PASAR MAIAM De Roosevelts en de Verenigde Naties IMOO mm Drie keer Circus Royal op Walcheren KLEURENFOTO'S 0.39 SHOES AFGE PRIJSD STERTEL OPRUIMING Een droom van één wereld donderdag 29 juni begint de 33^ Q C organiseert: MIDDELBURG 30 JUNI 1 EN 2 JULI op de markt /W/o o c wi Ff Mm mmmssmmsm BÉÉLD m (ÊÉLQJJOD Door Hans Krabbendam Vijftig jaar geleden, op 12 april 1945, nog geen maand voordat Duitsland capituleerde, stierf president Franklin D. Roosevelt in zijn kuuroord te Warm Springs, Georgia, op 63-jarige leeftijd. Twee weken later zou in San Francisco de oprichtingsvergadering van de Verenigde Naties beginnen. Vier vrijheden DAMES EN HEREN ZOMEROPRUIMING KWALITEIT bewijst iiy;ïyni.tsi ri&ui ode PZC WEEKBLADEN Eleanor Roosevelt Symbolen Lubbers Circus Royal verwisselt tussen vrijdag 30 juni en zondag 9 juli drie keer van plaats op Walcheren. Van vrijdag 30 juni tot en met zondag 2 juli slaat het Nederlandse circus zijn tenten op in Middel burg op het Hof van Tange, maandag 3 en dins dag 4 juli staan wagens en tenten bij Camping De Boomgaard in Westkapelle en zaterdag 8 en zondag 9 juli is Circus Royal in Vlissingen op het Miroterrein. Op 5 en 6 juli bivakkeert het gezel schap in Zierikzee. Ontstemd MELKA SHIRTS l-UUR FOTOSERVICE STANDAARDPRINT: 0.99 FOTO §j§ ü)[p VERSCHOORE Recht t.o. C&A en Blokker 95e JAARGANG NUMMER 26 28 JUNI 1995 wetenschappelijk medewerker Roosevelt Studiecentrum Roosevelts opvolger, Harry S. Truman, die door Roosevelt niet was betrokken bij zijn bui tenlandse politiek, liet de con ferentie in San Francisco in de lijn van zijn voorganger door gaan. Al ruim voordat de Verenigde Staten bij de Tweede Wereld oorlog betrokken zouden wor den, had president Roosevelt stappen ondernomen om tot een wereldorganisatie te komen. In 1923 had hij al een plan opgesteld voor een 'Society of Nations'. Op 6 ja nuari 1941 sprak hij het Con gres toe in zijn 'State of the Union' speech, een soort troonrede. Daarin formuleerde hij vier vrijheden die als basis moesten dienen voor de bescherming van vrije samen levingen. Deze vrijheden (ook tijdens de opruiming) PLEIN 1940 NR. 20 MIDDELBURG TEL. 01180-12508 DONDERDAG KOOPAVOND ZIE VERDEROP PAGINA 10 IE)© IFtam Oplage: 25.200. Gratis huis-aan-huis op geheel Walcheren in combinatie met de Vlissinger. Totale oplage: 48.710. Uitgave: Provinciale Zeeuwse Courant b.v. Administratie: PZC Oost-Souburgseweg 10, postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Advertentieverkoop: J.L. Saija, 01184-84312 (privé 01184-18686). Redactie: Ad Hanneman, 01180-81271 en Ellen Erkens (ai), 01180-81270. Redactie-adres: Postbus 5017, 4330 KA Middelburg Faxnr. 01180-81215. Bezorging: 01184-84215. Druk: Vink-Rotadruk b.v., postbus 36, 4570 AA Axel. Druktechniek: offsetrotatie. Sluitingstijd: advertenties vrijdag PZC, Markt 5117.00 uur, Postbus 5017, 4330 KA Middelburg, tel. 01180-81000 Oost-Souburgseweg 10,17.00 uur. Postbus 18, 4380 AA Vlissingen, tel. 01184-84000. De Faam en De Vlissinger maken deel uit van de Zeeland Combinatie huis-aan-huisbladen in Zeeland. Totale oplage: 172.550 waren: vrijheid van menings uiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring van gebrek en vrij waring van vrees. Een eerste concrete uitwerking was het Atlantisch Handvest dat Roos evelt en Churchill op 14 augus tus 1941 ondertekenden. Daar in werd agressie van landen afgekeurd, de wens uitgespro ken voor vrijhandel en een sys teem van collectieve veilig heid. De vier vrijheden waren niet alleen een richtlijn voor de Amerikaanse buitenlandse politiek. Als geen ander reali seerde Roosevelt zich dat de wereld onderling afhankelijk was geworden. Door deze vrij heden zou een leefbare samenleving gewaarborgd worden overal in de wereld. Hij wist dat armoede elders een gevaar voor voorspoed hier kon betekenen. Voor de Amerikanen en hun bondge noten werden de Vier Vrijhe den de uitdrukking van het streven naar een duurzame vrede na de oorlog. Na de dood van FDR zette zijn weduwe Eleanor de taak bij de VN voort. Op aandringen van president Truman nam zij zit ting in de delegatie die de VS vertegenwoordigde bij de VN. Zelf aarzelde ze omdat ze geen ervaring had in internationale organisaties. Haar hoogge plaatste mannelijke collega's waren dat met haar eens en stopten haar weg in de 'veili ge' commissie nr. 3, die zich bezig hield met sociale, cultu rele en humanitaire zaken. Daar werd ze voorzitter van de commissie voor de mensen rechten. Vanwege de oplopen de spanning van de Koude Oorlog en weerstanden in Amerika tegen bindende afspraken, streefde Eleanor ernaar om eerst een beginsel verklaring op te stellen om pas daarna tot verdragen over te gaan. Ze kon de Sovjetunie, die de nadruk legde op sociale en economische rechten, tege moet komen door verwijzing naar de vrijwaring van gebrek. Eleanors persoonlijke inzet en vastberadenheid droegen er in grote mate toe bij dat op 10 december 1948 de 'Universele Verklaring van de rechten van De tentoonstellingsruimte van het Roosevelt Study Center. FOTO AN DA VAN RIET de mens' werd aangenomen. Dankzij haar optreden speel den de Verenigde Staten een leidinggevende rol in de strijd voor de mensenrechten. Na haar vertrek uit de VN in 1951 lieten de Verenigde Staten dat initiatief aan andere landen. Gelukkig kon vanaf die tijd de Universele Verklaring als uit gangspunt dienen voor veel andere verdragen. Zowel Franklin als Eleanor Roosevelt streefde ernaar dat hun universele idealen begre pen konden worden door gewone burgers. De vier vrij heden zijn de symbolen bij uit stek geworden die wereldwijd erkenning vinden. Zo werd het podium van het operagebouw van San Francisco, waar de grondslag werd gelegd en het Handvest werd ondertekend, opgesierd door vier zuilen die aan deze vrijheden herinneren. Om deze richtlijnen levend te houden wordt elk jaar de Franklin D. Roosevelt Four Freedoms Award uitgereikt, in even jaren in Middelburg, omdat de Roosevelts naar alle waarschijnlijkheid uit Zeeland afkomstig zijn, en in oneven jaren in Hyde Park, New York, waar FDR woonde. Onder de gelauwerden van de afgelopen jaren bevinden zich H.K.H. Prinses Juliana, J.H. van Rooij- en, Nederlands eerste afge vaardigde naar de VN en Javier Perez de Cuellar. Ter gelegenheid van de vijftig ste sterfdag van president Roosevelt, werd op 3 april jl. de Four Freedoms Award uit gereikt aan drs. R.F.M. Lub bers. Het Franklin and Eleanor Roosevelt Institute heeft deze prijs aan de voormalige minis ter-president toegekend van wege zijn inzet voor het open houden en de versterking van de relatie tussen West-Europa en de Verenigde Staten, als mede voor zijn inspanningen voor het tot stand komen van de wereldhandelsakkoorden (Gatt) en het Energie Hand vest. President Roosevelt verwoord de niet alleen de dromen van een generatie die zwaar getrof fen was door armoede, geweld, haat en onderdruk king, hij leverde met zijn inzet om de Verenigde Naties op te richten ook het instrument om deze wantoestanden wereld wijd te bestrijden. Daarmee laat hij een rijke erfenis achter, die nog steeds gekoesterd wordt. De oprichting van de VN was een van de belang rijkste gebeurtenissen van deze eeuw. Bij de vijf tigste verjaardag past het om de oprichtingsver gadering in San Francisco en enkele sleutelfigu ren bij de totstandkoming en uitbouw van de VN opnieuw onder de aandacht te brengen. In het Roosevelt Study Center op de Abdij in Mid delburg is momenteel de fototentoonstelling 'Een droom van één wereld' te zien. Een fototen toonstelling biedt - aldus de inrichters - de moge lijkheid om de oprichting van de VN mee te maken, in het bijzonder door de conferentiegan gers en hun uitingen te bekijken. „Foto's vangen de emoties op van opluchting en blijdschap over de nederlaag van Nazi-Duitsland en de overwin ning in Europa, maar ook het verdriet over de dood van president Roosevelt, en de geest van 'plechtig optimisme' die op de conferentie heer ste. De tentoonstelling concentreert zich op de oprichtingsvergadering, de ondertekening van het Handvest op 26 juni 1945 en de personen die bij de conferentie aanwezig waren. De aandacht gaat niet alleen uit naar de 'Grote Vijf' of de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad, maar ook naar andere delegaties en belangwekkende historische figuren", melden de samenstellers van de tentoonstelling. De tentoonstelling stopt niet in 1945, maar volgt de eerste bijeenkomsten van de Veiligheidsraad en de Algemene Vergadering. De serie nadert het heden door de aandacht te richten op zes secre tarissen-generaal en hun toenemende activitei ten ten behoeve van de VN. De expositie is op werkdagen van 9.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur te zien tot en met 13 oktober. Cirus Royal is dit jaar op stap met de titel 'mooiste tentcircus van Nederland'. Dat predikaat kregen de Nederlanders opge speld door de American Circus Fans Association. Directeur A. Teutenberg is enorm trots op die titel. De geschiedenis van de Dordtse circusfamilie Teu tenberg begint al in 1896. Op de bijna honderdjarige traditie rust het beleid van nu. „Maar dan in een modern jasje", voegt Teutenberg er aan toe. Het programma van het circus wordt gevarieerd genoemd en begint met een zogenaamd saltimbanco, bestaande uit steltenlopers, Franse orgelspe lers, jongleurs en clowns. Ver der vormen dieren een belang rijk onderdeel. Volgens de directeur doen dieren die kunstjes vertonen recht aan de oude circustraditie. Er is onder meer een show met vier Vol bloed Arabieren - gebracht door de 21-jarige juniordirec- teur Tony Teutenberg - twee olifanten en twee paarden en een koe en een stier die als mini en maxi optreden. Veder krijgt een jongleur ongetwij feld de handen op elkaar, een jongleur te paard vertoont kunsten en een Marokkaanse springgroep is actief in de pis te. Een groep in de trapeze ver toond bloedstollende oefenin gen met een verrassend slot en een illusionist laat vraagte kens achter bij het publiek - is het nu echt of niet. Europa's beste muzikale clowns, Los Gino's, zorgen voor lachen gieren brullen. Dit gezelschap heeft naam en faam en trad op voor diverse koninklijke families. Ook op de televisie is dit clownstrio geen onbekende. De optredens beginnen in Mid delburg op vrijdag om 19.30 uur en op zaterdag zijn er voor stellingen om 15 en 20 uur. Zondag is er alleen een mati nee om 15 uur. In Westkapelle begint de eerste voorstelling maandag om 16.15 uur en de avondvoorstelling om 20 uur. 's Dinsdags is er een voorstel ling om 16.15 uur. In Vlissin gen zijn drie voorstellingen. Op de zaterdag - het is dan inmiddels 8 juli - zijn er voor stellingen om 15 en 20 uur en op de zondag is er alleen vanaf 15 uur te genieten van de optredens in de mooiste tent van Nederland. Het muzikale clownstrio Los Gino's. ZIE ONZE ADVERTENTIE PAG. 8 LIVERA GOES - MIDDELBURG 'Wat ei je noe wi bestoke (uit gehaald)? Moeder kiekt zö effen as een sneetje brie. Ei-je soms ies miszeid?' Miszeie is een woord dat niet in het Nederlands bestaat en bete kent: verkeerd zeggen, zodat je iemand kwetst. De beeld spraak over moeders gezichts uitdrukking is niet gebaseerd op een soort Franse kaas, maar op 'brie', dus brij oftewel pap. Het antwoord zou kunnen lui den: 'Ik dienke 't agauw. Me zaete zö'n bitje te grielen (gie chelen) en toen vroge me om nog een bakje sukelaodemelk (chocolademelk). Da's zeker misvalle bie d'r'. Misvallen (uitspraak: vale) heeft in het Zeeuws een andere construc tie dan in het Nederlands. Je kunt in het Nederlands zeggen: 'Dat is haar misvallen' (dat stond haar niet aan) maar in het Zeeuws wordt misvalle altijd gevolgd door 'bie'. De betekenis is ongeveer eender. 'Je weet toch dat moeder nooit een twêêde bakje sukeloa schienkt? Da's gewoon vraege nè de bekende pad. Ik staen d'r nie van te kieken dat ze niks terugzeit. Je weet toch dat ze nie mee d'r eige laet leure?' De laatste uitdrukking wil zeggen: je niet van je stuk laten bren gen, je niet laten beïnvloeden of bedriegen. Er zijn in het Walchers meer uitdrukkingen over ontstemming dan over grote woede. Waarschijnlijk wist men zich meestal te beheersen wanneer er reden tot woede was. Je hoort zelden iemand zeggen: ik was woest. Veel gewoner is: ik was vals. Dat is net iets anders dan woe de: je kan vals zijn (as een rao- pe, of as een perebiee) zonder dat een ander dat merkt. Wie 'netig' is, laat dat echter wel blijken. Hij of zij is slecht gehu meurd; de reden komt dus van binnenuit en hoeft niets met een ander te maken te hebben zoals bij 'vals'. Jan Zwemer 1 voor 69,- 2 voor98,- VOOR ELKE PRIJS IN ELKE KLASSE Kleurenfoto's al vanaf Hulst 's-Gravenhofplein 8 Terneuzen Noordstraat 6 (25 m. naast HEMA) Middelburg Lange Geere 28 (naast ANWB-kantoor) Goes Grote Markt 7 E Middelburg Vlissingen Zierikzee Segeersstraat 9a Scheldeplein 128 Havenplein 9

Krantenbank Zeeland

de Faam | 1995 | | pagina 1