BRIEVEN UIT AMERIKA.
LEVENSMIDDELEN.
Muziek- en Zanguitvoering
Grootste publiciteit hier ter stede I 3750 ex. worden wekelijks met zorg verspreid. Grootste publiciteit.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Rewonderenswaardig genezen.
G. R. A. NONHEBEL, Apotheker.
LEVERING
DINSDAG 16 NOVEMBER 1909,
Openbaar Aanbesteden:
Zaal Rogardstraat.
met Voordrachten,
op VRIJDAG 19 NOVEMBER,
WAAR
No. 6
Woensdag ÏO November 1009.
Teer tiende Jaargang.
Een dame te Rotterdam, die sedert
lang aan bloedarmoede leed, her'
krijgt hare gezondheid dank zU de
Pink Pillen.
Adverteiitiën.
DRAISIflA-vANVALKEMBURG'S"
e A -iLEVERTRAAN
I T7-LEEUWARDEN'
dB levering van GEROOKT en PEKEL'
SPEK, gednrende het tijdvak van
1 Januari 1910 tot en met 30
Jnnl 1910, ten behoeve van de
Soldatenmenage te Middelburg.
's avonds 8 uur.
zal ik mijn Kachel eens laten repa'
reeren, want het wordt al een beetje
koud? Wel bü CORN. VISSER, Span'
jaardstraat, voor billijken prijs.
MIDDELBURGSCH
ADVERTENTIEBLAD
DE FAAM
IUITGEVEK: j Prijs der Advertentièn:
tl!! lTTflflfl 1 w van 1—3 re«els 13 eent, iedere regel meer 5 oent.
II, Lil 1UU1J AZ-> 3 maal plaatsing wordt sleehts 2 maal berekend.
Groote letters naar plaatsruimte Bjj abonnement van
8panjaardstraa t. 1000 of 500 regels voordeelige yoorwaarden.
Aan het Bureau van Politie alhier zijn op
werkdagen des namiddags van 79 uur de
volgende voorwerpen te bekomen
a. Geene.
b. Bij ingezetenen: een trekhond, Vinke,
Oostkerkplein; een paternoster, L. J. Vreke,
Eigenhaardstraateen kinderschort, Lippens,
Bagijnhof E 271portemonnaie, inh. 5 cent,
Pluijmers, St. Janstraat; een duimstok, E. W.
Wolf, Schuitvlotstraat N 168 beursje, inh. 2
cent, H. v. Ham, Markteen paar handschoe
nen, N. Schouten, Dampoort T 167.
Mevrouw G. de Graaf, Speelmanstraat No.
50 A, schrijft ons
„Ik heb gedurende langen tijd veel geleden
aan een verderfelijke bloedarmoede die mij ge
heel en al ondermijnd had. Ik had geen eet
lust meer en ik was zoo zwak geworden dat
mjjn toestand, die niet meer verergeren kon,
een noodlottig einde deed vreezen. Bij de pij
nen door de bloedarmoede veroorzaakt, zwakte,
benauwdheid en duizelingen, was bovendien
een algeheele zenuwuitputting gekomen. De
voorgeschreven geneesmiddelen hadden geen
uitwerking gehad, daar ik in een staat van
volkomen verval was geraakt. Men vroeg zich
af wat te doen Men dacht alles te hebben ge
daan wat mogelijk was en men leidde uit mijn
toestand af dat ik ongeneeslijk en dus veroor
deeld was. Toch was hier gelukkig niets van
aan de Pink Pillen, dat wonderdadige genees
middel waaraan ik de gezondheid dank, waren
nog niet beproefd. Ik, die zooveel ellende heb
doorgemaakt, kan zeggen dat men niet mag
wanhopen aan de geneziDg zoo men nog geen
gebruik van de Pink Pillen heeft gemaakt. Ik
was als verloren beschouwd en nu ben ik
voortreffelijk gezond".
Gelooft nu niet dat dit geval een uitzonde
ring is. De Pink Pillen hebben duizenden
menschen genezen die veroordeeld schenen.
De Pink Pillen zijn buitengewoon werkzaam.
Zij hebben een ongeëvenaarde kracht om het
bloed te herstellen en alle geneesheeren, die
van de vorderingen der geneeskunde op de
hoogte zjjn, weten welk een hulp zij kunnen
vinden in dit merkwaardige middel.
Zü genezen bloedarmoede, bleekzucht, alge
meenezwakte, maagpijnen, rheumatische pijnen,
schele hoofdpijnen, neurasthenie en de storin
gen die aan het vrouwelijk geslacht eigen zijn.
Prjjs f 1,75 de doos, f9,per 6 doozen.
Verkrijgbaar bij Snabilié, hoofd-depothouder
voor Nederland, 7, Groote markt te Rotterdam
voor Middelburg en omstreken bij de firma
Joh. de Roos, Vlasmarkt K 157S. A. Luit-
wieler en A. C. Beniest, Lepelstr. Vlissingen
Gebr. Mulder, Goes en verder bij verschillende
Apothekers en goede drogisten.
Albany is daar gelegen, waar de weg uit
het Westen zich vereenigde met dien door de
Hudsonvallei. Toen een deel der bemanning
der „Halve Maan" de Hudson opvoer tot aan
den mond der Mohawk, bevalen ze de plek
waarop nu Albany staat aan als geschikt voor
de vestiging eener handelspost met de Indianen.
Verschillende „trails" kwamen daar samen;
het was het centrum der Indiaansche wegen,
en het noordelijkste punt, dat de zeevarende
schepen konden bereiken.
In 1614 reeds richtte Hendrik Constansen
een omheinde handelsfactory op, op een eilandje
in de rivier. Het garnizoen bestond uit tien of
twaalf personen met evenveel stukken geschut.
Ze onderhielden een levendigen pelzenhandel
met de Indianen, totdat een storm in 't voor
jaar van 1617 hun domicili bijna geheel ver
nietigde en hem noodzaakte een toevlucht op
den hoogen oever te zoeken.
In 1623 richtte de W.-I. Compagnie Fort
Orange op, genaamd ter eere van Prins Mau-
rits, voornamelijk met het oog op bescherming
harer handelsbelangen. De bevolking ging in-
tusschen uiterst langzaam vooruit en de com-
Sagnie begreep, dat de emigratie naar de
lieuwe Wereld moest ter hand genomen wor
den. Men zocht naar een middel om meer
Hollanders te bewegen tot vestiging in Nieuw-
Nederland, en men vond het, jammer genoeg,
in de invoering van het patroonstelsel, dat een
sterke overeenkomst vertoont met het leen
stelsel. Van de zijde van Holland beschouwd
is het immers een groote fout geweest en dit
stelsel was een der oorzaken, dat de Hollandsche
settlers niet naar de wapenen grepen, toen de
Engelschen het land voor zich kwamen op-
eischen.
Het doel wasbevordering van landverhui
zing naar de kolonie. Dit doel werd bereikt,
doch het aangewende middel had slechte uit
werkingen althans voor de Hollandsche op
permacht in deze streken.
Ziehier hoe het stelsel werkte
Elk lid der W.-I. Compagnie, dat zich ver
bond ten minste vijftig emigranten boven de
vijftien jaar uit te zenden, kreeg den eeretitel
van Patroon van Nieuw-Nederland. Hij was
gerechtigd tot een grondbezit, dat zich zestien
mijlen uitstrektte langs de rivier eu zóóver
landwaarts in als de bewoners zich konden
handhaven. Hjj was voor zijn gebied de rech
ter in burgerlijke en erimineele zaken, en van
zijn beslissing was in werkelijkheid geen hoo-
ger beroep. Hij had het recht alle ambtenaren
te benoemen voor de steden en dorpen, die in
zijn gebied mochten ontstaan. De bewoners
hadden geen stem in de regeering. De goede
ren gingen over op den oudsten zoon en ble
ven dus onverdeeld.
De emigranten, die door den patroon naar
Nieuw-Nederland gezonden werden, verbon
den zich om hem gedurende een zeker aantal
jaren te dienen hun koren moesten ze op zjjn
molen laten malen (het maalgeld was natuur
lijk hoog genoeg); ze mochten niet jagen of
visschen zonder verlof van den meesterze
mochten geen laken of linnen weven voor zich
zelf of voor anderen, doch alles koopen van de
Compagnie.
De toestand der emigranten was inderdaad
niet veel beter dan die der vroegere lijfeigenen.
Als ze na volbrachten diensttijd niet wilden
wonen op 't gebied van hun patroon, moesten
ze terugkeeren naar Holland. Was het wonder
dat er weldra de grootste ontevredenheid
heerschte onder de kolonisten Al werden, nood
gedwongen, de harde bepalingen min of meer
verzacht in een loop der tijden, de onvoldaan
heid wilde niet wijkende Compagnie, die
enkel op winstbejag uit was, bleef hooge in
voerrechten eischen voor de verschillende ex
port-artikelen, terwijl ook de zware havengelden
den kolonisten een doorn in 't oog was.
Zoolang de patroons zich één gevoelden met
de Compagnie, bleven ze als regel werken in
harmonie met hunne bepalingen. Weldra ech
ter bleek het, dat de maatschappij geen flinke
dividenden kon uitkeeren en toen begonnen
de heeren alleen aan zich zelve te denken,
gingen ontduiken en smokkelen zooveel ze kon
den en kwamen daardoor in botsing met de
Compagnie.
Een der meest in 't oog springende figuren
is Kilian Van Rensselaer, dien we reeds eerder
noemden. Oorspronkelijk parelhandelaar te Am
sterdam en een der directeuren van de Compag
nie, wist hij een stuk land van 48 bij 24 mijlen
in zijn bezit te krijgen, zich uitstrekkende van
Beeren Island tot aan de Mohawk, 't Was een
ontzaglijk gebied, waarin hij zich zoo volkomen
heer en meester gevoelde, dat hij er heerschte
als een absoluut vorst. Hij bemoeilijkte den
pélzenhandel der Compagnie en trachtte dezen
aan zich te trekken hij liet de schepen, die
zijn gebied wilden invaren een tol betalen.
Door meer handelingen van de grootste wille
keur maakte hjj zich gehaat en gevreesd ten
slotte werd hij gedwongen de omstreken van
't Fort Orange af te staan, doch al het andere
land bleef in zjjn bezit.
We hebben in het patroonstelsel voor een
groot deel de verklaring van het feit, dat de
Hollandsche settlers zich later zoo gereedelijk
plaatsten onder het Engelsehe bewind. De be
tere klasse van emigranten kwam niet her
waarts vrijheid van handel bestond er niet.
Wel werd nog onder het Hollandseh bewind
land op gemakkelijke voorwaarden opengesteld
voor emigranten uit Nederland zoodat deze niet
onder een patroon behoefden te leven. Doch
met dat al het meeste en beste land was
ingepalmd door de patroons, zoodat ook on
der de later aangekomenen ontevredenheid
heerschte.
Onze Hollandsche landverhuizers hadden een
Calvinistische opvoeding genoten in een vrije
Republiek; in de Nieuwe Wereld vonden ze
niet de vrijheid, die ze in ruime mate genoten
hadden in het klassieke land der vrijheid. Ter
wijl de Engelsehe kolonisten ten noorden en
zuiden van hen hun eigen plaatselijke wetten
maakten, werden zjj geheel gecontroleerd, in
dien niet door een patroon, dan toch door een
handelsmaatschappij, wier voornaamste doel
was hooge dividenden uit te keeren aan de
aandeelhouders.
Toen de hertog van York Nieuw-Nederland
kwam opeischen was alleen Gouverneur Stuy-
vesant gereed om te strijden tegen den over
weldiger nagenoeg alle inwoners van Nieuw-
Nederland waren van opinie, dat een Engelsch
bewind te verkiezen was boven dat der Com
pagnie. Dit pleit wel niet voor de vaderlands
liefde der inwoners, doch de verklaring ligt
voor de hand. De koopmansgeest speelde onze
vaderen in dezen leelpke parten hierin waren
ze niet meer de stoere Calvinisten der zestiende
eeuw, die persoonlijke, godsdienstige en staat
kundige vrijheid wenschten voor zich en voor
hun medemenschen.
Gedurende de 17de en de 18de eeuw is
Albany immer het middelpunt geweest voor de
Noordelijke Staten. De Indianen hebben hun
aanvallen verscheidene malen op Albany en
hare omstreken gericht. Toen de oorlog met
de Franschen dreigde in 1754 kwam hier het
Congres der koloniën samen, waarop Benjamin
Franklin een ontwerp eener Unie voorstelde,
't welk een twintigtal jaren later den grond
slag vormde voor de Constitutie der Vereenigde
Staten.
De uitvindingen der negentiende eeuw heb
ben Albany gemaakt tot wat het nu iseen
flinke stad met meer dan 100.000 inwoners,
welgebouwd, welbeboomd, met een druk ver
keer en bloeiende industrieën. Ze is de hoofd
stad van den staat New-York en als zoodanig
de trotsche bezitter van het Capitol, een ge
bouw om er trotsch op te wezen. Gebouwd op
den heuvel waarop 't oude fort zich verhief, is
het reeds van verre zichtbaar in al zijn ma
jesteit.
De omvang van 't gebouw maakt indruk op
den aanschouwer. Het is 300 voet hoog ten
noorden en zuiden, 400 voet ten oosten en
westen, en beslaat een oppervlakte van drie
acres en zeven vierkanten voet. De muren zjjn
opgetrokken van massief graniet, grootendeels
aangevoerd uit Maine. Onvoltooid als het is,
herinnert het aan een of ander reuzengebouw
uit den ouden tjjd. De kolossale marmeren
trappen, die van den beganen grond aan de
voorzjjde leiden naar de tweede verdieping,
zjjn mogelijk het indrukwekkendste deel van
't geheele gebouw; ze hebben een breedte van
100 voet. Als de toren en de koepel zullen
aangebracht zijn, zullen de totale kosten niet
minder dan twintig millioen dollars bedragen.
Dit mag een groote som zijn doch daarvoor
hebben de regeeringspersonen en ambtenaren
van den staat New-York ook een hoogst orna
menteel tehuis. We kunnen de verschillende
zaken stilzwijgend passeeren. Ze zjjn alle het
bezichtigen overwaard, omdat ze zonder uitzon
dering onovertrefbaar zjjn in bewerking en
ornamenteeringoveral herkent men de mees
terhand.
La Fayette, Ind. H. J. B.
BURGERLIJKE STAND TAN MIDDELRLBG.
Yan 28 Nov.
ONDERTROUWD: M. de Groot, jm. 24 j.
met A. de Klerk, jd. 25 j. A. A. A. Wanda,
jm. 25 j. met M. Fasteneau, jd. 24 j. P. A. de
Bree, jm. 28 j. met E. Schoe, jd. 23 j. M. P.
Umer, jm. 29 j. met M. F. de Baare, jd. 24 j.
A. A. Somer, wedn. 38 j. met A. A. van der
Weel, jd. 41 j C. Bosch, jm. 21 j. met P. Gil-
lisse, jd. 24 j.
GETROUWD: P. B. Bos, jm. 22 j. met C.
van Aartse, jd. 24 j. C. J- Lameijn, jm. 21 j.
met K. van Gemert, jd. 20 j. J. W. de Schip
per, jm. 25 j. met J. van Keulen, jm. 22 j.
BEVALLENC. C. Gillissen, geb. Hooft-
man, z. P. Gabrielse, geb. Roelse, z. A. Vroon,
geb. Van den Hoek, d. J. van der Weel, geb.
Seijbel, d. W. Davidse, geb. Coppoolse, z. H.
van de Visse, geb. Flipse, d. J. de Baare, geb.
De Klerck, d.
OVERLEDEN: J. S. Gerritsen, wed. van J.
Rietman, 81 j. W. P. Engelberts, man van E.
L. P. Vetten, 79 j.
Te MIDDELBURG verkrijgbaar bij
VAN
De Majoor Commandant van het 2e Bataljon
3e Regiment Infanterie te Middelburg, zal op
des middags te twaalf nren, te zijnen bureele,
Korte Noordstraat E 18, onder nadere goed
keuring van den Minister van Oorlog, in het
De voorwaarden van lavering van 13 No
vember 1906 VI afd. No. 117, zijn tegen den
prijs van vijf en twintig cent per exemplaar
bij de firma de Gebrs. Van Cleef te 's Graven-
hage verkrijgbaar.
Het te leveren SPEK kan, behalve van het
stempelme k van den Nederlandschen Slagers-
bond of van een gemeentelijk abattoir, genoemd
in Art. 16 van gemelde voorwaarden, ook zijn
voorzien van het goedkeuringsstempelmark van
den gemeentelijken keuringsdienst te Arnhem,
Brielle, Dordrecht of Hoorn.
De aflevering van het SPEK moet, naar ge
lang van de behoefte, rechtstreeks aan de
korpsen geschieden.
Inlichtingen betreffende de hoeveelheden
SPEK, welke vermoedelijk noodig zijn, kun
nen bij den aanbesteder worden ingewonnen.
De Majoor voornoemd,
W. H. VAN WIERINGHEN BORSKI.
te geven door den blinden Organist, den heer
H. J. KRUITHOF, van Kampen,
TOEGANGSKAARTEN a 10 cent, gereser
veerde plaatsen 25 cent, verkrijgbaar bij de
Boekhandelaren DHUIJ, FANOY en SMITS
en 's avonds aan de Zaal. PROGRAMMA 5 ct.
Ondergeteekenden wekken met vrij
moedigheid U op dezen blinde te gaan
hooren.
Ds. J. DE VISSER.
Ds. J. WIELENGA.
