3iU Q~c
VVV-directeur Ter Heide en het
gevecht om de gunst van de toerist
SAROUK
OPHEFFINGS
UITVERKOOP
r/?.
ZEELAND VERLIEST AANTREKKINGSKRACHT
20-50% Korting
s
Uw trouwdag
tot in
de... verzorgd.
Bij Livera Vlissingen
gLf
dcHiifigp
PZC WEEKBLADEN
door Ad Hanneman
In de slag om de gunst van de Nederlandse toe
rist heeft Zeeland terrein verloren. Van een lei
dende positie op de landelijke markt is de pro
vincie gezakt naar een negende plaats. Hoewel
die cijfers niet alles zeggen, en de open plaatsen
voor een groot deel worden gevuld met Duit
sers en Belgen, lijkt een waarschuwende vinger
meer dan gerechtvaardigd. Te duur, onvriende
lijk en onvoldoende kwaliteit zijn etiketten die
op het blazoen van Luctor et Emergo worden
geplakt als de toerist na een paar weekjes ver
trekt en zich eigenlijk belazerd voelt. „Spanje is
goedkoper en je bent daar in ieder geval zeker
van de zon", zal hij pleiten in zijn omgeving.
...fk heb in het
politieblad mogen
uitleggen hoe
belangrijk het
toerisme voor
Zeeland is...
...Bedrijven zouden
per toerbeurt open
moeten zijn buiten
het seizoen-
...een kwestie van
wachten op de
verkiezingen voor
provinciale staten...
...Zeeland zal in de
toekomst voor een
groot deel moeten
leven van het
toerisme...
Ruwe
taal
NOG ENKELE WEKEN!!
KORTINGEN VAN
TOTALE LEEGVERKOOP
y&wr\)\
brasserie
Markt 19. 4331 LJ Middelburg
Tel. 01180-12998/24359
95e JAARGAIMG MUMMFR
4 JANUARI 1995
PERZISCHE- EN OOSTERSE TAPIJTEN
KONINGSTRAAT 9 GOES TEL01100-27101
IB© Utam
Oplage: 24.600.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Vlissinger.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Advertentieverkoop:
J.L. Saija,
tel. 01184-18686.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81271 en Liesbet
Mallekoote (ai), 01180-81270.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215.
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Markt 5117.00 uur,
Postbus 5017, 4330 KA
Middelburg, tel. 01180-81000
Oost-Souburgseweg 10, 17.00
uur. Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen, tel. 01184-84000.
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025
De vinger op de zere wond leg
gen is moeilijk. Rudi ter Heide,
directeur van de provinciale
VVV, meent dat titels als te
duur, onvriendelijk en onvol
doende kwaliteit niet zo expli
ciet uitgesproken mogen wor
den. Niettemin geeft hij voor
zichtig toe dat sommige
ondernemers wel erg sensa
tioneel geld willen verdienen
zonder een greintje service toe
te voegen. „Ik ken een voor
beeld uit Noord-Beveland
waar een supermarktbediende
een vrouw terugstuurde bij de
kassa. Het was twaalf uur en
dan ging de winkel dicht. Of ze
haar boodschappen maar
even in de rekken terug wilde
leggen."
Een bekend en gepubliceerd
voorbeeld dat feitelijk model
staat voor bordjes van mid
denstanders die zonder de
vriendelijke toevoeging van
'svp' ge- en verboden instel
len, speciaal voor de toerist die
kennelijk geen (Zeeuwse)
manieren heeft. Het voorbeeld
uit Noord-Beveland is ook van
toepassing bij de overheid.
Volgens ter Heide zou de poli
tie - en met name parkeer
wachters - toleranter tegen
over de toerist moeten zijn. Ze
bekeuren auto's van toeristen
en hebben totaal geen oor
voor de excuses van de vreem
delingen. Vooral in steden als
Middelburg zien ze door de
parkeerbomen het bos niet
meer. „Ik heb in het Zeeuwse
politieblad mogen uitleggen
hoe belangrijk het voor de pro
vincie is dat toeristen goed
behandeld worden". Ter Heide
hoopt dat politiemensen en
parkeerwachters daar lering
uit hebben getrokken.
Werken aan morgen en dan
met veel tact de ondernemers
leren hoe ze ook volgende
jaren hun dagelijkse brood
kunnen verdienen in de toeris
tenindustrie, is een belangrijke
taak van de Provinciale VVV.
Maar het blijft bij sleutelen in
de marge. Ter Heide is daarom
ook blij dat er straks in het nog
te openen Toeristenhuis twee
consulenten komen, speciaal
voor bedrijven in de recreatie
sector en de horeca. „Die men
sen gaan ondernemers bezoe
ken om ze met van alles te hel
pen. Je kunt natuurlijk heel
makkelijk met je vinger naar ze
wijzen, maar veel onderne
mers hebben ook stomweg
geen tijd om de puntjes op de i
te zetten. Die consulenten heb
ben ze in het noorden van het
land ook al. Daar werkt het
voortreffelijk. Ze doen voorna
melijk ondersteunend werk
voor de bedrijven".
op weg naar morgen is niette
min belangrijk om vast te stel
len waar dan de problemen
liggen. Potdichte winkelstraten
en gesloten restaurants in
plaatsen waar 's zomers de
emmer bijna overloopt zijn
voor Ter Heide en anderen die
de filosofie van de seizoens
verlenging tot credo hebben
verheven nauwelijks te prui
men. Dwangmiddelen zijn er
niet. Ter Heide: „Bedrijven
zouden afspraken met elkaar
moeten maken. Per toerbeurt
zouden ze open moeten zijn.
Op hun deur zouden ze dan
kunnen melden wie er die dag
open is. Ik kan daar niet in stu
ren, hooguit stimuleren. We
moeten bovendien altijd
bedenken dat je het toerisme
niet echt in de hand hebt. Ben
je aantrekkelijk, dan komen ze
gewoon".
Een doorn in het oog van veel
recreatie-ondernemers is de
starre houding van de provin
cie als het om natuurbescher
ming gaat. Zo publiceerde de
Kamer van Koophandel in
Midden-Zeeland vlak voor de
kerst een nota waarin onder
nemers die met handen en
voeten gebonden zijn aan de
door de provincie opgelegde
wet van de natuurbescher
ming melden hoe hun bedrijf
schade wordt berokkend en
hoe hun omzet kelderde.
„Ach", relativeert Ter Heide.
„Dat is een kwestie van wach
ten op de verkiezingen voor
provinciale staten. Dan komt
er een ander college met aan
de tijd aangepaste ideeën".
Overigens kondigde gedepu
teerde G. de Kok daags na
kerst in de PZC aan dat hij
onder toeristen en mensen die
niet (meer) naar Zeeland met
vakantie komen een enquête
wil houden. Signalen van de
provinciale VVV en de bedrijfs
tak toerisme waren - aldus De
Kok - niet te miskennen.
„We krijgen inderdaad heel
veel brieven van toeristen die
klagen of positief zijn", legt Ter
Heide uit. „Bovendien sta ik
nog wel eens op een vakantie
beurs. Ook daar vang ik gelui
den op waarmee ik op pad ga.
Maar vergeet een ding niet: we
hebben in Zeeland zo'n twaalf
honderd bedrijven die in de
toeristenindustrie actief zijn.
Je mag ze nooit over één kam
scheren. De meesten hebben
oor en oog voor de klachten en
waar mogelijk doen ze er wat
aan. Maar we moeten niet ver
geten dat de toerist enorm
veel aanbod heeft. Hij kan bij
wijze van spreken kiezen uit de
hele wereld. En de meeste
vakantiebestemmingen zijn
betaalbaar. Zelfs Florida gaat
in de aanbieding. En wil je
daar tegen concurreren dan
moet je met een uitstekend
aanbod komen waar kwaliteit
en vriendelijkheid overheerst.
Nog steeds zijn onze stranden
ons handelsmerk. Maar wat
dat betreft zijn de Waddenei
landen dicht bij huis onze con-
h-
UJ
o
u_
Rudi ter Heide bij de Zeeuw
se presentatie van Gastvrij
Actief, de twee landelijke reis
gidsen waarin allerlei arrange
menten zijn opgenomen over
vakantie vieren in Nederland.
Niettemin moet Zeeland zich
onderscheiden om de boot
niet te missen, aldus de VVV-
directeur.
current. De Waddeneilanden
geven de mensen een sterk
vakantiegevoel".
„Zeeland", zo vervolgt hij, „zal
in de toekomst voor een groot
deel moeten leven van het toe
risme. Misschien dat de Vlis-
singse haven nog wat soelaas
biedt met stukgoederen, maar
voor het overige denk ik dat de
werkgelegenheid voorname
lijk uit het toerisme is te halen.
Grote industrieën zie ik ook al
niet meer komen. Die tijd is
voorbij. We moeten dus goed
oppassen dat we op het toeris
tisch front niet nog meer ver
liezen dan we al hebben
gedaan".
Hoewel Zeeland zich wil
onderscheiden, heeft de Pro
vinciale VVV in haar wervings
campagne gekozen voor een
plaats in de landelijke VVV bro
chures Gastvrij Actief waarin
nagenoeg alle verblijfsarran-
gementen in Nederland naar
provincie of gebied zijn gebun
deld. „We hebben daarvoor
gekozen omdat een eigen bro
chure veel duurder is. Boven
dien kan de consument nu
heel duidelijk een keuze maken
zonder alle reisgidsen van de
provincies één voor één te
moeten raadplegen. Daarbij
zijn trouwens ook de klein
schalige toeristische bedrijven
betrokken."
Het Middelburgse basisonderwijs ondergaat in
augustus niet minder dan vier fusies. De
Arneburch is een van de scholen die vanaf die
datum niet meer bestaat: de school gaat deel
uitmaken van de Uilenburch. Jan Huijbreghse, die
zijn hele schoolloopbaan op de Arneburch heeft
doorgebracht, vreest de grootschaligheid van de
nieuwe cluster. „Het Arneburch-gevoel gaat
verwijnen."
De schaduwzijde van de gemeentelijke
herindeling: jonge burgemeesters nog vóór hun
vijftigste in de VUT, zoals mr. B.J. van Putten van
Mariekerke. „Ik heb in het verleden wel eens de
drang gehad om naar een grotere plaats te kijken.
Maar echt fanatiek heb ik nooit gesolliciteerd."
Toen ik afgelopen najaar het
toneelstuk 'Knötsj' van het
Limburgs in het Zeeuws
moest vertalen, merkte ik pas
hoe 'netjes' de samenstellers
van het Zeeuws Woordenboek
wel geweest zijn. Het toneel
stuk gaat namelijk over een
zwerver die in een café dron
ken wordt en al zijn ellende er
uitkraamt, incluis verwijten
aan degenen die hem zover
gebracht hebben.
Dat betekent ruwe taal, en ik
moest toch vooral een beroep
op mijn eigen geheugen doen
om de passende woorden te
vinden. Enkele voorbeelden
zijn de veel voorkomende
scheldwoorden 'stommen
'ond' (iemand die iets stoms
gedaan heeft), 'aerrepel' (dito)
en lul'annes (wie onhandig,
lomp, soms ook bangelijk is).
Nu zijn deze scheldwoorden
niet altijd zo serieus te nemen.
Met al deze categorieën men
sen kun je gewoon omgaan en
dat geldt ook voor iezebieters,
smouters, enzovoorts. Voor
misbliksems geldt dat al wat
minder, maar de heel sterk
negatieve scheldwoorden vor
men een kleine minderheid.
Een 'bonsienk' of 'bonsoenk' is
bij voorbeeld een ruwe brutale
vent, maar ook negatiever:
iemand waarmee je moet
oppassen. Mijns inziens is het
meest negatieve wat er in het
Zeeuws van je gezegd kan
worden, dat je 'min' bent. Bij
dit kleine woordje vallen alle
scheldwoorden in het niet. Een
minne kerel, daar is niets
goeds aan. Het woord wordt
ook nooit voor de grap
gebruikt - dat zegt genoeg.
Andere voorbeelden van ruwe
taal die in deze vertaling te pas
kwamen zijn: 'blauw as een
aop' (zat als een maleier), 'je'n
eige te bosten lache' (je kapot
lachen) en 'een lief bekje' (een
jong, onschuldig meisje). Te
zijner tijd, wanneer het toneel
stuk gespeeld zal worden, kunt
u in 'De Faam' en 'De Vlissin
ger' meer lezen over 'Knötsj'.
Jan Zwemer
20 - 80
Sint Jacobsstraat 11 - Vlissingen
(in de Sint Jacobspassage)
