Een imponerende val l Nieuws PREDIKBEURTEN Voordeel?! Crea-ochtend EiiAnDEn-niEuws uit de kerken Groenmarkt Goedereede Gerda Padmos-van Gurp in Flakkeecialiteiten Groot Laurenskerkconcert met Flakkeese uitvoerenden Bekeerde (ex-) moslim spreekt in Oude Tonge Kritische kanttekeningen Het tijdstip W. H. Velema Zondag 28 april 2002 A, Herv. Ge O <D OTQ Vrouwen van de Reformatie Hoe snel kunnen indrukken elkaar afwisse len en daarmee meningen veranderen. Voor mij een aanwijzing van de vluchtigheid van veel menselijke overtuigingen. Een gebrek aan diepgang constateerde ik bij tal van poli tici in hun commentaar voor, tijdens en na de val van Paars? We kunnen beter spreken van de val van Kok, vlak voor het einde van zijn tweede periode als minister. Dit artikel is geen politiek commentaar. De zou vanuit het gezichtspunt van politieke ethiek iets willen schrijven over de val van het Kabinet. In een onderschrift verleden week heb ik beloofd deze week daarover iets te zeggen. In mondelinge en schriftelijke commentaren werd het woord chaos gebfuikt, ter typering van de interne gang van zaken in het kabinet Kok? In toenemen de mate heeft de chaos zich meester gemaakt van het kabinetsbeleid. De commotie rond om het NIOD-rapport was de bezegehng van een falende regie. Wat er allemaal aan voor af is gegaan zal hier niet ophalen. Het Kabi net kraakte in zijn voegen. En dan de commentaren woensdagmorgen 17 april via de microfoon en in de kranten. Een moedige daad, een wijs besluit, een geweldig voorbeeld naar andere landen en naar de slachtoffers. Overwegend waarderende reac ties. Daarmee begonnen ook alle sprekers in het kamerdebat van woensdag 17 april. Hier en daïir voorzichtig een kritische vraag in de kantlijn, maar meer niet. Wel werd er alom gewezen op de tragiek die er schuilt in het verloop en vooral in het einde van Koks acht jarig premierschap. Moet hij nu zo de geschiedenis ingaan? Dus een combinatie van bewondering voor moed, daadkracht, en van meeleven, bijna zou ik zeggen medelijden. Kok had als premier beter verdiend. Ik ben zo vrij bij deze waarderende opmer kingen enkele kritische kanttekeningen te maken, vooral vanuit het gezichtspunt van de politieke ethiek! De premier heeft gezegd dat hij voor zichzelf had vastgesteld dat hij aan de conclusies van het NIOD-rapport consequenties moest verbinden. Ik vat de kritiek samen met de woorden van Pronk; de politiek heeft gefaald. In welke mate en op welke hoofdpunten of bijzaken, is op dit moment niet het belang rijkste. De politiek heeft gefaald. Dat heeft de premier zich zo aangetrokken, dat hij meende te moeten aftreden. Met deze con- iiillliii clusie, die voor hem tot een besluit was geworden, is hij op dinsdag 16 april naar het Kabinet gegaan. Wat er allemaal door hem en anderen gezegd is in die discussie van enkele uren, weten wij niet precies. Deze conclusie heeft de premier aan het Kabinet meegedeeld. Terecht hebben Kamerleden bij deze belich ting van de gang van zaken vragen gesteld. De voornaamste daarvan is wel die naar alles wat minister Pronk het volk heeft laten weten; en naar wat in bescheidener mate bekend is geworden van de opstelUng van minister De Grave. Beide bewindsheden lie ten direct of indirect weten dat ze eigenlijk niet verder konden. Een goed verstaander heeft aan dit (meer dan) halve woord genoeg om tot hun aftreden te concluderen. Dit zo zijnde, is het wat vreemd dat premier Kok de indruk wekte dat deze stellingname geen invloed heeft gehad op zijn conclusie: ik moet aftreden. Daar is op zijn minst deze vraag aan te verbinden: op welk moment is Kok tot die conclusie gekomen. We weten dat hij soms een lange weg gaat alvorens te handelen. Hij is echter een ervaren politicus. Hij kent de valkuilen van het politieke bedrijf. Hij is niet onbekend met de enorme versnelling waarin - mede door de moderne communicatiemiddelen - zaken kunnen komen. Hij kende de eigenzinnigheid van de soloacties van minister Pronk. Zat Kok gedurende dit - soms wat versnelde - traject nog steeds te wikken en te wegen? Juist omdat hij er de tijd voor heeft geno men, kon hij niet voorbijgaan aan wat er intussen gebeurde. Hij heeft dat ook niet gedaan. Het amice-briefje aan Pronk - inderdaad zo neergelegd tijdens de discussie dat anderen van de inhoud kennis konden nemen - spreekt boekdelen. Kok is niet alleen bezig geweest met zijn eigen besluit; als premier heeft hij zich ook beziggehouden met wat er om hem heen gebeurde en wat andere ministers zeiden en deden. Voor mij zou er slechts één conclusie overblijven: als de zaken in zo'n stroomversnelling komen dan moet ik zelf naar buiten toe handelen. Dan kan ik niet langer wachten op wat mij afkomt. Dan is het nu tijd om het besluit te nemen: ik treed af. Dat Kok eigenlijk wilde wachten tot vrijdag 19 april zegt op zijn minst dat hij de dynamiek van de gebeurte nissen heeft onderschat. Hij heeft geen oog gehad voor wat er op het Binnenhof intussen gebeurde; en daardoor heeft hij op een cruci aal moment de regie verloren. Het verwijt van chaos is niet ten onrechte geuit. Die maandagavond heeft niemand in Den Haag geweten hoe de zaken er precies voor ston den. Welke positie elk der ministers en frac tieleiders innam. Toen heeft Kok, terwijl hij zag dat de situatie chaotisch was geworden, besloten zijn aftre den bekend te maken. Mijn inziens was dat besluit mede ingegeven omdat hij de greep op de gebeurtenissen had verloren. Toen heeft hij met een greep de leidsels weer opgepakt. Dat deed hij door de wagen tot stilstand te brengen. Hij heeft - om zo te zeg gen - aan de noodrem getrokken. Daarbij heeft niemand hem geholpen of iets in het oor gefluisterd. Dat wil ik geloven. Wel zeg ik: je trekt alleen aan de noodrem als je het gevaar van verongelukken ziet. Dat gevaar is levensgroot op hem afgekomen. Toen heeft hij ervoor gekozen zelf de wagen tot stil stand te brengen om zo verdere ongelukken (en het verder uit de hand lopen) te voorko men. De reactie van zijn omgeving is geweest; moedig, dapper, eigen lot als premier onder geschikt maken aan het op zich nemen van de verantwoordelijkheid voor verleden. Er is nog een argument om te zeggen dat Kok ook door de chaotische gebeurtenissen op dat moment tot optreden heeft besloten. Waarom anders niet gewacht tot vrijdag 19 april of waarom al niet veel eerder afgetre den? Door het NIOD-rapport zijn er geen nieuwe belastende feiten bekend geworden. Kok was van al de gebeurtenissen op de hoogte. Dat ze zwart op wit in een rapport staan, weegt zwaar. De situatie van het ver leden verandert er niet door. De lezer voelt: ik wil niet twijfelen aan de integriteit van Kok. Hij heeft voor zichzelf de beslissing genomen: dat rapport heeft als consequentie dat ik aftreed. Ik kan er echter niet omheen dat de verwarrende gebeurte nissen van invloed zijn geweest op het moment waarop hij dit besluit naar buiten heeft gebracht. Dit zo zijnde is het niet onbil lijk te zeggen: hij heeft weer greep willen krijgen op wat hem uit de hand was gelopen. Die greep bestond in: Ik treed als premier af Zo is de wagen tot stilstand gekomen. Hij heeft die zelf halt doen houden. Kok zal als ervaren politicus ook bedacht hebben weUce indruk dat zou maken. Een goede indruk in een verwarde situatie. Ik zeg niet dat Kok daai-om is afgetreden. Zeker niet. Ik zeg wel dat het moment waarop hij dat aftreden bekend heeft gemaakt, mede bepaald is door het optreden van de heren Pronk en De Grave. Als Kok zelf dat ver band niet wil leggen, is het niet verkeerd dat in dit en andere commentaren wel te doen. Nadat ik deze passage had geschreven, las ik in NRC Handelsblad van 17 april binnen- en buitenlandse commentaren op het aftreden van Kok. In vrijwel alle kranten werd ver band gelegd met de situatie in de Nederland se politiek - zonder dat dit afbreuk doet aan de waardering voor Kok's besluit -. Een imponerende val. De lezer zal begrijpen dat ik het woord imponerend heb gekozen om de verschillende aspecten tot hun recht te doen komen. Daaronder ook het moment waarop hij het besluit bekend heeft gemaakt. Dat getuigt ook aan het einde van de rit van staatsmanschap. Ik leg tenslotte de lezer de vraag voor: als de premier voor deze gebeur tenissen wel de verantwoordelijkheid op zich neemt en daarom zelfs aftreedt, kan hij dan de schuld van zich afschuiven? De Groei&Bloei-afdeling van Goeree-Over- flakkee organiseert zaterdag 25 mei haar Groen- dag in Goedereede. Diegenen onder u die zich de jubileumgroenmarkt in Stad a/h Haringvliet, nu 5 jaar geleden, herinnert, heeft een idee wat ons voor ogen staat. Een prachtig aangeklede oude boerenschuur, gevuld met stuk voor stuk boeiende kramen die u echt allemaal zult wUlen zien'. Ditmaal is de markt op het erf van de oude stee van de familie Goekoop in hartjeOoederee- de. Daar willen we opnieuw iedereen laten zien wat onze vereniging te bieden heeft. We gaan u tonen van wat op onze diverse workshops (doe- avonden en -ochtenden) gemaakt wordt en werd, van vogelhuisjes tot memory-albums, beschilderen van vogelschalen tot "kistje met kip", troggen maken en vogels van wilgentenen. Het groen-escorte uit Boskoop zal grondmon- sters onderzoeken, enten en stekken demonstre ren als ook buxus-vormsnoei. We hebben iemand uitnodigen die bijzondere kleine plant jes te koop aanbiedt, maar ook denken we aan een plantenruil, voor deze gelegenheid in keuri ge vierkante potjes met de naam en de bijzon derheden. Natuurlijk is onze KMTP-kraam aan wezig, met informatie over lezingen, cursussen en zeker ook over onze grote en kleine reizen. Ook onze beroemde fotoalbums die getuigen van al onze activiteiten zullen te bewonderen zijn. De smul- annex receptenstand zal er weer staan, met zelfgemaakte wijnen en ander lek kers. Ook bestaat de mogehjkheid om kennis te chr. streetólad op gereformeerde grondslag voor de zuld-hoUandse en zeeuwse eilanden is een uitgave van Uitgeversmaat- scbappij Eilanden Nieuws BV Verschijning: dinsdag- en vrijdagavond Tel. (0187)4710 20 Fax (0187)48 57 36 Postbus 8, 3240 AA Middelhamis Langeweg 13, Sommelsdijk ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE: tel.(0187)47 10 20 e-mail: Algemeen@gebr-dewaal.com (onder vermelding van 'adv' of 'adm') tarief per mm 0,25; contracttarieven op aanvraag sluitingstermijn zakelijke advertenties: maandag en donderdag 14.00 uur slmtingstermijn overlijdensberichten: dinsdag en vrijdag 8.30 uur voor foutief geplaatste advertenties als gevolg van onduidelijke advertentie opdrachten of telefonisch opgegeven advertenties kan de uitgeverij niet aansprakelijk worden gesteld. Advertentie-acquisitie: A. J. van der Velden, 06-50448359 REDACTIE: hoofdredacteur: J. Villerius, tel. (0187)47 10 22, privé (0187) 60 14 40 e-mail: J.Villerius@gebr-dewaal.com Plaatsing van ingezonden berichten kan zonder opgaaf van redenen worden gewei gerd. ABONNEMENTEN: Per kwartaal 8,90. Per jaar €33,60. Abonnementen zijn bij vooruitbetaling en worden automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk vóór 30 november. Wijzigingen graag twee weken voor deze ingaan doorgeven. REKENINGNUMMERS: postbank 167930 rabobank Middelharnis 342001108 maken met Marijke Seip, van de Hoeve Kort- steart Kokerijen. We hebben voorts een stand gereserveerd voor de mandenvlechter, een imker en voor etsen, aquarellen en fotografie door leden. Verder doen we aan bloemschikken, is er een stand met bonsai-haiku en worden er hanging bas kets gemaakt. Op deze dag kunt u zelfs Ieren wat men onder karaktertuinen verstaat. De ons welbekende heer Fons Kuijpers zal aanwezig zijn, om zijn vaak bijzondere planten te koop aan te bieden. Er zal een kraam zijn waar u oude of overcomplete tuinboeken kunt door snuffelen, misschien is er iets van uw gading bij. De Groendag is te bezoeken tussen 10.00 en 15.00 uur. OUDDORP - Herv. Gem. Dorpskerk: 9.30 uur ds. C. Gielen, Middelhamis en 18.30 uur ds. R. Veldman. Eben-Haëzer: 9.30 uur ds. R. Veldman en 18.30 uur ds. A. van Wijk, Herkingen - Ger. Gem. 9.30 uur leesdienst en 18.30 uur ds. C. A. van Dieren, Rijssen (N) - Ger. Kerk 10.00 en 18.30 uur ds. D. de Jong, Stiens - Doopsgezinde Gem. 9.30 en 18.30 uur ds. A. M. Langhout. GOEDEREEDE - Herv. Gem. 9.00 en 10.45 uur ds. J. W. van Estrik, afsluiting winterwerk en 18.30 uur ds. J. P. J. Voets, Stolwijk. STELLENDAM - Herv. Gem. 10.00 uur ds. P. B. Verspuij, Boven-Hardinxveld en 18.00 uur ds. P. J. den Admirant, Capelle a/d IJssel - Ger. Kerk 10.00 uur ds. M. Grashoff, Barendrecht en 18.30 uur leesdienst. MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 uur ds. J. WiUemsen en 18.00 uur ds. A. Belder - Ger. Gem. 10.00 en 16.00 uur ds. C. A. van Dieren, Rijssen (N) - Ger. Kerk 9.30 en 17.00 uur ds. J. J. Blom, Almere - Ger. Gem. in Ned. 10.00 en 18.00 uur leesdienst. DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. G. van den Berg, Asperen - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst. HERKINGEN - Herv. Gem. 10.00 uur ds. A. van Wijk en 18.00 uur kand. M. Die- peveen, Stellendam - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst. SOMMELSDIJK - Herv. Gem. 10.00 uur ds. G. C. Kunz, bediening Heilige Doop en 18.00 uur kand. E. van der Meer, Hil versum - Lukaskapel HDG 10.15 uur ds. W. L. Smelt - Rem. Ger. Gem. 10.00 uur Prof Dr. E. H. Cossee - Herv. 'Exodus' Gem. 10.00 uur ds. J. H. Ver waal - Christengemeente Vrienden van de Bybel Het Prieel, Sommelsdijk 10.00 uur R. Pieper. MIDDELHARNIS - Herv. Gem. 10.00 uur ds. A. P. Voets en 18.00 uur ds. C. Gie len - Chr. Ger. Kerk 9.30 uur ds. P. den Butter en 18.00 uur onbekend - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur ds. J. Karels - Ger. Kerk (Vrijgemaakt) 9.30 en 10.45 uur leesdienst. NIEUWE TONGE - Herv. Gem. 9.30 uur ds. A. Belder en 18.00 uur ds. E. Mijn heer, Westbroek - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst. OUDE TONGE - Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. A. van Lingen, v.m. beves tiging ambtsdrager - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst. STAD aan 't HARINGVLIET - Herv. Gem. 10.00 uur ds. H. A. Samsom en 18.00 uur ds. J. C. den Toom - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst - Ger. Kerk 10.00 uur ds. A. v. d. Zwaag, Wildevank en 18.00 uur ds. A. P. de Goede, Werkendam. DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. P. van Duijvenboden, v.m. bediening Heilige Doop - Ger. Kerk "What's in a nameV is een bekende zinsne de uit een toneelstuk van Shakespeare. Een naam zegt inderdaad veel. Bijnamen ook. Ze zijn er altijd en overal geweest. Vaak in de beledigende of belachelijk makende sfeer, maar dat is niet altijd het geval. Kerkleraar Thomas van Aquino werd 'doctor angeli- cus' genoemd vanwege zijn fabelachtige kennis. Achter Gerrit Gerritsz. gaat de humanist Desiderius Erasmus schuil. Koningen luerden in het verleden voorzien van namen als Jan zonder Land ofLode- lüijk het Kind. Graaf Floris de Vijfde werd der keerlen God genoemd. Charles Ie Simp le, de Eenvoudige, was een zoon van Lode- wijk de Tweede, bijgenaamd de stotteraar. Karel de Kale hoort ook thuis in dit rijtje van Middeleeuwse bijnamen, net als Lode- wijk de Vrome en Philips de Stoute. De eeuwen door werden bijnamen naar hartelust gebruikt. De schrik der zee, de Onomkoopbare, Bestevaer en Nappie zijn enkele voorbeelden uit een onuitputtelijk reservoir. Onder laatstgenoemde werd iede re Nederlander van een achternaam voor zien. Door de massaliteit en de snelle invoe ring ontstond een monocultuur die nog merkbaar is in achternamen als de Vries, de Bruin en Jansen maar ook bijzondere namen als: Naaktgeboren, Zoetekauw en Vroegindeweij. Andere bijzondere achterna men als Bierenbroodspot, Komte-bedde en Almekinders bestonden al langere tijd. Sommige bijnamen werden erenamen. De Romeinse keizer Octavianus werd Augus tus, d.i. de Verhevene, genoemd. Premier den Uyl werd door zijn politieke opponent Dries van Agt als ome Joop betiteld. Een Amsterdamse crimineel ging als 'de domi nee' doen-het leven. Wie speelt tegenwoordig voor Sinterklaas en wie is de spreekwoorde lijke Zwarte Piet. Kent u de namen Swie- bertje en Bromsnor nog? Of die van juf frouw Saartje? In ieder geval zijn de Lan ge Jan en Grote Bertus twee verschillende grootheden. Bijnamen zijn altijd spontaan ontstaan en bewezen in de loop van de tijd hun zeg gingskracht. De euro's zijn op voorhand voorzien van bijnamen als duocent en gou den ring. Of ze het predikaat bijnaam ver dienen moet nog blijken. Eén van de vele bijnamen op Flakkee wordt hier aan de ver getelheid onttrokken. Leendert van Antwer pen was van 1903 tot 1932 veldwachter in Stad aan 't Haringvliet, de gevreesde dien der, die ook bode en havenmeester was, luerd door de jeugd 'witte Leen' genoemd. Bijnamen worden gemakkelijk scheldna men, zeker in een tijd als de onze. Als ze ver worden tot datgene wat aan het begin van dit stukje staat, gaat er vroeg of laat iets mis. Oppassen is het devies. Maar dat neemt het gebruik van toepasselijke bijna men niet weg. Integendeel, bijnamen tuor- den nog altijd beschouwd als een stukje humor in de samenleving. Deze pennenlik- ker groet u allen recht hartelijk. 10.00 uur dr. H. J. Kouwenhoven en 18.00uurds. P.C. Koster. OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. 9.30 uur ds. P. Vermaat, Scheveningen en 18.00 uur Dr. W. Verboom, Waddinx- veen - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur leesdienst - Ger. Kerk 9.30 uur drs. P. C. Koster, Spijkenisse en 18.00 uur de heer P. de Jong. LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00 uur ds. H. J. Boer. We willen meestal voordelig uit zijn, zeker als er méér uitgaven gedaan moeten worden. Wanneer je zwanger bent, denk je ook na over borst- of flesvoeding. Borstvoeding heeft voordelen en is voordelig. Wil je meer weten over de voordelen van borstvoeding voor moeder en kind, dan ben je (zowel als a.s. en als voedende moeder) welkom tijdens de info-avonden van borstvoedingorganisatie LLL te Middelharnis op woensdag 1 mei aan Rubensplein 64 en te Ouddorp op donderdag 2 mei aan Molenblok 24. De avonden duurt van 20.00-22.00 uur en deelnamekosten bedragen 2,- voor donateurs van LLL en 3,- voor niet-donateurs. Voor telefonische hulp of informatie bij borstvoeding kunt u bellen naar Francisca Wagenaar, tel.: (0187) 684433 of Carla van Gils, tel: (0187) 631716. U kunt ook bij LLL terecht voor het huren van een elektrische kolf. Vorige week werd een aflevering van 'Flak keecialiteiten' uitgezonden op Radio Flak kee waarin Gerda Padmos-van Guip uit Hel- levoetsluis haar levensverhaal vertelde. Een periode die 62 jaar geleden begon, toen zij werd geboren in Stad aan 't Haringvliet. Ze vertelde op humoristische wijze over haar werk als wijkverpleegster, haar werk in enkele ziekenhuizen, (waaronder het zieken huis in Dirksland) en over haar hobby's. Maar in dat ene uur was zij nog lang niet uit verteld. Daarom is er nog een tweede afleve ring met haar opgenomen en die zal a.s. zaterdag om 9.00 uur te horen zijn in 'Flak keecialiteiten' op Radio Flakkee. Dinsdag avond om 18.00 uur wordt het programma herhaald. Stichting Welzijnswerk Goeree-Overflak- kee organiseert op 8 mei een 'crea-ochtend' in het Infocentrum aan de Bemhardstraat 27 te Oude-Tonge. Deze ochtend heeft als the ma: 'Patchwork'. U kunt een speldenkussen maken van patchwork. Graag naald en garen en eventueel een goede schaar meenemen. De kosten bedragen 3,50 euro per persoon inclusief koffie en materiaal. De ochtend duurt van 09.30 tot 11.30 uur. Indien u belangstelling heeft kunt u zich aaiimelden tot en met vrijdag 3 mei bij de SWO via tele foonnummer 641344. Jullie worden morgenmiddag om 14.30 uur bij Elim in Nieuwe Tong verwacht. Na kof fie met gebak en een stevige wandeling door de bossen bij Haamstede willen wij om rond 18.30 uur eten in Elim. 's Avonds houden wij een open avond, dus is er tijd om te bil jarten, muziek te maken en te zingen! Kos ten bedragen vijf euro. Kun jij 's middags niet mee, dan ben je van harte welkom van af 18.30 uur. Tot zaterdag! Commissie ZAJW De Reformatie van de kerk in de 16^ eeuw - trouwens ook veel andere bewegingen in de geschiedenis - zijn voor ons besef vooral een zaak van mannen. Met name als het gaat over de ontwikkelingen van de christelijke kerk door de eeuwen heen, dan verbinden we daaraan vooral namen van mannen. Zo spreken we over kerk'vaders' en over refor matoren - mannen van naam. En wie maar een beetje op de hoogte is van de kerkge schiedenis, kan hun namen moeiteloos noe men. Inderdaad: mannen. Vandaag iets over de vrouwen van de Refor matie. Want die zijn er zeker geweest. En onderschat hen en hun invloed niet. De eer ste reformator van Straatsburg was Matthias Zeil. Maar minstens zo belangrijk was zijn vrouw Katharina. Zij stond haar man dapper terzijde! Een juweel van een boek verscheen er een poosje geleden over de vrouw van Johannes Calvijn, de reformator van Geneve. Niet zomaar een roman. Maar een weergave van de feiten van haar leven en de feiten van haar tijd, gegoten in de vorm van een dagboek. Op grond van betrouwbare historische bron nen samengesteld. De schrijver is een refor matorisch Frans predikant en kerkhistoricus. De Nederlandse uitgaaf is verzorgd door een vriend van de schrijver, ds. K. Boersma, Christelijk Gereformeerd predikant, wonend in Oud-Beijerland. Ik ben hem erg dankbaar voor dit initiatief. Want zo hebben we een belangwekkend en fraai uitgegeven boek in handen gekregen. Het boek bestaat uit drie delen, samenval lend met de drie fasen in het leven van Ide- lette: Luik, Straatsburg en Geneve. Ze is geboortig uit Luik. Daar trouwt ze met de stoere en knappe Jean Stordeur, meester houtbewerker. Daar worden ze gebracht tot een keuze voor de Reformatie, maar dan in de doperse variant. In Luik is hun bestaan bedreigd. Ze moeten vluchten en komen in Straatsburg terecht. Na veel wederwaardig heden sterft Jean daar aan de pest. Maar dan zijn ze al toegetreden tot de Franse vluchte- lingengemeente. Wie is daar de prediker? Inderdaad, een zekere Jean Cauvin, ofwel Johannes Calvijn, de geleerde schrijver van de Institutie. Die zich daar in Straatsburg echter ook ontpopt als een bezorgde en mee levende pastor. De mooiste bladzijden in dit bijna als poëzie geschreven boek vind ik waar Idelette haar verdriet over het overiijden van haar Jean onder woorden brengt. Ze treurt, maar niet als iemand zonder hoop. "Wij hebben ver staan dat wij deel hebben aan het kruis van onze Heere en dat wij ook deel zullen krijgen aan Zijn heerlijkheid. Op Zijn tijd, niet op die welke wij Hem hadden voorgeschre ven... En dan gaat het aan op het huwelijk met Calvijn. Dat wordt fijngevoelig maar niet zonder humor beschreven. Die geleerde Calvijn die nu trouwen gaat... Door bemid deling van zijn Straatsburgse collega Mar tin Bucer en diens vrouw. Op 10 augustus 1540 is het zover. Bij het bruiloftsmaal houdt vriend Gaspard Hedio de toespraak. Vandaag sluit een jonge doctor van de kerk voor God en de mensen een wettig huwelijk. Hij laat zien dat hij zich niet apart stelt van de overige mensen. Hij sticht een gezin dat een model zal zijn voor volgende generaties. Het is een grote dag voor heel de kerk. Dame Idelette, de man die God u geeft is heel geleerd, maar in Zijn voorzienigheid heeft Hij ook u veel wijsheid gegeven. Om het Evangelie hebt u verbanning, armoede en rouw gekend en dat laatste was wel het ergste. Wij keuren de keus van uw man goed en wij feliciteren u. Wij kunnen in onze gedachten u niet meer loslaten en ook niet in onze gevoelens en in onze gebeden..." Na ruim een jaar moet Idelette haar man volgen naar Gene ve, waar ze tot haar dood in 1549 wonen zal. Na 15 jaar weduwnaarschap volgt Johannes haar in 1564. Idelette, een vrouw in de schaduw van een groot man in Gods Koninkrijk. Maar op haar plaats is ze van grote betekenis geweest. Ze wordt in dit boek beschreven als een vrouw met een sterk karakter, maar bovenal met een oprechte godsvrucht en een vast geloof Zoals ze geleefd heeft, zo is ze gestorven: in de Heere! Dat geldt ook van die andere vrouw, over wie dat andere boek gaat. Een heel andere vrouw; een heel ander boek daarom ook. Over Katharina von Bora, de vrouw van Maarten Luther. "Herr Kathe"zo noemde Luther haar bij tijden, bewindsvrouwe als ze was van heel de Luther-bedoening in het zwarte klooster in Wittenberg. Ik kwam er nog niet toe zelf deze roman te lezen. Maar ik durf het wel aan ook dit boek van harte aan te bevelen. Thema, auteur en vertaler staan er garant voor! N.a.v.: Marc-Frangois Gonin, De drie spie gels. Het leven van Idelette de Bure, echtgenote van Johannes Calvijn. Vertaald en bewerkt door ds. K. Boersma. Uitgeverij Den Hertog te Houten. Paperback. 382 pag., prijs €18,11. Ursula Sachau, Het laatste geheim. Roman over het leven van Katharina von Bora. Vertaald door Nico Eike lenboom. Uitgeverij Den Hertog te Houten. Paperback. 532 pag., prijs €18,11. J. M. J. Kieviet NED. HERV. KERK Beroepen te Bergschenhoek (2e predikants- plaats), A. den Besten te Giessen-Nieuw- kerk; te Doorwerth-Heveadorp (Verenigde Protestantse Gemeente), W. Blanken te Oldenzaal; te Geldermalsen (wijkgem. Oost, J. Breure te Ameide (voorheen zendingspre dikant te Namibië); te Hellow, A. Bloemen dal te Meeuwen; te Hollandscheveld (b.w.), G. Mulder te Uddel; te Koudum (SoW), J. P. Oosterhoff te Kloetinge; te Linschoten, M. F. van Binnendijk te Vinkeveen; te Oud- Beijerland (wijk 1), J. van Wijk te Ridder kerk; te Loon op Zand (toezegging) D. Zoet, kandidaat uit Maartensdijk; te Baam (b.w.), te Rijssen en te Schoonhoven, H. Markus te Woerden. Bedankt voor Noordeloos, A. Bloemendal te Meeuwen; voor Kinderdijk-Middelweg, D. Breure te Bameveld; voor Ochten, P.J. Stam te Katwijk aan Zee. Aangenomen naar Drempt-Oldenkeppel, D. Engelage te Schiermonnikoog. =1= GEREF. KERKEN Beroepen te Delfzijl, R. Kloosterziel te Leek, die dit beroep heeft aangenomen. GEREF. KERKEN (VRIJG.) Beroepen te Heemse (vierde predikants- plaats), A. de Braak te Ten Boer; te Leeuw arden (tweede beroep, tweede predikants- plaats), Jt. Janssen te Groningen, die dit beroep heeft aangenomen; te Soest-Baam, R. ter Beek te Capelle a/d Ijssel-Noord; te Rotterdam-Oost (tweede predikantsplaats), M.A. van Leeuwen te Zuidwolde (Gr.). Aangenomen naar Rotterdam-Oost, J. W. Boerma te Zwolle, die bedankte voor Deventer, Haarlem, Haulerwijk, Nijkerk, Voorthuizen-Bameveld en Zuidbroek. Toegelaten tot de dienst van het Woord: door de classis Warffum: J.M. Haak te Zwolle, die het beroep naar Ulrum heeft aan genomen. Bedankt voor Blije-Holwerd i.c.m. Fer- wert-Hallum, E. J. Oostland te Smilde; voor Waardhuizen ca., P. Boonstra te De Lier; voor Schildwolde, E. Meijer te Bergent- heim. H= NED. GEREF. KERKEN Aangenomen naar Hardinxveld-Giessen- dam (parttime), K. D. Huizinga, kandidaat te Zeist, die bedankte voor Arnhem, Nijmegen en Nunspeet; naar Enschede-Noord, M. H. T. Bieuwenga te Emmeloord. op woensdag 29 mei is er een concert in de Grote of St. Laurenskerk te Rotterdam. Medewerking wordt verleend door de jonge pianist/organist Arjan Huizer, de bekende organist Martin Mans en de Gospelkoren 'In Touch' 'Creation' o.l.v. Ad de Joode. Het belooft een gevarieerd programma te wor den. Arjan Huizer zal samen met Martin Mans enkele vleugel/orgelimprovisatie ten gehore brengen, en beide zullen ook solo improviseren. Arjan houdt het niet bij de vleugel alleen, maar zal ook achter de kla vieren kruipen van het grootste orgel van Nederland. En natuurlijk is een quatre-mains uitvoering met Martin op het hoofdorgel wel op zijn plaats! Afwisselend zullen de gos pelkoren verschillende nummers uitvoeren. De twee koren van Ad zullen worden samen gesmeed, zodat alle stemmen een goede klank vormen in deze grote kerk. Tijdens de samenzang mogen ook bezoekers hun stem laten klinken, afwisselend begeleid Martin of Arjan. Al met al belooft het dus een bij zonder concert te worden! Kaarten zijn van af nu verkrijgbaar bij Van der Boom Boe- ken&Muziek te Sommelsdijk en kosten 8 euro per stuk. lünderen t/m 12 jaar krijgen 2 euro korting. Speciaal voor de eilandbewo ners wordt er een busreis naar de Laurens kerk georganiseerd. Per persoon betaald u daarvoor slechts 3 euro extra. Natuurlijk wordt na het concert ook weer terugge bracht. Aanstaande donderdag 25 april 2002 zal om 20.00 uur Mohammed Yashin uit Guynea spreken bij Evangelie Gemeente Berea Oude Tonge. Mohammed was in Guynea de mos limpriester van zijn dorp, tot er evangelisten in zijn dorp kwamen en hij tot geloof kwam. Dit zorgde voor grote ophef, maar had als resultaat dat het gehele dorp tot geloof kwam en zich bekeerde tot het christendom. Kom beslist om de getuigenis van deze bijzonde re man met eigen oren te kunnen horen. Donderdag 25 april, 20.00 uur in CBS 'de Bron', Melkweg 75 te Oude Tonge. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Doetinchem. W. Harinck te Woerden; te Rotterdam-Zuid, W. Visscher te Amersfoort; te Hendrik-Ido-Ambacht, M. Karens te Werkendam. Bedankt voor Apeldoorn, C. J. Meeuse te Nunspeet; voor Kampen, J. Schipper te 's- Gravenpolder; voor Rotterdam-Centrum, M. Karens te Werkendam.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2002 | | pagina 2