EIUVtlDEII-tllEUWS
Jaas van Rumpt hoopt na 44 jaar z'n
Poolse „Kamerad" terug te zien
Raad Oostflakkee niet ontevreden
over verloop begrotingsjaar '89
De weg
naar huis
De T.V. en uw kind
Tweede kans onderwijs
voor visserlieden
Oud papier-aktie Dirksland
Diploma én vakantlezwemmen
in Steliendam
Uitslag loterij De Hoop
Ophalen oud papier
Opbrengst Anjer-kollekte
VERVOLGVERHAAL
Jan Knape Mzn.
2e Blad
DINSDAG 4 JULI 1989
No. 5813
A.S. zaterdag wordt het oud papier en
karton weer bij u opgehaald. U wordt
verzocht het voor 9 uur 's morgens
gebundeld buiten te plaatsen.
STAD AAN 'T HARINGVLIET Mevr. van
Rumpt-Mackloet uit Stad aan 't Haringvliet, echtge
note van transportondernemer Jaas van Rumpt, vfeet
haar huishouden uitstekend te beredderen, maar
toch houdt haar man er een eigen boodschappenlijst
op na. Niet voor eigen gebruik trouwens, maar voor
z'n Poolse vrienden, onder wie z'n oorlogskameraad
Aleksander Olek die hij eind juli, na 44 jaar, weer
terug hoopt te zien. Steeds als Jaas iets te binnen
schiet waaraan ze in Polen misschien behoefte heb
ben, dan krabbelt hij verder aan z'n lijst met koffie,
thee, aspirines, panty's en allerlei artikelen in de
meest grote verscheidenheid. Ook anijsblokjes, 'n
ideetje uit een slapeloze nacht waarin hij warme
anijsmelk probeerde. Mevr. van Rumpt laat 'm maar
begaan, al vanaf '83, toen hij zijn eerste reis naar
Polen maakte.
Toen heeft hij trouwens z'n oorlogsmakker tevergeefs
gezocht, maar in april van dit jaar wist de Ooltgens-
plaatsé Poolse, mevr. van Gelder, op bezoek in Polen,
het juiste adres van Aleksander te achterhalen; al sinds
de na-oorlogse jaren bleek dhr. van Rumpt naar een
verouderd adres te hebben geschreven en niemand die
hem daar ooit op had gewezen. Sindsdien zijn er heel
wat brieven uitgewisseld en eind juli vertrekt dhr. van
Rumpt samen met z'n vrouw naar Polen om z'n oorlogs
makker en diens echtgenote voor een aantal weken mee
naar Stad te brengen; de visa zijn ontvangen en niets
lijkt het weerzien nog in de weg te staan. Geen van bei
den had dat kunnen vermoeden toen ze juni 1945
afscheid namen na twee jaar in Duitsland, op een boer
derij, tewerk gesteld te zijn geweest.
Dhr. van Rumpt weet het zich nog prima te herinneren.
Smeerjongen was hij, op het dorsmachien, toen hij in
1942, 18 jaar jong Ned. Arbeidsdienst moest vervullen.
In juni 1943 kwam hij thuis, maar zijn Stadse verblijf
duurde slechts een maand. Toen werd hij op transport
gesteld naar Duitsland waar hij in Bad Wildungen op
een boerderij tewerk werd gesteld; daar, bij bauer Frie-
drich Arendt werkte ook de Poolse Olek, 'n aardige
kerel, twee jaar ouder, die hem lotsverbonden als ze
waren te vriend geworden is.
Mevr. van Gelder vond het adres nadat zij met een
jeugdfoto van Olek de straten door ging in de omgeving
waar hij moest wonen; informatie door derden had haar
daar gebracht, in een stadje niet ver van Krakow. Daar
deed ze Olek de groeten van de Hollander en dat goede
bericht heeft daar grote vreugd teweeg gebracht, zoals
ook de koffer met schaarse artikelen die mevr. van Gel
der namens dhr. van Rumpt had meegesjouwd. In de
laatste week van juli worden dhr. en mevr. van Rumpt er
verwacht, in het boerderijtje dat Olek zich heeft kunnen
verwerven. De van Rumpten gaan trouwens niet met
lege handen; Truckcentrum Vermaat uit Hellevoetsluis
stelt een bestelbus beschikbaar en die wordt rijk bela
den en van een extra bank voorzien want ze komen mee
terug, de Poolse vrienden voor een onbezorgd bezoek
aan Holland, het land waarover van Rumpt in de oor
logsjaren zo geestdriftig vertellen kon.
Natuurlijk, 't was oorlog in die veertiger jaren en 't was
heel ongaarne dat dhr. van Rumpt in Duitsland werkte,
maar hij heeft er, gelukkig maar, waardevolle kontakten
aan over gehouden. Al enkele malen was hij in Duits
land terug, want hij kon en kan niet haten, de Stadse
Jaas van Rumpt, die straks door z'n Poolse makker in de
armen zal worden gesloten. Samen zullen ze dan hol-
landse koffie drinken en praten over die kwalijke- en
soms ook goeie ouwe tijd. Nee..., heeft u maar geen zorg,
kofflezakjes worden niet vergeten, die gaan er honder
den mee want het koffiezetapparaat blijft achter, bij de
fam. Aleksander. De flakkeese transporteurs hebben al
zoveel naar Polen gebracht; Jaas, die er zelf ook al 3 keer
was herinnert zich nog goed het hotelkamertje met stic
kers van flakkeese transportbedrijven; 't was bijna of ie
er thuis was, in 't land van z'n goeie kamerad. In Stad
zullen ze samen zeker bladeren in 't dagboekje dat Jaas
heeft bijgehouden. Op de heenweg passeerde hij 113 sta
tions en stapte 13 keer over eer hij bij z'n onvrijwillige
logeeradres was waar hij flink moest aanpakken, maar
waar het leven toch dragelijk zou blijken te zijn.
In het subtropisch zwembad te Stellen-
dam is in de afgelopen week diploma-
zwemmen gehouden voor ouderen, scho
len privézwemlessers. Er wordt om de
zes weken diplomazwemmen gehouden
te Steliendam, echter deze keer was het
de laatste maal voor dat de grote vakan
tie begon.
Bij het diplomazwemmen voor ouderen
varieerde de leeftijd tussen de 22 en 74
jaar. Voor het A diploma slaagden uit
Steliendam: de dames en heren G.
Kievit-Kreeft, J. ïCievit. Uit Goedereede:
T. Klijn, A. J. C. Dekker. Uit Ouddorp: E.
G. Tanis-Meijer, A. Hoek-Hoek, T.
Grinwis. Uit Hellevoetsluis: J. A. Roelse-
Baggerman, F. Th. van Dorp, K J. Bos,
L. Mastenbroek.
Diploma B. Uit Ouddorp: D. Flikweert,
A. Aleman-Meijer, K. Hoek, J. Voogd-
Mastenbroek.
Bij het schoolzwemmen slaagden bij de
Ned. Herv. School uit Steliendam: A:
Liesbeth Brussaard. B: Nathalie v. d.
Nieuwendijk, Christine Hameeteman.
Bij de Chr. Nat. School te Steliendam:
A: Esther Wymenga. B: Joyce van Zijl,
Vivienne van Zijl, Marieke Keijzer,
Arjan de Kramer, Corina van Veen, Wal
ter Breederland, Jos 't Mannetje, Daniël
Driesprong, Laurens Klink, Niels de
Blok. Van de Op. basisschool te Stellen-
dam: A: Ingrid Hobbel, Diana Oorbeek,
B: Wiebe Breeuwer, Gerben Willers.
Van de school met de Bijbel uit Oud
dorp: B: Arjan van Houselt, Laura de
Jong, Bram v. d. Sluis. Van de Eb. Haë-
zerschool te Goedereede-Havenhoofd:
B: John v. d. Linde, Lidia van Heest,
Anna Solinger, Peter v. d. Linde. Van de
Op. basissch. te Goedereede: A: Piet van
Rinsum, Annette de Penning, Rosalinde
de Penning, B: Ron Sperling, Suzanne
Boel. Van de Op. basissch. te Ouddorp:
B: Younes Erraouiss, Onno Sintmaar
tensdijk.
Van de privézwemlessers slaagden voor
het A zwemdiploma: uit Goedereede:
Arie Jaap Arensman, Katinke Groenen
boom, Martijn van Wijk, Dick Westdijk.
Uit Hellevoetsluis: Robert van Bremen,
Ellen Groeneveld, Melchior Gilden,
Mario Kramer, Roy van Staveren, Kim
V. d. Stel, Robbert Mijer, Andrea Brum-
mel, Linda Bos. Uit Ouddorp: Arjan
Meijer, Janske Grinwis. Uit Steliendam:
Johan Breederland, Marjolijn v. d. Wal
len. B diploma: Martijn Moerkerk uit
Goedereede en Trudy van Dam uit
Ouddorp.
Tijdens de schoolvakantie is zowel het
binnen als het buitenbad van het com
plex geopend, élke middag, van maan
dag t.e.m. zaterdag van 12.30 tot 17.30
uur. Op de avonden is het recreatiebad
open voor vrijzwemmen van 19.00 tot
20.30 uur. Waarvan po maandag en don
derdagavond alleen voor personen bo
ven 18 jaar. Het „vroegzwemmen", baby
en ouderzwemmen op de daarvoor
bestemde ochtenden blijven ongewij
zigd.
Niet alleen het subtropische binnenbad
krijgt duizenden bezoekers, maar nu
mag óók het buitenbad met ligweide en
speeltuin zich in een grote belangstel
ling verheugen. Ondanks dat het buiten
bad niet meer verwarmd wordt, haalde
het zwemwater tijdens de warme dagen
een temperatuur van 27 graden. Ook van
de gezellige zitjes op het binnen en bui
tenterras wordt druk gebruik gemaakt.
Mede met het gebodene en de relatief
lage prijzen, is het badcomplex te Stel
iendam een attractieve trekpleister ge
worden voor verenigingen, schoolreis
jes, maar vooral voor de recreant uit de
gemeente Goedereede en ver daar
buiten.
STELLENDAM
Prijswinnaars: lelotnr. 1304; 2e 1831; 3e
184; 4e 1680; 5e 7; 6e 1505; 7e 1444; 8e
1514; 9e 1372; 10e 1731.
Evalueren, tussentijds, half in het
begrotingsjaar, zien hoe de financiële
vlag er bij staat, dat heeft Oostflak-
kee's gemeenteraad j.l. donderdag
avond gedaan en 't mag gezegd dat het
zeker niet tegenviel. Dat heeft trou
wens niet ieder verbaasd, gedachtig
de door dhr. Bax (WD) genoemde
„kunstgreep" t.b.v. de begroting '89
ruim 4 ton uit de reserve aan te wen
den. Dhr. Bax was trouwens de enige
die daaraan herinnerde; wanneer zijn
fraktiegenoot v. d. Ree er was ge
weest zouden het er stellig twee zijn
geweest.... De rest van de raad ver
heugde zich minder gecompliceerd in
de goede tussenstand.
Die maakt het mogelijk het aanvanke
lijk dreigement, 12% verhoging van de
reinigingsrechten, te versoepelen tot een
verhoging van 6%, al moet voor 1990
weer met een verhoging rekening wor
den gehouden. Voor dit jaar kan met 6%
verhoging worden volstaan omdat ge
bleken is dat het aanbod van huisvuil
niet verder toeneemt. Anderzijds is het
aanbod van grofvuil duurder dan ge
raamd.
Geruime tijd heeft de raad over de huis-
vuilproblematiek gesproken, met name
ook over de wens een gedifferentieerd
systeem te hebben, waardoor niet meer
iedereen „over één kam" geschoren
wordt. Dhr. Moerenhout zou dat graag
gerealiseerd zien zodat het écht de ver
vuiler is die betaalt en hen, die gevolg
geven aan de oproep flessen en oud
papier te scheiden minder hoeven te
betalen, maar hoe komt men aan zo'n
systeem van wegen en/of meten? Weth.
STELLENDAM
Op zaterdag 8 juli wordt door de finan
ciële Commissie van het open Herv.
Jeugdwerk weer oud papier opgehaald.
Wij beginnen om 8.30 uur op de Molen
kade en zo vervolgens om 9.00 uur in de
Nieuweweg en Eendrachtsweg. Zet u uw
oud papier tijdig en gebundeld gereed.
Speciaal voor visserlieden die voortijdig
het onderwijs hebben verlaten, en voor
hen die alsnog hun diplomabezit willen
uitbreiden, gaat begin september een
tweetal cursussen van start. Dit zogehe
ten „tweede kans onderwijs voor beva
ren visserlieden" bestaat uit een op
leiding voor het diploma SW6 of SW5.
De cursus voor het diploma SW6 richt
zich op visserlieden die voortijdig het
onderwijs hebben verlaten. De toela
tingseisen hiervoor zijn, dat de cursisten
19 jaar of ouder zijn en een vaartijd van
een jaar kunnen aantonen. De cursus
voor het diploma SW5 richt zich na
drukkelijk op de groep gediplomeerde
visserlieden die alsnog hun diplomabe
zit willen uitbreiden. De toelatingseisen
voor deze cursus zijn, dat de cursisten in
het bezit moeten zijn van het SW6
diploma, 21 jaar of ouder zijn en een
vaartijd van anderhalf jaar kunnen
aantonen.
Beide cursussen worden 's zaterdags
gegeven. Gestart wordt op zaterdag 2
september in de School voor de Zeevis-
vaart „Noorder Haaks" te Den Helder.
Een aantal aan deze school verbonden
docenten zal de lessen verzorgen. Beide
cursussen worden gegeven onder de ver
antwoording van de Stichting Zeezeil-
school Noorderhaaks uit Den Helder.
Poortvliet verzekerde er met fa. Boon
over in gesprek te zijn.
Dhr. van Dam had gesignaleerd dat
bedrijfsvuil soms in huisvuilcontainers
wordt meegegeven, soms wel in contai
ners van 4 of 5 buren", had hij waarge
nomen, tot schrik overigens van weth.
Poortvliet.
In het overzicht kwam ook de derving
van 17.500,- aan verwachte baatbelas
ting tot uitdrukking. In Oude Tonge had
die na de dorpsverbetering geheven zul
len worden maar de raad achtte dat
onrechtvaardig en stemde de baatbelas
ting af Om dat gemis te compenseren
zal geen subsidie meer worden verstrekt
in het kader van de gevelverbetering.
De raad besloot tot instelling van een
reserve van 260.000,- voor de uitvoe
ring van het HUP-programma, het Hin
derwet Uitvoerings Programma waarin
van een achterstand sprake is.
Erkenning
Het voorstel tot rechtspositionele erken
ning van alternatieve samenlevingsvor
men kreeg niet de instemming van de
beide SGP leden. Dhr. van Dam ver
klaarde slechts het wettige, door God
ingestelde huwelijk tussen man en
vrouw als de enige wettige samenle
vingsvorm te erkennen. Ook dhr. M. D.
de Wit verklaarde dat laatste namens de
CDA fraktie, maar die fraktie stemde
toch met het Collegevoorstel in omdat er
voor andersdenkenden die niet naar die
Christelijke norm leven toch ook veror
deningen moeten worden vastgesteld.
De raadsvergadering duurde vier uur en
dat was heel andere koek dan de drie
voorgaande vergaderingen die in korte
duur uitgeblonken hadden.
Uw kind leert voortdurend, ook als het"
(nog) niet naar school gaat. Als baby
begint het al. Het leert dan van u. Niet
alleen als u expres uw kind iets voordoet,
maar veel meer door uw gewone doen en
laten (b.v. uw spraak, uw manier van
omgaan met anderen, uw manier van
oplossen van konflikten).
U heeft regels voor uw kind, regels over
wat wel en niet mag, wat wel moet en niet
kan. Die regels past u aan de persoon
lijkheid van uw kind en ook zijn leeftijd
aan. Wat het ene jaar nog niet mag, mag
het volgende jaar wel. U stimuleert het
kind door het speelgoed te geven, door
met uw kind te spelen, door met uw kind
uit te gaan. Des te meer variatie en sti
mulans u geeft, des te meer uw kind
leert.
Het gebeurt helaas maar al te vaak dat
kinderen van bepaalde t.v.-program-
ma's bang worden, slecht slapen of
agressief en/of roekeloos worden. Als
het kind veel te lang kijkt, veel te laat
opblijft of verkeerd reageert, moet u als
ouder(s) optreden, opvoeden. Dat doet u
anders toch ook!
Te veel kinderen doen agressie en
geweld na, dat ze op de t.v. hebben
gezien. Te veel kinderen zijn slaperig op
school, doordat ze nog tot heel laat kij
ken. Te veel kinderen worden dik, omdat
ze te weinig bewegen.
Aan u de keus! schoolarts,
K. F. Bossen
(geknipt uil „Schoolkontakt" School met de
Bijbel „Koningin Beatrix", Ouddorp)
STELLENDAM
De jaarlijkse Anjer-kollekte t.b.v. het
Prins Bemhardfonds heeft in Stellen-
dam een bedrag van 1.075,70 opge
bracht. Alle gevers/sters, die de ver
enigingen van Steliendam een warm
hart toedragen, hartelijk dank!
- 13 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
Hij doet het onderweg als hij naar het
land gaat, en als hij op de grepskant zit
om te eten. Hij werkt weer bij de boer.
Dan zeggen de arbeiders tegen hem:
„Wat zitje te piekeren!" En de voorman
gromt: „Wullem ziet muuzenissen!" Als
enig antwoord lacht hij met een grijn
zend vertrekken van zijn mond, hij ver
slikt zich in de koffie, zodat het water in zijn ogen
komt. Als hij 's avonds naar huis gaat, piekert hij
nog, de koffiekoker trapt telkens plagerig op zijn
hielen, hij bemerkt het niet eens, hij kan de uit
komst van zijn rekensom niet vinden. Er is een
moe gevoel in zijn hoofd.
Na den eten probeert hij het opnieuw. Hij gaat er
voor naar de zolder en begint bij het begin. Hij telt
de inhoud van een wit-katoenen beursje, dat hij in
de bruine eikenhouten kist bewaart. Die kist staat
naast de bedstee, op het deksel is met grote, witte
letters de naam van zijn vader geschilderd: P.
Rooijen. Zijn vader heeft indertijd gediend als
remplagant.
De wit-katoenen spaarpot bevat vier en twintig
zilveren guldens, een kwartje en een dubbeltje.
Dat is alles, het is zoveel als de vogel in de hand.
Dan volgen tien vogels in de lucht. Hij heeft aard
appelen te verkopen, en paardepeen, en een paar
zakken juin, die in het hof gegroeid zijn. Hij gaat
op het deksel van de kist zitten, met zijn handen
onder zijn hoofd en zijn ogen dicht. Zo probeert
hij de moeilijke soms te maken, die het heven
hem heeft opgegeven. Hij wordt gestoord door
zijn moeder, die van beneden roept: „Wat sjouw
je, Wullem?" Hij houdt zich stil, misschien zal ze
denken, dat hij er niet is. Hij kent zijn moeder nog
slecht, het krakende trapje waarschuwt dat ze
naar boven komt.
Ze steekt haar hoofd door het trapgat: „Wat zitje
daer sullig".
„Ikke?.... Wel niks".... Hij weet zich geen houding
te geven. „Ik zit hier zoamar"....
„Ke' je toch net zoa goed ommeleege komme
zitte.... Mit je raorigheid"....
Er schiet hem iets te binnen: „Ik mot de verkes
nog gaen voere".
Ze maakt een standje: „Hawe die beesten nog
geen eten gehad".
In het varkensschuurtje is er gelegenheid om de
som verder af te maken. De varkens eten sloebe
rend en knorrend, ze hebben honger. Met zijn
armen leunt hij op een balk en kijkt op hun rug
gen. Eén is er om te slachten en één kan hij er ver
kopen. Het beest zal amper vijftig gulden op
brengen, van suikerpeenblaren en kwade aardap
pelen krijg je geen vette varkens. Voor de aardap
pelen maakt hij hoogstens honderd vijftig gulden,
dan moet de prijs niet verder dalen en er moeten
geen rote knollen zijn bijgekomen. De paarde
peen zijn weinig waard, en de uienprijs is ook al
laag. Het gaat slecht met de landbouw. Ze zeggen,
dat het komt omdat er in het buitenland zo'n
overvloed van produkten is. De boeren hebben
een spreekwoord: volle trassen, lege kasten; een
lege tras, geld in de kas. Dat betekent: een nat jaar
geeft lage prijzen en een droog jaar geeft hoge
prijzen. En het is een zeer nat jaar geweest.
De gevolgen van het natte jaar komen voor Wil
lem bijzonder ongelegen. Hij maakt de som wel
drie keer van vorenafaan, maar hij kan tot geen
andere uitkomst geraken. In het gunstigste geval
houdt hij vijftig gulden schoon geld over. Er moet
nog zo heel veel betaald worden: de vrachtrijder;
de zetpoters, die hij van 't voorjaar gekocht heeft;
een haaltje kunstmest; de pacht... Hij verzint of er
nog meer is.... De biggen, die nu al magere var
kens zijn.... Hij twijfelt of er vijftig gulden zal
overschieten.
De varkens zijn klaar met sloeberen, omdat er
niets meer te sloeberen valt, ze snuffelen in de lege
bak en knorren als ontevreden oude mannen. Hij
vraagt: „Hawe juule nog honger?" Hij scheldt
goedmoedig: „Juule binne schrokken, oor". In de
hoek staat een mand hansjespeen. Hij snijdt er
een aan schijven. De varkens happen gretig, de
sappige biet kraakt tussen hun sterke kiezen.
En Willem neemt zich voor om nog deze week de
aardappelen te verkopen.
Voor het zover is begint Betje te zaniken, dat ze
niet kan blijven wonen in het bijna ongemeu
belde huisje. Als Willem er dieper over nadenkt
vindt het geen zaniken, ze heeft gelijk als ze
klaagt: „'t Lieken wel een boereschuur". De mat
ten zijn opgeraapt, daar breekt iemand de benen
over. Betje meent, dat het precies eender is of Wil
lem nü het benodigde koopt of over zes wqken.
„Zei noe zelf es".... Ze maakt een gebaar met
haar handen.
Hij kan het niet tegenspreken. Hij kijkt de kamer
in het rond. Bij het zwakke licht van de petro-
leumlamp is de kamer nog verlatener dan over
dag, in de hoeken zijn donkere schaduwen.
Midden op de vloer staat eenzaam een stoel. Het
lijkt wel of Betje haar zin voor orde en netheid
verloren heeft. Bij de kachel ligt een vloerblik met
veger. Hij schudt er zijn hoofd over. Maar het
komt hem zeer ongelegen om nu inkopen te doen.
De aardappelen zijn voor 't ogenblik onverkoop
baar, omdat de vorst streng doorzet, ze zouden op
de wagen bevriezen. Wat nu? Hij belooft: „Me
zalle d'r kommede weeke werk van maeken, vin je
dat goed?".... Komt tijd, komt raad.
Ze vindt het goed. Een beetje schuchter infor
meert ze: „Hoeveul ke' m'n bestee?" Ze vraagt het
met gefronst voorhoofd, hij had het wel eens kun
nen vertellen zonder dat ze er naar vroeg, ze zijn
toch bijna getrouwd.
Hij krijgt een kleur en ontwijkt: „Hm, dat is te zeg
gen, wat hei je zoaa noadig?"
Ze glimlacht: „Da 's oak wat, 't zal d'r naer weze
hoeveul of je heit". Het lijkt haar plotseling een
spel van verliefdheid, dat ze samen spelen. Het is
in lange tijd niet gebeurd, het is reeds jaren gele
den dat ze jong waren. Ze komt dicht bij hem zit
ten en legt haar hand op zijn knie.
Hij lacht haar tegen met een zelfbewuste lach, hij
zou in dit ogenblik door de straten kunnen stap
pen als een huzaar. Hij voelt zich gelukkig met
haar vertrouwelijkheid en knuffelt haar hand. „'t
Zal fijn weze azze m'n getrouwd binne".
„Zeit het noe es, hoevel hei je?" Haar stem
vleit.
Haar rossig haar kriebelt in zijn gezicht. Dat
maakt hem overmoedig. Hij speelt een spel met
de dood, maar hij bemerkt het niet. „Ik zal merge-
naevend de centen van de spaerbank haele". Zijn
borst komt trots vooruit. Hij liegt het zonder zijn
gezicht te vertrekken.
(wordt vervolgd)
Dhr. van Rumpt bekijkt z'n Poolse post.
^.^.l^^.^.^.>^.^.^.^.^.)^^.^.^.^.^■^.^■^■^.l^^.^■^.^■^■^.^■^.^■^■^.^■^■'^^■'^^■^■^■'^■^■^■>^^■^.^■^■^.^.)(■^.^■^.>^'^^.^■^.l^^^^
