Zeeuwse bedrijfsleven profiteert
van economische opleving Europa
Amigo weer open
na uitbreiding
Hollandse Japanners
Nieuwnederlandse geschiedenis
belicht op symposium
Prijzen supertrekking
Eindejaarsactie
Oplossing Kerstpuzzel
DE KEUZE Uli
JAN DES BOUVRIÊ:
Eenakters en absurdisme
in Podium 't Beest
VERWACHTINGEN 1995 POSITIEF
NIEUW
Het Midden- en Noord
zeeuwse bedrijfsleven
heeft zich in 1994
onder invloed van de
economische opleving
in Europa gunstig ont
wikkeld. Vooral de
bedrijven die een deel
van hun produkten in
het buitenland afzet
ten, hebben in het
afgelopen jaar een flin
ke omzetgroei gereali
seerd.
Dat blijkt uit een
enquête die de de
Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor
Midden- en Noord-
Zeeland heeft gehou
den onder ruim 1400
bedrijven.
Deelnemers eindejaarsactie 1994
BEDRIJFSKUNDIG BEKEKEN
door drs, R.J.C. Schieman
F t E X A AMBIANCE.
SPRUYT
TELEFOON EN FAX: 01180-12886
Kraamvisite in
Kamerse Kooi
Woensdag 11 januari 1995
DE FAAM - DE VLISSINGER
De Kamer van Koophandel
hield in het afgelopen najaar
de Enquête Regionale Bedrijfs
ontwikkelingen (ERBO) onder
ruim 1400 bedrijven in Mid
den- en Noord-Zeeland. Door
de hoge respons (64,5 procent)
geven de resultaten van het
onderzoek volgens de Kamer
van Koophandel een betrouw
baar beeld van de ontwikkelin
gen bij het Midden en Noord-
zeewuse bedrijfsleven.
Uit de ERBO-enquête blijkt dat
vooral de industrie het goed
heeft gedaan in het afgelopen
jaar. In de groothandelsector
stabiliseerde de export. De
detailhandel heeft het in 1994
moeilijker gehad, mede door
dat de consument aarzelend
was met bestedingen. De
bedrijfsresultaten blijven
beduidend achter ten opzichte
van de resultaten van andere
sectoren. De toeristische sec
tor kampte mede als gevolg
van het slechte voorjaar met
omzetverliezen. Ook de trans-
De winnaars van de drie grootste prijzen van de
Vlissingse Eindejaarsactie ontvingen naast hun che
que een bos bloemen.
Op de drempel van het nieu
we jaar zijn vrijdag 30
december de zesde en
supertrekking van de Vlis
singse Eindejaarsactie ver
richt. De drie grootste prij
zen zijn zaterdag 31 decem
ber uitgereikt. De overige
winnaars krijgen hun prijs
toegestuurd.
De hoofdprijs van duizend
gulden is toegekend aan M.
Bazen uit Vlissingen. De
tweede prijs van 750 gulden
was voor Ina Seijnstra-
Hendrikse uit Vlissingen en
E. Muller-Lagace, eveneens
uit Vlissingen, kreeg de der
de prijs van vijfhonderd gul
den uitgereikt. Naast deze
drie grote prijzen zijn zo'n
vijftig kleinere prijzen toege
kend, uiteenlopend van tien
tot vijftig gulden. De win
naars van deze overige prij
zen krijgen de geldbedragen
automatisch toegestuurd.
Walstraat:
G. ter Meulen, De Pilaster,
Brammetje Dump, De Boe-
kelier, Boekhandel Bikker,
Slagerij Gillissen, Pims
Juwelier, Etos Augustijn,
Handyman, Van Ruiten
Fruit, Bruna Geijsen, Foto
Verschoore, Sigarenmaga
zijn Marja, Bobbe Mode,
Radio 't Westen, Bouw
man Cadeaushop, Confet
ti, Juwelier Van der Kooy,
Patachou, Ouwerkerk's
Wijnkelder, Homelight,
Van der Sloot, Citybloem,
Jones Jones
Sint Jacobspassage:
De 3 Tonnetjes, Klestex
Stoffen, Livera, De Vlijt,
Zijnen Mode, Mabélis
Design, Moderi Lederfas-
hion
Kleine Markt:
Juwelier Van der Maden
Lange Zelke:
Pet's Place, Duifhuizen,
Hunkemöller, Keramos,
Steketee Mode
Spuistraat:
Pfaff Zelfmaakmode Louis
Hemelaar, Fa. Van der
Hoeven
Nieuwendijk:
Fa. Dert
Oude Markt:
Van Kampen, Hans Knuijt
Scheldestraat:
Foto Schuilwerve,
Couture
Eva
Paul Krugerstraat:
Stomerij Aqua-Rette,
Boekhandel de Ruiter
Scheldestraat:
Roelse Schoenenhuis, Sla
gerij Verboom, Radio Ton.
portsector wist nog onvol
doende te profiteren van de
economische groei. Positief
noemt de Kamer van Koop
handel dat de werkgelegen
heid bij het regionale bedrijfs
leven in 1994 is toegenomen,
terwijl landelijk Sprake is van
een daling. De ontwikkelingen
in 1994 hebben nog niet geleid
tot verbeterde bedrijfsresulta
ten, die sinds enige jaren
onder druk staan. De onderne
mers verwachten evenwel in
1995 een verbetering van de
winstcijfers.
De omzet groeide na prijscor-
recties met 1,1 procent. Dat is
volgens de Kamer geheel te
danken aan de positieve ont
wikkeling in de industrie en de
groothandel. De bouw heeft
zich na de forse daling in 1993
kunnen stabiliseren. De dienst
verlening zag de omzet dalen
met 2,3 procent. Met name de
transport- en opslagsector
heeft een moeilijk jaar achter
de rug. De toeristische sector
heeft het slechte voorjaar
gedeeltelijk kunnen compen
seren door de warme maar
korte zomer en heeft een
omzetdaling van 2 procent
moeten incasseren. Opvallend
noemt de Kamer van Koop
handel de sterke stijging van
de industrie (4,8 procent), ook
in vergelijking met de ontwik
kelingen in Nederland (stijging
van 2,3 procent). Vooral in de
chemie, voedings- en genot
middelenindustrie en de
metaal-industrie is sprake van
een forse omzetgroei.
Zoals in 1993 al zichtbaar was,
gaan steeds meer Midden- en
Noordzeeuwse bedrijven met
hun produkten en diensten de
grens over. Bijna 1 op de 5
bedrijven ontplooit exportacti
viteiten, waarbij de industrie
en de groothandel ook hierin
voorop lopen. De export is in
totaal met 6,6 procent toege
nomen. De exportgroei van 9,6
procent in de industriesector
steekt gunstig af bij de landelij
ke groei van 2,3 procent. De
transport- en opslagsector en
de zakelijke dienstverlening
zagen hun exportinspannin
gen afnemen. Landelijk was er
sprake van groei in deze
bedrijfstakken.
Na een forse investeringsda
ling in 1993 is er dit jaar sprake
van een toename in de inves
teringsuitgaven in Midden- en
Noord-Zeeland. Voor het tota
le bedrijfsleven komt de groei
uit op 1,9 procent, terwijl lan
delijk een afname van 2,1 pro
cent te constateren is. Per sec
tor bekeken is de groei geheel
te danken aan de industrie,
met name de chemie en de
metaalsector. Fors minder
investeringen zijn gedaan in
de zakelijke en overige dienst
verlening, de bouw en de land
bouw en visserij.
De ontwikkelingen van de
werkgelegenheid in het Mid
den- en Noordzeeuwse
bedrijfsleven steekt met een
groei van 0,6 procent gunstig
af bij de werkgelegenheidsaf-
name van 0,3 procent in
Nederland. De groei bij de klei
ne bedrijven (1,4 procent)
heeft de afname in werkgele
genheid bij de grote bedrijven
(daling van 0,8 procent) meer
dan kunnen compenseren. De
industrie is de enige sector
waar zich in totaliteit een afna
me van het aantal arbeids
plaatsen heeft voorgedaan. Bij
de groothandel is sprake van
de grootste groei: 2,2 procent.
Ten opzichte van de landelijke
cijfers zijn de ontwikkelingen
Japanse managers lieten zich medio
september vorig jaar - in een onderzoek
van het Limburgs advies- en onder
zoeksbureau Japan Info Services - aller
minst vleiend uit over de mentaliteit
van Nederlandse werknemers bij hen in
dienst: 'Ze kletsen te veel, gaan verant
woordelijkheden voortdurend uit de
weg en hebben geen hart voor de zaak.
Daarnaast zijn ze egoïstisch, gierig en
vooral 'tricky' met geld.' Is hier sprake
van een niet te overbruggen cultuur-
kloof - de spreekwoordelijke brug te ver
- of van een stereotypering welke
onrecht doet aan de totale populatie
van Nederlandse werknemers? In hoe
verre kun je appels met peren vergelij
ken, ook al mag men beide (vruchten)
tot de categorie fruit rekenen?
Er zijn veel onderzoeken geweest naar de
geheimen achter het succes van Japanse
ondernemingen in het internationale
bedrijfsleven. Enkele rapporten zochten hét
achter de stuwende en initiërende rol van het
MITI, de Japanse overheid die door middel
van gerichte informatievoorziening op strate
gisch niveau een krachtig industriebeleid uit
stippelt en bedrijven op de hoogte houdt van
de laatste (markt)ontwikkelingen. Andere
onderzoekers rapporteren weer over ver
vlechtingen tussen grote en kleine Japanse
ondernemingen. Deze (horizontale, verticale
en diagonale) vervlechtingen gaan dwars
door alle bedrijfstakken en sectoren heen:
over en weer wisselen Japanse ondernemin
gen informatie, kennis en technologieën uit
en spelen zo elkaar de bal toe. Weer andere
onderzoeken denken het geheim van de smid
gevonden te hebben in de systematische
methode van werken, gestoeld op de 'kaizen-
gedachte': de Japanse zorg voor de integrale
kwaliteit van diensten en produkten waarbij
het streven naar voortdurende verbetering
de hoofdprioriteit is.
In bijna alle onderzoeken komt echter één
aspect van de Japanse cultuur keer op keer
naar voren; het arbeidsethos. Japanse werk
nemers zijn zonder uitzondering harde wer
kers die zich met hart en ziel vierentwintig
uur per dag inzetten voor de zaak. De zaak is
bij hen verworden tot een hoger doel. In
Japan stopt het werk niet om vijf uur, wat
overigens wel zijn eigen prijs heeft. Zo heeft
de oudste zoon in veel Japanse gezinnen de
rol overgenomen van de (kostwinnende)
vader en speelt hij de man des huizes.
De vraag is echter of je appels met peren
kunt vergelijken. Het Nederlands systeem
verschilt aanzienlijk met dat van Japan. Onze
normen en waarden lopen sterk met die van
Japan uiteen. Dat Japanners (over het alge
meen) hard werken, wil nog niet zeggen dat
alle Nederlandse werknemers lui en onver
schillig zijn. Niet elke Nederlandse werkne
mer wenst uitsluitend betaald te worden
voor zijn of haar aanwezigheid. De gedachte
dat voor elke Nederlandse werknemer de
klok stopt om vijf uur, lijkt met deze laatste
opmerking misplaatst. Toch doet de door
snee Nederlandse werknemer er goed aan
lering te trekken uit de kritische uitlatingen
van de Japanse managers. Als werk een
onderbreking gaat worden van koffiepauzes
dan ziet de toekomst voor Nederland er niet
best uit!
in Midden- en Noord-Zeeland
in alle sectoren gunstiger.
De Midden- en Noordzeeuwse
ondernemers zijn volgens de
Kamer van Koophandel opti
mistisch over de economische
ontwikkelingen voor het
komende jaar. De omzet zal -
met name bij de grote bedrij
ven - toenemen, voorspellen
zij. Zowel meer kleine als meer
grote bedrijven verwachten te
zullen gaan exporteren. Het
percentage bedrijven dat
investeert zal iets afnemen.
Daar staat tegenover dat bij de
grote bedrijven de investe
ringsuitgaven zullen toene
men. De werkgelegenheid zal
onder druk blijven staan. De
groot- en de detailhandel ver
wachten een afname van het
aantal arbeidsplaatsen. De
dienstverlening voorziet een
toename. Ten aanzien van de
winstverwachtingen zijn de
ondernemers gunstig
gestemd. In alle sectoren, met
uitzondering van de groothan
del, verwacht eeh groter per
centage bedrijven een positief
resultaat te halen.
Argentijns restaurant Amigo
op de Nieuwendijk in Vlissin
gen is uitgebreid. Eigenaars
Ehab El-Said en Sam Alzafari
willen hiermee hun vaste klan
ten tegemoet komen die de
zaak in de weekends volge
boekt aantroffen. Met een uit
breiding van vijfentwintig zit
plaatsen kunnen nu in totaal
zeventig mensen bij Amigo
eten.
Eigenaars El-Said en Alzafari
zijn al zo'n zes jaar compag
nons. Drie jaar geleden begon
nen ze een Argentijns restau
rant in Nieuw en Sint Joos-
land. Een jaar later was het de
beurt aan Vlissingen om ken
nis te maken met de Zuidame-
rikaanse keuken. De zaak in
Nieuw en Sint Joosland wordt
inmiddels niet meer door El-
Said en Alzafari gevoerd, daar
in schuilt ook de reden tot uit
breiding van Amigo. Alzafari:
„We hebben de zaak in Nieuw
en Sint Joosland verhuurd aan
twee ex-medewerkers van
ons. Eerlijk gezegd hebben die
twee er een beetje een puin
hoop van gemaakt en onze
goede naam verminkt. We
hebben er daarom voor geko
zen om Amigo uit te breiden
om zo onze vaste klanten toch
in de gelegenheid te stellen bij
ons te dineren".
Het nieuwe gedeelte van Ami
go is net als de rest van de
zaak zoveel mogelijk in Argen
tijnse stijl ingericht. Ehab El-
Said is vier jaar geleden speci
aal voor een periode van enke
le maanden naar Argentinië
geweest om inspiratie op te
doen voor zijn zaak. De decora
ties zijn dan ook zo authentiek
mogelijk en bestaan uit
natuurlijke materialen. Ook in
de keuken wordt geprobeerd
zo Argentijns mogelijk te
koken. El-Said: „Het vlees
wordt op houtskool klaarge
maakt.
Dat vlees komt overigens ook
echt uit Argentinië. Dat heeft
nogal wat moeite gekost om
een dusdanige kwaliteit te vin
den. Het is een stuk malser dan
Europees vlees".
Behalve voor zijn eigen restau
rant importeert El-Said ook
vlees voor andere horeca
zaken. De gerechten worden
bij Amigo in een open keuken
bereid. „We hebben immers
niets te verbergen", verzekert
Alzafari.
De oplossing van de Kerst
puzzel die woensdag 23
december in de Faam de
Vlissinger stond afgedrukt,
luidt 'Indien ge vreugde
wilt vermenigvuldigen
moet ge haar delen'.
Niet minder dan 1173 men
sen stuurden een kaartje
met hun oplossing in. De
volgende deelnemers zien
hun inspanning beloond
met een prijs. De waarde
bon ter waarde van hon
derd gulden, te besteden bij
Jan Jongepier, is gewon
nen door J. de Jong uit
Oostkapelle. Het fototoestel
van Combi Back is gewon
nen door P.J.D. van der
Zwan uit Middelburg. C.
Kolijn uit Oost-Souburg
ontvangt de waardebon
van honderd gulden van
Henk de Bruyne. De hon
derd gulden aan cd-bon-
nen, te besteden bij Music
House, zijn voor C. van Agt-
maal uit Vlissingen. H.
Koeijvoets uit Gapinge ont
vangt de bloemenbonnen
van Citybloem.
K. Koenen uit Arnemuiden
is de winnaar van de Bijle-
veld-cadeaubon ter waarde
van honderd gulden. De
cadeaubon voor een Delsey
beautycase of dokumenten-
koffer van Bijou is voor A.
Zachariasse uit Biggekerke.
C.A. Roskam uit Middel
burg ontvangt de skibril en
het buideltasje van Focus
Optiek.
Het damesgeurtje van Jan
Laban is gewonnen door
Brigitte Reynierse uit Mid
delburg. En A. Stroo uit
Vlissingen ten slotte is de
winnaar van de waardebon
van honderd gulden, te
besteden bij Juwelier de
Jong.
Het Roosevelt Study Center in
Middelburg verzorgt vrijdag
13 januari het symposium
'Nieuw-Nederland in Biogra
fisch Perspectief', over de
geschiedenis van Nieuw-
Nederland in de Verenigde
Staten. Wetenschappers uit
Nederland en de Verenigde
Staten zullen in zeven, deels
biografisch georiënteerde
lezingen, aspecten van de
Nieuwnederlandse geschiede
nis belichten. De voertaal tij
dens het symposium zal over
wegend Nederlands zijn.
De Nederlandse kolonie in de
Verenigde Staten strekte zich
in de zeventiende eeuw uit
over een gebied dat binnen de
huidige Amerikaanse staten
New York, Connecticut, New
Jersy en Delaware valt. De
hoofdstad heette Nieuw-
Amsterdam, het tegenwoordi
ge New York.
De laatste Nederlandse gou
verneur was Peter Stuyvesant.
Naast Peter Stuyvesant beho
ren Adriaen van der Donck,
Johannes de Laet en de con
troversiële dominee Everhar-
dus Bogardus tot de onder
werpen die tijdens het sympo
sium aan de orde komen. Met
de opzet van het symposium -
biografische voordrachten en
een aantal lezingen van alge
mene aard - hebben de organi
satoren getracht niet alleen
vakspecialisten maar ook een
breder publiek aan te spreken.
Sprekers op het symposium
zijn verbonden aan onder
meer de University of Denver,
de Rijksuniversiteit Leiden en
de New York State Library.
Alleen prof. J.D. Goodfriend
en dr. C.T Gehring houden hun
voordracht in het Engels.
K. Delaney, cultureel attachée
aan de Amerikaanse ambassa
de in Den Haag, verricht het
openingswoord.
Het symposium begint om 11
uur en eindigt rond 17.30 uur.
Inschrijven is mogelijk tussen
10.15 en 10.45 uur.
Jan des Bouvrie kiest
in z 'n nieuwste
interieurs voor de
nieuwe naturel-
tinten uit de Flexa
A mbiance collectie.
Nu exclusief bij uw
Tlexa Ambiance
Speciaalzaak.
VERF BEHANG AUTOLAK
GORDIJNSTOFFEN
TAPUT VINYL
STAAT GARANT VOOR KWALITEIT-
SERVICE EN ADVIEZEN
VOOR VAKMAN EN DOE-HET-ZELVER
Het Volk met 'Nooit meer dansen' (geen dansproduktie)
In Podium 't Beest in Goes
zijn vrijdag 13 januari van
af 20.30 uur twee eenak
ters te zien. Woensdag 18
januari staat Het Volk met
Nooit meer dansen (geen
dansproduktie) op het pro
gramma.
Vrijdag de dertiende staat voor
de pauze de eenakter 'Schaak
stuk' gepland. Het stuk wordt
gespeeld door Francois Ver-
vaet en Eric Holm in de regie
van Ali Pankow en gaat over
het idee altijd te willen winnen,
of het nu is in spel, wedstrijd of
de liefde.
Het tweede stuk is 'Dagboek
van een Kamermeisje'. Raïs
Depoortere, Annick Muiier en
Shirley Sintobin reconstrueren
het verhaal van Célestine. Ze
creëren de personages over
wie Célestine het heeft. Als
Célestine aan het kletsen gaat
over 'monsieur en madame'
en over allerlei vertrouwelijke
huislijkheden komt spoedig
een en ander aan het licht. De
regie is van Rose Calmeyn. Het
Volk levert regelmatig de nodi
ge juweeltjes van absurd
realisme af, getoonzet in een
wrange humor. 'Nooit meer
dansen' (geen dansproduktie)
vertelt het verhaal van Meneer
de Ridder, de man die na een
leven vol teleurstellingen al
zijn kaarten heeft ingezet om
nog één keer te schitteren in
een door hem zelf bedachte
choreografie. Met klassiek bal
let als expressiemiddel doet hij
een ultieme poging zijn
bestaan waardig af te sluiten.
In dit oprechte streven wordt
hij bijgestaan door twee pro
fessionele begeleiders van
zelfmoordbureau Nirwana, die
hem binnen de kortst mogelij
ke tijd moeten zien klaar te sto
men voor zijn 'danse maca
bre'.
Dan begint bij zijn begeleiders
de twijfel te groeien. Kan
iemand in één klap een verlo
ren leven goedmaken? De
voorstelling op 18 januari
begint om 20.30 uur.
Hoewel het nog flink
wintert is het in
schaapskooi De Kamer-
se Kooi in Heinkenszand
al een drukte van
belang: de dames heb
ben al weer heel wat
lammetjes op de wereld
gezet.
Wie het jonge kroost van
de schaapskooi wil bewon
deren kan terecht tijdens
een van de open dagen in
januari. Omdat het een
beetje feest is, worden de
kinderen getracteerd op
beschuit met muisjes. De
open dagen worden
gehouden in de weekein
den van 14 en 15, 21 en 22
en 28 en 29 januari van 13
tot 16.30 uur. De schaaps
kooi is te vinden aan de
Nieuwkamerseweg in Hein
kenszand en wordt vanaf
het einde van de Dorps
straat in Heinkenszand met
borden aangegeven.
Restaurant Amigo biedt na de verbouwing een plek aan
tafel voor zeventig gasten.
