ingenomen door
andere dieren die dit jaar ook
uitgezet zullen worden. „De
dolfijnen in de opvang heb
ben een educatieve functie.
De mensen zien hier dat er
dolfijnen in hun Noordzee le
ven. Het zorgt voor een stukje
politiek bewustzijn: de zee
moet schoner en de schepen
op zee moeten minder geluid
maken. Met een beetje meer
geld is dat mogelijk. Als we de
dolfijn in de Noordzee willen
houden, mag hij niet te vuil
zijn, er mag niet te veel onna
tuurlijk geluid zijn en er moet
nog een beetje vis voor de
dolfijn overblijven", besluit
Kastelein zijn verhaal.
(advertentie)
Informatie over de gemeente
Middelburg vindt u op pagina 3
Deze week:
Start verkoop woonhof Veersepoort en bouw
sportpark
Afval: anders en beter
door
Naama Hardeman
De gestreepte dolfijn
René die twee jaar ge
leden aanspoelde in
Renesse, is dinsdag
uigezet in de Golf van
Biskaje, aan de Franse
kust. Het is de tweede
keer dat René uitgezet
werd, vorig jaar in het
najaar mislukte de uit
zetting.
René is opgevangen en
verzorgd in het Dolfinari
um van Harderwijk. Om
alvast te wennen aan het
leven in zee verbleef
René de laatste vier we
ken in Waterland Neeltje
Jans. „De gestreepte
dolfijn leeft nergens ter
wereld in een dolfinari
um. Tijdens haar verblijf
in het Dolfinarium en in
Waterland Neeltje Jans
hebben een half miljoen
mensen René gezien",
vertelt onderzoeksbio
loog Ron Kastelein.
Bij Delta Expo Neeltje
Jans wappert de vlag
van het Dolfinarium in
Harderwijk. De vlag mar
keert het waterbassin
van René. Vier mannen
dragen een brancard, het
is een speciale dolfijnen
brancard, met gaten
René's staart vasthoudt. De
gestreepte dolfijn wordt op
een tafel gelegd. Hij wordt
nog een keer onderzocht
voordat hij teruggezet wordt
in de Franse zee. Met sponzen
die telkens in emmers water
gedoopt worden, wordt de ge
streepte dolfijn nat gehouden.
De sponzen worden boven de
vis uitgeknepen en weer in
het water gedompeld. Eerst
wordt René gewogen.
„83,05", zegt onderzoeksbio
loog Kastelein, kijkend op de
weegschaal. Met behulp van
een witte centimeter met rode
letters wordt René vanuit alle
mogelijke hoeken gemeten:
de ogen, het hoofd, de vinnen
en natuurlijk van kop tot
staart. „Big woman", spreekt
Kastelein de dolfijn toe als hij
ziet dat ze precies twee meter
is. De vorige keer, twee weken
geleden, was ze 1,99 meter.
De lichaamstemperatuur
wordt gemeten en de dikte
van het vet op allerlei punten
van het dolfijnenlichaam. Al
les wordt nauwkeurig opge
schreven. Bang is de dolfijn
niet meer, zij is het allemaal al
wel gewend, maar echt leuk
vindt ze het niet. René slaakt
een zucht, waarmee ze alle
omstanders natspat. Tijdens
de meting wordt ze goed vast
gehouden, en een verzorger
buigt een beetje voorover en
fluistert steeds: „Goed zo, rus
tig maar."
René is vernoemd naar Re-
nesse. „Normaal worden dol
fijnen vernoemd naar de vin
der. De persoon die René
vond, heeft de politie gewaar
schuwd en was binnen een
minuut verwenen. De politie
weet alleen dat het een vrouw
was", aldus onderzoeksbio
loog Ron Kastelein.
Vorig najaar mislukte de
poging René terug te
zetten. Het was slecht
weer en de kapitein
vond het niet verant
woord verder de zee in
te varen. „René moest
nog een uur zwemmen
om bij haar soortgeno
ten te komen. Het ging
fout. René werd door
zwemmers gevonden
die het Franse Zeedieren
Instituut alarmeerden",
zegt Kastelein. Het insti
tuut dat jaarlijks met 160
aangespoelde dode dol
fijnen wordt geconfron
teerd, had geholpen bij
het terugzetten van
René. „Er was daar
nooit eerder een leven
de dolfijn gestrand.
René leefde wel. Ze
mankeerde niets, had
zelfs geen schrammetje.
We hebben haar weer
meegenomen en gezegd
dat we haar het jaar
waar René's vinnen door
steken. Achter de bran- Dolfijn René tijdens zijn verblijf op Neeltje Jans. Inmiddels heeft hij alweer daarop weer zouden uit-
card loopt een vrouw die het ruime sop gekozen. foto Pieter Honhoff zetten."
