IIAIIDEn niEUWS
Kerkbrand in Brigdamme
Overdenking
MET RAAD SN DAAD
Dampo
PORTRETTEN
DESIRBJE^
Zeeuwse wandelingen
BUIJSSE
HET
KEUVELAAR
lad
Vrijdag 16 januari 1970
No. 3854
iernemiiij
en berei
farmacej
;en
H.A.S.
f
De elegante verlovingsring
MIDDELHARNIS
ITTERDI
ihe Gist-
3als miuci"
uit de
Heilige Schrift
Uw Modehuis
MIDDELHARNIS
I
■^BIJ VERKOUDHEDEN
VOOR VADER. MOEDER EN KIND
Ook voor
FOTOGRAFIE
J. ZANDSTRA
SOMMELSDIJK
Richard Wurmbrand
Protest tegen het communisme
Propaganda van links
naam van Ds. Richard Wurm-
is in ons land geen vreemde
meer. Voor de tweede maal heeft
Roemeense predikant, die terwille
zijn geloofsovertuiging vele jaren
_mmunistische gevangenissen heeft
gebracht, een bezoek aan Nederland
©cht. In verschillende plaatsen
hij gesproken en een eenvoudig
^genis afgelegd van zijn geloof. En
,ee hoe kan het ook anders?
hij opnieuvir stelling genomen te-
üsaihet communisme dat hij ziet als
dag tusse^lnacht die zich verheft tegen God en
het Evangelie van Jezus Christus,
dit getuigenis niet overal weer-
vindt, of zelfs niet overal gege-
mocht worden, kunnen we alleen
betreuren. Naar ik vernam zijn er
iepïalde kerkelijke gemeenten van
r^Titse" signatuur, waar men zich
3ch:,wel bezorgd afvroeg of men deze
iredikant zomaar mocht laten optreden,
togmatisch zijn er allicht verschillen,
n daar zou weleens narigheid van kun-
.en komen. O, wat zijn we toch theolo-
ische scherpslijpers en wat hebben we
xh nog weinig verstaan van het woord
an Christus: „Wie niet tegen Mij is, die
i vóór Mij".
Des te opvallender was een artikeltje
at ik tegenkwam in het blad „Burger-
echt" van december 1969. Daarin werd
nomwonden uitgesproken dat we ons
vér de belangstelling die er voor het
ptreden van Ds. Wurmbrand in ons
md bestaat, alleen maar kunnen ver-
eugen.
„Burgerrecht" is een blad dat, hoewel
neutraal", nu al jarenlang de strijd
-beirt tegen de gezagsondermijning en
ïgén de hetze van allerlei linkse groe-
^^-^'^^''^^'^^'^^^ringen in ons land.i Men hoeft het niet
iet alles eens te zijn, maar in deze tijd,
reding raarin vele dagbladen en opiniebladen
3 „lekker links" willen zijn, is het een
erademing eens een blad te lezen
raarln opgekomen wordt voor de waar-
en waaraan we ons volksbestaan te
anken hebben.
Het spreekt vanzelf dat Ds. Wurm-
dipirand met zijn kruistocht tegen het
Jnffliunisme bij „Burgerrecht" in een
gaarne :oed blaadje staat. Mag ik even citeren?
„De redevoeringen die hij gehouden
Beft zullen niet nagelaten hebben, gro-
Hi Indruk te maken. Dit geldt eveneens
oor de televisie-uitzending die de actu-
liteitenrubriek „Hier en Nu" van de
'.C.R.V. (misschien omdat de E.O. in
aantocht is?) over Richard Wurmbrand
uitzond. Men zag opnamen van Ds.
Wurmbrand, toen hij 6 december in de
Rivièrahal in Rotterdam over de on
dergrondse kerk achter het IJzeren
Gordijn sprak. Ook werden in deze uit
zending Ds. Wurmbrand zelf en Ds.
Maris geïnterviewd. Ondanks het feit
dat Prof.i Verkuyl weer op de proppen
moest komen en ondanks een bijzonder
minderwaardige recensie van het och
tendblad „Trouw", of misschien wel
juist daardoor, was dit een goede uit
zending.
Ds. Wurmbrand laat er geen twijfel
over bestaan: het communisme is een
verderfelijk systeem en is in strijd mtet
de meest elementaire mensenrechten.
Al degenen die dit niet zien, wil hij de
ogen openen. En dat niet alleen: hij doet
ook een beroep op het westen, meer met
de in communistische landen vervolgd
wordende christenen mee te leven".
„Burgerrecht" weet dan verder te
vertellen dat men in kerkelijke kringen
probeert de eer en de goede naam van
Ds. Wurmbrand aan te tasten. Als voor
beeld wordt het dagblad „Trouw" ge
noemd. In Duitsland is er van kerkelij
ke zijde ook al een campagne tegen hem
aan de gang. Het materiaal dat tegen
hem wordt aangevoerd, schijnt recht
streeks afkomstig te zijn van de Roe
meense geheime dienst.
Als voorbeeld noemt het blad de vol
gende passage die tegen Wurmbrand
werd uitgesproken bij zijn vrijlating uit
de gevangenis: „Wij kunnen u naar
buiten kapot maken. We zullen wel een
verhaal vinden met een meisje of een
geldgeschiedenis of iets anders en de
mensen zullen dom genoeg zijn om het
te geloven".
Welnu, die mensen zijn er blijkbaar
in Nederland ook al. Het is een droevig
verschijnsel dat we blijkbaar al zó door
de linkse propaganda zijn beïnvloed, dat
een getuigenis daartegen bij voorbaat al
verdacht wordt gemaakt. En dat wordt
nog droeviger, wanneer dat gebeurt van
kerkelijke zijde. Het gaat maar niet om
een of ander politiek systeem, maar het
Evangelie van Gods genade is in het
gedingen. Maar staat er ook niet in de
Openbaring van Johannes dat de ganse
aarde zich zal verwonderen achter het
beest?
WAARNEMER.^
♦««4
CNC>CNi75C>£j>0
'ot de gemeente St. Laurens
Nehoort ook het gehucht Brig-
amme. Dat schijnt vroeger
sn afzonderlijke gemeente
eweest te zijn met een eigen
erk. Lees het bericht van 11
ecember 1815 maar: ,,Kennis-
aving van Hun Ed Groot
.chtbare de Heeren Gedepu-
Sierde Staten der provincie
eel^nd, gericht aan het be-
;uur van St. Laurens, dat de-
i gemeente zal samengevoegd
■orden met Brigdamme of
an het J. r^^damme. Verder weten we
b nn 1^*^ plaatsje weinig af, het
p.OU uur t nog eerder gesticht dan St.
aurens.
Het is mijn bedoeling in dit
ukje iets te vertellen over de
rand van 2 juni 1562, toen de
-^rk moedwillig in brand ge-
iöken is.
We lezen bij het snuffelen in
lUFdJide geschiedenisboeken dik-
ijls over kerk- en torenbran-
JHTJIS v;'"" toren die
.et minstens één keer is afge-
tunnen \«-andj Meestal door het in-
Invangt naan van de bliksem of door
ivoorzichtigheid van loodgie-
rs.
tC Maar hier gebeurde het met
)zet. De kerk was al enkele
mderden jaren oud, gebouwd
nstreeks 1200 en gewijd aan
Martinus.
Ruïne Brigdamme van vóór de oorlog.
Om een hemd.
ip Vroiiï eeuwen heeft de kerk in de
1 „il®'"® parochie Brigdamme dienst ge-
iverpleg%an. Tot in 1562, toen ze in brand werd
istoken door een zekere Leunis Domis,
e ook wel Keyzer genoemd wordt. Hij
maariCltas een boerenknecht van ongeveer 27
Lnt 11 inft'^' S*^'=°i"en in Souburg. Was hij zo
C.. i,,™ dat hij geen fatsoenlijk hemd aan
piJ, die ii'in lijf had? Verdiende hij zo weinig
vrijgestut hij geen hemd kon kopen? Of was
een verkwister die zijn verdiensten
lar de kroeg bracht? Allemaal vragen
1^^ strekWaarop geen antwoord kan gegeven
[ivergoediPrden.
3draagt Mn ieder geval was hij een dief, een
de eel'St™d®'^<5ief- Bij een landbouwer in de
r-pp-plmatii""^' misschien wel bij zijn baas, nam
tegeiiii namelijk een hemd weg. De diefstal
Joma bCs'srd ontdekt en de eigenaar van het
md eiste zijn eigendom terug, waar-
I J, ™J trouwens het volste recht had.
|(tel. 01*id Leunis nu aan dit verzoek vol-
1 A. van O'^n, dan was er verder niets gebeurd.
tijdens ^Maar de dief werd hierover zo kwaad,
lankastrS kerk van Brigdamme in
and stak. Welk verband er bestond
ssen de kerk en- de bestolen boer we-
breiken tf? we niet. Als we op het jaar letten
r >62), weten we dat er in die tijd op
rkelijk gebied grote veranderingen
g^ig waren zich te voltrekken. Luther
en Calvijn hadden gesproken en velen
waren het met de leer van de Roomse
kerk niet langer eens.i Ook op Walche
ren waren veel zulke „ketters".
Misschien zat er bij de brandstichting
veel meer achter dan enkel de diefstal
van een hemd.
Leunis Domis heeft niet veel plezier
gehad van zijn diefstal en zijn wraak
neming. Hij werd gegrepen en door de
rechtbank ter dood veroordeeld. De
straffen waren in die dagen niet mis,
vooral op brandstichting stond vroeger
een bijzonder strenge straf, te meer als
het een kerk betrof. Volgens het Ruig-
register van de stad Middelburg werd
hij „gecondemneert (veroordeeld) om
geleid te worden buiten de stad ter ge
woonlijke plaatse van de justitie en al
daar levend gebrand te worden aan een
stake, zulks dat de dood erop volgt".
Kort gezegd: levend verbrand. Boven
zijn dood lichaam werd „het fatsoen
ener kerke" gehangen ten teken van
zijn misdaad, als een afschrikwekkend
voorbeeld voor latere delinquenten. Zijn
goederen werden „geconfisqueerd tot 's
Konings tafel", dus verbeurd verklaard
ten gunste van de koning (Filips II).
Wanneer Leunis Domis zo arm was dat
hij zelfs geen hemd had, zal de koning
van de nagelaten goederen van deze
dief - brandstichter wel niet rijk ge
worden zijn!
CHRISTUS PREDIKING
OVER DE BEKERING.
Van toen aan heeft Jezus begon
nen te prediken en te zeggen:
Bekeert u, want het Koninkrük
der hemelen is naby gekomen.
Mattheüs 4 17.
De Middelaar Gods van de Vader ge
zonden in de wereld is met Zijn verto
ning in het openbaar, begonnen te pre
diken aan zondige mensen te Kaper-
naüm. De evangelist beschrijft hier het
begin van het profetisch ambt van de
Zoon Gods.
Hij, Die kon getuigen: de Geest des
Heeren is op Mij en daarom heeft de
Heere Mij gezalfd en wat bij Zijn doop
door Johannes is aanschouwd in de ne-
derdaling des Geestes op Hem, is daar
na weggeleid om van de duivel ver
zocht te worden in de woestijn.
Van toen aan is Jezus begonnen te
prediken in de delen van Galilea. Jezus'
prediking begint met de oproep tot be
kering, wetende dat alle toehoorders
van nature van God afgeweken zijn,
van God afgekeerd, onbekeerd zijn.
Onbekeerd betekent Gods gunst en
zalige gemeenschap te missen om eigen
schuld der zonde en liggend onder de
straf op de zonde, dat in Gods toorn en
gramschap vanwege Gods eisende ge
rechtigheid.
Aan 's mensen zijde is geen enkel
middel om uit die verbroken gemeen
schap hersteld te worden. Laten we
onszelf toch niet bedriegen aldus te re
deneren, dat er iets in de mens is, wat
dan ook, waarom God zondaren be
keerd.
Een mens wordt niet bekeerd omdat
deze het wil, maar enkel omdat God het
wil. En toch de oproep en de eis tot
bekering is gebracht door de profeten
onder het oude verbond en de apostelen
van het nieuwe verbond, die oproep
komt tot allen die Gods Woord horen.
Nu is er geen middel aan onze kant om
tot God weder te keren. Wat een won
der dat God nu Zelf een middel heeft
uitgedacht van eeuwigheid en gegeven
in de tijd, waardoor God kan en wil
wederkeren tot een verdoemelijke zon
daar met behoud van al Zijne deugden.
Dat enige middel, die enige weg Is
Gods eigen Zoon. Ook in deze woorden
wordt dit bevestigd, dat de Zoon van
God gekomen is om niet rechtvaardigen
maar zondaren te roepen tot bekering.,
Die waarachtige bekering is noodza
kelijk voor elk onzer persoonlijk. Daar
in ligt ons eeuwig heil en de zaligheid.
Indien we daar vreemdeling van zijn en
blijven, kunnen we voor God niet be
staan, maar blijft de toorn Gods op ons.
Die bekering is Gods werk, waarbij
niets van ons in aanmerking komt.
Het is die wederbarende kracht des
Geestes, welke middelijk gewerkt door
het Woord de zondaar tot bekering
brengt. Wanneer deze wordt gemist is
de bekering niet waarachtig maar
schijn. Dat kan het zijn een opzienba
rende uiterlijke verandering, zoals Gods
Woord ons tekent: De belijdenis van de
zonde van een Kaïn het berouw van een
Ezau, de vernedering van een Achab,
het wandelen met Gods volk tot aan de
grens van een Orpa. Een Judas' uitroep.
Welk een waarschuwend voorbeeld voor
hen die eens verlicht zijn geweest in
Hebr. 6.
Hoe bekeerd we kunnen schijnen in
eigen ogen of volgens anderen mening
en in onze handel en wandel gelijk zijn
aan de rijke jongeling of een dwaze
maagd, en missen de hartvernieuwende
genade, zijn we en blijven we, vijanden
Gods en met alle schijnschone verande
ringen, onbekeerden van hart.
Dat we ons toch niet vleien met een
bekering, die slechts een verandering
en geen vernieuwing is. De ware be
kering is een afsnijding van de wortel,
waaruit de mens van nature leeft en
vruchten des doods voortbrengt en in
een inlijving in Christus, waardoor de
ellendige en schuldige zondaar ver
nieuwd en levend gemaakt wordt. Zulk
een levend gemaakte bekeerde mens
krijgt kennis van God en Goddelijke
zaken door de verlichting van zijn ver
duisterd verstand.
In de bekering wordt de wil ver
nieuwd en krijgt vermaak in de wil des
Heeren en vraagt met Paulus: Heere
wat wilt Gij dat ik doen zal. Lees arti
kel 12 van het derde en vierde hoofd
stuk van de vijf art.i tegen de remon
stranten.
De bekering komt in de vruchten
openbaar. Het werk des Heeren gaat
voorop en daarom zijn het afkeren en
vlieden van de zonden en de lust om
naar al Gods geboden te leven geen
voorwaarden, die de mens moet ver
vullen om iDekeerd te worden maar
vruchten van de bekering.
Die vrucht der bekering is de voort-
dui-ende vernieuwing des harten door
de heiliging van de Geest. Die vruchten
openbaren zich in een oprecht berouw
over de zonde en de zonde wordt zulk
een bittere smart. Door de zonden is de
Heere zo grotelijks beledigd en zijn de
deugden Gods geschonden, ja zulk een
leert de zonde kennen in haar Godont-
erend karakter. Het is zulk een wonder
dat de Heere hem of haar nog niet voor
Zijn rechterstoel heeft gedaagd en hun
levensdraad afgesneden. Die lankmoe
digheid en goedertierenheid Gods
brengt de ziel in vernedering en doet
het hart breken. Ze breken met de
zonde al is het dat ze zonde niet in het
openbaar voor de mensen bedreven, zij
kennen de zonden van eigen hart, en
zouden die v/el met wortel en tak willen
uitdrijven.
Het is hun niét te doen in de eerste
plaats om de straf te ontgaan en om
beloning waar de Heere is zo waardig
gediend en gevreesd te worden.
In de zelfverfoeiing voor God zeggen
ze de dienst der wereld, der zonde en
duivel vaarwel. Niet alleen naar zonni
ge geboden maar naar alle geboden wil
Gods volk leven. Dat is nu het doel van
de strijdende kerk hier op aarde.
Want de strijd tegen de zonde de dui
vel en het eigen vlees is een zware
strijd. De bekering is een afsterven van
de oude mens en een opstanding van de
nieuwe mens, en dit is een doorgaand
werk, zolang Gods volk hier op aarde is.
Zoals Paulus het heeft ondervonden
zo is nog de weg der bekering een ster
ven aan het hunne te leren, dat onze
bekering, onze bevinding ons niet kan
vrijwaren tegen de zonde.: Maar alleen
de louterende en ontdekkende bediening
des Geestes in de kinderlijke vreze des
maar door Hem vruchten voort te bren-
Heeren. Geen vruchten uit ons zelf
gen van geloof en bekering.
Nog wordt u lezer van des Heeren
wege toegeroepen. Bekeert u! God doet
u geen onrecht zulks van u te eisen, er
kent uw schuld van uwe onbekeerlijk-
heid opdat ge door genade leerde sme
ken: Heere, bekeer mij lot U, zo zal ik
bekeerd zijn. W.
De ruïne.
De bewoners van Brigdamme bleven
achter zonder kerk en met een ruïne.
De kerk is nooit herbouwd. Het waren
onrustige tijden met geloofsvervolgin
gen, in 1566 kwam zelfs de beelden
storm.
Tot het jaar 1944 hebben de wande
laars door het Brlgdamse padje deze
ruïne kunnen zien. Eerst geflankeerd
door wat spichtige iepen, die echter
tengevolge van de iepenziekte gesneu
veld zijn. De enige „versiering" van het
brok muur waren wat planken en bal
ken van een timmerman uit de buurt.
Maar in het jaar 1944 (voor Zeeland
het laatste oorlogsjaar) kregen de Duit
sers opeens een helder idee.i Die hoogte
met de steenklomp er op was een
prachtig strategisch punt. Dat moest be
nut worden voor het bouwen van een
bunker. Eerst werd de ruïne opgeblazen
en de hoogte (misschien wel een oude
vliedberg) werd gedeeltelijk afgegraven.
Er werden boeren uit de omgeving op
geroepen, die met paard en wagen
moesten komen om de grond weg te rij
den naar een reeds afgemaakte bunker
om hierop als camouflage te dienen.
Bij het afgraven van de hoogte wer
den veel doodsbeenderen en schedels ge
vonden. Vroeger begroef men de doden
rond de kerk en tot ongeveer 1870 is
hier nog begraven. Deze stoffelijke res
ten werden door de Duitse soldaten met
weinig piëteit behandeld. Eens hebben
ze 's avonds de lugubere „grap" uitge
haald om voor de huizen waar ze inge
kwartierd waren een rij doodshoofden
neer te zetten met een brandende kaars
erin. Van deze edel-Germanen was niet
veel edels te verwachten. Maar dat de
Brigdamse jeugd met de schedels voet
balde en tegen de beenderen schopte is
een schande. Zoals ook verscheidene
omwonenden er aanstoot aan genomen
hadden, dat tijdens de jubileumfeesten
in 1938 op dit voormalige kerkhof ge
danst en gesprongen, gejubeld en ge
bruld werd. Vooral oudere mensen die
weten dat hier een voorvader of over
grootmoeder begraven is, hebben zich
terecht geërgerd.
De bunker heeft niet lang dienst ge
daan, een paar maanden later stond
Walcheren onder water. Maar de hoogte
bleef droog, onze voorouders wisten wel
waar ze de kerk het veiligste konden
bouwen. Een paar „watergeuzen" die
hier tijdens de inundatie waren blijven
wonen, gebruikten de hoge en droge
plaats als toevluchtsoord voor hun kip
pen en schapen. Enkele jaren geleden
is hier een nieuwe kleuterschool ge
bouwd.
In 1813 werden dus St.i Laurens en
Brigdamme verenigd tot één gemeente.
Op de genoemde tentoonstelling ligt ook
het Staatsblad met de kennisgeving dat
volgens de wet van 16 maart 1966 de
gemeente St. Laurens bij Middelburg
wordt gevoegd. De laatste burgemees
ter Baas is temidden van de gemeente
raadsleden vertegenwoordigd op een
foto uit 1955. Na de opheffing van zijn
gemeente is hij te St. Annaland op het
eiland Tholen benoemd.
Middelburg.
L. van Wallenburg.
NATUURLIJK BU
In deze rubriek worden vragen be
antwoord die van lezerszijde zijn ge
steld. Iedereen kan van deze service
kosteloos gebruik maken. Vragen op
velerlei terrein kunnen ter beantwoor
ding in deze rubriek opgezonden wor
den aan onze redactie, Postbus 8 te
Middelhamis.
TON.
Hoe is men er eigenlijk toe gekomen
voor de 100.000,de benaming ,,ton"
te gebruiken?
Antwoord: Het woord ton heeft ver
scheidene betekenissen, bijv. een hou
ten, min of meer cilindervormig vat,
een boei van ongeveer dezelfde vorm,
bestemd om een vaarwater af te bake
nen, een inhoudsmaat voor verschillen
de artikelen ook verschillend van groot
te, zoals bijv. voor bier 1.5 hl, voor
turf 2 hl en als gewichtsmaat 1000 kg.
In het geldverkeer werd de ton oor
spronkelijk gebruikt als een eenheid
voor een hoeveelheid gouden munten,
die in de loop van de tijd werd gefi
xeerd op een waarde, overeenkomstig
met 100.000, afgezien van de koers
waarde.. Het woord kan volgens het
supplement op het etymologisch woor
denboek van Van Wijk Van Haerin-
gen ontleend zijn aan het Ierse „tonn",
dat huid en leer betekent, b.v. in de
betekenis van leren zakje, geldbuidel.
Men gaf iemand „een buidel" (een tonn)
geld. Ter vergelijking voegen wij hier
aan toe, dat in het Frans tonneau ge
bruikt wordt voor de oorspronkelijke
betekenis van vat en voor een ton
(gouds), het woord tonne (d'or), evenals
voor een gewicht van 1000 kg tonne (d'
affrèment bevrachting).
INKOMEN ZOON.
Mijn zoon moet binnenkort in dienst.
Daarom kan hij geen betrekking aan
vaarden en verdient hij wat met tijde
lijk werk. Dit laat ik hem houden, want
hij moet kunnen sparen en een behoor
lijke vakantie genieten. Heb ik nu voor
de kosten van zijn levensonderhoud
geen recht op aftrek wegens buitenge
wone lasten?
Antwoord: Niet alles wat u aan een
zoon ten koste legt, mag u tot de bui
tengewone lasten rekenen. Daartoe be
hoort volgens de wet alleen dat nood
zakelijk levensonderhoud waar u rede
lijkerwijze niet onderuit kunt, omdat de
onderstaande er redelijkerwijze niet zelf
in kan voorzien. Het is daarom wel re
delijk dat u bijspringt als uw zoon ge
durende de periode voorafgaand aan de
militaire diensl; zich geen inkomen kan
verwerven. Zeker behoren de uitgaven
om de ondersteunde in staat te stellen
te sparen, niet tot de buitengewone las
ten.
De wetgever en met hem de fiscus
dus gaat er niet van uit, dat de jon
gens geen kans gegeven moet -worden
om te sparen. De één kan dat wel, een
ander heeft daartoe de middelen niet.
De fiscus staat daarbuiten; voor hem is
de vraag slechts of u die uitgaven mag
aftrekken van uw inkomen, niet of u ze
moet doen of nietj
Aftrekbaar is dus alleen hetgeen re
delijkerwijze tot het noodzakelijk le
vensonderhoud behoort, verminderd
met de eigen inkomsten van de onder
steunde. Daartoe wordt als regel wel
gerekend een redelijke vakantie na be
ëindiging van de studie.
Sinds de soldij van de militairen is
verbeterd is voor hen in het algemeen
geen aftrek meer mogelijk, daar zij zelf
van hun beloning kunnen rondkomen.
Meestal wordt door ouders geen ver
goeding gevraagd wanneer hun kinde
ren in het weekeind bij hen thuiskomen.
Wilt u stellen dat u uw zoon niet ge
woon als gast ontvangt, doch hem in
het weekend kost en inwoning ver
schaft als bijdrage in het levensonder
houd, waarin hij redelijkerwijze zelf
niet kan voorzien, dan houdt dat in, dat
u van hem wèl een vergoeding zou vra
gen als hij die maar zou kunnen beta
len. Dit is uitzonderlijk en zal dus re
delijkerwijze bewezen moeten worden.
O.i. zou u dus aftrek kunnen vragen
voor de kosten, gemaakt vóór de mili
taire dienst plus wellicht de bijdrage in
de vakantie, doch verminderd met de
inkomsten van uw zoon gedurende die
periode.
OMROEPBIJDRAGE.
Voor 1969 heb ik de omroepbijdrage
ad 75,voldaan. In december ont
ving ik echter een aanslag van 24,
Waar is dat nu voor?
Antwoord: Het kan zijn dat dit be
drag voor het komend halfjaar geldt,
waarbij 12,50 in mindering is gebracht
van 37,50 wegens een berekening in
verband met de wijziging in het stelsel.
Maar het kan ook een fout zijn door het
gebruik van een computer. Wij advise
ren u rechtstreeks te informeren bij het
Districtskantoor van de Dienst der Om
roepbijdragen, Westblaak 57, Rotterdam
telefoon 010 - 127960.
GEWICHTLOOSHEID.
Hoe konden de ruimtevaarders in het
begin ervaring opdoen in de toestand
van gewichtloosheid? Een kennis be
weert dat dit ging in een soort centri
fuge.. Ik meen dat het alleen mogelijk is
in een vliegtuig in duikvlucht.
Antwoord: De oefeningen in de cen
trifuge, die middelpuntvliedende krach
ten opwekt, dienen om de overbelasting
bij het lanceren en landen van het
ruimtevaartuig na te bootsen. Met an
dere woorden door deze oefeningen
wordt men juist meer bestand tegen de
extra uitwerking van de zwaartekracht.
Maar de voorbereiding op de toestand
van gewichtloosheid wordt bereikt door
het effect van de zwaartekracht uit te
schakelen tijdens een zoveel mogelijk
vrije val op zo groot mogelijke hoogte.
De nabootsing van de toestand in het
heelal wordt dus bereikt door een duik
vlucht met een zodanige snelheid, die
overeenkomt met de snelheid die be
reikt wordt bij de versnelling die de
zwaartekracht veroorzaakt bij een vrije
val in een luchtledige ruimte, wat bin
nen de dampkring niet mogelijk is,
maar wat gecorrigeerd wordt door het
vliegtuig die berekende snelheid te ge
ven.
Mocht u daarvoor interesse hebben,
dan adviseren wij u lid te worden van
de afdeling ruimtevaart van de Kon.
Ned. Vereniging voor Luchtvaart, Jozef
Israëlplein 8, 's-Gravenhage, telefoon
070-245457.
RIMPELS.
In een tijdschrift las ik een adver
tentie over een apparaatje dat er uit
ziet als een soort vulpen, waarmede
men op eenvoudige wijze zelf rimpels
kan wegwerken. Weet u ook waar deze
aparaatjes te koop zijn?
Antwoord: Door Parmex N.V. Apel
doorn, vertegenwoordiger van Orlane in
Nederland, werd ons meegedeeld, dat de
„jeugdvulpen" wel in Parijs, maar niet
in de Nederlandse schoonheidssalons
wordt toegepast, wegens de kostbare in
vestering, en dat zelfbehandeling ook
uitgesloten moet worden geacht. De Ne
derlandse dames kunnen voor deze be
handeling dus niet in eigen land terecht.
LUCHTWORTELS.
Ik heb een kamerplant met van die
lange luchtwortels.i Nu werd mij ver
teld dat deze wortels de zuurstof uit de
kamer zouden halen en daardoor dus
niet geschikt is voor kamerplant. Is dat
zo?
Antwoord: U zult de z.g. gatenplant
bedoelen. Alleen groene plantendelen
kunnen zuurstof opnemen (ademhaling),
dus die luchtwortels met hun totaal ge
mis aan bladgroen zijn daar niet toe in
staat. Bovendien nemen planten hoofd
zakelijk koolzuur en stikstof op en wor
den deze grotendeels omgezet in zuur
stof.
SPORTLEIDER.
Waar kan mijn zoon opgeleid worden
tot sportleider?
Antwoord: De adressen van de insti
tuten voor opleiding tot sportleider zijn:
Centraal Instituut voor de opleiding van
sportleiders te Overveen, Duinlustweg
16, telefoon 023-42750.
Centraal Instituut voor de opleiding
van sportleiders te Sittard, Oude Markt
1, telefoon 04490 - 3680.
De opleiding duurt 2 jaar en men
dient zich bij voorkeur voor 1 april aan
te melden, wat voor uw zoon geen be
zwaar oplevert, aangezien de minimum
opleiding die van het M.A.V.O. is en
uw zoon een H.A.V.O.pSchool bezoekt.
Nadere informaties kunt u aan boven
staande adressen inwinnen.
KOELKAST.
Ergens meen ik gelezen te hebben dat
men een koelkast beter niet op een al
te koude plaats moet zetten. Dit lijkt
mij onlogisch.
Antwoord: Volgens de hiening van
een deskundige op het gebied van de
koeltechniek is de stelling, die u in uw
schrijven releveert, inderdaad onlogisch
De invloed van de omgeving op een
koelkast is n.l. te verwaarlozen, afge-
dacht van het energieverbruik. Alleen
bij abnormaal hoge temperatuur van de
omgeving zou een koelkast niet vol
doende aan zijn capaciteit kunnen ko
men. Maar bij lagere temperaturen
wordt alleen het energieverbruik enigs
zins beperkt. Het enige wat van be
lang kan zijn, is het aantal malen en de
tijd dat de deur geopend wordt en is.
HYPOTHEEK.
Er staat op mijn huis nog wat hypo
theek. Is het voor de belasting nu voor
deliger om de hypotheek af te lossen of
niet?
Antwoord: Het was in het inkomsten-
belastingselsel van vóór 1940 dat het
verschil kon uitmaken of ii een hypo
theek al dan niet had afgelost. Uw
raadgevers hebben dus een goed geheu-
genj Thans maakt het fiscaal geen ver
schil en is het dus beter de hypotheek
af te lossen als u meer rente moet be
talen dan u anders over het geld kunt
maken.
BLAADJE VOOR ZIEKEN.
Kunt u mij het adres geven van het
blaadje voor zieken?
Antwoord: Het administratie-adres
voor het blaadje voor en door zieken,
verschijnend onder de naam van „Zon
newende" is: mevrouw G. A. Ottens-
Duursema, Camstraburen 95, Leeuwar
den.
HOUTSKOOLKACHELTJE.
Is er in Nederland ook een houtskool
kacheltje in de handel voor gebruik in
een zeiljacht?
Antwoord: Na aanvankelijk veel ver
geefse informatie zijn wij er toch in ge
slaagd het adres van de firma te vin
den, die houtkoolkacheltjes voor zeil
jachten in de handel brengt. Het is
Simpson Laurens Ltd, St. Andrew's
Sqaure, Glasgow CI.
RENTEZEGELS.
Als iemand overlijdt voor hij 65 jaar
is, kunnen dan zijn nabestaanden het
rentezegelgeld opeisen? Het bedrag is te
hoog voor de afkoopsom.
Antwoord: In dit geval vervalt de
ouderdomsrente en wordt geen afkoop
som verstrekt, net zoals dit vroeger het
geval was.
LEGER DES HEILS.
Welk jaar en welke datum is in Som-
melsdijk een afdeling opgericht van het
„Leger des Heils" en wanneer is deze
afdeling opgeheven?
Antwoord: In mei 1938 werd een af
deling van het Leger des Heils in Som-
melsdijk opgericht in een voormalig
hotel aan de kade.
Een van de beide luitenants, die de
leiding hadden, was de vrouwelijke bri
gadier J. I. A.1 Veenendaal, van wie het
huidig adres is: Het Divisiesoofdkwar-
tier, Wittenburgergracht 65, Amster
dam, telefoon 020 - 224477. Na een jaar
werd zij overgeplaatst en werd het
werk door anderen voortgezet, totdat
het in de oorlog om financiële redenen
werd afgebroken en sindsdien niet meer
werd hervat. Mocht u nadere bijzonder
heden, wensen dan is mej. Veenendaal
gaarne bereid u die te verstrekken.
«♦♦♦«♦♦«♦♦4
o
