EIÜVriDEtl-IIIEUWS
Henk Coolen sneuvelde
één maand na de oorlog
vanDroii^elen
Paul Kieviet geeft concert in Grote
of St. Laurenskerk te Rotterdam
INGSSPREKMET...
Pinksterfeest in
de Geref. Kerk
Dit kunt u zelf doen
om waterverspilling
te voorkomen
Orgelreis V.V.O.
mevr. A. van Zwoll
te Dirksland
Jeugdwerk
MEDISCHE DIENSTEN
Stóokseizoen 1989-1990:
flinke meevaller voor de gezinnen
Een miljoen extra voor
Oosteuropese bijbels
No. 5903
Eén maand na het eind van de Tweede Wereldoorlog, op 5 juni 1945
kwam in Ooltgensplaat nog een Nederlands soldaat, de bijna 23-
jarige Henk Coolen om het leven. Hij was oorlogsvrijwilliger, inge
deeld bij de Jagers die direkt na de bevrijding in Middelharnis
gelegerd werden. Op 4 mei 1985 hielden de Jagers hun reünie in Mid
delharnis. Henk Coolen was één van hen die ontbrak..., betreurd
door z'n maats die hem graag hadden gemogen en die in juni '45 had
den gedeeld in de verbijstering over dat ellendige ongeluk.
Baby Broderie Boetiekjes
van vrijdag 25 mei 1990
t/m zondag 27 mei 1990
WEEKEND-DIENST ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
06-11
3e Blad
VRIJDAG 25 MEI 1990
Immers waren het geen oorlogshandelingen meer die de jonge Coolen het
leven kostten, maar een verborgen explosief, een booby-trap die explo
deerde toen hij in Ooltgensplaat, nabij de Galathese haven de deur van een
bunker wilde openen. Henk Coolen verbleef in die omgeving omdat hij met
een Duitse stormboot een veerverbinding onderhield naar Dintelsas. Pri
mair bedoeld voor het transport van manschappen, maar ook werden bur
gers meegenomen. Coolen had, samen met een collega, de boot in de
Stellendamse haven opgehaald om in Ooltgensplaat daarmee goede dines-
ten te bewijzen. Met de boot die hij bevaren had, werd het stoffelijk over
schot van Jager Coolen, bedekt met de Hollandse driekleur, naar Dintelsas
gevaren om vandaar naar Tilburg te worden gebracht om daar ter aarde te
worden besteld.
Graag hebben we voldaan aan het verzoek van één van de betrokkenen dat -
en daarmee Henk Coolen - nog eens in herinnering te roepen.
MIDDELHARNIS
Op zondag 4 juni vieren wij als ge
meente het pinksterfeest in de Gerefor
meerde Kerk te Middelharnis. Voor
ganger in beide diensten is ds. W. J. van
den Hoek. Aanvang 9.30 en 17.00 uur. U
vindt de kerk op de hoek van de Kon.
Juliana weg en de Langeweg, een ieder is
er van harte welkom!
Het thema van de Pinkstermorgen-
dienst is Verbonden in geloof en leven. In
deze feestdienst zullen verschillende
mensen uit onze gemeente hun geloof in
ons midden belijden. Ook met de Evan-
gelisch-Lutherse kerk in Thalheim in
Oost-Duitsland weten wij ons verbon
den in deze dienst vanwege het bezoek
van enkele gemeenteleden van onze
kerk op deze dag in Thalheim.
De middagdienst zal zijn in de vorm
van een avondgebed, waarin het thema
zal zijn De overvloed van de Geest.
Centraal in dit avondgebed is de lezing
uit het boek Joel, waarin hij schrijft de
genade van God als zijn volk berouw
toont voor zijn zonden en Gods oproep
beantwoord met geloof Joel spreekt ook
over een ophanden zijnde bloeitijd en
over een gezegende tijd die verder reikt
dan de nabije toekomst. Die bloeitijd
vinden we ook terug in Psalm 104: de
Geest waardoor alles op aarde lijkt
nieuw te worden.
voor kleding, kussens en kado's
Oranjestraat 8, Sommelsdijk
Tel. (01870) 52 71
NIEUWE TONGE
D.V. zaterdag 26 mei is er door omstan
digheden GEEN jeugdwerk in „Elim".
We hopen op zaterdag 9 juni elkaar weer
te ontmoeten. Tevens kan een ieder zich
dan opgeven voor de gourmet-avond die
we op 23 juni hopen te houden. De kos
ten voor deze avond bedragen 12,50
p.p. Allemaal de groetjes van ons zessen
en tot ziens!
Het J.W.C.
Wij zijn in Nederland vrij zuinig met
ons leidingwater, tenminste in vergelij
king met de landen om ons heen. Toch
moeten we het gebruik van drinkwater
in de hand houden om ons miHeu te,,
beschermen. Hoe kunnen we dat
doen?
Vorig jaar leverden de waterleidingbe
drijven met elkaar 1274 miljoen m'
water. Als we zo doorgaan zou dat vol
gens de beroeps-voorspellers in het jaar
2000 maarliefst 1364 miljoen m' zijn. Zij
komen aan dat cijfer o.a. door de stij
gende lijn van de afgelopen tien jaren
door te trekken.
We gebruiken steeds meer water om ver
schillende redenen. Er worden bijvoor
beeld nieuwe huizen gebouwd met
nieuwe en betere sanitaire voorzienin
gen en met tuintjes die besproeid kun
nen worden. Ook worden er huizen in
oude stadswijken gerenoveerd, waar
door de bewoners eindelijk kunnen
genieten van een warme douche en
andere gemakken. En tenslotte heeft de
gezindsverdunning (steeds meer één- en
tweepersoonshuishoudens) ook een ver
hoogd watergebruik tot gevolg. Voor de
afwas van twee personen bijvoorbeeld,
heeft u net zo goed een teiltje water
nodig als voor de afwas van vier per
sonen.
We moeten echter bedenken dat er gren
zen zijn aan de groei en dat we een onge
remde toename van het drinkwater-
gebruik moeten bijsturen. Anders zijn
we niet goed bezig met de bescherming
van ons milieu. Maar hoe doen we dat?
Hier volgen een aantal tips:
1. Repareer lekkende kranen en stort-
bakken.
2. Laat de kraan bij wassen en (tan-
den)poetsen niet langer lopen dan
strikt noodzakelijk is.
3. Neem vaker een douche in plaats van
een bad, dat scheelt meer dan de helft
aan water.
4. Zorg dat de (vaat)wasmachine vol is
voordat ie wordt aangezet, dat scheelt
ook heel wat water (en energie).
5. Gebruik perlator-kranen waar dat
kan: ze geven minder water maar u
merkt het nauwelijks.
6. Installeer eens een waterbesparende
douchekop. Hij halveert het water- en
energieverbruik.
7. Plaats bij vervanging van de oude
stortbak een nieuwe met dubbele
spoelknop: voor de kleine boodschap
is half zoveel spoelwater nodig als
voor de grote boodschap.
8. Zie erop toe, dat warmwatertoestellen
als (keuken)geisers en boilers zo
dicht mogelijk bij de tappunten wor
den geplaatst; dat spaart energie en
water.
Komplete woninginrichting OoHgensplaat VJ Tj 01873-1437
op D.V. zaterdag 2 juni zal er in de Rotterdamse Laurens
kerk een concert worden gegeven door de organist Paul
Kieviet uit Middelharnis. Het betreft hier het eerste con
cert in de zaterdagmiddagserie.
Tijdens dit concert zullen twee van de drie orgels die de
Laurenskerk telt, worden bespeeld: het koororgel en het
hoofdorgel.
Het concert begint het twee werken op het koororgel:
- als eerste de variaties die J.P. Sweelinck (1562-1621)
schreef op het bekende „Est-ce Mars", in zijn tijd een
Frans volkslied. De melodie van dit lied is bij ons nog
steeds bekend als „Wie gaat mee, gaat niee over zee?";
- vervolgens de Fuga in g van J.A. Reinken (1623-1722),
een wat minder bekend componist uit de Noordduitse
school. Deze fuga is een heel „licht" stuk met een
vrolijk thema.
De rest van het programma zal op het hoofdorgel
worden uitgevoerd:
- drie psalmbewerkingen van de concertgever, alle in 17e
eeuwse stijl gecomponeerd (Psalm 139, 80 en 9);
- de Vierde Sonate in Bes van F. Mendelssohn (1809-
1847);
- het zangrijke en enigszins galante werk van César
Franck (1822-1890), wiens honderdste sterfdag we dit jaar
gedenken: Prélude, Fugue et Variation;
- tenslotte de machtige Fantasia en Fuga in g (BWV 542)
van J.S. Bach (1685-1750). De fantasia, opgezet als een
uiterst grillig stuk, vol retorische figuren, wordt gevolgd
door een heel vrolijke, opgewekte fuga, waarvan Bach -
volgens de overlevering - het thema van Reinken heeft
overgenomen. Grappig is bovendien, dat het thema van
Bach's fuga en die van Reinken (zie no. 2) aan elkaar ver
want zijn.
Het koororgel van de Laurenskerk én het hoofdorgel zijn
beide gebouwd door de deense orgelmaker Marcussen.
Het koororgel in 1959 (in een fraaie oude kas); het hoofd
orgel in 1973, met 85 stemmen het grootste orgel van
Nederland.
De organist Paul Kieviet (1964) studeerde de hoofdvakken
orel, kerkmuziek en theorie der muziek aan het Rotter
dams Conservatorium. In 1985 werd hij winnaar van het
Leidse Orgelconcours voor conservatoriumstudenten.
Bovendien studeerde hij improvisatie en gemeentezang-
begeleiding bij de nu onlangs overleden organist Klaas
Bolt. Hij concerteerde op vele orgels in Nederland en inci
denteel West-Duitsland. Op Flakkee geniet hij bekend
heid als organist (Hervormde Kerk te Sommelsdijk en te
Dirksland), docent orgel, piano en muziektheorie (dit laat
ste aan de muziekschool), dirigent en uitvoerend
musicus.
De aanvang van het concert is 15.00 uur.
Toen ze op 1 februari 1961 voor het eerst voet aan wal zette op
Flakkee, had ze er geen vermoeden van dat dit eiland eens
een thuis voor haar zou worden....
„Ik had gedacht hier hooguit 5 jaar te blijven. Het eerste jaar
was erg moeilijk voor me. Ik had geen huis en geen kantoor
ruimte. Ik had wel terug willen .kruipen naar Sassenheim,
waar ik voor het laatst gewerkt had.
Mevr. Van Zwoll was door kerk en gemeente op West-
Flakkee aangesteld om het maatschappelijk werk van de
grond te krijgen. Een funktie waarvoor veel durf. doorzet
tingsvermogen, wijsheiden takt nodig was. Want anno 1961
was op dit terrein nog nauwelijks een stap gezet De diakonie
zorgde voor de allerarmsten én er was een begin gemaakt
met de gezinsverzorging. Door de Stichting Gezinsverzorging
werd bij de hulpverlening vaak voorrang verleend aan ker
kelijk meelevenden. Dat kwam omdat verschillende diake
nen op West-Flakkee deze stichting in het leven hadden
geroepen.
„De vrouw van de dominee en de vrouw van de schoolmeester
vervulden in het verleden grotendeels die taken vertelt mevr.
Van Zwoll, „zij genoten een bepaald aanzien. Maar in die
tijd was het nog zo, dat de mensen niet over hun moeilijkhe
den spraken. Die hielden ze voor zichzelf. Alles werd diep
weggestopt. Het was voor mij in het begin erg moeilijk om
hun vertrouwen te winnen. Toen dat er eenmaal was had ik
een basis om vanuit te werken.
De spreuk: ..Geduld is een schone zaak", gold zeker voor
mevr. Van Zwoll Hoewel ze uit een christelijk milieu kwam
(haar broer was predikant), duurde het lang voor ze als
„ovcrkantse" werd geaccepteerd.
Toch waren er in die beginperiode ook leuke dingen. Er
waren hele trouwe diakenen. Eén van hen belde me eens op
en zei: ,.Ik kom met wijsheid naar u toe". Eén van zijn
gemeenteleden worstelde met een probleem waarbij hij „het
maatschappelijk werk" wilde halen.
„Ik heb vaak moeten zeggen: ik ben door jullie gevraagd.
Dat ik een lastige was, wisten ze natuurlijk niet", grapt ze
er achteraan.
Mevr. Van Zwoll zit deze middag echt op haar praatstoel Ik
probeer voorzichtig het onderwerp aan te snijden waarover
ze de redaktie van Eilanden Nieuws een briefje had gestuurd,
namelijk het reactiveringszwemmen in zwembad „De
Gooye". Vanwege haar rheuma neemt ze hier zelf ook aan
deel Ze vindt dit zó fijn en heeft zóveel lof voor de vrijwilligers
die dit begeleiden, dat ze er graag iets over wil vertellen:
„Om te beginnen vind ik de onderlinge sfeer heel gezellig.
Vooral 's woensdags, als we na het zwemmen ook met elkaar
koffie drinken, heb ik het daar erg naar mijn zin. In het
begin heb ik er heus wel tegenop gezien hoor. Ik heb grote
bewondering voor de leiding en de vrijwilligers die er
werken. Het prettige vind ik, datje nooit wordt betutteld. Er
wordt wél goed op je gelet Ook van de medicijnen die je
gebruikt, wordt notie genomen. De oefeningen die we doen,,
zijn precies uitgekiend. Je probeert watje kan: je hoeft niet
mee te doen als je iets niet kan, dat wordt trouwens ook niet
van je verwacht. Als ik niet ging zvt'emmen, zou ik veel vaker
naar de fysiotherapeut moeten.
„De mensen die aan het reactiveringszwemmen deelnemen,
zijn dat voornamelijk rheumapatiënten?"
„Ik zou het niet weten want we praten niet over onze ziektes.
Het is goed dat we juist de positieve dingen tegen elkaar
zeggen.
Rheuma, de stille pijn, las ik laatst in een advertentie. Woor
den om over na te denken.... Mevr. Van Zwoll zegt
hierover:
„Ik ben nu 71 jaar. De mensen zeggen vaak tegen me Wat
zie je er nog goed uit. "Mens als je eens wist wat voor pijn ik
hebdenk ik dan. Natuurlijk leer je er mee leven. De ene
dag is het erger dan de andere maar minder wordt het
niet.
Weer op weg naar huis is me één woordje bijgebleven, name
lijk „heil". Heil: uitkomst, welzijn, baat, toevlucht en nog
veel meer....
Ik wens mevr. Van Zwoll nog een heilzaam leven toe.
Teunie Knöps
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur dokter Van Kem
pen, tel. (01870) 2710.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur de doktoren H. O.
Zoon, tel. (01877) 1262.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 17.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur dokter P. J. Bulthuis, tel.
(01879) 1367.
Ouddorp:
W. J. Bron, A J. Jansen, O. Nieuwland-
seweg 27, tel. (01878) 1312.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur dokter G. C. A. M.
van Hattem, tel. (01874) 1259.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat:
van vrijdagavond 18.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur dokter Nijhof-de
Morée, tel. (01873) 1201.
Natuurgeneeskundige
M. L. C. MASTENBROEK
Middelharnis. Tel. (01870) 6459
(zaterdagochtend
van 11.00 tot 11.30 uur)
APOTHEEK „MENHEERSE"
Telefoon (01870) 3666
Zaterdagen van 10.30 tot 11.30 uur en
17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30
uur en van 17.30 tot 18.00 uur.
Spoedrecepten kunnen via de dienst
doende arts in de overige uren altijd
worden aangeboden.
APOTHEEK„OUDDORP"
Boompjes 3-5, tel. (01878) 3789
Geopend 8.30-12.00 uur en 13.00-18.00
uur. Zaterdag 12.00-13.00 uur.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tand
arts Van Ramshorst, Keyzerstraat 16b,
Stellendam, tel. (01879) 1050 (van 11.00
tot 11.30 uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. (01874) 2441;
L. Tjebbes, Middelharnis, tel. (01870)
2966; W. J. Vink, Sommelsdijk, tel.
(01870) 2897.
WIJKVERPLEGING
Achthuizen..(01873) 1440
Den Bommel(01871) 1312
Dirksland(01877) 1500
Goedereede(01879) 1267
Herkingen(01876) 224
Melissant(01877) 1234
M'harnis/S'dijk(01870)2300
Nieuwe Tonge(01875) 1390
Ooltgensplaat(01873) 1310
Ouddorp(01878) 1321
Oude Tonge(01874) 1289
Een gezin met een gemiddeld gasverj-
bruik van 2300 m^ per jaar betaalt over
de afgelopen winter 172,- minder
stookkosten in vergelijking met de nor
male winter. Dit blijkt uit cijfers die de
VEGIN, de Vereniging van gasbedrijven
in Nederland, aan het einde van het
stóokseizoen bekend heeft gemaakt.
Deze meevaller voor de consument
wordt veroorzaakt door de relatief hoge
temperatuur tijdens de afgelopen zes
maanden. Het is het derde jaar op een
rij, dat de consumenten door een zachte
winter bij de stookkosten op een meeval
ler kunnen rekenen.
Stad a/h Haringvliet(01871) 2301
Stellendam(01879) 1296
Stichting
MAATSCHAPPELIJK WERK
Telefoon (01870) 5166
Buiten kantooruren
telefonische hulpdienst,
telefoon (01880) 25952.
Stichting KRAAMCENTRUM
„Haringvliet"
Telefoon (01883) 10000
Stichting Gezinsverzorging
„Dirksland",tel. (01877) 2478
„Middelharnis-Sommelsdijk",
tel. (01870) 2884
„Goeree-Overflakkee"
(Nieuwe Tonge, Stad en Oostflakkee)
tel. (01874) 1044
Stichting Bejaardenwerk
„MIDDELHARNIS"
Tel. (01870) 3366.
St. Welzijnswerk voor Ouderen
„OOSTFLAKKEE"
Tel. (01871) 1545
OPVANG van SLACHTOFFERS
BIJ MISDRIJVEN
en VERKEERSONGEVALLEN
Postbus 273, MIDDELHARNIS
Telefoon (01870) 3555
Ned. M.S. Stichting
afd. Goeree-Overflakkee
Contact-Coördinator:
K. M. Schippers-Berghuis
tel. (01879) 1815
Vertrouwenstelefoon
Ned. Patiënten Vereniging
(01870) 2174 (01878) 3149
Alarmering
Brandweer, Politie, Ambulance
„Geen spoed?
bel het plaatselijke nummer'.
ALCOHOLPROBLEMEN
Bel AA (Alcoholicus Anonymus)
voor hulp en inf tel. (01887) 3685
Ver. Reumapatiënten
Goeree-Overflakkee e.o.
Tel. (01879) 2488
Het Nederlands Bijbel Genootschap
heeft besloten ruim een miljoen gulden
extra uit te trekken voor bijbels ten
behoeve van kerken in Oost-Europa.
Eind vorig jaar had het reeds zijn jaar
lijkse bijdrage aan het werk van vertalen
en verspreiden van de bijbel in de
wereld met een half miljoen gulden ver
hoogd tot 4,5 miljoen. De verhoging was
in het bijzonder bedoeld voor bijbel
hulp aan Oost-Europa.
In januari trok het bijbelgenootschap
nog eens 625.000 gulden uit voor de aan
koop van papier voor bijbelprodukties
in Hongarije, Tsjechoslowakije en Roe
menië. Daarvan zullen 30.000 Hon
gaarse, 50.000 Tsjechische en 100.000
Roemeense bijbels gedrukte kunnen
worden in respectievelijk Boedapest,
Praag en Boekarest.
Deze extra bijdrage was mogelijk dankzij
vele giften, het grote aantal nieuwe leden
dat vorig jaar toetrad en dankzij het feit
dat veel leden hun jaarcontributie voor
1990 verhoogden.
Op D.V. zaterdag 9 juni hoopt de V.V.O.
(Vereniging Van Orgelvrienden) weer
haar jaarlijkse orgelreis te houden.
Ditmaal is de blik op het zuiden gericht:
een bezoek zal worden gebracht aan de
basiliek te Hulst (Zeeuws-Vlaanderen)
en de St. Salvatorkathedraal te Brugge
(België). In beide gebouwen bevinden
zich orgels, 'die zeer de moeite van het
bekijken, beluisteren en bespelen waard
zijn.
Ook u die (nog) geen lid van de V.V.O.
bent, kunt met ons mee. Het bestuur
heeft met opzet de prijs van deze dagex-
kursie zo laag mogelijk gehouden om
deze dag zo aantrekkelijk mogelijk te
maken.
Voor een bedrag van 25,- (voor leden)
of/ 30,- (niet-leden) kunt u het volgende
verwachten:
- u wordt in een luxe bus via Hulst naar
Brugge (en terug) gereden;
- tweemaal vaart u de Westerschelde
over;
- u krijgt een demonstratie van het
orgel te Hulst en van het orgel te
Brugge.
- onder geleide van een gids wordt u de
St. Salvatorkathedraal rondgeleid.
Kortom, een boeiende, muzikale en
gezellige dag. Bovendien een gelegen
heid om eens met het werk van de V.V.O.
kennis te maken.
Iedereen, die belangstelling heeft voor
het orgel en de orgelmuziek, wordt hier
toe van harte uitgenodigd! U kunt zich
(graag vóór 6 juni!) opgeven bij:
- Paul Kieviet: 01870-6319, of
- Kees Villerius: 01870-7039.
Het bestuur
