EIIAIIDEII-IIIEUWS
Wilgen knotten
Reisverslag kerstpakketten
aktie S.F.H.P.
Wij zijn
rentmeesters
onzer goederen...
JKIJKVENSTER
Extra openingsuren
bibliotheek Ooitgensplaat
0 0
Tiende jongerenzendingsdag
GZB, HGJB en IZB
VERVOLGVERHAAL
Jan Knape Mzn.
blik op kerk "^P
en samenleving Lj
- Ongelooflijke veranderingen
- Gebedsverhoring?
- Vrede op aarde?
01870
4844
Onafhankelijk
HYPOTHEEK-ADVIES
Tweewielercentrum
Middelharnis
Namens Cock, Gees, Mieneke,
Adrie en Corrie - en de S.F.H.P.
- - 7 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
5e blad
VRIJDAG 29 DECEMBER 1989
No. 5863
Het nieuws uit Oost-Europa domineert
nog steeds op de voorpagina's van de
meeste dagbladen. En dat is ook geen
wonder, wanneer we ons realiseren hoe
onbegrijpelijk het allemaal is en hoe
snel het allemaal in z'n werk gaat. De
muur, die 28 jaar lang het oosten van het
westen scheidde, heeft, voor zover hij
nog bestaat, geen funktie meer. De gren
zen zijn opengegaan en het bewind
waaronder de volken van het Oostblok
tientallen jaren hebben gezucht, heeft
ineens een menselijker gezicht gekre
gen. Het blijkt dat de twee woorden die
thans iedereen in het westen kent, 'glas
nost' en 'perestroika' geen loze kreten
zijn geweest. En het is geen wonder dat
velen, ook onder ons het nog maar nau
welijks vertrouwen. Is het niet te mooi
om waar te zijn? Is het niet een list van
de rode machthebbers om het westen
zand in de ogen te strooien?
Er is in deze hele toestand één element
dat nog weinig aandacht heeft gekregen.
Jarenlang hebben tal van christenen ter-
wille van hun geloof ontzaglijk veel
moeten lijden. Ze werden opgenomen in
psychiatrische inrichtingen om van hun
geloof te 'genezen', of ze werden verban
nen naar werkkampen in Siberië. En al
die tijd is er daar en hier voor hen gebe
den, dat ze in die verdrukking staande
zouden blijven en kracht zouden ont
vangen om het te dragen. Maar ook
gebeden of er aan die verdrukking een
einde mocht komen.
Het was zo'n vaste gewoonte geworden
om te bidden voor de christenen achter
het IJzeren Gordijn, dat de Evangeli
sche Omroep een tijdje geleden de pre
dikanten moest voorhouden hun ge
beden te 'herzien' omdat er in het Oost
blok nauwelijks meer iemand terwille
van z'n geloof wordt vervolgd.... Dat
deed bij sommigen de vraag opkomen of
ze wel hebben geloofd in de kracht van
het gebed? Er is wel trouw gebeden voor
de ondergrondse kerk en voor de ver
drukte christenen, maar was er ook
geloof dat God op Zijn tijd die gebeden
zou verhoren? Het deed me denken aan
de geschiedenis van Petrus. Hij zat in de
gevangenis en werd zwaar bewaakt. En
de gemeente van Jeruzalem bad onop
houdelijk om zijn verlossing. Maar toen
hij in levenden lijve voor de deur stond,
toen werd het niet voor mogelijk ge
acht...
Dat alles bracht me aarzelend overi
gens tot de vraag: mogen we de ingrij
pende veranderingen in de landen
achter het voormalige IJzeren Gordijn
misschien zien als een verhoring van al
die gebeden?
Tegelijk vervult de hele situatie ons toch
met enige zorg. Nu de bevolking van de
Oostbloklanden ongehinderd in het wes
ten kan komen, zal zij worden gecon
fronteerd, niet alleen met de westerse
vrijheid, maar ook met de westerse wel
vaart en het westerse materialisme. En
hoe zal daarop worden gereageerd? Zal
de weelde waarin wij leven op den duur
niet een groter gevaar betekenen dan de
verdrukking en de vervolging?
Rondom Kerst krijgen de woorden uit
de engelenzang 'Vrede op aarde' altijd
een onevenredig accent. Maar vrede is
niet in de eerste plaats afwezigheid van
oorlog. Vrede is de herstelde harmonie
tussen God en mensen, en tussen men
sen onderling.
Wat kunnen we elkaar rondom de Kerst
dagen beter toewensen dan deze vrede?
Waarnemer
b.v.
A.S. zaterdag 30 december gaat
de vereniging voor Natuur- en
Landschapsbescherming Goe-
ree-Overflakkee weer wilgen
knotten.
Deze keer de wilgen aan de
Kjammerweg ten zuid-oosten
van Oude Tonge. Iedereen die
de handen uit de mouwen wil
steken is welkom.
De aktie begint om 8.30 uur en
duurt tot ongeveer 12.30 uur.
Gereedschap is in geringe
mate aanwezig, maar wie in
het bezit is van een goede
hand- of motorzaag kan deze
geriist meenemen.
Het afkomende openhaard
hout zal onder de helpers wor
den verdeeld voor 10,-
per m^.
De Krammerweg is te bereiken via de provincialeweg richting Oude Tonge. Voorbij
Oude Tonge bij Dierenpension 'Ons Eiland' rechtsaf, einde weg links de Heerendijk
op en rechts naar beneden.
Verdere inlichtingen: Anton Tromper, tel. (01870) 41 56 of
Kees van 't Zelfde, tel. (01870) 55 66.
'83
Vanaf 1 januari kunt u elke werkdag
terecht in de bibliotheek in Ooitgens
plaat. Naast de al bestaande openings
tijden op de maandag, woensdag en
donderdag worden de deuren ook op
dinsdag en vrijdag geopend.
De nieuwe openingstijden zijn: dins
dagmiddag 15.00-17.00 uur en vrijdag
morgen 09.30-11.30 uur.
De vrijdagmorgen is voornamelijk be
doeld voor ouderen lezers.
U kunt dan op uw gemak uw boeken uit
zoeken of een tijdschrift of platenboek
bekijken. Ook niet-leden zijn altijd wel
kom om even een tijdschrift te lezen of
bij te praten. Kom eens kijken wat de
bibliotheek u te bieden heeft. Een gratis
kopje koffie wordt u geserveerd. Uiter
aard zijn ook jongere lezers welkom.
De abonnementsprijzen blijven in 1990
ongewijzigd: jeugd t/m 17 jaar gratis,
volwassenen ƒ20,- en 65-l-'ers 5,-per
jaar.
De openingstijden zijn per 1-1-1990:
maandag...!.19.00-21.00 uur
dinsdag15.00-17.00 uur
woensdag13.30-15.30 uur
donderdag19.00-21.00 uur
vrijdag09.30-11.30 uur
Hoek
Hoflaan/
Sell ooistraat
01870-3332
Zaterdag 6 januari 1990 hopen GZB,
HGJB en IZB gezamenlijk de tiende
Jongerenzendingsdag te houden, op
nieuw in de Veluwehal te Barneveld. Er
worden weer veel jongeren verwacht, die
zich samen willen verdiepen in zending
en evangelisatie en willen nadenken
over hun betrokkenheid daarbij. Op alle
mogelijke manieren wordt er een appèl
op je gedaan: in de bijbelstudie, in de
toespraak en in allerlei programma
onderdelen. De dag heeft dan ook als
thema 'Laat je licht schijnen'. Dat kan
alleen als je het Licht der wereld kent!
Deze tiende dag zal anders zijn dan
vorige dagen, doordat een deel van het
programma bestaat uit keuzepro
gramma's. Na de bijbelstudie van ds. J.
C. Schuurman uit Rijssen en de zang
van 'Les Basakoli' (een groep jongeren
uit Zaïre, die in België theologie stude
ren) zullen de bezoekers uitwaaieren
naar verschillende keuzeprogramma's,
zoals een programma over zorg voor
vluchtelingen (door de zendingspredi
kant ds. G. A. Schreuders uit Costa
Rica), een toespraak van majoor Boss-
hardt van het Leger des Heils, een forum
over prioriteiten in jongerenevangelisa-
tie me to.a. ds. Niek van Exel (Youth for
Christ) en Jeff Fountain (Jeugd met een
Opdracht), een programma rond het
HGJB-projekt 'De stad zal bloeien' (2)
en een programma van de speelgroep
'Voetlicht' uit Waddinxveen.
Na de middag verzamelen de bezoekers
zich weer voor een toespraak van ds. C.
G. Geluk en zang van de jongerenkoren
'Masjiach' en 'Lachai Roi' uit Scherpen-
zeel.
Het programma is afgestemd op jonge
ren van 16 jaar en ouder. Er wordt geen
toegangsprijs gevraagd, maar wel gere
kend op een bijdrage in de kollekte.
De Veluwehal staat op een loopafstand
van 5 minuten van het station Barneveld
Centrum (spoorlijn Amersfoort-Ede/
Wageningen). Auto's gaan via de Al en
Al 2 en volgen in Barneveld de bord
jes Veluwehal.
De dag begint om 9.30 uur met samen
zang. Vóór die tijd is er koffie, dus zorg
dat je op tijd bent!
Na maanden van veel voorbereidend
werk was het vrijdag 8 december dan zo
ver. We kwamen bij elkaar op de Molen
dijk bij Cock en Rien van Dijk. Alle
maal heel gespannen, wat staat ons te
wachten? Na eerst het busje (wat we
helaas hebben moeten huren) geladen
te hebben met onze koffers, reden we
richting brandweergarage om de laatste
goederen in de container te laden.
Mevrouw Gees Vroegindewey bracht
nog heel veel broden en sinaasappelen
mee, de container was tot de nok toe vol
met 4000 kerstpakketten, kleding, naai
machines, dekens en medicijnen, ook
nog voor ƒ25.000,- aan laboratorium
spullen enz. enz. Om 12 uur namen wij
afscheid van onze mannen, en kon de
reis aanvangen. We arriveerden om
14.30 uur bij de Ned. Duit. grens en alles
verliep voorspoedig, en de spanning
vloeide wat weg. 19.00 uur passeerden
wij de grens tussen de twee Duitslanden,
ook dat ging zonder problemen, en nu
op naar Polen, 22.30 uur poolse grens,
daar hadden we de eerste tegenslag, om
onverklaarbare redenen 5 uur wachten,
tenslotte bereikten we om 5 uur SULE-
CIN waar we bij pastoor JANICKI zou
den slapen, dit was tevens ons eerste los
adres, de ontvangst was hartelijk met
brood en koffie, daarna moe naar bed.
Zaterdag 9 december om 11 uur weer op,
ontbijt stond klaar, en zijn daar na onze
eigen Poolse gezinnen gaan bezoeken in
MIEDCiTlZECS, het viel ons niet mee
deze konfrontatie, vele tranen welden in
ons op bij het aanzien van zoveel
armoede en leed, maar ook een beetje
van vreugde om de blijde kindergezicht
jes want de tante en oom uit HOLLAND
kwamen nooit met lege handen, later op
straat konden we onze ogen niet gelo
ven, een oud vrouwtje zagen we uit een
vuilnisbak eten, we waren zeer ontroerd
en zijn gauw een pakketje uit de auto
gaan halen, met ongeloof staarde ze ons
aan en rende met het pakketje onder
haar arm weg. Bij aankomst later in
SULECIN ontmoeten we nog meer Hol
landers die op doorreis waren en ook
overnachten bij de pastor, hierbij was
ook dominee Venema uit Enschede met
twee kerkeraadsleden, deze avond voel
den we ons echt thuis met z'n allen.
Zondag 10 december om 7 uur opge
staan (de twee chauffeurs van het trans
port waren inmiddels ook gearriveerd)
en na het ontbijt met z'n allen naar de
kerk, deze was stampend vol, en alhoe
wel wij er niets van konden verstaan,
voelden wij ons toch een met deze men
sen, vooral toen pastor Janicky ons in
het Hollands bedankte voor de vele hulp
en liefde uit Nederland.
Na deze kerkdienst is de dominee uit
Zilona Gora op bezoek geweest, om
kennis te maken en gelijktijdig om zijn
aandeel van de pakketjes mee te nemen,
80 stuks. Deze middag hebben we per
soonlijk 1400 pakketjes uitgedeeld aan
de schooljeugd uit Sulecin, en was er
heel veel vreugde, een jongetje was in de
sneeuw gaan zitten achter een struik met
om hem heen de spullen uit zijn
pakket.
Maandag 11 december liep om 6 uur de
wekker weer af, en vertrokken we geza
menlijk met de chauffeurs richting
POZNAN, het was deze ochtend koud,
's nachts had het gesneeuwd en 10 gra
den gevroren, na aankomst in Poznan
hebben we gezamenlijk de container
gelost in een school waar er twee lokalen
voor leeg gemaakt waren, dit was de
komende dagen ons depot, zeer ver
moeid zijn we 's avonds het gezin van
Gees gaan bezoeken, dat was heel triest,
dit gezin woonde met 5 kinderen en een
oma in een 2-kamer flat, onvoorstelbaar,
daar moesten ze in wonen, slapen en
eten, daarom waren ze vreselijk blij met
het opklapbed wat Gees uit Holland
had meegebracht, we schrokken erg op
een bepaald moment toen Barbara het
niet meer aan kon, en flauw viel van de
emotie, we huilden allemaal!!! de vier
oudste kinderen sliepen dwars op één
bed in de kamer, daar stond ook de wieg
met de paar maanden oude baby, en ook
de kinderwagen, allemaal uit Holland,
ongekend wat een armoede.
Dinsdag 12 december vroeg opgestaan
om op tijd richting school (depot) te
gaan. Allereerst de overige 2200 pak
ketjes op leeftijd uit gesorteerd, daarna
hebben we gezamenlijk een gedeelte uit
gedeeld aan de kinderen, deze dag ver
liep een beetje stroef, waarschijnlijk
hadden we de emotie's van de vorige dag
nog niet geheel verwerkt, maar gedeelte
lijk werd dit weer goed gemaakt door de
vreugde en blijdschap van de kinderen.
Woensdag 13 december 7 uur weer opge
staan, integenstelling met gisteren loopt
nu alles weer gesmeerd. Cock en Mie-
neke blijven op school in Poznan, Gees,
Adrie en Corry gaan naar Lubon een
dorpje net buiten Poznan, ze nemen de
bus vol met pakketjes mee, na aankomst
krijgen ze te horen dat er geen 100 maar
400 kinderen zijn op deze school, dus
nog 3 maal heen en weer, dit alles werd
met plezier gedaan, want het doet je zo
goed steeds weer dié blijde en dankbare
gezichten te zien van deze kinderen, we
zijn dan ook gebleven tot allen de pak
ketjes open gemaakt hadden, alleen al
om de reaktie. Daarna zijn we terug
gereden naar Poznan waar Cock en
Mieneke nog druk bezig waren met pak
ketjes uit te delen op school, en ook de
meegebrachte kledinga die door de kin
deren ijverig gepast werd, dit was een
schouwspel apart, geweldig toch!
Verder zijn we een babytehuis wezen
bezoeken, met de kerstpakketjes van O
tot 3 jaar konden we daar goede zaken
doen, brood en sinaasappelen gingen
ook mee, een triest gezicht, er stond een
box van wel vier meter met daarin vele
baby's en allemaal zonder moeder die
voor hun kon zorgen, we hadden ze zo
in onze binnenzakken mee willen ne
men. Dit tehuis kreeg als subsidie 1 gul
den per week voor één baby, onvoorstel
baar toch wat een verdriet, ook hier
speelden ons vele emotie's parten.
Hierna gingen we richting peutertehuis,
ook allemaal peuters waar de moeders
niet meer voor konden zorgen, door en
door triest, maar pure realiteit, ook hier
deden we ons werk namens de gehele
Flakkeese bevolking.
Het gezin wat we hierna bezochten heb
ik geen woorden voor, wat een ellende,
een kamertje van 3 bij 4 meter, tegen een
vieze muur stond een matras waar de
kinderen op slaapten, daar weer tegen
aan een verveloze tafel, daar weer tegen
aan een ledikantje, leefruimte was er
haast niet, de aanwezige baby was
geestelijk niet in orde, het oudste meisje
ging iedere nacht bij oma slapen, daar
was hier geen ruimte voor, de overige
kinderen waren zo mensenschuw dat ze
weg kropen onder een deken en we ze
niet meer te zien kregen, stel u dat eens
in Holland voor, is hier onze hulp niet
op z'n plaats.
Het volgende gezin was er een waarvan
de moeder gehandicapt is, deze woonde
in een flat op de vierde verdieping zon
der lift, en kwam daarom nooit haar
woning uit, ook hier lieten we wat flak
keese hartelijkheid achter. We zijn stil
letjes vertrokken, en waren erg moe, en
huilden met elkaar.
Donderdag 14 december om 8 uur weer
op school, de tijd raakte op, de kinderte
huizen kwamen zelfde pakketten opha
len met handkarren en kleine vracht
auto's. De dominee van de evangelische
kerk uit Poznan heeft veel kleding,
industrie-naaimachine en pakketjes
meegenomen voor zijn gemeente. Ook
het blindeninstituut kwam het zelf
ophalen, zo kwamen we aardig door de
vracht heen, maar ook de energie bij ons
raakte op.
Moe en voldaan zijn we om 5 uur 's
avonds naar huis terug gekeerd, het
afscheid van al onze vrienden in Polen
viel ons zwaar, wij lieten ze hier achter
in wat voor onmenselijke omstandighe
den, wat zal voor hen de toekomst
brengen.
Nu ik dit op papier zet voel ik nog de
omhelzingen, wat wij via onze stichting
hebben mogen doen, vooral ook na
mens de vrijgevigheid van de Flakkeese
bevolking verdiend navolging, er wordt
op u gerekend ook in POLEN, u krijgt er
liefde en dankbaarheid voor terug.
In totaal hebben we zo'n kleine 25 scho
len en instellingen kunnen helpen met
pakketjes, en andere goederen, is dat
niet fantastisch.
'^^■>f'^^■^■4■'^^■'^*'^'^^■^■>^4■'^'^^'^>^*4■'^^■'^^■**'^^■**^■*4■'^*'^**^■^■>^*>^^■^■'^>^'^^■'^'^^■^■^■>^^■'^'^'^*'^
Nee, al die mensen waren hier niet.
omdat ze het licht uitgedraaid hadden,
en omdat de juffrouw geen lucifers had.
Wat deden al die grote mensen dan hier,
en waar praatten ze zo druk over? Er
moest iets heel ergs gebeurd zijn. En
ongerust vroegen ze het aan een meisje,
dat een beetje buitenaf stond: „Wat doen
al die mensen hier, Lietje?".... Het meisje keek
naar hun onthutste gezichten, maar ze vond het
niet vreemd, dat de jongens zo benauwd naar
haar keken, want ze was zelf ook erg van streek.
En zenuwachtig begon ze te vertellen. Dat het
licht in de school ineens was uitgegaan, ze kon
den niets meer zien. En een paar waren er bang
geweest.... En er waren er ook die een pretje wilden
maken, en ze hadden hardop gelachen. Toen had
de juffrouw gezegd: stilte, en ze had de deur open
gedaan van de gang.... En over de dorpel was ze
gestruikeld, en ze had geschreeuwd, dat ze haar
been gebroken had.... Toen waren ze allemaal
bang geworden, en ze hadden uit de school
gewild, en een paar meisjes waren ook gevallen,
over de juffrouw met haar gebroken been....
Ze brak plotseling haar verhaal af. De jongens
hadden stil geluisterd, hun gezichten gloeiden
alsof ze het heel warm hadden, en toch liepen er
koude rillingen over hun rug. Wat vertelde het
meisje?.... Het licht was uitgegaan. Natuurlijk, dat
wisten ze, dat hadden ze zelf gedaan. En was de
juffrouw gevallen, en had ze baarbeen gebroken?
Dat was verschrikkelijk, dat was hun bedoeling
niet geweest! Nee, natuurlijk niet, wie zou er nu zo
gemeen zijn. Maar ze hadden het toch gedaan!
En waren er nog meer ongelukken? Er waren
meisjes gevallen, over de juffrouw.... Hadden die
ook hun benen gebroken? Ze wilden het weten.
„En toen?".... Frans vroeg het, zijn stem was zon
der klank, en driftig greep hij het meisje bij haar
schouder. Boos draaide ze zich om. „Laat los!"....
zei ze vinnig. Ze rekte haar hals om te kunnen zien.
De schooldeur ging open, er kwam nu licht uit de
gang. In de deuropening stond meester Van Driel.
En er waren in de gang nog meer mensen. Ze kwa
men naar buiten. En met hun allen droegen ze
iets. De mensen gingen opzij om hen door te
laten, er was een geschuifel van veel voeten en een
geroezemoes van stemmen.
De mensen gingen op hun tenen staan om te kun
nen kijken, en het meisje van daarstraks klaagde,
dat ze niets zien kon. Ze was ook nog zo klein. De
jongens keken alleen naar elkaar, met een
vreemde, schuwe blik. Ze wisten wel wat daar
gebeurde al zagen ze het niet. Ze brachten de juf
frouw weg, die haar been gebroken had.... En dat
hadden zij gedaan!....
Langzaam slenterden ze weg, waarheen wisten ze
zelf niet, maar ze wilden hier vandaan, ze durfden
niet te blijven. Ze waren bang, dat ze de juffrouw
hier langs zouden dragen, en ze zouden de moed
niet hebben om er naar te kijken.... Nee, ze wilden
weg, weg....
Op de hoek van de straat bleven ze staan, zwij
gend. En ze keken naar de mensen, die langzaam
verdwenen. Een paar meisjes kwamen er deze
kant op, druk pratend liepen ze voorbij. Dan werd
het stil.
De deur van de school stond nog open, er was een
grote helder verlichte plek in de verlaten
straat....
„Jongens".... begon Frans. Maar dan zweeg hij, en
ze keken elkaar aan met schuwe ogen.
Het werd weer stO, een benauwende stilte....
Piet was de eerste die weer woorden vond: „Heb je
nou je zin gehad?".... vroeg hij aan Frans. Zijn
stem klonk hatelijk. „We moesten het licht toch
uitdraaien?.... Jij bent er over begonnen!.... Het is
jouw schuld!".... Piet had bijna een gevoel van
blijdschap, dat het zó gegaan was. Alleen vond hij
het jammer, dat het zó erg was met de juffrouw, en
dat hij er aan mee geholpen had.... Maar anders!
Frans altijd met zijn plannen! Hoe was hij er
eigenlijk toe gekomen om mee te doen. Hij kon
het eigenlijk zelf niet begrijpen. Hij had zich bang
laten maken door Frans, omdat die zei, dat hij
niet durfde! Zo'n kale arbeider! Hij werd boos als
hij er aan dacht hoe hij geduld had, dat Frans de
baas over hem speelde. En hij zei nog eens om
hem te grieven: „Als je nog eens een plan hebt,
dan moetje ons eens waarschuwen, jo, dan doen
we weer met je mee, is het niet. Langen?.... Om de
juffrouw d'r been te laten breken!"....
Frans schrok er van, dat Piet het zei. Hij schrok er
zó van, dat hij eerst niets terug kon zeggen. Want
het was waar wat Piet gezegd had. Hij had het
plan bedacht. Maar wie zou nu kunnen denken,
dat het zó ongelukkig af zou lopen. Hij was bijna
geneigd, om boos te worden op de juffrouw. Wat
deed die te gaan vallen! Waarom was ze niet voor
zichtiger geweest! Het was in elk geval erg laf van
Piet om daar zó over te praten. Ze hadden het
toch met hun drieën uitgewerkt. Ze hadden het
samen gedaan en alle drie hadden ze evenveel
schuld. Wat deed het er toe wie er het eerst over
begonnen was. Het was een echt gemene streek
van Piet om de schuld op hem te schuiven.
Daarom zei hij: „Jij hebt het licht uitgedraaikd....
en als je dat niet gedaan had"....
Hij bleef half in de zin steken.... Het was niet
omdat hij bang was voor de toornig flikkerende
ogen van Piet en voor zijn dreigende vuisten, die
hij in bokshouding ophief Maar hij voelde, dat
het gemeen van hem zou zijn om dat te zeggen.
Dat mocht niet! Hij wist heel goed waarom Piet
het licht uitgedraaid had. Omdat hij bang was, dat
anders heel de school weten zou, dat hij niets
durfde! En ze hadden er eerlijk om geloot! Hij
wou er niet meer over praten. Ze hadden alle drie
even veel schuld. Kees net zo goed, al had die
alleen maar op de uitkijk gestaan. Maar Piet
moest niet denken, dat hij zijn mond hield, omdat
hij bang was voor die dreigende vuisten. Daarom
tartte hij: „Kom maar op als je durft!".... Hij zei
het, maar zijn handen bleven in zijn zakken. Nee,
ze moesten nu niet gaan vechten. Dat vond Kees
ook, die ging tussen hen in staan en terwijl hij
Frans achteruit duwde zei hij: „Niet vechten, jon
gens".... En hij stelde tegelijk vast: „Ik heb het in
elk geval niet gedaan.... Ik heb alleen maar uitge
keken of de meester niet kwam.... Jullie zoeken het
maar uit, hoor"....
Frans wendde zich af met een gebaar van min
achting. „Bah, wat een kerels!".... En terwijl hij
wegging zei hij nog: „Je kunt zeggen wat je wilt,
maar we hebben het met ons drieën gedaan"....
De anderen kwamen achter hem. Ze haalden
hem in en kwamen naast hem lopen. De toren
klok sloeg half zes. {-wordt vervolgd)